6 TÜRKÇE MEB ÖĞRETİM PROGRAMINA UYGUN MEB’İN HAZIRLADIĞI ÖRNEK SORULARA BENZER SORULAR TARAMA ŞEKLİNDE HAZIRLANMIŞ DENEMELER ÖZGÜN VE NİTELİKLİ SORULAR

DENEME SORU

16 320

D E N E M E L E R İ EO D İ V

Binnur YILMAZ Özcan YAVAŞ

LÜ

Ç

M Ü Z Ö

PISA - TIMSS MANTIK / MUHAKEME SÖZEL YETENEK AKIL YÜRÜTME GRAFİK-TABLO OKUMA GÖRSEL YORUMLAMA

Copyright © Bu kitabın her hakkı yayınevine aittir. Hangi amaçla olursa olsun, bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayımlayan yayınevinin önceden izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. 021219-B1

ISBN: 978-605-250-260-0

Yayın Koordinatörü Selim AKGÜL

Yazarlar Binnur YILMAZ Özcan YAVAŞ

Editör Merve ER

Dizgi İşleyen Zeka Dizgi Birimi

Basım Yeri

İŞLEYEN ZEKA YAYINCILIK Ostim Mahallesi, Enerji Caddesi, 1207. Sokak, No: 3/C-D Ostim, Yenimahalle / ANKARA Tel: (0850) 302 20 90 • (0549) 814 44 13

Değerli Öğretmen Arkadaşlarım ve Sevgili Öğrenciler, Eğitim öğretim sürecinde öğrencilerimiz çeşitli sınavlarla karşılaşmaktadır. Öğrencilerimizin bu süreci başarılı bir şekilde tamamlamalarında onlara destek olmak amacıyla “İşleyen Zeka Yayınları” olarak uzman bir kadroyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yayın çalışmalarımızı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının yayımladığı öğretim programlarına göre hazırlıyoruz. İçeriklerimizi hazırlarken kazanım eksenli çalışıyor, konu anlatımlarında ve sorularda tüm kazanımları işliyoruz. Kazanım dışında kalan içeriklere ve sorulara yayınlarımızda yer vermiyoruz. Müfredat değişikliklerini anında takip ederek ve yayınlarımızı sürekli güncelleyerek öğrencilere her zaman yeni müfredata göre sunuyoruz. “İşleyen Zeka Yayınları” olarak yaptığımız ihtiyaç analizleriyle öğrencilerin farklı şekilde oluşan ihtiyaçlarını gidermek için ürün yelpazemizde birbirinden farklı çalışmalara yer veriyoruz. Bu kapsamda “yörünge serisi, tüm dersler konu anlatımı, tüm dersler soru bankası, yaprak test ve denemeler’’ gibi farklı yayınlarla karşınıza çıkıyoruz. Kitabın hazırlanmasında emeği geçen Gurbet DUYMUŞ, Burak ÖZER, Gizem EROĞLU, Fatih GÜLŞEN, Aslı DUYAR, Ayhan YILDIZ, Özen HALICILAR, Murat KESKİN, Serkan SEVEN, Yunus Emre KARADUMAN, Ali KANAR, Hacer ŞAHİN, Hayriye TOSUN, Ali Kemal AKSOY, Ahmet UZUN, Murat YANARDAĞ, Gözde PEKCAN, Zühal KESKİN, Abdullah KOCAŞAHAN, Tülay GÖKTAŞ, Orhan NAS, İbrahim GENÇ, Abdülkadir SEÇEN, Recep ÇETİNKAYA öğretmenlerimize teşekkür ederiz. “İşleyen Zeka Yayınları” nın size en uygun ürününü seçerek sizler de başarıya emin adımlarla koşabilirsiniz. Başarı dileklerimle… Selim AKGÜL Yayın Koordinatörü [email protected]

Metin Türleri

5. Ünite

Görsel - Grafik Okuma

6. Ünite

Sözel Yetenek/Muhakeme/Akıl Yürütme

7. Ünite

Yazım Kuralları

8. Ünite

Noktalama İşaretleri

9. Ünite

Kelimenin Yapısı

10. Ünite

İsim

11. Ünite

Sıfat

12. Ünite

Tamlamalar

13. Ünite

Zamir

14. Ünite

Edat - Bağlaç - Ünlem

1. Ünite

Kelimenin Anlamı ve Yorumu

2. Ünite

Cümlenin Anlamı ve Yorumu

3. Ünite

Paragrafın Anlamı ve Yorumu

4. Ünite

Metin Türleri

5. Ünite

Görsel - Grafik Okuma

6. Ünite

Sözel Yetenek/Muhakeme/Akıl Yürütme

7. Ünite

Yazım Kuralları

8. Ünite

Noktalama İşaretleri

9. Ünite

Kelimenin Yapısı

10. Ünite

İsim

11. Ünite

Sıfat

12. Ünite

Tamlamalar

13. Ünite

Zamir

14. Ünite

Edat - Bağlaç - Ünlem

9. Deneme

7. Deneme

6. Deneme

5. Deneme

4. Deneme

3. Deneme

2. Deneme

8. Deneme 16. Deneme

4. Ünite

15. Deneme

Paragrafın Anlamı ve Yorumu

14. Deneme

3. Ünite

13. Deneme

Cümlenin Anlamı ve Yorumu

12. Deneme

2. Ünite

11. Deneme

1. Deneme

Kelimenin Anlamı ve Yorumu

10. Deneme

1. Ünite

Bu testte 20 soru vardır. Önerilen süre 40 dakikadır.

1.

1.

Anı (Hatıra): Bir kimsenin kendi hayatını, yaşadığı devrede şahidi olduğu ya da duyduğu olayları edebî değer taşıyan bir dille anlattığı yazılara anı (hatıra) denir. Bir başka deyişle, özümüzde bir iz bıraktığı için unutulmayan ve anılmaya değer bulduğumuz olayları anlatan yazı türüdür. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklendiren bir metindir? A) Bir bayram sabahıydı. Yaşım 11-12 ya var ya yoktu. Her zamanki gibi en güzel elbiselerimizi giymiş, harçlıklarımızı almış, kendimizi caddelere, sokaklara atmıştık. Yanımda iki arkadaşım daha vardı. Sokakta dolanırken birisi sınıf arkadaşım olan iki kardeşle karşılaştık. Kendimizce bayramlaştıktan sonra harçlıklarımızdan bahsetmeye başladık. Bu iki kardeşin ailesi son derece yoksuldu. Bizim de durumumuz pek iyi değildi fakat harçlıklarımızı kıyaslayınca çok kötü oldum. O zamanki parayı hatırlamıyorum ama mesela, benim 10 liram varsa bu iki kardeşin her birinde 1 lira vardı. B) Hintli bir adam suda bata çıka ilerlemeye çalışırken yanına bir akrep gelir. Onu kurtarmaya karar verir ve parmağını akrebe uzatır ama akrep onu sokar. Hintli tekrar akrebi sudan kurtarmaya çalışır ama akrep onu tekrar sokar. Yakınlarındaki başka biri ona, sürekli onu sokmaya çalışan akrebi kurtarmaya çalışmaktan vazgeçmesini söyler. Ama Hintli adam şöyle der: “Sokmak akrebin doğasında vardır. Benim doğamda ise sevmek var. Neden sokmak akrebin doğasında var diye kendi doğamda olan sevmekten vazgeçeyim?” C) Beş altı seneden beri edebiyatımızın gösterdiği sadelik manzarası bütün fikir adamlarını düşündürse yeri var. Okuyup yazmanın halk arasında yayılması ve bundan dolayı okuyucu sayısının çoğalması nispetinde yazı hünerine bulaşmış olan bu soysuzlaşmanın anlaşılmaz sebepleri hakkında hâyli şeyler söylendi. Felce uğrayan maalesef yalnız edebiyatımız değildir. Bu bitkinlik rengi, gizli bir hastalığın sarılığı gibi, ruh ve hayalin bütün bahçelerinde yayılmakta ve bütün yaprakları, yer yer soldurup kurutmaktadır.

İşleyen Zeka Yayınları

D) Yahya Kemal Beyatlı, 2 Aralık 1884’te Makedonya’nın Üsküp şehrinde bulunan Rakofça Çiftliği’nde dünyaya geldi. Asıl adı Ahmet Agah’tır. Babası, dönemin Üsküp Belediye Başkanı, eski icra memuru Nişli Naci Bey, annesi Nakiye Hanım’dır. 1889 yılında henüz beş yaşındayken ilk öğrenimi için bir mahalle okulu olan Yeni Mektepe, sonrasında özel bir okul olan Mekteb-i Edepe gönderildi. Sonrasında Üsküp İdadisine başladı. Burada okurken bir yandan da İshak Bey Camisinin medresesine devam etti, Arapça ve Farsça öğrendi.

6. Sınıf Türkçe

5

1. 2. Çöl ikliminde günlük ve mevsimlik sıcaklık farklarının fazla olması karakteristik (belirgin) özelliktir. Yağışlar yok denecek kadar azdır. Sıcaklık farklarının fazla olması, kayaların fiziksel olarak parçalanıp ufalanmasına neden olur. Kimyasal çözülme yetersiz olduğundan toprak oluşumu zordur. Kuraklığa uyum sağlamış olan kurakçıl otlar ve çalılardan oluşur. Kuraklığa en iyi uyum sağlamış bitkiler, gövdesinde çok miktarda su biriktirebilen kaktüslerdir. Üzerlerindeki küçük dikenler, bitkinin ısı kaybını azaltmaktadır. Ayrıca yer altı sularının yüzeye çıktığı yerlerde vahalar oluşmuştur. Çöl yapısı gereği oldukça kurak bir yapı arz ettiği için gündüz ve gece arasında sıcaklık farkı çok fazla olmasına bağlı olarak çölde yaşam neredeyse yok denecek kadar azdır. Çöl iklimi; Asya Kıtası, Kuzey Amerika, Afrika ve Güney Amerika’da bulunur.

Bu metinde çöl iklimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Sahip olduğu doğal bitki örtüsüne B) Dünya üzerinde görüldüğü yerlere C) Sıcaklık değerlerine D) Genel özelliklerine

Metne göre aşağıdakilerden hangisi okumanın amacıdır? A) Bilgili olduğumuzu kanıtlamak B) Konuşurken konu darlığı çekmemek

4. Bir yazarı tanımak için sadece kitaplarını okumak yetmez. Yayımlanmamış denemeler, hikâyeler, günlükler, mektuplar bile yazar hakkında bize fazlaca bilgiler verir. Bu sayede okur ---İşleyen Zeka Yayınları

3. Okuyorsan ne karşındakileri susturmak ne de onlara bilgiçlik taslamak, yıllardır değişmeyen bilgilere körü körüne inanmak veya daha iyi bir konuşmacı olmak için okumamalısın. Okumak en başta; incelemek, düşünmek için olmalıdır. Yoksa okumanın hiçbir faydası olmaz.

Bu metinde boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) sadece yazarın bildiğimiz tarafını değil, bilmediğimiz taraflarını da tanıma imkânı bulur. B) yazarın bu tür bir yola girmesinin sebeplerini bulmaya çalışır.

C) Tartışmalarda kazanan olmak D) Araştıran, düşünen bireyler olmak

C) bu tür yazılarla, yazarın farklı dönemlerine ilişkin çeşitli bilgilere ulaşır. D) birçok eserde yazarın farklı farklı yönlerini keşfeder.

6

6. Sınıf Türkçe

1. 7. Tüm buluş veya icatların arkasında tetikleyici güç olarak hayal gücü vardır. Düşünün bir kere insanın, uzay ile ilgili kayda değer bir bilgisi yokken hayal gücünde tüm galaksiler, yıldızlar ve gezegenler fethedilmiştir. Gerçekte olmasa da hayal gücünde oralar çoktan bulunmuştu. Gerçekte uzay ile ilgili buluşlar ise hayal gücünden sonra olmuştur. Bir şeyi ilk önce hayal gücüyle daha sonra gerçek anlamda keşfederiz. Keşiflerin arkasındaki itici güç hep hayal gücü olmuştur.

5. Tüm kayaçlar magmanın soğuyup katılaşması I sonucunda oluşur. Yeryüzündeki kayaçlar atII mosfer olayları ve erozyonun etkisiyle parçalanarak ayrışır ve dış kuvvetler tarafından alçak sahalara taşınır. Buralarda tortul taşlara dönüşür. Yerin derinliklerindeki kayaçlar da yüksek III sıcaklık ve basınç altında değişime uğrayarak IV metamorfik (başkalaşım) kayaçlarına dönüşür.

Bu paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Bütün icat veya buluşların temelinde hayal gücü yatar.

Bu metinde numaralanmış kelimeler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

B) Hayal gücü insanı tamamlayan en önemli özelliktir.

A) I numaralı kelime terim anlamda kullanılmıştır.

C) İnsan hayal gücüyle bir bütünlük oluşturabilir.

B) II numaralı kelime mecaz anlama gelecek şekilde kullanılmıştır.

D) Hayal gücü insanı diğer canlılardan ayıran en büyük farklılıktır.

C) III numaralı kelime soyut anlamda kullanılmıştır. D) IV numaralı kelime gerçek anlamının dışında kullanılmış bir kelimedir.

8. Ayşe, Serkan, Cevdet, Kemal, Erdal, Fatih ve Halis okullar arasında düzenlenen spor müsabakasında yarışmışlardır.

6. ▲ Ali’yi okuldan hızlıca giderken görünce merak edip arkasından koştum.

■ Arabada unuttuğu telefonunu almak için bizden ayrılmak zorunda kaldı. Sembollerle gösterilen cümlelerde altı çizili kelimelere getirilen ekler aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? ▲

●

■

A) Yönelme

Belirtme

Bulunma

B) Belirtme

Yönelme

Bulunma

C) Bulunma

Belirtme

Yönelme

D) Belirtme

Bulunma

Yönelme

6. Sınıf Türkçe

Müsabaka ile ilgili şunlar bilinmektedir: İşleyen Zeka Yayınları

● Okulda oyun oynayan çocuğun kafasına çok sert bir top çarpmıştı.

•• 

Serkan, birinci olamamıştır.

•• 

Ayşe’nin derecesi, Cevdet’ten daha iyi Fatih’ten kötüdür.

•• 

Halis’in derecesi sadece Kemal’den iyidir.

•• 

Cevdet, 4. olmuştur.

Verilen bilgiler doğrultusunda aşağıdakilerden hangisi kesin olarak bilinebilir? A) Hangi yarışmacının sonuncu geldiği B) Halis’in beşinci olduğu C) Üçüncü gelen yarışmacının kim olduğu D) Ayşe’nin kaçıncı olduğu

7

1. 9. Dinozorlar biz insanlardan milyonlarca yıl önce yaşamış dev canlılardır. 65 milyon yıl önce Meksika Körfezi’ne düşen bir asteroit sebebiyle yok olduklarına inanılan dinozorlardan bugün geriye fosiller kalmıştır. Modern teknoloji sayesinde dinozorların fosillerini tespit edebiliyor ve fosiller üzerinde araştırma yapabiliyoruz. Dinozorların büyük çoğunluğu etçil olsa da otçul olan dinozorlar da bulunmaktaydı. Bulunan dinozor fosillerinden elde edilen bilgilere göre otçul dinozorlar özellikle yüksek yerde yetişen ot türleriyle beslenmektedir. Günümüzde, 150 milyon yıl önce yaşayan dinozorların fosillerine özellikle Rusya, Çin, Moğolistan ve Tanzanya gibi ülkelerde rastlanmaktadır. Bir çiftçinin rastlantıyla bulduğu fosil kalıntıları, araştırmacıları şu ana kadar keşfedilen büyük dinozora götürdü. 84 ton ağırlığındaki dev dinozorun uzunluğu 40 metre, boyu ise 20 metre. Patagonya Bölgesi’ndeki kazı çalışmaları dünyanın en büyük dinozoruna ait kemikleri ortaya çıkardı. Buna karşılık güvercin boyu kadar dinozorlar da bulunmaktaydı. Özellikle böceklerle beslenen dinozorlar ortalama 50 cm boyunda olabiliyordu. Bu metinde dinozorlarla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Beslenme şekillerine B) Tespit edilen boyutlarına C) Çalışmaların hangi üniversitelerde yapıldığına

10. (I) Tut ki okumak için bir kitabı kitapçıdan aldın. (II) Kitap ilk başlarda dikkatini çekmiş olsa da sayfalar ilerledikçe kitaptan hoşlanmamaya başladın. (III) Bu durum aldığın karpuzun kelek çıkması gibidir. (IV) Sana sıkıcı gelen o kitabı bitirmeye çalışman kendine yapacağın en büyük kötülük olur. Bu metinde numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede varsayım anlamı vardır. B) II. cümlede şart anlamı bulunmamaktadır.

İşleyen Zeka Yayınları

D) Ne zaman yaşadıklarına

C) III. cümlede benzetme yapılmıştır.

11. En çok merak ettiğim hayvanların başında karıncalar gelir. Sayıları o kadar çok ki dünyadaki insan başına bir milyon karınca düşüyormuş. İş birliğine dayalı çalışma sistemleri olsa da çoğunlukla keşfetme özellikleri açısından tekli çalışıyorlar. Diğer bir ifadeyle her bir karınca ayrı birer keşfedici. Çok düzenli ve disiplinli çalışmaya sahipler. Dünyanın her yerinde izlerine rastlanılabilir. Bazı türleri ölümcül bile olabiliyor. Bu metinde karıncalar ile ilgili hangi bilgi verilmemiştir? A) Sayıları

D) IV. cümlede neden-sonuç anlamı vardır.

B) Yaşam koşulları C) Çalışma düzenleri D) Birden fazla türü olduğu

8

6. Sınıf Türkçe

1. 12.

Zamanımızın çoğunu geçirdiğimiz ve bazen hiç çıkmadığımız en eşsiz yaşam alanı evlerimiz oluyor. Evlerimizi güzelleştirmek, daha sempatik bir hâle getirmek için de sayısız seçenekler deniyoruz. Her oda I (Çıkma hâli) II (Çokluk eki) için yapılan özel dekorasyonlar ise bunlardan yalnızca bir tanesi. Ancak tüm bu dekoratif ögelerin de bir tamamlayıcı parçaya ihtiyacı var. Onları daha fazla öne çıkaran ve güzelliklerine güzellik katabilecek bir tamamlayıcı… İstenilen özellikleri karşılayabilen ve dekorasyonu unutulmaz kılan en önemli detay ise çiçek çeşitleri oluyor. Hediye, duyguları ifade etme ve yaşamdan kesitler sunma gibi III (Ayrılma hâli) nedenlerle kullanılıyor olan çiçekler aynı zamanda evin her odasında kullanımına göre farklı bir hava IV (Bulunma hâli) oluşturabiliyor. Bu metinde numaralanmış kelimelerin aldığı çekim ekleri belirtilmiştir. Buna göre kaç numaralı kelimenin aldığı ek yanlış gösterilmiştir? A) I.

B) II.

C) III.

13. Reşat Nuri Güntekin ilk romanı hakkında şöyle demişti: “Çalıkuşu, bana büyük bir ün sağladı ama zararları da oldu. Başka hangi konuya, hangi teze dokunmak istediysem geniş bir okuyucu kitlesi bunu daima yadırgadı. Bu nedenle tam olarak aradığım yolu bulmakta daima güçlük çektim.” Aslına bakılacak olursa birer “Çalıkuşu” olmak, yetişmekte olan gençlerimiz için bir ülkü hâline gelmiş; aynı zamanda her gencin ilk okuyup sevdiği roman da bu yapıt olmuştur.

A) Çalıkuşu, Türk edebiyatında her dönem varlığını sürdürecektir. B) Yazar “Çalıkuşu” romanı ile büyük bir üne kavuşmaktan hoşnut değildir.

İşleyen Zeka Yayınları

Bu metinde “Reşat Nuri ve Çalıkuşu” ile ilgili olarak vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

14.

D) IV.

Potinlerime ve paltoma, Teşekkür etmeliyim. Teşekkür etmeliyim yağan kara, Bu güne bu sevince... Kara bastığım için şükür; Şükür, gökyüzüne ve toprağa; İsmini bilmediğim yıldızlara, Suya ve ateşe hamdolsun! Bir okulun 8. sınıf öğrencilerine, yukarıdaki şiirin ana duygusu soruluyor ve öğrencilerin cevaplarının dağılımı aşağıdaki grafikte gösteriliyor. Yaşama sevinci

Çocuk hasreti

3

1

4

Geçmişe özlem

C) Çalıkuşu, yazıldığı dönemde gençliği derinden etkilemiş bir romandır. D) Yazar sonraki yapıtlarında aynı başarıyı gösterememiştir.

Buna göre şiirin ana duygusunu kaç numaralı kısımdaki öğrenciler doğru bilmiştir? A) 4

6. Sınıf Türkçe

2

Temiz dünya

9

B) 3

C) 2

D) 1

1. 15. I. Metin

16. • Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur.

İnsanların çoğu kaybetmeyi göze alamadığı için sevmekten korkuyor. Sevilmekten korkuyor, kendisini sevilmeye layık görmediği için. Düşünmekten korkuyor sorumluluk getireceği için. Konuşmaktan korkuyor, eleştirilmekten korktuğu için. Duygularını ifade etmekten korkuyor, reddedilmekten korktuğu için. Yaşlanmaktan korkuyor, gençliğin kıymetini bilmediği için. Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey vermediği için. Ve ölmekten korkuyor aslında yaşamayı bilmediği için…

•• 

Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için konur.

•• 

Alıntılarda başta, ortada ve sonra alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur.

Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna üç nokta (…) getirilemez? A) Sırtıma sırt çantamı, elime kitabımı alıp çıkacağım uzun yolculukların hayali gözümde canlanırken karşımda gördüğüm manzara beni heyecanlandırdı: Trene binmek için koşuşan insanlar, ellerindeki yırtık bavulları trene binmek için sürükleyenler

II. Metin Elimdeki kalemi evirdim çevirdim aklıma bir şey gelmediği için satırlara bir şey yazamadım. Çalışma odamdan ayrılıp akşama kadar dışarılarda gezmeye, yazım için örnek bir şeyler bulup ilhamın gelmesini beklemeye gittim. Kapıda karşı komşumu gördüm. Morali bozuktu. Arabasını park etmek isterken yolda duran sokak köpeğine kızdığını söyledi. Ben de içimde müthiş bir heyecanla aradığım ilhamı bulmanın keyfini sürerken eve geri döndüm.

B) Hasta yatağında yatan yaşlı hasta, kendisine sorulan soruya önce derin bir nefes alarak daha sonra buğulu gözlerle camdan dışarı bakarak cevap verdi: Ben her şeyi sevdim. Çiçeği, ağacı, tiyatroyu, insanları C) Okuyarak olayların ve gelişmelerin iç yüzünü öğrenen bir kişi, öncelikle kendine olan güvenini artırır; bu ise aynı zamanda düşünce ufkunu geliştirip geniş bir görüş açısı sağlayarak olayları inceleme yeteneği kazandırır

Bu metinler için aşağıdakilerden hangisinin ortak olduğu söylenebilir? A) Bilimsel bir metinden alınmış olmaları B) İkilemelere yer vermeleri

D) Dağın sırtını aşınca insanın görebileceği eşsiz bir manzara sizi bekliyordu: Uçları göğe değecek kadar uzun ağaçlar, renkten renge giren göz alıcı çiçekler

C) Anı türüne ait metinler olmaları

İşleyen Zeka Yayınları

D) Deyime yer vermeleri

10

6. Sınıf Türkçe

1. 17. Amaç-sonuç cümleleri, bir eylemin yapılmasındaki amacı belirtir. Örneğin “Aslı, doktor olmak için gece gündüz çalışıyor.” cümlesinde Aslı’nın gece gündüz çalışmasındaki amaç doktor olmaktır.

18. I. Dün mahallede şahit olduğum olayı bugünkü Haber Gazetesinden okudum.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç anlamı vardır?



II. Eskişehir’in Sivrihisar İlçesine gelince o sivri dağlar bana daha bir anlamlı gelir.



III. Ali dayımı çok özlediğim için onları akşam bize davet ettim.



IV. Komşumuzun küçük oğlu THY’nda pilot olarak çalışmaya başlamış.

A) Havalar soğumaya başlayınca pazardaki sebze ve meyveler pahalı satılmaya başlandı.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

B) Annesi, tatil yolculuğunda yemek üzere poğaça ve kek hazırlamıştı.

A) I.

B) II.

C) III.

D) IV.

C) Saatinin alarmını kurmayı unutunca sabahki toplantıya geç kalmıştı. D) Romanları, bana yeni dünyaları tanıttığı için her zaman severim.

Türkçede anlamı güçlendirmek için söz sanatları kullanılır. Örneğin, “Akşama kadar yapacak çok işim var.” cümlesindeki anlam gücü ile “Akşama kadar yapılacak dünya kadar işim var.” cümlesinin anlam gücü aynı değildir. İşleyen Zeka Yayınları

19.

Cümle

Söz Sanatı

I. Mutlulukla gülen gözlerimi siteminle yasa boğdun.

Tezat

II. Bahar, gülen yüzüyle hepimize “Hoş geldiniz!” diye seslendi.

Konuşturma

III. Ağaçların yaşlı gözlerle “Canımı acıtmayın!” demesi hâlâ kulaklarımda.

Konuşturma

IV. Sümbül bir gün güle dedi ki: Gönlümün en derin hüznüsün.

Tezat

Yukarıdaki tabloda, cümleler numaralandırılmış ve karşılarına söz sanatları yazılmıştır. Buna göre numaralanmış hangi cümlenin karşısındaki söz sanatı yanlış verilmiştir? A) I. 6. Sınıf Türkçe

B) II.

C) III. 11

D) IV.

1. 20. Evlerde meydana gelen yangınların büyük çoğunluğu mutfaklarda olduğundan mutfaklarda kullanılan boya ve badana malzemelerinin ısıya dayanaklı olması ve çabuk alevlenmemesi gerekmektedir. Mutfak kazalarına en çok, ateşe çok uzun zaman maruz kalmış yemeklik yağın yapısı bozularak yanıcı hâle gelmesi neden oluyor. Kızgın yağ havayla temas ettiği ve ocak yanmaya devam ettiği sürece yanıcı olma özelliği ortaya çıkıyor. Bir çeşit saatli bomba oluyor. Bu durumda hemen ateşin söndürülüp tencerenin serin bir yere konması gerekir.

Basit bir hata veya dikkatsizlik sonucu meydana gelen mutfak kazalarında ilk önce ateşin havayla temasını kesmeliyiz. Çünkü ateş oksijenin olduğu yerde oluşur. Bunun için yanan ateşin üstüne su dökmek yerine ateşin üstünü bir bezle kapatmalıyız. Su, ateşin altına geçerek ateşi yukarı çıkarıp güçlenmesini sağlar.

Mutfaklarda meydana gelen ve çoğu basit hatalardan veya dikkatsizlikten oluşan kazalarda onlarca insan zarar görmektedir. Mutfak kazalarında alınacak basit tedbirler hem can hem de mal kaybını önleyebilir. Oysaki biraz daha dikkatli olmak bu zararları önlemekte çok etkili olmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu görsel ve açıklamalardan çıkarılabilecek bir sonuç değildir? A) Gereğinden fazla ısıtılan yemeklik yağlar her an yanmaya hazır hâle gelebilir. B) Mutfakta meydana gelen yangınlara suyla değil ıslak bezle müdahale etmek gerekir. C) Küçük bir dikkatsizlik tahminimizden daha fazla zarara neden olabilir.

İşleyen Zeka Yayınları

D) Ocakta yanan yağ, suyla temas ettiğinde su onu söndürmek yerine daha yakıcı yapar.

12

6. Sınıf Türkçe

Bu testte 20 soru vardır. Önerilen süre 40 dakikadır.

1.

I. Korumak, görünmez duruma getirmek veya gizlemek için üstüne bir şey koymak.



II. Kapamak.



III. Kaplamak.

2.

2. Cep telefonları sadece önemli verileri değil mikropları da taşır. Sıradan bir cep telefonu kullanıcısı, telefonu mikropların bulunduğu çeşitli yerlere temas ettirir. 2011 yılında, Queen Mary Londra Ünversitesindeki Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulundan araştırmacılar, altı cep telefonundan birinin farklı maddeler ile kirlendiğini buldular ve bazı cep telefonlarının vücuda girdiğinde ateş, kusma ve ishale neden olabilen E. coli bakterilerini barındırdığını söylediler. Son zamanlada, Colombia’da bulunan Güney Üniversitesi “Çevre Yönetimi” dersinde, öğrencilere ait 60 adet cep telefonunda yapılan mikrop taramasında, telefonların sıklıkla dirençli tehlikeli bir bakteri olan MRSA ile kirlenmiş olduğunu tespit ettiler. Bu bakterilerin sebep olduğu cilt enfeksiyonları hızla, derin ve ağrılı apselere dönüşebilir. Ayrıca kemikler, eklemler, cerrahi yaralar, kan dolaşımı, kalp kapakçıkları ve akciğerlerde yaşamı tehdit eden enfeksiyonlara da neden olabilir.

“Örtmek” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır? A) Türk milletinin kurtuluş mücadelesinde İnebolu’dan kağnılara yüklenen cephaneleri Kastamonu’ya götürmek için harekete geçen Şehit Şerife Bacı, çetin geçen kış şartlarında top mermileri ıslanmasın diye kazağını mermilerin üzerine örtmüştü. B) Gülibrişim ağacının pembe tüyden harikulade güzel, pudra ponponlarını andıran çiçekleri bütün bahçe duvarını örtmüş, gülibrişim ağacı dar sokağın başından onu fark eden herkesi heyecanlandırmıştı. C) Elindeki maşa yardımıyla sobaya birkaç parça odun attıktan sonra yavaşça sobanın kapağını örttü.

Bu metnin başlığı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

D) Adnan Bey, kırmızı ışıkta geçen oğlunun kendini savunup suçunu örtmeye çalışması karşısında daha da çok sinirlendi ve bir süre oğluna arabayı kullanmama yasağı getirdi.

A) Cep Telefonları ve Mikroplar B) Bilinçli Cep Telefonu Kullanımı C) Cep Telefonu Kullanmanın Zararları D) Mikroplardan Korunma Yolları

Atasözü

Açıklaması

İşleyen Zeka Yayınları

3. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açıklaması yanlış verilmiştir? A) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.

Bir işte düşüncesizce davranan kişi her türlü olumsuz sonuca katlanır.

B)

Bir şeyi uzun süre elde edemeyen kimse, daha sonra o şeyden ne kadar çok edinirse edinsin yine kendisine yetmeyeceği kanısında bulunur.

Acıkan doymam, susayan kanmam sanır.

C) Altını saklamak değil, kuruşu saklamak hünerdir.

Gereksiz görünen şey ileride gerekli olabilir.

D) Yuvarlanan taş yosun tutmaz.

Sürekli olarak iş değiştiren bir kimse başarı kazanamaz.

6. Sınıf Türkçe

13

2. 4.

NELER YAPIYORUZ? I

II

Ulusal Afet

Barınma Sistemleri

Türk Kızılayı, ülke çapında yaygınlaştırdığı afet müdahale ve afet lojistik sistemleri ile dünyanın en iyi afet örgütlenmelerinden birine sahiptir. III

Türk Kızılayı, Çadır Üretim Tesisleri, sunduğu yeni ve modern modeller ile sektörde çadır üretiminde söz sahibi olmuştur. IV

Uluslararası Yardım

Sosyal Hizmetler

Türk Kızılayı son 10 yılda 78 farklı ülkede doğal ve insan kaynaklı afetlere müdahale etmiş, kuruluşundan bu yana 137 ülkeye yardım eli uzatmıştır.

Türk Kızılayı, ülke genelinde hizmet veren şubeleri aracılığı ile yıl boyunca hep aynı heyecan ile ihtiyaç sahiplerinin yanında olur.

Yukarıda verilen numaralanmış ifadelerden hangisi kanıtlanabilirliği açısından diğerlerinden farklıdır? B) III.

C) II.

5.

İşleyen Zeka Yayınları

A) IV.

D) I.

HÂL EKLERİ 1. Bulunma

2. Belirtme

• Kitabımı kütüphanede bıraktım.

• Evi istediği şekilde düzenledim.

• Yaz tatiline mayısta gidecek. • Romanı bir solukta okuyacağını söyledi.

3. Yönelme

4. Ayrılma

• Tatilde anneme gittim.

• Kardeşinden ödünç para istemiş.

• Onun kalemi bende kalmış.

• Sabaha kadar kapı kapı dolaştı.

• Evden eşyalarını almaya gitti.

• Sütü taşırdı.

• Kitaplığa uzanıp ona bir kitap verdi.

• Soğuktan donmak üzere.

Yukarıdaki tabloda kaç numaralı bölümde hâl eklerinin gösteriminde yanlışlık yapılmıştır? A) 4.

B) 3.

C) 2.

14

D) 1.

6. Sınıf Türkçe

2. 6.

Bu görseli en doğru yansıtan metin aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir gün yine ağabeyime gittim. Kendimi birden yıllardır bitmeyen turşu suyu kavgasının içinde buldum. Saadet yengem turşu suyunun limon ile yapıldığını, ağabeyim ise sirke ile yapıldığını söylerdi. Bir türlü birbirlerini ikna edemedikleri gibi her seferinde de mevzu çok büyürdü. Saadet yengem limon sulu, ağabeyim ise sirkeli turşu suyunu elime tutuşturuverdi. Ne yapacağımı bilmiyordum. Birisine güzel desem diğeri kızacak ya da küsecekti. Eyvah! Mevzu büyük. B) O gün komşumuz Hatice teyzeye oturmaya gitmiştik. O kadar sıcakkanlı, o kadar güler yüzlü bir insandı ki hepimizi bu enerjisi ile güldürüyordu. Yaptığı enfes keklerden ve bir bardak da ev yapımı portakal suyundan getirdi. Afiyetle yedik. Çok güzel bir akşam geçirdik. C) Yarın akşam yapılacak nişan için içecekleri test ediyordu. Ahmet, annesinin getirdiği limonatayı çok beğenmedi. Sanki biraz şekeri az gibi, dedi. Babasının yüzünde güller açtı. Onunkini beğenmediyse kesin yazın bahçeden topladığı eriklerden yaptığı hoşafı beğenirdi. Ahmet sever diye şekerini biraz fazla atmıştı. Sonra kız kardeşi geldi. Bardakları ona uzattı ve ona da sordu. D) Bu akşam tıp fakültesinden mezun olmamı kutluyoruz. Yorucu bir altı seneydi. Nihayet çocukluğumdan beri hayal ettiğim o beyaz önlüğü giyecektim. Hep beraber eğleniyorduk. Evimiz kalabalıktı. Dayımlar, teyzemler, amcamlar hepsi bu mutlu günümde yanımdaydı. Bir ara anneannemin bana bakıp sevinçten, gururdan ağladığını gördüm. Ah bu anneanneler, babaanneler! Söz konusu torunları olunca nasıl duygusallaşırlar.

İşleyen Zeka Yayınları

7. Özellikle liselerde eğitim veren öğretmenlerin yazılı kâğıtlarını okuyamaması gerçeği pek çok okulda görülmekte. Öğrencilerin tıpkı sosyal ağlarda yaptığı gibi ünsüz harfleri kullanmadan cümle kurmaları öğretmenleri zor durumda bırakıyor. Teknoloji bu kadar ilerlemeden önce öğrencinin yazısı kötü olduğu için kâğıtları okuyamayan öğretmenler şimdilerde âdeta yepyeni bir dil ile karşı karşıya. Öğrenciler ise bu durumu normal karşılıyor. Günün çok uzun zamanını sosyal medyada geçiren bireyler sınavlarda kelimeleri eksik yazdıklarında bunu garipsemediklerini, farkında olmadıklarını söylüyorlar. Onlar için bu durum, dile oturmuş doğal bir şey gibi. Bu metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sosyal medya kullanmaktan kaynaklanan sıkıntılar öğrencilerin yazılı kâğıtlarına yansımıştır. B) Öğrenciler, sosyal medyada edindikleri alışkanlıklarını dillerine de yansıtmışlardır. C) Öğretmenler yazılı kâğıtlarını okurken sözlüğe ihtiyaç duymaktadır. D) Günün büyük kısmını sosyal medyada geçiren gençler, kelimeleri eksik yazdıklarında bunu olağan bir şey gibi karşılamaktadır. 6. Sınıf Türkçe

15