Data Loading...
THE NEW ROUTLEDGE
&
& DUTCH DICTIONARY THE NEW ROUTLEDGE
DUTCH–ENGLISH/ENGLISH–DUTCH
RD ON
THIRD EDITION
The New Routledge & Van Dale Dutch Dictionary This comprehensive and contemporary two-way dictionary is ideal for Dutch language learners and users at all levels. Key features of the dictionary include: • Over 33,000 Dutch entries • The use of colloquial and idiomatic language • Useful contextual information within glosses • Phonetic transcription for all Dutch headwords, aiding pronunciation • Gender markers for all Dutch nouns • Appendix of Dutch irregular verbs • A clear layout and format for easy referencing This third edition has been systematically revised and updated throughout to provide: • 2,000 new headwords and definitions, supported by 4,500 translations and a helpful pronunciation aid • Expanded and updated information for a number of the previously existing headwords, including the addition of 2,200 new examples
The New Routledge & Van Dale Dutch Dictionary Dutch–English/English–Dutch Third Edition
Utrecht - Antwerpen
First published by Van Dale Lexicografie bv 2001 as Ster Woordenboek Engels–Nederlands/ Nederlands–Engels, Third edition, by R. Hempelman and N.E. Osselton First English edition published by Routledge 2003 Second English edition published by Routledge 2014 Third English edition published 2021 by Routledge 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon, OX14 4RN and by Routledge 605 Third Avenue, New York, NY 10017 Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group, an informa business Copyright © 2021 Van Dale Uitgevers The right of Van Dale Uitgevers to be identified as authors of this work has been asserted by them in accordance with sections 77 and 78 of the Copyright, Designs and Patents Act 1988. All rights reserved. No part of this book may be reprinted or reproduced or utilised in any form or by any electronic, mechanical, or other means, now known or hereafter invented, including photocopying and recording, or in any information storage or retrieval system, without permission in writing from the publishers. Trademark notice: Product or corporate names may be trademarks or registered trademarks, and are used only for identification and explanation without intent to infringe. British Library Cataloguing-in-Publication Data A catalogue record for this book is available from the British Library Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Names: Routledge (Firm) Title: The new Routledge & Van Dale Dutch dictionary : Dutch-English/English-Dutch. Other titles: New Routledge and Van Dale Dutch dictionary Description: Third edition. | London ; New York : Routledge, 2020. | Identifiers: LCCN 2020014978 | ISBN 9780367506575 (hardback) | ISBN 9780367506582 (paperback) Subjects: LCSH: English language--Dictionaries--Dutch. | Dutch language--Dictionaries--English. Classification: LCC PF640 .N66 2020 | DDC 439.313/21--dc23 LC record available at https://lccn.loc.gov/2020014978 ISBN 13: 978-0-367-50657-5 (hbk) ISBN 13: 978-0-367-50658-2 (pbk) Typeset in Frutiger by Pre Press Media Groep, Zeist, The Netherlands
Contents Foreword for the First Edition Foreword for the Second Edition Foreword for the Third Edition List of Abbreviations Pronunciation Symbols Guide to the Dictionary Dutch Irregular Verbs Dutch–English English–Dutch
vii vii vii viii ix x xii 1 653
vii
Foreword for the First Edition This dictionary includes the past tense and past participle forms of Dutch irregular verbs. In this dictionary all words appear in British spelling. To avoid confusion, American spellings have not been included. However, in many cases American spelling can easily be predicted on the basis of British spellings. For example, many words ending in –our (humour) and –tre (centre) are spelt –or (humor) and –ter (center) in American English. Also, unlike British spelling, American spelling does not always use double consonants, thus American English has “traveler” and “jeweler” rather than British “traveller” and “jeweller”. However, where British and American English differ lexically, there are entries for both: so for apotheek both chemist’s, and [Am] drugstore are given. The pronunciation of entries is represented by means of easy-to-understand symbols. Detailed information about the layout of this dictionary is to be found in the Guide to the dictionary. To make it easy to look up words, each entry appears at the beginning of a new line; in addition, all entries are printed in full.
Foreword for the Second Edition For the second edition the dictionary has been systematically revised and updated throughout to offer two main improvements. Firstly, there has been a substantial expansion of the headwords in the dictionary. In keeping with changes in the Dutch and English languages, the dictionary features 9,000 new headwords (an increase by 18% since the previous edition), supported by pronunciation aids. These new headwords are also accompanied by 9,000 new definitions, 18,000 translations and 3,000 new examples. A number of existing entries have also been revised and updated to reflect new developments in Dutch. Secondly, the dictionary offers a substantially improved new layout design for clearer and easier referencing. Articles for Dutch nouns are presented at a glance, in the margin before the headwords, and conjugational information follows the Dutch verbs, after the headwords.
Foreword for the Third Edition This third edition has been systematically revised and updated throughout to provide: • 2,000 new headwords and definitions, supported by 4,500 translations and a helpful pronunciation aid • Expanded and updated information for a number of the previously existing headwords, including the addition of 2,200 new examples, in particular phrases and expressions one can consider as fundamental for learners of Dutch: dat gaat mijn begrip te boven, bekendheid krijgen, aan de bel trekken, er wordt gebeld, tot besluit, hem treft geen blaam, … • words only used in the Netherlands are now marked as Dutch.
viii
List of Abbreviations abbr adj adv Am approx art Austr aux vb Belg bldg bot chem com comp conj dem pron depr Dutch econ educ eg elec esp euph fig fin form geog graph hist hum iem.
abbreviation adjective adverb American, in the USA approximate article Australian, in Australia auxiliary verb Belgian, in Belgium building botany chemistry commerce computer conjunction demonstrative pronoun depreciatory Dutch, in the Netherlands economics education for example electricity especially euphemism figurative finance formal geography graphics historical humorous iemand
ind pron inform int iron lit maths m.b.t. med mil mus n num oft pers pers pron pl pol poss pron prep pron ref pron ref vb rel shipp s.o. socc sth. techn telecom traf vb vulg
indefinite pronoun informal interjection ironical literal mathematics met betrekking tot medical military music noun numeral often person personal pronoun plural politics possessive pronoun preposition pronoun reflexive pronoun reflexive verb religion shipping someone soccer something technics telecommunication traffic verb vulgar
ix
Pronunciation Symbols ɑ a ɛ e ə ɪ i ɔ o ʏ y u
as in French chat as in after as in bed as in late as in about as in bid as in French ici as in lot as in German Boot as in sun as in French fumé as in foot
b c d f ɣ χ ɡ h j k l m n ŋ ɲ p r s ʃ ʒ t θ v w z
as in back as in cheek as in door as in far as in loch (but voiced) as in loch as in goal as in help as in yet as in car as in like as in mouse as in nose as in wrong as in French campagne as in paper as in room as in son as in fish as in pleasure as in town as in thriller as in verb as in wax as in zip
ø ɛi œy ɑu oe: ɑ̃ ɛ̃ ɔ̃
as in German schön approx as in table, vein as in Latin neutrum as in mouth as in nurse as in French chanson as in French vin as in French chanson
: ɑ: ɛ: i: ɔ: u: ʏ: y:
lengthening symbol, lenghtens the preceding vowel as in barbecue as in wear as in jeans as in corner as in jury as in service as in French pur
x
Guide to the Dictionary The abbreviations and the pronunciation symbols used in this dictionary are explained in the List of abbreviations and the Pronunciation symbols on the preceding pages. All entries appear in bold type
aunt tante
The vowel or vowels of stressed syllables of the English entries are underlined
abolish afschaffen, een eind maken aan across-the-board algemeen (geldend)
The pronunciation of the Dutch entries appears between slashes. The vowel or vowels of stressed syllables are underlined
België /bɛlɣijə/ Belgium
Dutch entries which are nouns, are preceded by the article de or het at the beginning of the line. If applicable, the plural form is given between brackets
satésaus /satesɑus/ (pl: -sauzen) satay sauce satéstokje /satestɔkjə/ (pl: -s) skewer
de het
creëren /krejerə(n)/ (creëerde, heeft gecreëerd) create doorschuiven /dorsχœyvə(n)/ (schoof door, heeft/is doorgeschoven) pass on
Dutch entries which are verbs, are followed by their conjugated forms (imperfect and past participle with the applicable auxiliary)
Entries with identical spelling but different stress, pronunciation patterns or grammar are identified by a superscript numeral 1, 2 etc.
de 1 achteruit /ɑχtərœyt/ reverse (gear): een
auto in zijn ~ zetten put a car into reverse (gear) 2 achteruit /ɑχtərœyt/ (adv) back(wards) het 1 aas /as/ bait: levend ~ live bait; van ~ voorzien bait (the hook, trap) het/de 2 aas /as/ [cards] ace: de ~ van harten, ruiten the ace of hearts, diamonds
In the translations of English nouns the Dutch neuter nouns are marked with a superior h to mark the use of the Dutch article het In case the articles het and de are both allowed, the nouns are marked with +h
accelerator gaspedaalh ace 1 [cards] aas+h, één; [fig] troef 2 [sport,
In entries which are abbreviations, the explanation is given first, printed in italics
a.u.b. /aybe/ (abbrev) alstublieft please
Commas are used to separate translations which are very close in meaning
esp tennis] ace 3 [inform] uitblinker: an ~ at arithmetic een hele piet in het rekenen
aardbol /ardbɔl/ (pl: -len) earth, world,
de
globe
shutdown sluiting; stopzetting [of busi-
Semicolons are used to separate translations which are less close in meaning. In many cases information about this small difference in meaning appears between brackets If an entry has significantly different translations, these are numbered 1, 2 etc. In some cases a translation requires clarification: eg restrictions as to the usage of a word, a field label, a brief explanation. This additional information appears between brackets
ness]
spotless brandschoon, vlekkeloos; [fig also] onberispelijk 1
auxiliary (n) 1 helper, hulpkracht, assistent 2 hulpmiddelh 3 hulpwerkwoordh
acoustics 1 geluidsleer 2 akoestiek [in concert hall etc]
defuse onschadelijk maken [also fig]; demonteren [explosives]: ~ a crisis een crisis bezweren
xi
In a number of cases the translation is followed by examples and expressions. These are in italics; the entry is represented by the symbol ~. To help you find your way through the examples, the most important word is printed in bold
de
voorlichting /vorlɪχtɪŋ/ (pl: -en) information: de afdeling ~ public relations department; seksuele ~ sex education; goede ~ geven give good advice
apegapen /apəɣapə(n)/: op ~ liggen be at
For some entries no translations are given; they appear in one or more expressions
one’s last gasp
Expressions which do not clearly fit any of the given translations of an entry are dealt with at the end, after the || symbol
de
balk /bɑlk/ (pl: -en) beam || het geld over de ~ gooien spend money like water
In case an expression has several meanings, these meanings are seperated by the letters a) and b)
de
groet […]: de ~en! a) [greeting] see you!;
de
aanplant /amplɑnt/ plantings, plants: nieu-
b) [forget it] not on your life!, no way!
we (or: jonge) ~ new (or: young) plantings
all-time van alle tijden: an eenlow) een absoluut hoogtepu an ~~ record high (or: ) een absoluut hoogtepunt (or: diep-tepunt)
Alternative forms appear between brackets and are introduced by or
accessible (+ to) toegankelijk (voor), bereikbaar (voor); [fig] begrijpelijk (voor)
Some entries are only used in fixed combinations with another word. In these cases the latter word is introduced by the sign + Translations which are mainly used in American English are preceded by the abbreviation [Am]. This notation is also used in compounds and examples.
het de
appartement /ɑpɑrtəmɛnt/ (pl: -en) flat; [Am] apartment: een driekamerappartement etage /etaʒə/ (pl: -s) floor, storey: op de eerste ~ on the first floor; [Am] on the second floor
xii
Dutch Irregular Verbs Conjugated forms shown between brackets are regular. Numbered forms represent the first, second and third person singular in the present tense. infinitive bakken bannen barsten bederven bedriegen beginnen begrijpen belijden bergen bevelen bewegen bezwijken bidden bieden bijten binden blazen blijken blijven blinken braden breken brengen brouwen buigen delven denken dingen doen 1. doe 2. doet 3. doet dragen drijven dringen drinken druipen duiken dunken dwingen eten fluiten gaan 1. ga 2. gaat 3. gaat gelden genezen genieten geven gieten glijden glimmen graven grijpen hangen hebben 1. heb 2. hebt 3. heeft heffen
imperfect sing (bakte) (bande) (barstte) bedierf bedroog begon begreep beleed borg beval bewoog bezweek bad bood beet bond blies bleek bleef blonk (braadde) brak bracht (brouwde) boog (delfde)/dolf dacht dong deed droeg dreef drong dronk droop dook (dunkte)/docht dwong at floot ging
imperfect pl
bedierven bedrogen begonnen begrepen beleden bevalen bewogen bezweken baden boden beten bliezen bleken bleven
braken
bogen (delfden)/dolven
deden
dreven
dropen doken
aten floten
past participle gebakken gebannen gebarsten bedorven bedrogen begonnen begrepen beleden geborgen bevolen bewogen bezweken gebeden geboden gebeten gebonden geblazen gebleken gebleven geblonken gebraden gebroken gebracht gebrouwen gebogen gedolven gedacht gedongen gedaan gedragen gedreven gedrongen gedronken gedropen gedoken (gedunkt)/gedocht gedwongen gegeten gefloten gegaan
gold genas genoot gaf goot gleed glom groef greep hing had
hadden
gegolden genezen genoten gegeven gegoten gegleden geglommen gegraven gegrepen gehangen gehad
hief
hieven
geheven
genazen genoten gaven goten gleden glommen groeven grepen
xiii
infinitive helpen heten hijsen houden houwen jagen kiezen kijken klimmen klinken kluiven knijpen komen kopen krijgen krimpen kruipen kunnen 1. kan 2. kan/kunt 3. kan kwijten lachen laden laten lezen liegen liggen lijden lijken lopen malen melken meten mijden moeten mogen 1. mag 2. mag 3. mag napluizen nemen ontginnen ontluiken ontspruiten plegen - be in habit of - commit pluizen prijzen - praise - price raden rieken rijden rijgen rijten rijzen roepen ruiken scheiden schelden schenden schenken
imperfect sing hielp (heette) hees hield hieuw (jaagde)/joeg koos keek klom klonk kloof kneep kwam kocht kreeg kromp kroop kon kweet (lachte) (laadde) liet las loog lag leed leek liep (maalde) molk/(melkte) mat/(meette) meed moest mocht ploos na nam ontgon ontlook ontsproot
imperfect pl
hesen
kozen keken klommen kloven knepen kwamen kregen kropen konden kweten
lazen logen lagen leden leken
maten/(meetten) meden
plozen na namen ontgonnen ontloken ontsproten
placht (pleegde) (pluisde) prees (prijsde) (raadde) (riekte)/rook reed reeg reet rees riep rook (scheidde) schold schond schonk
past participle geholpen geheten gehesen gehouden gehouwen (gejaagd) gekozen gekeken geklommen geklonken gekloven geknepen gekomen gekocht gekregen gekrompen gekropen (gekund) gekweten gelachen geladen gelaten gelezen gelogen gelegen geleden geleken gelopen gemalen gemolken gemeten gemeden gemoeten gemogen nageplozen genomen ontgonnen ontloken ontsproten (gepleegd) geplozen/(gepluisd)
prezen
reden regen reten rezen roken
geprezen (geprijsd) geraden geroken gereden geregen gereten gerezen geroepen geroken gescheiden gescholden geschonden geschonken
xiv
infinitive scheppen - create - shovel scheren - shave - skim schieten schijnen schijten schrijden schrijven schrikken - be scared - be quenched schuilen - hide - shelter schuiven slaan 1. sla 2. slaat 3. slaat slapen slijpen slijten slinken sluipen sluiten smelten smijten snijden snuiten snuiven spannen spijten spinnen splijten spreken springen spugen spruiten spuiten staan 1. sta 2. staat 3. staat steken stelen sterven stijgen stinken strijden strijken stuiven treden treffen trekken vallen vangen varen vechten verdwijnen vergeten verliezen
imperfect sing
imperfect pl
schiep (schepte) schoor (scheerde) schoot scheen scheet schreed schreef
past participle geschapen (geschept)
schoren schoten schenen scheten schreden schreven
geschoren (gescheerd) geschoten geschenen gescheten geschreden geschreven
schrok (schrikte)
schrokken
geschrokken (geschrikt)
school (schuilde) schoof sloeg
scholen
gescholen (geschuild) geschoven geslagen
sliep sleep sleet slonk sloop sloot smolt smeet sneed snoot snoof (spande) speet (spinde)/spon spleet sprak sprong (spuugde) sproot spoot stond stak stal stierf steeg stonk streed streek stoof trad trof trok viel ving voer vocht verdween vergat verloor
schoven
slepen sleten slopen sloten smeten sneden snoten snoven speten (spinden)/sponnen spleten spraken
sproten spoten
staken stalen stierven stegen streden streken stoven traden troffen trokken
verdwenen vergaten verloren
geslapen geslepen gesleten geslonken geslopen gesloten gesmolten gesmeten gesneden gesnoten gesnoven gespannen gespeten gesponnen gespleten gesproken gesprongen (gespuugd)/gespogen gesproten gespoten gestaan gestoken gestolen gestorven gestegen gestonken gestreden gestreken gestoven getreden getroffen getrokken gevallen gevangen gevaren gevochten verdwenen vergeten verloren
xv
infinitive verschuilen verslinden verzinnen vinden vlechten vliegen vouwen vragen vreten vriezen waaien wassen - grow - wash wegen werpen werven weten weven wezen wijken wijten wijzen willen 1. wil 2. wilt 3. wil winden winnen worden wreken wrijven wringen zeggen zenden zien 1. zie 2. ziet 3. ziet zijgen zijn 1. ben 2. bent 3. is zingen zinken zinnen zitten zoeken zouten zuigen zuipen zullen 1. zal 2. zult 3. zal zwelgen zwellen zwemmen zweren - swear - fester zwerven zwijgen
imperfect sing verschool verslond verzon vond vlocht vloog (vouwde) vroeg vrat vroor (waaide)/woei wies (waste) woog wierp wierf wist weefde was week weet wees (wilde)/wou
imperfect pl verscholen verzonnen
vlogen
vraten vroren
wogen wierven
waren weken weten wezen (wilden)/wouden
past participle verscholen verslonden verzonnen gevonden gevlochten gevlogen gevouwen gevraagd gevreten gevroren gewaaid gewassen gewassen gewogen geworpen geworven geweten geweven (geweest) geweken geweten gewezen (gewild)
wond won werd (wreekte) wreef wrong zei/(zegde) zond zag
zagen
gewonden gewonnen geworden gewroken gewreven gewrongen (gezegd) gezonden gezien
zeeg was
zegen waren
gezegen geweest
wonnen
wreven zeiden/(zegden)
zong zonk zon/(zinde) zat zocht (zoutte) zoog zoop zou
zogen zopen zouden
gezongen gezonken gezonnen gezeten gezocht gezouten gezogen gezopen -
zwolg zwol zwom
zwollen zwommen
gezwolgen gezwollen gezwommen
zwoer zwoor/(zweerde) zwierf zweeg
zworen/(zweerden) zwierven zwegen
gezworen gezworen gezworven gezwegen
zonnen/(zinden) zaten
• Over 33,000 Dutch entries • The use of colloquial and idiomatic language • Useful contextual information within glosses • Phonetic transcription for all Dutch headwords, aiding pronunciation • Gender markers for all Dutch nouns • Appendix of Dutch irregular verbs • A clear layout and format for easy referencing This third edition has been systematically revised and updated throughout to provide:
DUTCH DICTIONARY
This comprehensive and contemporary two-way dictionary is ideal for Dutch language learners and users at all levels. Key features of the dictionary include:
• 2,000 new headwords and definitions, supported by 4,500 translations and helpful pronunciation aid • Expanded and updated information for a number of the previously existing headwords, including the addition of 2,200 new examples LANGUAGE LEARNING / DUTCH
ISBN 978-0-367-50658-2 www.routledge.com Routledge titles are available as eBook editions in a range of digital formats
9 780367 506582
TH EDI