Data Loading...

AP4-Q1-MODYUL-3-HANGGANAN-AT-TERITORYO-NG-PILIPINAS-GAMIT-ANG-MAPA-MA.CECILIA-N.CARPIO (2) Flipbook PDF

AP4-Q1-MODYUL-3-HANGGANAN-AT-TERITORYO-NG-PILIPINAS-GAMIT-ANG-MAPA-MA.CECILIA-N.CARPIO (2)


1,359 Views
592 Downloads
FLIP PDF 1.71MB

DOWNLOAD FLIP

REPORT DMCA

44

Araling Araling Panlipunan Panlipunan Unang Markahan-Modyul Markahan-Modyul 3: 3: Unang

Hangganan at Lawak ng Teritoryo Ang Teritoryo ng Pilipinas ng Pilipinas Gamit ang Mapa AP4AAB-Ic-7

Araling Panlipunan – Ikaapat na Baitang Alternative Delivery Mode Unang Markahan – Modyul 3: Hangganan at Lawak ng Teritoryo ng Pilipinas Gamit ang Mapa Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na mayakda ng mga ito. Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Manunulat: Ma. Cecilia N. Carpio Editor: Jerbie DC. Villafuerte Tagasuri: Virgilio L. Laggui, Ph.D. Tagaguhit: Arlene T. Suarez Tagalapat: Ma. Cecilia N. Carpio Tagapamahala: Gregorio C. Quinto, Jr. EdD Chief, Curriculum Implementation Division Rainelda M. Blanco, PhD Education Program Supervisor - LRMDS Agnes R. Bernardo, PhD EPS-Division ADM Coordinator Virgilio L. Laggui, PhD EPS- Araling Panlipunan Glenda S. Constantino Project Development Officer II Joannarie C. Garcia Librarian II Department of Education, Schools Division of Bulacan Curriculum Implementation Division Learning Resource Management and Development (LRMDS) Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan Email address: [email protected]

4 Araling Panlipunan Unang Markahan-Modyul 3: Hangganan at Lawak ngTeritoryo ng Pilipinas Gamit ang Mapa AP4AAB-Ic-7

Paunang Salita Para sa tagapagdaloy: Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 4 Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Hangganan at Lawak ng Teritoryo ng Pilipinas Gamit ang Mapa. Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral. Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan. Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro Ang sumusunod na aralin ay may kinalaman sa hangganan at lawak ng teritoryo ng Pilipinas gamit ang mapa. Mainam na gabayan ang mga mag-aaral sa pagtalakay ng aralin sa pamamagitan ng paggamit ng modyul na ito. Maaaring ipaliwanag sa mga magulang kung paano matutulungan ang kanilang mga anak sa paggamit ng modyul na ito.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang magaaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

ii

Para sa mag-aaral: Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan 4 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Hangganan at Lawak ng Teritoryo ng Pilipinas Gamit ang Mapa.

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid- aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin

Subukin

Balikan

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong matutuhan sa modyul. Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%), maaari mong laktawan ang bahaging ito ng modyul. Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin

Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtalakay sa aralin. Layunin nitong matulungan kang maunawaan ang bagong konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin

Isaisip

Binubuo ito ng mga gawaing para sa mapatnubay at malayang pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul. Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan ang patlang ng pangungusap o talata upang maproseso kung anong natutuhan mo mula sa aralin.

iii

Isagawa

Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad ng buhay.

Tayahin

Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Karagdagang Gawain

Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto

Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang: Sanggunian

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito: 1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay. 2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob sa modyul. 3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay. 4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan. 5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay. 6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat ng pagsasanay. Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa. Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv

Alamin Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa iyong kapakina- bangan. Ito ay upang matulungan kang unawain ang mga araling tinatalakay sa Araling Panlipunan 4. Ang modyul na ito ay nahahati sa apat na aralin:  Leksyon 1 : Lokasyon ng Pilipinas sa mundo at sa kontinente ng Asya gamit ang mapa  Leksyon 2 : Mga hangganan at lawak ng Pilipinas  Leksyon 3 : Ang Teritoryo ng Pilipinas  Leksyon 4 : Kahalagahan ng Teritoryo ng Pilipinas Kapag natapos mo ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang: 1. natutukoy mo ang lokasyon ng Pilipinas sa mundo at sa kontinente ng Asya gamit ang mapa; 2. natutukoy mo ang mga hangganan at lawak ng Pilipinas gamit ang mapa; 3. naiisa-isa mo ang mga teritoryo ng Pilipinas; at 4. naipaliliwanag mo ang kahalagahan ng teritoryo ng Pilipinas.

1

Subukin Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot. Isulat sa kuwaderno ang iyong sagot. 1. Ang instrumentong ito ay ginagamit sa pagtukoy ng direksyon. A. compass B. mapa C. thermometer D. ruler 2. Ito ay tumutukoy sa isang tiyak na lugar na tirahan ng mga taong bumubuo ng isang estado o bansa. A. hangganan B. lawak C. sukat D. teritoryo 3. Ito ay ang kabuuang sukat ng Pilipinas. A. 200 000 kilometro kuwadrado B. 300 000 kilometro kuwadrado C 400 000 kilometro kuwadrado D. 500 000 kilometro kuwadrado 4. Saang rehiyon ng Asya nabibilang ang Pilipinas? A. Silangang Asya B. Timog Asya C. Timog-Silangang Asya D. Hilagang Asya 5. Sa bahaging ito ng bansa matatagpuan ang Taiwan na pinakamalapit na bansa sa Pilipinas. A. hilaga B. kanluran C. silangan D. timog

2

6. Ito ang pinakadulong pulong sakop ng Pilipinas sa gawing hilaga ng bansa. A. Pusan Point B. Pulo ng Balabac C. Pulo ng Y’Ami D. Pulo ng Saluag 7. Ang batas na ito ang nagtatakda na ang mga Pulo ng Kalayaan (Spratly Island) ay bahagi ng Pilipinas. A. Kasunduan ng Estados Unidos at Gran Britanya B. Kasunduan sa Washington C. Kasunduan sa Paris D. Dekreto ng Pangulo (Presidential Decree) Blg. 1596 8. Ayon sa doktrinang ito, ang buong lawak na 48 kilometro mula sa baybayin ang siyang bumubuo ng teritoryo ng Pilipinas. A. Kasuduan sa Paris B. United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) C. Doktrinang Pangkapuluan D. Dekreto ng Pangulo (Presidential Decree) Blg. 1596 9. Dito nakasaad na ang pambansang teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas kasama ang lahat ng pulo at mga karagatang sakop nito. A. Saligang Batas B. Doktrinang Pangkapuluan C. Kasaysayan ng bansa D. Utos ng Pangulo 10. Ito ay ang katubigang hangganan ng Pilipinas sa kanluran. A. Karagatang Pasipiko B. Dagat Celebes C. Dagat Kalurang Pilipinas D. Bashi Channel

3

Aralin

3

Hangganan at Teritoryo ng Pilipinas Gamit ang Mapa

Bakit kaya binabakuran ni Mang Jose ang paligid ng bahay nila?

Para malaman niya kung hanggang saan lamang ang kanyang pag-aari.

Tulad sa isang taong nagmamay-ari ng lupain, tungkulin niyang malaman kung hanggang saan ang kanyang nasasakupan. Ang tamang sukat at ilang dokumento ang magpapatunay ng kanyang teritoryo. Sa modyul na ito, matutukoy at malalaman mo ang hangganan at lawak ng teritoryong sakop ng bansang Pilipinas.

4

Balikan Panuto: Isulat ang mga pangunahin at pangalawang direksiyon sa mga kahon sa ibaba.

5

Tuklasin Panuto: Basahin ang tula. Bigyan ng pansin ang mga kalupaan at katubigang mababanggit. Pilipinas, Isang Arkipelago (Isinulat ni: Ma. Cecilia N. Carpio) O Pilipinas na bayan ko, Ikaw ay isang arkipelago Malalaki at maliliit na mga pulo Mga katubigan, bumubuo sa iyo Timog-Silangang Asya ang kinabibilangan Indonesia sa timog, sa hilaga nama’y Taiwan, Thailand at Brunei sa kanluran, Mga bansang kalapit mo at nakikipagtulungan Maliliit na pulo, sakop ng teritoryo mo Saluag sa timog, bahagi ng Tawi-tawi Sa hilaga naman ay ang Pulo ng Y’ami Mga lupang hangganan walang pasubali West Philippine Sea sa gawing kanluran, Sa silangan, Pacific Ocean ang matatanaw Bashi Channel sa hilaga ang hangganan Dagat Celebes naman sa gawing Mindanao Hangganan at lawak ng teritoryo mo, Dapat alamin ng bawat Filipino Huwag hayaang maangkin ito Ng sinumang dayuhan na mapang-abuso. Ano-ano ang mga kalupaan, mga katubigan at mga bansang binanggit sa tula?

6

Suriin

Ang mundo ay hugis dalandan o oblate spheroid na tulad ng globo. Ang globo ay modelo ng mundo samantalang ang mapa naman ay lapad na modelo ng mundo. Ang mapa ang nagbibigay ng impormasyon tungkol sa grapikong representasyon ng mundo. Naipakikita rin nito ang tinatayang kalawakan ng isang lugar gamit ang mga simbolo. Ito rin ang ginagamit sa pagtukoy ng mga direksyon.

Kung hahanapin ang Pilipinas sa mapa ng mundo,nasa gawing Timog-Silangang Asya ito sa pagitan ng 4° at 21°hilagang latitud at 116° at 126° silangang longhitud. Digri (°) ang ginagamit sa pagsukat ng layo ng isang lugar sa ekwador.

7

Makikita sa mapa sa ibaba na ang mga bansang kahangga ng Pilipinas sa Timog-Silangang Asya ay ang Taiwan sa hilaga, Vietnam, Laos, Cambodia at Thailand sa kanluran, at Indonesia sa timog. Ang mga katubigang nakapalibot naman sa Pilipinas ay ang Karagatang Pasipiko sa Silangan, Dagat Kanluran ng Pilipinas sa Hilaga at Kanluran at Dagat Celebes sa Timog.

Mga Hangganan at Lawak ng Pilipinas Ang Pilipinas ay binubuo ng 7 641 mga pulo na kung pagsasamasamahin ay aabot sa ang sukat nito sa 300 000 kilometro kuwadrado. Ang lawak naman ng katubigan na sakop ng Pilipinas ay higit sa 679 800 kuwadrado. May 1 851 kilometro ang haba mula sa hilaga patimog at umaabot naman sa 1 107 kilometro ang lawak nito mula sa kanluran pasilangan.

8

Makikita sa tsart ang mga hangganan ng Pilipinas. Direksiyon

Pinakadulong Pulong Hangganan

Katubigang Nakapaligid

Hilaga

Pulo ng Y’Ami—malapit sa Taiwan

Bashi Channel

Timog

Pulo ng Saluag—malapit sa Sabah, Borneo

Dagat Celebes

Silangan

Pusan Point sa Mindanao

Karagatang Pasipiko

Kanluran

Pulo ng Balabac

Dagat Kanlurang Pilipinas

Masdan ang mapa sa ibaba. Makikita dito ang mga pulong sakop ng Pilipinas at mga katubigang nakapaligid batay sa tsart na nauna.

9

Teritoryo ng Pilipinas Ang teritoryo ay tumutukoy sa isang tiyak na lugar na tirahan ng mga taong bumubuo ng isang estado o bansa. Kasama rito ang mga lupain, katubigan, himpapawid at submarinong bahagi ng bansa. Ang teritoryo ng Pilipinas ay tinutukoy sa iba’t-ibang kasunduan at dokumento. A. Batay sa Kasaysayan  Kasunduan ng Paris o Treaty of Paris Ang kasunduang Ito ay nilagdaan ng Estados Unidos at Espanya noong Disyembre 10, 1898. Ang pamamahala ng Pilipinas ay inilipat ng Espanya sa Estados Unidos sa halagang $20,000 bilang kabayaran sa pagpapa-unlad ng bansa. Ang longhitud at latitud ang ginamit sa pagtukoy ng tiyak na hangganan ng Pilipinas. Kasunduan ng Washington o Treaty of Washington Sa kasunduang ito, nadagdag ang mga pulo ng Cagayan, Sulu at Sibutan bilang bahagi ng teritoryo ng Pilipinas. Ito ay nilagdaan ng Estados Unidos at Espanya noong Nobyembre 7, 1900. 

Kasunduan ng Estados Unidos at Gran Britanya Nagkasundo ang dalawang bansa at ipinahayag dito na ang kapuluan ng Mangsee at pulong Turtle sa pagitan ng Borneo at Sulu ay maging bahagi ng Pilipinas. Nilagdaan ito noong Enero 2, 1930. 

B. Batay sa mga dokumentong legal na tumutukoy sa teritoyo ng Pilipinas ay ang mga sumusunod: Dekreto ng Pangulo (Presidential Decree) Blg. 1596 Ang batas na ito ang nagtatakda na ang mga Pulo ng Kalayaan (Spratly Islands) ay bahagi ng Pilipinas. Nilagdaan ito noong Hunyo 11, 1978. 

10

Saligang Batas ng 1987 Batay sa Artikulo Blg. 1 ng Saligang Batas ng 1987, ang teritoryo toryo ng Pilipinas ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas kasama na ang lahat ng mga pulo at mga karagatang nakapaloob dito. Kasama rin dito ang lahat ng iba pang mga teritoryo na nasa ganap na kapangyarihan o hurisdiksiyon ng Pilipinas na binubuo ng kalupaan, katubigan at himpapawid nito kasama ang dagat teritoryal, ang ilalim ng dagat, ang kailaliman ng lupa, ang mga kalapagang insular at ang iba pang pook submarina nito. Ang mga karagatang nakapaligid, nakapagitan, at naguugnay sa mga pulo ng kapuluan maging ano man ang lawak ng dimensiyon, ay bahagi ng panloob na dagat at karagatan ng Pilipinas. 

Batay sa Saligang Batas ng 1987, eksakto at tiyak ang hangganan ng teritoryo ng Pilipinas. Ang Doktrinang Pangkapuluan o Archipelagic Doctrine Ang Doktrinang Pangkapuluan ang tinatangkilik natin sa kasalukuyan na nagsasaad na “Ang Pambansang Teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng kapuluang Pilipinas kasama ang lahat ng mga pulo at tubig na saklaw nito, at ang mga tubig na nakapaligid sa pagitan at nag- uugnay sa mga pulo ng kapuluan, maging anuman ang lapad at laki ng mga ito”. 

Ayon din sa doktrinang ito, ang buong lawak na 48 kilometro mula sa baybayin ang siyang bumubuo ng teritoryo ng bansang Pilipinas. Kahalagahan ng Teritoryo ng Pilipinas Ang pagtatakda at pagsasabatas ng lawak at hangganan ng teritoryong sakop ng isang bansa ay lubhang mahalaga para sa tahimik at ligtas na pamumuhay ng mga mamamayan nito. Nirerespeto ng bawat bansa sa daigdig ang teritoyo ng isa’t-isa kung kaya’t hindi bastabastang nakapapasok nang walang pahintulot ang sinumang dayuhan sa teritoyong sakop ng bawat bansa . Dahil sa mga batas, kasunduan at atas ng Pangulo, may mga tiyak na lugar na ang nagmamay-aring bansa lamang ang maaaring maglibot, manguha at gumamit ng yaman nito. Maiiwasan ang di-pagkakaunawaan at digmaan kung may respeto ang bawat bansa sa karapatan at nasasakupan ng kapwa bansa sa kanyang teritoryong nasasakupan. 11

Pagyamanin Pang-isahang Gawain 1 Panuto. Lagyan ng tsek (✓) ang patlang kung ang pahayag ay tama at ekis (x) kung mali. 1. Napalilibutan ng katubigan ang PIlipinas. 2. Ang distansiya ng mga lugar sa bawat isa ay makikita sa mapa. 3. Bahagi ng Timog-Silangang Asya ang Pilipinas. 4. Ang pinakadulong bahaging sakop ng Pilipinas sa hilaga ay ang Pulo ng Balabac. 5. Nasa kanlurang bahagi ng Pilipinas ang Karagatang Pasipiko.

Pang-isahang Pagsusulit 1 Panuto. Gamit ang mapa ng Pilipinas, punan ang talahanayan ng angkop na impormasyon. Isulat ang iyong sagot sa tamang kolum. Direksiyon

Mga Hangganan ng

Mga Katubigang

Pilipinas

Nakapaligid sa

Hilaga

1.

5.

Timog

2.

6.

Silangan

3.

7.

Kanluran

4.

8.

12

Pang-isahang Gawain 2 Panuto. Hanapin sa Hanay B ang nararapat na sagot para sa Hanay A. Isulat ang tamang titik sa sagutang papel. Hanay A 1. Ito ang pinakamalapit na bansa sa hilaga ng Pilipinas. 2. Ito ang kontinente na kinabibilangan ng Pilipinas. 3.Ito ang anyong tubig na nasa hilagang bahaging Pilipinas. 4. Ito ang katubigan na nasa silangan. 5. Ito naman ang pinakadulong pulo ng Pilipinas sa Timog.

Hanay B a.Timog-Silangang Asya b. Bashi Channel c. Taiwan d. Karagatang Pasipiko e. Pulo ng Saluag

Pang-isahang Pagsusulit 2 Panuto. Buuin ang mga dayagram. Punan ng tamang salita ang mga kahon. 1. Hilaga Katubigang nakapaligid

2. Timog 3. Silangan __________ 4. Kanluran -

Teritoryo ng Pilipinas

1. Hilaga 2. Timog -

Lupang hangganan

3. Silangan __________ 4. Kanluran -

13

Pang-isahang Gawain 3 Panuto. Tukuyin ang mga hangganan ng Pilipinas. Piliin ang sagot mula sa kahon. Kalupaan

Katubigan

Pulo ng Y’ami

Dagat Celebes

Pulo ng Balabac

Karagatang Pasipiko

Pulo ng Saluag Pusan Point

Dagat Kanlurang Pilipinas Bashi Channel

1. 2.

7.

3.

8.

4.

5. 6.

14

Pang-isahang Pagsusulit 3 Panuto: Buuin ang puzzle sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga nawawalang letra. 1. Ito ang nagbibigay ng impormasyon tungkol sa grapikong representasyon ng mundo. A A

2. Ito ang ginagamit sa pagsukat ng layo ng isang lugar sa ekwador. D

G

I

3. Ito ang kontinenteng kinabibilangan ng Pilipinas. I S

M

G

I

S

G

Y

4. Ito ay tumutukoy sa isang tiyak na lugar na tirahan ng mga taong bumubuo ng isang estado o bansa. T

E

T

R

O

5. Ito ay ang dulong pulo ng Pilipinas na nasa gawing timog malapit sa Borneo. P

U

N

G

S

A

U

A

6. Ito ay ang katubigang nasa gawing silangan ng Pilipinas K

A A

S

G

T

P

K

15

N

G

7. Sa kasunduan ito, ang Estados Unidos ay nagbayad ng halagang $20,000 sa Espanya kapalit ang pamamahala sa Pilipinas. K

A

N A

D

A

P

I

S

8. Batay sa dokumentong ito, ang pambansang teritoryo ng PIlipinas ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas. S

A

G

A

G

A

T

9. Ayon sa doktrinang ito, ang buong lawak na 48 kilometro mula sa baybayin ang siyang bumubuo ng teritoryo ng Pilipinas. D

O

P

A

T N

N A

P

A

G L

U

10. Ito ay maiiwasan kung nirerespeto ng ibang bansa ang teritoryo ng isang bansa. D

G

M

N

16

Isaisip Panuto. Punan ng wastong sagot ang bawat patlang upang mabuo ang diwa ng talata. Piliin ang sagot mula sa kahon. himpapawid 7 641 Kapuluan Teritoryo Doktrinang Pangkapuluan

kapangyarihan Saligang Batas tiyak 300 000 Timog-Silangang Asya

Kung hahanapin ang Pilipinas sa mapa ng mundo, ito ay nasa gawing (1) . Ang Pilipinas ay binubuo ng (2) na bilang ng mga pulo at may kabuuang sukat na (3) kilometro kuwadrado. Ang bawat malayang bansa tulad ng Pilipinas ay may sariling ( 4) na iginagalang ng bawat bansa sa daigdig. Kasama rito ang mga lupain, katubigan, (5) at submarinong bahagi ng bansa. Ayon sa Artikulo 1 ng (6) ng 1987, ang teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng (7) ng Pilipinas kasama na ang lahat ng mga pulo at mga karagatang nakapaloob dito. Kasama rin dito ang lahat ng iba pang mga teritoryo na nasa ganap na (8) o hurisdiksiyon ng Pilipinas na binubuo ng kalupaan. Batay sa Saligang Batas ng 1987, ang hangganan ng teritoryo ng bansa ay (9) at eksakto. Sa kasalukuyan ang tinatangkilik natin ay ang (10) na nagsasaad na “Ang Pambansang Teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng kapuluang Pilipinas kasama ang lahat ng mga pulo at tubig na saklaw nito, at ang mga tubig na nakapaligid sa pagitan at nag-uugnay sa mga pulo ng kapuluan, maging anuman ang lapad at laki ng mga ito”.

17

Isagawa Gawain 1 Panuto: Bumuo ng Data Retrieval Chart na nagpapakita ng mga batayan sa paglawak ng teritoryo ng Pilipinas. Punan ang mga kahon ng hinihinging sagot. ANG PAMBANSANG TERITORYO NG PILIPINAS Petsa/Taon ng Pagpapatibay

Kasunduan/Batas

18

Probisyon

Gawain 2 Panuto: Sa isang bondpaper, gumawa ng slogan na nagpapakita ng pagpapahalaga sa teritoryo ng Pilipinas.

Rubrik para sa Paggawa ng Islogan Pamantayan 9-10 Nilalaman Ang mensahe ay mabisang naipakita Paggamit Napakang salita ganda at napakalinaw ng pagkakasulat ng mga salita Kaugnayan May sa tema malaking kaugnayan sa paksa ang islogan Kalinisan Malinis na malinis ang pagkakabuo

7-8 5-6 Di gaanong Medyo naipakita ang magulo ang mensahe mensahe

3-4 Walang mensaheng naipakita

Maganda at malinaw ang pagkakasulat ng mga salita

Di maganda at malabo ang pagkaka sulat ng mga titik Walang kaugnayan sa paksa ang islogan

Maganda ngunit di gaanong malinaw ang pagkakasulat ng mga titik Di gaanong Kaunti lang may ang kaugnayan kaugnayan sa paksa ang ng islogan sa islogan paksa Malinis ang Di gaanong pagkakabuo malinis ang pagkakabuo

19

Hindi malinis ang pagkakabuo

Tayahin

Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot. Isulat sa kuwaderno ang iyong sagot. 1. Sa rehiyong ito ng Asya nabibilang ang Pilipinas. A. Silangang Asya B. Hilagang Asya C. Timog Asya D. Timog-Silangang Asya 2. Dito nakasaad na ang pambansang teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas kasama ang lahat ng pulo at mga karagatang sakop nito. A. Saligang Batas B. Doktrinang Pangkapuluan C. Kasaysayan ng bansa D. Utos ng Pangulo 3. Ito ay ang instrumentong ginagamit sa pagtukoy ng direksyon. A. ruler B. compass C. thermometer D. mapa 4. Ito ay kabuuang sukat ng Pilipinas sa kilometro kwadrado. A. 500 000 B. 400 000 C 300 000 D. 200 000 5. Ito ang pinakadulong pulong sakop ng Pilipinas sa gawing hilaga ng bansa. A. Pulo ng Y’ami B. Pulo ng Saluag C. Pulo ng Balabac D. Pusan Point

20

6. Sa bahaging ito ng Pilipinas matatagpuan ang bansang Taiwan. A. silangan B. kanluran C. hilaga D. timog 7. Ito ay ang katubigang hangganan ng Pilipinas sa kanluran. A. Karagatang Pasipiko B. Dagat Celebes C. Dagat Kalurang Pilipinas D. Bashi Channel 8. Ito ay tumutukoy sa isang tiyak na lugar na tirahan ng mga taong bumubuo ng isang estado o bansa. A. hangganan B. teritoryo C. sukat D. Lawak 9. Ang batas na ito ang nagtatakda na ang mga Pulo ng Kalayaan (Spratly Island) ay bahagi ng Pilipinas. A. Kasunduan ng Estados Unidos at Gran Britanya B. Kasunduan sa Washington C. Kasunduan sa Paris D. Dekreto ng Pangulo (Presidential Decree) Blg. 1596 10. Ayon sa doktrinang ito, ang buong lawak na 48 kilometro mula sa baybayin ang siyang bumubuo ng teritoryo ng Pilipinas. A. Doktrinang Pangkapuluan B. United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) C. Kasunduan sa Paris D. Dekreto ng Pangulo (Presidential Decree) Blg. 1596

21

Karagdagang Gawain Gawain 1 Panuto: Sagutan ang mga sumusunod na katanungan. 1. Ano ang teritoryo? ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________ 2. Ano-ano ang mga bumubuo sa teritoryo ng PIlipinas ayon sa Saligang Batas ng 1987? ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________ 3. Bakit mahalagang matukoy ang teritoryo ng Pilipinas? ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________ 4. Ano ang isinasaad ng Doktrinang Pangkapuluan? ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________ 5. Sa kasalukuyan, ano-ano ang mga ginagawang hakbang ng pamahalaan upang maprotektahan ang teritoryo ng Pilipinas? ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________

22

Gawain 2 Panuto: Gumawa ng isang sanaysay na tumutukoy sa kahalagahan ng pagkakaroon ng kaalaman ng bawat Filipino sa lawak at hangganan ng bansang Pilipinas. Isulat ito sa isang pirasong papel.

Rubrik para sa Pagsulat ng Sanaysay Pamantayan Nilalaman

Istilo

Anyo

Hakbang sa Pagsulat

9-10 Naibigay ang layon ng pagsulat

7-8 Hindi gaanong naibigay ang layon ng pagsulat Magalang Magalang ang tono sa ang tono sa pagsulat at pagsulat maayos ang subalit hindi pagkakasun maayos ang od-sunod ng pagkakasun kaisipan od-sunod ng kaisipan.

5-6 Medyo magulo ang layon ng pagsulat

3-4 Walang layon na naipakita sa pagsulat

Hindi gaanong magalang ang tono sa pagsulat subalit hindi maayos ang pagkakasuno d-sunod ng kaisipan

Hindi magalang ang tono sa pagsulat at hindi maayos ang pagkakasu nod-sunod ng kaisipan

Sumunod sa pormat na pinagagawa: pasok ang unang talata; malinis ang pagkakasulat

Hindi sumunod sa pormat na pinagagawa. Hindi malinis ang pagkakasulat

Ginamit ang wastong gamit ng bantas

Hindi gaanong sumunod sa pormat na pinagagawa . Medyo malinis ang pagkakasulat Hindi gaanong ginamit ang wastong bantas

23

May mga bahagi ng liham na ginamitan ng wastong bantas

Wala sa pormat ang ginawang liham; hindi malinis ang pagkakasulat Hindi ginamit ang bantas sa ano mang bahagi ng liham

Susi sa Pagwawasto

24

Sanggunian Araling Panlipunan 4: K to 12 Gabay Pangkurikulum. Kagawaran ng Edukasyon. 2016. Araling Panlipunan 4: Most Essential Learning Competencies (MELCs)Matrix. Kagawaran ng Edukasyon. 2020. Adriano, Ma.Corazon, et,al. Araling Panlipunan – Ikaapat na Baitang, Kagamitan ng Mag-aaral, First Edition. Philippines: Vibal Group, Incorporation. 2015 Anda, Menardo O. Makabayan Kapaligirang Pilipino : Batayang Aklat, Ikaapat na Baitang .Fourth Edition. Philippines: LG& M Corporation. 2006 Cruz, Marites B. et.al. (2007). Yaman ng Pilipinas 6: Batayang Aklat sa Heograpiya, Kasaysayan at Sibika, Ikaanim na Baitang. Edrisch International, Incorporated. 2007

Department of Education Learning Resource Portal. MISOSA 6: Ang Teritoryo ng Pilipinas. Published September 22, 2014. https://lrmds.deped.gov.ph/detail/6271

Official Gazette of the Republic of the Philippines. Ang Konstitusyon ng Saligang Batas ng Pilipinas, 1987. https: /www.officialgazette.gov.ph/ Constitutions/ang-konstitusyon-ng-republlika-ng-pilipinas-1987/

Official Gazette of the Republic of the Philippines. Presidential Decree No. 1596, s. 1978” https://www.officialgazette.gov.ph/ 1978/06/11/ presidentialdecree-no-1596-s-1978/

25

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: Department of Education, Schools Division of Bulacan Curriculum Implementation Division Learning Resource Management and Development (LRMDS) Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan Email address: [email protected]