Data Loading...
007-SİLAH BİLGİSİ VE ATIŞ Flipbook PDF
007-SİLAH BİLGİSİ VE ATIŞ
177 Views
89 Downloads
FLIP PDF 1.36MB
•
•
SİLAH BİLGİSİ VE ATIŞ > YAZARLAR Erg ü n D A Ğ IS T A N LI Polis B a ş m ü fe ttişi l.S ınıf E m niyet M üdürü
C a v itT A Ş D E M İR Polis B a ş m ü fe ttişi 1.Sınıf E m niyet M üdürü
M e h m e t S E V İN Polis B a ş m ü fe ttişi l.S ınıf E m niyet M üdürü
2 0 2 0
Ö Z E L G Ü V E N L İK D E N E T L E M E B A Ş K A N L IĞ I
www.egm .gov.tr/ozelguvenlik
->
GİRİŞ
SİLÂH BİLGİSİ VE ATIŞ
GİRİŞ Kitabın bu bölüm ü nd e; 5188 sayılı kanunun uygulanm asına ilişkin yö n e tm e liğ in ekindeki ders içe riğ in e uygun olarak "Silah Bilgisi ve Atış" dersi tara fım ızda n hazırlanm ıştır. 5188 sayılı özel güvenlik hizm etlerine dair kanunun birin ci m addesi kanunun am acı bölüm ünde ,"kamu güvenliğini tam am layıcı m a h iye tte ki özel güvenlik h izm e tle rin in yerine g e tirilm e s in e ilişkin esas ve usulleri b e lirle m e k tir." de m e kte d ir. Kamu güvenliği kavram ı ise," vatandaşın özel alanı ile kam usal alanın h ukuk ta ra fın d a n tanım lanm ış kurallarla çe şitli te h d it, te h lik e ve riskle re karşı korunm ası ve bu am açla kam unun kendisine a it korunm a fa a liy e tle rin i içeren süreci ifade e tm e k te d ir." G örüldüğü üzere özel güve n lik kam u güvenliğinin bir parçası olup, kişile rin can ve mal güvenliğinin korunm ası hususunda çok önem li g ö re vle r ifa e tm e k te d ir. Gerek silahlı gerekse silahsız olarak, m evzuatla sınırları b e lirle nm iş ye tki ve donanım larla fa a liy e tte d irle r. Ö zellikle silahlı görev yapan özel güvenlik g öre vlile rin in taşıdıkları silahların m ekanik öze llikle rin i bilm esi, aynı zam anda silah ların te m izliğ i ve bakımı, silahla ilgili genel güvenlik konularında bilgi sahibi olm ası çok önem arz e tm e k te d ir. Bunun yanında özel güvenlik g ö re vlile rin in görev yaptığı alanlara gelen şahısların güvenlik k o n tro lle ri esnasında k a r ş ıla şa bile ce kleri ruhsatlı silahlara a it ru h s a t belgesi ö rn e k le ri ve bunları taşım a salahiye tin de bulunan kişile rin k im le r olduğu konusunda bilgi sahibi olm aları g e re km e kte d ir. Bu nedenle silah bilgisi ve atış kita p bölüm ü tü m bu h a ssasiyetler göz önüne alınarak hazırlanm ış olup, tü m gö re vlile rim ize re h b e rlik edecek b ir kitap olm ası am a çla nm ıştır. Bu kapsam daki kişi, kurum , ku ru luş ve özel güvenlik göre vlile rin in bu konuda gerekli hassasiyeti g ö ste re re k, g örevle rinde m u v a ffa k iy e tle r dileriz.
338
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
|
Silah Bilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
1. SİLAH BİLGİSİ ve ÖNEMİ AMAÇ: G örevlilerin iyi bir atıcı olm alarını te m in e tm e kle berabe r aynı zam anda, onların EMNİYETLİ b ir atıcı olm alarını sağlam aktır. Onun için ilk prensibiniz, "iyi atıcı en em niyetli atıcıdır" şeklinde olacaktır. İyi bir atıcıda bulunması gereken özellikler • Silahı güvenli kullanır. • Silahları ta n ır • Hedefi vu ru r. • Silahını korur. • Silahının bakım ını yapar. • Silahını kanunlara uygun kullanır.
1.1. Silahın Genel Tanımı Silahların ç e ş itli a m açlara ve m esle klere göre b irço k tanım ı yapıldığı gibi, bazı yasalarda ka ste d ile n anlam ve kapsam ı değişik o la b ilm e kte d ir, insanların büyük b ir çoğunluğunda silah d enilince sadece ateşli silahların anlaşıldığı yolunda yaygın ve yanlış b ir d e ğ e rle n d irm e n in varlığı söz konusudur. H âlbuki ateşli silahların yanında daha b irç o k araç ve gere cin silah kapsam ına girdiğ in i bilm eliyiz. A teşli S ilahlar ve Bıçaklar ile Diğer A le tle r Hakkında Y önetm eliğin Madde 2 /b ' ye göre; U zaktan veya yakından, canlıları öldürebilen, yaralayan, e tkisiz bırakan, canlı organizm aları hasta eden, cansızları parçalayan, yok eden araç ve a le tle rin tü m ü n e SİLAH denir.
1.2. Yasalara Göre Silah 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre silah tanım ı şu şekilde d ü ze nlenm iştir. Tanım lar Madde 6 - (1) Ceza kanunlarının uygulanm asında; f) Silâh deyiminden; 1.
A teşli silâhlar,
2. Patlayıcı m addeler, 3. Saldırı ve savunm ada kullanılm ak üzere yapılm ış her tü rlü kesici, delici veya bereleyici alet, A. Saldırı ve savunm a am acıyla yapılm ış olm asa bile fiile n saldırı ve savunm ada kullanılm aya e lverişli d iğ e r şeyler, 5. Yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, s ürekli hastalığa yol açıcı nükleer, ra d yo a ktif, kim yasal, biyolo jik m addeler, şeklinde ifade bulm aktadır. 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer A letler Hakkında Kanununa göre; silahın suçta kullanılm ış olm a şartı aranm am ış, ateşli silah larla fiş e k le rin in ve bıçaklarla sa lt saldırı ve savunm ada kulla nılm a k üzere özel olarak yapılm ış bulunan d iğ e r a le tle rin m e m le ke te sokulm ası, yapılm ası, satılm ası, satın alınm ası, taşınm ası veya bulunduru lm ası bu kanun h ü küm le rin e ta b i tu tu lm u ş tu r.
1. SİLAH BİLGİSİ VE ÖNEMİ
1.3. Silahların Sınıflandırılması Silahlar genel olarak altı ana başlıkta sınıflandırılır. 1.3.1. Ateşli Silahlar 1.3.2. Ateşsiz Silahlar 1.3.3. Patlayıcı Maddeler 1.3.4. Kimyasal Silahlar 1.3.5. Biyolojik Silahlar 1.3.6. Nükleer Silahlar
1.3.1. Ateşli Silahlar Fişek çekirdeği veya saçm a tabir edilen özel şekil ve nitelikteki maddeleri, barut gazı veya bu neviden patlayıcı ve itici güç ile uzak m esafelere kadar atabilen silahlara ateşli silahlar denm ektedir. Ateşli silahlar da kendi arasında ateşli ağır s ilahlar ve ateşli h afif silahlar olarak ayrılırlar. 1. Ateşli Ağır Silahlar: Birden fazla kişi tarafından veya çeşitli vasıtalar yardımıyla kullanılan tahrip gücü yüksek olan uzun menzilli etkili m esafesi bulunan silahlardır. Bunlara örnek olarak, uçak savar, havan, top ve roketleri gösterebiliriz. 2. Ateşli H afif Silahlan İsabet oranı diğer silahlara göre yüksek olup, tahrip gücü az, etkili mesafesi ve menzili kısa olan silahlardır. Bunlar da; uzun nam lulu ateşli silahlar ve kısa namlulu ateşli silahlar olarak iki gruba ayrılır. A. Uzun Namlulu Ateşli Silahlar: Namlu uzunluğu fişek yatağı dâhil 33 cm. den uzun silahlardır. Kullanıldıkları yerlere göre (piyade tüfeği, sualtı tüfeği, av tüfeği vb.) çeşitlilik gösterir. Bunlarda kendi aralarında ikiye ayrılır. 1. Savaş (H arp ) Tüfekleri; Uzun namlulu ve uzun menzilli, yivli ve delici güce sahip etki alanı yüksek silahlardır. Gelişen teknoloji ile otom atik ve makineli olarak kullanılmaktadır. En çok kullanılan modelleri; G3 Piyade Tüfeği, Kaleşnikov(Keleş/AK 47), Piyade Tüfeği, M 16 vb. 2 . Av Tüfekleri; Av tüfekleri önceleri çift veya tek namlulu, daha sonraları pompalı ve yarı otom atiklerle dış çevre ve fişek kapasitesi artırılan halkımızın m erak duyduğu yaygın olarak kullanılan silahlardır. Yivli-setli ve yivsiz setsiz (kanal namlulu) modelleri m evcuttur. İlk modellerde ağızdan dolmalı iken günümüzde kuy ruktan dolma m odeller m evcuttur. Tek namlulu, yan yana iki namlu (çifte), iki namlu üst üste (süperpoze) modelleri yanında fişek kapasitesi 7 -8 e çıkabilen pompalı, yarı otom atik modelleri de m evcuttur. Yivli av tüfekleri 6136 sayılı yasaya göre ruhsata tabii tutulm akla birlikte, yivsizler bu yasa kapsamında değildir. B. Kısa Namlulu Ateşli Silahlar Bu grupta, gaz basıncı geri tepm eli sistem le çalışan, tek atışlı, şarjörlü ve otom atik silahlardan oluşmaktadır. Kendi arasında 4 grupta sınıflandırılmıştır.
34 0
•
Tek Atışlı Silahlar
•
Toplu Silahlar
•
Makineli Silahlar
•
Otomatik Silahlar (Şarjörlü)
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEM E BAŞKANLIĞI
|
Silah B ilgisi ve A tış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
1. Tek Atışlı Silahlar: Haznesi bulunmayan ve her atış için atıcının fişek yatağına fişek yerleştirdiği ateşli silah lardır. (kalem, çakmak, yüzük, baston, cep telefonu v.b ) 2. Toplu Silahlar: Şarjör ve fişek yatağı görevini gören silindir şeklindeki öne ve yana hareketli kısmı bulunan tabanca grubudur. Fişek kapasitesi 5, 6 dan 10* a kadar çıkan silindirler m evcuttur. Şarjörlü tabancaların atası olarak bilinir. Tabancanın en büyük dezavantajı emniyet sistemin bulunmamasıdır. Bu da bazı modelle rinde tetik emniyet sistemi veya atışa hazır durumdaki top yuvasının boş bırakılması ile giderilebilir Silindirin yanlara açılan modellerinin yanında öne açılanları da m evcuttur. 3. Makineli Silahlar: Tabancadan daha büyük ve tüfek şeklinde imal edilenler vardır. Ancak namlusu kısadır. Yarı otom atik veya tam otom atik, atış yapm ak müm kündür. 4 . O tom atik Silahlar (Şarjörlü): Günümüzde en sık kullanılan tabanca modelidir. Ateşli silahların otom atik ol ması, ilk dolduruş atıcı tarafından yapılan ve tetiği çekm ekle birlikte atış yapıp, boş kovanı dışarı atıp ve yerine tekrar şarjörden fişek almasıdır. Yarı ve tam otom atik olmak üzere ikiye ayrılır. a ) Yarı otom atik Silah: Dolduruşu atıcı tarafından ilk kez yapıldıktan sonra her bir atış için tetiğe basılması gerekli olan silahlardır. (Şekil.1)
Şekil.1. Yarı Otomatik Silah Tabancalar tek hareketli ve çift hareketli olmak üzere ikiye ayrılır. Tek hareketli taban ca: Horozun elle kurulup, tetiğin çekilmesi ile horozu düşüren sistemdir. ( 14'lu Brow ning) Ç ift H areketli Tabanca: Tetiğin çekilmesi ile birlikte aynı anda horozu kurup düşüren sistemdir. b) Tam otom atik Silah: : Dolduruşu atıcı tarafından ilk kez yapıldıktan sonra tetiğin tekrar çekilmesine gerek kalmadan tetiğe basılı tutm ak kaydıyla şarjördeki tüm fişeklerin atılabildiği silahlardır. (Şekil.2)
Şekil.2. Tam O tom atik Silah (MP5)
->
1. SİLAH BİLGİSİ VE ÖNEMİ
1.3.2. Ateşsiz Silahlar Ateşsiz sila h la r ise; 1.
Kesici, (bıçak, balta, satır, vs.)
2. Delici, (şiş, torna vida , vs.) 3. Ezici (çe kiç, vs.) şe klind e sınıflandırılm aya g id ilm iş tir. G ünlük işlerde a le t edevat olarak kullanılan bu m alzem e le r yerine göre silah olarak da k u lla n ıla b ilm e kte d ir. 1.3.3. Patlayıcı Maddeler H araret veya şok te s iriyle d e ğişikliğe uğrayan, yüksek d erecede ısı, çok hacim de gaz m eydana g e tiren katı, sıvı ve gaz halindeki kim yevi bileşik veya karışım lardır. 1.3.4. Kimyasal Silahlar Toksin dediğim iz vücudum uzu aşırı duyarlı kılan, zararlı e tk ile ri olan, sağlığımızı bozan kim yasal m addelerin yapıları d e ğ iş tirile re k e tk ile rin in a rttırıla b ilm e s i bu m addelerin potansiyel silah lar haline gelm esine neden olm u ştu r. Kimyasal Silahlar ise; 1. Yakıcı, 2. Zehirleyici, 3. Bayıltıcı, 4. Göz Yaşartıcı olarak sınıflandırılm ıştır. 1.3.5. Biyolojik Silahlar Hayvan, b itk i ve in san la r üzerinde ha sta lık yapıcı etki gö steren patojen (hastalık o lu ştu ra n m ikro p ) m ikro o rg a n izm a la r ve doğada patojen olm a özelliği olm ayan, ancak g e ne tik g iriş im le r sonucu hastalık yapıcı hale g e tirile n m ik ro p la r ile bunların ü re ttik le ri to k s in le rd e n yapılabilirler. B iyolojik silahları kim yasal silah lardan ayıran en büyük özellik, biyolojik ajanların canlı oluşudur. Bu ajanlar, çok uzun bir süre canlılıklarını m uhafaza edebilir. B itkilere, hayvanlara ve suya bulaşarak diğer bölgelere de ra h a tlıkla yayılabilirler. Ayrıca, insandan insana daha kolay bulaşırlar. 1.3.6. Nükleer Silahlar A tom ların parçalanm ası veya b irleşm esi sonucunda ortaya çıkan çok yüksek m ik ta rd a k i nü kle e r enerjiden faydalanıla rak ü re tilm iş olan silah la r olup, kullanıld ıklarında patlam a etkisi, basınç ve yanm a e tk is in in yanında radyasyon yayarak çok fazla m ik ta rd a to p lu ölü m lere yol a çm a kta d ırla r.
1.4.
Ateşli Silahların Taşıma ve Bulundurma Yetkileri
6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve B ıçaklar ile Diğer A letler Hakkında Kanuna göre; Madde 7 -A teşli silahları ancak; 1. C um hurbaşkanı, Başbakan, C um hurbaşkanı yardım cıları, Bakanlar, Yasama Organı Ü yeleri ve Bakan Yardım cı ları ile bu g örevle rd e bulunm uş olanlar,
342
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEM E BAŞKANLIĞI
Silah Bilgisi ve A tış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
2. Özel kanunlarına göre silah taşım a ye tkisin e sahip bulunanlar, 3. C um hurbaşkanı Kararı ile silah ta şıya b ile ce kle rin e karar verilen Devlet, belediye, özel idare ve kam u iktisadi te şe b b ü sle ri m e m u r ve m ensupları, 4. a) Vali, vali m uavini, kaym akam ve bucak m ü d ürlü ğü n den veya m ülki idare a m irliği hizm etlerinden, b) Hâkim , C. Savcısı ve C. Savcı yardım cısı ile bu m e sle kte n sayılanlardan, c) E m niyet h iz m e tle ri sınıfına dâhil ka drolarda çalışan personelden, d) MİT h iz m e tle ri m ensuplarından, e) Çarşı ve m ahalle bekçilerind en, Em ekli olanlar. 5. C um hurbaşkanınca çıkarılacak y ö n e tm e lik te be lirle n e ce k esaslara göre v a lile r ta ra fın d a n v e rile ce k izin vesika sını alanlar, 6. 442 sayılı Köy Kanununun 74 üncü m addesine göre g ö re v lendirilen güvenlik korucularından hâlihazırda görevde bulunanlar 7.
En az b ir dönem köy veya m ahalle m uhtarlığı ya da belediye başkanlığı yapm ış bulunanlar,
Taşıyabilirler veya mesken ya da işyerinde bulundurabilirler. ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE DİĞER ALETLER HAKKINDA YÖNETMELİK; 6136 sayılı A teşli S ilahlar ve Bıçaklar ile Diğer A le tle r H akkında Kanun kapsam ında bulunan her tü rlü ateşli s ila h la r la fiş e k le rin in ve b ıçaklarla salt saldırı ve savunm ada kulla nılm ak üzere özel olarak yapılm ış bulunan diğ e r a le tle rin m e m lekete sokulm ası, yapılm ası, satılm ası, satın alınm ası, taşınm ası veya bulunduru lm asına ilişkin usul ve esasları d ü z enlem ektir. Bu Yönetm elik, Kanun kapsam ındaki silah larla ilgili ru h sa tla rın düzenlenm esini, yenilenm esin i, g e re ktiğ in d e geri alın m asını veya ip ta lin i ve d iğ e r iş ve iş le m lerin usul ve yö n te m le rin i be lirle r. Bu yö n e tm e liğ e göre; Taşım a ruhsatı: A te şli silah ta şım alarına izin ve rile n kişile r adına düzenlenen belgeyi, Can güvenliği nedeniyle silah taşım a ruhsatı verilm esi Madde 7 - (D eğişik: 1/5/2002 - 2002/4158 K .)(D eğişik fık ra : 17/7/2017 - 2017/10643 K.) ¡çişleri Bakanı; a) Yaptıkları iş, sosyal, ekonom ik, k ü ltü re l ve m esleki fa a liy e tle ri ya da bulundukları yer ve zam an itibarıyla can gü ve n likle rin in ciddi ve harici te h d it ve te h lik e le re m aruz kalacağı kuvvetle m u htem el olduğu anlaşılan Türk vatandaşları ile karşılıklılık esasına göre ülkem izde çalışm a ve ik a m e t izni sahibi yabancı uyruklu şahıslara, b) Şehit olan kam u g ö re vlile rinin , korucuların, Türk Silahlı K uvvetleri m ensupları ile er ve erbaşların eş ve çocukları ile anne ve babalarına, c) 29/7/2 0 0 3 ta rih li ve 4959 sayılı Toplum a Kazandırm a Kanunu uyarınca te s lim olan veya güvenlik k u vve tle rin e yardım cı oldukları için korum a altına alınanlara, ç) ( E k : 11/10/2018 -181 C.K.) Güvenlik korucusu o lanlar ile em ekli güvenlik korucusu olanlara, ta le p le ri halinde silah taşım a ruhsatı ve re bilir. Bu ruh satla r, g e re ktiğ in d e veya ve riliş sebebinin o rtada n kalkm ası halinde, ge ç e rlilik süresine bakılm aksızın geri alınabilir. (Ek cüm le:R G -10/5/20l9-30770-C .K .-1055/2 m d.) Bu Y önetm eliğin 9 uncu m addesinin b irin ci fıkrasının (t) bendi kapsam ındaki kişilere g örevleri sona e rm eleri halinde (ihraç, ayrılm a ha riç ) kalan sü re le ri kadar ru h s a t ve rilir. (Ek fık ra : 17/7/2017 - 2017/10643 K.) içişle ri Bakanı gerekli gördüğü ta k dirde, b irinci fıkra d a b e lirtile n ye tkisin i yazılı olarak Bakan Yardım cıları veya il valilerine tam am en veya kısm en devredebilir.
@ 343
1. SİLAH BİLGİSİ VE ÖNEMİ
Silah taşım alarına izin verile n kam u g ö revlileri yö n e tm e liğ in 8.'inci m addesinde d ü z enlenm iştir. Taşım a ruhsatı ve rile b ile c e k diğe r m eslek m ensupları yö n e tm e liğ in 9.'inci m addesinde düze n le n m iştir. Taşım a Ruhsatı V e rileb ile cek Em ekli Kamu G örevlileri, Silah Ruhsatı İçin İste n e ce k Belgeler ve R uhsat V erilm esini En gelleyen H aller ise yö n e tm e liğ in 10.11.12.'inci m add ele rin de düze n le n m iştir. Bulundurma ruhsatı: A teşli silah b u lu nd urm a ların a izin verilen k işile r adına düzenlenen belgeyi ifade eder. Taşım a ve b ulu ndurm a ru h sa tla rı onay ta rih in d e n itib a re n beş yıl için g e çerli olup, gerekli şa rtla rın varlığı halinde her beş yılda b ir yenilenir. R uhsatla r ve rilirke n ruhsatın g e ç e rlilik süresi ve süre b itim in d e n itib a re n en geç altı ay içinde ruhsatın ye nilenm esi g e re k tiğ i kişiye te b liğ edilir. Bulundurma ruhsatı verilm esi: Silah ruhsatı alınm asına engel hali bulunm ayan, yirm i bir
(TC) SİLAH BULUNDURMA RUHSATI
yaşını d o ld u rm u ş her Türk vatandaşı b u lu nd urm a k am a
(Ç*)''
S İLA H S A H İB İN İN
cıyla silah satın alabilir. M eskeninde silah bulu nd u rm a k
ADI/NAME :
am acıyla silah ruhsatı alm ak iste ye n le r kanunen kabul
SOYAD I/SURNAM E :
edilen ye rle şim yerind eki, işye rinde silah b ulu nd u rm a k
TA B İY E Tİ/ N A T IO N A L IT Y :
iste y e n le r ise işyeri a dresinin bulunduğu yerdeki ruh sa t
M ESLEĞİ/JOP
verm eye y e tk ili m e rc ile re m ü ra ca a t e derler. (Ş ekil.3.)
D O Ğ U M YERİ/PLACE O F B IR TH :
YILI/DATE :
V E RİLDİĞ İ İL/İLÇE/ISSUED A T P R O V IN C E JC O U N TY :
Şekil.3. Silah Bulundurm a Ruhsatı Örneği B ulundurm a ruhsatı, m eskende veya işye rinde olm ak üzere iki şekilde
2771
düzenle ne b ilir. B ulund urm a ruh sa tlı silah ların atış poligonu da dâhil, zo runlu hallerde b ir yerden başka b ir yere nakli, m ahallin en büyük m ülki a m irin in ve receği Silah Nakil B e lg e s i(Ş e k ilA ) ile m ü m kündür. Bu bel
mmmo
.... . S İLA H NAKİL BELGESİ
gede b e lirtile n gün ve güzergâh dışında silah, m esken veya işyeri dışına çıkarılam az. Taşıt a raçları işyeri veya m esken sayılm az. Taşım a ruhsatı: Taşım a ru hsatla rı nereden ve rilm iş olursa olsun, 6136 sayılı Kanunun ek 1 inci m addesinde b e lirtile n ye rle r h aricin de he r yerde ve her zam an g e çe rlid ir. (Ş e kil.5.)
(T C )
S İLA H T A Ş IM A R U H S A TI
(^ *)
S İLA H S A H İB İN İN ADI/NAME : SOYADI/SURNAM E : TA B İY E Tİ/ N A T IO N A L IT Y : M ESLEĞİ/JO P : D O Ğ U M Y ERİ/PLACE O F B IR TH :
Şekil.4. Silah N akil Belgesi
YILI/DATE :
VER İLD İĞ İ İL/İLÇE/ISSUED A T P R O V IN C E /C O U N TY :
Şekil. 5. Silah Taşıma Ruhsatı
344
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
|
Silah B ilgisi ve Atış
ww w.egm .gov.tr/ozelguvenlik
KAMU GÖREVLİLERİNE VERİLECEK TAŞIMA RUHSATLARINA İLİŞKİN ESASLAR: A teşli silah la r ve bıça klar ile diğ er a le tle r hakkında y ö n e t
Kamu Görevlisi S İLA H T A Ş IM A R U H S A TI
m eliğin G.'ncı m addesine göre; Özel kanunlarına göre her yerde ve her zam an silah taşım alarına izin verilen kam u gö
S İLA H S A H İB İN İN
re vlile rin in e d in d ikle ri zati silahlarına, is te k le ri halinde ayrı
ADI/NAME ;
ayrı taşım a ruhsatı ve rilir. (Ş e kil.6.)
SOYAD I/SURNAM E : TA B İY ETİ/N A TIO N A LITY
6136 sayılı A te şli S ilahlar ve B ıçaklar ile Diğer A le tle r Hak
M ES LEĞİ/JO P :
kında Kanunun 7' nci m addesinin birin ci fıkrasının (1), (2),
D O Ğ U M YERİ/PLACE O F BIRTH :
(3) ve (A) num aralı b e n tle ri kapsam ında olup, kanuni sınırlar
V E RİLDİĞ İ İU İL Ç E /ISS U E D A T P R O V IN C E /C O U N TY :
YILI/DATE ;
içind e her yerde ve her zam an silah taşım a ye tkisin e sahip bulunanların, m evzuata uygun olarak e d in d ikle ri zati silah ları kim lik belgesine işlenir. K im lik belgesinde silah kaydına
Şekil.6. Kamu Görevlisi Silah Taşıma Ruhsatı
a it kısım yok ise, zati silahları için harçsız silah taşım a ru h satı düzenlenir. Ü zerine silah kaydı yapılan kim lik belgeleri silah taşım a ruhsatı yerine geçer. EMEKLİ KAMU GÖREVLİLERİ: Emekli Kamu Görevlisi S İLA H T A Ş IM A R U H S A TI
6136 Sayılı A teşli S ilahlar ve Bıçaklar ile Diğer A le tle r Hak
S İLA H S A H İB İN İN
kında Kanunun 7 nci m addesinin (4) num aralı bendinin (A) ve (B) alt b e n tle rin d e sayılan h aller dışında em ekli olan
ADI/NAME :
kam u g ö re vlilerind e n:
S OYAD I/SURNAM E : TA B İY ETİ/N A TIO N A LITY : M ESLEĞİ/JOP
ik a m e t e ttik le ri yer valiliğine m ü ra ca atla rı halinde, m evcut
D O Ğ U M YERİ/PLACE O F B IR TH :
veya alacakla rı zati silahları için taşım a ruhsatı ve rilir. (Şe-
YILI/DATE :
VER İLD İĞ İ İU İLÇ E /ISS U E D A T P R O V IN C E /C O U N TY :
kil.7.) 5188 sayılı Özel Güvenlik H izm etlerine Dair Kanun;
Şekil. 7. Em ekli Kamu Görevlisi Silah Taşıma Ruhsatı
Silah bulundurm a ve taşım a yetkisi Madde 8 - Hangi korum a ve güvenlik hizm eti için ne m ik ta r ve ö z ellikte ateşli silah bulu n d u ru la b ile ce ğ i kom isyon ta ra fından b e lirle n ir. A ncak e ğ itim ve ö ğ re tim kuru m larında, sağlık te sislerind e, ta lih oyunları işle tm e le rin d e , iç kili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılm asına izin verilm ez. Özel güvenlik g örevlileri, özel top la n tıla rd a , spor m üsabaka larında, sahne g ö s te rile ri ve benzeri e tk in lik le rd e silahlı olarak görev yapam azlar. Korum a ve güve nlik h izm e tind e kulla nıla ca k silah ve te ç h iz a t, ilgili kişi veya kuruluş ta ra fın d a n te m in edilir. Özel güven lik ş irk e tle ri a te şli silah alam az ve b ulu ndura m azlar. Ancak özel güvenlik şirk e tle rin e , para ve değerli eşya nakli, geçici süreli korum a ve güvenlik h izm e tle rin d e kulla nılm a k üzere, özel güvenlik e ğ itim i veren kurum lara, silah eğitim in d e kulla nılm a k üzere, kom isyonun kararı ve valin in onayı ile silah alm a, kullanm a ve taşım a izni v e rilebilir. Özel güvenlik hizm etlerine dair kanunun uygulanm asına ilişkin yönetm elik; Silah Bulundurma ve Taşım a İzni Verilmesi Madde 2 4 - Korum a ve güvenliğin sağlanabilm esi için fiz ik i ö n lem lere ve güvenlik cihazlarına ö ncelik ve rilir. K om is yon, orantılılık ilkesine uygun olarak ca nlıla r üzerinde kalıcı e tkisi olm ayan kim yasalların kullanılm asına izin verebilir. Görevin n ite liğ i gereği bu te d b irle rin ye te rli olm ayacağının anlaşılm ası halinde, 10/7/1953 ta rih li ve 6136 sayılı A teşli S ilahlar ve B ıçaklar ile Diğer A le tle r H akkında Kanuna göre ruhsatlandırılm ası m üm kün olan yarı o to m a tik tabancaların ve 11/9/1981 ta rih li ve 2521 sayılı Kanun kapsam ına giren av silahlarının bulunduru lm asına ve taşınm asına Kom isyonca k a ra r v erilir. Bu silahların sayısı ve n ite liğ i Kom isyon kararında b e lirtilir.
1. SİLAH BİLGİSİ VE ÖNEMİ Görev alanında ateşli silah taşıya ca k özel g üvenlik görevlilerinde, 6136 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulanm asına ilişkin y ö n e tm e lik te b e lirtile n ş a rtla r aranır. Silahların Temini Madde 2 5 - K om isyonun kararı üzerine, özel güvenlik izni verilen kişi veya te sise va lilikçe a te şli silah alm a yetkisi ve rilir. A teşli silahlar, özel güvenlik b irim le rin in fazla silahlarından, kam u kurum ve kuruluşlarının ih tiya ç fazlası, s ta n d a rt dışı, zor alım yoluyla ele geçen silahlarından, Makine Kim ya E ndüstrisi K urum u'ndan veya genel hükü m le re göre te m in edilir. A teşli silahların, bunların fiş e k ve te sisa tla rın ın özel oda, kasa veya d e m ir kuşaklı ve takviye k ilitli dolaplarda m uhafaza edilm esi zo ru nlud ur. Bunların m uhafazasından özel güvenlik izni verilen kişi veya ku ru lu ş y e tk ilile ri sorum ludur. (Ek fıkra: R G -2 6 /9 /2 0 0 9 -2 7 3 5 8 ) Kanunun 11 inci m addesi beşinci fıkrasında sayılan şahıslardan, kendi adına taşım a ruhsatlı silahı olan özel g üvenlik g ö re vlile ri bu silahlarını özel güvenlik h izm e tle rin d e k u lla n a b ilirle r. Bunun için korum a ve güvenliği sağlanacak kişi, kurum veya kuruluşu n Kom isyona m üracaat ederek izin alm ası gerekir. Bu izin Kom isyon ca verilen personel ve silah kadrosu içe risin d e d e ğ e rle n d irilir. A teşli s ila h la r için bu Y önetm eliğin 27 nci m addesinde (E k-8 h a riç) düzenlenen h ü kü m le r kendi adına ruhsatlı silahını kulla nacak ola n la r için de uygulanır. Ancak, bu silah lar aynı zam anda özel güvenlik g ö revlisinin zati silahı da olduğundan görev alanı kıstası ve Y önetm eliğin 28 inci m addesi h ü kü m le ri uygulanm az. Tabanca Dışındaki Silahlar Madde 2 6 - (D e ğ işik:R G -24/6/2017 - 30106) Görevin n iteliği uzun nam lulu silah bulundurm a yı ve taşım ayı ge re k tiriy o rs a , uzun nam lulu silahın n ite liğ i ve sayısı ko m isyonun kararı ve valin in onayı ile tayin edilir. Silahların Kaydı Madde 2 7 - B ulund urulm asına ve taşınm asına izin ve rile n her tü rlü ateşli silah, kom isyonca bir örneği Ek-6 da bulunan "Silah B ulund urm a Kayıt D efteri"ne işlen ir. A teşli silahlar, özel güvenlik izni verilen kişi veya ku ru lu ş ta rafın dan, b ir örneği Ek-7 de bulunan "Silah D em irbaş D efteri"ne de kaydedilir. (Ş e kil.8)
SİLAH DEMİRBAŞ DEFTERİ SAYFA N O ___
TAŞIN ACAK SİLAHIN
Sır» NO.
... -.
W
MARKASI
Stra No.
.....
Ç*"
MARKASI
SERİ NO
EMNİYET SİLAH DEFTERİ KAYIT NO
TAŞIN ACAK SİLAHIN SER! NO
EMNİYET SİLAH DEFTERİ KAYIT NO
T A Ş IN A C A K S İLA H IN SERİ NO
S !
MARKASI
5
ÇAPI
j
Sıra No.
TAŞINACAK SİLAHIN Stra No.
MARKASI
SERİ NO
EMNİYET SİLAH DEFTERİ KAYIT NO
TAŞIN ACAK SİLAHIN Sıra No.
ÇAPI
MARKASI
Sıra No.
ÇAPI
MARKASI
SERİ NO
EMNİYET SİLAH DEFTERİ KAYIT MO
TAŞINACAK SİLAHIN SERİ NC
EMNİYET SİLAH DEFTERİ KAYIT NO
Şekı'1.8. Silah D em irbaş D efteri Örneği
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
Silah Bilgisi ve Atış
VERİLİŞ TARİHİ
ww w.egm .gov.tr/ozelguvenlik
Görev alanında m uhafaza edilen ateşli silahlar, özel güvenlik göre vlile rin e b ir örneği Ek-8'de bulunan ve her sayfası y ö n e tic ile r ta ra fın d a n onaylı "D evir Teslim ve Rapor D efteri"ne imza karşılığı devir te s lim edilir. (Ş ekil.9)
Ek-«
DEVİR TESLİM VE RAPOR DEFTERİ SAYFA K Ö ___
SIRA NO
TESLİMİN TARİHİ VE SAATİ ..../ J2Ö0
...... /.
TSsUM EDENİN ADI SOYA® VE İMZASI
TESLİM ALAI&N ADI SOYACH VS İMZASI
TESLİM EDİLEN SİLAH. ARAÇ VE GEREÇLER!
AÇIKLASA
2 3
.... J...J200
......
4
...J ,
......i....
i
...J , -J200
6
.. J....J200
» .„ J ....
?
■ J.....1200
......1 ...
e
J200
9
,..J . ,J200
10
.....İ....J200
.1200
......i....
11 12
200
1»
■J200
....
İ4
...J , .J200
.....J....
..
15
...J . . j m
16
....J...J200
17
....J....J200
18
...J....J200
19
...J . ../200
.....
20
...J .
...... /....
......
J200
Şekil. 9. Devir Teslim ve Rapor D efteri Örneği Özel güvenlik g örevlile ri, a te şli silahları Kanunda b e lirtile n is tis n a la r dışında görev alanı dışına çıkaram az. Taşım a ve Bulundurma Belgesi MADDE 2 8 - (Değişik:RG-11/9/2011-28051) Her ateşli silah için Ek-9'da b e lirtile n Özel G üvenlik Siiah Taşım a/B ulundurm a Belgesi düzenlenir. (Ş ekil.10) E k -9 Ö NYÜZ A
ARKA YÜZ A
T.C . S İLA H A A İT S İLG İLER
............................... Valiliği Cinsi
:.........................- ...........
Merttası
:........................ .......... ..
M o d «l
..... ~ .......................
ça p ı
..........~........ .
Seri No
öze l Güvenlik Silah Taşıma/Bulundurma Belgesi
...........
B Bu
beijç;
5198
Sayılı û ze i GtrvanSk
Hlzmettenne Dair Kanun ve uygulama
Kurutucun 1 Kişinin Adı
yûneöne^Ji
itûkiımJBfiFie uygun
olarak
tartımda dOzanlereniştir
Emniyet Silahı Kayıl Defter No
Kuruluş D#mift>eş Kayıt No
I
A : 7 cm . B : 10 cm .
Şekil. 10. Özel Güvenlik Silah Taşım a/Bulundurm a Belgesi Örneği
1. SİLAH BİLGİSİ VE ÖNEMİ Silahla görev yapacak özel güven lik görevlisi, k im lik kartı ile bera b e r bu belgeyi ta şır. Kişi korum a ile para ve değerli eşya nakli yapacak özel güvenlik görevlisi ise görev belgesini de berabe rin de bulunduru r. Fişek Temini ve Nakli Madde 2 9 - Bulund urulm asına ve taşınm asına izin verilen her silah için yirm i beş adet fiş e k alınm asına izin ve rilir. Fişek m iktarı Kom isyonun kararı ve valinin onayı ile görev yeri ve nite liğ in e göre a rttırıla b ilir. Görev nedeniyle s a rf edilen ve m iktarı b ir tu ta n a k la te s p it edilen eksik fiş e k le rin tam a m lanm asına izin ve rilir. A teşli silah eğ itim in d e kullanıla ca k fiş e k le r bu sınırlam aya ta b i değildir. P rogram lı e ğ itim le ri dışında personeline atış e ğ itim i y a p tıra ca k kişi ve k uruluşlara ta le p te bulunm aları halinde fiş e k alm alarına genel kollu kça izin verilir. (Değişik fıkra:RG -11/9/2011-28051) Özel güvenlik g ö re vlile rin in silah e ğ itim le ri için eğ itim e başlam adan önce ilgili kişi, kurum ve kurulu şu n ta leb i d o ğ ru ltu su n d a e ğ itim ku rum unun y ö n e tic is i/y ö n e tic ile ri de m ü te se lsile n s orum lu olacak şekilde silah taşım a ye tkisin i haiz, ku ru m ta ra fın d a n g ö re vle n d irile ce k ve valiliğin uygun gördüğü kişiye ku rsiye r sayısı oranında silah ların ve m e rm ile rin nakline izin ve rile b ilir. Özel güvenlik h izm e tle rin d e kullanılan ve nakli gereken silah ve fiş e k le rin de silah taşım a y e tkisin i haiz valiliğin uygun gördüğü kişi ta ra fın d a n n a kledilm e sine izin ve rile b ilir. Silah ve Fişeklerin Devri Madde 3 0 - Özel güven lik izni veya silah bulu nd urm a ve taşım a izni iptal edilen veya ih tiya ç fazlası b ild irim in d e bulunan kişi ve k u ru luşla ra a it silah ve fiş e k le r genel h ü kü m le re göre d e vredilir. Altı ay içinde d e vir g e rç e k le ş tirilm e z ise, ta kip eden iki ay iç e risin de silahın a it olduğu kişi veya ku ru m 6136 sayılı Kanuna göre ru h sa t başvurusunda bulunm ak z o ru n dadır. Süresi iç e risin de ruhsatla nd ırılm aya n s ila h la r m üsadere edilm ek üzere adli m akam lara in tik a l e ttirilir. T ü fe kle r ve ta m o to m a tik ta b a n c a la r d e v re d ile b ilir veya genel kollu k ku ruluşlarına bağışlanabilir ya da im ha edilm ek üzere va lilikçe Makine Kimya E ndüstrisi Kurum una ve rilir. D evredilecek, hibe ya da im ha edile cek veya satılacak s ilah lar için Bölge K rim inal Polis Labora tuvarlarından e kspertiz raporu aldırılır.
1.5. Silahla Girilemeyecek Yerler 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer A letler Hakkında Kanunu; Ek Madde 1 A) D uruşm alarda, -
M ahkem e salonlarında,
-
H astanelerin p sik iy a tri bölüm lerinde,
- Akıl ha stanelerinde, -
Ceza ve tu tu k e v le ri,
-
Her tü rlü ıslah ve in faz ku ru m la rınd a veya bunların e klentile rin de,
B) Ö ğrencilerin to p lu ola ra k o tu rd u kla rı y u rtlarda , e ğ itim ve ö ğ re tim kurum larında, -
Siyasi p a rtile rin açık hava ve kapalı yer to plan tılarınd a,
-
izinli veya izinsiz yapılan to p la n tı ve g ö ste ri yürüyüşlerinde,
-
Sendikalarda,
- D erneklerde veya bunlara yö n e tim ve yapı ola rak doğrudan doğruya bağlantılı olan yerlerde veya bunların to p la n tı ve kongrelerinde,
348
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
I
Silah B ilgisi ve Atış
w w w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
C)
-
H er tü rlü s p o r karşılaşm a veya yarışm alarının yapıldığı yerlerde,
-
Kanuna uygun veya kanuna aykırı olarak grev ve lokavt yapılm akta olan iş yerlerinde,
Türkiye Büyük M illet M eclisi ana binaları ile M eclis Başkanlığınca belirlenen yerlerde,
Ateşli silahlar taşınam az. Ancak; kanunun ek m adde Tin (A) ve (B) b e n tle rin d e sayılan yerlerde; Kanunun 7 inci m addenin 1,2, 3 ve 4 num aralı b e n tle rin d e b e lirtile n , k işile r ile bu yerlerin güvenliği için görevli bulunan polis ve ja n d a rm a personeli, (C) bendinde sayılan y e rlerde ise yalnız bu yerlerin güvenliği ile görevli bulunan polis, ja n darm a ve Türkiye Büyük M illet M eclisi M uhafız Taburu personeli, silahlarını taşıyabilirler.
2. SİLÂHIN BAŞLICA PARÇALARI 2.1. Tabancanın Başlıca Parçaları T abancalar genel o la rak aşağıdaki pa rçalardan o lu şm a kta d ır. (Şekil.11.) Bunlar; 2.1.1. Nam lu, 2.1.2. Sürgü, 2.1.3. Yerine g e tire n yay ve m ili, 2.1.4. Ç erçeve (Gövde), 2.1.5. Hazne 2.1.1. Namlu N am lu b ir silahın en önem li pa rçalarında n b irid ir.
Şekil.11. Silahın Başlıca Parçaları
N am lunun g örevi; fiş e k çe kird e ğ in i m a ksim u m hızla hedefe ç a rp a ca k şekilde fırla ta ra k hedefi yok e tm e k veya azam i z a ra r v e rm e k tir. Namlunun bölüm leri ise; (Şekil.12)
Şekil.12. N am lunun Genel Görünümü Yiv ve Setler: Ç ekirdeğe kendi ekseni e tra fın d a dönüş ve rirle r. Ç ekirdeğin havayı burgu gibi delm esi, atış m enzilinin uzam ası, hedefe ilk önce uç kısm ı ile varm ası ve delm e gücünün a rtm ası yiv ve s e tle r vasıtasıyla olur. Nam lu içind eki oyuklara "yiv", çıkın tıla ra ise "set" denir. Genel o la rak ta ba nca n am lularında 6(altı) a det y iv-se t bulunur. (Şekil.13)
->
2. SİLAHIN BAŞLICA PARÇALARI
Şekil.13. Bir O tom atik Tabanca nam lusunun görünüş Çap (Kalibre): Karşılıklı iki set arasındaki açıklığa çap denir. Eğer s e tle r ta m karşılıklı gelm iyorsa, set varm ış gibi kabul ed ile re k çap te s p it edilir.( Şekil.lA.) Çap ve ka lib re eş anlam lı k e lim e le rd ir. G enellikle m m . ile ifade edilen uzun lu kla r için çap, inç olarak ifade edilen uzun lukla r için kalib re kulla nılm a kta d ır. Çap Avrupa ülke lerin de "m m " ola ra k ifade edilirken, A m erika, İn g ilte re ve bazı Anglo -S akson ü lkelerinde "K alibre" ola rak ifade e d ilm e k te d ir. A ncak bu ölçü b irim le rin d e n A m e rik a " I inç" in 1/1000, İn g ilte re ise 1/100 olarak kabul e tm e k te d ir.
Ş ekil.14. Setli nam lularda çap. Fişek Yatağı: Atışa hazır fiş e ğ in işgal e tm iş olduğu, aynı zam anda iğnenin kapsüle ça rp a ra k patlam anın m eydana geldiği yerdir. Fişek yatağının çapı nam lunun çapından biraz daha bü yü ktü r. N am lunun içind e yiv ve se tle rin bitim in d e n itibaren bu lunur. Fişek yatağında yiv ve s e tle r bulunm az. N am lunun hem en gerisinde ve nam luya b itiş ik halde olup, onun devamı durum un d ad ır. (Şekil.15.)
350
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
|
Silah B ilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
Fişek Yatağı
Dirsekli Kurs Ş ekil.15. Tabanca nam lusu Rampa: Fişeğin şarjörden fiş e k yatağına g eçerken tırm andığı yerdir. (Şekil.15.) Dirsekli Kurs(Ç ene- Bilezik): H areketli nam lulu silahlarda bulunur. Silaha yüksek güç kazandırm ak am acıyla konul m uştu r. (Şekil.15.) Rayyür: Nam lu içind e helezon şeklinde b irb irin e paralel olarak uzanan setlerin, fiş e k çekirdeği üzerinde bıraktığı izlere denir. N am lunun setli kısm ındaki çap, çe kird eğ in çapından k ü ç ü k tü r. Bu nedenle çe kirdeğe dönüş ve is tik a m e t v e rir ken üzerinde de iz bırakır. Hatve: Fişek çe kird e ğ in in nam lu iç e risind e kendi e tra fın d a bir tu r dönüş esnasında aldığı m esafeye denir. İlk Hız: Fişek ç e kird eğ in in nam luyu te rk e ttiğ i andaki hızıdır. Etkili Menzil: Fişek ç e k ird eğ inin nam ludan çıktık ta n sonra hedefinden sapm adan e tk ili olduğu m esefadir. Azami Menzil: Fişek ç e kird eğ in in ulaşabilece ği en uzak m esafedir. 2.1.2. Sürgü (Kapak Takımı) T abancalarda nam luyu ve için d eki d iğ e r önem li kısım ları dış e tke n le re karşı koruyan, üzerinde başka parçaları ve te r tib a tla rı bulun du ra b ilen parçadır. Tırnak, yerine g e tire n yay (irca yayı) ve m ili, iğne gurubu ve m ili, kovan atm a boşluğu ve em n iyet m andalını üzerinde bulu nd uru r. (Şekil.16.)
B O Ş K O VAN ATM A B O ŞLU Ğ U S Ü R G Ü K İLİT DİŞLER İ
A R P A C IK
T İD M ALT
NAM LU YÜKSÜ
İĞ NE G R U B U ÇERÇEVESİ İĞ N E M ANDALI Ç E N TİĞ İ
\
SÜRGÜ TU TU C U M AN D AL Ç E N TİK L E R İ
Y E R İN E G E T İR E N Y A Y YU V A S I
Şekil.16. Sürgü Genel Görünümü
O
351
->
2. SİLAHIN BAŞLICA PARÇALARI
Boş Kovan atma boşluğu: Boş kovanın ya da fişeğ in tırn a k ta ra fın d a n geri ç ekilip, gövde üzerindeki çıkarıcıya ç a rp a rak dışarı atılm asını sağlayan, sürgü üzerindeki bölüm dür. Bazı silahlarda yan ta ra fta , bazı silahlarda üst kısım dadır. (Ş ekil.16) 2.1.3. Yerine Getiren Yay ve Mili Yarı o to m a tik ve ta m o to m a tik tab a n ca la rd a fiş e k a te ş le n d ik te n sonra, sürgü, b a ru t gazının e tk is i ile geriye gelir. Sürgü geriye gelirken, "Yerine G etiren Yayı" sıkıştırır. Sıkışan yay norm al haline gelirken; sürgüyü norm al durum un a g e tirir. Bu esnada kovan ta hliye e dilirke n haznede atış sırasını bekleyen fiş e k le rd e n en ü s tte k in i fiş e k yatağına sürükler.(Şekil.17.)
Şekil. 17. Yerine getiren yay ve m ili 2.1.4. Gövde (Çerçeve) Gövde, tabancanın h a re ke tli ve sa b it parçalarını üzerinde taşıyan bölüm dür. Ü zerinde bulunan büyük parçalar; şa rjö r ve ş a rjö r yuvası, te tik ve te tik ko rkuluğu, te tik m anivelası, kızak, te tik ile horoz arasındaki in tika l parçaları, horoz, çıka rıcı, kabza, ş a rjö r yuvası, ş a rjö r k ilitle m e m andalı, bazı silahlarda da em niyet m andalıdır. (Şekil.18.)
T E T İK M ANİVELASI ÇIKARICI KIZAK
HOROZ
EM N İY E T M ANDALI
T E T İK K O R K U LU Ğ U
T E T İK K A B ZA ŞAR JÖ R K İLİTLEM E MANDALI
ŞAR JÖ R YUVASI
Şekil.18. Tabanca çerçevesi (gövdesi) a ) Kabza: Tabancayı kavram aya, elle tu tm a ya yarayan bölüm dür. Kabzanın erg o n o m ik olm ası hâ kim iye t ve atışta isabet açısından avantajdır. b) Tetik Korkuluğu: Silahın taşınm ası ve kullanılm ası esnasında te tiğ i dış darbe ve hare ke tle rd e n koruyarak istem dışı ateşlem eyi engelleyen m uhafazaya denir.
352
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
!
Silah Bilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
c ) Tetik m anivelası: Tetik ile horozun arasındaki irtib a tı sağlayan parçadır. d) Tetik: Geriye doğru çekilm esiyle te tik m anivelası sayesinde horozun kurulm asını ve düşm esini sağlar. e) Şarjör yuvası: Ş a rjö rle rin silah üzerine y e rle ş tirilm iş olduğu bölgelere denir. Ş a rjö rle rin bulunduğu yerler, silah ç e ş itle rin e göre; d ire k t gövdeye ta kıla b ile n ve kabza içe risin e y e rle ş tirile n iki şekli vardır. f) Horoz: Kurulu va ziyette n k u rtu lu p iğneye veya dire k kapsüle çarpm asıyla ateşlem eyi g e rç e k le ş tire n parçadır. g) Çıkarıcı: A te şlem eden sonra sürgü kovan ile b irlik te geri gelirken kovanın dip tablasının ç a rp a ra k kovan atm a boşluğundan dışarıya atılm asını sağlayan parçadır. h) Şarjör kilitlem e m andalı: Şarjörü silah ta tu tm a y a yarayan pim dir. 2.1.5. Hazne (Şarjör) S ilahta atış sırası bekleyen fiş e k le rin işgal e ttik le ri ye rdir. O tom atik ta b a n ca la rd a hazne görevini şarjör, to p lu ta b a n c a larda ise bu görevi silin d ird e ki to p yuvaları yapar. (Şekil.19.)
GERDEL
YAY
ŞARJÖR KAPAĞI
ŞARJÖR KAPAK KİLİDİ
Şekil.19. Şarjörün kesiti Ş arjörün parçaları İse; a) Şarjör gövdesi: iç e risin e fiş e k le rin y e rle ş tirild iğ i m etal gövde kısm ıdır. b) Şarjör yayı: Gerdele yukarı doğru baskı yaparak fiş e k le rin ş a rjö r dudakları arasında ta m oturm asını sağlar. c) Gerdel: Ş arjör gövdesi İçerisinde ş a rjö r yayının uç kısm ında bulunan ve fiş e k le rin üzerinde düzgün b ir şekilde yerle şm esin i sağlayan kısım dır. d) Şarjör kapağı: Ş a rjö r gövdesi ve yayının a lt kısm ında bulunan ve fiş e k le rin ş a rjö r içe risin d e m uhafazasını sağ layan kısım dır. e ) Şarjör kapak kilidi: Ş arjör gövdesi ve yayı ile kapağını b ir arada tu tu lm a s ın ı ve parçaların b irb irin e kilitle n m e sin i sağlayan en kü çük parçadır.
353
—>
2. SİLAHIN BAŞLICA PARÇALARI
2.2. MP5 Makinalı Tabanca TANIM: B arut gazının geri te p m e si, ye rine g e tiren yayın ileri itm e s iy le çalışan, 9x19mm çapın da P arabellum tip i fiş e k kullanılan yarı o to m a tik ve ta m o to m a tik çalışabilen, şa rjö rle beslenen g e c ik tiric i m akaralı k ilitle m e sayesinde: Yüksek Güç özelliği taşıyan yakın m uharebe silahıdır. Bu ö z ellikle rd en dolayı, dünyanın b irç o k ü lkesinde operasyon silahı olarak k ulla nılm a kta dır. Ü lkem izde hem ü re tilip hem de kulla nıla n MP 5 M akineli Tabancanın MP 5 A2 (S abit d ip ç ik m o d e lle r) MP 5 (A 3)(S eyyar dip çik) ve MP 5 KA1 (D ipçiksiz) m o d e lle ri b u lunm aktadır.(Ş ekil.20)
Şekil.20. MP5 Makinalı Tabanca Genel Görüntüsü EMNİYET SİSTEMLERİ: 1) Atış Seçici Mandal Em niyeti: Silahın te tik te rtib a tı ve kabzası üzerinde bulunan atış s e çici m andal üst konum da (E m niyet Pozisyonu) te tik m ekanizm asını k ilitle y e re k ku ru lu olan silahın horozunun düşm esini engeller. Atış se çici m an dalda bulunan h a rf gurubu silahın hem sağında, hem solunda görülm esi açısından ko n u lm u ş tu r. Atış se çici m andala karşılık gelen em niye ti ve atışı seçilen pozisyonu gö steren h a rfle r, silahın im al edildiği ülkeye göre d e ğ işe b ilir fa k a t pozisyonun ifa de e ttiğ i em n iye t ve atış siste m in in sırası değişm ez. (E ) Em niyet: Em niyet m andalı (E) E m niyet pozisyonuna alındığı zam an te tiğ i k ilitle r ve çe kilm e sin i im kânsız hale g e ti rir. Silah e m n iy e tte iken ku ru lu p d o ld u rulab ilir. (T ) Tek-Tek Atış Pozisyonu: Bu pozisyonda atış se çici m andal o rtada dır. Bu konum da kurulu olan silahın yarı o to m a tik olarak çalışm asını sağlar. Bu pozisyonda atış yapılırken her atış sonrası te tik se rb e s t bırakılır, te tik basılı tu tu lu rs a silah da tu tu k lu k m eydana g elebilir. (S ) Seri Atış Pozisyonu: Bu pozisyonda atış s e çici m andal en a ltta d ır. Kurulu olan silahın ta m o to m a tik olarak çalışm a sını sağlar. Tetik üzerinden baskı kalkm adığı sürece atış devam eder. (Şekil.21)
Şekil.21 MP5 Tabancanın Atış Seçici Mandal Em niyeti
354
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEME BAŞKANLIĞI
|
Silah Bilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
ANA PARÇALARI: 1. Gövde: N am lu ile b irlikte , fiş e k yatağı, kurm a kolu, şa rjö r yuvası, nişangâh te rtib a tı üzerinde b u lunm aktadır. Diğer tü m p a rça la r bu gövde içe risin e veya üzerine m on te edilir. Gövdenin üzerinde bulunan d öner gez, 25,50,75 ve 100 m e t re şeklinde d ö rt fo n k s iyo n lu d u r (Şekil-22)
ARPACIK
YUVASI
| ŞAR JÖ R ÇIKARTM A MANDALI
Şekil.22 MP5 Tabancanın Gövdesi
2 - M ekanizm a ve Yerine Getiren Yay: Ü zerinde yerine g e tiren yay ve m ili, m ekanizm a başı ve taşıyıcısı, a teşlem e iğnesi ve yayı ile k ilitle m e parçasının bulunduğu parçadır. (Ş ekil.23)
Şekil.23 Mekanizm a ve Yerine Getiren Yay 3 - Kabza Ve Tetik Tertibatı Kabza: Atış se çici m andal ve te tik te rtib a tın ı üzerinde b u lun duran parçadır. Tetik Tertibatı: Kurulu olan horozun d ü şü rü lm e sini sağlayan te k h a re ke tli b ir te tik siste m in e sa h ip tir. (Ş e kil.24)
Şekil.24 Kabza ve Tetik Tertibatı
2. SİLAHIN BAŞLICA PARÇALARI
4-DİPÇİK: Silahta m odeline göre iki tip d ip çik bulunur. A2 m odelleri sa b it dipçik, A3 m o d elleri k ilitle m e m andalı ile ku m anda edilip, kılavuz çu ku rla rı açılıp kapanan b ir seyyar dip çik ihtiva eder. Gövde arkasına bir pim ile m o n te e d ilm iş tir. (Ş ekil.25)
Şekil. 25 Dipçik 5-E L KUNDAĞI: Atış esnasında yardım cı elin tutm a sın ı, çalışan nam ludan elin e tkile n m e m e sin i sağlayan b ir pim yardı m ıyla nam lunun a lt kısm ını yarım o la ra k kapatan b a k a litte n yapılm ış parçadır. (Ş ekil.26)
Şekil.26 El Kundağı 6-ŞARJÖR: Gövde, ş a rjö r kapağı, gerdel, ş a rjö r yayı, ş a rjö r kapağı kilidi b ö lüm lerinden m eydana gelir. (Şekil.27)
GERDEL GÖVDE
ŞARJÖR YAYI
ŞARJÖR KAPAĞI KİLİDİ
Şekil.27 Ş arjör
356
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEM E BAŞKANLIĞI
I
Silah B ilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
Mp 5 Makinaiı Tabancanın Sökülm esi ve Takılm ası
Sökülmesi 1.
Ş arjörü ç ıka rt.
2. Fişek yatağında fiş e k olup olm adığını ko n tro l et. 3. D ipçiği sabitle yen pim i ç ıka rt. 4. D ipçiği çerçe ved en ayır. 5. Yerine g e tire n yayını, m ekanizm a taşıyıcısı ve m ekanizm a başını çıkart. 6. Yerine g e tire n yayını m ekanizm a taşıyıcısından ayır. 7. M ekanizm a başını sağ ta ra fa d oğru b ir tu r d ön d ü re re k m ekanizm a taşıyıcısından ayır. 8. iğne ham ilini, iğneyi ve yayını m ekanizm a taşıyıcısından ayır. 9. Kabza, te tik ve horoz grubunu gövdeye bağlayan pim i çıkart. 10. Kabza, te tik ve horoz grubunu çerçe ved e n çıkart. 11. Mandal e m n iye tini em n iye t pozisyonundan daha yukarıya dik konum a g e tire re k çık a rt. 12. Horoz ve te tik kısm ını yukarıya çeke re k ç ıka rt. 13. El kundağını çerçeveye bağlayan pim i çıka rt. 14. El kundağını çerçeve de n ayır. 15. Alev gizleyenin m andalını ileriye doğru itip, geriye ç e vire re k aç. 16. Alev gizleyeni d ö n d ü re re k çıkar.
>
3. SİLAHLARIN TERTİBATLARI
Takılm ası 1.
Alev gizleyeni d ö n d ü re re k nam lu ucuna ye rle ştir.
2. Alev gizleyenin k ilitle m e m andalına baskı yaparak sağa doğru d ö n d ü rm e k su re tiyle k ilitle n m e s in i sağla. 3. El kundağını gövdeye ye rle ştir. 4. El kundağını gövdeye sabitleyen pim i tak. 5. Kabza g rubunun iç erisin e te tik ve horoz te rtib a tın ı ye rle ş tir. 6. Pozisyon m andalının uç kısm ı yukarıya gelecek şekilde y e rle ş tirip b a stıra ra k sağa doğru çevir. 7. Tetik, horoz ve kabza grubunu çerçeveye ye rle ş tir. 8. Tetik, horoz ve kabza grubun u çerçeveye sabitleyen pim i ta k. 9. iğne yayının içe risin d e n iğneyi geçir. 10. ikisin i birden iğne ham ilin in içe risin e ye rle ş tir. 11. iğne h a m ilin in ç e n tik li kısm ını, m ekanizm a taşıyıcısının ç e n tik li kısm ına denk gelecek şekilde y e rle ş tir ve sola doğru ç e vire re k iğne ham ilin i taşıyıcıya çapraz olarak tak. 12. M ekanizm a başını iğne ham iline çapraz olarak y e rle ş tire re k sola doğru kızaklar alta gelinceye kadar çe virm e k s u re tiy le m ekanizm a başını, m ekanizm a taşıyıcısına ta k. 13. Yerine g e tiren yayını, m ekanizm a taşıyıcısının arka ta ra fın d a n ye rle ş tir. 14. Hazır olan m ekanizm a grubunu çe rçevenin kızaklarından g e çire re k yerine ye rle ş tir. 15. Silahın d ipçik kısm ını çerçeveye y e rle ştir. 16. D ipçiği gövdeye sabitleyen te s p it pim ini ye rle ş tir. 17. Silahın çalışıp çalışm adığını k o n tro l et. 18. Ölü nokta da te tik düşür. 19. Ş arjör tak.
3. SİLAHLARIN TERTİBATLARI T abancalarda ve tü fe k le rd e üzerinde bu lun d urd ukları küçük p a rça la r yardım ı ile silahın aksaksız görev yapm asını sağ layan beş ayrı siste m vardır. Bunlar; 3.1. Kovan A tm a T ertibatı, 3.2. Fişek Verm e T ertibatı, 3.3. E m niyet Tertibatı, 3.4. A te şlem e T ertibatı, 3.5. Nişan T e rtiba tı
3.1. Kovan Atma Tertibatı Fişeği ya da boş kovanı, fiş e k yatağından çıkarm aya yarayan te rtib a ta denir. O tom atik ve to p lu taba n ca la rd a değişik şe kille rd e g e rç e k le ş m e k te d ir. (Ş ekil.28.)
358
ÖZEL GÜVENLİK DENETLEM E BAŞKANLIĞI
|
Silah B ilgisi ve Atış
ww w .egm .gov.tr/ozelguvenlik
a ) O tom atik Tabancalarda Kovan A tm a Tertibatı: Fişek yatağında bulunan fiş e k , ate şle m e n e tice sin d e m eydana gelen b a ru t gazı basıncı ile çe kird e k nam luyu te rk ederken, te rs yöndeki basınç kovan dip tablasına baskı ya parak, m ekanizm ayı geriye doğru ite r. Bu itm e esnasında, sürgü üzerindeki tırn a k yardım ı ile boş kovan geriye d oğru gelir. Gövdenin arka kısm ında bulunan çıkarıcıya çarpan kovan, kovan atm a boşluğundan dışarıya atılır. Kovan atm a te rtib a tı o to m a tik ta b a n ca la rd a aşağıda b e lirtile n parçalardan oluşur. Bunlar; A- Tırnak, B- Çıkarıcı, C- Tırnak Yayı, D- Kovan, E- Tırnak yayının itm e yönü, F- Tırnağın devam lı e tk i altında kalan ve kovana d oğru itilm e yönü.
Şekil.28. Toplu ve O tom atik Tabancaların Kovan Atm a Tertibatı b) Toplu Tabancalarda Kovan Atm a Tertibatı: N am luları, s ilin d ir ile b irlik te çerçeveden açılabilen to p lu ta b a n c a la r ile yalnız s ilin d iri b ir m andal vasıtası ile çerçeveye k ilitle n ip açılabilen to p lu ta b ancalarda ; S ilindirin gerisine ve aynı zam anda silin d irin içe risin e y e rle ş tirilm iş tü m fiş e k le r kovanın dip kısm ındaki çıkıntıya takılarak, yıldız şe klin d e ki tırn a k ta ra fın d a n dışarıya doğru çıkartılır. Bu işle m le r tırn a k m ilini önden arkaya doğru iteleyerek g e rç e k le ş tirilir. (Ş ekil.28)
3.2. Fişek Verme Tertibatı Silahın devam lı atış yapm asını sağlayan siste m d ir. Yerine g e tire n yay; (irca yayı) yarı o to m a tik ve ta m o to m a tik ta b a n calarda fiş e k a te ş le n d ik te n sonra, b a ru t gazının basıncı ile kapak takım ı (sürgü) geriye gelirken, yerine g e tiren yay sıkışır. Sıkışan yay no rm al haline gelirken kapak takım ını (sürgü) da ileriye doğru norm al durum un a g e tirir ve şarjörün en üst kısm ında bulunan fişe ğ i, ram padan kaydırarak fiş e k yatağına iter.
3.3. Emniyet Tertibatı Genel olarak a te şle m e siste m in i k ilitle r. Tabancalarda çerçeve veya sürgü üzerinde bulunur. Tabancalarda bulunan em niyet te rtib a tla rı ana em niyet ve yardım cı em niyet te rtib a tla rı olm ak üzere sıralanır. Bunlar; 3.3.1. Ana Emniyet Tertibatları •
Em niyet m andalı,
•
Kabza em niyeti,
•
Ş arjör em niyeti,
->
3. SİLAHLARIN TERTİBATLARI
3.3.2. Yardımcı Emniyet Tertibatları •
Horoz em niyeti,
•
İkaz pim i em niyeti,
•
İğne em n iye t siste m i,
3.3.1. Ana Emniyet Tertibatları a. Em niyet Mandalı: S ürgünün veya çerçeve nin üzerinde bulunan em niyet m andalıdır.(Ş ekil.29.)
E