Data Loading...
“Зуун жилийн ганцаардал” Flipbook PDF
Буэндиа хэмээх нэгэн удмын гэр бүл Макондо гэх суурингийн үндсийг хэрхэн тавьж, өсөж хөгжиж, эцэст нь хэрхэн мөхөж буй т
243 Views
79 Downloads
FLIP PDF 1.34MB
Габриель Гарсиа Маркес
Зуун жилийн ганцаардал Олон жилийн хойно хурандаа Аурелиано Буэндиа гэгчийн бие Макондогийн оршуулгы газрын хайсны дэргэд буудуулх гэж зогсохдоо, тэ жилийн нэгэн їдэш мєс їзїїлэхээр цыганууд дээр эцгийнхээ дагуулж очсоныг санаж авай. Тэгэхэд Макондо хулс, шавраар барьсан хориод навтгар овоохой бїхий жижигхэн суурин байж, хаяагаар нь галавын їеийн амьтны єндєг шиг асар том мєлгєр цагаан чулуун дундуур тунгалаг уст гол мяралзанхан урсдаг байлаа. Ертєнц шинэхэн учир олон юмс нэр усгїй, тэдгээрийг дурдах болбол хуруугаараа заан ярилцдаг байвай. Жил бїрийн гуравдугаар сард суурины захад ноорхой цыганы нэгэн овог асар майхнааа шаан бууж, шїглийн шийхнэх, бємбєрийн пижгэнэх дуунаа эрдэмт хїмїїсийн сїїлийн їеийн бїтээлийг макондогийнхонд їзїїлдэг байлаа. Эхлээд цыган нар соронзон гїр авчрав. Мельикадес гэдэг бавгар сахалтай, шувууны савар шиг мойног хуруутай лїглэгэр цыган Мекедоны рилї бїтээгчдийн1 бїтээсэн, ертєнцийн найм дахь гайхамшиг2 гэж єєрийн нэрлэсэн зїйлийн идийг олонд чадал заан їзїїлэв. 1 Рилї бїтээхїй ухаан буюу алхим бол хувилахуй ухаан шинжлэх ухаан болон хєгжихийн ємнє гарсан нэгэн чиглэл мєн. Манай эриний III-IV зуун їед Мисир газар їїсээд V-VI зууны їед Єрнєт Европт єргєн дэлгэрчээ. Рилї бїтээгчид (алхимичид) энгийн металыыг алт, мєнгє болгон хувиргах мєнхийн аршаан гаргаж авах рилї (философский камень) гэгчийг олох гол зорилго тавьж байв.- Орч 2 Мисирийн цац, Эфис дэх Артемидагийн (ав хоморгын охин тэнгэр) дуган, Галикарнас дахь бунхан, Вавилон дахь Семиранмидагийн ‚дїїжин цэцэрлэг‛ Олимпи дахь Зевсийн хєшєє, Родос дахь Гелиосын хєшєє Александрын гэрэлт цамхаг энэ долоог хийж хосгїй уран гоёын учир ертєнцийн долоон гайхамшиг гэнэ. Энд энэ долоотой тэнцэх найм дахь гайхамшиг гэсэн утгаар хэрэглэжээ.- Орч
Тэрвээр хоёр тємєр саваа барьж, айл айлаар ороход тємпєн% хувин, хайч, хоовон байрнаасаа ховх хонх їсэрч, хадаас шураг хїчтэй татахын аяыг даахгїй цуурч байгаа банзнаас суга суга їсрэх гэж тэмїїлэн байхыг улс хиртхийн їзжээ. Олдохоосоо огт єнгєрсєн гэж байсан юмс яг эрээд ядчихсан тэр газраас нь гарч Мелькиадесийн шидэт савааны араас хуйлран дагана. Тэр цыган испани хэлээр их л хазгай мурй дуудаж, ‚Эд бараа гэдэг бас амьтай байдаг юм. Гагцхїї тэр юмсыг сэтгэлийг хєдєлгєж чадах хэрэгтэй‛ хэмээн сїртэй гэгч єгїїлнэ. Суут байгаль эхийн бїтээн чадахыг сэтгэлдээ тєсєєлєхєєр їл барам тїїнээс ч хол давж, ид шид, илбэ жилбийн гайхамшгаас хэтийдсэн юмыг ч тєсєєлєн сэтгэж улмаар ургуулан бодох їзэмжийн чадвартай Хосе Аркадио Буэндиа, хараахан ашиг тусаа
єгєєгїй байгаа шинжлэх ухааны тэр нээлтийг газрын хэвлээс алт гаргаж авахад зохицуулж болно хэмээн боджээ. Мелькиадес шударга хїн байсан болохоор ‚Соронзон тиймюманд хэрэг болохгїй‛ гэж сануулан хэлсэ боловч тэр їед Хосе Аркадио Буэндиа цыганы голч чигчид итгэлдэггїй байсан учир соронзон савааг луус, хэдэн ишгээрээ арилжин авлаа. Буэндиагийн авааль гшэргий Урсула Игуаран энэ хэдэн малаараа ар гэрийнхээ уначихсан ажлыг єєд татах гэсэндээ тэр арилжааг бїї хийтїгэй хэмээн хориглож ядсан болоч эр нєхєр нь ‚Удахгїй чамайг алтаар драад єгнє. Хийх саваа л мэдээрэй‛ гэж хариулжээ. Хэдэн сар хэлсэн амандаа хїрэх гэж зїтгэн, хоёр тємєр саваагаа араасаа чирэн, Мелькаидесийн зааж єгсєн тарнийг чанга дуугаар урин урьж, хавийн газар, тэр ч байтугай голын ёроолыг хїр\тэл нэ нэгэнгїй самнаж їзвэй. Гэвч тїїний газар дээр гаргаж ирсэ юм гэвэл арван тавдугаар зууны зэвэнд идэгдсэн битїї хуяг байлаа. Тэр хуягийг цохиход чулуу дїїргэсэн гуа адил дїнгэнэх ажээ. Хосещ Аркаио Буэндиа єєрийг ньхайгуулд дагаж явсан сууриныхаа дєрвєн хїнтэй хамт тэр хуягийг задалбал дотроос нь мах нь їгїй болсон хїний араг яс гарсныг їзсэнд хїзїїнд нь эмэгтэй хїний туг їс бїхий зэс гуу байлаа. Гуравдугаар сард цыганууд дахин хїрч ирэв. Одоо тэд яндан дуран, сайн бємбєрийн дайтай галт шил хоёр авчирч, їїнээ амстердамын жїїд нарын цоо шинэ бїтээл гэж зарлав. Яндан дуранг асрын дэргэд зоогоод гудамжны цаад єнцєгт цыган эмэгтэйг суулган таван реалын1 хєлстэйгєєр дурангаар харуулахад цыган хїїхэн гараар илээд авахаар ойрхон харагджээ. ‚Шинжлэх ухаан орон зайг товчиллоо. Удахгїй хїн гэртээ сууж байгаад ертєнцийн аль ч хэсэгт болж байгаа зїйлийг харж болно‛ гэж Мельикадес тунхаглан айлджээ. Халуу дїїгсэн нэгэн їдээр цыганууд асар том галт шилээр гайхалтай илбэ їзїїлж, гудамжны голд хуурай євс овоолоод галт шилээрээ нарны туяа тусганасанд євс дїрсхийн шатав. Соронзогоор алт олох гэсэн нь бїтээгїйд тайтгарч шатав. Соронзонгоор алт олох гэсэн нь бїтээгїйд тайтгарч амжаагїй байсан Хосе Аркадио Буэндиа галт зэвсгийг байлдааны зэвсэг болгоё гэж дорхноо боджээ. Мелькиадес тїїнийг урьдынх шигээ хориглож хориглож, галт шилээ хоёр соронзон саваа, гурван алтан зоосоор соливол соль гэжээ. Урсула адраа удлан алтан зоосноосоо єгєхєєс аргагїй болсондоо ёстой буруу харж уйлж, зєв харж инээжээ. Уг нь эцгийнхээ хуруу хумсаа тайрч байж насан туршаа хураасан тэ мєнгийг ашигтайхан юманд зарах санаатай нєєгєєд орон оороо хадгалж байсан юмсанжээ. Хосо Аркадио Буэндиа эхнэрийнхээ сэтгэлийг ч засаж барьсан юмгїй шинэ туршилтыг шамдан эхэлж жинхэнэ эрдэмтэн хїний байдлаар биеэ гаргуунднь хаяж, тэр ч байтугай аминдаа ч аюул учруулахаас буцахгїй болж билээ. Тэрбээр гал шилийг дайсны цэргийн єєдєєс хэрэглэж болно гэдгийг нотлох гэхдээ биеэ тєєнєсєнд, тїлэнхий нь яршин удтал анихгїй зовоожээ. Буэндиа гэрээ ч шатааж їзэх осолтой санаа сэдсэн боловч эхнэр нь тас хорив. Хосе аркадио Буэндиа цоо шинэ зэсгийнхээ стратщегийн чадлыг эргэцїїлэн олон цаг тасалгаандаа сууж, тэр ч байтугай хэрэглэх удирдамж зохиож, чухам яаж хэрэглэхийг их л тодорхой, хєдєлшгїй баримттай тайлбарлажээ. Хийсэн туршлагаа тоорхойлон бичсэн олон зїйл, хэд хэдэн хуудас тайлбар зураг сэлтийг уул удирдамждаа хавсаргаж нэгэн элчээр эрх баригчдад явуулж, тэр элч нь
єндє уулыг давж, єргєн мєрнийг гаталж, єрх намаг туулж, дайд бєглїїдэд уйдан зовж, догшин аратанд бариулан алдаж, тахал євчнєєр їхэх дєхєн явсаар тїмэн алжаал, буман бэрхдлийг давж их замд оржээ. Тэр їед хот орно гэдэг санахын гарз 1 эртний испанийн мєнгєн зоос, -Орч шахам байсан боловч, Буэндиа эрх баригчдын дуудсан даруйд л очиж, бїтээсэн зїйлинхээ чадлыг цэргийн дарга нарт їзїїлж, тэр ч байтугай гэрлийн дайны нарийн эрдмийг тэдэнд биелчлэн зааж сургахаар зэхэж байлаа. Тэгээд хэдэн жил хариу хїлээж бїр ядчихаад Мелькиадест, дахиад л урагшгїйтснэээ гомдоллон хэлбэл цыган уужим сэтгэлээ ёстой нэг гаргаж, галт шилийг нь эргїїлж аваад, алтан зоосыг нь буцааж єгєєд, португалийн далайн хэдэн зураг, хєлгийн жолоодлогын олон багаж бэлэглэжээ. Мелькиадес Герман гэлэнгийн бїтээлийг гараараа товчлон сйирїїлж, од эрхсийн байрал, єнцгийг олох багажийг ашиглах аргыг бичиж Хосе Аркадио Буэндиад єгчээ. Борооны улирлын урт сард, туршилт хийхэд нь хїн саад хийх болуужин гэж байшингийнхаа мухлрын умгархан єрєєг тїгжин суужээ. Гэрийн ажилд оролцохыг огт больж, од гаригийн гїдйлийг шинжин, гадаа хононо. Нарын хєєрєх туйлыг хэмжих гэж бйж наранд золтой л цохиулсангй. Багаж нь гарт нь ороод ирэхэдтэрвээр орон зайн тухай нарийн ойлголттой болж, одооноос эхлээд гэрээсээ гаралгїйгээр їзэж хараагїй далай тэнгисээр аялж, хїн амьтангїй газар орныг шинжилж, ид шидийн амьтадтй харилцаж чадах болжээ. Чухамхїї тэ л їед Хоже Аркадио Буэндиа гэр дотуураа хєлхєн, хэнийг ч анхааралгїй ганцаараа ярьчих зантай болсон бєгєєд тїїнийг тэгж байхад Урусула хэдэн хїїхэдтэйгээ гадил, маланга, тємс, наанги цагшаан ауйям, пагсаа жимс арчлан тариан талбайд нуруугаа бєгтийтєл ажиллаж байлаа. Гэтэл Хосе Аркадио Буэндиа толгой єєд татахгїй ажиллаж байснаа гэнэт болиод нэг л хачин болчихов. Хэдэн єдєр юманд хорлогдсон юмшиг болж, элдэв таамаг дэвшїїлэн, єєртєє ч итгэхгїй гайхан амандаа дїнгэнэтэл ярьжээ. Арван хоёрдугаар сарын нэгэн мягмар гаригт хоол идэж сууснаа эргэлзэж тээнэгэлзэж байсан зїйлийнхээ учрыг гэнэт бїрэн олжээ. Нойр алдан, олон хоног тархиа гашилтал юм бодсоноос зїдэрсэн цэгийнхээ халуурч байгаа мэт дагжин чичирсээр ширээний эхэнд магнай тэнїїн, тэр ч байтугай маш жвахлантай суугаад, - Дэлхий чинь зїрж шиг бєєрєнхий юм гэж нээн олсноо хэлснийг хїїхдїїд нь насан туршаа мартахгїй нь лав. Урсула багтартлаа уурлаж, ‚Чи солиорох мєрєєрєє солиор. Цыганы солио євчнийг хїїхдэд бїїхалдаачих‛ гэж аашлаад одны байршил олох багажийг нь хэм чулуудсан боловч Буэндиа тоосон ч їгїй, айж эмээсэн ч їгїй, єєр нэг багаж хээвнэг хийж аваад, умгархан єрєєндєє сууриныхаа харчуулыг цуглуулж, хэний ч їл ойлгох огол дурдаж, дандаа дорно зїг хєвєєд байвал яг эргээд гарсан газраа хїрээд ирн эгэдгийг тэдэнд нотолжээ. Макондогийнхон Буэндиаг толгойдоо юмтай болж гэж бодоцгоож байтал азаар тэр їед Мелькиадес ирж тааран, учрыг олж хужрыг тунгаан єгчээ. Аль эрт практикаар батлагдсан байсан боловч маъондынхны огт
мэдэхгїй байсан тэр нээлтийг зєвхєн од мичид ажигласаар хийсэн Буэндиагийн гоц ухаантайг цыган єндєр дуугаар магтаж, єєрийн бахархан бахдаж байгаагийн нотолгоо болгон рилї бїтээхїй ухааны лабораторийн тєхєєєрмж тїїнд бэлэглэсэн нь сууриныхны хувь заяанд тус болох учиртай байжээ. Яг тэр їеэр Мелькиадес хачин амархан єтлєв. Цыган эр анх тосгонд ирж байхдаа Хосе Аркадио Буэндиагийн насны хїн харагдаж байлаа. Гэтэл Буэндиа нь тэнхээ гэж тоймгїй, морь ч чихдээд унагахдаа тоохгїй хэвээрээ байхад цыган ужиг євчинд ээргэдсэн шиг эцэж турж байлаа. Угтаа бол тэр нь ганц євчний гай бус, хорвоо дэлхийгээр хэрэн тэнэсээр туссан олон ховорхон євчний урхаг байжээ. Мелькиадес, Буэндиад лаборатори тоноглоход нь тусалж байхдаа, эрлэгийн элч єєрийг нь газар сайгїй дагаж яваа боловч эрлэгийнд бїрмєсєн аваачих зїрх нь арай л хїрэхгїй байгаа бололтой гэж ярьжээ. Тэрбээр хїн тєрєлхтнийг дайрч байсан бїх гамшиг сїйрэлтэй тулгарч явсан боловч эсэн мэнд гарч байсан толгой билээ. Перст хулгана яр, Малайн хойгт бам, Александрийд уяман, Японд хєх гуя, Мадагаскарт булчирхайн тахал туссан боловч їхээгїй, Сицилийн арал дээр газар хєдєлж, Магелланы хоолойд хєлєг онгоц сїйрэн олон хшний амь сїйдэхэд бас л амьд гарсан байжээ. Нострадамусын1 нууцыг мэддэг гэж ам шїд алдах энэ жигтэйхэн эр булшнаас гарч ирсэн байдалтай, бїлцгэр нїд нь юмс їзэгдлийн цаад талыг нэвт харж чаддаг байртай санагдана. Хэрээний 1 Нострадамус (1503-1566)- францын зурхайч эмч дэлгэсэн далавч аятай далбагар хїрээтэй том хар бїрх, он удаад буриваад идэгдэн ногоорсон хантааз ємсєж явна. Цаглашгїй ухаалаг, туйлгїй битїїлэг боловч мах цусанд тєрсєн хїн байсан бєгєєд биеийн хїндээрээ газартаа татагдаж, єдєр тутмын амьдралын зовлон зїдгээр, аж тєрєлд дийлэгдэх ажээ. Євгєрєєд тэнхээ тамир алдрах боллоо‛ гэж їглэх болж, аар саар юманд зарах мєнгєгїй гачигдаж, бєм євчнєєр хамаг шїд нь юїрээд уначихсн тул инээхийг аль эрт больсон ажээ. Тэр нэгэн бєгчим халуун єдєр Мелькиадесийн нууцаа тайлснаас хойш єєрдсийнх нь их їерхэл эхэлсэн гэж Хосе Аркадио Буэндиа їзэж байлаа. Хїїхдїїд цыганы хїн їнэмшмээргїй яриаг гайхан чагнана. Тэгэхэд таван ойноос хэтрээгїй байсан Аурелиано Мелькиадесийн гэрэлтэй цонхны наана хїглийн сууж бадралт баг бишгїїрийнх шиг дуу нь элдэв аймаар юм бодогдуулж, халуунд хєлс нь шанаагаар нь хайлсан тос шиг урсан байсныг насан туршаа санаж явна. Аурелианогийн ах Хосе Аркадио тїїний гайхамшигт дїрийн їр саддаа їе залган ярих дуртгал болгон їлдээнэ. Харин Урсула л цыганы ирэхэд тун таагїй байдаг байв. Энэ нь ямар учиртай вэ гэвэл тэрбээр, Мелькиадесийн шилэй хлорын мєнгєн ус санамсаргїй алдаад хагалж байх їеэр яг тасалгаанд орж ирсэн юм санж. - энэ чєтгєрийн їнэр байна гэж Урсулагийн хэлэхэд Мелькиадес татгалзаж, - Огт їгїй. Чєтгєр борын хїчлийн їнэртэй байдаг нь тогтоогдсон юм, энэ бол ердєє ялихгїй жаахан тїргэн цагааны їнэр гэжээ.
Тэгээд Мелькиадес, шунхны тун хачирхам шингэнийг сургамжлангуй дуугаар дэлгэрэнгїй гэгч нь тайлбарласан боловч Урсула тїїнийг нь огт сонирхсонгїй, хїїхдээ мєргїїлэхээр авч явжээ. Їїнээ схойш хурц їнэр гарахад, Мелькиадес санаанд нь ороод байдаг болжээ. Бїдїїлэг лабораторид нь олон хувин, юїлїїр, шїїр, шїїлтїїрээс гадна энгийн хяс, рилїг1 хийх халуун хїзїїт шил, Иудийн Маригийн 2 хэрэглэж байсан гурван цорготой нэрэх тогооны шинэчилсэн тєслєєр цыгануудын єєрсдийн нь хийсэн бїрхээр тєдийхєн байдаг байлаа. Тїїнээс гадна Мелькиадес долоон гаригтай тэнцэх долоон тємєрлєгийн дээж, алтны тоо хоёр дахин ихэсгэх Моисей, Зосимын томъёолол, их магистерийн3 салбарт хамаарах тэмдэгэл, зургийг Хосе Аркадио Буэндиад єгчээ. Эдгээрийн учрыг олосн хїн рилї гаргаж чадах ажээ. Алтыг хоёр дахин их болгох томьёолол энгийн байсанд хорхой нь хїрсэн Хосе Аркадио Буэндиа хэдэн долоо хоног эхнэртээ тал засан тойрогуудлж байгаад нандигнадаг хайрцагнаас нь хуучны зоосыг гаргуулж, мєнгєн усны хуваагдахын тоогоор тїїнийг нь олшруулахаар амлажээ. Урсула нєхрийнхєє шалаад салахгїйд аанай л цааргалж чадсангїй. Буэндиа гучин дулоныг хувинд хийж, хїхэрт хїнцэл, зэсийн їртэс, мєнгєн ус, хар тугалганы хамт хайлуулав. Дараа нь энэ бїхнээ тосон туулга бїхий тогоонд хийгээд їмхий їнэртэй єтгєн бантан болтол нь шиїїн гал дээр буцалгасан нь алт болж арвижихаасаа илїї ердийн цардуулын бурамтай тєстэй юм болчихжээ. Ахин нэрж долоон гаригийн нэр бїхий тємєрлєгтэй холин дахин хайлуулж, гермесийн мєнгєн ус,4 байвангаар боловсруулж, цагаан луувангийн тос байгаагїйн учир гахайн єєхєнд дахин буцалгах зэргээр их зоригтойгоор аз їзэн ноцолдсоны эцст, Урсулагийн їнэт єв тогооны ероолд барьцалдан наалдсан шимэлдгэрхїї юм болчихов. Тэр їеэр цыганыг дахин ирэхэд Урсула тосгоныхныгоо тїїний єєдєєс турхирсан боловч тосгоныхныг нь айхаасаа сониучирхах нь дийлжээ. Цыганууд зїйл бїрийн 1 Философский камень буюу философское яйцо гэдэг нь мегаллыг алт болгон хувиргах бэлтгэмэл. Їїнийг манай эртний орчуулгад рилї (їрэл) гэж, алхимичийг нь рилї бїтээг чгэж байсан байна. Энэ уламжлалыг энд баримтлав. – Орч 2 Иудийн Мари-рилї бїтээгч эмэгтэй (манай эриний III зууны эцэс) 3 Их магистерий-рилїний єєр нэр 4 Гермесийн мєнгєн ус гэдэг нь рилї бїтээгчдийн алт гаргаж авахдаа хэрэглэж байсан мєнгєн ус. Рилї бїтээх ухааны їндсийг тавигчдын нэг. Гермес Трисмегистийн нэрээр нэрлэжээ. –Орч
Хєгжим чих дєжрєм хангинуулсаар гудамжаар єнгєрч, зарч нь низианзныхны1 хамгийн аугаа их нээлтийг їзїїлнэ гэж зарлав. Цємєєрєє цыганы асар тийш очиж, нэг сентаво2 тєлєєд дотогш орвол Мелькиадес эв эрїїл, зав залуу, їрчлээ атираагїй, гялалзсан шинэ шїдтэй болчихсон байж байлаа. Бамтсанаас болж нїцгэн буйл їлдэж, хацар нь хонхойж, уруул нь
їрчлээтсэнийг сайн мэдэх хїмїїс, жам ёсноос гадуур ид чадлтайгийнх нь энэхїї сїїлийн нотолгоог їзэхдээ хиртхийн цочжээ. Мелькиадес бїв бїрэн эрїїл шїд амнасаа гарган їзїїлж, агшин зуур урьдынх шигээ єтєлсєн євгєн болсноо дахин шїдээ хийгээд инээмсэглэвэл ид гялалзаж яваа эр дунд насны хїн болчихсонд булгтаараа бїр ч сїнсгїй айжээ. Хосе Аркадио Буэндиа хїртэл Мелькадесийн мэдлэгийг хїний хэрээс хэтрээгїй байгаа даа гэж эргэлзэхэд хїрчээ. Гэвч цыгшан хоёулхнаа їлдээд хиймэл шїднийхээ учрыг тайлж єгсєнд сая дотор нь онгойж тачигнатал хєхєрчээ. Энэ бїхэн нь нэг бодоход тун энгийн, нєгєє бодоход туйлын хачин санагдсан учир, маргаашнаас нь рилї бїтээхийг сонирхохоо огт больж, аль санасан цагтаа хоолоо идчихээд єрєєн дотуураа гутран холхих болов. ‚Ертєнцєд хачин юм их болдог юм байн даа. Хаяанд мань, олын цаад эрэгт элдэв янзын шидэт багж байж байхад би энд мал шиг аж тєрж байдаг‛ гэж Урсуладаа гомдол мэдїїлжээ. Макондог анх байгулж байх їеэс Хосе Аркадио Буэндиаг мэдэх хїмїїс Мелькиадесээс болж хчнээн хувирсныг нь гайхаж байлаа. Урьд нь Хосе Аркадио Буэндиа тэдэндээ ємнєє барьдаг хїн нь болж, тариа яаж тарих, хїїхэд хэрхэн асрах, мал яаж єсгєхийг зєвлєж, тосгоныхныгоо єнгєтэй єєдтэй байлгах гэж хар бор ажилголж шилэлгїй хийдэг байжээ. Уэндиагийн байшин тосгондоо хамгийн сайн нь байж, бусад нь орон гэрээ тїїнийг нь дуурайлган янзлах гэж хичээдэг байжээ. Тэднийх саруул то мтанхим, ваартай гоё цэцгээр чимэглэсэн сїїдрэвчтэй холлох єрєє, унтлагын тасалгаа бїхий байшинтай, байшингийнхаа ард нямбай боловсруулсан ногооны тайлбай, тэр ч байтугай ямаа, гахай, тахиа налайн байх мадын хашаатай, хашаандаа лужир том туулайн бєєр 1 Низианзынхан - Дундад Азийн эртний Низианз хотын иргэд 2 Сентаво –бутархай мєнгєний нэгж Модтой байжээ. Гагцхїї зодооч азарган тахиа л эднийд байдаггїй, эднийхээр барахгїй тосгон даяарт байдаггїй байлаа. Урсула нєхрєєсєє дутахгїй ажилтай анхиатай авгай байлаа. Насандаа дуу дуулж лав їзээгїй, сэтгэлийн хатан тэвчээртэй, зїтгэлтэй, хэрсїї, тогдгоносон энэ эмэгтэй їїрийн гэгээнээс аваад їдшийн бїиий болтол хамгийг амжуулж чаддаг ховорхон авьяастай агаад голланд даавуу цардмал банзлын нь сэрчигнэх чимээ хаа л бол дуулдаж байдаг байлаа. Урсулагийн ачаар шавар шал, шохойдоогїй хана, гар хийцийн бїдїїн хадуун тавилга нь цэвэрхэн гялалзаж, хувцас хадгалдаг хуучин авдраас нь альбаака цэцгийн їл мэдэгхэн їнэр анхилж байдаг байв. Тосгон ыхамгийн ухаалаг хїн болох Хосе Акадио Буэндиа тосгоныхондоо байшингаа барихдаа хэн нь ч гол руу усанд явах гэж илїї ажил болохооргїйгээр барихыг тушаажээ. Мєн гудамжийг гаргахдаа халуун цагаар айл бїрд нарны гэрэл ижилхэн тусаж байхаар ухаалаг гаргажээ. Байгуулагдсанаасаа хойш хэдэн жилийн дараа Макондо, гурван зуун суугчдынх нь очиж їзсэн бїх сууринаас хамгийн цэвэр бєгєєд тохилог нь болжээ. Їнэхээрийн элэг бїтэн энэ суурингийнхнаас гуч гарсан хїн ч байхгїй, їхэж їрэгдсэн хїн ч байхгїй байжээ.
Макондог байгуулж эхлэнгээ Хосе Аркадио Буэндиа урхи тор урлаж гарчээ. Удалгїй тэрбээр гэрээрээ дїїрэн шарагч бялзуухай, ширэг бялзуухай, балч бялзуухай, заараг шувуутай болсон тєдийгїй суурины бусад айлыг ч тийм болгожээ. Зїсэн зїйлийн шувуудын байнгын жигээ чих дєжрєєх учир Урсула ухаан муудах вий гэж чихэ лаваар бєглєжээ. Мелькиадесийн овог Макондод анх ирж, толгойны євчин намдаадаг шилэн їрэл худалдаж эхлэхэд макондогийнхон уудам хєндийд нууцхан орших бяцхан сууриныг нь цыганууд яаж олоо юм бол гэж ихэд хачирхсанд цаадуул нь шувууны дуугаар олж ирлээ гэж хэлжээ. Гэвч Хосе Аркадио Буэндиа соронон гїрийн дон тусаж, одон орны хайгуулж хийж, ал олох гэж мєрєєдєж, ертєнцийн гайхамшгийг таньж мэдэх гэж санаашрах болсноор нийтийн тулд ажиллах сонирхолгїй болж билээ. Зїгээр суудаггїй, цэвэр цэмцгэр Буэндиа яваандаа хирэндээ баригдаж, сахал їсэндээ дийлдэн тамтаггїй залхуу болж, Урсула сахлыг нь балиусаар зїдэрч баймааж нь хааяа нэг тайрч єгдєг болжээ. Хосе Аркадио Буэндиаг юманд хорлогдож гэж тосгоныхон нь бодож байлаа. Гэвч Хосе Аркадио Буэндиаг солиотой гэж итгэж байсан хїмїїс хїртэл шуудайд хїрз, зээтїї хийж їїрээд, Макондог их нээлттэй холбох зам тавихад туслаач гэж гуйхад нь ажил, тєрєл гэр орноо орхичихоод араас нь дагажээ. Хосе Аркадио Буэндиа тэр хавийн газрыг огт мэдэхгїй байлаа. Дорно зїгт давахын эцэсгїй том нуруу хєндєлсєж, тїїний цаана эртний Риоча хот орших бєгєєд дээр їед тэнд Фрэнсис ДРейк их буугаар яст матар буудан зугаацаж, алсан тэр амьтдынхаа цоорхойг нь бєглєж, дотор нь сїрэл чихээд, хатан хаан Елизаветад явуулж байсан гэж євєг Аурелиано Буэндиагаасаа дуулснаас цаашгїй. Залуудаа Хосе Аркадио Буэндиа болон бусад эрчїїл эхнэр хїїхэд, мал адгуус, эд агуурсаа аваад далайн эрэгт хїрэх гэж энэ урууг даван хоёр жил хоёр сар тєєрєн мунгинаад бодлоо араг бюу орхин хуучин нутагтаа буцалтай биш хэмээн энд Маконо сууринг байгуулан суурьшсан билээ. Иймээс дорно їг замнавал гагцхїї гэдрэгээ буцна гэсэн їг байсан учир тийш явах бодолгїй бйлаа. Ємнє талд нь євс ургамалд мєнх хучаастай намаг балчиг, зах хязгаар байхгїй гэж цыгануудын хэлдэгих хєндий байлаа. Єрнє талд нь тэр хєндийг энгїй их ус залган авч тэнд бїсгїй хїний бие, толгойтой, булбарай зєєлєн арьстай халим маягийн амьтад оршиж, сэргэр том мээмнийхээ чадлаар далайн аянчин жуулчдыг хєнєєдєг байлаа. Цыган нар шуудангийн зам гардаг хуурай газрын зах хїртлээ жил хагас шахам хєвжээ. Ингэхлээр гагцхїї умар зїгт л явбал соёлт ертєнцийн зах зухыг їзнэ гэж Хосе Аркадио Буэндиа итгэж байв. Тийнхїї тэрбээр зээтїї хїрз, ангийн буугаар зэвсэглээд, зїг чиг олох багаж, газрын зургийг їїргэвчдээ хийгээд осолтой аянд морджээ. Эхний хэдэн єдєр гойдын саад дайралдсангїй. Голын чулуут эргээр уруудаж, хэдэн жилийн урьд хуучны хуяг олсон газраа хїрээд зэрлэг зїржийн модны дундуур одсон нарий улбаагаар ойд орлоо. Долоо хоног яваад буга намнах аз таарч, махыг нь шараад, хагасыг нь идэх, бусдыг нь давслан нєєцлєхєєр тогтжээ. Яагаа ч їгїй л шивтэр амтагдсан хєх махтай тоть алж идэх хэрэг гарах вий гэж болгоомжилсон нь тэр байлаа. Дараагийн арван єдєр нарны бараа огт харсангїй. Хєл доорх хєрс улам нойтон, галт уулын їнс шиг улам зєєлєн, ширэнгэ ахих тусам улам сїртэй болж, шувууны дуугарах, сармагчны хэрэлдэх нь дуулдахтай їгїйтэй, энэ ертєнц їїрд хєєр баяргїй, харанхуй баргар-болоо юу гэлтэй болж иржээ. Хїн анхныхаа
нїглийг їйлдэхээс1 ємнєх диваажин гэж ийм л байсан байх гэмээ чийг даасан, чимээгїй дїнсийсэн их ойд гишгэнгїїт л хєл нь цємрєн шигдэж, гишгэсэн мєрєєр тосорхог, бужигнасан юм дїїрнэ. Мачетагаар2 алтан сайван, ал улаан сахилдгийг тас тас цавчин явахад диван галбад мартагдсан юм сэтгэлд урган зовооно. Бїтэн долоо хоног тэд гэрэлт цохын анивалзах галаас єєр гэрэлгїй гаслангийн баргар ертєнцєєр амьсгал боогдуулсан цусны їнэрт туйлдсаар, зїїдэн євчтэй хїмїїс шиг гэлдрэн урагшилсаар байлаа. Буцах-арга байсангїй, тэд євс цавчин зам гаргахад дорхноо шинэ євс урган битїїрч байлаа. ‚Дажгїй ээ, зїгээ л алдахгїй байвал алзахгїй‛ гэж Буэндиа нєхдєє зоригжуулна. Тэрбээр луужингийнхаа зїїг алдалгїй ажиглан їл їзэгдэх умар зїгт хїмїїсээ удирдан зїтгэсээр илбэдїїлсэн муу ёрын тэр газраас арайхийж гарла. Шєнє нь пад харанхуй байсан боловч агаар нь цэнгэг байжээ. Аяншиж ядарсан улс дїїжин ороо зсаж, анх удаа тайван бєгєєд бєх нойрсов. Тэднийг сэрэхэд нар дээр хєєрсєн байлаа. Тэгтэл єглєєнийнамуухан гэрэлд ойм, дал модны дунд испанийн єгєрч хуучирсан асар том цагаан хєлєг чанх ємнє нь сїндэрлэн харагдсанд мэл гайхжээ. Тэр хєлєг баруун бєєр рїїгээ ялимгїй хэлтийж цахирмаа цэцэг ороосон татлагын хоорондох бїв бїтэн шурагнаас нь далбаа дарвуул нь салбайн унжиж, зєєлєн хєвд хучсан, бас чулуужсан дун гилгэр хуяг аятай бїрхсэн их бие нь хатуу хєрсєнд бат шаан зогсжээ. Энэхїї хєлєг битїї хашигдсан 1 Яхва тэнгэр Адам, Ева гэсэн анхны хоёр хїнийг бїтээгээд, Эдемд цэцэрлэгийг арчилж, харж байлгахаар суулгажээ. Тэгэхдээ сайн мууг танин мэдэх модны жимснээс идэхийг хоригложээ. Гэтэл зальт могой хїїхнийг нь уруу татаж, тэр жимснээс идїїлжээ. Ева єєрєє идээд нєхєртєє бас идїїлсэн байна. Ингээд хоёулаа тэр цэцэрлэгээс хєєгджээ. Їїнийг христосын домог судлалд хїний їйлдсэн анхны нїгэл гэдэг. – Орч. 2 Мачете -чихрийн нишингэ огтолдог том хутга
нэгэн зїйлд буюу сїйтгэх их хїчит цаг хугацаанд ч їл автах, шуугиант бужигнаант жигїїртэн шувууд ч їл ойртох орхигдон мартагдсан дархан газарт байгаа юм шиг санагдаж байлаа. Аянчид тэсэж чадалгїй хєлгийн доторхыг нэгжиж їзсэн боловч багшрн ургасан цэцгээс єєр юу ч байсангїй. Хєлєг олсноор далай ойрхон байгаа нь мэдэгдсэнд Буэндиа урам хугарав. Энэ далай тоо томшгїй зовлон зїдгїїртэй тулгаран хайх їед нь олдоогїй ємнє нь давтагдашгїй саад болон хєндєлссєнд ороо бусгаа хувь заяа єєрєєр нь даажигнан тоглож байна гэж боджээ. Олоон жилийн хойно хурандаа Аурелиано Буэндиа шуудангийн их зам хэдийнээ тавигдсан энэ нутагт ирээд, намуу цэцэгт талын дунд хєлгийн шатсан сэг байхыг їзэхдээ тэр бїх тїїхийг эцэг нь санаанаасаа зохиогоогїй юм байна гэдэгт сая итгэж, тэр хєлєг яаж хуурай газар ийм хол ирсэн юм бол? Гэж гайхжээ.Харин Хосе Аркадио Буэндиа дєрвєн єдєр яваад эндээс хорь орчим биеэ чилээсэнгїй. Нєхдийнхєє хамт туулсан зовлон зїдгїїртэй, тулгарсан аюул осолтой нь зїйрлїїлбэл юу ч биш энэ хєєст, бохир, їнсэн саарал далайн захад мєрєєдєл нь унтарч билээ.
-
Хараал идмэр! Макондо тал бїрээсээ усаар хашигдсан юм байна гэж Хосе Аркадио Буэндиа дуу алдав.
Хосе Аркадио Буэндиагийн аянаас буцаж ирээд зохиосон тул сэжигтэй газрын зургаар хїмїїс Макондог хойг дээр байдаг гэсэн бдолтой болоод их л удаж билээ. Тэрбээр уг зургийг зурахдаа их л бухимдаж суурин байгуулах газраа тэгж бодлогогїй сонгож авсны тєлєє єрийгєє шийтгэх мэт гадаад ертєнцтэй харилцахын хэцїїг зориуд єсгєн гаргажээ. ‚Бид эндээс хэзээ ч гарч чадахгїй нь. Шинжлэх ухааны шимийг хїртэлгїй эндээ амьдаар илжрэх нь‛ гэж Урсуладаа гутрангїй єгїїлжээ. Туршлагын жижиг єрєєндєє хэдэн сар їїнийгэлтэл бодсоор Макондог аятай газар нїїлгэх нь зїйтэй юм гэж шийджээ. Гэтэл эхнэр нь тїїнд явахгїй гэдгээ хэлж, солиот бодлыг нь тасалжээ. Урсула шоргоолж шиг анзаарагдалгїй, уйгагїйгээр хєдлєн, нїїхээр зэхэж эхлээд байсан эрчїїлийн єєдєс тосгоны эмэгтэйчїїдийг тавив. Ямар дайсагнасан хїчнээс болоод тєлєвлєгєє нь давшгїй саадтай тулгарч, эцсийн бїлэгт биелшгїй мєрєєдєл болсон бэ гэдгийг Хосе Аркадио Буэндиа хэлж мэдэхгїй байлаа. Урсула эр нєхрєє юу ч болоогїй юм шиг ажиглаж, нїїнэ гэж амандаа їглэсээр лабораторийнхоо юмыг хайрцаглаж байхыг нэг єглєє їзээд тэр ч байтугай жаахан єрєвджээ. Урсула энэ ажлаа дуусгахад нь саад хийсэнгїй. Суурины эрчїїл сэдсэн санааг дэмжихгїй гэдгийг Буэндиа мэдэж (амандаа їглэхээс нь їзвэл) байгаа юм байна гэдгийг Урсула мэдсэн боловч тїїнийг хайрцгаа хадаж, бийрээ бэхэнд дїрэн, овог нэрийнхээ эхний їсгийг дээр нь бичиж байх зуур ганц ч зэмлэсэн їг хэлсэнгїй. Гагцхїї Хосе Аркадио Буэндиаг тасалгааныхаа хаалгыг нугаснаас нь салгаж эхлэхэд яах гэж ингэж байгааг нь зїрхлэн асуувал нєхєр нь ‚нэгэнт явах хїн байхгїй бол бид дангаараа явцгаана аа‛ гэж нэлээд харамсангуй дуугарав. Урсула туйлын тайвнаар, - Їгїй ээ_ бид явахгїй. Хїїгийнхээ унасан газраас бид холдохгїй гэж хэлсэнд Хосе Аркадио Буэндиа, - Энд одоохондоо хэн ч їхээгїй байгаа. Їхсэнээ оршуулаагїй л бол хн газартай холбоо байхгїй гэлээ. -
Урсула зєєлєн боловч эрсхэн татгалзаж, Эндээ байхын тулд би їхэх хэрэг гардаг юм бол їхнэ ээ гэж хэллээ.
Эхнэрээ ийм нугаршгїй байх юм гэж Хосе Аркадио Буэндиа зїїдэлсэнгїй. Буэндиа сэтгэл татахаар сайхан юм зєгнєн ярьж, шидэт аршаан цацангуут л мод хїний хїссэнээр жимсэлдэг, євчин анагаах зїйл бїрийн багажийг сул авч болдог гайхамшигт газар аваачна гэж амласан боловч Урсула бэлэн аманднь сэтгэл хєдєлсєнгїй боло. - Ийм солиотой дэмий юм єдєржин бодож байхын оронд хїїхдээ харж хандаж байсан нь дээргїй юї. чи цаадуулаа хар! Золбин гєлєг шиг гаргуунд хаягдсан байна шїї дээ гэж Урсула хэлжээ. Хосе Аркадио Буэндиа эхнэрийнхээ їгийн цаад утгыг ухаарсангїй. Нар туссан талбайд хєлнїцгэн хїїхэд тоглож байгаа нь цонхоор харагдахад, тэд яг энэ їед Урсулагийн шившлэгээр газрын ангалаас гараадирсэ юм шиг
санагджээ.Тэгтэл дотор нь нэг л хачин жигтэй болж, оршиж байсан цагаасаа суга їсрэн гараад, урьд сэтгэлд ордоггїй байсан дуртгалд хєвєн одвой. Урсулаг байшингийнхаа шалыг шїїрдэж эндээс насан эцэс болтлоо явахаа болилоо гэж бодож байх хооронд Хосе Аркадио Буэндиа хїїхдїїдээ гайхан хар харсаар нїдэнд нь нулимс цийлгэнэсэнд гарынхаа араар нулимсаа арчсанаа хэнгэнэтэл шїїрс алдаад, - За яах вэ. Хайрцагнаас юмаа гаргахад элбэлц гэж цаадуулдаа хэл гэжээ. Ууган Хосе Аркадиа нь арван дєрєв хїрсэн, дєрвєлжин толгойтой, єрвєгєр їстэй, эцгийнхээ зоргоор занг дуурайсан хїї байлаа. Эцэг шигээ бяр ихтэй, бие томтой болж єсєх тєлєвтэй боловч элдвийг ургуулан сэтгэдгийг нь дуурайгаагїй нь илт. Уул давж явах хэцїї аяны їеэр гэдсэнд олдож, Макондог байгууллахын ємнє гарсан Хосе аркадио хєвгїїнд адгуусны ямар ч шинж тэмдэг байсангїйд эцэг эх хоёр нь тэнгэрт залбирч билээ. Макондод тєрсєн анхны хїн болох Аурелиано гуравдугаар сард зургаан ой хрнэ. Жаал хїї дуу цєтэй, хажиг зантай байжээ. Хїї эхийнхээ умйд байхдаа уйлж, нїдээ хараастай тєржээ. Хїйг нь тасал байх зуур тэрбээр тасалгаан дотор юу байна гэж шинжих мэт толгойгоо ийш тийш эргїїлэн, тойрон байсан улсыг огт бишїїрхэж айсан янзгїй, сониучирхан харж байжээ. Тэгснээ єрийг нь харах гэж ирэгсдийг огт тоохыг больж, шаагин буух аадарт цохиулан юу юугїй уначих гэж айлгах далдуу модны навчин адры ширтжээ. Аурелиано гуравтай байхдаа гал зууханд орж ирээд, єєрийн нь буатантй буцалгам халуун шєл гамл дээрэс аваад ширээн дээр тавьж байхыг дїрлийтэл ширтэж, босгон дээр хулгасхийн зогссоноо ‚Одоохон унана даа!‛ гэж хэлснийг Урсула санаж байлаа. Ширээний яг голд тавьсан байсан бутан жаал хїїг ингэж хэлмэгц дотроосоо далдын хїчинд тїлхїїлэх мэт хажуу тийшээ гулсан газарт унаад будаа болжээ. Урсула їїнд сэтгэл тїгшин, нєхєртєє хэлсэн боловч цаадах нь ер хайхарч єгсєнгїй. Энэ бол гэм биш, зан байлаа. Хосе Аркадио Буэндиа хїїхдїїдийнхээ яаж байгааг огт анзаардаггїй нь, нэг талаар тэднийг оюун ыцээнд хїрээгїй гэж їздэгийнх, нєгєє талаар хэрэггїй юм оролдоод толгой єєєд татах завгїй байсных билээ. Гэвч Хосе Аркадио Буэндиа хїїхдїїдээ дуудаж, лабораторийнхоо боолттой багажийг задлалцууснаасаа хойш хамгий сайхан цагаа тэдэнд зориулах боллоо. Хачин жигтэй газрын зураг, хїн їнэмшмээргїй зураг тєслєєр удах тусмаа дїїрсээр байсан умгархан єрєєндєє тэрбээр унших, бичих, тоо бодохыг хїїхдїїдээ зааж, єєрийн мэдлэгт тєдийгїй ургуулан бодох хязгааргїй чадалдаа дулдуйдан орчлон ертєнцийн гайхамшгийн туахй ярьж єгдєг байлаа. Африкийн ємнєд їзїїрт юм эргэцїїлэн бодож суухаас єєр юм хийдэггїй, ухаалаг, номхон хїмїїс байдаг, Эгейн тэнгисийг арал арал дамжин харайсаар явган гаталж Салоник боомт хїрч болдог гэж хїїхдїїд нь тийнхїї тогтоож авчээ. Орой їдшийн цагаардалан худал зїйлийг ярьдаг байсан нь хїїхдїїдийнх нь сэтгэлд бат хоногоод, олон жилийн хойно хурандаа Аурелиано Буэндиа хайсны дэргэд буудуулах гэж зогсохдоо засгийн газрын цэргийн даргын цэргїїддээ ‚Бууд!‛ гэж тушахас хэдхэн хормын ємнє гуравдугаар сарын тэр дулаахан їдшийг дахин санаж, Мемфисийн мэргэдийн сїїлйин гайхам нээлтийн тухай бїгдэд зарласаар тосгонд дахин ирэж байгаа цыганы омгийнхны лимбэ, бємбєр, хэнгэргийн
дууг алсаас сонссон эцэг нь бодисын зїйн хичээл зааж байснаа болин гараа єргєєд нїдээ гєлрєєд таг болсныг бодож билээ. Тэд урьд нь ирж байгаагїй цыганууд байлаа. Ганцхан єєрийнхєє л хэлээр ярьдаг, арьсандаа тос тїрхэн, аливаад тун овсгоотой цыганы овгийн гайхамшигт эрэгтэй эмэгтэй залуус хєгжилдєн, шуугилдан, хєгжим бїжиг болсоор гудамжнаа дїїрч, итали романс дуулдаг алаг тоть, хэнгэргийн аялгуунд алтан єндєг гаргадаг, тэгэхдээ нэг гаргахдаа зїуугаас доогїйг гаргадаг, тэгэхдээ нэг гаргахдаа зуугаас доошгїйг гаргадаг тахиа, хїний бодлыг таадаг эрдэмтэй мич, товч ч хаддаг, євчтєний хлууныг ч буулгадаг нарийн машин, эвгїй дуртгалыг мартулдаг багаж, цагийг нєцєєхєд тусалдаг гоюу хийгээд єчнєєн тєчнєєн ер бусын чамин сонин зїйлийг авчирсан нь Хосе Аркадио Буэндиа тэр бїхнийг санаж байхын тулд ой ухааны машиныг дурдтайяа зохиосон билээ. Агшин зурын дотор тогсоны бдйал ог єєр боллоо. Ямарагийн шуугиан їймээнд чих нь дєжирсєн макондогийнхон гадаанаа л тєєрчихгээд их зїдэрчээ. Хосе Аркадио Буэндиа хїїхдээ шахалдаан дунд алдчихгїй гэжгараас нь хєтлєн, хувь тутамд нэг бол алтаар бїрсэн шїдтэй домч, їгїй бол зургаан гартай илбэчинтэй мєргєлдєж, тэр бєєн хїмїїсээс гарах єтєг, зандангийн холилдсон їнэрт амсьгал багтарсаар энэ їлгэрийн зїїдийн нууцыг Мелькиадесээр тайлуулах гэж тїїнийг газар сайгїй эрэн галзуу юм шиг харайлгав. Мелькиадесийг цыгануудаас сураглавч цаадуул нь хэл мэдэхгїй байлаа. Тэгж тэгж Мелькиадесийн ихэвчлэн асраа шаан буудаг тэр газарт хїрч очвол уйтгартай байрын армяны цыган, хїнийг харагдахгїй блгодог тарни испаниар урьж байлаа. Цыганыг нэг аяга шар єнгєтэй ундаа хєнтєрч байхад нь Хосе Аркадио Буэндио илбийг хачирхан харж зогсоо улсын дундуур чихэлдсээр очиж, Мелькиадесийг сураглав. Цыган тїїнийг гайхсан янзтай харснаа ‚Мелькиадес їхсэн‛ гэж хариулаад утаа баагьсан їмхий нойтон давирхай болон хувилсанд нєгєє їг нь цуурайтсаар їлджээ. Хосе Аркадио Буэндиа энэ їгийг дуулахдаа мэлрэн таг болж, уй гашуугаа барих гэж оолдон, хїмїїсийг єєр илбэд татагдан тартал, гунигт цыганаас їлдсэн нойтон давирхайг ууршиж дуустал зогсжээ. Сїїлд нь Мелькиадесийг Сингапурын намагт хумхаа євчнєєр їхэж, хїїрийг нь явагийн ойролцоох далайд хамгийн гїн газар хаясан гэж цыганы нэг нь хэлжээ. Хїїхдїїд Мелькиадесийн їхсэнийг сонирхсонгїй, дээр нь бичсэн їнэн бол урьд Соломон хааных байсан нэг цацрын зарлалд Мемфисийн мэргэдийн шинэ ололтыг їзїїлнэ гэснийг їзээд эцгээ тийш чангааж байлаа. Хоёр хїї нь шалгаагаад салахгїй болохоор Хосе Аркадио Буэндиа гучин реал тєлж, цацарт орвол тойлсон толгойтой, туж їс болсон биетэй, хамартаа зэс цагираг, хєлдєє хїнд тємєр гинж зїїсэн лужир том эр далайн дээрэмчдийн эрдэнэсээ хадгалдагархуу авдрыг манаж байлаа. Аварг аэр авдрын тагийг онгойлговол хїйт оргиод явчихав. Авдар дотор тоо томшгїй цагаан зїї бїхи асар том тунгалаг зїйлээс єєр юм алга бєгєєд їдшийн гэрэл тїїн дээр тусаад тїг тїмэн єнгєєр очис ойлгон байлаа. Хосе Аркадио Буэндиа їїнийг їзээд гайхсан боловч хїїхдїїдийнхээ тайлбарлуулах гэж тэсэж ядаж байгааг мэдэн, - Энэ бол дэлхий дээрх хамгийн том бадмаараг гэж гївтнэсэнд аварга эр: - Їгїй ээ, энэ бол мєс гэж залруулжээ.
Учрыг огт ойлгоогїй Буэндиа тэр юм уу руу гараа явуулсан боловч аварга биет тїїнийг хойш болгоод ‚Нэмж таван реал тєлєєд барьж їз‛ гэжээ. Буэндиа таван реал єгєєд, алгаараа мєсєн дээр даран хэдэн хувь байлгав. Тэр нууц юманд хїрэхдээ зїрх нь айх, баярлах хослон егхййжээ. Энэ ер бусын сэтгэгдлээ хїїхдїїддээ яаж тайлбарлахаа мэдэхгїй, дахин арван реал нэмж тєлєєд, тэднээр єєрсдєєр нь бариулж їзїїлэв. Жижиг Хосе Аркадио ‚Барьж їзэхгїй‛ гэв. Харин Аурелиано зоригтой бєхийж, гараа мєсєн дээр тавьснаа угз татан авав.Энэ чинь буцалж байна‛ гэж айн дуу алдахад эцэг нь тїїнийг огт анхаарсангїй, їїний ид шидийн хїчээр бїтсэн нь илэрхий байгаад мансуурч, энэ агшин солиот бодлуудаа бїтэлгїй болсныг ч, халимны идэш болсон Мелькиадесийг ч мартаж орхиод, дахин таван реал тєлж, шїїхэд мэдїїлэг єгч байгаа гэрчийн этгээд гараа Библи судар дээр тавьдаг шиг мєсєн дээр гараа ёслол тєгєлдєр тавиад, - энэ бол манай їеийн аугаа их ололт гэж дуун алджээ. ***
***
***
XVI зуунд далайн дээрэмчин фрэнсис Дрейк, Риоча хотыг бїслэн байлдахад Урсулагийн элэнц ээж Игуаран хонхны тїгшїїртэй дїнгэнэх, их бууны сїртэй нижгэнэхэд цочихдоо галтай зуухан дээрээ сууж орхижээ. Тэрбээр ихэд тїлэгдээд, эр эмийн ажилхэзээ ч хийж чадахгїй болжээ. Тэгээд ганцхан талаараа, зєвхєн зєєлєн олбог дээр суух болж гаднын хїний дэргэдер босож явахаа больсныг бодоход алха гишгээ нь ч бас барагтай болсон бололтой. Биенээс нь хярвас ханхлаад байгаа эж итгэчихээд хїний бараа огт харахыг больжээ. Цонхоор англичууд зуумхай ноход дагуулан орж ирэд, улайссан тємрєєр ичмээр газар нь хайрч байна гэж зїїдлээд байх учир гэрт унтаж чадахгїй, гадаа цурам хийлгїй їїр цайлагадаг байлаа. Хоёр хїхдийн нь эцэг, арагоны худалдаачин нєхєр нь эхнэрийнхээ зовлонг ялихгїй ч гэсэн хєнгєлєх гэсэндээ хєрєнгєнийхєє талыг эмчид єргєж эмэнд зарсан боловч нэмэр болоогїй учир мухлагаа худалдчихаад, далайгаас холдож, сарьдаг нурууны салбар ууланд байгаа номхон индаинчуудын сууринд нїїж очоод, хар дарсан зїїдэнд їзэгдэх далайн дээрэмчдийг нь оруулахгїй гэж эхнэртээ цонхгї унтлагн єрєє барьж єгчээ. Тэр алслагдсан сууринд Хосе Аркадио Буэндиа гэрдэг нэгэн креол сууж, тамхи тарих ажил эрхэлдэг байжээ. Урсулагийн элэнц эцэг тїїнтэй тїншлэн ихээхэн ашигтай ажил хийж, тєдєлгїй хоёулангийнх нь хєрєнгє чинээ ихээхэн зузаарчээ. Хэдэн зуун єнгєрєхєд креолоын гуч арагоны гуч охинтой гэрлэжээ. Урсула нєхрийнхєє ойворгон аашлах бїрийд, бухимдахдаа элдэв явдал болж ирсэн гурван зуун жилийг алгасаж, гагцхїї Риоачаг Фрэнсис Дрейкийн бїслэн байлдсан тэр цагийг хараж гардаг байлаа. Тэгэхдээ зїгээр л сэтгэлээ онгойлгох гэж тэгж аашилдаг байсан бєгєєд їнэндээ бол насан туршдаа гэргий нхєр хоёул нэг л юманд гэмшдэг байсан нь хайр сэтгэлээс лїї тэр хорыг илїї бєх холбож єгчээ. Тэр хоёр їеэл ах дїї нар байлаа. Євєг дээдсийнхээ ажил анхиатай, ааль сайтайн ачаар муждаа дээгїїр орох болсон хуучин сууриндтэр хоёр цуг єсжээ. Тэр хоёрыг тєрмєгц хооронд ньгэрлїїлнэ гэж эцэг эх нь тогтсон атлаа хоёр залууг яг гэрлэдэг болохоор тас хорьжээ. Зуун жил цус холилдсон хоёр
айлын эрїїл їр сад гахай сїїлтэй хїїхэд тєрїїлэх гутамшигтай юм болж болзошгїй хэмээн айжээ. Тийм аймшигт явдал урьд нь нэг гарсан байлаа. Урсулагийн агац эгч нь Хосе Аркадио Буэндиагийн авгатай суусанд хїїхэд ньгодонхойдоо їстэй годгор сїїлтэй тєрж, бариу ємд ємсєхийн оронд шулбуур ємд ємсєж бїгсїй хїнтэ йогт хавьталгїй дєчин хоёр наслаад цус алдаж їхжээ. Нэг ч эмэгтэй хїнд харуулаагїй гайхан торойнх шиг тэр сїїл нь хожмоо тїїний аминд хїрсэн билээ. Учир нь махны худалдагч найз нь тїїний гуйснаар мах цавчдаг сїхээрээ тэр сїїлийг нь цавчиж орхижээ. Гудайж їзээгїй хорин таван насан дээрээ байсан Хосе Аркадио Буэндиа ‚Надад бол ярьж л чаддаг юм бо той ч тєрсєн хамаагїй‛ гэж ганцхан їг хэлээд тэр маргааныг тасалжээ. Дуу хуур болж, буу шуу тавьж гурав хоног хуримлажээ. Урсулагийн ээж ньхожмын їр садын талаар элдэв юм усан малж яриагїйсэн бол гэрлэсэн хоёр залуу аз жаргалтай аж тєрєх байсан биз ээ. Гэтэл ээжийнхэ тэгж айлгаснаас хойш Урсула гэлэсэн эр эм хоёрын хийх ёстой юмыг хийхгїй гэж тас зєржээ. Нєхрєє хїчтэй, гїжирмэг занатай хїн учир эз дийлж магадгїй хэмээн болгоомжилж, орондоо орохын ємнє зузаан зотон даавуугаар эхийнхээ хийж єгсєн ємдийг ємсдєг байжээ. Тэр ємд нь ємнєє зузаан тємєр горхиой, єдий тєдий оосор бїчтэй байлаа. Эр эм хоёр тийм байдлаар олон сар болов. Шєнєдєє хоёр залуу амраглан жаргахын оронд єчнєєн цагаар эцэж ядартлаа ноцолдох болжээ. Гэвч гярхай хєрш нар нь тэр хоёрын нэг л биш гэдгийг гадарлаж, ‚Урсула хадамд гараад жил болсон боловч нєхрийнхєє чаддагїйгээс юм їзээгїй хэвээрээ гэнэ‛ гэсэн цуу тосгоноор таржээ. Хосе Аркадио Буэндиа єєрєє їїнийг хамгийн сїїлд дуулжээ. - Урсула, улс амьтны ярьж байгааг дуулж байна уу? гэж тїїний тайван хлэхэд гэргий нь: - Ам нь чилэхгїй бол чалчиж л байг, худлаа гэдгийг чи бид хоёр мэднэ газар гэжээ. Тїїнээс хойш хагас жил єнгєрч, нэгэн гайтай ням гаригт Хосе Аркадио Буэндиагын азарган тахиа Пруденсио Агилярын азарган тахиаг дийлэх хїртэл тэр хоёр хуучин янзаараа аж тєрсєєр байжээ. Шїїгдсэндээ шар нь гозойж, цус їзээд цєс нь цалгисан Пруденгсио Агиляр саравчинд байгаа бїх хїнд їгээ дуулгах гэж Хосе Аркадио Буэндиагаас зориуд холдож байгаад, - Чамд сайн юм болжээ. Энэ тахиа л авгайг чинь нэг баярлуулж магадгїй. Харж л байя! Гэж хашгирчээ. Хосе Аркадио Буэндиа газраас тахиагаа жишимгїй авснаа ‚Би одоохон ирнэ‛ гэж тэнд байгаа хїмїст хэлээд, Пруденсио Агилярын зїг эргэж, - Чи харьж зэвсгээ авчир би чамайг ална гэжээ. Тэрбээр арваад хувь болоод, бїр євгєнийхєє барьж байсан том жадыг авч ирлээ. Суурингийнхны тэн хагас нь азарган тахиа зодолдуулаг саравчны гадаа цугларч, Пруденсио Агиляр їїдэнд нь зогосж байлаа. Тэр биеэ хамгаалж амсангїй. Анхны АУрелиано Буэндиагийн орчныхоо шар ирвэсийг тухайн їедээ хядсан шиг Хосе Аркадио Буэндиагийн аймаар хїчтэй, аюултай мэргэн шидсэн жад тїїний хоолойг нэвт сїлбэжээ. Шєнє нь саравчинд талийгаачийн авсны дэргэд тєрєл тєрєгсєд нь сахин сууж байхад
Хосе Аркадио Буэндиа унтлагынхаа єрєєнд ороод, эхнэрийнхээ хамгаалах ємдєє ємсєж байхыг їзээд жадаа хєдєлгєн ‚Наадахаа тайл‛ гэж тушаажээ. Урсула нєхрийнхєє хэр зэрэг шийдэмгийг шалгах гэж бодсонгїй. ‚Элдэв юм болбол чи даан шїї‛ гэж хэлсэнд Хосе Аркадио Буэндиа жадаа газарт шаагаад, - Гахай сїїлтэй хїїхэд тєрєх заяатай бол тєрєг, єсгєхдєє л єсгєнє. Харин чамаас болж энэ тосгонд хїний амь дахиад бїї сїйдэг гэжээ. Зургадугар сарын саруулхан, сэрїїхэн сайхан шєнє байлаа. Пурденсио Агилярынхны уйлан хайлах нь салхины дээрээс дуулдсаар байхыг ч хоёр залуу хайхралгїй їїр цайтал ороо пижигэнїїлжээ. Улс амьтан энэ явдлыг нэр тєрийнхєє тєлєє тулалдсан хэрэггэж їзсэн боловч эр эм хоёр сэтгэлийн зовлон эдлэх болжээ. Нэг шєнє Урсула нойр хїрэхгїйд ус уух гэж гарвал гадаа том шавар домбоны дэргэд цонхигор царайтай Пруденсио гунигтай нь аргагїй зогсоод, хоолойнхоо цус болсон шархыг хэсэг даавуугаар бєглєх гэж оролдож байгааг харжээ. Урсула єрєєндєє ороод, эр нєхєртєє їзсэнэ яривал цадах нь огт тоосонгїй, ‚Їхсэн хїн булшнаасаа гардаггїй юм. Бид хоёрт гэмшиглэн тєрєєд л тэгж байгаа юм‛гэж хэлжээ. Хоёр хоноод Урсула угаалгын єрєєнд тїїний хїзїїнийхээ хатсан цусыг маалингаар арчиж байхыг їзэж, дара шєнє нь бороон дунд явж бйхыг харжээ. Хосе Аркадио Буэндиа эхнэрийнхээ хий юм їзээд байхад залхаж гїйцээд, жадаа барин гадагш гарвал їхдэл аанай л гунигтай нь аргагїй зогсож байсанд, - Явж далд ор. Чамайг ирэх тоолонгоор чинь ална гэж мэд хэмэн зандарчээ. Пруденсио Агиляр явсангїй, Хосе Аркадио Буэндиа ч жадаа шидэж зїрхэлсэнгїй. Буэндиа тїїнээс хойш тайван унтаж чадахаа болив. Бороон дундуур їхдэлийн туйлын цєхрєнгїй ширтэж байсан нь, нїдэнд нь амьд улсаа ихэд санан уйтгарласан байдал тодорч байсан нь, даавууныхаа єєдсийг норгох ус хайн ийш тийш сандрангуй харж байсан нь сэтгэлээс гарахгїй зовоох боллоо. ‚Хєєрхий, тун хэцїїдэж байх шиг байна. Ганцаараа мєн ч хэцїї байх шиг байна‛ гэж Буэндиа эхнэртээ хэлжээ. Урсула їхсэн хїнийг туйлгїй єрєвдєж дараа дайралдахдаа зуунхан дээрх тогоо єнгийж байгааг нь їзээд, юу эрж байгааг нь тааварлаж, тавагтай ус гэрээр тавих боллоо. Нэг шєнє Хосе Аркадио Буэндиа унтлагынх нь єрєєнд їхдэлийн шархаа угааж байгааг їзэхдээ бїрмєсєн бууж єгчээ. - За яах вэ, Пруденсио. Бид энэ тосгоноос хол гэгч яваад, хэзээ ч эргэж ирэхээ больё. Одоо чи минь явж їз гэж хэлжээ. Тэдний уул давж, далай руу аялсны учир ийм буюу. Єєр шиг нь залуу бєгєєд адал явдлыг хайсан хэдэн найз нар нь орон байшингаа орхиж, эхнэр хїїхдээ аваад…арилсан орон эрэхээр тїїнийг даган явжээ. Хосе Аркадио Буэндиа тосгоноос мордохынхоо ємнє жадаа хашаанд булж, бїх зодооч сайхан азарган тахиаынхаа хїзїїг тас цавчин ийнхїї тахил єргєснєєрєє Пруденсио Агилярын сїнсийг тайтгаруулах гэж боджээ. Урсула авдартай хуримын гоёл, жаал зугаа эд агуурс, эцгийнхээ єв болгож єгсєн хайрцагтай алтан зоосыг л авчээ. Ямар замаар явбал дээр вэ гэж хэн нь ч
эргэцїїлсэнгїй. Таньдаг хїн хартай дайралдалгїй таг сураггїй алга болохыг хичээн Риаочагийн эсрэг зїгт явахаар тогтжээ. Энїїн шиг утгагїй нїїдэл ертєнцєд болж байсангїй. Нэг жил хоёр сар болоод Урсула сармагчны мах, могойн шєлєнд ходоодоо бїр муутгаад, хїнд л байдаг бие эрхтэнтэй нгэн хїї тєрїїлсэн ажээ. Урсулагийн хєл нь хавдаж, судас нь цэврїї шиг томорсон учир замын тэхий хагасыг хоёр хїнээр дамнуулж туулах хэрэг гарчээ. Хїїхдїїд хэдийгээр нїд нь ширгэн, гэдэс нь цїрдийн, харваас єрєвдмєєр болсон боловч ихэнх цагт бодох санах юмгїй їсэрч дэгдэж явах тул томчуулыг бодвол аян замын гар илїї даах ажээ. Хоёр жил шахам бядан явсны эцэст нэг єглєє аянчид сарьдаг нурууны баруун бэлийг анх харсан усан нїдэт, цусан зїрхтэн болох хувьтай байжээ. Їїл бїрхсэн єндєр оргилоос халиан їзвээс ємнє нь гол мєрєн сїлжсэн нїдний хараа гїйцэмгїй уужим хєндий газар тэнгэрийн савслага хїртэл цэлийж байлаа. Харин далайн бараа алга бйвай. Амьд амьтантй дайралдахаа аль дивангарт больж намаг дундуур хэдэн сар мунгинан тэнэсээр хайлсан шил царцаад тогтчихсон юм шиг устай чулуут голын хєвєєн дээр нэг їдэш хуарагнан буужээ. Олон жилийн хойно иргэний хоёрдугаар дайны їеэр хурандаа Аурелиано Буэндиа тэдний явсан газраар гарч очоод Риоачагийн гарнизоныг гэнэдїїлэн ззэлсїгэй хэмээн шийдэж тїїгээр зургаан хоног яаад ингэж зїтгэнэ. Гэдэг ёстой солиотой хэрэг байна гэж ойлгожээ. Гжэтэл голын дэргэд буудалласан тэр шєнє эцэг нь нєхєд сэлтийнхээ хамт хєлєг нь сїйрэн явгарсан хмїїїсийн байдалтай байсан боловч бїгдээрээ насан єтєл болтлоо амьд явах эрмэлзэлтэй байжээ (Ингэж ч чаджээ). Хуарагнан буусан газар нь хєл шуугиан ихтэй хот болсон байна, байшин савны нь ханыг гялтганасан тунгалаг эдээр барьсан байна гэж Хосе Аркадио Бэундиа шєнє нь зїїдэлж, ‚Энэ ямар гээч хот вэ?‛ гэж асуувал хариуд нь Макондо гэсэн їл мэдэх, учир тугагїй нэр хэлэхийг дуулжээ. Нойрон дунд нь тэр нэр ер буын уянгатай сайхан сонсогджээ. Маргааш нь тэрбээр далайд хїрч хэзээ ч чадахгїй нь гэж хїмїїтээ їнэмшїїлээд, мод унаган голын дэргэд хамгийн сэрїїн газрыг цагаалан тїїн дээр сууринаа байгуулжээ. Хосе Аркадио Буэндиа мєс їзэн їзтэлээ нэвт гэрэлтсэн ханатай байшин зїїдэлснээ тайлж чадахгїй явжээ. Зєнч зїїднийхээ учрыг сая л ойлгож, ойрын їед ус гэдэг хамгийн элбэг хэрэглэгдэхїїнээр мєсєн тоосго цохиж, бїгдэд шинэ байшин барьж єгєх юм байна гэж шийджээ. Тэгвэл Макондо хаалганы цїї, цонхны тїгжээ хїртэл улайсаад гажчихдаг халуун там байснаа мєнхийн сэрїїн хот болно. Хосе Аркадио Буэндиа мєсний їйлдвэр байгулах гэж зїтгээгїй ньхїїхдээ, юуны ємнє рилу бїтэхїй ухаанд гаргууд авьяастай Аурелианогоо хїмїїжїїлэх гээд толгой єєд татахгїй байсных биз ээ.Туршлагын єрєєнд ажил дахин оволзлоо. Эцэг хїї хоёр Мелькиадесийн тэмдэглэлийгахин дахин уншиж, шинэ юманд хєєрдєг зангаа дарсхийж, тогооны ёроолд наалдсан хайлшнаас Урсулагийн алтыг ялгаж авах гэж уйгагїй оролдсоор байлаа. Жаал Хосе Аркадио энэ ажилд нь бараг їл оролцоно. Эцгийгээ хясны дэргэдхамгийг умартан ажиллах байх хоронд насандаа баймгїй єсгєлїїн биетэй, нэг л зїтгэвэл тїїгээрээ болдог єгжїїд зантай ууган хїї нь нэгэнт томоо хар хїї болсонб айлаа. Тїїний дуу нь бїдїїрч, эрїї, харцарт нь сєрвєгєр сахал ургажээ. Нэг удаа Урсула хїїгийнхээ єрєєнд ороод, хувцсаа тайлж байхтай нь дайралдаж, нєхрєєсєє єєр нїцгэн эр хїн хараагїйдээ ичих, єрєвдєх зээргцэж, амьдралыг тэтэгэх
махбод сайтайд нь тэр ч байтугай цочин гайхжээ. Гурав дахь хїїхдээ гэдсэнд олоод байсан Урсула нєхєрт гарч байх їеийнх шигээ айж эхэлжээ. Тэр їед цовоо цолгин, хєгжил баясгалантай, хэл амтай нэгэн хїїхэн Буэндиагийнхаар орж гарч, Урсулагийн ажлаас элбэлцэж, хєзрєєр мэргэ їзїїлдэг байжээ. Урсула сэтгэлийн зовлонгоо хэлэв. Хїїгийн нь ер бусын єссєн нь садангийнх нь хїн гахайн сїїлтэй байсан шиг жам ёсноос гадуур санагджээ. Гэтэл хїїхэн болор хонх жингхэнэх аятай байшингаар нэг цангинатал хєхєрч, ‚Харин ч жаргана‛ гэж хэлжээ. Хэд хоноод энэ бэлгэдэн хэлснээ нотлох гэж хєзрєє барьж ирээд, гал зуухны хажуугийн юм агуулдаг єрєєндХосе Аркадиотой орон тїгжжээ. Тэгээдхуучин вандан дээр хєзрєє тараан тавиад хєвгїїнийг їїний нь огт сонирхохгїй, харин ч залхуурсан байртай зогсож байхад элдэв юм чалчиж байснаа гара асунган юманд нь хїрээд авснаа ‚ єєх, ямар лут вэ!‛ гэж їнэнээсээ дуу алдаад дахин їг дуугарч чадсангїй. Хосе Аркадиогийн яс нь хавтайх шиг болж, айж зовсондоо нулимсаа барьж ядан байлаа. Эмэгтэй тїїнийг ер тайтгаруулсангїй. Гэвч Хосе Аркадио шєнєжин тїїнийг эржээ. Хїїхний суганаас гарах їнэр ньханхлаад байх шиг, энэ їнэр биенд нь шингэчихсэн байх шиг шєнєжин Хосе Аркадиод санагджээ. Тэр хїїхэнтэй агуулахаас огт гаралгїй їргэлж хамт байхсан гэж цаадах нь юманд нь хїрээд л ‚Пєєх ямар лут вэ!‛ гэж їргэлж хэлж байгаасай гэж бодогдсоор байлаа. Тэгээд бїр тэсэхээ байгаад нэг єдєр тэднийд очив. Тэгж очсон нь нэг л ёсорхуу, ойлгомжгїй болжээ. Хосе Аркадио тэднийд байхдаа ам нээсэннгїй. Одоо бол тэр хїїхэнд хїсээд байхаар юм байсангїй. Тїїнийг харахад, їнэрээр нь сэтгэлд бууж байсан нєгєє хїїхэнтэй огт адилгїй юм шиг, огт єєр хїн байгаа юм шиг Хосе Аркадиод бодогдоод байлаа. Хосе Аркадио аяга кофе ууж аваад, бїїр гутарчихсан тэднийхээс гарав. Шєнє нь бас л нойр хулжин тарчилж, дахиад л тачаал хєдлєн шаналж, одоо болохоор агуулахад байсан хїїхнийг бус, їдэш ємнє нь сууж байсан хїїхнийг хїсэж байлаа. Хэд хоноод хїїхэн Хосе Аркадиог хєзрийн нэг илбэ заа жгєье гэж гэнэт шалтаглан дуудаад ээжтэйгээ сууж байсан єрєєнєєс нь дагуулж агран унтлагын єрєєнд оруулаад, биенд нь эрээ цээргїй хїрсэнд хєвгїїн давхийн цочиж, аятайхан болохоосоо илїї эвгїйрхэн айжээ. Тэгтэл хїїхэн Хосе Аркадиог шєнє гэртээ очоорой гэхэд Хосе Аркадио тїїнээс холдохын тїїс болохдоо за хэмээн амалсан боловч очиж чадахгїй гэдгээ мэдэж байлаа. Гэвч шєнє болоходхалуун орондоо орсон хойноо, тэр юмыг хийж чадахгїй боловч тїїн рїї очих ёстой гэж ойлгожээ. Харанхуйд тэмтрэн хувцаслаж байхад нь дїїгийнх нь жигпхэн амьсгалах, хажуугийн єрєєнд аавынх нь хий ханиалгах, гадаа тахи яраглан дуугарах, шумуул янгинан шунгианах, єєрийн нь зїрх тїг тїг дэлсэх зэрэг урьд н анзаардаггїй байсан ертєнцийн тїмэн авиа тодохон дуулдаж байлаа. Тэгээд нойрсож байгаа гудамжинд гарлаа. Хаалгаа хэлснээрээ онгорхой орхлгїй тїгжчихсэн байгаасай гэж залбирах шахам явав. Гэвч хаалгыг тїгжээгїй байсанд хурууныхаа їзїїрээр тїлхвэл нугас нь гунигтай гэгч нь чахарсанд дотор нь ширхийгээд явчихав. Чимээ гаргахгїйг хичээн хажуулдан орвол нєгєє нэг їнэр єєдєс нь ханх тавилаа. Хосе Аркадио тэр хїїхний дїї нарын дїїжин ороо єлгєсєн їїдэн талын єрєєнд хэсэг зогслоо. Тэдний рыг хаана хаана байгааг нь мэдэхгїй учир унтлагын єрєєний хаалганд тэмтрэн явж хїрэх, хаалга нээгээдхїїхнйиорыг нь андуурахгїйн тул зїгээ зєв олох хэрэгтэй байлаа Тэгээд урагш алхсанаа,
єєрийнх нь бодож байснаас доор дїїжлээстэй бйасан орыг мєргє жорхивол хурхиран унтаж байсан цаад хїн нь нойрон дундаа эргэн нєгєє хажуугаараа хэвтээд ‚Лхагвад юмсан‛ гэж цєхрєнгїй дуугарах нь дуулдав. Хосе Аркадио унтлагын хаалгыг тїлхвэл хаалга овон товон шаланд тээглэн хяхтанасанд яаж ч чадсангїй. Тас харанхуй дотор орчихоод гуньж бажгадсан тэрбээр бїр тєєрснєє мэдэв. Давчхан єрєєнд эх нь, дунд охин нь нєхр, хоёр хїїхэдтэйгээ, нєгєє хїїхэн нь унтаж єайгаа. Тэр хїїнийг огт хїлээгээгїй бололтой. Хосе Аркадио тїїнийг нєгєє їнэрээр нь эрье гэсэн боловч єєрт нь шингэсэн шиг їл мэдэгдэм боловч тов тодхон тэр їнэр хааяагїй гарна. Хосе ингэж арчаагїй юманд орох гэж хэмээн хиртхийн шивнэсээр хєдлєлгїй зогсож байтал харанхуй дунд тэмтчин вяаа хїний сарвайсан хуруу нїїрэн днь хїрэв. Ингэж хїрээсэй гэж єєрєє мээлгїй хїсэж байсан болохоор гайхсангїй, энэ гарын аягы даган_, їл харагдан оронд хамаг бие н алдарчихсан хїрч, тэнд хувцсыг нь тайлан, шуудайтай тємс асгаж байгаа юм шиг сэгсчин, баруун зїїн тийш нь эргїїлж хєрвїїлэн байхад илї гартай болчихсон юм шиг, хїїхний їнэр биш шївтэр ханхлаад байгаач юм шиг болж, эртнээс хийх юмсан гэж бодож байсан боловч хийж чадна гэж огт обдоогїй юмаа хийж байгаага бїїр тїїрхэн мэдэж, яаж тїїнийг хийж байгааг аа ч мэдэхгїй болж, толгой нь ч хаана байгаа юм, гар нь ч хаана байгаа юм, хэний ч толгой юм, хэний ч хєл юм гэдгийг мэдэхийг байж, тэгснээ чадахгїй болсноо мэдэрч, бушуухан зугтаад алга болохсон гэхийн хажуугаар энэ ажин тїжин нам гїм, энэ айдас хїрэ м ганцаардлын дунд дандаа л байгаад байхсан гэж тэсгэлгїй хїсэж байлаа. Тэр хїїхнийг Пилар Тернера гэдэг байлаа. Тэрбээр эцэг эхийнхээ їгийг даган Макондог байгуулснаар дууссан их аянд оролцсон юмсанжээ. Арван дєрвєн настай байхд нь тїїнтй энах унтаж, хорин хоёр хїртэл нь явсаар байсан боловч єєр тосгоныхдоо баригдаад ёс тєртэй гэрлэж сууж чадахгїй байсан нэг хїнээс эцэг эх нь тїїнийг холдуулах гэжээ. Ажла абєєрєнхийлчихєєд араас нь очно гэж ам шїд алдаснаас нь хойш Пилар Тернера тїїнийг хїлээн мэргэжл, єндєр, нам нурутай, шар, хар їстэй янз бїрийн харчуулыг заримдаа далайгаар ирнэ, заримдаа хуурай газраар ирнэ, заримыг нь гурав хоноод ирнэ, заримыг нь сар болоод ирн эгэж мэргэд нь буух боловч тїїнэтй уулзах найдлага алдсан ажээ. Тэрбээр тийнхїї хїлээсээр байтал эрэгтэй хїний энхрийллээс тєсєєрєєд, булчин нь шуугдаж, мээм нь шалчийж гагцхїї оргилсон сэтгэл нь хэвээр їлджээ. Шинэ гайхамшигт наадмынхаа амтанд орсон Хосе Аркадио одоо тїїнийг толгой эргэм тасалгаанд нь шєнє болгон очиж эрэх боллоо. Нэг удаа очиход хаалга нь тїгжээтэй байсанд, нэгэнт л зїрхлээд цохисноос хойш цохиод дуусах хэрэгтэй гэдгийг мэдэн хаалгыг нь нїджээ… Тэгээд хїлээлгэж хїлээлгэж хаалга нэг юм онгойлоо. Шєнє нойр дутуугаас єдєр нь сєгтєє унавч єнгєрсєн шєнийнхийгєє санан санан сэм баясаж байдаг байлаа. Гэвч баясгалантай, хэнэггїй, доогто йПилар Тернераг гэртээ ирэхэд Хосе Аркадио сэтгэл догдолсноо нуух гэж огт хичээдэггїй байсан бєгєєд юу гэвэл гада аяваа тагтаа їргэтэл цангинуулан инээдэг энэ эмэгтэй єєрт нь амьсгаа дарах, зїрхнийхээ цохилтыг тоолоход сургасан, эрэгтэйчїїд яахаараа їхэхээс айдгийг ойлгуулсан тэр далдын хїчтэй огт адилгїй байлаа. Хосе Аркадио бодолд дарагдсан байсан учир эцэг, дїї хоёрынхоо тємрийн хольцноос Урсулагийн алтыг ялгаж авч чадлаа г хэмээн гэр дїїрэн зарлаж
байхад бїрдээрээ юунд тэгтлэ эбаярлаад байгаагийнх нь учрыг олсонгїй болно. Цаад хоёр ньгурван дєєр толгой єндийлгєхгїй ажиллаж байж алтыг ялгаж авчээ. Урсула баярлаж, тэр ч байтугай рилугээ бїтээж чадсанд нь тэнгэрт залбирч, тосгошныхныг туршлагын єрєєнд цуглахад, энэ гайхамшигтай юм болсныг мялаан гуайявын чанамалтай бингээр дайлж, єрхийн тэргїїн Буэндиа ялгарсан алттай хєєргєє їзїїлж, энэ алтыг єєрєє л дєнгєж сая зохион бїтээчихсэн юм шиг хєєрч байлаа. Алтаа хїн хїнд їзїїлсээр сїїлийн їед туршлагын єрєєндб араг їзэгдэхээ байсан ууган хїїгийнхээ дэргэд очоод хуурай шар нунтгийг нїдэн дээр нь барьж‛ За ямархуу байна даа?‛ гэж асуусанд Хосе Аркадио: - Нохойн жогорхой шиг юм байна гэж шулуухан хэлжээ. Эцэг нь гарынхаа араар уруул руу нь чанга гэгч дэлсээд авсанд Хосе Аркадиогийн амнаас нь цус садарч нїднээс нь нулимс гарчээ. Шєнє нь Пилар Тернера тэмтчин вяж шилтэй эм, хєвєн олж хавдсан уруул дээр ньарникаар жин тавиад, Хосе Аркадиогийн хїссэн бїхнийг гїйцэтгэхдээ янаглахын зэрэгцээгээр євчтэй газрыг нь хєндєхгїй байж чаджээ. Тэр хоёр бїр дотно болж, єєрсдєє ч мэдэлгїйгээр анх удаагаа шивнэн ярилцаж эхэлжээ. - Би чамтай л байгаад баймаар байна. Ерєєсєє єнєє маргаашгїй би їнэнээ хэлэхэд ингэж нуугдаж явдгаа больё гэж хєвгїїнийг шивнэсэнд эмэгтэй нь: - Тэгвэл аятай юу. Хоёулхнаа байвал дэн асаачихаад бие биеэ харж, би санаандаа орсныг хашгирч, чи толгойдоо орсон бїхнийг миний чихэнд шивнэж байхад хэнд хаматй юм гэж хариулжээ. Ингэж ярилцсан, ямар ч атугай нууцаар амрагласан хэвээрэ байна гэж итгэсэн, мєн эцэгтээ шаралхсандаа Аркаио тайван бєгєєд зоригро йбайлаа. Тэрбээр эрэгцїїлж тунгаасан юмгїйгээр бїгдийг дїїдээ ярьжээ. Эхлээд жаалхан Аурелиано Хосе Аркадиог айхтар гай дайрч гэж бодож, ямар албин тїїнийг татаад байгааг ойлгосонгїй. Гэвч Хосе Аркадиогийн зовон догдолж байгаа нь тїїнд ч халджээ. Тэрбээр ахаараа явдлыг нь нэгд нэгэнгїй яриулж, зовлон жаргалыг ойлгож, єєрєє айх, баярлах зэрэгцэж байлаа. Одоо жаал хїї Хосе Аркадиогийн ирэхийн хїлээн їїр цайтл цурам хийхийг больж, халуун нурман дээр хэвтэж байга аюм шиг орондоо ганцаараа эргэж хєрвєн, ахыгаа ирэхэд хоёулаа амьтан босох болтол ярин, удалгїй нойрмоглон явах болоод рилу бїтээхїй ухаангы ч, эцгийнхээ эрдэм чадлыг ч адилхан жигшиж, тэрїїхэндээ аминчирхан булагнах боллоо. ‚Хїїхдїїд маань дїйнгэ юм шиг болчихож, цагаан хорхойных л байх даа‛ гэж Урсула хэлнэ. Тэрбээр талхалсан мексик цайгаар ой гутам зуурмаг, хйиж, хоёр хїї нь энэ эмийг санаанд оромгїй тэвчээртэй ууж орхижээ. Аурелиано ахынхаа сэтгэл дэнсэлж байгааг ойлгож байсан тєдийгїй єєрє єл ийм болсон юм шиг зовж байлаа. Нэг удаа ах нь їїл борооны явдлын нарийну чрыг тоочин ярьж байхад дїї нь ‚Чамд тэр їед ямар байдаг вэ?‛ гэж яриаг нь тасалсанд цаадах нь бодож цєхєлгїй, - Яг л газар хєдєлж багаа юм шиг болдог гэжээ. Нэгдїгээр сарын нэгэн пїрэв гаригт хоёр цагт Амарана тєрлєє. Єрєєндєє хїн оруулахын ємнє Урсула охиныг сайн їзэв. Охин хєнгєхєн,
гїрвэл шиг годгоносон боловч хїнээс гажууд юмгїй байлаа .Аурелиано гэртээ олон хїн цуглахад л сая дїїтрэй болсноо мэджээ .Хїмїїсийн їймэлдэж байх далимаар Аурелиано шєнєийн раван нэгэн цагаас хойш эзгїй байгаа ахыгаа ол жирэхээр явжээ. Гэнэт тэгж шийдсэн болохоор Хосе Аркадиог яаж Пилар Тернерагийн унтлагын єрєєнєєс гаргаж ирэхээ ч эрэгцїїлж амжсангїй. Хэдэн цаг Аурелиано болздог ёсоороо шїгэлдэн тїїний байшинг тойрон явсаар їїр цайхад сая буцав. Эхийнхээ тасалгаанд орвол Хосе Аркадио хэдийнээ ирчихсэн, нялх дїїгээ юу ч болоогїй юм шиг єхєєрдєж байлаа. Амарантаг гараад дєч хороогїй байтал дахиад цыганууд ирлээ. Эд бол мєс авчирдаг нєгєє хэрмэл хуурч,‛гїї сааж‛ тоглогчид байлаа. Меликадесийн овгийхон шиг дэвшлийн зарчид бус, зєвхєн илбэр жилбэ їзїїлэгчид тєдий гэдэг нь тєдєлгїй мэдэгдэв. Тэд мєс авчрахдаа ч хїн ашигтай юм хийж болох байдлаар биш зїгээр циркийн їзмэр маягтай тїїнийг їзїїлж билээ. Цыганууд энэ удаа бусад олон хачин юмсын зэрэгцээгээр нисдэг цийрс авчирчээ. Гэвч тэд тїїнийгээ харицааны хэрэгслийг хєгжїїлэх їйлсэд нэмэр хандив єргєж байн агэж бодохгїй, харин зугаа цэнгэл гэж їзэх ажээ. Хїн амьтан суурины дээгїїр нисэж їзэх гэж хамаг мєнгєє барж байлаа. Бултаараа эх толгойгоо алдаж, їймэн бужигнаж байх сайхан самбаанд Хосе Аркадио, Пилар Тернера хоёр амьтны нїдэнд єртєнє гэж айх юмгїй дураараа болж авчээ. Олны дунд хутгалдсан жаргалтай хоёр амраг хайр сэтгэлийг шєнє нууцаар учрахад оволзоод єнгєрчихдєг цэнгэлээс нь ултай бєгєєд тайван байх юмгэж санаагїйдээ тэр ч байтугай гайхаж эхэлжээ. Гэтэл Пилар баяр хєєрийг нь хийсгэчихэв. Хосе Аркадиог єєртэйгєє хамт байхад сайхан байна гэж сэтгэл нь баяссан тэрбээр єнгєцхєн юмыг ултай хэмээн эндїїрч, ганцхан їг хэлээд Хосегийн урман дээр нь ус асгаж орхив. ‚Чи одоо ёстой эр хїн болсон‛ гэж Пиларын хэлэхэд цаадах нь юу гээд байгаагий нь ойлгоогїй тул, - Чи хїїтэй болно гэж їг їгээр нь таслан хэлжээ. Хэдэн єдєр Хосе Аркадио гэрээс гарч зїрхэлсэнгїй. Гал зуухны єрєєнд Пиларын цангинатал хєрєхрийг дуулангуутаа л лабораторидд орчихоод байлаа. Урсулагийн зєвшєєрснєєр ажил дахин оволзож эхлээд байсан тул Хосе Аркадио Буэндиа замаа алдсан хїїгийнхээ буцаж ирсэнд сїйд болж, эрдэнийн рилуг нэгэнт хайж эхэлсэн нууцаа хэлж билээ. Нэг орой лабораторийн цонхны дэргэдїїр нисдэг цийрсээр цыган дэлбэгч, росгоны хэдэн хїїхэд нисэж, хїїхдїїд єєрсєд рїї нь гар даллан єнгєрєхєд ах дїї хоёр их бахадсанг бооовч Хосе Аркадио Буэндиа цонх руу эргэж ч харсангїй. ‚Яах вэ хєєрхий, зугаацаж л байг. Бид ийм єєдгїй дэвсгэрээр нисэхгїй, хамаагїй илїї шинжлэх ухааны аргаар ниснэ‛ гэж хэлжээ. Хосе Аркадио хїї рилуг сонирхож байгаа дїр їзїїлэвч ыухам ямар ид чадалтайг нь огт ойлгосонгїй, их л базаахдаа муухан цутгасан лонх шиг юм байгаабайх гэж дотоо боджээ. Лабораторид ажиллаа гээд сэтгэл їйсмэрх нь намдсангїй. Тэрбээр нойр, хоолноос гарч, цэгийнхээ хийж байгага абїтэлгїй болоход урвайчихдаг шиг бїр унжийчихав. Хїїгийн их уруу царайт байгаг Хосе Аркадио Буэндиа рилу бїтээхїй ухаанд дэндїї сэтгэлээ єгєєд госнгор байнагэ бодон лабораторид ажиллахыг нь болиулав. Аурелиано ахыгаа эрднийн рилуг олоогїйдээ сэтгэлийн тав алдсан бус гэдгийг ойлгосон боловч ганц ч їг алдуулж чадсангїй. Ах нь урьдынх шиг илэн далангїй
байхаа больжээ. Їргэлж найрсаг, нийцтэй байдгаа болиод дуугаа хураан, уур уцаартай болжээ. Энэ ертєнцийн хамаг бїхэнд хорсон бухимдаж, ганцаараа байхын мєн болсон тэрбээр нэг шєнє дахин гэрээсээ гарсан боловч Пилар Тернерагийн руу очсонгїй, цыганы асар майхныг тойрон шавсан хїмїїсийн дунд орж явчихав. Янз янзын уран тоглолт харж хэсэг тэнсэн боловч алиныг нь ч сонирхсонгїй явсаар їзвэртэй огт хамаагїй нэг юм харсан нь сувс зїїлтээ даахгїй бєхийсєн бараг охин гэмээр нэгэ нцыган бїсгїй байлаа. Хосе Аркадио тїїнээс хєєрхєн бїгїй энэ насанда їзээгїй байжээ. Нэгэн хїнийг эцэг эхийнхээ їгэнд орсонгїй гэж могой богосон нэгэнт гунигт їзвэрийг ангайн харж зогсоо улсын дотор тэр бїгїйс байж байлаа. Хосе Аркадио тэр хєєрхий хїнийг огт харсангїй. Олон улс могой болсон хїнээс тїїний гунигт явдлыг нарийвчлан шалгааж байх хооронд залуу Буэндиа эхний эгнэнд байгаа цыган бїсгїй рїї шахалдсаар очиж ард нь зогсов. Тэгээд тэр бїсгїйг шахсанд цаадах нь цааш хєндийрєх гэхлээр нь бїр чанга налсанд нєгєєхийг нь мэдэрчээ. Бїсгїй дороо таг болж, ай х гайхах зэрэгцээд сэрэлдээ итгэж єгєхгїй, эргэн харснаа Хосе Аркадио руу туягїйхэн инээмсэглэв. Энэ їед хоёр цыган могошй болсон хїнийг торонд хийж, асар руу авч явав. Зарч цыган зарласан нь: - Ноёд хатагтай нар аа, одоо бид аймшигтай тоглолт їзїїлнэ. Харах ёсгїй юм харсан учир зуун тавин жилийн турш шєнє бїр яг энэ цагт энэ эмэгтэйн толгойг авч байгаа юм гэв. Хосе Аркадио, бїсгїй хоёр тэр эмэгтэйн толйгог авахад байлцсангїй. Хоёул асарт орж, сэтгэл догдлон їнэсэлдсээр хувцсаа тайчин хаялав. Бїсгїй давхарлан ємссєн цээживч, шарласан торон олон банзал, єєрт нь огт хэрэггїй усан бэлхїїсэвч, хїн дшилэн зїїлт сэтээсээ салсан дхїний єєдєс амьтан їлдэв. Хєх гэхээр юмгїй, Хосе Аркадиогийн гараас нь нарийнхан хєлтэй энэ чєргєр бїсгїй тйим туяхан биенд байшгїй шийдэмгий бєгєєд халуун янаг ажээ. Гай болоход, асрын гол багананд дэн єлгєєтэй, хамаг юм ил харагдахын дээр цыганууд элдэв юм барин цацарт байн байн орж ирээд энэ тэр юм хийж, тэр ч байтугай орны дэргэд газар сууцгаан, шоо тоглох тул Хосе Аркадио тєдийчинээ тачаангуй хариулж чадахгїй байлаа. Зай завсаргїй їнэсэж таалахын хоорондох ахархан чєлєєнд шалдан Хосе Аркадио орон дээр гайхшаа баран арчаагїйеэ сунан хэвтэж, нєгєє бїсгїй тїїний дурыг хїргэх гэж ахин дахин оролдож байлаа. Жаахан байж байтал цацарт махлаг цыган хїїхэн нэг хїн дагуулаад орж ирсэн нь эдний омгийн ч, сурины ч хїн биш байлаа. Тэгээд хоёул орны хажууд шулуухан хувцсаа тайчиж эхлэв. Эмэгтэй Хосе Аркадиог санамсаргїй харснаа зїїрмэглэн байгаа арслангийн нь толгойг їзээд их л бахдаж, - Хїї минь, хаадхыг чинь тэнгэр тэтгэн яваг гэж дуу алджээ. Хосе Аркадиогийн бїсгїй єєрсдийгєє зїгээр байлгаж їзэ гэж хїссэнд цаадах хёор орны хажууд газарт хэвтэв. Бусдын тачаал ивлэхэд залуугийн хуял сая хєдлєвэй. Хосе Аркадио бэлгийн бїїдээр аргын эдийг анх зїтгїїлэн оруулахад, їлгэрлэвээс єрєєстэй даалуу авандан шаамагц бутран ойдог шиг, бїсгїйн хатан яс нь зад їсэрч, хар хєлс нь чийхран гарч, хамаг бие нь шархиран євдєж, хоёр нїдэнд нь нулимс цийлгэнэж, харин
хархїїгээс нь замаг ханхлаад явчих шиг болжээ. Гэвб бїсгїй тїїнийг гайхмаар баатарлаг тэвчээртэйгээр давж гарав. Хосе Аркадио нэг мэдэхнээ їїлтэй тэнгэрээс дээгїїр нисэн яваа юм шиг болж, зїрхний угаас янагийн їг урсан гарч, бїсгїйн чихээр єртєєлєн зїрхэнд нь ороод эргэн амар нь цыган хэлээр хєрвїїлэгдэн гар чбайлаа. Энэ бол пїрэв байлаа. Бямба гаригийн шєнє Хосе Аркадио толгойгоо улаан даавуугаар ороогоод, Макондонгоос цыгануудтай хамт явлаа. Урсула хїїгээ алга байгааг мэдээд тосгоноор л нэг эрэл сурал болнн харайлгав. Цыганы асар майхан байсан газарт гагцхїї хог новш овоорон їлдэж, задгай галын їнснээс утаа уугин байлаа. Шилэн зїїлт эрэн хог ухаж байсан суурины нэг хїн урьд єшєн нь Хосе Аркадиог тортой могой хїнтэй тэргийг тїрэн жїжигчинтэй хамт явж байхыг харснаа Урсулад хэлжээ. ‚Хїї маань цыган болчихож!‛ гэж Урсула эрдэ эсандран дуулгавал цаадах нь ууган хїїгээ алга болсныг огтхон ч тоосон шинжгїй, - Тэгвэл ч овоо шїї гээд мянгантаа талхалж, тїмэнтээ хайлуулсан нэгэн бодисыг ууранд хийн нїдэх зуураа- Эр хїн болж бйга ань тэр гэж хэлжээ. Урсула цыгануудын одсон зїгийг олж мэдээд, цыгануудыг гїйцэх санаатай уулзсанб олгоноосоо сураглан мєрєєр нь ясваар тосгоноосоо улам улам холдож, нэг мэдвэл буцахын аргагїй алс явчихсан байлаа. Хосе Аркадио Буэндиа оройн найман цагт эхнэрийнхээ байхгїй байгааг мэдэж, дэлгэсэн бууцан дээр бодисоо халаахаар тавиад жаалхан Амарантаг яаж байна хэмээн очвоос цаадах нь уйлсаар бїр ээрчихсэн байж байлаа. Тэрбээр бодож цєхсєнгїй, тосгоныхоо сайн зэвсэгтэй нєхдийг цуглуулж, Амарантаг хараад байж байя гэсэн нэг хїїхэнд єгєєд, хїнгий мєр гараагїй замаар Урсулагийн эрэлд мордлоо. Тэгэхдээ Аурелианог авч явав. Їл мэдэх хэлээр ярих загасчин индаинчуудтай їїрээр дайралдаж асуувал цаадуул нь їїрээр хэн ч гараагїй гэж дохиж занган тайлбарлажээ. Гурван єдєр дэмий яваад тосгондоо бцаж ирэв. Хосе Аркадио Буэндиа сэтгэлээр удтал унав. Жаахан Амарантаг эх шиг нь асарч, усанд оруулж, хуурайлж, єдєр асрагч эхэд нь дєрвєн удаа аваачиж єгєн, їдэш нь Урсулагийн хэзээ ч чаддаггїй дуу хїртэл дуулж єгдєг байлаа. Нэг удаа Пилар Тернера Урсулаг иртэл гэрийнх нь ажлыг хийж єгєєд байя гэжээ. Зовлон їзэхдээ юмыг зєнгєєрєє улам мэддэг болсон Аурелиано Пиалр Тернераг ирэхэд гэнэт учрыг гялсхийтэл олж, ямар ч гэсэн тїїнээс болж ах нь босож, ээж нь алга болсон гэдгийг ойлгоод дуугїйхэн боловч голоосоо зэвїїрхэн угтсанд тэр хїїхэн тэднийд дахин їзэгдсэнгїй болно. Яваандаа хамаг юм хэв зандаа орлоо. Хосе Аркадио Буэндиа хїїтэйгээг, нэг л мэдэхэд лабораторидоо орчихсон, тоос шороог нь цэвэрлэж, хєєрєгнийхєє галыг бадрааж, хэдэн сар шивхэн дээр хэвтсэн бодисоороо дахин уйгагїй ноцолдож гарлаа. Амранта мєнгєн ус ууршин їнэртэх тасалгаанаа уд бургасан сагсанд хэвтэж, аав ах хоёрынхоо хийж байгааг сонирхон харна. Урсулаг алга болсны дара алабаораторид хачин хачин юм боллоо. Шїїгээнд удтал хэвтсэн хоосон лонх гэнэт даагдахгїй хїнд болжээ .Ажлын ширээн дээр тавьсан хувинтай ус гал тїлээгїй байхадєєрєє буцлан, хагас цаг хэртэй даргилан байснаа юу ч їгїй ширгэж хоцров. Хосе Аркадио Буэндиа хїїтэйгээ хоёул энэ гайхалтай явдалд хєєрєн баярлаж,
яагаад ингэж байгаагийн учрыг олж чадахгїй ч шинэ бодис їїсэхийн шинж гэж тайлбарлаж байлаа. Нэгэн єдєр Амранатаг суулгасан сагс хэн ч хїрээгїй байхад Аурелианогийн нїдний ємнє тасалгаан дотуур гэнэт эргэлдэж ниссэнд Аурелиано яаранб арьж авчээ. Гэвч Хосе Аркадио Буэндиа огтхон ч тэвдсэнгїй. Сагсыг хуучин байранднь аваачиж тавиад, ширээний хєлнєєс уяв. Сагс ниссэнд тэрбээр найдвар нь биелэхэд хариугїй ойртож гэ жїбр итгэжээ. Чухамхїї тэгэхэд Аурелиано аавынхаа - Чи тэнгэрээс айдаггїй юм аа гэхэд металлаас айж яв гэж хэлэхийг анх сонсож билээ. Урсула таван сар хэртэй алга байснаа буцаж ирэв. Тэрбээр тогсонд хэний ч ємсдєггїй шинэ хувцас ємчихсєн, залуужчихсан, хєєрчихрсєн хїрч иржээ. Хосе Аркадио Буэндиа баярлсандаа арай л магнай нь хагарсангїй. ‚Тэгнээ ээ тэр! Би яг л ингэж бодоод байсан юм!‛ гэж хашгирав. Энэ ч їнэн байлаа. Лабораторид бодисын туршилт хийн, нар салхины бараа харахгїй ажиллахдаа эрднийн рилуг нээж, гэрийнхээ бїх цоож, цонхы нугасыг алт болгох аргыг олж гайхамшгийг бїтээхсэн гэхээсээ чухамхїї Урсулаг буцаж ирээсэй гэж сэтгэлийнхээ угт тэнгэрт залбиран мєргєж байсан ажээ. Гэвч эхнэр нь тийнхїї хєл алдан баярласаныг нь огт тоосонгїй.цагийн ємнєхєн л уулзсан мэт ердийн нэг шовхийтэл їнэсээд, - Довжоон дээр гараад хараадахаач гэж хэлжээ. Хосе Аркадио Буэндиа гэрийнхээ гадаа бєєн хїн бахйгы їзээд барьц алдсанаа их л удаж байж тайвширчээ. Эд бол цыганууд бус, макондогийнхон шиг толигор їстэй, бор арьстай эрэгтэй эмэгтэй хїмїїс, яг л тэдэн шиг хэлээр ярьдаг тэдэн шиг л сульдсанаа гайхсан улс байлаа. Тэдний дэргэд элдэв хангайн идэш уушын юм ачсан луус, гэрийн тавилга, эд агуурс зэрэг єдєр тутмын хэрэгцээт бараа ачсан їхэр тэрэг зогсож байлаа. Тэр хїмїїс хєндийн нєгєє талаас иржээ. Тэнд хоёр єдєрчийн газарт нэг хот бий, тэнд сар бїр шуудан ирдэг, амьдралыг хєнгєвчилсєн маш ин хэрэглэдэг байжээ .Урсула цыгануудыг гїйцсэнгїй боловч нєхрийнхєє их нээлт хийх гэж дэмий хєєцєлдєж байхда аолж чадаагїй тэр замыг олсонб айжээ.
***
***
***
Пилар Тернерагийн хїїг тєрснєєс хойш хоёр долоо хонуулаад євєє эмээ хоёрынд нь авчирч єглєє. Урсула авах дургуй байсанб оловч Буэндагийнхны удам ганд хаягдана гэж юу гэсэн їг вэ гэж нєхрийнхєє зїтгээд байхад яаж ч чадсангїй. Гэхдээ хїїхэд хэнээс гарснаа мэдэхгїй байх ёстой гэсэн болзол тавьжээ. Хїїд Хосе Аркадио гэж нэр єгсєн боловч тавьжээ. Хїїд Хосе Аркадио гэж нэр єгсєн боловч андуурахгїйн тул тїїнийг зїгээр л Аркадио гэж дуудах болжээ. Тэр їед макондогийнхон худалдаа хийгээд завгїй, Буэндиагийнх ч ажил ихтэй байсан тул хїїхэдтэй манатай байлаа. Аркадиог гуахиро овгийн индиан хїїхэн Виситасьоноор харуулав.
Тэр хїїхэн нїтагт нь гараад хэдэн жил болсон нойр хулжих урхагт, халдварт євчнєєс дїїтйгэй хоёул зугта жэнд ирсэн юмсанжээ. Эгч дїї хоёр дуулгавартай, ажилтай улс байсан тул Урсула эгчийнхээ ажилд туслалцулахаар хєлслєн авчээ. Тэгтэл Аркадио Амаранта хоёр испани хэлээр ярихаасаа тїхїїнд гуахиро хэлээр ярьж сураад гїрвэл, аалзны єндгєєр хийсэн шєл идэж сурсан боловч, Урсула амьтан шувууны дїрстэй мєсєн чихэр хйих багагїй орлоготой ажил хийгээд толгой роєндийх завгїй байсан тул тїїнийг ньч ч анзаарсаннгїй. Макондо огт єєр боллоо. Урсулагийн авчирсан хїмїїс Макондогийн ихээхэн ашигтай агазр байрласан, ойр орчны газры нь їржил шим сайтаг хаа л бол магтсанаар хїн амьтан, засварын газар, худалдааны хєдєлгєєнт зам бїхий олон хєлийн хот болж, тэр замаар зуузайгїй шаахай ємссєн, чихэндээ гархи зїїсэн анхын арабууд ирж, шилэн сувсыг тотиор арилжиж эхлэв. Хосе Аркадио Буэндиа борви босхисхийх завгїй болов. Тэрбээр бїтэх бїтэхгїй хоосон юм бодож байснаас бодит амьдралд оролцохыг илїїтэйд їзэж рилу бїтээх бухааны туршилтдаа сонь бууран, олон сар хайлуулж єєрчилсєєр ихээ багассан бодисоо амар заяа їзїїлж, урьд нь гудамж хаагуур гаргах, аль нэгийг нь давуутай болгохооргїйгээр шинэ байшинг хаа барихыг шийдэж байан шигээ эргээд хэрсїї, шийдэмгий боллоо. Шинэ айлууд тїїнийг туйлаас хїндлэн дээлдэлж тїїнээс зєвлєгєє авалгїйгээр нэг ч шав тавихгїй, нэг ч хашаа босгохгїй, тэр байтугай газар хуваарилахыг ч тїїнд итгэн даатгажээ. Явуулын жїжигчин цыгануудыг нїїдлийн яармагаа мєрийтэй тоглоомын асар том газар болгочихсон буцаж ирэхэд нь ХОсе Аркадиог хамт ирлээ гэж горьдоод бєєнб аяр болон тосов. Гэвч Хосе Аркадио ирсэнгїй, хїїгийн нь хаа байгааг мэдэх цорын ганц амьд амьтан гэж Урсулагын бодож байсан хїн могой ч тэдэнтэй хамт байсангїй тул цыгануудыг тэнд буулгасангїй, тэр ч байтугай тэднийг хомхой сувдаг, завхай шалиг бїхний уурхай гэж їзэн ‚Дахиад їїгээр бїї їзэгд‛ г хэмээн хєєжээ. Мянган жилийн мэргэн ухаан, гайхамшигт ололтоороо Макондог тэгж их єєд татсан Мелькиадесийн хуучин овгийг хэзээ ч найр тавин угатан гэж Хосе Аркадио Буэндиа хэлжээ. Гэвч Макондогоор дайрч гарах аянчин тэнїїлчин улсын ярих нь, Мелькиадесийн овог хїнд байвал зохих мэдлэгийн хэрийг давсан учир устаж їгйї бослон гэх ажээ. Ямар ч гэсэн Хосе Аркадио Буэндиа элдэв юм бодож биеэ чилээхийг тїр больж, ахархан хугацаанд хот нийтээрэ нэгэн жигд хєдєлмєрлєх болгож, Макондог байгуулагдсанаас хойш жиргэн цаг зарлагад байсаншувуудыг суллаад айл болгонд хєгжимтэй цаг тавьснаар амьдралын тэр жигдэрсэн явцыг єєрєє л нэг эвджээ. Арабуудаас тотиор арилжиж авсан сийлмэл модон сайхан гэгчийн тэр цагуудыг Хосе Аркадио Буэндиа тун нарийн тааруулсан нь эдгээр цаг гучин хувь болоод нэг л вальсын аялгууг хэдэн айзам тоглодог, тэгэхдээ тухай бїр шинэ айзам тоглодог, яг їд дунд тэр залсыг бїхэлд нь нэгэн зэргээр ганц ч гаж єнгє гаргалгїйгээр хєгжимдєн тоглож хотынхныг баясгадаг болжээ. Хосе Аркадио Буэндиа тїїнчлэн гудамжинд хуайс модны оронд бїйлсийн мод суулгах санааг сэдэж, энэ модыг мєнхийн болгох аргыг єєрє єнээж олоодталийгаач болохдоо энэ нууцаа єєртэйгєє хамт авч одсон билээ. Олон жилийн хойно Макондо цайран дээвэртэй модон байшинтай болсон байхад, хуучин гудамжинд нь мєчир нь хугарсан, ємхєрч єгєршсєн бїйлсийн мод ургасаар байсан
боловч хэн тїїнийг суулгасныг санах хїн нэгэнт байхгїй болсон байж болно. Аав нь хотоо эмх журамтай болгож, ээж нь хєєрхєн хєєрхєн тахи, загасны дїрстэй мєсєн чихэр хийж, бальза модон ишинд суулгаад єдєрт хоёр удаа наймаалайн гэр орноо єєд татаж байх хооронд Аурелиано гагцхїї юм сурах эрмэлзлэлтэйдээ уран дархны ажилд суралцан, хїн шагайхаа байсан туршилтын єрєєнд хамаг цагаа єнгєрїїлж байлаа. Хєвгїїн єсєж ахынх нь хувцас багадах болж, эцгийнхээ хувцсыг ємсєхболов. Гэвч одоохондоо Аурелиано эцэг, ах хоёроосоо туранхай байсан учир Виеитасьон цамцыг танаж, ємдийг нарийсгаж єгєх хэрэг гарч байлаа. Ауррелиано арван зургаа долоо хїрэхдээ хоолой нь бїдїїрч, їг цєєтэй, єрєєл бусдаас бїр дєлємтгий болоод, нїд нь анх тєрєхєд нь Урсулагийн харсан шиг харцтай болж ирлээ .Аурелиано дархаараа ноцолдон, туршилтын єрєєнєєс идэж ууух гэж гар чирэхээс єєрєєр гардаггїй байлаа. Хїїгийнхээ зожиг хажиг болж байгаад сэтгэл зовсон Хосе Аркадио Буэндиа хїїдээ бїсгїй хїн хэрэгтэй байж магадгїй гэж бодоод гадаа хаалганы тїлхїїр, гарын бэл хийх жааахн мєнгє єгчээ. Аурелиано хаан ус1 бэлтгэх давсны хїчил мєнгєєрєє худаладн авч , тїлхїїрээ шармалдан гоёжээ. Гэвч Аурелианогийн этгээд зан Аркадиоа, Амаранта хоёрыг бодвол юу ч биш байлаа. Нялхын цахиур нь унасан тэр хоёр бїтэн єдєржин индианчуудаас салахгїй, хормойноос нь чаргуулдан дагаж, испаниар ярихгїй, гуа-хориогоор ярих гэж зєрдїїдлэн зїтгэж байлаа. ‚Хэнийг муу хэлэх вэ. Эцэг эхийнхээ галзуугдурайж байгаа нь тэр‛ гэж Урсула нєхєртєє хэлжээ. Хїїхдїїдийнх нь энэ адайр ааш гахай сїїлнээс дээрдэх юмгїй гэж итгэсэн эхнэр аз заяагїйдээ харамсан їглэх гэтэл Аурелиано дотрыг нь эвгїй болтол ширтээд: - Манайд хїн ирэх нь дээ гэж хэлэв. Урсула хїїгийнхээ тийм ийм юм болох нь гэж урьдаас мэдэн хэлэх бїрийд нь тийм байх учиргїй хэмээн батлах гэж оролддог шигээ мєн л тэгж Хїїгээ ухардуулах гэж оролджээ. Хїн ирвэл ирээ л биз. Макондогоор єдєрб їр хэчнээн хїн дайрч байхыг тэр гэх вэ, їїнд сэтгэл зовон, тэдний ирэхийг урьдаас мэдэж ярих хэрэг огт байхгїй гэжээ. Гэвч яаж ч батлаад нэмэргїй, Аурелиано єєрийнхєєрєє зїтгэж, - Хэн ирэхийг нь бїї мэд ээ. Гэхдээ тэр хїн замд гарах ньгарчихсан байна даа гэжээ. Нээрэн ч ням гаригт Ребека ирлээ. Арван нэгэн наснаас хэтрээгїй жаахан охин арьс наймаалагчидтай хамт Манаурегаас бэрх зам тулж энд иржээ. Тэр худалдаачид охиныг захидлын хамт Хосе Аркадио Буэндиагийнд хїргэж єгєх ёстой гэх боловч чухам ямар хїн тэднээс ингэж гуйсныг тєдийлєн мэдэхгїй байлаа. Ирсэн охины хєрєнгє гэвэл хайрцагтай хувцас, эрээлэн будсан жижиг модон ганхуур сандал, зотон хїїдий гурав байсан бєгєєдтэр хїїдийд нэг юм ‚хар хар хар‛ гэж дуугарах нь охины эцэг эхийн ясыг хийсэн юм санжээ. Хосе Аркадио Буэндиад ихээхэн найрсаг тахимдуу їгээр захиа бичиж ирїїлсэн тэр хїн холдон салаад уулзаагїй удсанболовч тїїнийг дотночлон їзсээр байдгаа дурдаж, Урсулагийн їзэл дїї болох, тэгээд бас Хосе Аркадио Буэндиагийн мартагдашгїй анд Никанор Ульо,
тїїний заяаны хань Ребека Монтиэль хоёрын тєрсєн охин учраас Буэндиагийн ч холын хамаатан болох энэ хєєрхий єнчин охиныг єрєвдєн хайрлахын эрхээр єєрт н вяуулан буйяныг їйлдэж тэнгэрт хальсан эцэг эх хоёрын нь ясыг христос тэнгэрийн заншлаар нутаглуулаасай хэмээн захиатай хамт илгээлээ гэж бижээ. Захидлыг явуулагч дээрх хоёр нэр хийгээд захидлынхаа сїїлд єєрийн нэрийг гаргагдахаар тавьсан байсан боловч Хосе Аркадио Буэндиа, Урсула хоёр тийм хамаатан байсныг тэрчлэн алс холын Манауре сууринд суудаг тийм нэртэй танил байдгийг санахгїй байлаа. Єєр дэвтэй юм охиноос огт мэдэх аргагїй байлаа. Охин гэрт оронгуутаа ганхуур санадл дээрэ суун хуругаа хєхєєд, єєрєєс нь асууж байгаа юмыг ойлгож байгаагийн огт шинжгїй бїгдийг айсан нїдээр бїл тгэнэн харж байлаа. Охин хараара аширдсэн хуучин диагнаал даавуу даашинз, хугарч хагарсан чийдмэл шаахай ємсєєд, їсээ хоёр салаалан чихнийхээ ард шуун хар туузаар зангидаж, хєлсєнд нїїсэн дїрстэй сахиус хїзїїндээ зїїж, хїний хар хэл амыг хариулах зас оосортой нэг амьтны соёо зєв гартаа хийжээ. Арьс нь шарлаж, гэдэс нь цондойгоод чулуу шиг хатуу болсныг їзэхэд бие муутай, дандаа єлєн зєлмєг байсан нь илт боловч тавагтай хоол авчирч євдєг дээр нь тавьж єгєхєд ам хїрэхгїй жомбойн сууна. Бїгдээрээ охиынг хэлгїй дїий юм байнагж бодтол иандианууд ‚Юм уух уу?‛ гэж єєрийнхєє хэлээр асуусанд цаадах нь тэднийг таних мэт дагуулан харж, ууя гэж толгой дохижээ. Тїїнийг авч їлдэхэс єєр зам байсангїй. Аурелиано нэрийнб їх судрыг уйгагїй дуудаж єгсєн боловч нэг ч нэрийг хайхраагїй учир захидалд єгїїлснээр бол эхийг нь Ребека гэдэг байсан тул Ребека гэ жнэр єгєхєєр тогтов. Тэр їед Макондод нас барсан хїн байхгїй, оршуулгын газар чбайхгїй байсан тул нутаглуулах аятай газар олтол хїїдийтэй ясыг нуусан нь огт санаандгїй газраас гарч ирээд, єндгєє дарсан тахиа дуугарч байгаа юм шиг ‚хар хар хар‛ гэж байдаг байж билээ. Ребека гэрийнхэнд дастал нэлээд удав. Эхлээд гэрийн хїнгїй буланд ганхуур сандал дээрээ хуруугаа хєхєєд суучихдаг байлаа .Юу ч анхаарлыг нь татна гэж байхгїй, харин гучин хувь болгонд цаг дуугарах тоолонд, хий агаарт дуугий нь олж харах гэж байна уу гэлтэй айсан маягаар эргэн тойрноо харна. Тїїнд юм идїїлэх гэж удав. Гэр дотуур чимээ гаргалгїй сэмээрхэн явж чаддаг болохоор хэзээний л юм олоод мэдчихсэн байдаг индианчууд Ребекаг хананаас шохойг хумсаараа холтлон аваад чийгтэй шороотой холиод идчихдэгийг мэдэн мэдтэл тїїнийг яагаадєлбєрч їхдэггїй юм бол гэж бодоод бодоод олохгїй байж билээ. Эцэг эх нь її, эсвэл єсгєж бойжуулсан хїмїїс нь її, алиныг бїї мэд, тїїнйигэнэ муу зан сурсныг мэдээд гэсгээдэг байсан бололтой, учир нь тэр шроо, шохойгоо хїний нїд хариулан их гэмшсэн байдалтай дэж, хажуудаа хїн байхгїйд чєлєєтэйхєн шиг хужирсаагаа тайлахын тулдхурааж хадгалах гэж оролддог байлаа. Ребекаг хатуу цагдах болов. Урсула гада аїхрийн цєс асгаж, байшингийн ханыг энэтхэгийн халуун чинжїїгээр арчин охины тэр муу дуршлыг анагаах гэсэн боловч уул хоолоо олж идэхдээ туйлын зальтай, овсгоотой учир, Урсула хамгийн хїчтэй арга хэрэглэхээс єєр аргагїй болов. Тэрбээр хувинтай зїржийн шїїс, гишїїнийг шєнєжин хїйтэн шїїдэрт тавиад энэ хандаа єглєє єлєг элгэн дээр нь Ребщкад єгчээ. Урсула ийм хандыг шороонд дурлах євчинг ангаах эм болгон єгдгийг хэнээс ч дуулаагїй боловч ямар ч гашуун шингэн хоосон гэдсэнд ороход элгээр нь хатгулна гэж єєрєє л бодсон юмсанж. Ребека харахд сул дорой боловч
хачин ярдаг, хэрдэ эшєрмєстэй учир эмийгу улгах гэхэд мєргємхий бяруу шиг аашлан итэлчилж, маажижи, хазаж, нулимс, мэдэхгїй баахан їг хашигрсан нь дургїйцсан индианчуудын ам шїд алдсанаар гуахиро хэлээр хамгийнб їдїїн хараал тавьсан хэрэг байжээ. Урсула їїнийг нь мэдээд энэ эмчилгээн дээрээ суран бїсийн амт їзїїлэх эмчилгээг нэмж орхижээ. Эцсийн бїлэгт ханд уу, уран бїс її, эсвэл хоёулаа нийлээд її, чухам аль нь тус болов гэдгийг бїї мэд, ямар ч атугай хёор гурван долоо хоноод Ребекагийн євчин нааш эргэх тєлєв мэдэгджээ. Одоо тэрбээр єєрийг нь эгч гэдэг Аркадио, Амаранта хоёртой толгож хутга сэрээ чадамгай хэрэглэн хоолоо амтархан иддэг болжээ. Ребека испани хэлээр индианчуудын хэлээр ярьдаг шигээ чєлєєтэй ярьдаг, їйлэнд тулйн уран, єєрийнзохиосон хєєрхєн їгээр цагийн вальсыг дуулдаг нь удалгїй мэдэгдлээ. Тєдєлгїй охин єрхийн шинэ їбл боллоо. Ребека Урсулад тєрсєн хїїхдїїдээс нь илїї эелдэг байж, Аркадио Амаранта хоёрыг дїї гэж Ауриелианог ах, Хосе Аркадио Буэндиаг євєє гэж дуудах болов. Тийнхїї Ребека Буэндиа гэдэг нэрийг авах эрхийг бусдаас дутахгїй олж авч, энэ авсан ганц нэрээ їхэн їхтэлээ хєєдєєгїй билээ. Ребека шороо иддэг муу дуршлаа хаяж, Амаранта, Аркадио хоёрын єрєєнд унтах болсны дараа нэг шєнє хїїхдїїдтэй хамт унтдаг идиан авгай санамсаргїй сэрээд сонсвол булангийн тэндээс нэг хачин, чахарсан дуу гарч байлаа. Ихэд цочсон тэрбээр орноосоо їсрэн босож, тасалгаанд амьтан орж ирсэн юм биш байгаа хэмээн болгоомжлон їзвээс Ребека дїїжин сандал дээрээ хуруугаа хєхчихсєн, нїд нь харанхуйд муурын нїд шиг гэрэлтэн сууж байв аа. Виситасьон тїїний нїдний гялалзахыг хиртхийн їзвээс, нєгєє гайт євчний шинж мэдэгдсэнд угсаа залгамжлах хаан ширээгээ їїрд орхиод дїїгийнхээ хамт энэ євчнєєс зугтсан нь сэтгэлд нь сэрхийжээ. Нойр хулжиж євчин эднийд нїїрлэх нь энэ байлаа. Индиан Катаруе їїр цайхыг хїлээлгїй Макондогоос явав. Дэлхийналь ч газароронд очлоо гэсэн энэ аймшигт євчнєєс зайлж чадахгїй гэж зєнгєєрєє мэдэж байсан тул эгч нь явсангїй. Виситасьоны сандарч байгааг хэн ч олйгосонгїй .‛Унтахгїй гэнэ ээ? Бїр л сайн биз. Энэ насандаа улам ихийг хийж амжина‛ гэж Хосе Аркадпио Буэндиа сэтгэл хангалуун хэлжээ. Гэвч, биед зовуургїй тул нойр алга болгоход нэг их айгаад байх юмгїй, ганц хамаг юмаа мартаж эхэлдэг нь хамгийн аюултай гэж индиан вагай тайлбарлажээ. Євчтєн нойргїй болоходоо эхлээд эхїїхэд байхынхаа явдлыг мартаж, дараа нь эд юмсын нэр, дэгээрээр юу хийдгийг мартаж, дараа нь хїн танихаа байж, тэр ч байтугай єєрийгєє хїн гэдгийг санахаа больдог, тэгээд урьдхыгаа санахаа болихоор нялх хїїхэд шиг болдог гэдгийг авгй хэлжээ. Хосе Аркадио Буэндиа элгээ хєштєл инээж, сїсэгтэй индиануудын аль ийм юм санаанаасаа зохиож байхыг тэр гэх вэ гээд тоосонгїй. Гэвч уулын хянуур Урсула, юмыг яаж мэдэх вэ гэж Ребекаг бусад хїїхдээс тусгаарлав. Нэлээд хугацаа єнгєрч Виситасьоны айсан нь гайгїй єнгєрлєє гэж бодогдох болж байтал Хосе Аркадио Буэндиа шєнє дунд эргэж хєрвєєд унтаж чалахгїй байгаагаа гэнэт мэджээ. Урсула ч нойро хїрэхгїйд эр нєхрєєсєє ‚Яагаад байна?‛ гэж асуухад цаадах нь ‚Би дахиад л Пруденсио Агилярыг бодож байна‛ гэжээ. Тэд шєнє цурам хийсэнгїй боловч єглєє босоход бие хєнгєхєн байсанд шєнє унтаагїйгээ дороо мартаж орхив.
Шєнєжин туршилтын єрєєнд сууж Урсулад тєрсєн єдєєр нь бэлэглэх хатгуурыг алтаар бїрсэн боловч огт ядарсан шинжгїй байх юмгэж Аурелиано єглєєний цайн дээр гайхан ярьжээ. Гэвч энэ хачин явдлыг хэн ч хайхарсангїй, хоёр хоногийн дараа Буэндиагийн орондоо ордог цагт цємєєрєє огт нойр хїрэхгїй байгаагаа азаарсангїй, бодоод бодоод тавь гаруй цаг унтаагїйгээ ухаарсангїй. - Хїїхдїїд ч унтахаа байлаа. Энэ тахал нэгэнт л гэрт ор жирсэн болохоор толгой дараална гэж мэд хэмээн индиан авгай аанай л муу амлав. Нээрээ ч гэрээрээ нойр хулжих євчинд нэрвэгдлээ. Євсний анагаах чадлыг ээжээсээ таньж сурсан Урсула халуу цэцгээр ханд бэлдэж, гэрийнхэндээ уулгасан боловчхэнд ч нэмэр болсонгїй, єдєржин сэрїїнээрээ зїїдэлж унтаа їгїй хоёрын хооронд хачин бйадалтай болсон тэд єєрийнхєє зїїдийг манах тєдийгїй бусдын зїїдэлж байгааг ч мэдэх ажээ. Гэрт нь зочид дїїрсэн мэт санагдана. Гал тогооны єрєєний буланд ганхуур санадл дээрээ сууж байхдаа Ребека єєртэй нь маш адилхан, цагаан хиеэвэн косчоомтой, цамцныхаа заханд алтан товчтой хїн сарнай цэцгийн баглаа барьж байн агэж зїїдэлжээ. Тэр хїний хажууд булбарай зєєлєн гартай эмэгтэй зогсоод нэг сарнай авч, Ребекагийн їсэнд хатгаж байв. энэ эрэгтэй эмэгтэй хоёр бол охины эцэг эх хоёр байна гэж Урсула мэдээд, таних гэж хэчнээн мэрийсэн болочв чадсангїй, тэднийг урьд хэзээ ч їзээгїй юм байна гэж бїр итгэв. Энэ зуур Хосе Аркадио Буэндиагийн цалгардсанаас болж тэднийд хийдэг амьтны дїрстэй чихрийг хотод гаргаж худалдсаар байлаа. Їїндээ Хосе Аркадио Буэндиа єєрийгєє зїхээд зїхээд барсангїй. Хїїхэд їїхэдгїй цємєєєрєє нойргїйн ногоон хєєрхєн тахиа, нойргїйн гоё ягаан загас, нойргїйн ялдам шар морийг хїлхсээр даваа гаригийн їїр тэмдэгрэх їед хот даяараа унтахаа больсон байлаа. Макондод тэгэхэд ажил гэдэг барагдахгїй, цаг гэдэг хїрэхгїй байсан учир зарим нь бїр баярлажээ. Хїмїїс ажлаа шадман хийж, ахархан хугацаанд бїх юмаа жин тан болгочихсон тул одоо єглєєний гурван цагт гар хумхин суугаад цагийн вальсны янь1-ийг тоолж суудаг болов. Ядарсандаа бус нойроо сансандаа унтахыг хїсэгчид биеэ ядраах гэж байдгаараа оролож байлаа .Тэд нэг дор цуглаж, ам хамхилгїй ярьж, нэг л шогийг хэдэн цагаар давтаж, цагаан тахианы їлгэрийг бїр цєхрєнгєє бартал элдэв янзаар нэмж хачирлан ярьж байлаа. Энэ бол дуусн гэж байдаггїй їлгэр бєгєєд хєтлєгч бусдаасаа ‚Цагаан тахианы їлгэр сонсох уу?‛ гэж асуухад ‚Сонсъё‛ гэж хариулбал ‚сонсъё‛ гэж хэл гээгїй, цагаан тахианы їлгэр ярих уу їгїй юї гэдэгт л хариул гэсэн болохоос биш гэж хэлдэг, ‚сонсохгїй‛ гэвэл ‚сонсохгїй‛ гэж хэл гээгїй, цагаан тахианы їлгэр ярих эсэхийг л асуусан гэж хэлдэг, хэрэв цаадуулыгаа дуугїй байвал ‚Дуугарахгїй бай гэж гуйгаагїй, цагаан тахианы їлгэр ярих уу, байх уу? гэж л асуусан‛ гэх зэргээр шєнийг дуустал тийнхїї їргэлжлїїлэн ярьдаг байжээ. Хот даяар халдвар тархсаныг мэдэхдээ Хосе Аркадио Буэндиа бїх єрхийн тэргїїн нарыг цуглуулж, энэ євчний тухай мэддэг юмаа хэлж, зэрэглдээх хот сууринд халдаахгїй байх юм бодож болохоор ярилцжээ. Тэгэхд л арабуудаас тотиор сольж аваад, ямааны хїзїїнд зїїсэн байсан хонхнуудыг тайлан авч, харуулуудын хориглосоор байтал хотод орох гэж зїтгэсэн хїмїїст зориулан Макондогийнд хаалган дээр єлгєжээ. Тэр їед
Макондод ирэгсэд эрїї лхїн гэдгээ мэдэгдэхийн тулд хонхоо дуугарган явах ёстой байлаа. Энэ євчин амаар дамждаг, Макондод идэх уух бїх юм нойр 1 Янъ- Эртний монгол нэр томъёо, Оросоор ‚нота‛ – Орч
хулжих євчний нянтай гэдэгт эргэлзэх юмгїй байсан тул хотод юм идэж уулгадаггїй байлаа. Ингэж сэрэмжилсний їрээр тєлєг хотоос хальсангїй болно. Цээрийг ч тун хатуу сахиж байлаа. Хїмїїс яваадаа онц байдалдаа дасаж, амьдрал хэв зандаа орж, ажил тєрєл урьдынх шигэ эявах болж, хэн ч унтах гэдэг ашиггїй зуршлыг орхисондоо харамсахыг больжээ. Юм санахаа болихтой тэмцэх аргыг Аурелиано олсон нь хэдэн сар тусаа єгєв. Тэгэхдээ санамсаргїй олж. Нойр хулжих євчин хамгийн тїрїїнд хїрэгсдийн нэг байсан болохоор туршлага ч асар их сууж, уран дархн ажилд ч тун гаргууд болжээ. Нэг удаа алт мєнгє давтдаг жижиг дєш хэрэг болсонд нэрийг нь олох гээд чадсангїй. Эцэг нь тїїнд ‚дєш‛ гэж хэлж єгєв. Аурелиано энэ їгээ цаасан дээр бичээд Багажийнхаа эх биенд наажээ. Одоо энэ їгийг мартахгїй гэдэгт итгэж байлаа. Энэ нь юм мартдаг болохын эх гэж толгойд нь тогт орсонгїй. Тэгтэл туршихлтын єєрєєнийхєє бараг бїх юмны нэрийг арайхийн санаж байгаагаа хэд хоноод мэдлээ. Тэгэхэд нь зохих нэрсийг нь бичээд наачих болж, юу хэрэглэх гэж байгаагаа бичсэн тэр нэрээ хараад эдэх болов. Эцэг нь бага байхынхаа хамгийн сэтгэл хєдлєм явдлыг мартах боллоо гэж їглэсэнд Аурелиано тїїнд олсон аргаа хэлж, Хосе Аркадио Буэндиа тэр аргыг хэлэж гэртэ эхэрэглээд дараа нь хотод хэрэглїїлжээ. Тэрбээр бэхэнд бийр дїрээд, гэрийнхээ юм бїр дээр ‚ширээ‛ , ‚сандал‛, ‚цаг‛, ‚хаалга‛, ‚хана‛, ‚ор‛, ‚хувин‛ гэж бичээд малынхаа хашаа, ногооынхоо талбай руу очиж ‚їнээ‛,‛ухна‛, ‚гахай‛, ‚тахиа‛ ‚гадил‛ гэж амьтан шувуу ургамлын нэрийг тэмдэглэжээ. Хїн амьтан мартах байдлыг утйлын олон янз байгааг мэд мэдсээр юмыг нэрээр нь танилаа ч, тїїгээр юу хийдгийг санахгїй болох єдєр ирэх нь гэдгийг ойлголоо. Їїнээс хойш бїр ч тєвєгтэй боллоо. Макондогийнхон мартах євчинтэй тэмцэх гэж хичнээн ородсон нь їнээний хїзїїнд ‚Энэ бол їнээ. Сїїгий ньахвахын тулд энэ їнээг єглєє болгох саах хэрэгтэй, сїїг кофетой хольж сїїтэй кофе болгохын тулд сїїг буцалгах хэрэгтэй‛ гэсэн самбар єлгєснєєс тод харагдана. Тийнхїї бодит ертєнц тэднйи ой ухаанаас алдагдах гэ жтэмїїлж, їгийн хїчээртїїнийг тїр зуур саатуулавч їг їсгийн утга мартагдмагц ой ухаан бїр алга болох нь гарцаагїй болж ирэлэ. Хотын хаалган дээр ‚Макондо‛ гэсэн бичиг єлгєж, ‚Тэнгэр бий‛ гэсэн єєр нэг арай томхныг тєв талбайд хаджээ. Хараад мартсан юмаа санаж байх янз бїрийн таних тэмдгийг байшин бїр дээр зуржээ. Гэвч тийм арга хэрэглэхэд байнгын анхаарал, сэтгэлийн асар их хїч хэрэгтэй байсан бєгєєд учир нь олон хїн нь юмыг сайхнаар сэтгэлдээ бодож тїїндээ хууртжээ. Энэ нь ашиггїй боловч сэтгэлийг нь тайвшруулах ажээ. Урьд нь ирээдїйн явдлыг мэргэлдэг байсан Пилар Тернера єнгєрсєн явдлыг мэргэлдэг болж сурчихаад тийнхїї єєрийгєє хуурах явдалгазар авахад морийг нь эмээллээд єгчээ. Макондогийн нойргїй болсон иргэд Пилар Теренерагийн элдэв их юм л урнаар санаанаасаа зохиож байгаагийн хар
гайгаар хєзрийн харшалдаан зєрчилдсєн бїдэг мэргийн манан дунд хєвєн, тэр мананд орсон хїн дєрєвдїгээр сарын эхээр хар їстэй эрэгэтй хїнийг эцгээ гэж, солгой гартаа алтан бєлзєг зїїсэн бор эмэгэтйг эхийгээ гэж арайхийн таньж, єєрийгєє лаврын модон дээр болжмор жиргэж байсан сїїлийн мягмар гаригт тєрсєн шиг санах болжээ. Ингэж сэтгэлээ хуурахад яахын аргагїй дийлдсэн Хосе Аркадио Буэндиа цыгануудын гайхамшигт нээлтийг санаж байхын тулд зохиох юмсан гэж тухайн їедээ мєрєєдж байсан ойн машиныг тїїнд сєргїїлэн зохиохоор шийджээ .Уг машин хїний энэ насандаа олж авсан мэдлэгийн бїх нийлбэрийг єдєр бїр давтах зарчмаар ажиллах ёстой байлаа. Хосе Аркадио Буэндиа энэ оньсыг эргэлдэх толь бичгийн байдалтайгаар тєсєєлж байсан бєгєєд эргэлтийнх нть тэнмхлэг дээр хїн зогсож байгаад барилураар тїїнийг залахад аж амьдралд нь хэтэгтэй бїх мэдээ ахархан хугацааны дотор нїдэнд нь харагдаад єнгєрєх ёстой байв. Зохион бїтээгч арван дєрвєн мянга орчим карт бєглєєд байтал хєндийн замааролсоор багласан цїдгэр хєвхєн хайрцаг, хар даавуугаар бїтээсэн жижиг тэрэгтэй хачин янзын євгєн эрїїл хїний хонхыг уйтгартайхан жингэнїїлсээр айсуй явснаа шууд Хосе Аркадио Буэндиагийнхныг зїглэв. Виситасьон євгєнд хаалга онгойлгож єгєєд тїїнийг таньсангїй, мартахын євчинд эргэшгїй баригдсан хотод юу ч зарах боломжгїй гэдгийг дуулаагїй худалдаачин юм байлгїй гэж санажээ. Єтєлж доройтсон хєгшин ажээ. Хэдийгээр хоолой нь итгэл муутай чичирхийлж, гар нь юм мэдрэхээ больсон юм уу гэж бодогдмоор байсан боловч, хїн нь унтдаг, юм санадаг ертєнцєєс ирсэн гэдэг нь тодорхой. Хосе Аркадио Буэндиа гарч ирэн, євгєнийг зочдын єрєєнд суугаад элэгдсэн харбїрхээрээ сэвэн, хананд наасан бичгийг анхааралтай бєгєєд єрєвдєнгїй уншиж байхыг хараад энэ хїнийг урьд таньдаг байгаад одоо мартчихсан байж магадгїй гэж хаширлан их л хїндэтгэнгїй амар мэндийг нь эржээ. Гэвч зочин тїїний залийг таачихжээ. Єєрийг нь мартаж, тэгэхдээ эргэн санахаар мартсан бус, єєрийнх нь сайн мэддэг шиг їхэхэд яаж мартах вэ яг тэгж ор тас мартжээ гэдгийг ойлгов. Сая бїгдийг ойлгож, юугий нь мэдэх аргагїй юмаар пиг дїїргэсэн хєвхєн хайрцгаа онгойлгож эдгээрийн дотроос олон цозон шилтэй жижиг хайрцаг гаргаж, гэрийн эзэнд аятайхан єнгєтэй шилтэй шингэнийг єгсєнд тїїнийг нь уувал ухаан нь цэлмэж, бїх юман дээрээ нэрийг нь бичсэн хєгийн тасалгаанд єєрийгєє харахаас ємнє ханан дээр бичсэн эрхэмсэг їгсийг уншихаасаа ємнє, тэр ч байтугай гэнэт ухаангїй баярлахаасаа ємнє ирсэн гийчнээ таньж нїдэнд нь нулимс цийлгэнэжээ. Тэр бол Мелькиадес байлаа. Макондогийнхны ой ухаанаа сэргэснийг ёслон тэмдэглэж байх зуур Хосе Аркадио Буэндиа, Мелькиадес хоёр хууч хєєрч гарлаа. Цыган эндээс явахгїй бодолтой ажээ. Тэрбээр їнэхээр нєгєє ертєнцєд очоод ганцаар байж тэссэнгїй буцаж иржээ. Овгийнхондоо гадуурхагдаж, амьдралд дэндїї хоргодомтгой гэж шийтгэгдэн ид шидийн хїчээ алдсан тэрбээр дэлхийн элэг бїтэн байгаа энэ газар амар жимэр сууж, батиар татах ажилд биеэ зориулахаар шийджээ. Хосе Аркадио Буэндиа тийм шинэ юм гарсныг огт дуулаагїй ажээ. Гэвч єєрийгєє болон гэрийнхнийгээ солонгорсон тємєр илтсэн дээр мєнхєд тодрон їлдсэнийг їзэхдээ мэл гайхжээ. Яг энэ їед авсан зураг дээр Хосе Аркадио Буэндиа їнсэн єнгєтэй єрвєгєр їстэй, зэс товчтой цармдал захтай цамцтай, баярлах гайхах хослосон царайтай
гарчээ. Урсула їхтлээ хєхєрч, тїїнийг ‚айж хоцорсон генералтай‛ адилхан байнагэж баталж байлаа. Їнэнийг хэлэхэд, арван хоёрдугаар сарын цэлмэг тэр єглєє Мелькиадесийн зураг авч байхад Хосе Аркадио Буэндиа їнэхээр цэрвэж байсан бєгєєд хїний дїрс тємєрилтсэн дээр буухын хэрээр хїн барагадан гэж айж байлаа. Хамгийн зугаатай нь гэвэл энэ удаа шинжлэх ухааныг Урсула ємєєрч, нєхрийнхєє балай бодлыг тас цохижээ. Тэрбээр Мелькиадсеийг урьд їздэггїй байснаа мартаад гэртээ байлгана гэжээ. Гэвч єєрєє ач нарынхаа доог болохгїй (єєрийн нь ярьж байгаагаар бол) гээд батиараа огт татуулсангїй. Энд єгїїлж байгаа тэр єглєє хїїхдїїддээ цайны нь хувцсыг ємсгєж, нїїрийг нь оодож, Мелькиадесийн гайхамшигт аппаратын ємнє хоёр минут огт хєдлєлгїй зогсоохын тулд тархины ясны шєл нэг нэг халбагыг уулгажээ. Халуун бїлээрээ авахуулсан цорынганц энэ зураг дээр Амаранта, Ребека хоёрын дунд хар хилэн костюмтай Аурелиано зогсож байлаа. Тэрбээр нэлээд ядрангуй царайтай, далдыг хардаг харцаараа харсан байсан нь олон жилийн хойно оршуулгын хайсны дэргэд буудуулах гэж зогсохдоо яг ийм байдалтай байж билээ. Гэвч энэ удаа хєвгїїн хувь ерєєл хаашаа эргэхийг мэдэхгїй, гагцхїї хавь ойрынхоо хот сууриныханд уран нарийн юм хийдэг гэж хайрлуулж хїндлїїлсэн инжаан тєдий л байлаа. Урландаа Аурелиано байгаа їгїй нь мэдэгдэхгїй. Урлан нь Мелькиадесийн туршилтын єрєє ч бас болдог учир цыган эцэг хоёрыгоо шилэн савны харших, хорны тавагны мєргєлдєх чимээн дунд, хїчил асгах, хїчилд бромт мєнг уусган баллах зэрэг бєєн аюулын дунд Нострадамусын бэлгэдэн хэлснийг тайлбарлан чанга чанга маргалдаж байхад Аурелиано огт єєр ертєнцєд оччихсон байдаг байлаа .Аурелиано ажилдаа махруу, єєртєє хонжоо харж чаддаг учраас удалгїй Урсулагийн мєсєн чихэр зарж олдгоос илїї мєнгє олох боллоо. Гагцхїї цээнд хїрсэн ийм эр яагаад эмс охидод хавьтдаггїй юм бол гэж л цємєєрєє хачирхдаг байлаа. Нээрээ тїїнд явдаг хїїхэн байсангїй. Хэдэн сар бооод Макондод хоёр зуу эргэм настай євгєн тэнїїлч Хїмїїн Франсиско дахин ирэв. Тэрбээр хотод дандаа ирж, зохиосон дуугаа дуулдаг байлаа. Манаурегаас эхлээд хєндийн нєгєє хязгаар хїртэл мєртєє тааралдсан хот тосгонд болсон бїхявдлыг дуундаа нэгд нэгэнгїй єгїїлдэг, танил талдаа сураг дуулгах буюу гэр орондоо болсон явдлыг олон тїмэнд мэдэгдэх гэсэн хїнийг хоёр сентаво єгєхєд тэр тухай нь дуунд оруурлдаг байжээ. Нэг орой Урсула хїїгийнхээ сургийг гаргаж магадгїй гэж горьдон тїїний дуулахыг сонсож байгаад эхийнхээ бие барсныг санамсаргїй мэджээ. Дуу зохиох уралдаанд чєтгєрийг дйилсний учир уг алдрыг олсон, жинхэнэ нэрийг нь хэн ч мэдэхгїй тэр хїн нойр хулжих толог дэлгэрэх їед Макондогоос алга болсноо одоо Катариногийн хїрээлэнд нэг мэдээд хїрээд ирчихсэн байж байлаа. Тїїний дуулахыг чагнан, дэлхийн сонин сонсох гэж цємєєрєє тэнд очив. Хїмїїн Франсискотой хамт нэгэн тарган авгай морилон ирсэн нь, дєрвєн индиан тїїнийг дамнуургаар дамжлан, номой байрын залуухан эрлийз хїїхэн дээр нь шїхэр барин нарнаас халхлан явах ажээ. Энэ удаа Аурелино ч тийш очжээ. Тойрон хїрээлсэн сонирхогчдын дунд асар том хамелеонтой тєстэй Хїмїїн Франсиско залран сууж байлаа. Тэрвээр бїїр Гуайянд байхад ньноён Уолтер Рэлигийн1 бэлэглэсэн мєнєєхєн эртний баян хуура адаран, євгєн хїний байдлаар далайн хужирт хагарсан паривгар хєлєєрєє дууны айзамд тохируулан товшиж байлаа. Тасалгааны гїнд єєр єрєє рїї ордог нэг хаалга харагдаж, тїїгээр эрчїїл ээлж ээлжээр орон, їїдэнд нь нєгєє
дамнуулж ирсэн тарган авгай дэвїїрээр сэвэн сууж байлаа .чихнийхээ ард хиймэл сарнай хавчуулсан Катарино нишингийн дарс худалдаж, эрчїїдэд ойртон гара ацээртэй газар нь хїргээд авах далим алдахгїй байлаа. Аурелиано шинэ сониныг дуустал сонсоод, єєрийнд нь хэрэгтэй юм сонсоогїй учир явах гэтэл нь авгай хуруугаараа дохи ндуудаж, - Чи ч ор, ердєє л хорин сентаво гэж хэлжээ. Аурелиано пэндгэр авгайн євдєг дээр байгаа аяганд мєнгийг чулуудаад, ямар учиртайг нь ч мэдэлгїй хаалга нээн орж явчихлаа. Орон дотор залуухан эрлийз хїїхэн жингэрийн дэлэн шиг мээмээ унжуулчихсан чармаа шалдан хэвтэж байлаа. Аурелианогийн тїрїїнд энд жаран гурван эрэгтэй оржээ. Олон хїний уур амьсгаанд бохирдож, дээр нь хєлс хулмасны їнэр шингэсэн агаар бїгчим ємхий гэж жигтэйхэн. Бїсгїй норсон цагаан даавуугаа авч єрєєсєн сэжїїрэээс н бариач гэж гуйв. Цагаан даавуу нойтон таар шиг хїнд болжээ. Хоёул тїїнийг мушгин, хэвийн жинд ортол нь усыг н шавхрав. Дараа нь сийрсийг ч сэгсэрсэнд хєлс дусалж байлаа. Аурелиано тэр бїгдийг л хийгээд байх сан гэж туйлаас хїсэж байлаа. Амрагийн ажлыг яаж хийдгийг 1 Уолтер Рэли (1522-1618)- английн далайн жуулчин, Ємнєд Америкт очсон шинжилгээний хэд хэдэн ангийг удирдаж явжээ.
Онолын хувьд мэдэж байсан боловч тїїний євдєг нь чичрэн, хєл дээрээ арайхийн тогтож байлаа. Бїсгїйг ороо засаж дуусаад хувцсаа тайл гэхэд нь Аурелиано ‚Намайг хїчээр оруулсан юм. Хорин сентаво аяганд хий гэсэн, бїї удаарай гэсэн‛ хэмээн ээдрэн хэлэхэд бїгсїй тїїний байдлыг ойлгож, ‚Гаргахдаа дахиад хорин мєнгє єгчих юм бол жаахан удаж болно‛ гэж аяархан хэлэв. Ичиж зовохын туйлд хїрэн хувцсаа тайлж байхад нь єєрийнх нь нїцгэн бие ахынх нь дэргэд юу ч биш байгаа гэсэн боол а мар заяа їзїїлэхгїй байжээ. Бїсгїй хичнээн ородсон боловч Аурелиано улам арчаагїй болж ‚Би дахиад хорин сетаво єгчихнє‛ гэж цєхрєн бувтнаж байлаа .Бїсгїй баярласнаа дуугїйхэн илэрхийлжээ. Бїсгїйн арьс нь хавиргандаа наалдаж нуруу нь холгон цус шїїрчээ. Туйлдаж ядарсанаас ихэд амьсгаадна. Хоёр жилийн ємнє Макондогоос ихээ хол газарт бїсгїй єргєж авсан эмгэнтэйгээ сууж байжээ. Нэг удаа лаагаа унтраалгїй унтаж хоцроод нэг сэрвэл байшин нь бєєн гал болсонб айжээ .Тийнхїї суудаг байшин нь їнс болжээ. Тїїнээс хойш эмгэн байшингийнхаа їнийг олуулах гэж тїїнийг хот сууринаар авч яван, хорин сентавогоор хїний євєрт оруулах болжээ. Єрєє дарахаас гадна замын зардал, хоол хїнс, тїїнчлэн дамнуургачин индиан нарын хєлсийг тєлєх учиртай тул шєн бїр далан хїнтэй унтаад байвал одоо арав орчим жил ингэж явах їлдлэ эгэж бїсгїй бодож байжээ. Эзэн эмгэнийг хаалаг хоёр дахиа тогшоход Аурелиано юу ч хийж чадалгїй, нулимсаа арайхийн барьсаар єрєєнєєс гарчээ. Энэ шєнє тэрбээр бїсгїйг єрєвдєх, хїсэх хоёр зэрэгцэн унтаж чадсангїй. Тїїнийг хайрлаж, хамгаалах гэсэн юун ч дйилдэшгїй хїсэлд автжээ. Єглєє нь нойргїй хонож, тэчъяадан зовсон тэрбээр эмгэний эзэрхийлэлээс бїсгїйг
ємгєєлєн авах, даланэрийн эдэлдэг тэр жаргалыг шєнє бїр ганцаараа эдэлж байхаар энэ бїсгїйтэй суух гэж хатуу шийджээ. Гэвч єглєєний арван цагт Катариногийн газар ирвэл бїсгїй Макондогоос нэгэнт явчихсан байлаа. Цаг хугацаа єнгєрєхєд залуу хїїгийн оргилуун гоомой хїсэл намжсан боловч мєрєєдлєє биелээгїйд харамсах сэтгэл лавширчээ. Тэгээд ажилдаа хамаг сэтгэлээ тавих болж, бэлгийн ажил хийж чаддаггїй гутамшгаа нуухын тулд насан туршаа гоонь явахаар шийдэж билээ. Тэр завсар Мелькиадес Макондод зургийг нь авбал зохих бїхний зургийг авсны хойноо батиар татах аргаар Тэнгэр байгааг шинжлэх ухааны їїднээс нотлохоор шийдсэн Хосе Аркадио Буэндиад солиот туршилтаа хийг гэж туршилтынхаа єрєєг тавьж єгчээ. Буэндиа гэрийнхээ энд тэнд авсан зургийг олон давхарлуулснаар эзэн тэнгэр гэж байдаг бол зургийг нь эрт орой хэзэ боловч заавал авна, байдаггїй юм бол байдаг гэдэг таамгийг бїрэн тас цохино гэдэгт бат итгэж байлаа. Мелькиадесийн тухайд гэвэл Нострадамусыг л лавшруулан судалж, онгож гандсан хилэн хантаазтайгаа байдгаараа амьсгаадан урьдын єнгєє аль хэдийн алдсан бєлзєгтэй хэрээний сарвуу шиг чєргєр гараараа цааса ндээр махир тахир юм сараачиж,шєнє орой болтол сууна. Макондогийн хойч ирээдїйг урьдчилаад харчих шиг, Макондо шил толь болсон том байшин бїхий їзэсгэлэнтэй сайхан хот болно, гэчв энэ хотод Буэндагийн удам судар ор мєргїй алга болох юм шиг нэг удаа санагджээ. ‚Дэмий бїї донгос. Шилэн байшин биш ээ, мєсєн байшин, би зїїдэндээ їзсэн юм, тэнд Буэндиагийнхнаас заавал байна‛ гэж Хосе Аркадио буэндиа унтууцав. Урсула олноос гажууд амьтдын энэ оронг жаахан ч гэсэн бусдын жишиг болгох гэж улайрч, том зуух барьж аваад, мєсєн чихэр дээрээ нэмж, сагс сагч талх, тєрєл бїрийн жигнэмэг хийж, хєндийн за мдээр гарч худалдахад хэдхэн цагт л їзэх юмгїй гїйчихдэг байлаа. Урсула хєл жийн амрах насан дээрээ очсон боловч тэгсэнгїй, харин ч улам борви бохирохгїй зїтгэх болж байлаа. Ажлаа урагштай байгаад урамшин толгой єєд татахгїй байсан тэрбээр нэг орой индиан авгайг тогоонд элсэн чихэр хийж байх зуур цонхоор санасаргїй хараад їдшийн шар гэгээнд хоёр танихгїй бїсгїй хашаанд юм нэхэж суугааг їзэхдээ гайхаж хоцорчээ. Тэр бол Ребека, Амаранта хоёр байлаа. Тэд гурван жил эмээгээ їхлэ эгэж ємссєн гашуудлын хувцсаа дєнгєж сая тайлж, єнгєт даашинз ємссєн нь тэднийг огт єєр болгожээ. Хэний ч санаагїй байтал Ребека Амарантаг дагуулахгїй хєєрхєн болжээ. Тэрбээр арьс нимгэн, нїд том, хурц урсгал, гар уран бєгєєд тэлїїрт татсан даавуун дээгїїр гар хєдлєх нь їл їзэгдэх утсаар хатгамлаж байх мэт болно. Амарантаг гоо їзэсгэлэнгээр Ребекагаас дутуу боловч талийгаач эмээгийнхээ уулын бодь, нэр тєрєє хичээх сэтгэлийг авч тєржээ. Аркадио эцэг шигээ тэнхээтэй хїн болох нь мэдэгдэж байвч тэдний дэргэд хїїхдээрээ байлаа. Аурелиано тїїнд їсэг бичиж зааснаас гадна уран дарх заажээ. Хїїхдїїд нь єсєж томрон удахгїй хань бїлтэй, їр хїїхэдтэй болж гэртээ багтахыг болиод туурга тусгаарлах нь г гэдгийг Урсула ойлгон, удаан жил нуруугаа бєгцийтєл ажиллаж хураасан мєнгєє гаргаж, дархцуултай хєлс хїчийг нь тохиролцон байшингаа томрулж гарав. Тэгээд айлчин гийчний морилох ёслолын нэг том танхим, халуун амиараа арван хоёул суугаад зоог барьчих сэрїїхэн тохилог хоолны єрєє, жин їдийн хурц нарнаас сарнайн том хїлэмжээр сайтар халхлагдсан урт гонхон бариулж, гонхны дагуу ваартай ойм, хайтан цэцэг тавих суурь хийлгэжээ. Бас хоёр зуух тавихын тулд гал тогооныхоо єрєєг томсгох, Хосе Аркадиогийн хойчийн
явдлыг Пилар Тернерагийн мэргэлсэн єнєє агуулахыг буулгаж, хїрэлцэхээр хоол хїснний нєєц їргэлж байлгахын тулд хоёр дахин томыг барихаар болов. Хашаанд, асар том туулай бєєр модны ёроолд бїсгїйчїїл, бїстэйчїїлийн гэсэн хоёр усан сан, байшингийнхаа ард зайтай жїчээ тахианы торон хонуурь, їнээ саах саравч, нїїдлийн шувуу дураар орж гарч болох дєрвєн талда ацонхтой тор хийлгэжээ. Нєхрийнх нь элдэв юм зєгнєн боддог нь халдсан мэт ихэд хєєрч дэвэрсэн Урсула хэдэн арван чулуучин модчин дагуулж гэрэл яаж тусах, илч хаанаас тїгэх ёстой зэргийг єєрєє шийдэж, зайг баримжаагаар хуваарилаж байлаа. Макондог байгуулагдахад анх барьсан энгийн байр, багаж хэрэгсэл, барилгын хэрэглэгдэхїїнээр дїїрч, ажилчид холхилдон, єєрсдєє бусдад саад хийх мєртлєє бусдыг бїї сада болоод бай хэмээн албархаж, мєнєєхєн хїїдийтэй яс хаал бол хєлд нь тээглэж, хар яр хавиралдахад бєєн уур унтуу болох ажээ. Хєл толгой нь олдохгїй ийм бужигнаан дундаас, тїїхий шохой, газрын хэвлээс олгойдох лаврын уур утаа дундаас Макондодоо хамгийн том тєдийгїй тэр хавьдаа хамгийн зочирхог, сэрїїхэн байшин яаж босов гэдгийг хэн ч ойлгохгїй байлаа .Буэндиа тэр их бужигнааны ид їеэр ч эзэн тэнгэрийг гэнэдїїлэн зургийг нь авахгэж хєєцєлдсєєр байсан тул бїр ч ойлгож цєхєж байлаа. Шиэн байшин бараг бэлэн болоод байхад Урсула эр нєхрєє биелшгїй мєрєєдлийнх нь хїлээснээс гаргаж, байшингийн нїїрэн талыг єєрсдийнхєє бодсон цагаан єнгєєр бус, хєх єнгєєр будах тушаал авснаа хэлж, цаасан дээр бичсэн албан захирамжийг їзїїлэв. Буэндиа эхнэрийнхээ юу яриад байгааг даруйдаа ухаарсангїй, юуны ємнє бичсэн хїний нэрийг л сонирхон хараад - Хэнбэ гуай нь гээ чвэ? гэж асуувал сэтгэлээр унаж хоцорсон Урсула: - Вангийн тїшмэл. Засгаас томилогдсон том дарга гэлцэх юм гэв. Вангийн тїшмэл дон Аполинар Москоте, Макондод сэмхэн ирж, жижиг бараа тотиор солих гэж ирж байсан анхны арабуудын нэгний байгуулсан ‚Отель Хакоба‛ гэсэн буурчийн газар бууснаа маргааш нь л буэндиагийн байшингаас хоёр хорооллын тэртээ шууд гудамж руу харсан хаалгатай байр хєлслєн, Хакобагаас ширээ сандал худалдан авч тавиад єєрийн авчирсан улсын сїлдийг хананд хадаж, хаалган дээрээ ‚Вангийн тїшмэл‛ гэсэн хаяг бичжээ. Тэгээд їндэсний тусгаар тогтнолын ойд зориулж, бїх байшинг хєхєєр будах анхны захирамжийг гаргасан ажээ. Хосе Аркадио Буэндиа тушаалын хуулбарыг барьсаар ирвэл, вангийн тїшмэлийг їдийн зоогийн дараа даруухан контоортоо єлгєсєн дїїжин орон дээрээ амар байхтай нь таарла. ‚Та эндїїнийг бичсэн її? ‚ гэж Буэндиа асуулаа. Дон Аполинар Москоте хэмээх хєдєлж ядсан, аймхнай байрын% ахимаг насны хїн тэр захирамжийг бичсэнээ хэллээ. "‚мар эхтэй болоод ингэдэг билээ?‛ гэж Буэндиа дахин лавлалаа. Дон Аполинар Москоте ширээний шургуулга ухан, нэг бичиг гаргаж ирэн єєдєєс сарвайсныг Хосе Аркадио Буэндиа авч, ‚Нэр дурдсан хотод вангийн тїшмэлийн їїрэг гїйцэтгїїлэхээр томилов‛ гэснийг халти хараад, - Энэ хотод цаасыг тоож їздэггїй юм. Манайд гїйцэтгэх хїн хэрэггїй, гїйцэтгээд байх юм ч байхгїй гэдгийг мэдтїгэй гэж тайван єгїїлэв.
Тэгээд Буэндиа жишимгїй царайлан зогсох ноён Аполинар Москотед, тосгоныг анх яаж байгуулсан, газрыг яаж хуваарилсан, зам яаж тавьснаа дуугаа єндєрлєлгїй тайлбарлаж, тийнхїї хийх ёстой бїхнийг хийхэд ямар ч засгийн газрыг їймїїлээгїй, тэгэхлээр єєрсдийг нь бїї їймїїл гэж тайван хэллээ. ‚Бид хорхойд хоргїй улс. Манайд хэн ч хєгширч їзээгїй. Макондод одоо болтол оршууїлгын газар байхгїй байгааг їзээ биз дээ‛гэж хэлжээ. Бас бид засгийн газарт зарга заалхай мэдїїлэх юм алга, харин ч манийг єєдєлж дэгжихэд саад хийгээгїйд баярлаж явдаг, хойшид чтийм байлгах байх гэж найдаж байна. Толгойтой амьтан бїхэн ирээд л тэг ингэ гэж тушааг гэж Макондог бид байгуулаагїй шїї дээ гэв. Аполинар Москоте найрсаг зєєлєн байх ёсоо алдалгїйгэр ємд шигээ цагаан бїдїїн ширхэгтэй бєс даавуун хїрмээ ємсєв. - Хэрвээ та хотод ерийн, энгийн нэг суух гэж байгаа бол тавтай морил оо. Хїмїїсийн байшинг хєхєєр будуулж эмх замбараа алудулах гэж ирсэн бол та муу сайн новшоо аваад ирсэн замаараа сурсан дуугаа дуулаад буц. Манай байшин тагтаа шиг цав цагаан байх болно гэж Буэндиа тєгсгєжээ. Аполинар Москоте ноён царайгаа барайлган, гэдрэг ухраад шїдээ зуун, сэтгэл нэлээд долгилсон байдалтай: - зэвсэгтэй гэдгээ танд сануулмаар байна гэлээ. Хосе Аркадио Буэндиа урьд нь морь газарт унагаж явсан залуугийн нь тэнхээ хэдийд нь гарт нь хуралдаад ирснийг ч анзаарсангїй, нэг мэдэхэд л Аполинар Москоте ноёныг гадуур цамцны ньхоёр энгэрээс атган авч, нїдний тус газар єргєн авчраад, - Їлдээд байгаа насандаа їхдэл чирсэнд орвол хэдэн хувь амьдыг нь чирвэл дээр юм уу даа гэж хэлж билээ. Тэгээд тэрбээр Аполинар Москоте ноёныг заамдан єргєсєн чигээрээ гарч гудамжны голд аваачин, Макондогоос хєндий ордог зам руу харуулан хоёр хєлєєр нь тавьжээ. Хэд хоноод нєгєєх нь винтов барьсан, хєл нїцгэн, ноорхой хувцастай цэрэг дагуулж, їхэр тэргэн дээр эхнэр, долоон охиноо суулгачихсан хїрч иржээ. Хойхно нь тавилга хэрэгсэл, авдар сав, эд агуурс ачсан хоёр тэрэг ирлээ. Вангийн тїшмэл суух байшин олтлоо эхнэр хїїхдээ ‚Отель Хакоба‛-д тїр буулгаж єєрєє зонтороо нээн, їїдэндэ эхоёр харул зогсоожээ. Макондогийн хуучуул урилгагїй зочдыг їлдэн хєєхєєр хатуу шийдэж, ахмад хєвгїїдээ дагуулаад Хосе Аркадио Буэндиа дээр ирж, тїїгээр удирдуулан хєдлєх а гэжээ. Гэтэл Буэндиа тэднээс зєрж, Аполинар Москоте ноён эхнэр хїїхэдтэйгээ ирсэн учир гэрийнийх нь єнм хїний нэр хїндийг гутааж болохгїй, энэ хэргийг эв найраар шийдэх хэрэгтэй гээд халгаасангїй. Аурелиано эцгээ дагаж явъя гэлээ. Энэ їед тэрбээр їзїїрийг нь цавуухан имэрсэн хар сахалтай, хожим дайнд ялгарах сїрлэг дуутай болсон байлаа. Гар хоосон тэр хоёр їїдэнд зогсоо харуулыг хайхарсангїй, вангийн тїшмэлийн контоорт орж явчихлаа. Аполинар Моекоте ноён огт сандарсангїй, санаандгїй тэнд байж таарсан эх шигээ хар їстэй арван зургаан настай Ампаро, дєнгєж ес хїрч байгаа ягаан царайтай, ногоон
нїдтэй Ремедиос гэдэг хоёр охинтойгоо танилцуулав. Хоёул царайлаг бєгєєд сайн хїмїїжилтэй ажээ. Буэндиа нарыг дєнгєж ормогц, ирэгсдийн нэр усыг эцгийнхээ хэлж завдаагїй байхад тэр хоёрт сандал дєхїїлж єгчээ. Гэвч эрчїїл суусангїй. - За яах вэ, нєхєр минь. Таануус хотол їзвэл їлд. Гэхдээ гадаа хаалган дээр байгаа буу барьсан дээрэмчдээс айсан юм биш шїї, танай гэргий охидыг хїндэлсэндээ тэгж байгаа юм гэж Буэндиа хэлэв. Аполинар Москоте ноён тїгдэрсэн боловч буэндиа тїїгээр їгхэлїїлсэнгїй. - Гэхдээ бид хоёр болзол тавина. Нэг, хїн бїр єєрийн хїссэн єнгєєр л байшингаа будаж байна. Хоёрт, цэргїїдийг одоохон Макондогоос явуул. Хотын хэв журмыг бид хариуцна гэж нэмж хэллээ. -
Вангийн тїшмэл алгаа тэнийлгэн баруун гараа дээш єргєєд, Хїндэтгэлийн їг її? Гэж асуувал, Буэндиа, Дайсны тань їг ээ. Танд нэг зїйлийг хэлэхэд та бид хоёр дайсан хэвээрээ байх болно гэж гашуудангуй хэллээ.
Тэр оройгоо цэргїїд хотоос явав. Хэд хоноод Буэндиа вангийн тїшмэлийнд байшин олж єгєв. Аурелианогоос бусад нь цєм тайвширлаа. Аурелиано насаар бол вангийн тїшмэлийн баг аохин Ремедиост эцэг нь баймаар боловч тїїнийг зїрхэндээ тээн байнга шаналах боллоо .Энэ нь гуталд орон нухах чулуу шиг амар заяа їл їзїїлэх биеийн шаналгаа байлаа. ***
***
***
Тагтаа шиг цагаан шинэ байшингаа бїжигт найр хийж мялаав. Ребека Амаранта хоёрыг насанд хїрсэн бусгїйчїїд болсныг мэдсэн тэд їдэш байшин барих санаа Урсулад тєрж билээ. Їнэнийг хэлэхэд, бїгсїйчїїдийг зочдоо хїлээгээд авахад нїїр улайхааргїй єрєєтэ болгох гэж хїссэнээс їїдэж уг барилгын ажлыг їїсгэсэн билээ. Бодсоноо гялалзтал бїрэн биелїїлэхэд саад болох юм байгаагїй тул байшинг єєрчлєн барьж байх бїх хугацаанд борви бохисхийлгїй ажиллаж, ажил дуусахаас ємнє чихэр, талх худалдаж олдсон мєнгєєрєє гэрээ гоёх, тохижуулах олон їнэт ховор эдлэл захиалсны дотор оньст тєгєлдєр хуур байсан нь хотынхныг гайхуулж, залуучуудыг ихэд баярлуулсан гайхамшигт эд байлаа. Тэр хуурыг задлан хэдэн хайрцагт хийж авчраад, венийн тавилга, богемийн болор, їнэт суулга, голланд даавуу, элдэв дэнлїї, лааны тосгуур, цэцгийн ваар, хивс бїтээлгийн хамт буулгажээ .Энэ бїхнийг нийлїїлсэн худалдааны газар италийн мастер Пьетро Креспийг тєгєлдєр хуурыг угсраад, худалдаж авсан эздэд нь яаж хэрэглэдэг, зургаан хатуу цаасан бортгон дээр нїх гарган бичсэн чамин аялгуунд яаж бїиг хийдгийг зааж єгєєд ир гэж єєрийн зардлаар явуулсан байжээ. Пьетро Креспи бол цайвар їстэй залуухан эр. Тїїн шиг цэвэрхэн сайхан, тєлєв тєвшин хїнийг Макондогийнхон їзээгїй байлаа. Тэрбээр дэгжин харагдах гэж мэрийх тул амь тэмцэм халуунд ч мєнгєн товруутай
савхин хантааз, зузаан хар цэмбэн нємрєгєє тайлалгїй ажиллана. Хэдэн долоо хоног зочдын єрєєг дотроос нь тїгжиж аваад, хєлсєє цувуулан зїтгэж, Аурелианогийн дархаа хийдэгчлэн махруун ажиллаж, тэгэхдээ тэрийн эздээс зїйг барин зайтайхан байдаг байлаа. Нэгэн сайхан єглєє Пьетро Креспи зочдын єрєєний хаалгыг нээлгїй, зэхсэн юмаа хэнд ч харуулж гайхуулалгїйгээр эхний бортогыг тєгєлдєр хуурт хийсэнд алх чихэнд чийртэй тог тог хийх, банз зогсолтгїй тїр няр унах чимээ гэнэт намдаад, хєгжмийн гайхмаар тунгалаг, яруухан эгшиг дуурьслаа. Бултаараа зочдын єрєє рїї гїйлдэв. Буэндиа аяны сайхныг сонсоод биширэнгїй харин єєрєє дээш доош болоод байх даралт товчийг харахдаа мэл гайхан зогсжээ .Тэр ч байтугай тэр їл їзэгдэгч хєгжимчний зургийг авах гэж Мелькиадесийн аппаратыг зоожээ. Энэ єглєє итали эр єглєєний хоол хамт идэв. Ребека, Амаранта хоёр хоол авчирч єгєєд, энэхїї тэнгэрлэг сайхан хїний бєгжгїй цагаан хуруугаараа хутга сэрээ цэмцгэр гэгч намбатай хєдлєхийг харахдаа зїрх алдаж байлаа. Зочдын єрєєний хажуугийн тасалгаанд Пьетро Креспо бїжгийн хичээл зааж эхлэв. Охидын биенд огт хїрэлгїйгээр метрономоор айзам тааруулан цохиж, янз бїрийн гишгэлтийг хийж їзїїлэв. Охидын бїжиг сурч байх зуур Урсула тасалгаанаас хором ч гаралгїй тэднийг найрсгаар ажиглаж байлаа. Энэ хэдэн єдєр Пьетро Креспо бїжгийн шаахай, биеэ барьсан нарийхан гэгчийн тусгай ємд ємсжээ. ‚Дэмий юманд санаа зовох юм. Энїїнийг ямар эр хїн гэдэг юм‛ гэж Буэндиа эхнэртээ хэлжээ. Гэвч хичээл дуусаж итали залууг Макондогоос явсан хойно л Урсула хянах байраа сая орхижээ. Тэгээд найрт бэлтгэж эхэллээ. Урсула найрт тоотойхон хїн урив. Макондог босголцсон бїх єрхєд урилга єгсєн атал тэр їед хоёр бутач хїїхэднэмж гаргаад байсан Пилар Тернерад л єгсєнгїй. Урих хїнийг нєхєрсєг сэтгэлийн угаас боловч нэлээд алаг їзэлтэй сонгосон байлаа. Учир нь урилга авагчид нь аян хийж Макондог байгуулахаас бїр ємнє Буэндиатай їерхдэг андууд, хар багаасаа Аурелиано, Аркадио нартай їерхсэн тэдний хїї, ач нар, Ребека, Амаранта хоёрын хатм юм хатгамладаг тэдний охид, зээ нар байлаа. Маконогийн номхон захирагч Аполинар Москоте ноёны эрх мэдэл їзэмжийн тєдий бєгєєд тїїний їйл ажиллагаа модон жад барьсан хоёр цагдааг хувийн задлаар байлгаж байгаагаас хэтэрдэггїй байлаа. Амиа тэжээхийн эрхээр хоёр охин нь оёдлын газар нээж, тэнд бас хиймэл цэцэг, гуайявагаар амьтан хийж, онцгой захиалгаар амрагийн захидал бичих болов. Охид даруухан, эелдэг, хотдоо хамгийн царайлаг, шинэ бїжгийг бїгдээс сайн хийдэг байсан боловч найранд уригдагсдын тоонд багтаагїй болно. Урсула, Амаранта, Ребека гурав тавилгыг авдарнаас нь гаргаж мнгєн хэрэгслийг цэвэрлэж, сарнай овоолсон завин дотор гуниглан байгаа бїсгїйчїїдийн зургийг єлгєн, барилгачдын барьсан нїцгэн ханыг амь оруулж байх завсар Бэундиа эзэн тэнгэр гэж байхгїй юм байна гэж бат итгэн тэнгэрийг мєшгєхєє больж, оньст тєгєлдєр хуурын гэдэс дотрыг уудалж, ид шидийнх нь нууцыг тайлах гэж оролджээ. Найр нєгєєдєр гэж бахйад хаанаас гараад ирсэн нь їл мэдэгдэх єдий єтдйи эрэлт боолт, дохиур цохиурыг хєглєрїїлэн бажгадаж, нэг їзїїрээс нь тэнийлгэхэд нєгєє їзїїр нь атирчих олон чавхдасны дотор толгой эргэн барьж тавьсаар уул зэмсгийг нэг эвлїїлэхчээн аяджээ. Буэндиагийнх хэзээ ч ингэж хєл болж, хєєрцєглєн бужигнаж байсангїй. Гэвч керосин дэнг яг тогтосон єдєр, цагтаа асааж амжлаа. Давирхай, нойтон шохой ханхалсаар байгаа байшингийн
хаалга онгойж, Макондогийн хуучцуулийн їр хїїхэд, ойм, хайтан цэцэг бїхий гонхон, одоохондоо нам гїм байга а суух єрєє, сарнайн анхилуун їнэр тїгэх цэцэрлэгийг їзээд, зочдын єрєєндєє цагаан даавуугаар бїтээсэн тул мэдэгдэх сонин зїйлийн дэргэд цугларлаа. Хєндийн хотод нэлээд дэлгэрсэн оньст хуурыг їзсэн улс тїїнийг харахдаа ялихгїй урам хугарсан боловч Ребека, Амаранта хоёроор бїжгийг эхлїїлэхээр Урсула анхны бортогыг хийхэд оньс ажилласангїйд хамгийн их урам хугарчээ. Бараг сохорч, эрїї євдєг нийлсэн Мелькадес урьдын ид чадлаа дахин гарган тєгєлдєр хуурыг засах гэж оролдов. Эцэст нь Буэндиа гацсан арааг огт санамсаргїйгээр хєдєлгєтєл хєгжим дуугарч, хол хол хийнсээ дараа нь огт замбараагїй холилдон ая гарчээ. Чинээнд нь тултал татаж, гайхалтай зоримлог хєглєсєн чавхдасыг дохиур балбасаар бэхэлгээнээсээ мултран унаж байлаа. Гэвч далай эрж, давшгїй єндєр даваа давсан хорин хоёр зоригтны їр сад ая алдагдан бїдчїїлэхийг тоолгїйгээр їїр цайтал бїжиглэжээ. Пьетро Креспи оньст хуурыг засахаар Макондод буцаж ирлээ. Ребека, Амаранта хоёр чавхдасыг засахад нь тїїнд туслах зуураа вальсын хэлгий аялгууг жаал дуурайжээ. Итали залуу эелдэг, єєлєхийн аргагїй байх учир Урсула тїїнийг хянаж цагдахыг больжээ. Пьетро Креспи зассан оньст хурын аянд явуулахаар тєлєвлєєгїй байсан салахын бїжиг явуулж, Ребекатай орчин їеийн бїжгийн эрхэм урлагийг їзїїлжээ. Аркадио, Амаранта хоёр уран, эвлэгээрээ тэр хоёроос дутахгїй байлаа. Гэвч їзїїлэх бїжгийг зогсоохоос аргагїй болов. Учир нь їїдэнд сонирхогчдын дунд зогсож байсан Пилар Тернера, Аркадиог хїїхэн шиг бєгстэй юм гэж хэлсэн эмэгтэйг їсэджээ. Шєнє дєл болсон байлаа. Пьетро Креспи салах ёс хийхдээ сэтгэл уяраам їг хэлээд, удахгїй эргэж ирнэ гэж амлалаа. Ребека тїїнийг хаалган дээр гаргаж єгєєд, хаага цоожилж, дэнлїї унтраахад єрєєндєє очоод мэлмэртэл уйлж гарлаа. Хэдэн єдєр тэрбээр тайтгарч чадахгїй уйлж, уйлсныг нь хэн ч, тэр байтугай Амаранта ч мэдсэнгїй ээ. Ребекагийн юма нуугаад байгаад гэрийнхэн нь гайхсангїй. Наанаа нийцтэй эелдэг Ребека цаанаа хажиг гажууд зантай, дотуур тамиртай байлаа. Їс зїс сайхантай, бие чийрэг, хєл зэгзгэр бїсгїй болсон боловч Буэндиагийнд анх ирэхдээ авчирсан хэд хэд засагдаж, тохойловч нь ойчоод єгсєн єнєє танхуур сандалдаа суух дуртай хэвээрээ байлаа. Ребекаг єдий болсон хойноо хуруугаа хєхєх зангаа тавиагїй байгаа гэж хэн ч сэжиглэхгїй байлаа. Иймээс ая таарвал л угаалгын єрєєнд тїгжиж аваад буру ухаран унтах сургууль хийдэг байлаа. Нэг оброотой їдэш сэн билээ. Їеийн бїсгїйчїїдтэйгээ хайтан цэцэгт гонхонд юм нэхэн ярилцан сууж байтал ярианы учиг гэнэт тасарч, цэцэрлэгийн нойтон жим, єтний овоолсон шороог харахдаа уйтгар гунигийн гашуун нулимс єєрийн эрхгїй мэлмэрэн иржээ. Уйлах болсноосоо хойш зїржийн шїїс, гишїїнэ хоёроор тухайн їед нь эмчилсэн муу зуршил нь юунд ч дйилдэхгїй дахичихлаа. Ребека ахин шороо идэх боллоо. Эхний удаа яахыг нь їзье гэж сониучирхан, эвгїй амтагдахад дур гутах биз гэж боджээ. Нээрээ ч їмхсэн шороогоо буцааж тургив. Гэвч уйтгарт автах тусмаа шороо амс амссаар амтанднь анхных шигээ бїрмєсєн орчихлоо. Халаасаа шороогоор дїїргэж аваад, найз охиддоо хамгийн хэцїї шаглаасыг заан, хойноос нь сэтгэлээр унан шороо шохой идээд байхын хэрэггїй муусайн эрчїїдийн тухай ярих зуураа баярлах ч шиг, зовох ч шиг сэтгэл хачин болсоор нєгєєхєє чимх чимхээр нь
сэм сэмхэн идэж бардаг байлаа. Чимх шороо идчихэд нь єєрийг нь далан таваар буулгасан цорын ганц хархїї єєрт ньойртож, барин тавин нїдэнд їзэгдэх шиг, чийдммэл ганган савхин гутлаар ертєнцийн нєгє єхязгаарт гишгэн явахад шороогоор дамжин биеийн нь хїнд, цусны нь илч єєрт нь дамжих мэт, амыг аргаан, зїрхийг тайвшруулах шорвог шорооноос тэр нь амтагдах шиг болдог байлаа. Нэг орой Ампаро Москоте шинэ байшингаа їзїїлээч гэж гуйжээ. Амаранта Ребека хоёр вангийн тїшмэлийн эрх охиныг гэнэр ирсэнд бишїїрхэн, хєндий бєгєєлд ёсорхог угтаж томруулсан байшингаа їзїїлэн тєгєлдєр хуураа залган сонсгож, жимсний ундаа, жигнэмэг тэргїїтнээр дайлав. Ампаро биеэ сайхан авч явах, бусдын хайрыг татах, уян налархай аашлахын хувьд хоёр бїсгїйд їлгэр болохоор байсан тул хэдхэн минут єрєєгєєр ороод гарсан Урсула хїртэл биширч гїйцсэн байлаа. Хоёр цаг болоод ярих юмаа дуусаж байтал Ампаро Амарантагийн нїд хариулж байгаад єєр зїг анхаарангуут нь Ребекад захиаг атгуулж амжлаа. ‚Ноёхон Ребека Буэндиад‛ гэсэн захидлын хаягийг тєгєлдєр хуурын заавар бичсэн шиг ногоон бэхээр нямбай нь аргагїй жирийлгэн бичсэнийг ажиглаж амжаад хурууныхаа єндгєєр нуглаад цээживчнийхээ євєр рїї хийж Ампаро Москотег хэмжээ хязааргїй баярласан, їхэн їхтлээ сэм сїлбэлдэхийг дуугїй илтгэсэн харцаар харжээ. Ампаро Москоте, Ребека Буэндиа хоёр гэнэт їерхэх болсонд Аурелианогийн сэтгэлд найдвар тєржээ. Жаалхан Ремедиосыг санан шаналсаар байлаа. Гэвч тїїнтэй дайралдах аз таарахгїй л байв. Макондог байгуулалцсан Магнифико Висбаль, Геринельдо Маркес нарын хїї, єєрийн тєє зайгїй найз Висбаль, Маркес нарын хамт хотоор явахдаа оёдлын газар орж шунаг нїдээр тїїнийг хайвч зєвхєн эгч нар нь л байж байдаг байлаа. Ампаро Москоте тэднийхээр орж гарах болсон нь сайны ёр байлаа. ‚Ремедиос тїїнтэй хамт ирэх ёстой. Заавал ирнэ‛ гэж Аурелиано дотоо бодож энэ їгийг єчнєєн удаа их л итгэлтэй давтан хэлж, нэг орой дархныхаа газар алтан загас хийж байтлаа гэнэт Ремедиос сэтгэлийн нь дуудлагад хариулах нь гэж гэнэт мэдэрчээ. Їнэхээр ч, тєдєлгїйхэн хїїхдийн дуу гарахыг сонсоод толгой єндийлгєн їзвэл хаалган дээр ягаан органди даашинз, жижигхэн цагаан шаахай ємссєн охин зогсож байсанд дотор нь палхийгээд явчихав. - Наанаа орж болохгїй ээ, Ремедиос! Наана чинь ажил хийж байгаа гэж Ампаро Москоте гонхноос хашгирав. Гэвч Аурелиано эгчийнхээ хэлж байгаа їгийн учрыг ухах зав охинд єгсєнгїй, амнаас нь оосорлосон алтан загасаа дээш єргєн, - Ор ор гэжээ. Ремедиос орж ирэн загас гээд нэг юм асуусан боловч Аурелианогийн дотор нь гэнэт бєглєрсєн давчдаад хариу хэлж чадсангїй. Энэхїї ягаан арьсыг дандаа илж, энэхїї номин нїдийг дандаа ширтэж, асуух болгондоо эцгээ дуудан байга аюм шиг хїндэтгэлтэйгээр ‚Ноён‛ гэж хэлэх энэ дууг дандаа сонсож байхсан гэж хїсэж байлаа. Єрєєний буланд ширээн дээр Мелькиадес гаргаж уншихын аргагїй тахир махир їсэг сараачиж байлаа. Аурелиано тїїнд уур нь хїрч байлаа. Тэрбээр Ремедиос загасыг дурсгал болгон ав гэж дєнгєж хэлтэл охин айгаад урлангаас яаран гарав. Аурелиано тїїнтэй сая болтол уулзахыг хїлээн дотроо тэвчиж явсан бол тэр оройноос
тэсэж баж огт чадахгїй болоод ажлаа бїр орхилоо. Хамаг бодлоо тєвлєрїїлэн Ремедиосыг сэтгэлээрээ дуудах гэж олонтаа цєхрєн оролдсон боловч цаадах нь тэр дуудлагад нь орохгїй байлаа. Аурелиано эгч нарынх нь оёдлын газар тїїнийг хайн очиж гэрийнх нь цонхны буулгасан хєшигний цаанаас олж харах гэж оролдож, эцгийнх нь конторт дайралдах гэж хичээх боловч гагцхїї зїрхээрээ л тїїнтэй уулзаж, сэтгэлдээ тодрох дїрийг нь ганцаардаж зовохдоо хань болгодог байлаа. Аурелиано Ребекатай хамт тєгєлдєр хуурын вавьсыг чагнан хэдэн цагаар зочдын єрєєнд суух болов. Ребека Пьетро Креспигээр энэ аялгуунд бїжиг заалгаж байсан учир тэр хєгжмийг сонсож байхад Аурелиано ердєє л бїх юмыг харахад, тэр ч байтугай хєгжим сонсож байхад Ремедиос санагдах учир тїїнийг чагнаж байлаа. Энэ айлынханд хайр сэтгэлийн євчин нїїрлэв. Аурелиано эх адаггїй шїлгээр хайр сэтгэлээ уудалж, Мелькиадесийн бэлэглэсэн хатуу цаасан дээр, унтлагын єрєєний ханан дээр, гарынхаа арьсан дээр шїлэг бичиж, Ремедиосыг жин їдийн дуниартсан агаарт, Ремедиосыг сарнай цэцгийн зєєлєн амьсгалд, Ремедиосыг бїлээхэн талхны єглєєний їнэрт гээд хаа л бол хаа байгаагаар шїлэглэж байлаа. Ребека гэгээвчний дэргэд юм хатгамлан єдєрбїрийн дєрвєн цагт хайрт хїнээсээ захиа хїлээн суудаг байлаа. шуудангийн луус макондод сард хоёр ирдэгийг сайн мэдэх боловч андуураад хэдийд ч хїрээд ирж болзошгїй гэж цаг їргэлж харуулддаг байлаа. Гэтэл бїр хяссан юм шиг нэг удаа луус иэрэх ёстой єдрєє ирсэнгїйд Ребека энэлэн зовсондоо элий балай болон, шєнє дунд босож цэцэрлэгт ороод багтран орилж, буйлаа эмгэн хумсны дунгийн хэлтэрхийд урсаар, амиа хорлох гэсэн хїний шийдчихсэн байдлар шороог атга атгаар їмхэлж гарчээ. Тэгээд єглєє болтол бєєлжив. Тэрбээр цєхрєн тэчьяадаж ухаан алдаад дэмийрэн ярихдаа сэтгэлийнхээ нууцыг илчилжээ. Ондууцан уурласан Урсула авдрын цоожийг эвдэж, ёроолд нь ягаан туузаар ногтлон боосон, суїрчиг ханхалсан арван зургаан захидал, хуучин номын хуудасны завсар хавчуулж хадгалсан навч, цэцгийн дэлбээ, дєнгєж хїрэнгїїт їйрч унах хатаамал эрвээхийг олжээ. Ребека сэтгэлээр їхэж байгааг ганц Аурелиано л ойлгож байлаа .Урсула Ребекаг сэргээх арга чарга хийж байсан тэр орой Аурелиано Магнифико Висбаль, Геринельдо Маркес хоёртой Катариногийн їрээлэнд очив. Тїїнд гонхон нэмж бариад банзаар хаан, єрєє гаргасанд гандмал цэцгийн їнэр ханхлах ганц бие эмэгтэйїїд суудаг болжээ .Макондод хэдэн жил їзэгдээгїй Хїмїїн Франсиско ирчихээд, дууг нь найраг баян хуурч, бємбєрчдийн чуулга хєгжимдєж байлаа. гурван найз нишингийн дарс захив. Аурелианотой чацуу боловч ертєнцийн явдалд тїїнээс илїї боловсорсон Магнифико, Геринельдо хоёр євєр дээрээ хїїхэн суулгаад нанчдаа яаралгїйхэн хїртэж байлаа. Єєрийг нь таалах гэсэн алтан шїдтэй, харимал насны нэг хїїхнийг Аурелиано тїлхэж орхв. Уух тусам Ремедиос улам санагдаж байсан боловч сэтгэлийн шаналгаа намдах шиг болж байв. Тэгснээ Аурелиано нэг мэдэхэд хєвж явав. Удалгїй хоёр найз нь нєгєє хїїхнїїд нь огт хэлбэр дїрсгїй, єд шиг жингїй хєнгєн юмнууд болчихсон бїрэлзэх униар дунд бас хєвж, їг яривч дуулдахгїй, дохин зангавч ойлгогдохгїй байлаа. Катариног мєрєн дээр нь гара атвиад ‚Удахгїй арван нэгэн цаг боллоо‛ гэж хэлэхэд Аурелиано эргэн харвал тїїний манарсан малийсан царай, чихнийх нь арын хиймэл цэцэг їзэгдсэнээ алга болсон нь мартах тахлын їеийнх иг ухааны чагтага
тасарсанн хэрэг байжээ. Гагцхїї маргааш єглєє нь огт танихгїй айлд ухаан орвол ємнє нь дан цамцтай, хєл нїцгэн, їс нь сэгсийсэн Пилар Тернера зогсож, дэнгээр єєрийг нь гэрэлтїїлэн итгэж ядсан байдалтай. - Аурелиано юу? Гэж асууж байжээ. Аурелиано баттай гишгэж аваад толгойгоо єндийлгєв. Тэрбээр энд яаж ирснээ мэдэхгїй байсан боловч яах гэж ирснээ сайн санаж байлаа. Учир нь бага байхаасаа энэ бодлоо сэтгэлийнхээ угт хадгалж ирсэн билээ. - Би тантай унтах гэж ирлээ хэмээн тэр хэлэв. Аурелианогийн хувцас туж шороо, бєєлжис бослон байлаа. Тэр їед хоёр бага хїїтэйгээ суудаг байсан Пилар Тернера тїїнээс юу ч асуусангїй, ор руугаа аваачин, нойтон алчуураар нїїрийг нь арчиж, хувцсыг нь тайлаад, єєрєє ч нїцгэлээд, хїїхдїїдээ хєшгєє буулгав. Тэрбээр тєрсєн тосгондоо їлдсэн эр, эргэж ирнэ гэж амлаад явсан эрчїїл, хєзрийн мэргэ тєєрснєєс болж будлиад гэрийг нь олоогїй эрчїїлийг хїлээснээр цєхєрчээ. Тэднийг хїлээсээр байтал тїїни арьс нь їрчийж, мээм нь шалчийн, зїрхийн нь цог бєхжээ. Пилар Тернера харанхуйд Аурелианог олж, гараа гэдсэн дээр нь тавьж, эх нь шиг хїзїїг нь энхрийлэн їнэсэж, ‚Миний хєєрхєн балчирха‛ гэж хэлсэнд Аурелиано дагжтал чичирч эхэлжээ. Уйтгар гунигийн хадан эргээс тайван, итгэлтэй тїдэж зоволгїй холдон одож, бїдїїлэг адгуусны їнэр, саяхан индїїдсэн угаашны їнэр ханхлах дэвсгэр болж гїйцсэн Ремедиостой учирлаа. Замд гараад тэр уйлав. Эхлээд тэр єєрийн мэдэлгїй эхэр татан мэгшиж байв. Дараа нь нулимс нь барья гэхэд болохгїй булгийн ус шиг сад тавьж, дотрыг нь горойлгон хєндїїрлээд байсан юм хага їсрэх шиг болжээ .Эмэгтэй тїїний їсээр нь оролдон наадаж, амарзаяа їзїїлэхгїй бєєн хар юмнаас бие нь ангижрахыг хїлээж байлаа. ‚Тэр чинь тэгэд хэн юм?‛ гэж Пилар Тернера асуусанд Аурелиано хэн болохыг хэллээ. Тернера тасхийтэл хєрєхсєн боловч урьдын цагт тагтаа дэрхийн їргэдэг байсан тэринээд одоо хїїхдїїдээ ч сэрээсэнгїй. ‚Эхлээд эхнэрээ бойжуулах хэрэг гарах нь дээ‛ гэж тоглоом хийсэн боловч тоглосон аясны нь цааан ихэд єрєвдєж ойлгосон байдал байгааг Аурелиано мэдэв. Аурелиано эр хїний хийдгийг хийж чадах нь гэдэг итгэлтэй болоод зогссонгїй олон сар зїрхийг нь шаналгасан гашуун дарамтаасаа салаад тасалгаанаас гарахад гэнэт Пилар Тернера: - Би тэр охинтой чинь яриад, царан дээр тавиад чамд авчраад єгье гэж н гэнэт амлажээ. Тэрбээр хэлсэндээ хїрлээ. Гэвч тэр нь даан ч цагаа олсонгїй. Буэндиагийн гэрийнхний урьдын амгалан тайван байсан нь алдагджээ. Ребекагийн гал халуун дурлал мэдэгдлээ. Ребека дэмийрэхдээ чанга чанга хашгирах учир тїїнийг нуух аргагїй байлаа. Амаранта гэнэт халуун хумхаа тусав. Амаранта ч дуралын єргєсєнд, тэгэхдээ бїтэшгїй дурлалын єргєсєнд хатгуулжээ. Угаалгын єрєєнд орж дотроос нь тїгжиж байгаад,найдвартай хїслээ илтгэсэн гал халуун хайрын захидал бичиж, тэр захиагаа явуулалгїй авдрынхаа ёроолд нуун сэтгэл ханадаг байжээ. Урсула хоёр євчтєнийг асран самгардаж байлаа. Амарантагийн сэтгэлээр унасны учрыг хэлїїлэх гэж шалгаах, цохиж асуух зэргээр удтал їзсэн боловч мэдэж чадсангїй.
Тэгснээ дахин санаа авч, авдрынх нь цоожийг эвдэж, ‚Пьетро Креспид‛ гэж хаягласан боловч явуулаагїй, ягаан тузаар боож, шинэхэн цагаан сараана хавчуулсан, дээр нь дусалсан нулимс эвэрч амжаагїй захидлыг олжээ. Урсула галуузахахд ганц хуруу дутуу олж, хєгжим худалдаж авах санаа тєрсєн єдєр цагийг харааж, хатгамлын хичээл хийхийг хориглож, хїн їхээгїй байтал нэг ёсны гашуудал зарлаж, охидоо бїтэхгїй юманд найдахаа болихоос нааш гашуудлыг тайлахгїй гэжээ. Пьетро Креспитйг анхандаа тоохгїй байснаа, хєгжмийн машиныг баруун солгойгїй эдэлдэгт нь одоо бахархах болсон Хосе Аркадио буэндиа оролцоод ч нэмэр болсонгїй. Иймээс Ремедоис єєртэй нь суухыг зєвшєєрч байна гэж Пилар Тернераг ирж хэлэхэд, Аурелиано эцэг эхдээ зовлон дээр нь зовон нэмэх боллоо гэдгийг ойлгосон боловч нэгэнт л тийм їйлтэйгээс цааш їйлээ дагая гэж шийджээ. Буэндиа, Урсула хоёр хїїгийнхээ зориуд ярилцъя гэхэд єрєєнд орж, тїїний хэлэхийг тэвчээртэй сонсжээ. Гэвч бэр болох хїнийхээ нэрийг дуулангуут Хосе Аркадио Буэндиа нїїрээ мэнчийлгэн дургїйцэж, ‚Нїдээ алдав уу, чи. Хєєрхєн, аятайхан бїсгїй мундсан биш, очиж очиж дайсныхаа охинтой гэрлэх гэдэг чинь юу билээ‛ гэж зандрав. Урсула харин ч хїнээ олж гэж сайшаагаад, эгч дїї долоон Москоте царайлаг бол царайлаг, ажилсаг бол ажилсаг, даруу бол даруу, хїмїїжилтэй бол хїмїїжилтэй сайн охид гэж сэтгэлд нь таардгийг хэлээд, хїїгээ ухаалаг сонгож гэж магтжээ. Эхнэрийнхээ Ремедиосыг тийнхїї учир дїрсгїй магтсанд яах ч аргагїй болсон Буэндиа Ребека, Пьетро Креспи хоёрыг бие биедээ сайн учир суулгана гэдэг болзол сєргїїлэн тавьжээ. Урсула зав гаргаж, Амарантаг мужийн гол хотод аваачъя, аялж жуулчлаад, огт єєр улстай уулзаж учраад ирэхтэйгээ сэтгэл нь тайвшрах биз гэж боджээ. Ребека тэдний шийдийг сонсоод дорхноо эрїїл болж, нєхєр болох хїндээ бєєн баяртай захиа бичиж, эцэг эхээрээ батлуулаад, зууч мууч гэлгїйгээр єєрєє шууданд захиагаа хїргэж єгчээ. Амаранта аав ээжийнхээ тогтсоныг гаднаа дагах дїр їзїїлж, халуурч чичрэхээ бага багаар больсон боловч дотроо бол‛Ребекаг Пьетро Креспитай їхсэн ч суулгахгїй‛ гэж андгай тавьжээ.Дараачийн бямба гаригт нь Хосе Аркадио Буэндиа найрын єдєр шинээр ємссєн хар цэмбэн костюм, хатуу зах,илгэн гутал ємсєєд, Ремедиосыг гуйхаар очлоо.Вангийн тїшмэл, тїїний гэргий хоёр Буэндиагийн гэнэт айлчлан ирсэнд баярласан боловч яах гэж ирсний нь мэдэхгїй байсан учир сэтгэл тїгшиж байлаа.Хосе Аркадио Буэндиагийн ирсэн учрыг мэдэхдээ бэр болох хїнийхээ нэрийг андуурч гэж боджээ.Андуурсан гэдгийг нь Буэндиад їнэмшїїлэхийн тулд эх нь Ремедиосыг орноос нь босгож, злчпын єрєєнд єргєн орж ирэхэд охин сайн сэрээгїй нойрмоглон, їнэхээр нєхєрт гарья гэж бодож байна уу гэж ээжийнхээ асуухад ‚‛Хїн унтуулахгїй яасан юм‛ гэж уйлагнажээ.Хосе Аркадио Буэндиа эр эм хоёрын эргэлзсэн учрыг ойлгож, Аурелианогоос асуухаар явжээ.Тїїнийг буцаж ирэхэд эр эм хоёр тийм ёслолд ємсдєг хувцсаа ємсєж амжаад, зочдынхоо єрєєний тавилгыг ялихгїй засан, вааранд шинэ цэцэг нэмж суулгаад, том охидынхоо хамт хїлээж байлаа.Эвгїй юманд орсныг хэлэх її, хатуу зах хїзїїг нь їрэн зовоохыг хэлэх її, Буэндиа бїр гутраад бэр болох хїнээ Ремедиос яахын араггїй мєнийг хэлжээ. ‚энэ чинь эрїїл хїний ухаанд багтамгїй юм байна. Ремедиосоос гадна манахй зургаан охинтой, хадамд очих насанд цєм хїрсэн, тэдний хэн ч гэсэн танай хїї шиг томоотой, ажилсаг залугийн эхнэр дуртай болно, гэтэл Аурелиано чухамхїї орондоо норгоод байдгийг нь авах
гээд байдаг‛ хїн сэтгэлээр унасан дон Аполинар Москотег хэлэхэд тїїний гэргий болох гунигта йнїд, тайвуу хєдєлгєєнтэй ануухнаараа авгай нєхрєє бїдїїн їг хэлїлээ гэж зэмлэжээ. Жмисний шїїс ууцгасны дараа эр эм хоёр Аурелианогийн эргэлтгїй шийдсэнд уяран ерєєлєє хайрлажээ. Москоте авагй Урсулатай хоёулхнаа ярилцах юм байна хэмээн гуйлаа. Урсула эрчїїлийн явдалд оролцохгїй гэж нэлээн цааргалсан боловч їнэндээ гэхэд сониуч зан нь хєдєлж, маргааш нь сэтгэл догдолж, жаахан зїрх алдсаар Москотегийнд явж очжээ. Тэрбээр хагас цаг болоод Ремедиосыг нас нь болоогїй юм байна гэсмээр буцаж иржээ. Аурелиано їїнийг сїйдтэй юм гэж бодсонгїй. Тэрбээр нэгэнт хїлээхээрээ нэг болсон болохоор одоо сїйт бїсгїйгээ хїїхэд олж чадах насанд хїртэл нь хїлээхэд бэлэн байжээ. Амьдрал хэв зандаа эргэн орж батйал Мелькиадес їхэв. Ийм юм болно гэдэг нь мэдээж басан боловч болсон байдал нь хачин байлаа. Буцаж ирээд хэдэн сар болж байхад нь Мелькиадесийн зєнєж эхэлж байгаа нь мэдэгдэж, тэгснээ бїр удаж тєдсєнгїй тасалгаан дотуур хєлєє чирэн, урьдын цагт сайхан байснаа чанга чанга їглэсээр сїїдэр шиг тэгнэж явдаг тийм нэг хэнд ч хэрэггїй євгєн болжээ. Тийм євгєнийг тоож харах ч, дурсаж санах ч хїн байдаггїй, нэг єглєє орондоо їхчихсэн байхад нь олдог билээ. Эхлээд Хосе Аркадио Буэндиа батиар зураг Нострадамусын зєгнєж хэлсэн їгийг бахдаж, Мелькиадест ажилд нь тусалж байлаа. Гэвч сїїлдээ тїїнтэй хэл амаа ололцоход улам хэцїї болж байсан учир ганцааранг олонтаа орхих болов. Мелькиадес охорч дїлиийрээд аль дивангарын тїїхэн їед таньдаг байсан хїнтэйгээ одоо юм ярьж байгаа хїнээ эндїїрэн будилж, юм асуухад олон хэлний їг хольж хутган ойлгохын аргагїй юм хэлдэг байлаа. Байшин дотруур явахдаа ямагт хий тэмтчин явах боловч ойроос юмыг тааж мэддэг зєн баримжаа сайтай юм уу гэмээр эд хогшлын дундуур гайхалтай сїлжээд явчихдаг байлаа. Нэг удаа хиймэл шїдээ орныхоо дэргэд шєнє шилэн аягатай усанд хийж тавиад мартснаас хойш дахиж хийсэнїй. Урсула байшингаа томсгох болохдоо Мелькиадест Аурелианогийн урлангийн дэргэд, гэрийн їймээн шуугианаас зайдуу гэрэлтэй том цонхтой, номын тавиуртай тусгай єрбє гаргаж єгсєн бєгббд євгєний тоос шороо болсон, єт хорхойд идїїлсэн ном, їл мэдэх їсэг ярайтал бичсэн хугарамхай цаас, шилэн аягатай хиымэл шїдийг бїр єєрийн гараар тавиур дээр тавихад шилэн аяга дотор нь жижигхэн шар цэцэгтэй усны ургамл їлдёэн байжээ. Мелькиадес хоолны єрєєнд ч їзэгдэхээ больсныг бодоход шинэ єрєє нь сэтгэлд нь таарсан бололтой. Тїїнтэй Ауреианог урланд л дайралдаж болно. Тэр тэнд диван галавт авчирсан далан давхар шиг задрах цаасан дээр їл мэдэх їсгээр юм эрээчин єчнєєн тєчнєєн цаг суучихдаг байлаа. Виситасьоныг єдєрт хоёр удаа хоол авчирахад урланд л идчихнэ. Сїїлдээ хоолонд муудаж, зєвхєн ногоо л идэн, їїнээс болоод удалгїй махнаас гарсан хїний шаналангуй царатай болжээ. Арьс нь огт тайлдаггїй элин галавын хантаазанд нь ургасан шиг зєєлєн хєгцєєр бїрхэгдэж, унтаж байгаа амьтны амнаас гардаг шиг їмхий їнэр амнаас нь ханхална. Аурелиано шїлэг бичих гэж улайраад цыганы байгаа эсэхийг хайхрахаа больсон боловч нэг удаа Мелькиадесийн ярьж байгаа юмны заримыг ойлгомоор юм шиг байсанд чих тавин чагнавал ээдэрсэн битїїлэг їгсээс нь ‚тэндцэтгэл єдєр‛, ‚тэнцэтгэл єдєр‛, ‚тэнцэтгэл єдєр‛ гэж алх тогших шиг байн байн давтах, бас Александр фон Гумбольдт гэж хэлэхийг л ганц олж сонсжээ. Аурелианогийн дархны нь ажлас элбэлцэх болсон Аркадио євгєнтэй
ойртжээ. Мелкиадес Аркадиогийн яриа єдєхєд их л дуртай тосон авч, заримдаа испаниар бїтэн єгїїлбэр дуугарах боловч тэр нь тэр орчим байгаа юмтайнь хаа хамаагїй юм байдаг байлаа. Гэвч нэг орой цыган гэнэт сэтгэл їймэрчээ. Олоон жилийн хойно Аркадио буудуулах гэж хайсны дэргэд зогсохдоо, Мелькиадес дагжтал чичирсээр ойлгогдохгїй бичгээсээ хэдхэн хуудсыг єєрт нь уншиж єгснийг санаж билээ. Тїїний аялгуулан уншсан тэр зїйл ойлгогдсонгїй боловч ая оруулсан папын лїндэн шиг санагджээ. Мелькиадес удтал инээмсэглэж їзээгїйгээ сая инээмсэглэж, ‚Намайг їхэхээр єрєєнд минь гурван єдєр мєнгєн ус шатаа‛ гэж испаниар хэлжээ. Аркадио нь Хосе аркадио Буэндиа єєр нэмж захих юм байгаа эсэхийг хэлїїлэх гэсэн боловч ‚Би мєнхєрсєн‛ гэсэн товчхорн хариу л сонсжээ. Мелькиадесийн ьсгал нь їмхий болмогц аркадио пїрэв гаригийн єглє єгол руу аваачиж усанд оруулах болов. Мельктиадес хувцсаа тачин, багачуултай цуг усанд орж, зїг чиг мэдээд байдаг зєнгєєрєє гїн аюултай газрыг тойроод гарчихаж чаддаг балаа. ‚Бид цємєєрєє уснаас гарсан‛ гэж тэр нэг хэлжээ. Цаг єнгєрсєєр, євгєн ч гэрт байгаа байхгїй нь бараг мэдэгдэхгїй, гагцхїї тэр нэгэн шєнє хєгжим засах гэж єрєвдмєєр хичээнгїй оролдож нэ їзэгдсэн, ер нь бол хатаасан халуу, далдуу модны саван сугавчилчихаад Аркадиог дагаж ус руу яваа нь пїрэвт нэг харагддаг байлаа. Нэг пїрэвт Аркадиогийн явж уснд оръё гэж дуудахын ємнє євгєний ‘’Би Сингапурын намагт халуун хумхаагаар їхсэн‛ гэж їглэж байхыг Аурелиано сонсжээ. Энэ удаа Мелькиадес усанд орохдоо буруу газар гишгэжээ. Маргааш нь тїїний хїїрийг хэдэн километр доогуур тунглагхан тохойд хайрдсан, гэдсэнднь тахианы жаахан баас наалдчихсан байхад олжээ. Тєрсєн эцгийнхээ хойноос гашуудсанаас илїї уй гашуу болсон Урсулагийн дургїйцэн татгалзсаар байтал Хосе Аркадио Буэндиа ‚Мелькиадес їхээгїй, їхээд босохын томъёог єєрєє нээсэн юм‛ гээд хїїрийг оршуулахыг хориглож, хэрэглэхээ больсон хєєргєє їлээж дээр нь мєнгєн устай хоовон тавиад, хєх хєх цэврїї їсэрч байгаа хїїрийн дэргэд тавин буцалгажээ. Дон Аполинар Москоте їйж їхсэн хїнийг оршуулахгїй бол олон нийтийн эрїїл мэндэд хортой гэж Хосе Аркадио Буэндиад хулгасхийн сануулж їзжээ. Хосе Аркадио Буэндиа ‚Тэгж ярихгїй, цаадах чинь амьд байгаа‛ гээд огт халгаасангїй, яг далан хоёр цаг мєнгєн усны уураар утсаар байсан боловч хїїр цэлдэн хєхє болон хєєж, шийхнэн хагарч, гэрээр дїїрэн їмхий самхай ханхлуулах болов. Тэгэхэд л Хосе Аркадио Буэндиа тїїнийг нутаглуулахыг зєвшєєрч, тэгэхдээ ор нэр болгох бус Макондогийн аугаа их ачтаны ёсоорбїхий л хїндэтгэл їзїїлэн оршуулахыг зєвшєєрчээ. Энэ бол тус хотод хамгийн олон хїн оролцсон анхны оршуулах ёслол байлаа. Зуун жилийн дараа Мама-Грандегийн1 дурсгалыг хїндэтгэн хийсэн оршуулгын багт ёслол л тїїнээс арайхийж давжээ. Оршуулгын газар болгоход зориулан гаргасан цулгуйн дунд ухсан нїхэнд цыганыг хйиж булаад, чулуун хавтан дээр тїїнээс мэдэгдэж байгаа ‚Мелькиадес‛ гэсэн ганц нэрийг нь л бичжээ. Їїний дараа заншил ёсоор есєн шєнє унтсангїй. Айлынхаа нь кофе ууж, хошин шог ярьж, хєзєр тоглохоор хашаанд цугланїймэлдэж байгааг Амаранта самбаачилж, Пьетро Креспид сэтгэлтэй болсноо хэлжээ. Їїнээс хэдэн хоногийн ємнє Пьетро Креспи, Ребекатай ханилан суух болсноо зарлаж, урьд арабуудын элдэв юмс тотиор арилжиж байсан, Туркийн гудамж‛ гэж олны нэрлэсэн тэр газарт хєгжмийн зэмсэг, оньст тоглоомын мухлаг гаргах гэж байлаа.
Эмэгтэйчїїдийг єєрийн эрхгїй санаа алдуулдаг чийдсэн юм шиг гялгар їстэй итали эр Амрантад нэг их тоогоод байхааргїй танхил охин шиг хандаж, - Надад нэг дїї бий. Удахгїй надад туслахаар ирнэ гэж хэлжээ. Амаранта биеэ басамжлуулсанд тооцож, эгчийнхээ хурим хийхэд яалаа ч гэсэн, єєрєє босгоных нь дэргэд хїїрээ тавих боллоо ч гэсэн саад хийхээр шийдсэнээ их л хорсолтой хэлжээ. Ингэж занасанд гайхсн итали эр Ребекад тэсгэлгїй хэлж орхив. Урсула завгайї байсан тул Амарантагийн явахыг хойшлуулсаар байснаа гэнэт долоо хоног хїрэхгїй бэлтгээд явах болов. Амранта явахгїй гэж зїтгэсэнгїй боловч эгчийнхээ чихэнд, - Горьдохын гарз шїї. Намайг газрын мухарт ч аваачлаа гэсэн чиний хуримыг тарааж чадна, чамайг алахаас ч буцах юм алга гэж шивнэжээ. Урсула байхгїй, Мелькиадес тасалгаагаар сэм явсаар байвч їзэгдэж харагдахгїй учир гэр том бєгєєд ханхай болсон юм шиг санагдаж байлаа. Ребека аж ахйгаа харж, индиан авгай талх боов жигнэнэ. Орой нь Пьетро Креспийг лаваанд цэцгийн шинэхэн їнэр анхилуулж, гар цайгах ямар нэгэн оньст тоглоом барьсаар хїрч ирэхэд сїйт бїсгїй нь элдэв хэл ам гарах болуужин гэж хамаг хаалга, цонхоо цэлийтэл нээн зочдын єрєєндєє тосож авна. Тэгж болгоомжлох нь илїїц байсан бєгєєд итали залуу жил гарунй дараа эхнэрээ болох бїсгїйн шгартнь ч хїрдэггїй, їнэхээр журамтай байлаа. Яваанда гэрт гайхалтай тоглоом дїїрчээ. Мелькиадесээс хойш уйд автсан байсан Хосе Аркадио Буэндиа бїжигчин хїїхэн, уран нугарагч сармагчин, алиа бємбєрчин, давхидаг морь зэрэг Пьетро Креспийн авчирсан олон оньст тоглоомд сэргэн, эрдэнийн рилу бїтээхэр оролдож байсан їеийнхээ байдалд эргэж оржээ. Тэрбээр тоглоомон амтдынхаа гэдэс дотрыг уудаж, онос сэлтийг нь задлан жаргалаа эдэлж, эдгэрийг бїр обловсронгуй болгон, дїїжингийн зарчмаар мєнхийн хєдєлгєєнтэй болгож байлаа. Аурелианогийн хувьд гэвэл тэрбээр урлангаа орхичихоод бяцхан Ремедиост бичиг зааж эхлэв. Ирэхэд нь єєрийг нь тоглуулахгїй угааж гоёод, зочдын єрєєнд суулгачихдаг учир Ремедиос хїний тэр ахыг гэхээсээ хїїхэлдэйгээ гэдэг байлаа. Гэвч Аурелианогийн тэвчээртэй, зїтгэлтэйн хэрэггарч, охин тїїнд дасаад їсэг цээжлэн, дэвтэртээ єнгийн будгаар байшин, хашаатай їнээ, шар сацраг сацруулан толгойн цаагуур далдарч байгаа нар удтал зурж суудаг болжээ. Ганц Ребека л дїїгийнхээ занасныг мартаж чадахгїй сэтгэлийн зовлонд унажээ. Тэрбээр Амарантагийн бардам зантайг мэддэг тул муухайгаар єшєє авч магадгїй гэж айж байлаа. угаалгын єрєєнд олон цагаар сууж, хуруугаа хєхєн, дахиж шороо идэх хорхойгоо арайхийн барьдаг байлаа. Сэтгэлийнхээ зовлонгоос салахыг горилон Пилар Тернераг дуудаж хєзрєєр хувь тєєргєє мэргэлїїлжээ. Пилар Тернера бахь байдгаара учир нь олдохгїй баахан юм ярьж бйаснаа, - Эцэг эхээ оруулшахаас нааш чи жаргал їзэхгїй юм байна гж тєлєг буулгажээ. Ребека давхийлээ.Жижигхэн хайрцаг, модон сандал, хїїдий барьсан жаахан охин Буэндиагийнд анх ирсэн нь эрт зїїдэлсэн зїїдшиг нїдэнд нь
бїїр тїїрхэн їзэгдэв. Тэр хїїийд юу байсныг хэзээ ч мэдгїй билээ. Ёрог косчтоомтой, цамцныхаа заханд алтан товчтой халзан ноёныг санасан боловч бундангийн ноёнтой ямар ч тєс байсангїй. Цэл залуу, дулаахан анхилуун хатангир гартай бундангийн хатантай огт тєс байсангїй. Тэр эмэгтэй їдшийн хотын ногоон гудамжаар салхинд авч явах гэж їсэнд нь цэцэг хатгаж байсансан. - Би юу ч ойлгохгїй байна гэж Ребекаг хэлэхэд, - Би ч мэдэхгїй юм, гэвч мэргэнд тэгж л бууж бйна гэж Пилар Тернера зовьггуйрав. Ребека тєлєг тийм бїрхэг буусанд сэтгэї ихэд тїгшин Хосе Аркадио Буэндиад хэлбэл ‚Хєзрийн мэргэд итгээд байхдаа яадаг юм!‛ гэж охино одагнасан боловч єєрєє авдар шїїгээгээ уудалж, тавилга ороо хєдєлгєж, шалныхаа банзыг ховхлон, авдаршїїгээгээ уудаж гарчээ. Байшинг тосгосноос хойш хїїдийтэй яс нїдэнд нь єртєєгїй шиг санагдаж байлаа. Хосе Аркапио Буэндиа хэнд хэлэлгїйгээр барилгачдыг дуудаж асуувал нэг нь ажилд саад болоод байхаар нь нэг унтлагын єрєєний хананд хийгээд наанаас нь шавардчихсан гэж хэлжээ. Тэд хана, хананд чихээ наан хэдэн єдєр чагнаж, хол оо ‚хар-хар‛ гэх нь сая дуулдахад ханыг цоолбол хїїдийтэй яс бїрэн бїтэн байж байлаа. Тэр єдрєє тїнийг Мелькиадресийн ойролцоо пайлуургїй оршуулаад Хосе Аркадио Буэндиа хэдийгээр тїр зуурхан боловч Прудесио Агилярын тухай дуртгалаас дутуугїйгээр зовоосон сэтгэлийн бєєдийгєєс салаад гэртээ ирж гал тогоогоор єнгєрєхдєє Ребекагийн духыг їнэрлээд - Тийм муу юм бодохоо боль. чи жаргана гэж хэлжээ. Аркадиог тєрсний дараа Пилар Тернера Урсулад хоригдон тэднийхээр шагайхаа больсон байснаа Ребекатай найзалснаас хойш дураараа орж гарах боллоо. Пилар Тернера яргуй хєєсєн ямаа шиг дуртай їедээ тэднийхээр орон, гэрийн хамагхїнд хїчир ажлыг хйин хуяншар усаа тэнилйгэх болжээ. Заримдаа урланд орж,гэрэл зургийн илтэс боловсруулахад нь Аркадиод их л хичээнгїй, элгэмсїї туслахад нь залуу сїїлдээ зовох болжээ. Энэ эмэгтэйн дэргэд толгой нь эргэж гїйцдэг байлаа. Тїїний халуун бие, хулмасны їнэр, харанхуй тасалгаандогт нийцэхгїй чанга инээдэнд Аркадиогийн анхаарал нь сарнин юмаа онож хийж чадахгїй болдог байлаа. Нэг удаа урланд Пилар Тернера Аурелианог алтан загас хийж байгаатай таарч, ширээ тохойлдоод, тїїний угагйї нарийн урлаж байгааг нь бхарахан ажиглаж байлаа. Аурелиано Аркадиог нєгєє єрєєндбайгааг магдалаад, сая тогойгоо єргєн ПиларТернерагийн харцтай харц тулгарч,тїний бодлыг їд дундыннар туссан шиг товт тодхон уншжээ. - За юу болов? Гэж Аурелиано асуусанд Пилар Тернера уруулаа хаазн, гунигтайяа инээмсэглэж - Чи дайтаж явах заяатай хїн юм аа. Буу сум чинь бартьсан зара ал тусах юм байна гэв. Аурелиано тааварлаж байснаа їнэн блсонд сэтгэл амрандахин ширэ эрїїгэ этонгойгоод, юу ч облоогїй юм шигтайван бєгєдє чангаар,
-
Яах ч аргагїй минийх ээ. Би єєрєєрєє овоглоно гэж хэлжээ.
Хосе Аркадио Буэндиа цагийн оньсны нэг пїршийн нэг бїжигчид суулгаж, хїїхэлдэйг гурванєдєр єрєийн аяар зогсолтгїй бїжиглїїлж, санасандаа хїрэв. Їїнийг бодож олсондоо Хосе Аркадио Буэндиа урьд сэдэж байсан олон дэмий юмныхаа алинаснь ч илїї сэтгэл хєдєлж, нойр хоолноос бїр гарав.: Харж хандаж, хаая хїїе гэж байдаг Урсула нь байхгїйбайсан тул элдэв юм бодсоор насаараа элий балай євчтэй болж, энэ євчнєєс ангижрах тавилангїй байжээ. Шєнийн дуусан єрєєн дотуураа нааш цааш холхиж, дїїжингийн зарчмыг тэрэг, анжис болонхїнд тустай хєдєлдєг бїхэнд хэрэглэх аргыг бодон амандаа дїнгэр дїнгэр ярьдаг байлаа. Нойргїй облсондоо бїр ядарч, нэг єглєє унтлагын єрєєнд нь цас шиг цагаан толгойтой, тэнтгэр тунтгар гишгэсэн євгєнийг орж ирэхэд таньсангїй болно. Тэгж тэгж тїїнийг сая таниад, їхсэн хїн ч євгєрдєг байна гэдгийг олж мэдэхдээ ихэд гутарчээ. ‚Пруденсио, чи яаж энд ирэв?‛ гэж тэрбээр дуу алдлаа. Їхэгсдийн орондон удахда амьд хїнийг туйлгїй мєрєєсєж хэн нэгэнтэй ойр байхын хїслэн болж, їхсэн хойноо бас дахин їхэх нь ойртсонд ухаагїй айсан Прудесио Агиляр заналт єстєндєє хайртай болжээ. Пурденсио Агиляр Буэндиаг эрээд уджээ. Риоачигоос очсон їхдэл, Валье де-Упараас болон хєндийгєєс очсон бїрлээч нараас тїїнийг срураглахад хэн ч мэдэхргїй байлаа. Учир юу гэвэл Мелькиадесийг їхэгсдийн оронд очиж, їхлийн цоохор газрын зураг дээр хар цэгээр Макондог тэмдэглэтэл їхэгсэдтийм хотбайдгийг мэдэхгїй байжээ. Хосе Аркадио Буэндиа, тїїнтэй їїр цайтайл ярилцав. Нойргїй хоносондоо сульдаж хоцорсон Хосе Аркадио Буэндиа хэдэн цагийн дараа Аурелианогийн урланд орж, ‚Єнєєдєр хэддэх єдєрвэ?‛ гэж асуувал Аурелиано ‚Мягмар гариг‛ гэж хариулжээ. ‚Би ч бас тэгж бодсон юм. Гэхдээ єчигдрийн даваа гариг одоо гїргэлжисээр байна. Энэ тэнгэрийг хар, энэ ханыг хар, энэ хайтан цэцгийг хар. Єнєєдєр чиньдахиад л даваа гариг байна‛гэж аавынхаа хэлэхэд хачин аашлахад нь нэгэнт дассан Аурелиан тэр їгийг хайхарсангїй. Маргааш нь лхагвад Буэндиа дахин урланд орж ирээд: ‚Ямар гайтай юм бэ! Энэ агаарыг хар,нарны хангинахыг сонс, яг л єчигдєр, уржигдрынх шиг. Єнєєдєр дахиад л даваа гариг байна‛ гэжээ. Їдэш нь Пьретро Креспи гонхонд дайралдвал Хосе Аркадио Буэндиа асгартал уйлж, Пруденсио, Агиляр, Мелькиадес, Ребекагийн эцэг эх, єєрийн аав ээжийн хойноос, ер нь тэр їед їхэж їрэгдсэн боловч сэтгэлд нь байгаа бїхний хойноос гашуудан, аргагїй євгєрсєн шинжтэй, муухай нь аргагїй енгэнїїлж байлаа. Пьетро Креспи утсан дээгїїр хоёр хєлєєрєє явдаг байсан хїнийг агаарт хєрєгєх дїїжинт машиных нь тєсєл юу болж байгааг асуусанд, тийм дїїжин ямар чюмыг агаартгаргаж чадах боловч єрєийгєє гаргаж чадахгйї учирхийх боломжгїй гэж хариулжээ. Пїрэвт, Хосе Аркадеио Буэндиа туйлын цєхєрсєн байдалтайгаар уралнд дахин орж ирээд,‛Цагийн машин эвдэрчихсэн байдаг. Урсула, Амаранта хоёр холын хол явчихсан байдаг‛ гэж бараг эхэр татан хэлж, Аурелианод хїїхэд шиг зэд загнуулаад дуулгавартай нь аргагїй таг болов. Зугаан цагийн турш юмыг єчигдєрийнхєєсєє єєр байдалтай болж уу, їгї йюї гэж гярхай гэгч нь шинжин їзэж, цагийн урагшилж байгааг нотлох єєрчлєлт гарч уу, їгїй юу гэж шаргуу нь аргагїй эрж байлаа. Шєнєжин хараатай хэвтэж, Пруденсио Агиляр, Мелькиадес болон бїх їхэгсдийг дуудан сэтгэлийг тїгшээж байгаа зїйлээ хэлэхгэсэн болов хэн ч тїїн дээр ирсэнгїй. Баасан
гаригийн єглєє гэрийнхнээ унтаж бахйад ойр орчмынхоод байдлыг шинжиж їзэдэ даваа гаригл їргэлжилсээр байнагэдэгт очїїхэн ч эргэлзэхгїй болов. Тэгэхд нь нэг халаганаастємєр тїгжээг мулт татан аваад улаан галзуу амьтан риул бїтээлхїй ухааны багажийг будаа болгож, гэрэлзургийн туршилтын єрєє, алт мєнгєний урланг бут ниргэж, чєтгєр шїглэсэн мэтээр нэг юмыг огт мэдэхгїй хэлээр цангинуулан хшгирч байлаа. Тэрбээр байшингаа тэр аяар нь буулгаад тавичх бодолтой байсан боловч Аурелиано байлынхныгаа туслаач гэж дуудав. Хосе Аркадио Буэндиаг арван хїн барьж аван унагаж, арвандєрвєн хїн хїлж, том туулайн бєєр модруу хорин хн чирч аваачаад, голд нь барьж хїлээд орхисонд тэрбээр єнєє хачин хэлээрээ хараа л тавин, амнаасаа цагаан хєєс цахруулан байлаа. Урсул, Амаранта хоёрыг буцаж ирэхэд гар хєл нь хїлээстэй, бороонд усан хулгана болчихсон байж байлаа. Усрула бїгуй, шилбийгнь їрэн зулгалсан хїлээсийг тайлж ганц бїсэлхийгэр нь татсан уяаг л їлдээв. Хойрно л нар салхинаас хамгаалж дал модон саравч дээр нь барьж єгчээ. ***
***
***
Аурелиано Буэндиа, Ремедиос Москоте хоёр Никанор Рейн ламын айлдсанаар гуоавдугаар сараны нэгэн ням гаригт зочдын єрєєнд босгосон шїтээний ємнє гэрлэх ёс хийв. Бяцхан Ремедиос хїїхдийн зангаа тавиагїй байж бие гїйцсэнээс болж Москотегийнхонбїтэн сар бєєн їймээн сандраан болсноо энэ єдєр л нэг юм амсхийв. Ээж нь бїсгїй насанд хїрэхэд ямар єєрчлєлт гардгийг цагт нь хэлж єгсєєр байсан боловч хоёрдугаар сарын нэгэн орой Ремедиос эгыч нарынха Аурлеианотой ярилцаж суутал зочдын єрєєнд айсандаа чарласаар гїйн орж ирж, ємдєндєє наалдсан нойтон хар юм їзїїлжээ. Хуримын сарыг товлолоо. Брэийг єєрєє нїїр гараа угаадаг, хувцсаа ємсдєг, гэрийн аар саар ажил хийдэг болгон сургаж дєнгєж амжив. Тїїнийг орондоо норгодоггїй болгох гэж халуун туйпуун дээр шээлгэж байлаа. Энгэр зєрїїлэхийн нууцыг хїнд хэлж болохгїй гэдгийг бэрд ойлгуулах гэж нэлээд ажил болжээ. Учир нь анхны шєнє болох явдлын тухай нарийвчлан ярьж єгтєл Ремедиос гайхан хачирхахын зэрэгцээгээр бїр бахдан хєрч, тэр мэдсэнээ аль дайралдсан хїнд хэлэхэд блээн байжээ. Тїїнийг зїгшрїїлэх гэж нэлээд зїдэрсэн боловч ёслол болох єдєр гэхэд аж амьдралын юмыг эгч нараасаа дутахгїй мэддэг болсон байлаа. Цэцэг, цаасан гинжээр чимэглэсэн гудамжаар цаасан бууны тас тас дуугарах, хэд хэдэн найрал хєгжмийн эгшиглэх аяар дон Аполианар Москоте охиноохєтлєн явав. Ремедиос єєрт ньцонхоороо аз жаргал ерєєсаєн айл амгийнхан руу гар даллаж, инээмсэглэл шагнаж явлаа. Хар цэмбэн косчоом хэдэн жилийн дараа хайсны дэргэд буудуулахгэж зогсохдоо ємсєж таарсан тємєр горхитой чийдмэл шаахай ємссєн Ауреиано гэргий болох бїсгїйгээ гэрийнхээ хаалган дээр тосож аваад шїтээн рїї авч явав. Царай нь цайж, хоолой нь гїдэлзэнэ. Харин Ремердиос маш энгийн, тайван байж, тэр ч байтугай Аурелиано бєлзгийг хуруунднь зїїж єгєх гэж байгаад газар унагачихаад хїртэл биеэ барьж чаджээ. Бєлзєг унахад зочид давхиж, эргэн тойронд нь шивэр авир хийсэн боловч Ремедиос торон бээлийтэй гараа єргєж, ядам хуруугаа тэнилйгэн, тайван зогсож нєхєр болох хїнээ хаалга хїртэл дунгуйлдан одсон бєлзгийг гишгэн тогтоож аваад, царай нь час
улайчихсан, шїтээн рїї эргэж иртэл хїлээж байлаа. Ремедиосын ах, эгч нар нь тїїнийг бслолын їеэралдаж осолдохвийгэж айсаарбїр ядарч гїйцээд, эхэлж єнхрєє їнэсдэг юм гэж тїїнд хэлж єгєн, єєрсдєє алдаа хйижээ. Чухамхїї энэ єдрєєс хойш Ремедиос гэргийн журмыг ойлгосон нь мэдэгдэж, тєрлхийн эелдэг зантай нь хамгийн хїнд їед ч биеэбарих чадвартай нь тодорчээ. Тэрбээр їнээр хэлэїїлэлгїйгээр хуримын бялуунаас хамгийн сайхнаас нь зїсэн аваад, тавган дээр тавин Хосе Аркадио Буэндиад сэрээтэй хамт аваачиж єгчээ. Туулайн бєєр модонд хїлїїлээд далдуу модон саравчинн доорхи сандал дээр эвхорэн байгаа нар салхинд хєхєрч гандсан авраг биет євгєн баярлан инээмсэглэж, амандаа їл мэдэх уншлага уншсаар бялууг гараараа аван їмхэлжээ. Єглєє облтол їргэлжилсэн шуугиант хурим дээр ганцхан хїн баяргїй байсан нь Ребека байжээ. Урсулгаийн зєвшєєрснєєр Ребека энэ єдєр гэрлэх ёстой байтал баасанд Пьетро Креспи эхийнхээ їхлїїт байна гэсэн захиа аваад хуримыг хойшлуулжээ. Пьетро Креспи захидлыг авснаасаа хойш цаг болоод мужийн гол хот орохоор мєрдож, бямба гаригийн шєнє огт хожигдолгїйгээр Макондод ирсэн ээжтэйгээ зам зєрчихжээ. Ээж нь хїїгийнхээ гэрлэх ёслол дээр дуулахгэсэн гунигтай дуугаа Аурлениаогийн хурм дээр дуулжээ. Пьетро Креспи хуримд амжиж ирэх гэж таван морь багтраагаад ням гаригийн шнє улс амьтан тарж бахйда иржээ. Тэр єлзий бусын захидлын эзнийг хэн ч мэдэж чадсангїй. Урсула Амрантаг байцаан хоргоосонд дургїйцэн уйлж, мужаан нарын буулгаж амжаагїй байсан шїтээний ємн єєрєийгєє гэмгїйгэж ам тангараг рргєжээ. Дон Аполинар Москоте гэрлэх ёслолыг їйлдэхийн тулд зэргэлдээх хооос їргїй юмхийсээр ширїїн дориун болчихсон євгєн лам Никанор Рейнийг залж авчиржээ. Тэр бол ясанд тохчихсон їнсэн хєх арьстай, цодгор гэдэстэй бєгєєд єтєлсєн сахилусны царай шиг царайд нь сайхан сэтгэлийн гэхээсээ амарлингуйн байдал илїї тодрох ажээ. Хуримын дараа сїсэгтэн олондоо буцаж очих гэсэн боловч гагцхїї байгалийн хуулийг даган, їр хїїхдээ адислахгїй, шашны баярыг тоохгїй, байнга нїгэл хилэнц хийх мєртлєє єєдлєн дэвшиж байгаа Макондогийнхны хэнэггїйг харахаас айдас нь хїрчээ. Тэрбээр атар онгон энэ хєрсийг даруй хадгалах нь зїйтэй гэж їзээд, хозлуулсагсад1, буруу нотмтныг адилслаж, хууль бусаар нєхцєж байгааг хууль ёсны болгож, їхэхгэж байгаа хїмїїсийн нїглийг наманчлуулж, Макондод бас долоо хоноё гэж шийджээ. Гэтэл тїїний їгийг дуулах хэн ч байсангїй. ‚Олон жил ламгїй болоод л ирсэн, амьдын хар нїгэл хийчихсэн хїнгїй л байна гэж тїїнд хариулжээ. Никанор лам ном номлож ядаад хїлээж авах хїн олдохгїй хутагт нарын баримлыг биеийнх нь хэмжээгээр хийж тавьсан, єнгийн шилэн шитгэмэлтэй, дэлхийд хамгийн том сїм бїтээхэд хамт хїчээ тавихаар зорив. Сїжиггїйчїїдийн тєв болсон Макондог Ромоос хїртэл ирж тэнгэрт мєргєдєг эрэл мєргєлийн орон болгохын тулд тэрбээр зэс дийз тосон, айл айлаар бадар барин явав. Єглєгийн эзэд єргєл харамгїйєргєх боловч лам сїмдээ усанд їйж їхсэн хїн ч хєвєєд гараад ирэхээр дуутай хонх тавих гэсэн учир илїї их хандив нэмэрлэхийг нэхэж байлаа. Тэгж гуйсаар явтал хоолой нь сєєж, ядарснаас нь янгинах болжээ. Нэгэн бямба гаригт лам цуглуулснаа їзэн, тэр нь сїмийн халага хийхэд ч хїрэхгїйг бодоод гутран бачимдав. Хотын талбай дээр шїтээн босгож, ням гаригт нь толгийн їеийнх шиг хонх барин бїх гудамжаар
таварган байж улс амьтныг гадаа мєргєл хийлгэхээр цуглуулав. Олон нь сониучирхаж, зарим нь хийх юм. Гїйдээ ирж, эзэн тэгрэ элчийг нь тоохгїй байгааг єрєийг нь тоохгїй байна гэж эндїїрээд хилэгнэх болуужин гэж болгоомжилсондоо бусад нь иржээ. Тийнхїї єглєєний найман цагт хотынхны тэн хагас нь 1 Хозлох гэж эрэгтэй хїний бэлэг эрхтний їзїїрийн арьсыг огтлохыг хэлнэ. Катлоик шашинд хозлуулсан хїнийг бузар гэж їздэг ажээ- Орч. Бай дээр цуглаж, Никанор ламтан хєлгєн судрыг уншиж, мєнгє єгєхийг хоолойгоо хяхтнуулан гуйжээ. Хурал єндєрлєж, хїмїїс тарж эхлэхэд ламтан гараа єргєн хаарахыг уриалаад, - Байзаарай. Эзэн тэнгэрийн цаглашгїй хїчтэйн маргашгїй нотолгоог та бїхэн їзэгтїн гэж хэлжээ. Хурлын їеэр Никанор ламтанд тусалж байсан жаал хїї уур баагьсан єтгєн шоколад авчирч єглєє. Лам ундааг нэг амиар залгилчихав. Баринтагныхаа ханцуйнаас алчуур гаргаж, уруулаа арчаад, хоёргараа урагш сунган нїдээ анимв. Тэгээд Никанор лам газраас тоо хэртэй хєндийрчээ. Энэ нотлол нэн їнэмшилтэй болов. Хэдэн єдєр ла мхалуун шоколад уун газраас хєндийрєх илбэ їзїїлж хотоор явахад зарц нь єдий тєдий мєнгє цуглуулж, сар бололгїй шахам сїмийг босгож эхлэв. Никанор ламыг тэнгэр л газраас хєндийрїїлсэн гэдэгт Хосе Аркадио Буэндиагаас бусад нь эргэлзэхгїй байлаа. Нэг єглєє туулайн бєєрийн ойролцоо хїмїїс ламын хєєрєхийг їзэх гэж цуглахад тэрл ганцаараа огт тоосон шинжгїй, вандан дээрээ ялихгїй цэхрэн сууж, Никанор ламыг суусан сандалтайгаа газраас тасарч байгааг їзэхдээ мєрєє хавчисхийлгэн, - Hoe est simplicissimum. Homo iste statum quartum mar\teriae inveinit1 Гэж хэлэв. Никанор лам гараа єргєж, сандлын дєрвєн хєл газар хїрэв. - Nego stactum hoc existinetianm Dei probat sine dubio2 гэж ламтан зєрєв. Хосе Аркадио Буэндиагийн учир олдохгїй хэл латин хэл байсныг тэж мэджээ. Арайхийж тїїнтэй хэл амаа ололцох хїн олдож, Никанор лам ч тїїний блартсан ухааныг сїсгийн гэгээгээр гийгїїлэх азтай тохиолыг ашиглахаар шийдэв. Орой бїр ламтан туулайн бєєр модны дэргэд сууж, лаитнаар ном унших боловч Хосе Аркадио Буэндиа тїїний уран уншдаг чадлыг ч, шоколад ууж хєєрдгийг чогт тоохгїй, эзэн 1 Энэ маш амархан. Энэ хїн материйн дєрв дэх байдлыг нээж (лат) 2 Худлаа. Энэ бол эзэн тэнгэр бийг гарцаагїй нотолж байгаа юм (лат) тэнгэрийн зургийг л маргашгїй нотолгоо болгож аваад ир гэж зїтгэж байлаа. Тэгэхэд нь Никанор ламтан эзэн тэнгэрийн зурмаг зураг, бар зургийг, тэр ч
байтугай Вероникийн алчууры1 дуурайлгамлыг авчирсан боловч Буэндиа шинжлэх ухааны їндэсгїй бїдїїлэг гар урлалыгн зїйл гээд хэрэгссэнгїй. Никанор лам Буэндиаг єєрийнхєєрєє зїтгээд болохгїй болохоор эзэн тэнгэрийг ярихаа больж зїгээр єрєвдєж энэрсэндээ ирдэг болов. Гэтэл Буэндиа бїр давраад, зєвхєн оюун дїгнэлтэд їндэслэсэн адтай нотлолоор ламын сїсэг бишрэлийн батыг алдуулах гэж оролджээ. Нэг удаа Никанор лам хайрцагтай даам, хєлєг авчирч, Хосе Аркадио Буэндиатай тоглоё гэсэн боловч ‚Зарчмын асуудлаар санал нийлэхгїй байгаа хоёр єрсєдєгч даам тоглоод ашиггїй‛ гээд тоглож єгсєнгїй. Даам нїїхийг энэ їїднээс одоо болтол їзэж байаагїй Никанор лам тїїнийг ятгаад дйилсэнгїй. Хосе Аркадио Буэндиагийн ухаантайд гайхсан лам яагаад єєрийг нь модонд барьж хїлснийг асуусанд: - Hoc est simplici ssimiim Намайг солиотой болохоор хїлсэн юмгэжээ. Энэ ярианаас хойш лам эзэн тэнгэрт баттай сїсэлдэгтээ итгэл алдахаас айн Буэндиа дээр ирэхийг болиодгагцхї сїм барих ажилд шамджээ. Ребекад дахин найдлага тєрєх болов. Нэг ням гаригт Никанор ламтан тэднййд їдийн хоол идэж байгаад, сїм баригдсаны дараа ямар сайхан сїртэй хурал хуй болж байх тухай ярьснаас хойш, сїмийг барьж дуусгахаас хойчийн тавилан нь шалтгаалах болсныг ойлгов. ‚Ребека л хамгийн азтай юм даа‛ гэж Амаранта хэлжээ. Ребека юу гэх гээд байгааг нь ойлгоогїй тул Амаранта гэмгїй царайлан инээмсэглэж, - Сїмийг чиний хуримаар мялаана шїї лээ гэж хэлжээ. Ребека энэ талаар яриулахгїйг оролдов. Барилгын ажил байгаа учир сїм арван жилээс нааш дуусахгїй. Никанор хэлснийг зєвшєєрсєнгїй. ‚Сїсэгтний єргєлб арьц нэмгэдэж сайхнаар бодох хэрэгтэй‛ гэжээ. Ребекагийн дотроо унтууцан ч гїйцэд идэж чадалгїй орхиход
ахиц муутай лам тїїний байгаа учир сууж, хоолоо
1 Хутагтай Вероника –Есїс Христосыг Калвариогын за мдээр хэвтэж байхад нь олж цагаан зотон даавуугаар нїїрийг нь арчсан гэсэндомогтой. –Орч
Урсула Амрантагийн хэлснийг сайшааж, ажлыг хурдасгахад ахиухан юм хандилана гэж амлав. Дархиаднэг ийм єргєл єргєх юм бол сїм гурван жил гэхэд бэлэнболно гэж Никанор ла мхэлэв. Тэр єдрєєс хойш Ребека Амарантатай дуугарахыг болив. Учир нь Амаранта тэр явуулгаа гэм хоргїй гэж харуулахыг хичээвч тиймгїй гэдэгт Ребека итгэж байлаа. Їдэш нь хоёул тачигнатал хэрэлдээж байгаад Амаранта ‚Намайг харин бїр муу юм хийгээгїйд баярлаж яв. Їгїйдээ гэхэд гурван жил чамайг цааш харуулах хэрэггїй болох нь‛ гэж хэлжээ. Ребека єдєєд байвал сєдєєд єгєн гэж шийджээ.
Хуримыг нь дахиад хойшлуулсныг сонсохдоо Пьетро Креспи сэтгэлээр унасан болвч гэргий болох їсгїй нь тїїнд їнэнчээ дахин баталж, ‚Чамайг дургїйлэхїй бол хоёул эндээс оргоё‛ гэж хэлжээ. Гэвч Пьетро Креспи тэгж хєнгєн хєдлєхгїй хїн байжээ. Тэрбээр сїйт бїсгїй шигээ долгин зангїйг, єгсєнамыг хїндэтгэнэ гэдэг хамаагїй їрэнаран хийж болдоггїй хєрєнгєтэйадилгэж їздэж байжээ. Тэгэхэд нь Ребека эвтэйхэн арга хэрэглэх болов. Хаанаас гарсан нь мэдэгдэхгїй салхи зочдын єрєєний кероспин дэнлїїг унтрааж, Урсула хоёр залууг харанхуйд їнэсэлдэгн зогсоотой байсхийгээд дайралдах обллоо. Пьетро Креспи шинэ керосин дэнлїїний чанар муутайг будлисхийн гомдоллож, тэр ч байтугай гэрэлтїїлгийн илїї найдвартай системийг тавиахд туслав. Гэвч тэглээ гээд бохирдчихсон асахаа больж Урсула Ребекаг залуугийнхаа євєр дээр байж байхтай дайралдана. Сїїл сїїлдээ Урсула ямар ч тайлбар сонсохыг болив. Талх барих бїх алжыг индиан вагайд даалгаад бїр залуу байхынх нь хуучирч орхисон зальд хуутахгїй гэж хартуу шийдэж, хоёр залууг харж харгалзаж байхаар дїїжин сандал дээр сууж авчээ. Ондууцсан Ребека ёсорхог, нойр хулжаасан уулзалтын їеэр Урсулагийн эвшээлгэж байгааг харахдаа ‚Хєєрхий ээж миньїхэхдээ энэ ганхуур дээр нїглийнхээ єр тєлєєсийг эдлэх болно доо‛ гэж тохуурхан ряьдаг байлаа. Єдєр бїр сїмийн ажлын байдлыг шалгаж, тїїний ургаш ахихгїй байгаад залхаж гїйцсэн Пьетро Креспи сїйт бїгйтгэйгээ гурван сар ийнхїї хараглазанд уулзаад сїмийг хурдан бариулахын тулд Никанорламд дутаад байгаа мєнгийг гїйцээж єгєхєєр шийджээ. Амаранта энэ сониныг огт тоосонгїй. Тагтанд юм нэхэж хатгамаллахаар цугладаг найз нартайгаа дэмий ярингаа хорлонтой хорлонтой юмыг шинээр бодож олж байлаа. алдаж тооцоолсноос болоод єєрийн нь хамгийн найдвартай гэж блодож байсан нэг санаа нь бїтэлгїй болов. Энэ юу вэ гэвэл, Ребекагийн хуримын даашинзаа хадгалж байсан унтлагын єрєєний хоргоноос нафталин їрлийг авсан байлаа. Амранта їїнийг сїмийн барьж дуусахаас хоёр сарын урьд авчээ. Гэвч хурим ойртсонд Ребека сэтгэл нь улам яарч, Амарантагийн бодож байснаас хавьгїй эрт хувцас хунараа янзлахаар болжээ. Ребека хоргын нїзийг татаж, гоёлын хувцсыг боосон цаасыг эхлээд задалж, дара ань зоргыг дэлгэвэл атлаасаа даашинз, торгон малгай, хїчээлжин титмийг нь хїртэл хорхой юу ч їгї йдчихсэн байлаа. Бобдлынх нь доор хоёр атга нафталин їрэл цацсанаа сайн санаж байсан боловч ямар ч сэжигтэй юм байхгїй учир Амарантаг буруутгаж чадсангїй. Хурим болтол сар хїрэхгїй їлдсэнд Ампаро Москоте долоо хоногийндотор шинэ даашинз оёж єгєхєєр болжээ. Нэгэн бороотой єдєр вангийн тїшмэлийн охин тэвэр дїїрэн сэвсгэр цагаан торон даашинз аван орж ирээд Ребекагаар сїїлийн удаа ємсїїлж їзэхэд Амранта золтой л ухаан балартаж унасангїй. Тэрбээр їг дуугарч чадахгїй болоод, хїйтэн хєлс нуруугий нь даган урсана. Олон сар Амаранта энэ цагийг хїлээн айн чичирч байсан бєгєєд хуримд бїрмєсєн саад хийх юм бодож олж чадахгїй, бїхаргаа барвал зориг гаргаад Ребекад хор єгєх байлаа. Ребека атлаасан даашинзандаа халууцан багтарч, Ампаоро Москоте мяган сїлбээр зїїгээр туйлын тэвчээртэйгээр торгон тэвчээртэйгээр тогон тогтоож бахйад Амранта нэхэж байгаа зїйлийнхээ гогцоог олохгїй хэдхэдэн алдаж, нэхїїийнхээ зїїгээр хуруугаа хэд хэд хатгасан боловч, хуримын урьдах сїїлчийн баасан гаригт аяга кофенд хар тамхины ханд хийгээд єгчихье гэж аймаар тайван шийджээ.
Гэвч аргалахын аргагїй гэнэтийн єєр нэг саад гарч хурим хэзээ болох нь мэдэгдэхгїй хойшлов. Ребека, Креспи Пьетро хоёрын гэрлэх ёслол хийхээр товлосон єдрєєс долоо хоногийн ємнє шєнє дунд бяцхан Ремедиос сэрвэл халуун шингэн юм доошоогоо хїрчигнэн олгойдож тїїндээ бялдчихсан байлаа. Ихэр хїїхэд нь хєндєлсєн гажсан учир Ремедиос гурав хоноод цусандаа хордон нас барав. Амаранта гэмшин зовж байлаа. тэнгэрээс залхаал хайрлаж єєрийг нь Ребекад хор єгєхєєс зайлуулаач гэж мєргєн гуйж байсан тул єєрєєс нь болоод Ремедиос їхчихсэн юм шиг бодогдоод байлаа. Тэр иймгайг гуйж мєргєєгїйсэн билээ. Ремедиос гэрт баяр хєєр авчирсан билээ. Тэрбээр нєхєртэйгєє урлангийн хажуугийн унтлагын єрєєнд орж, бїх тасалгаагаа саяхан хїїхэд байхдаа тоглож байсан хїїхэлдэй, тоглоомоор чимж, тїїний оргисон баяр баясгалан унтлагын єрєєний дєрвєн хана нэвтлэн найртай салхин адил цэцэгт гонхонд тїгж байлаа. Ремедиос мандах нарнаар л дуулж эхэлнэ. Ребека, Амаранта хоёрын хэрїїл дундуур орж зїрхэлдэг цорын ганц хїн обл тэр байлаа. Хосе Аркадио Буэндиаг асрах амрагїй ажлыг єєртєє авч, хоолыг нь зєєж,тїїний биеийг нь савандан угааж, сахал, їсийг нь бєєстєж хурстах вий гэж харж ханлаж, саравчийг їргэлж засаж янзлан бороо хурын цагаар саравчийг їргэлж засаж янзла\, о бороо хурын цагаар далдуу модны нэвчийг ус нэвтэрдэггїй бэржээнхээр бїтээдэг байсан хїн бол тэр л байлаа. Їхэхийнхээ ємнєх хэдэн сард тэрбээр Хосе Аркадио буэндиатой бїдїїлэг латин хэлээр ярилцаж сурчээ. Аурелиано, ПиларТенера хоёрын хїїхдийг тєрєхєд, гэрт авчран, халуун амиараа нийлж Аурелиано Хосе гэж нэр єгвєл Ремедиос тїїнийг ууган хїїгээ болгохоор шийджээ. Эх хїний зєнтэй нь Урсула гайхаж байлаа. Аурелианоос олжээ. Бїтэн єдєржин тэрбээр урланд ажиллаж, Ремедиос тїїнд чихэргїй, хар кофе аваачиж єгдєг байлаа. Їдэш ньхлёулаа Москостегийнд очиж Аурелиано хадам эцэгтэйгээ даалуу салахгїй тоглож,, Ремедиос эгч нартайгаа дэмий чалчиж, їгїй болээжтэйгээ томчуулын явдлыг ярьдаг байжээ. Буэндиагийнхантай ураг барилдсанаар Макондод Аполинар Москотегийн нэр хїнд батжив. Мужийн гол хот руу їеїе вяахдаа тэрбээр Макондод сургууль бариулахыг эрх баригчдад ятгаж чадсан бєгєєд євгийнхєє багшлах авьяасыг авч тєрсєн Аркадио Москоте ятгасаар байжэ їндэсний тусгаар тогтнолын єдєр гэхэд байшингийнолонхыг нєхєєр будуулж чадлаа. Никанор лам шаардсаар байж Катариногийн байшинг бєглїї гудамжинд нїїлгэж, хотын яг тєвд гаарч байсан хэдэн самууны газрыг халагав. Нэг удаа дон Аполинар Москоте мужийн тєвєєс винтов буутай зургаан цэрэг дагуулан ирж, хэв журмыг сахиулах їїрэг ногдуулахад Макондод зэвсэгт хїн байлгахгїй байна гэж анх тохиролцосныг хэн ч дурсдангїй. Аурелиано хадмынхаа зїтгэлтэйг ойшоон їздэг байв. ‚Чи тїїн шиг тарган болнодоо‛ гэж нєхєд нь тїїнийг шоолно. Урланд байнга суусаар байтал шанаа нь улам горзойж, нїд нь улам гялалзах болсон боловч тєлєв зан нь хувирсангїй шигээ жин нь єєрчлєгдсєнгїй. Аманд шулуун зураас гарсан нь ганцаараа юмыг эргэцїїлэн тунгаадаг, нэг л зїтгэвэл зорьсондоо хїрдгийн шинж билээ. Аурелиано, Ремедиос хоёр гэрийнхний хайрыг татаж, Темедиосыг бие давхар болсон гэхэд Амранта, Ребека хоёр хїртэл толхилцохоо болиод хоёр єнгийн ноосоор хоёр бариувч нєхєж хїї гарвал хєхийг нь, охин гарвал ягааныг ньєгєхєєр болж билээ. Хэдэн жилийн дараа Аркадио хайсны дэргэд буудуулах гэж зогсохгдоо хамгийн сїїлд Ремедиосыг л санана.
Урсула гашуудал чандлан зарлаж, бїх цонх хаалгыг тас хааж онц хэрэггїй бол хэнийг ч гэрт орох гэрээс гарахыг болиулж бїтэн жил чанга дуугарахыг хорьж, оршуулгын єдєр Ремедиосын шарилтай авс байсан хананд зургийг нь хар туузаар ороон єлгєж, доор нь мєнхийн зул асаажээ. Зулыг унтраалгїй сэргээж байсан Буэндиагийн дараа їеийнхэн хуниастай банзал, цагаан шагайвч ємсєж, органди тууз зангидсан энэ охиныг харахдаа элэнц ээж гэж настай хїн байдаг хэмээн бодоод дасчихсантай нь нэг л авалцаж єгєхгїйд барьц алддаг байжээ. Амаранта Аурелиано Хосег їрчилж авав. Тэрбээр тїїнийг хїїгээ болгож, ганцаардсан элгээ давтээн, хїссэнээр нь бололгїй, бодлогогїй мєргєлийнх нь гайгаар хартамхины ханд Ремедиосын аягатай кофенд орсноос эхэлж буй сэтгэлийнх нь зовлон тэгвэл баахан нимгэрэх байх гэж найджээ. Їдэшдээ Пьетро Креспи бугуйгаа хїрсэн урт ханцуйтай хар палааж ємсєж бїрсїр сїлд нь їхээд урьзынхтайгаа огт адилгїй болчихсон Ребекатай дуугїйхэн уулзахгэж бїрх малгайдаа хартууз хадан, єлмий дзээрээ гишгэсээр орж ирнэ. Хуримхийх єдрийг товлоно гэж бодоход ч одооариун дурсгалыг бузарлахаар байсан бєгєєд тэр хоёрын гэрлэхээр тохиролцсон нь салж ч болохгїй, байж ч болохгїй юм болж, дурлал нь хэний ч сонирхол татахгїй, харин ч утйгар тєрїїлж, дэндїї гайтуулж харанхуйд їнэсэлдэж байсан янаг хос аль эрт эрлэгийнд очсон мэт облжээ. Ребека ямар ч найдлагагїй болоод сэтгэлээр унаж, шороогоо идэж эхлэв. Бэлэвсрэл эхэлснээс хойш нэлээдгїй хугацаа єнгєрч, гонхонд хатгамалчид дахин цугладаг болжээ. Чимээ алдан дунсийсэн бїгчим халуун єдєр, яг хоёр цагт гэнэт нэгэн хїн гадаа халага тїр нярхийтэл тїлхэн орж ирэхэд бїх байшин дайвалзан, гонхонд їерхдэг бїсгїйчїїдтэйгээ сууж байсан Амаранта, єрєєндєє хурууаа хєхєж суусан Ребека, гал зууханд байсан Урсула, урландаа байсан Аурелиано, тэр чбайтугай єнчин туулайн ббєрийн дотор байгаа Хосе Аркадио хїртэл газар хєдєлж, байшин нь нурж байна уу даа гэж санажээ. Тэг дєрвєлжин цээжтэй, лїглэгэр том хїн хаалгаар багтаж ядан орж ирэв. Бухынх шиг лухгар хїзїїндээ Оточ охин тэнгэрийн хєрєг зїїж, гар, цээжээ хачин хачин шивээсээр туж эрээлж, баруун буруйндаа сахиуст зэс бугуйвч зїїжээ. Арьс нь хїйтэнд хєрч, халуунд халсаар шиг шиг болсон їс нь луусны дэл шиг тожийн сэрвийсэн тэр хїн эрїї зуунги, нїд гунигтай ажээ. Ирсэн хїн эмээлийн оломноос хоёрдахинзузаанїбс бїсэлж, тємєртах хадсан, хавируул тємєртэй урт савхин гутал єиглєжээ. Явахад нь бїх юм газар хєдєлж байгаа юм шиг доргин хєдлєх ажээ. Тэрбээр нэлээдгїй элэгдсэн богц барьцаар зочдын єрєє, танимаар дамжин, хайтан цэцэгтэй нам гїм гонхонд аянаг аятай тїрхрэн орж зїїгээ хийд барьсанчигээрээ мэлэрсэн Амаранта, тїїний найз бїсгїйчїїлтэй ‚Сайн байцгаана уу‛ гэж сульдангуй дуугаар мэндлэн, барьж явсан юмаа ємнєх ширээн дээр нь шидээд, цаашаа явав. Єрєєнєєсєє айнгуй цухуйсан Ребекатай ‚Сайн байна уу‛ гэж мэндлэв. Энэ їед хийж байгаадаа улайраад ухаан алдчихсан байсан Аурелиногийн амрыгэрэв. Огт сааталгїй явсаар, шууд гал зуух руу оронд энд л зогсож, ертєнцийн нєгєє хязгаараас эхэлсэн аяныхаа дєрєєг энд л мултлавай. ‚Сайн байна уу?‛ гэж мэндэллээ. Урсула хором хїрэхгїй ам ангайн таг болсноо ирсэнхїний нїдийг харангуутаа улга алдан, баярласандаа уйлах, хашгирах зэрэгцэн хїзїїнд нь зїїгдчихэв. Энэ бол Хосе Аркадио байлаа. Тэр мєрєндєєнаасан юмгї йвясаншигээ мєрєндєє угласан юмгїй буцаж иржээ. Тэр ч байтугай
Урсула хєл залгаж ирсэн унааны нь хєлсєнд хоёрпесо єгчээ. Тэрбээр усан цэргийн этгэдэїгс холилдсон испани хэлээр ярина. Тїїнийг хаана байсныг нь асуухад‛Тэнд‛ гэж л хэлжээ. Єєртнь гаргаж єгсєн єрєєнд дїїжин орон дээр гурван єдєр унтав. Сэрэхдээ арван зургаан аргуун єндєр гївдэж орхиод, Катариногийн газар шууд очсонд сониуч хїїхнїїд аварга биетнийг хараад сїйд болжээ. Тэгээд єєрийнхєє мєнгєєр хажуудаа байгаа хїмїїст архи авч єгєн хєгжим захиалаад, тавуул нийлээд гарыг минь ширээ рїї нугал гэж таван харцуултай бооцоо тавьжээ. Цаадуул нь гарыг нь хєдєлгєж ч чадахгїйгээ мэдээд ‚Ямар ч аргагїй. Гартаа шившлэгтэй бугуйвч зїїсэн байна‛ гэлцжээ. Хїч тамирын тоглолтод итгэдэггїй Катарино босоо лангууг байрнаас нь хєдєлгєх юм бол арван хоёр песо єгнє гэж Хосе Аркапдиотой мєрийцжээ. Тэгтэл цаадах нь лангууг толгой дээрээ єргєєд гудамжинд гаргажээ. Тїїнийгарван нэгэн хїн арай хийж гэдрэг оруулжээ. Хосе Аркадио гэрийнхэнтэйгээ бараг ярилцдаггїй байв. Єдєр нь нойр аваад, шєнє нь янхны газар очно. Эх нь тїїнийг хааяа нэг гэрийнхэнтэйгээ хамт хїчээр хоол идїїлэхэд ал холын оронд єєртєє учирсан адал явдлыг бїгдийн ам ангайтал ярьдаг байлаа. Тїїний сууж вясан онгоц сїйрч, Япон тэнгист хоёр долоо хоног завинд балбуулж, наранд цохиулж їхсэн нєхрийнхєє хїїрийг идэж явжээ. Давслаад наранд борц болгон хатаасан мах нь горгор бєгєєд нялуундуу амттай байсан гэнэ. Нэгэн цэлмэг єдєр Бенгалийн буланд тїїний сууж явсан онгоцны баг далайн луу алсанд гэдэснээс нь загалмайтан цэргийндуулга, бїсний горхи, зэвсэг гарчээ. Карбиын тэнгист Виктор Югийн1 дээрэмчний хєлєг онгоцны хий сїгийг їзсэн нь дарвуулаа їхлийн хар салхинд салам уруулж,шураг, хєндлєвчєє далайн жоомд идїїлсэн тэр хєлєг Гваделупт очихгэж хэчнээн зїтгэвч ямагт чигээ алданхэзээ ч олж очихгїй тєєрєгтэй болсон байсан гэнэ. Хосе Аркадиогийн алдар гавьяа, адал явдлаа бичсэн, єчнєєн хїлээвч огт ирээгїй захидлыг ахин дахин унших мэт Урсула дорхноо улйж ‚Гэтэл, хїї минь, бид чинь энд ийм том байшинтай болсон. Бас 1 Гваделуп арал дээр францын Конвентын комиссар байсанхїн, (1793) англичуудатй дээрмийн дайн хийж байжээ. Тэгээд хэчнээн ч хоол гахайд хаяж єгч байв даа‛ гэж санаа алддаг байлаа. Цыгануудын аваад явчихсан хїїгээ нэг суудлаар єрєєл торой идчихдэг, цэцэг гундтал хїчтэй амьсгалдаг энэ зэрлэг эр гэхэд сэтгэлд нь яагаад ч багтаж єгєхгїй байжээ. Бусад нь ч тиймэрхїї байдаг байлаа. Амаранта тїїний хоол идэж байхдаа хэхэрдэгт ой гутдагаа нууж їл чадна. Эцгийн угийн мэдэхгїй Аркадио єєрт нь нїїртэй болохгэж илт оролдох Хосе Аркадиогийн юм асуухад дуугарч ядна. Аурелиано багадаа хамт нэг єрєєнд унтаж, ойр дотно байснаа сануулах гэж оролдовч Хосе Аркадио далайд тэнїїчлэн элдэв юмтай тохиолдсоор тэр бїхнийг анх харангуутаа ‘унаж їхжээ. Тэр нэгэн орой Хосе Аркадиог унтлагын нь єрєєний дэргэдїїр єнгєрєхєд байшингийн хаана ч байсан дуулдахаар амьсгаадаг энэ азарга шиг эрийн дэргэд Пьетро Креспи ердєє л дэгжирхэнхээс цаашгїй хїний оронцог юм гэж бодогджээ. Ребека юунхан хээхнээр шалтаглан тїїнтэй уулзах гэж оролдоно. Нэг удаа Хосе Аркадио биеийг нь эрээ цээргїй хараад ‚Дїї минь, чи бїр хїїхэн болж шїї‛ гэснээс хойш Ребека биеэ барьж огт чадахгїй болжээ. Тэгээд хуучин шигээ шороо шохойг цадахыг мэдэхгїй хомхойрон идэж, хуруугаа эвэр ургатал салахгйї
хєхжээ. Шєнє нь халуурсан мэт дагжин ухаан тавьчихгїй байх гэж байдгаараа мэрийн нойргїй хонож, Хосе Арркадиогийн байшин догиулсаар ирэхийг їїр цайтал хїлээдэг байлаа. Нэг удаа Ребека їдийн амралтын їеэр тэсэж чадалгїй єрєєнднь орвол цаадах нь завь аргамждаг бїдїїн татлагаар яс модонд бэхлэн тогтоосондїїжин орондээр дан ємдтэйгєє сур мэт сунаад хараастай хэвтэж байлаа. Ребека тїїний асар том нцїгэн биеийг хараад сїрдэж буцдаг ч юм билїї гэж боджээ. ‚Єршєєгєєрэй,таныг энд байгааг мэдсэнгїй‛ гэж хїн сэрээчих вий хэмээн аяархан єршєєл эрэхэд цаадах нь ‚Нааш ир‛ гэжээ. Ребека яваад очтол бїсэлхийгээр нь залуу эрийн шїїрэн єргєсєнд эрчилсэн хуйд дайрагдан хийсэж байна у угэж санаж,тїїний сурмаг гэгч нь гуравхан дохиод л хувцсыг нь шувттатан, буяцхан шуувхай шиг шалдлаад тавьчихсанд їхчихгїй юмсан гэж єєртєє байшгїй их хїч гаргажээ. Тэр хоёр гурав хоноод їдшийн мєргєлийг їеэр гэрлэв. Урьд єдєр нь Хосе Аркадио Пьетро Креспийн дэлгїїрээр оржээ. Итали эр ятга хєгжмєєр хїїхдїїдэд хичээл зааж байсанд Хосе Аркадио хажуу тийш дуудсан ч їгїй. - Би Ребекатай сууна гэж шулуухан хэлжээ. Пьетро Креспийн царай нь цонхийн ятгаа нэг шавьдєє єгєєд ‚Хичээл дууссан‛ гэж хэлэв. Тэгээд хєгжмийн зэмсэг, оньст тоглоом дїїрсэн тасалгаанд хоёулахнаа їлдээд Пьетро Креспи: - Таны дїї шїї дээ гэжээ.. - Тэр хамаагїй гэж Хосе Аркадио хариулав. Пьетро Креспи лаваанд тїрхсэн алчуураар духаа арчив. - Энэ чинь ёсонд хазгай. Тэгээд ч хуульд харш гэж Пьетро Креспи тайлбарлав. Хосе Аркадио, Пьетро Креспийн тайлбар тавихад нь ондууцхаасаа царай нь зэвхийрч байгаад илїї ондууцаж, - Їхсэний чинь ёс мос. Таныг єєрийгєє ч бїї зовоог, Ребекаг бїї хоргоог гэж їїнийг хэлж байгаа юм гэжээ. Гэвч Пьетро Креспийн нїдэнд нулимс цийлгэнэсэнд тэр зєєлєрч огт єєр дуугаар: - За, за. Манайхан танд аятайхан байгаа бол Амаранта їлдэж байна шїї дээ гэжээ. Ням гаригийн мєргєл дээр, Никанор лам Хосе Аркадио, Ребека хоёрын тєрсєн ах дїї биш гэдгийг хэлсэн боловч Урсула тэр хоёрын гэрлэснийг хэзээ ч уучилж чадахгїй, тїїнийг ёс тєргїй хэрэг гэж їзэж, шинээр гэрлэгсдийг сїмээс ирсэн тэр єдєр нь ‚Їїнээс хойш, тїїнээс цааш гэрийн босго бїї алх!‛ гэж хєєржээ. Тїїний хувьд тэд їхсэнтэй адил болжээ. Хоёр залуу оршуулгын газрын єєдєєс харсан бяцахан байшин хєлсєлж, Хосегийн дїїжин орыг л авч очсон нь эхний їед бїх тавилгыг орлож байлаа. Гэрлэсэн шєнє бїсгїйг гутал дотор нь орсон хилэнцэт хорхой хатгаж, хэл нь татсан боловч эр эм хоёрын бал сараа1 их л дуутай шуутай нєгєрєєхєд саад болсонгїй. Шєнє найман удаа, єдрийн амралтаар гурван удаа бїхэл
хорооллыг сэртэл тэр хоёрын орилолдоон янцаглахад хєрш нар нь айж, ийм хазааргїй тачаал їхэгсдийн ясыг бїї єндєлзїїлээсэй гэж мєргєдєг байлаа. 1 Гэрлэсний эхний сар Ганц Аурелиано л сая гэрлэгсэдэд санаа тавьж байв. Тэрбээр Хосе Аркадиог юмыг бодитой ойлгож, гэрийнхээ дэргэх цулгй гзарыг боловсруулж эхэлтэл жаал зугаа тавилга тэдэнд худалдан авч єгч, мєнгєєр тусалж байлаа. Амарантагийн хувьд гэвэл огт санаа оноонд ороогїй байтал хорвоо эргэсэнд сэтгэл дїїрэн болосн боловч Ребекад хорссон ньтайлагдсангїй. Тохиолдсон гутамшгийг хэрхэн цагаатгах учраа олохгїй байсан Урсулагийн хїссэнээр Пьетро Креспи мягмар гариг бїрд тэднийд єдрийн хоол идэж, єєрт учирсан гамшгийг нам тайван бєгєєд нэр тєртэй давжээ. Тэр айлыг хїндэтгэсээр байгаагийн тэмдэг болгон бїрх малгайдаа хар тууз урьдын адил хадаж, Урсулад португалийн сардин загас, туркийн ягаан дэлбээний чанамал зэрэг сонин хачин бэлэг єгєн, сайныгаа илтгэн сэтгэлээ зогоож, нэг удаа тэр ч байтугай манилын дэгжин урт алчуур барьжээ. Амаранта тїїнтэй маш найрсаг, эелдэг байлаа. Залуугийн юунд дуртайг нь тааж, цамцных нь хамжаарын сєдийсєн утсыг хайчилж єгєн, тєрсєн єдрєєр нь арван хоёр алчуур дээр овог нэрнийх нь эхний їсгийг хатгамалажээ. Мягмар гариг бїрд єдрийн хоолны дараа гонхонд бїсгїй їйл мэтгэж байхад залуу эр тїїнийг хичээнгїйлэн зугаацуулна. Хїїхэд шиг наадам хийдэг байсан бїсгїйгээ Пьетро Креспи огт єєр нїдэрэ олж харжээ. Тэрбээр гунхалзсан сайхан бус боловч хїний аяыг олж чаддаг, цаанаа наалаинхай, ялдам ажээ. Пьетро Креспи, Амрантаг сууя гэж гуйна гэдэгт хэн ч эргэлзэхгїй байлаа. Їнэхээр ч, нэг удаа ням гаригт єєртэйгєє суугаач гэж тїїнээс гуйжээ. Амаранта ажлаа хийсээр чихнийхээ улайхыг болихыг хїлээж хоолойгоо тєв, тайван болгож, - Суулгїй яах вэ ээ, Креспи. Гэхдээ бид бие биеэ сайн мэдэх хэрэгтэйшїїдээ. Яарвал даарах гэж їг бий гэж хэлжээ. Урсула бїрэргэж хоцров. Пьетро Креспийг хичнэн хїндэтгэдэгболовч Урсула тїїнийг Ребекатай гэрлэхээр болсноо гэрлэж чадахгїй уадж баахан будилсны дараа Амарантатай суух гэх нь ёс суртахууны їїднээс їзвэл зєв її буруу юугэдгийг яагада ч оноож чадахгїй байлаа. Тэгж тэгж єєртэй нь адилхан эргэлзэх хїн гаргасангїйд Креспийн Амарантагийн гуйсныг буянаараа болог гэх байдлаар бодож санасан юмгїй зєвшєєрчээ. Гэтэл єрхийн тэргїїн Аурелиано: - Одоо хурим бодож байх цаг биш гэж учир нь мэдэгдэхгїй эрс тэс цааргалаад эхийнхээ сэтгэлийг бїр їймрээж орхив. Хуримын тєдийгїй, дайнаас бусад ямар ч явдлын талаар Аурелиано тэр їед їїнээс єєр юм хэлж чадахгїй байсныг Урсула хэдэн сарын дараа л ойлгожээ. Хэдэн жилийн хойно хайсны дэргэд буудуулах гэж зогсохдоо Аурелиано їнэхээр гарцаагїй атлаа їлмэдэгдэх ямар учралаар энд ирснээ єєрєє сайн тайл чадахгїй байж билээ. Ремедиосын їхсэнд санаснаас гайгїй їймэрчээ. Эхлээд дотуур нэлээд автсан боловч яваандаа мартагнаад,
найдаж байснаа бїтээгїйд гутрангуй, эмэгтэй хїнтэй хавьтахгїй гэж шийдэж байсан їеийнх шигээ сэтгэл алдрангуй гэж шийдэж байсан їеийнх шигээ сэтгэл алдрангуй болжээ. Тэгээд ажилдаа л бие сэтгэлээ зориулах болсон боловч хадам эцэгтэйгээ даалуу тоглодогоо больсонгїй билээ. Гашуудлын анир чимээгїйд умбасан байшинд їдшийн цагаар ярилцаж суусаар эрчїїл улам ч дасжээ. "Аурелиано минь, даид эхнэр ав аа. Нададзургаанохин байна, дуртайгаа ав гэж дон Аполинар Москоте хэлнэ.Сонгуулийн ємнє Макондогийн тїшмэл мужийн тєв ордгоороо ороод улс орныхоо улс тєрийн байдалд сэтгэл их зовчихсон буцаж иржээ. Либералууд дайн єдєєхгэж бэлтгэж байлаа. Тэр їед Аурелиано консервативчуууд, либералуудын тухайн тун бїдэг бадаг тєсєєлєлтэй байсан учир хадам эцэг нь эдгээр намын ямар ялгаатайг ерєнхййд нь хэлж єгчээ. Либералууд байна шїї, дураараа улс, олхиогїй хїмїїс, лам нарыг дїїжилж, иргэний гэрлэх салахыг члєєтэй болгож, эцэгтэй, эцэггїй хїїхдїїдийн тэгш эрхийг тогтоож, дээд засгийн газрыг унагаан улс орныг хувааж холбооны улс болгох гэж байгаа юм гэж тїїнд ярьжээ. Консервативчууд бол тэдэнтэй адилгїй, тэнгэрийн мутраас тєрийн жолоог гардан авсан, нийгмийн тогтвортой хэв журам, гэр бїлийн журамт ёсыг тогтоохыг нолмож, христос тэнгэр хийгээд засгийнэ ррх барих зарчмыг хагмаалж, улс орныг тасчуулахыг хїсэж байгаа юм гэж тайлбарлаж єгчээ. Хїнлэг сэтгэлтэйн улмаас Аурленаино бутач хїїхдийн эрхийг хамгаалах талаар либаералуудад талтай байсан боловч тараар бариад авч болохгїй хийсвэр юмны тєлєє дайн дэгдээх дээр хїрнэ гэж ойлгохгїй балаа. Сонгуулийн їеэр лус тєрийн ямар чбаримталалгїй хотод, хадам нь нэг тїрїїчээр даргалуулсан зургаан зэвсэгт цэргийг шаардаж авчирсан нь дэндсэн юм шиг санагдлаа. Цэргїїд ирээд зогсоогїй бїх айлын нэгжиж, ангийн буу, хадуу, тэр ч байтугай хоолны хутга хїртэл хурааж, дараа нь консервативчуудаас нэр дэвшигчдийн нэрс бїхий хєх, либералуудаас нэр давшигчдийн нэрс бїхий ягаан хуудсыг хорин хороос дээш насны бїх эрчїїлд тарааж єгєв. Сонгуулийн ємнєх бямба гаригт дон Аполинар Москоте шєнє дундаас эхлээд дєчин найман цагийн турш согтууруулах ундаа зарах, нэг гэриийн улс бус бол гурваас дээш хїн цугларахыг хориглосон хуулийг єєрийн биэер дуудаж танилцуулав. Сонгууль тайван єнгєрлєє. Ням гаригийн єглєє найман цагт талбай дээр зургаан цэргээр мануулах модон хайрцаг тавив. Нэг хїн саналаа хоёр єгчих болуужин гэж Аурелиано хадатмагйаа єдєржин шахам хайрцагны хажууд зогссон болохоор санал єгєх ажил туйлын чєлєєтэй байсныг биеэр їзэв. Дєрвєн цагт санал хурааж дууссаныг бмбєрийн дуугаар мэдээлж, дон Аполинар Москоте єєрийн гарын їсэгтэй тэмдгээр хайрцгийг лацдав. Орой нь тэрбээр Аруелианотой даалуу тоглож суухдаа алцыг авч, саналыг тоол гэж тїрїїчид тушаалаа. Ягаан хуудас хєтэй бараг тэнцїї байсан боловч тїрїїч ягаан хуудсаас зєвхєн арвыг їлдээгээд хєхийн дутсаныг нєхєв. Дараа нь хайцгийг шинээр лацдаад маргааш їїр хаяарч байхад мужийн тєв авч явав. ‚Либеарууд дайн гаргана даа‛ гэж Аурелиано хэлжээ. Аполинар модоо харсан чигээрээ ‚Хуудсыг сольсноос дайн гарн агж бодож байгаа бол їгїй Тэднийг хэл ам гаргуулахгїй гэж хэдэн ягааныгхайрцагт їлдээсэн шїї дээ‛ гэж хэлсэнд Аурелиано сєрєх хїчний байдал ашиггїй байгааг дотроо тунгаагаад ‚Би л либерал байсан бол энэ хуудасны явдлаас л дайн їїсгэх байсан‛ гэж хэлжээ. Хадам нь шилнийхээ дээгїїр харж,
-
Ай, Аурелиано минь, чамайг либерал байсан бол хчэнээн хїргэн минь ч гэсэн хуудас сольж байгааг харуулахгїй байсангэж хлэжээ.
Хотынхон сонгуулийн дїнд дургїйцсэнгїй,хурааж авсанхтуга, ангийн бууг цэргїїдийн эргїїлж єгєхєєс татгалзсанд дургїйцжээ. Эмэгтэйчїїд Аурелианогоос хадамдаа хэлэд ядахдаа хоолны хутгыг эргїїлж єгїїлээч гэж гуйжээ. Цэргїїд дайнд либералуудын бэлтгэж байгаагийн эд мєрийн бармит болгож, хураасан зэвсгийг аваад явчихсан гэж дон Аполинар Москоте хїргэндээ ихэд аминчлан хэлжээ. Энэ хэлж байгаа зїйл даанч увайгїй байсанд залуу дотроо дургїй хїрч байжээ. Тэгэхдээ Аурелиано юу ч хэлсэнгїй боловч нэг орой Геринельо Маркес, Магнифико Висбаль хоёр амьхнаараа хоолны хутагын явдлыг хэлэлцэж байхдаа єєрєєс нь либерал уу, консерватив уу гэж асуусанд хором ч тээнэгэлзсэнгїй. - Энэ хоёрын аль нэг нь болох албатай бол либерал болсон минь дээр. Консервативчууд чинь луйварчин байдаг юм байна гэж хэлжээ. Маргааш нь нєхєд тїїнийг Алирио Ногера докторынд очоод ‚Элгэн дээр євдєєд байна, їзэж єгєєч‛ гэж гуй гэж шахсаар байгаад очуулжээ. Ингэж худал хэлэх ямар хэрэг байсныг Ауреїиано огтойлгохгїй байлаа. Алирио Ногера доктор хэдэн жилийн ємнє хэсэг амтгїй їрэлтэй, ‚Хорыг хороор тайлдаг‛ гэсэн нэлээд ойлгомжгїй эмнэлгийн уриатайгаар Макондод иржээ. Їнэндээ бол Ногера эмч болж тогложээ. Бїтэлгїйхэн эмчийн гэмгїй царайн цаана эсрэг їзэлтэн нуугдаж байжээ. Таван жил цєллєгєнд байхдаа тушаанд їрэгдсэн шилбэнийхээ сорвийг єдгєє хїрсэн тїрийтэй оймсоор халхалж явна. Холбооны їзэлтнїїдийн эхний їймээний дараа тїїнийг баривчлахад хамгийн їзэж чаддаггїй ламын нємрєг ємсєн Кюрасао руу оргож чаджээ. Харьд удтал цагаачлан явсны эцэт Карибын тэнгисийн бїх арлаас Кюрасаод цугларсан лус тєрийг дїрвэгсдийн хэлж ирж байгаа баяртай мэдээнд зоригжсон тэрбээр хулгайн тээвэр хийдэг далбаат онгцонд сууж, дан элсэн чихрээр хийсэн їрэл дїїргэсэн баахан гожгор шил, єєрєє дуурайлгаж хийсэн Лейпцигийн их сургуулийн дипломтойгоор Риоачад иржээ. Риочад ирээд урам нь хугарсандаа тэр ч байтугай уйлжээ. Цагаачид холбооны їзэлтнїїдийг дэлбэрэхэд бэлхэн дарины агуулахтай зїйрлэж байсан боловч тэ дсонгуулийн ємнє бїдэг бадагхан найдвар тєрїїлсэн байдал їїссэн дхууртаад гал цог нь нэгэнт унтарсан байлаа .Зорьсоноо бїтээгїйд урам хугарсан хуурамч эмч насныхаа мухрыг туайван їзэх найдвартай газрыг л ганцхан мєрєєдсєндєє Макондод бїгжээ. Тэрбээр хэдэн жил хотын талбайн ойролцоох байшинд хоосон шил дїїргэсэн цухалхан єрєєнд эрлэгийн дансанд хэдийн орчихсон євчтєнєєс авсан барьцаараа амь зуудаг байжэээ. Цаадуул нь хамаг гоочоо бараад чихэрт їрлээр сэтгэлээ хуурах болжээ. Дон Аполинар Москоте эрх барьдаг нэрнээс цаашгїй болохоор эмч ухуулга хийх авьяасаа гаргах хэрэггїй байв. Хамаг цагаа дуртгал бичи, мэнгэртэй тэмцэхэд зориулна. Сонгууль ойртсон нь засгийн тулгуурыг унагах утасны учгийг дахин олоход тусалжээ. Тэрбээр улс тєрийн бодлого сайн мэдэхгїй хотын залуучуудтай холбоо тогтоож, єдєє хатгах нууц, шаргуу ажил хийв. Сонгуулийн хайрцаг байсан, залуучуудын хєнгєн зан гэж дон Аполинар Москотегийн їзсэн олон ягаан хуудас бол Ногерагийн тєлєвлєгєєний нэг хэсэг байсан бєгєєд сонгууль гэдэг нїд
хурсан зїйл гэдгийг єєрсдєє їзэж мэдэг гэж шавь нараараа санал єгїїлсэн нь тэр байжээ. ‚Хїбч хэрэглэх л ганц явууртай зїйл‛ гэж тэдэнд хэлдэг байлаа. Аурелианогийн найз нарынхаа олонх нь консерватив байгууллыг устгахын хїслэн болж байсан боловч, вангийн тїшмэлтэй холбоотойгоос нь тєдийгїй зожиг, булзаарамтгайгаас нь цэрвээд тїїнд тэр туха ярьдаггїй байжээ. Тїїний дээр аурелиано хадмынхаа заавраар хєх хуудсаар саналаа єгсєн нь тодорхой байлаа. Тийнхїї огт санамсаргїйгээр улс тєрийн талаархэнийг найршаадаг нь илэрч, тэрч зєвхєн сониуч зандаа хєтлєгдєж, хїрээгїй євчнєє эмчлїїлнэ гэж эмчийн очин ойворгон юм хийжээ. Аалзны шїлс, гавар ханх тавьсан, нохойн хороо шиг бохир тасалгаанд орвол хєширсєн игуан гїрвэлийн бйдалтай амьтан харагдаж, цээжээ хэрэжгэнїїлэн хяхтнуулан амьсгаадах нь сонсоджээ. Доктор Аурелианог юу ч хэлэлгїйгээр доод зовхины нь дотор талыг эргїїлэн їзсэнд Аурелиано нєхдийнхєє єєрт нь зааж єгснєєр ‚Тэнд євдєєгїй ээ‛ гэж хэлээд ‚Энд євдєєд унтуулахгїй байна‛ гээд хурууныхаа єндгєєр элгэн тус даржээ. Тэгэхд НОгера эмч ‚Тасалгаанд нар дэндїї ороод байна‛ гэж шалтаглан цонхоо хаагаад, эх оронч хїн яагаад коснрвативчуудыг алах ёстойг энгийн їгээр тайлбарлажээ. Хэдэн єдрийн турш Аурелиано цамцныхаа халаасан дшилтэй їрэлч авч явав. Хоёр цаг тутамд шилээ гаргаж, алган дээрээ гурван мєхлєг сэгсэрч унган ам руугаа шидээд хэлэн дээрэ эудаан уусгадаг байв. Дон Апоинар Москоте тїїнийг хуурамч эмчид итгэлээ гэж дооглох боловч, хуйвалдаанд оролцогчид єєрийнталын хїн гэж їзэж байлаа. Макондогийн хуучцуулын бїххїїхэд хуйвалдаанд татагдан орсон боловч хэн нь ч чухам юу хийхээ сайн мэдэхгїй байжээ. Гэвч эмчийг нууцаа хэлэхэд Аурелианго дороо хуйвалдаанаас гарав.Аурелиано консервативчуудын дэглэмийг устгах хэрэгтэй гэдэгт итгэж байсан боловч эмчийн сэдэж байгааг дуулахдаа хиртхийн цочжээ. Алирио Ногера бол ганц ганцаар нь алах талын хїн байжээ. Тэрбээр хэдхэдэн хїний амь насанд халдах явуулгыг уялдаатай їйлдэн, улмаар нийт їндэсний нэгдсэл цохиолт болгон лавшруулж, засгийн газрын бїх тїшмэлийг гэр орныхны нь хамт, ялангуя нуган хїїхдийг нь устгаж, ингэснээр консерватив їзлийн їрийг їндсээр нь таслах тєлєвлєгєєтэй байжээ. Дон Аполинар Москоте гэргий, охидын хамт, мэдээж, тэр хар дансанд орсон байлаа. - Та їхсэний нь либерал байх вэ, ердєє л яргачин байна гэж Урелиано нїїрээ ч хувиргалгїй хэлэхэд, - Тэгвэл шилийг минь буцааж єг. Одоо энэ чамд хэрэггїй гэж эмч мєн л тайван єгїїлжээ. Эмч тїїнийг ажилд ямар ч нэмэргїй, бєгс удаантай, бїр ганцаараа байгаад сурчихсан, нялуун зантай бїтэлгїй амьтан гэж хэлснийг Аурелиано хагас жилийн дараа л сая мэдэж билээ. Нєхєд нь Аурелианог хуйвалдааныг илчилж болзошгїй гэж болгоомжлон айлгах гэсэн боловч цаадах нь хэн ч хэлэхгїй гэж тайвшруулаад харин Москотегийнхныг нухахаар очих шєнє тэднийг хаалган дээр нь тосож, їїдийг хамгаална гэдгээ хэлжээ. Хуйвалдагчид тийнхїї шийдэмгий байгаад нь хулчийж, тєлєвлєснєє тодорхойгїй хугацаагаар хойшлуулжээ. Чухамхїї яг энэ їед Пьетро Креспи, Амаранта хоёрын хуримын туахй Урсула єєртэй нь зєвлєхєєр орсонд ‚Ийм юм бодож байх цаг биш‛ гэж харилусан ажээ. Аурелиано галавын їеийн
гэмээр гэр бууг бїтэн долоо хоног євєртлєн нєхдийнхєє байрыг ажин явжээ. Тэрбээр їдийн хоол идчихээд, гэрээ жаал зугаа єєд тата хболсон Хосе Аркадио, Рбеека хоёрынд кофе уухаар орж, оойн зургаан цагаас хойш хадамтайгаа даалуу тоглохоор очдогб айлаа. Єглєє нь цай ууж байхдаа томоо эр болсон Аркадпиотой ярилцвал цаадах нь дайн гарах нь гарцаагїй болж ирж байгаад ула хєєрєх болсныг мэджээ. Багшаасаа оон ах, сахалдаа тор очихоор болсон данхайсан хар юмнууд дєнгєж хэлд орж байга хїїхэдтэй хамт сурдаг сургууль дээрээ Аркадио либериалзмын халдвар авчээ. Тэрбээр ‚Никанор ламыг буудаж алаад, сїмийг нь сургууль болгож, хайр сэтгэлийг чєлєєтэй гэж зарлана‛ гэж донгосно. Аурелиано омгийг нь дарах гэж хичээж, тїїнийг дотроо бодолтой, дороо суурьтай байхыг зєвлєсєн боловч Аркадио тайван учирлан, ухаалаг юм хэлж байгааг нь шал тоохгїй бїїр ах захаа алдаж тїїнийг зїрх зориггїй гэж зэмлэжээ. Аурелино байрыгхарж байлаа. Тэгж байтал арван хоёрдугаар сарын шинэдээр Урсула ихэд сандарчихсан, урлан орж ирээд, - Дайн гарчээ! Гэж хэлэв. Їнэндээ бол дайны эхлээд гурван сар болсон байлаа. Улс орон даяар дайны цагийн байдал тогтоосон байлаа. Макондод їїнийг ганцхан хїн цагт нь мэдсэн нь дон Аполинар Москоте байлаа. Гэвч тэрбээр хотод гэнэдїїлэн орж ирэх тушаалтай баг цэрэг ирэхийг хїлээн, энэ тухай эхнэртээ ч хэлэхээс хаширлажээ. Їїрийн таван жингээр цэргїд хоёр хєнгєн їхэр бууг луусаар чирсээр хотод сэмхэн орж ирээд, сургуулийн байранд хуарагнан буув. Оройн зургаан цагаас хойш хєл хорив. Айл бїрийг тїрїїчийнхээс шийдэмгий нэгжиж, энэ удаа газар боловсруулдаг багажийг хїртэл хураав. Ногера эмчийг гэрээс нь чирч гулдран гаргаж ирээд, хотын талбай дээр модонд барьж хїлэн, шїїж байцаалгїй буудаж орхив. Никанор лам хєєрдєг идээ їзїїлэн тэдэнд нєлєєлєх гэсэн боловч нэг цэрэг бууныхаа бєгсєєр толгой руу нь байлгаад авав. Либералууд мог нь дарагдаж, айсандаа нам жим болов. Баргар царайлан, дуугаа хураасан Аурелиано хадамтайгаа даалуудсаар байлаа. Дон Аолинар Москоте хтын иргэний ба цэргийн захирагчийн хэргэм хїртсэн хэдий боловч дахиад л нэр хїлээснээс цаашгїй байгааг Аурелиано ойлгож байлаа. сумангийн захирагч бїх юмыг шийдэж, єглєє бїр нийгмийн хэв журам сахиулагчдын хэрэгцээнд зориулж авах шинэ онцгой татварыг бодож олж байлаа. Тїїний дєрвєн цэрэг галзуу нохойд зуулгасаан эмэгэтйг гэрийнхнээс нь булаанавч, шууд гудамжнаа бууны бєгсєєр їхтэл занчжээ. Хот тийнхїї эзлэгдсэнээс хойш хоёр долоо хоноод ням гаригт Аурелиано Гернельдо Маркесийнд ирж, аяга чихэргїй кофе ууж гэж сурсан зангаараа ихэд болгоомжлонгуй гуйжээ. Гал тогоонд хлулахнаа їлдэхдээ Аурелиано ‚Залуусыг бэлд. Бид дайнд мордон‛ гэж урьд ер анзаарагддаггїй байсан захирангуй аялгуугаар хэлжээ. Геринельдо Маркес тїїнд итгэсэнгїй, - Ямар зэвсгээр байлдах юм? Гэж асуусанд Аурелиано: - Тэдний зэвсгээр гэж хариулжээ. Мягмар гаригийн шєнє гуч хїрээгїй насны хорин нэгэн залуу Ауриелиано Буэндиагийн удирдлагаар хоолны хутга, їзїїрлэсэн тємєрєєр зэвсэглэн, суманг гэнэдїїлэн эзэлж, буу зэвсгийг нь аваад, эмэгтэйг алсан дєрвєн
цэргийг ахмадтай нь хамт талбай дээр буудан хороож, санаанд багтамжгїй н ь хамт зоригтой юм хийжээ. Тэр шєнє талбай дээр буун дуу намдаагїй байхад Аркадио Макондогийн иргэний ба цэргийн захирагчаар томилогдов. Эхнэртэй босогчид тэдэнтэйгээ салах ёс дєнгєж гїйцэтгэсэн болоод зєн нь мэдэг гээд охихоос єєр аргагїй болов. Аурелианогийн баг аллага хядлагаас ангижирсан зон олноороо їдїїлэн Манауре руу хєдєлсєн сурагтай байгаа хувьсгалч генерал Викторио Мединий цэрэгтэй нийлэхээр Макондогоос їїрээр хєдлєв. Явахынхаа ємнє Аурелиано дон Адолинар Москотег шїїгээнээс гаргаж ирээд ‚Хадам минь, бїї ай. Шинэ засаг танд, танай гэрийнхэнд гар хїрэхгїй гэдгийг тангаргалаж байна‛ гэж хэлжээ. Урт тїрийтэй гутал ємсєж винтов їїрсэн босогч, оройн есєн цаг хїртэл даалууддаг байсан хїргэн хоёр нь нэг хїн гэдгийг дон Аполинар Москоте арайхийж танив. - Аурелиано, энэ ойворгон явдал! Гэж дуу алдахад Аурелиано - Энэ ойворгон явдал биш ээ. Энэ бол дайн. Намайг їїнээс хойш Аурелиано гэж бїї дуудаж бай. Одоо би хурандаа Аурелиано буэндиа болсон гэж хэлжээ.
***
***
***
Хурандаа Аурелиано Буэндиа гучин хоёр зэвсэгт бослого гаргаад гучин хоёуланднь ялагджээ. Тэрбээр арван долоон єєр эмэгтйгээс арван долоон эрэгтэй хїїхэдтэй болсон боловч, ууганыгаа гучин тав ч хїрээгїй байхад тэд нь ганцхан шєнє цєм алагджээ. Тэр єєрєє амийг нь хорлох гэж арван дєрвєн удаа оролдоход ч, далан гурван удааотоонд орсон ч, цаазлуулах ял заагдсан ч, нам алахаар хїлцэлтэй кофе уусан ч амьд їлджээ. Улсын ерєнхийлєгчийн шагнасан Хїндэтгэлийн одонг авахаас татгалзжээ. Улс орондоо шїїхийн ба цэргийн хэмжээлшгїй эрх дархтай хувьсгалт цэргийн ерєнхий дээд командалгч, засгийн газрынхны зїрхийг авсан хїн болсон боловч хэзээ ч зураа авахуулсангїй. Дайны дараа насан туршид нь тэтгэвэр олгоход авалгїй, насан зїг болтлоо Макондо дахь урландаа алтан загас хйин орлогоор нь амь зуужээ. Ямагт цэргийнхээ магнайд тулалдаж явдаг байсан боловч ганцхан шарх олсон нь хорь шахам жил їргэлжилсэн иргэний дайныг дуусгаж, Неерландад бууж єгєх гэрээнд гарынїсэг зурсныхаа дараа єєрєє єєрийгєє буудсанаас олсон шарх байжээ. Цээж рїї буудсан гар бууны сум нурууг нь нэвт гарсан боловч амин газрыг нь оноогїй байжээ. Энэ бїхнээс їлдсэн юм гэвэл тїїний нэртэй ганц гудамж л Макондод байлаа. Євгєрч їхэхрийнхээ ємнє єєрийн нь хэлснээр, тэр єглєє хорин нэгэн хїнтэй багаа авч генерал Викторио Мединий цэрэгтэй нийлэхээр Макондогоос явахдаа ингэнэ гэж бодоогїй ажээ. Чвахдаа Аурелиано Аркадиод: - Хотыг бид чамд даатгаж орхилоо. Ёс журам тогтлоо, биднийг эргэж ирэхэд улам сайн болсон байх ёстой гэж л хэлжээ.
Аркадио тїїний захиасыг тун євєрмєцєєр ойлгожээ. Мелкиадесийн нэг номын эрээн хавчуулгаас санаа авч маршалын хиаз, эполеттэй дїрэмт хувцас ємсєж, буудуулсан ахмадын алтан цацагтай сэлэм бїсэндээ агсаж явах болов. Дараа нь хоёр їхэр бууг хотын хаалган дээр зоож, єєрийнх нь урианд урамшин хєєрсєн хуучин шавь нартаа цэргийн дїрэмт хувцас ємсгєн зэвсэг бариулж, хїн гаднаас харахад хотыг авахын аргагїй мэт бодогдуулах гэж тэднийг гудамжаар сэлгїїцїїлдэг байв. Тїїний энэ заль хоёр талтай болсон нь, юу гэвэл їнэхээр ч засгийнгазар бїтэн жил шахам Макондо цайзыг дайрах тушаал єгєхєєс зїрх алдсан боловч, тэгж тэгж нэг шийдэхдээ хот руу маш их хїч хаяж, эсэргїїцлийг хагасхан цагийн дотор нуга даржээ .Аркадио эрх барьсан цагаасаа хууль дїрэм удрдах дуртай байлаа. Заримдаа санаандаа орсонбїхнийг тушааж, єдєрт дєрєв хїртэл хууль тунхаглана. Тэр арван найман наснаас заавал цэргийн алба хаадаг болгож, оройн зургаан цагаас хойш гудамжаар явсан малыг нийгмийн хєрєнгє гэж зарлаж, ахимаг насны хїмїїсийг ханцуйдаа улаан даавуу хадаж явахыг уїрэг болгов. Никанор ламыг гэрт нь хорьж, ‚Гарвал буудаж ална‛ гэж сїрдїїлээд, либериалуудын ялалтыг ёслон тэмдэглэх їед л хурал хурж, хонх дэлдэхийг зєвшєєрчээ. Аркадио огтхон ч тоглох бодолгїй байгаа гэдгээ бїгдэд ойлгуулахын тулд хотын талбай дээр мануухай буудаж сургууль хийхийг тасаг цэрэгтээ тушаажээ. Эхлээд їїнийг нь хэн ч юманд бодсонгїй. Тэр цэрэг нь явж явж том хїн болон тоглож байгаа сурагч багачуул л байлаа. Гэвч нэг шєнє Аркадиог Катариногийн газарт ороход найрал хєгжмийн бїрээч шинээр тохоон томилогдсон захирагчийг бїрээ татан угтаж олныг нээлгэжээ. Аркадио эрх баригчдыг хїндэлсэнгїй гэж бїрээчинг буудахыг тушаав. Тїїнийг нь зориглон эсэргїїцэгчдийг гавлаад сургуулийн нэг танхимд хорьж, ‚Талх уснаас єєр юм бїї єг!‛ гэжээ. Тїїнйи дураар авирласныг дуулах бїрийдээ Урсула ‚Муу алуурчин!Аурелиано мэдэх юм бол чамайг буудаж, минийнар гэанц гарна гарн адаа‛ гэж аашилдаг байлаа. Гэвч яагаад ч нэмэр байхгїй. Аркадио огт хэрэгцээгїй байхад харгис явуулгаа чангалан чангалсаар Макондод байсан захирагчдын дотроос хамгийн хїний їнэргїй нь боллоо. ‚Одоо тэ ялгааг нь олж мэдээ. Либералын энхжин гэдэг нь энэ‛ гэж Аполинар Москоте нэг удаа хэлжээ. Аркадиод нэг нь алтан хошуу хїргэсэн байлаа. Тэрбээр эргїїлийн цэргээ тэргїїлэн, дон Аполинар Москотегийнд дайран орж, тавилгыг нь зомгол болгон, охидыг нь занчаад, вангийн хуучин тїшмэлийг гудамжаар хуаран тийш чирч гулдран авч явав. Энэ явдлыг Урсула дуулаад ичиж зовсондоо орь дуу тавьж, давирхайдсан ташуураа ууртайяа гозгонуулан, хот дундуур ааг амьсгаагїй гїйсээр хуарангийн хашаанд харайлган орвол тасаг дон Аполинар Москотег буудахаар нэгэнт жагсаж, Аркадио буудах тушаалыг биеэр єгєх гэж байлаа. - Тэгээд їзээрэй, муу зулбадас! Гэж Урсула зандрав. Аркадиог сэхээ авч амжаагїй байтал бухын шєрмєс гєрж хийсэн хїнд ташуур тасхийн буудлаа. ‚Муу алчуурин, тэгээд їзээрэй. Муу гєлєг, намайг ч бас алаад аль,. Ийм магасыг юунд єсгєлєє гэж ядахда аичиж улайхгїй байхгїй юу‛ гэж аашилсаар Аркадиог нїїр нїдгїй шавхуурдаж, хашааны хамгийн алсын булан руу зугтан эмгэн хумс шиг атиран шигдтэл нь хєєн ороолгов. Урьд нь салам болтол буудуулсан мануухай єлгєєтэй байсан модонд хїлїїлсэн дон Аполинар Москоте ухаангїй байлаа. Тасгийн залуус Урсулаг уурынхаа хагасыг єєрсдєд нь гаргаж магадгїй гэж айгаад бут їсрэн
зугтав. Гэвч Урсула тэдний зїг харсан ч їгїй, євдсєн, уурласан хоёртоо урхиран байгаа Аркадиог орхин дон Аполинар Мостотегийн хїлээснийг тайлан, тэнхрїїлээд гэр рїїгээ авч явав. Хурангаас гарахдаа тэнд гав дєнгєтэй байсан бїх хїнийг суллав. Їїнээс хойш Урсула хотын хэргийг эрхлэх болов. Ням гаригийн мєргєлийг сэргээж, ханцуйд улаан даавуу уяж явдгийг болиулж, Аркадиогийн хатуу хуулийг хїчингїй гэж зарлав. Урсула хэчнээн хатан зориг гаргала ач гэсэн заяа муутайдаа сэмхэн уйлдаг байлаа. Бїр ганцаардахдаа туулайн бєєр модны дор мартагдсан нєхєртэйгєє ярьж сэтгэлээ зогоодог болов. Далдуу модны навчаа хийсэн саравчийг хуу татам зургадугаар сарын аадрын шаагих чимээн дунд тэрбээр ‚Бид ийм л юм їздэг байж дээ. Хїїхдїїд минь мєр мєрєє хєєн тарж, гэр минь хайхараад дахиад л чи бид хоёр хоёулахнаа їлдлээ‛ гэж ярихад Хосе аркадио Буэндиа ухаангїй гєлийсєн чигээрээ, тїїний гомдоллох їгийг тоосон ч шинжгїй байх ажээ. Буэндиа сандал дээрэ эсууж, Урсула тїїний гар, хєл, биеийг ээлжлэн угаангаа гэрийнхээ явдлыг ярина. ‚Аурелиано дайнд яваад дєрвєн сар болж байгаа боловч сураг ажиг байхгїй л байна, Хосе Аркадио буцаж ирсэн. Чамаас л єндєр болжээ. Хамаг бие нь шивээс ээ. Ганцхан гэр орныхныхоо нэрийг хєєдсєнєєс л цаашгїй‛ хэмээн нєхрийнхєє нурууг савандсан алчуураар їрэнгээ ярина. Усан амлахад нь нєхрийнх нь санаа зовж байх мэт санагдахад тїїнийг хууран ‚Би л худал бурж байхгїй юу, надад бїї итгэ. Хосе Аркадио, Ребека хоёр гэрлэсэн, тэнгэр тэгж таалсан юм байлгїй дээ, тэр хоёр жаргалтай сайхан байгаа‛ гэж ялгадсан дээр нь їнс цацан хїрзээр авангаа ярина. Тэр бїр їнэмшмээр худал хэлж сураад, сїїлдээ тїїгээрээ сэтгэлээ хуурах болов. ‚Аркадио их буурьтай, маш зоригтой эр болсон. Дїрэмт хувцсаа ємсєєд сэлмээ зїїчихлээр її!‛ гэж ярина. Энэ нь їхсэн хїнтэй ярьж байгаатай адил байлаа. Учир нь Хосе Аркадио Буэндиа юунд ч баярлаж, юунд ч гутрахаас єнгєрчээ. Гэвч Урсула нєхєртэйгєє ярьсаар л байлаа. Тїїний туйлын номхон, юуг ч мэдэхээ больсныг їзэхдээ хїлээснийг нь тайлахаар шийдэв. Хїлээсийг нь тайлсан ч байрнаасаа хєдєлсєнгїй. Нїдэнд їзэгдэх ямар ч хїлээснээс илїї хїчирхэг хїч туулайн бєєрєнд тїїнийг хадсан учир тэр олс ямар ч хэрэггїй байсан мэт нар бороонд суусаар л байлаа. Євєл их л урт болох нь гэж хїн бїрд санагдах болсон наймдугаар сард Урсула єєрийн їнэн гэж бодсоноо нєхєртєє хэлжээ. - Биднийг аз дан дагаж байх юм аа. Нєгєє оньст хууртай ноцолдоод байдаг итали хїї Амаранта хоёр удахгїй гэрлэнэ гэж хэлжээ. Пьетро Креспид Урсула итгэн, ирэхэд нь харж цагдаад байхын хэрггїй гэж їзэж байснаас Амаранта тэр хоёр бие биедээ їнэхээр ойр дотго болжэ. Гэвч хїргэн болох эсэх нь їл мэдэгдэнэ. Пьетро Креспи захан дээрээ жїрїрийн цэцэг хадан їдэш ирж, Амарантад Петраркагийн арва арван дєрвєн мєртийг орчуулж єгнє. Хоёул шумуул хєдєлж зочдын єрєєнд орохоос араггїй болох хїртэл сарнай, хахууна ханхалсан гонхонд сууцгаана. Эрэгтэй нь ном уншиж, эмэгтэй нь зїїгээр тор нэхэж дайн дажны эргэж хувирах дээр доороо орохыг ер анзаарахгїй байлаа. Залуу эр Амарантагийн уриалгахан ааш, даруухан боловч сэтгэлийг зугуухан эзэмдэх ялдам занд батгана аалзны шїлсэнд орох адил оосорлогдо жнайман цагт явахаар босох бїрийдээ їл їэгдэх энэ торыг биеэсээ салгах гэж зїдрэх болжээ. Амрантатай хамт тэрбээр Италиас авсан ил захидлын
хуудсаар гайхалтай сайхан цомог хийжээ. Цэцэрлэгт хїрээлэнгийн мод цэцгийн дунд буйдхан нэг буланд суугаа дурлалт хос, сум сїлбэсэн зїрх буюу хоёр тагтаа їзїїрийг нь хошуундаа зуусан алтадсан тууз хуудас бїр байна. Пьетро Крреспи ил захидлын хуудсыг нэг нэгээр нь їзїїлэнгээ ‚Флоренцийн энэ цэцэрлэгт хїрээлэнг би мэднэ. Гараа сунгахад шувууд нь талхны їйрмэг идэхээр нисэж ирдэг юм‛ гэж ярина. Заримдаа Венецийн усан будгийн аль нэг зургийг харж эх нутгаа санан мєрєєдєхдєє, сувгаас ханхлах замаг, далайн ялзарсан дунгийн їнэрийг сэтгэлдээ цэцэгсийн анхилуун їнэр шиг болгон боддог байлаа. Амранта санаа алдаж, инээж, хїїхдийн хэлээр ярьдаг гоё бїсгїйчїїл,бїсгїйчїїлийн эн эорон, урьдын сїр жавхлангаас нь хог ухсан мигуйгаас єєр эм їлдээгїй эртнийхотыг мєрєєднє. Пьетро Креспи хайр сэтгэл эрж тангис далай гатласны эцэст, Ребекатай яарч тэвдэн, адтай шунан їнэсэлдэж байснаа хайр сэтгэл гэж эндїїрч явсны эцэст жинхэнэ хайр сэтгэлтэйгээ сая учирчээ. Аз нь гозойгоод ирэхээр ажил їйлс нь мандаад єгєв. Пьетро Креспийн дэлгїїр бараг бїтэн дїїрэг эзэлж, жинхэнэ уран сэтгэмжийн цоморлиг болжээ. Тэнд Флоренцийнхийг яг дуурайлган хийсэн цаг цагт жингэнэн дуугардаг хонхны гонхон, Сорентын хєгжмийн хайрцаг, тагийг нь нэхээд таван єнгєєр ая тоглодог хятад ооны хайрцаг, дїрслэн бодож болох хєгжмийн бїх зэмсэг, зохион бїтээж болох бїх оньст тєхєєрємжийг їзэж болох байлаа. Хєгжмийн сургууль эрхлэх авьяас байхгїй дїї Бруно Креспи нь дэлгїїрээ мэддэг байлаа. Тїїний ачаар туркийн гудамж арилсан орон болж, тэнд орохдоо хїмїїс Аркадиогийн харгислал, алсын дайны гамшгийн аль алиныг нь мартагнадаг байлаа. Урсулагийн тушааснаар ням гаригийн мєргєлийг дахин хийх болсонд Пьетро Креспи сїмд германы хєєрєгт тєгєлдєр хуур бэлэглэж, хїїхдийн найрал дууны хэсэг зохион байгуулж, Грегорийн дїйцэн єдрєєр уншдаг эгшиглэнт уншлагыг тэдэнтэй сургуулилсан нь Никанор ламын мєргєлийг нэлээд єєд татжээ. Амранат итали залуутай сууж жаргана гэдэг хэн ч эргэлзэхгїй байлаа Тэр хоёр сэтгэлээ яаруулалгїй зєнгєєр нь тавьж гэрлэх єдрийг товлон тогтоход бэлэн боллоо. Тэдэнд саад хийх хїн байхгїй байлаа. Ребкагийн хуримыг эцэс тєсгєлгїй хойшлуулсаар амьдралыг нь їрсэн гэж єєрийгєє дотроо зэмлэж байсан Урсула дахиж сэтгэлдээ лай хураахыг хїсэхгїй байв Дайн дажин болж, Аурелиано явж, Аркадио харгис авирлан, Хосе Аркадио, Ребека хоёр гэрээс хєєгдсєнєєр Ремедиосыг їхэхэд зарласан гашуудал хойш тавигдав. Хурим заавал болно гэж Пьетро Креспи итгээд, Аурлениано Хосег бараг эцгээс нь дууугїй хайрлаж, том хїїгээ болгох бодолтой байгаагаа цухуйлгажээ. Бїгдээс їзэхэд Амаранта насныхаа жаргалыг эдлэх дєхєж байна даа гэж бодогдохоор байв. Гэтэл сэтгэлэ эил гаргадаггїйгээрээ Ребекагаас єєр байлаа. Тэрбээр ширээний бїтээлэг хээлдэг, гайхамшигтай гоё саа нэхдэг, вангийн тогосыг хэрээслэн хатгадаг шигээ тайвнаар Пьетро Креспийг сэтгэлээ барьж чадахгїй болохыг хїлээж байлаа. Тїїний хїлээсэн цаг аравдугаар сарын ширїїнбороотой хамт ирлээ. Пьетро Креспи Амарантагийн євдєг дээрээс хатгамалтай сагсыг нь авч, гарыг нь алгандаа атгаад ‚Цааш хїэлэх тэнхэлгїй боллоо. Энэ сард хоёул гэрлэе‛ гэжээ. Бїсгїй Креспийн хїв хїйтэн гар хїрэхэд ч давхийсэнгїй, гараа тїїний гараас эвтэйхэн аваад дахин ажлаа їргэлжїїлж, - Юун гэнэхэн юм бэ дээ, Креспи! Чамтай сууснаас їхсэн минь дээр гэж инээмсэглэн хэлжээ.
Пьетро биеэ барьж чадсангїй. Огтхон ч ичиж зовох юмгїй енгэнэтэл уйлж, хуруугаа хугалчих шахан барилсан боловч бїсгїйн шийдсэнийг болиулж чадсангїй. ‚Хайран цагаа бїї їр ээ. Чи їнэхээр надад хайртай юм бол энэ гэрийн хаалгаар дахин бїї шагай‛ гэж Амаранта тїїнд хариулжээ. Урсула ичсэндээ орох гарах газраа олж ядаж байлаа. Пьетро Креспи хамаг їгээ шавхан байж гуйлаа. Тэр ч байтугай бїршалдаа буув. Оройжин Урсулагийн хормойд толгойгоо хийн уйлжээ. Урсула тїїнийг тайтгаруулж байвал сїнсээ ч худалдсан хамаагїй болжээ. Бороотой шєнєєр торгон шїхэр барин байшин тойрон хєлхєж, Амарантагийн цонх гэрэлтэй байна уу їгїй юу гэдгийг ширтэн явахыг хїмїїс хардаг байлаа. Пьщтро Креспи хэзээ ч энэ хэдэн єдрийнх шиг гоё хувцаслаж байсангїй. Зовсон эзэн хааных шиг тїїний сайхан толгой улам сїрлэг болжээ. Тэрбээр тагтад юм оёхоор ирсэн Арантагийн найз бїсгїйчїїдийг нь хоргоожээ. Тэгээд бїх ажлаа хаялаа. Єдєржин дэлгїїрийн арын єрєєнд сууж, галзуу юм шиг захиа бичиж, дотор нь цэцгийн илтэс, хатаасан эрвээхий хийн Армантад явуулах боловч захидал нь налттай хэвээрээ буцаж ирж байлаа. Хаалгаа тїгжиж байгаад цитра даран хэдэн цагаар суучихна. Нэг шєнє тэр дуулж гарав. Макондогийнхон мэл гайхан сэрж, энэ ертєнцєд байшгїй цитрийн шидэт аялгуу, энэ дэлхийд байшгїй хїчтэй хайрын сэтгэл шингэсэн хоолойг уяран чагнажээ. Тэгээд Пьетро Креспи харвал ганц Арамантагийн цонхноос бусад бїх айлын цонх гэрэлтэй байлаа. Арван нэгдїгээр сарын хоёрт, їхэгсдэд буян їйлдэх єдєрдїї нь дэлгїїрийн хаалганы цоожийг онгойлгон орвол бїх дэнлїї асаатай, бїх хєгжим нь дуурагаарстай, бїх цагийн харанга зогсолтгїй хангинаастай байж, энэ хачин аялгуунаа арын єрєєнд Пьетро Креспийг бугуйнхаа судсыг огтлоод, анхилуун гїгэл дїїргэсэн угаагуурын тємпєнд хоёр гараа дїрээд їхчихсэн байхыг олжээ. Австай хїїрийг Урсула гэртээ тавиулна гэсээр байгаад тавиулав. Никанор лам ‚Амиа тэвчсэн хїний хойтохыг унших, буян хийх, ариун газар оршуулах цээртэй‛ гэв. ‚Энэ хїн хутаг оршжэ. Чухам яаж ингэснийг та ч мэдэхгїй, би ч мэдэхгїй. Таныг хчнээн дургїйцлээ ч би тїїнийг мелькаидесийн хажууд тавина.‛ Гэж Урсула зєрєв. Тэгээд ч салах ёс хийх сїртэй ёслолын дараагаар, хотынхны цємийнх нь нэг дуугар сайшааснаар єєрийн хэлсэнд хїрчээ. Амаранта унтлагынхаа єрєєнєєс гарахгїй байлаа. Орондоо байхад нь Урсулагийн цурхиран уйлах, гэрт цугларсан улсын явах, шивнэн ярих, уйлаачдын1 гаслан орилох дуулдаж байснаа жигтэйхэн нам гїм болж, гагцхїї хєлд гишгэлэгдсэн цэцэгийн їнэр л ханхлах болов. Оройдоо лаваандын їнэр ханхлаад байх шиг удтал бодогдоод галзуурахгїй юмсан гэж хичээн биеэ барьжээ. Урсула тїїнд ойртохыг болив. Тэр нэгэн орой Амарантаг гал тогоондорж,гара цогоор тєєнєн, гар нь євдєх хосрох гэдэг туйлгїй болсноо сїїлдээ мэдэ алдаж гагцхїї тїлэгдсэн махны хэншїї ханхалж байхад ч єрєвдєж харсангїй. Энэ нь сэтгэлийн зовлонг намжаах хамгийн хїчтэй эм байлаа. Хэдэн єдєр Амаранта гараа єндєгний шар уурагт дїрэн байшин дотуураа явбал, халанхай нь бага багаар эдгэж, їїнтэй хамт тїїхий єндєг тусалсан мэт сэтгэлийнх нь шарх ч анилаа. Амарантагийн тїлсэн гараа їхэн їхтлээ хав хив даавуугаар боож явсан нь тийм эмгэнэлтэй юм болсны цорын ганц тэмдэг болж їлдэнэ. Аркадио гэнэт уужим сэтгэл гаргаж, Пьетрогийн нас барсанд албан ёсны гашуудал зарлах шийд гаргав. Урсула їїнийг замаа алдсан хїїхдээ
голомтдоо эргэж ирж байгаа хэрэг гэж боджээ. Гэвч эндїїрсэн байлаа. Аркадио тїїний гараас нэгэнт алдагдаж, тэгэхдээ цэргийн хувцас ємссєн цагаасаа алдагдсан ч бус, ерєєсєє Урсулад дотно байсангїй ажээ. Тїїнийг Ребеакагийн л адил илїї ч їгїй, дутуу ч їгїй, тєрсєн хїїхдээс ялгаагїй ав адил илїї ч їгїй, дутуу ч їгїй, тєрсєн хїїхдээс ялгаагїй ал ав адил єсгєсєн билээ. Багад нь нойр хулжих тахал гарч, Урсула байшин барих гэж бужигнуулж, Хосе Аркадио Буэниа галзуурч, Аурелиано гэрийн мухар сахиж, Амаранта, Ребека хоёр тангараг тасарч таарсан учир Аркадио зожиг, аймхай хїїхэд болжээ. 1 Христос шашны ёсонд талийгаачийг оршуулахад гашуудан уйлдаг тусгай хїн байдаг ажээ. –Орч
Аурелиано тїїнд бичиг зааж байхдаа хар элгийн хїн л ийм єайх гэхээр огт єєр юм бодож байдаг байжээ. Тэрбээр Аркадиод хувцсаа єгдєг боловч бїр тамтаг нь тасарсан хойно єгдєг, тїїнийг нь Виситасьон биен тааруулан оёж єгдєг байжээ. Аркадио хєлднь таарахгїй том гуталтай, тїмэн нєхєєстэй ємдтэй, эмэгтэй хїнийх шиг бєгстэйдєє их зовдог байжээ. Тэр ихэчвлэн Виситасьон, Катаруре хоёртой л єєрийнх нь хэлээр ярина. Мелькиадес л Аркадиог їнэхээрийн сонирхдог ганц хїн байж, мэдэхгїйд эрээн цоохор бичгээ тїїнд уншиж, зураг авах эрдэм зааж єгчээ. Аркадио євгєний їхэхэд бусдаас далд яаж гашуудан уйлж, бичсэн юмыг нь ойлгохгїй мєртлєє яаж їзэж, цыганыг дахин амиуулах аргыг яаж цєхрєнгєє бартал эрж хайсныг хэн ч гадарласангїй. Сургуульдаа нэр хїндтэй, хэлснээ л хийлгэдэг багш, дзараа нь хатуу хууль гаргадаг, гоё дїрэмт хувцас ємсдєг их эрх мэдэлтэй хїн бослноор сэтгэлийн тэр бєєдий нь арилжээ. Нэг орой Катариногийн газарт нэг нь ‚Чи эцэг євгийнхєє нэрийг бузарлаж байна‛ гэж тїїнд хэлжээ. Эн эшазруун хїнийг ч Аркадио буудчих байх даа гэж цємєєрєє бодож байтал харин тэгсэнгїй, - Миний аз болоход, би Буэндиа биш гэж хэлжээ. Аркадиогийн їрчлэгдсэн нууцыг мэддэг хїмїїс тэгж хариулахад нь цємийг мэдчихэж гэж бодсон боловч їнэндээ бол Аркадио эцэг эхээ хэзээ ч мэдэлгїй єнгєрчээ. Тэрбээр тєрсєн эх Пилар Тернерад Хосе Аркакио, Аурелиано хоёрын адил ихэд тачаадаг, зураг буулгаж байгаа харанхуй єрєєнд нь эхийгээ орж ирэхэд хамаг бие нь жирсхийгээд явчихдаг байжээ. Пилар Тернера урьдын сэтгэлийг булаах чадлаа алдаж сайхан инээдэг нь єнгєрсєн боловч Аркадио тїїнийг хулмасны нь нляуун їнэрээр эрж олдог байлаа. Дайны ємнєхєн Пилар отгон хїїгээ авах гэж сургууль дээр урьдынхаасаа нэлээд оройтож иржээ. Урьд амрах єрєє байгаад сїїд нь гав тушаа хадгалах болсон тасалгаанд Аркадио тїїнийготож байлаа. Хїїхэд гадаа тоглож байсан учир Аркадио дїїжин орон дээр хэвтээд, Пиларыг энэ тасалгаагаар заавал дайрна гэдгийг мэдэн, байж ядсандаа чичирч байжээ. Пилар ч ороод ирлээ. Аркадио гараас нь шїїрэн авч дїїжин ор руу чирэв. ‚Болохгїй, болохгїй. Чамайг жаргаая гэж би хэчнээн бодож байгааг чи мэдэхгїй. Гэвч тэнгэр хартугай, болохгїй" гэж Пилар Тернера хиртхийн хэлэв. Аркадио тїїнийг Буэндиагийнхны удмын хар бяраар бїсэлхийгээр нь хаман тэвэртэл, бие нь мэдрэгдсэнд нїд нь хранхулаад явчихав. ‚Нэг их
ариунхан амьтан болох гэж бїї маягла. Чиний, буруу дуулаагїй бол ‚їгїй‛ гэдэггїйг толгойтой бїхэн андахгїй‛ гэж хэлэхэд Пилар Тернера єєдгїй заяатайдаа гомдохын дэдээр гомдож, - Хїїхэд харчихна. Єнєє шєнє хаалга бїї тїгжээрэй гэж шивнэв. Шэнє нь Аркадио шїдээ хавчинатал чичирсээр дїїжин орон дээрээ хїлээж байлаа. Тэрбээр хїрэлзгэнэ тасралтгїй дуугарах, усны бух яг цагийн хуваарьтай юм шиг нэг л цагт урамдахыг чагнан, цурам хийлгїй байхдаа єєрийг нь хуурчээ гэж хором єнгєрєх тутам ойлгож байлаа. Сэтгэл їймрэн галзуурахад ганц хуруу дутуу байтал хаалга сэвхийтэл онгойв. Хэдэн сарын дараа Аркадио буудуулах гэж зогсохдоо энэ агшинг эргэн санана. Эхлээд хажуугийн єрєє рїї нэг хїн андууран ороод зїрх алдангуй явах, сандал тїрхийтэл мєргєх нь дуулдсанаа ханахуд бараа нь сїїтгэнэн харагдаж зїрхний нь тїргэн тїргэн цохиход агаар долгхис їїсгэн чичирчээ. Энэ зїрх Аркадиогийн цээжин дэх зїрхнээс єєрєєр цохиж байлаа. Аркадиогийн гараа сунгавал нэг хурундаа давхар бєлзєг зїїсэн гэр таарлаа. Тїїнийг харанхйд алдагдан алдаж байхад нь а мєлтєс тосон нь тэр байжээ. Гїрийсэн судал, айснаас тїргэн лугших судас эрхий хурууных нь угт амьдралын зураасыг їхлийн мурий зураас огтолсон нойтон алга баригдав. Тэгэхэд л энэ бол єєрийн нь хїлээсэн эмэгтэй биш байна гэдгийг мэдэв. Хїїхнээс нєгєє нэг їнэр ханхлахгїй, єєр цэцгийн їнэр анхилна. Эрэгтэй хїнийх шиг хавтгай товчтой, хатуу мээмтэй аж. Янаглах нь эв дїйгїй бєгєєд эмх замбараагїй боловч эцсэнгїй ажээ. Энэ бол Санта Софи де ла Пьедад гэсэн туйлын хачин нэртэй бїсгїй байлаа. Пилар Тернера хадгаламжийнхаа тэн хагасыг буюу тавин песог тїїнд тєлж байж Аркадиогийн євєрт оруулжээ. Аркадио энэ бїсгїйг хїнсний жижиг мухлагт аав ээждээ туслаад байж байхыг нь хэд хэд харсан боловч огт анзаардаггїй байжээ. Учир нь тэр бол шаардлага гартал хїнд анзаарагдахгїй байж чаддаг ховорхон чанартай хїн байлаа. Гэвч энэ шєнєєс хойш бїсгїй залуу эрийн суганд хоргодон мигуй шиг цагираглан хэвтэх болов. Пилар Тернера хадгаламжийнхаа їлдсэн хагасыг єгч байж эцэг эхээр нь зєвшєєрїїлсэн учир бїсгїй сургууль дээр єдрийн амралтаар ирдэг болов. Хожим нь засгийн газрын цэрэг тэр хоёрыг сургуулийн байрнаас гаргасан учир мухлагийн мухрын єрєєнд хайрцагтай цєцгийн тос, шуудайтай эрдэнэшишийн дунд їїлэн борооны явдлыг їйлдэх болов. Аркадиог цэргийн ба иргэний захирагчаар томилогдож байх їеэр тэднийх охинтой болжээ. Їїнийг нь мэдэх цорын ганц хамаатан гэвэл Аркадиотой хамаатан садны хувиар гэхээс хань хамсаатны хувиар ойр дотно болсон байсан Хосе Аркадио, Ребека хоёр байлаа. Хосе Аркадио гэр бїлийн дєнгєнд ороод хїзїїгээ гїрдийтэл зїтгэж байлаа. Ребека зан чанга, хатуу хуял ханахыг мэдэхгїй, нэр хїндэд дуртайгаараа нєхрийнхєє гань галзуу занг хазаарлаж, тэр нь хойрго, хїїхэмсїї амьтан байснаа ажлын булиа хїчтэй шар болжээ. Гэр нь цэвэр цэмцгэр байдаг байлаа. Єглєє нь Ребека цонхоо цэлийтэл дэлгэж, оршуулгын газрын тэндээс їлээх салхи тасалгаанд орж ирэн хашааны хаалгаар нэвт гарахдаа хана туурга, тавилга саван дээр їхээрийн єлєн тоос суулгана. Шороо идэхийг хорхойсдог нь, эцэг эхийн яс харжигнадаг нь, хуял тачаал хєдєлдєг нь, Пьетро Креспийн номойхон шаналдаг нь нэгэнт улирч балран мартагджээ. Єдєржин Ребека цонхны дэргэд дайн дажин болж байна гэж бодох санах юмгїй, юм хатгамлан сууж,
тавиур дээр шавар ваар доргин хєдєлж эхлэхэд босож, цул шавар болчихсон тайган ноход, араас нь шувууны хоёр амтай буу їїрч, давируултай савхин гутал ємссєн тэнгэр баганадсан эрийн орж ирэхээс нь ємнє хоолыг нь халаадаг байлаа. Заримдаа нєхєр нь буга їїрчихсэн ирэх боловч ихэвчлэн хэдэн чандага буюу зэрлэг нугас холбочихсон барьж ирнэ. Захирагч болсныхоо дараахан нэг орой Аркадио тэднийд гэнэт иржээ. Аркадио тэдэнтэй гэрээс нь гарснаас хойш уулзаагїй боловч их садансан найрсаг байсанд цаадуул нь ‚Халуун хоол идээд яв‛ гэж урьжээ. Ребекаг кофе єгєхєд л Аркадио чухам ямар хэргээр ирснээ хэлэв. Хосе Аркадиогийн талаар тїїнд хов мэдїїлсэн байжээ. ‚Хосе Аркадио хашаан дахь газраа хагалсныхаа дараагаар хажуугийн газар руу орж, шараараа айлын газрын хашааг буулгаж, барилгыгнь газартай тэгшлээд, орчныхоо хамгийн сайн бїх газрыг авчихлаа‛ гэж, ‚Зарим тариачдын газар хэрэггїй байсан тул авалгїй татвар ногдулж, бямба гариг бїрд буугаа їїрч, нохдоо дагуулсаар ирж, гувчуур татдаг боллоо‛ гэж зэс хошуулсан байжээ. Хосе Аркадио ‚Тэгээгїй‛ гэж зїтгэсэнгїй. Тїїний авсан газар бол Макондог байгуулах їед Хосе Аркадио Буэндиад анх хуваарилсан газар байсан гэж шалтаг зааж,угтаа єєрсдийнхєє мэдлийн газрыг бусдад єгснєєрєє эцэг нь тэгэхэд л ухаан санаа муудсан байсан гэж нотлоход бэлхэн байлаа. Аркадио їнэн мєнийг олох гэж ирсэнгїй учир тэгж учирлахын хэрэг огт байсангїй аж. Аркадио бїртгэх товчоо байгуулах саналтай байгаагаа хэлээд Хосе Аркадиог єєрєє татвар хураахаа болиод, нутгийн эрх баригчдыг татвар хураадаг болговол булааж авсан газраа хууль ёсоор эзэмших эрхийг Хосе аркадио уул товчоо єгнє гэжээ. Тэр хоёр за зїїболон тохиролцов. Хэдэн жилийн дараа хурандаа Аурелиано Буэндиа газар эзэмших эрхийг дахин хянахдаа ахынх нь нэрдээр тэдний хашаа байсан довцог дээрээс нїдний хараа хїрэх тарианы бїх газар, тїїний дотор оршуулгын газрыг бичсэнийг, арван нэгэн сар хотыг захирч байхдаа Аркадио татварын мєнгє тєдийгїй Хосе Аркадиогийн эзэмшил дээр їхэгсдийг оршуулах зєвшєєрєл олгосны мєнгийг хїртэл идэж байсныг їзнэ. Хэдэн сар болоод Урсула бїх улсын мэдчихээд сэтгэлийг нь улам зовоохын нэмэр гэж єєрєєс нь нуугаад байсан юмыг олж мэджээ. Эхлээд тїїнд сэжиг тєржээ. Нєхрийнхєє аманд тарвасны шїїс халбагадан хийхзуураа ‚Аркадио маань хувьдаа байшин барьж байгаа‛ гэж бахархсан дїртэй єгїїлжээ. Гэвч ‚Яагаад ч ювм бїї мэд энэ нэг л биш дээ‛ гээд єєрийн эрхгїй шїїрс алджээ. Хожим нь Аркадиог байшингаа бариад дууссанаар барахгїй єєртєє австри тавилга захиалж байна гэж дуулахдаа сангийн мєнгє шамшиж байна гэдэгт нь эргэлзэхээ болив. Нэг удаа ням гаригийн мєргєлєєс буцаж явахдаа Урсула шинэ байшиндаа офицеруудтай хєзєр тоглож байгааг нь хараад, ‚Чи манай гэрийнхний нэрийг бузарлаж гїйцлээ. Тэгэхэд л Урсула, тїїний зругаан сартай охинтойг, ёс тєргїй сусан Санта Софи де ла Пьедад нь дахиад хєл хєїнд болсныг мэджээ. Урсула Аурелиано Буэндидад хаана ч байлаа гэсэн захидал бичиж, энэ бїх байдлыг дулагя гэж шийдсэн боловч дараа дараачийн єдєр болсон хэрэг явдлыг їзэхдээ захидал бичихээ больсон тєдийгїйтэгж бичих гэж байсандаа тэр ч байтугай харамсжээ. Макондогийнхны хувь зєвхєн ярьдаг, бїдэг бадаг, алс холын юм шиг санагддаг байсан дайн сэтгэл тїгшим, барим тавим болжирлээ. Хоёдугаар сарын шувартаргаар хотын захад туужуу ачсан илжиг унаж туж тоос болсон эмгэнхїрч иржээ. Огт гэм хоргїй
байдалтай тул хуруулаад хєндийгєєс яваа энгийн нэг худалдаачин эхнэр гэж санаад илїї дутуу юм асуулгїй нэвтгїїлжээ. Эмгэн шууд хуаран тийш явж очив. Аркадио тїїнийг хуучин ангид хїлээж авлаа. Одоо ар талын хауаран аятай болсон энэ тасалгаанд эндтэнд хуйлсан, цагиргаас єлгєсєн дїїжин ор харагдаж, єнцєг булан бїрд нь сийрс овоолж, шалан дээр винтов, карабин, тэр ч байтугай ангийн буу хєглєрч байлаа. эмгэн номхон зогсож ёслоод, - Хурандаа Грегорио Стивенсон гэж биеэ танилцуулжээ. Тэр муу мэдээтэй иржээ. Тїїний їгээр бол либералуудын эсэргїїцлийн сїїлйин голомт дарагджээ. Риаочагаас байлдсаар ухарч яваа хурандаа Аурелиано Бэндиа тїїний Аркадио руу хэл хїргїїлэхээр ирїїлжээ. ‚Либералуудын амь насыг єршєєж, эд хєрєнгєнд халдахгїй‛ гэж засгийн газрын цэрэг амлах юм бол Макондог эсэргїїцэлгїйгээр єгєх хэрэгтэй гэж хэлїїлсэн байлаа. Аркадио атигар эмгэнээс ялгарах юмгїй хачин элчийг жигших, єрєвдєх зэрэгцїїлэн хараад, - Танд бичгээр бичсэн тушаал байгаа биз дээ гэж хэлсэнд элч: - Яалаа гэж байх вэ. Байдал ийм байхад єєрийгєє барьж єгєх юм биедээ авч явж болохгїй гэдэг нь хэний ч мэдээжийн хэрэг гэж хэлжээ. Тэгтэл тэр єргєн бїснийхээ цаанаас алтан загас гаргаж ирээд ширээн дээр тавив. Энэ бол хурандаа Аурелиано буэндиагийн хийсэн загасны дайнаас ємнє хїн худалдаж авсан байж болох учир батлахтэмдэгболж чадахгйї. Єєртєє итгїїлэхийнтулдэ чл цэргийн нууцыг хїртэл задалж, Карибын тэнгисийн арлаас хєєгдєгсдийг элсїїлж, буу, сум хэрэгсэл олж аван, жилийн цэсээр эрэгт гарахаар оролдох чухал даалгавар биелїлэхээр Кюрасо орж яваагаа хэлжээ. Гэвч Аркадио туйлбартай байлаа. Чухам хэн болохыг нь мэдтэлээ элчийг харуул хамгаалалттай байлгаж, Макондо цайзыг їхэх сэхэхээ їзэн хамгаалахаар шийджээ. Нэг их удсангїй, либералуудын ялагдаж байгаа мэдээ улам бїр батлагдсаар байлаа. гуравдугаар сарын хуучдаар нэг шєнє, цагаасаа эрт орсон бороо Макондогийн гудамжийг їерлїїлж байхад бїрээний янхийх чимээ тїрїїчийн хэдэн долоо хоногийн дїнсгэр тавйан байдлыг эвдэж, хойноос нь их бууны дуу нирхийж, сус сїмийн гонхонг арчин хаяв. Эсэргїїцнэ гэдэгїнэндээ ямар ч ухаангїй хэрэг байв. Аркадио зэвсэг муутай, хорь хорьхон сумтай, дєнгєж тавин хїнтэй байлаа. Энэ хїмїїсийн дотор тїїний сїржин урианд хєрєсєн, бїтэхгїй хэргийн тєлєє утсан чинээ улаан амиа єгєхєєс сийхгїй шавь нар нь ч байлаа. Газар их бууны буудлагаас лоргиж, буу бзамбараагїй тачигнах, хїмїїс пир пар гїйлдэх, эмхгїй тушаал єгєх, бїрээний утгагїй дуугарах чимээ сонсдож байхад єєрийгєє хурандаа Стивенсон гэсэн хїн Аркадиотой арайхиж ярив. ‚Дєнгєтэй, эм хїний хувцастай ингэж шившигтэй їхэхээ байя. Їхэх заяатай бол тулалдаж байгаад їхье гэж хэлсэнд Аркадио сая їнэмшиж, тїїнд буу, хорин сум єгєхийг тушаагаад, таван хїнтэй хамт хуаран хамгаал гэж їлдээн, єєрєє хориглолтыг удирдахаар штабынхантайгаа гарав. Аркадио хєндийн зам дээр гарч амжсангїй. Макондо руу ордог хаалганы дэргэд байгуулсан бэхлэлт нурж, хотыг хамгаалагчид гудамжинд байшин байшин дамжин тулалдаж, сумаа дуустал винтовоор буудаад, сїїлд нь гардан
тулалдаанд оров. Тэднийг дийлэдх байдалтай болж ирэхэд эмэгтэйчїїд хоолны хутгаа бариад гудаминд гїйлдэн гарлаа. Ийм хєл толгойгїй юм болж байхад Аркадио нэг харвал Амаранта дан унтлагын цамцтай тїїнийг эрэн явж байлоаа. Хосе Аркадио Бэндиагийн хуучин гар бууг барьчихсан явах ньгалзуу солио туссан мэт. Аркадио байлдаанд буугаа хаячихсан офицерт винтовоо єгєєд Амарантаг гэрт нь хїргэж єгєхєєр нарийнгудам руу ухасхийв. Урсула их бууны сум исгэрэхийгч, нэг сум зэргэлдээх байшингийн їїрэн талыг цєм цохихыг ч тоохгїй їїндээ зогсож байлаа. Бороо зогсоон боловч гудамж нялцайсан саван шиг гулсамтгай, нойтонболжээ. Шєнє харанхуй байсан учир хар таамгаар явах хэрэг гаррав. Аркапдио Урсулад Амрантаг орхиод эргэж, булангийн цаанаас єєр рїї нь гал нээсэн хоёр цэргийг буудав. Гэтэл шїїгээнд удтал хэвтсэн гар буу баарлаа. Урсула Аркадиог биеэр халхлан тїїнийг байшинд оруулах гэж тїлхэн, - Явъя гэм. Тэнэглэх чинь гїйцээ гэж загнажээ. Цэргїїд тэр хоёрруу буугаа шагайв. - Хатагтай, наадхїнээ орхи, тэгэхгїй бол амины чинь л хохь болно шїї! гэж нэг нь хашгирав. Аркадиог Урсулаг єєрєєсєє хєндийрїїлээд бууж єгєв. Хэсэг байзнатал буун дуу намдаж, хонх хангиналаа. Эсэргїїцэл хагас цагт л ларагдав. Аркадиогийн хїмїїсээс нэг нь ч амьд гарсангїй боловч їхэхдээ їхэр буугаа гэгчээр гурван зуун цэргийн єєдєєс хатан зоригтой їзжээ. Хуаран тэдний сїїлийн тушиц газар болов. Засгийн газрын цэрэг хуаран руу шийдвэрлэх дайралт хийхээр бэлтгэж байхад єєрийгєє хурандаа Грегорио Стивеносон гэж нэрлэсэн хїн хоригдлуудыг суллаж, хїмїїсээ хурангаас гарч гадаа тулалд гэж гэж тушаав. Тэр хїн хэд хэдэн цонхоор амжин галлаж, дайсны сум тоолон унагаж байсанд довтлогсод хуаранг маш сайн хамгаалалттай юм байна гэж бодоо, их буугаар буудан нурав. Байлдааны ажиллагааг удирдаж байсан ахмад, нурсан байшин дотор хоосон буу атгасан гараа их бууны суманд тастуулсан, дан дотруу ємдтэй їхсэн хїнээс єєр хэн ч байхгїй байсанд гайхаж хоцорчэээ. Їхсэн хний їс нь эмэгтэй хнийх шиг єтгєн бєгєєд урт дагзан дээр нь сам хатгаастай, хїзїїнд нь алтан загастай сахиус зїїлттэй байлаа. Ахмад нїїрийг нь харах гэж гутлынхаа хоншоороо хїїрийг эргїїлэн їзээд мэл гайхаж, ‚Юу гээч чєтгєр вэ!‛ гэж хараасанд бусад офицер хїрч ирэв. - Энїїний хаанаас гарч байгааг хараач! Энэ чинь Грегорио Стивенсон байна гэж ахмад тэдэнд хэлэв. Їїрээр цэргийн хээрийн шїїхийн тогтоолоор Аркадиог оршуулгын газрын хайсны дэргэд цаазаар авав. Багаас єєрийг нь зовоодог байсан аймхай зан яагаад алга болчихсон учрыг амьд байх сїїлчийн хоёр цагт гайхаад гайхаад олсонгїй. Саяхан гэнэт зориг орсноо харуулах гэсэндээ л ялын учир нажиргїй олон заалтыг тийм тайван сонсож байсан уу гэвэл їгїй ээ. Тэр Урсулаг Хосе Аркадио буэндиатай туулайн бєєрний доор кофе ууж байгаа даа гэж бодов. Нэг єгч амжаагїй байсан найман сартай охин, мєн наймдугаар сард тєрєх хїїхдээ бодлоо. Санта де ла Пьедад єчигдєр орой байлдахаар явахад нь бямба гаригийнїдийн хоолоор хэрэглэж бугын мах давсалж байсан нь санагдаж, мєр рїї нь намиран буудаг хар їс, хиймэл юм
шиг санагддаг урт єтгєн сормус нь бодогдож, гуниг тєржээ. Ойр дотныхоо хїмїїсийг санахдаа уярч нялуураад байсангїй, яаж амьдарч ирж вэ гэж хатуухан бодоодїзхэдэ хамгийн их їзэн яддаг байсан хїмїїсээ хэрэг дээрээ хэчнээн хайрладаг байснаа ойлгож эхэлжээ. Цэргийн хээрийн шїїхийн дарга тєгсгєлийн їгээ эхэлж байхад Аркадио бїїр хоёр цаг єнгєрєєд байгааг анзаараагїй л байлаа. Даргын хэлсэн нь: ‚Дээр дурдсан ял ийм єдий тєдий эм мєрийн баримтаар нотлогдоогїй байлаа ч гэсэн яллагдагч захиргаандаа байсан хїмїїсийг їхлийн єєдєєс явуулж, амь насыг нь хий бїрэлгэн цагаандаа гарсан мэт гэмт хэрэг їйлсдэнд нь л цаазаар авах ял онооход бїрэн болно‛ гэжээ. Санасан энэ сургуульд эрх мэдэл олохтой хамт анх удаа єєртєє итгэтэй болсноо єєртєє итгэл алдахыг анх мэдэрснээ сана зогсохдоо алахын хооронд ийнхїї ёс тєр болж байгаа нь утгагїй юм гэж санажээ. Їнэнийг хэлэхэд тїїний хувьд їхэх ямар ч тєлєвлєгєє сонсохдоо айсангїй, харин уйтгарлажээ. ‚Хамгийн сїїлд юу хїсэж байна вэ?‛ гэж асуун асуутал ганц ч їг дуугарсангїй. - Охинд минь Урсула гэж эмээгийнх нь нэрийгєгєєрэй гэж эхнэрт хэлээрэй гээд хэсэг дуугїй байснаа нэмж мєн гэдсэнд байгаа хїїхдээ гарахад эрэгтэй бол авгыг нь бус, євгийг нь дурсаж Хосе Аркадио гэж нэр єгєєрэй гэж бас хэлээрэй хэмээн цангинасан дуугаар хэлжээ. Аркадиог хайсны дэргэд аваачихын урьд Никанор лам нїглийг ньнаманчлах гэв. ‚Надад наманчлаад байх нїгэл юу ч байхгїй‛ гэж хэлснээ аяга харкофе уугаадцэргїїдийг ‚Яавал яа‛ хэмээжээ. Буудах тушаалыг ахмад єгєхєєр болов. Тїїнийг Яргачин Роке гэдэг байсан нь учиртай ажээ. Тэр бол бєєнєєр нь цаазаар авах мэргэжилтэн байжээ. Тасралтгїй шиврэх бороон дунд оршуулгын газрын зїг алхаж явахаднь тэнгэрийн хаяанд лахгва гаригийн єглєєний ягаантуяа татаж хээлж байлаа. Шєнийн манан арилахын хамт уйтгарт нь ч арилж, туйлын сониуч зан нь хєдєлжээ. Хайс руу нуруугаа харуулаад зогсохыг тушаахад нь эргэхдээ нойтон їстэй, ягаан цэцэгтэй эдээр хийсэн палаажтай Ребекагийн цонхоо цэлийтэл нээж байхыг харжээ. Аркадио тїїнд харагдах гэж байдгаараа чармайв. Ребека ч хайсыг гїйлгэн харж байснаа тїїнийг гэнэт хараад айсандаа мэлэрч, тэгснээ биеэ барин салах ёс нїйцэтгэн гараа даллалаа. Аркадио ч гараа даллав. Яг л энэ агшинд винтов буунуудын тортогт ам єєр рїї нь чиглэж, Мелькиадесий бичсэнээ їг їгээр нь дуудан унших, анги дотуур Санта Софи де ла Пьедадын тєєрєн явах нь сонсдож їхсэн Ремедиосын царайг харах їеийнх шиг хамар нь мєс шиг хатуу болж байгаа нь мэдэгдэв. ‚Єє, золиг гэж, охин гарвал Ремедиос хэмээн нэр єгєєрэй гэж хэлэхээ мартаж шїї длээ‛ гэж дєнгєж бодож амжив. Насан турш нь зовоож байсан тэр айдас дахин палхийтэл тєрєв. Ахмад буудах тушаал єглєє. Аркадио дєнгєж цээжээ дэлгэж, толгойгооо єргєж амжаад, хонгыг нь дагаад халуун оргиулан урсаж байгаа нойтон юм хаанаас гарч байгааг ч ойлгосонгїй, - Новшнууд! Либералуудын нам мандтугай! Гэж хашгирчээ. ***
***
***
Тавдугаар сард дайн дуусав. Засгийн газар сїржин тунхаглалдаа энэ тухай мэдэгдэхээс, самуун дэгдээгчдийг хайр найргїй гэсгээн цээрлїїлнэ гэж амлахаас хоёр долоо хоногийн ємнє хурандаа Аурелиано Буэндиа индиан домчийн хувцас ємсєєд баруун хил бараг хїчр явтлаа баригджээ. Аян дайнд мордохдоо тэрбээр хорин нэгэн хїн дагуулж гарсны арван дєрєв нь тулалдаанд амь эрстэж, зургаа нь шархтай хэвтэж байсан учир бїрмєсєн ялагдах їед нь хурандаа Геринельдо Маркес л хамт байжээ. Хурандаа Аруелиано Буэндиагийн олзлогдсон тухай мэдээг Макондод тусгай хуулиар зарлажээ. ‚Хїї минь амьд байна. Дайсан нь тїїнийг энэрч хайрлаасай гэж тэнгэрт мєргєе‛ гэж Урсула нєхєртєє хэлжээ. Гурван єдєр хїзїдэ эзовон уйлаад, дєрєв дэх єдєр ньгал зууханд чавганы чанамал бэлтгэж байтлаа гэнэт хажуудаа тїїний дуу гарахыг тов тодхон сонсжээ. ‚Энэ Аурелиано байна‛ гэж хашгирада, їнийгээ нєхєртєє хэлэх гэж туулайн бєєр рїї харайлган очиж ‚Энэ Аурелиано байна. Ямар азаар амьд гарсныгб її мэд, ямар ч гэсэн амьд байна, бид удахгїй уулзах нь‛ гэжээ. Урсула уулзана гэдэг итгэж байлаа. Тэгээд гэрийнхээ шалыг угаалгаж, бараагаа сольж хураалгав. Долоо хонож байтал хурандаа Аурелиано Буэндиапд цаазаар авах ял оноож нутгийнхны нь зїрхийг їхїїлэх гэж Макондод хороох гэнэ гэсэн цуу дэгдэж, тїїний совин батлагдав. Даваа гаригийн єглєє арван нэгэн цагийн алдад Амранта, Аурелиано Хосег хувцаслаж байтал гэнэт алсад замбараагїй шуугиан бїрээний дуу гарч, хормын дараа Урсула "Ав‚ад ирлээ!‛ гэж хашгирсаар тасалгаанд гїйн орж ирлээ. Цэргїїд бїчсэн олныг бууныхаа бєгсєєр нїдсээр зам гаргаж явав. Урсула, Амаранта хоёр шавааралдсан хїмїїсийн дундуур чихэлдсээр явж хажуугийн гудамжинд хїрээд Аурелиано Буэндиаг олж харлаа.: Хєл нїцгэн, хувцас хунар нь урагдсан, сахал їс нь сєрвийсєн тэрвээр угйлгачинтай адил болжээ. Аурелиано Буэндиа улайстал халсан халсан элс хєлийг нь тєєнєхийг ч анзаарахгїй явна. Тїїний гарыг ард ньхїлж, хїлэгний нь нэг їзїїрээс морьтой офицер барьжээ. Хажууд нь мєн л хир даг болсон,хувцас хунар нь урагдсан хурандаа Геринельд Маркесийг авч явлаа. Хоёул огтхон ч гутарсан янзгїй ажээ. Олон тїмэн цэргїїдийг элдвээр хараан тїрхрэлдэж байгаад тэр хоёрын сэтгэл нь хєдєлсєн байдалтай байлаа. - Хїї минь ээ! Гэж Урсула олны шуугиан дунд тод гэгч дудаа, єєрийг нь зогсоох гэсэн цэргийг цохиод авав. Офицерийн морь цоройв. Хурандаа Аурелиано Буэндиа давхийн зог тусаад, ээжийнхээ тэврэх гэхэд нь бултаад нїдийг нь цоо ширтэж, - Ээж ээ, харь, Мэддэг улсаас нь зєвшєєрєл аваад шорон эргэж очоорой гэж хэлэв. Аурелиано Буэндиа Урсулагийн ард хулгасхийн зогсож байгаа Амарантаг хараад тїїн рїї инээмсэглэн ‚Гар чинь яагаа вэ?‛ гэж асуусанд Амаранта хар даавуугаар боосон гараа єргєж ‚Тїчлхсэн юм аа‛ гэж хэлээд Урсулаг морьдын хєлєєс холдуулан хойш чангаав. Цэргїїд ни\ирхийтэл хий буудав. Морьт цэргийн бар олзлогдогсдыг хїрээлнэ, хуаран руу хатируулан одлоо. Орой нь Урсула хурандаа Аруелиано Буэндиатай уулзахаар очив. Тэрбээр донАполинар Москотегоор хєєцєлдїїлж байгаад зєвшєєрєл олчих гэсэн боловч цэргийнхэн бїх эрх мэдлийг гартаа авсан учир тїїний їгийг тоох хїн байсангїй. Никанор лам элэгний нь євчин хєдлєєд хэвтэж байлаа.
\Алах ял заагдаагїй хурандаа Геринельдо Маркесийн эцэг эх хїїгээ эргэх гэсэн боловч цэргїїдэд бууны бєгсєєр занчуулаад хєєгдєн гарчээ. Тус болж чадах хїн байхгїйг їзэж, Аурелианог маргааш їїрээр буудна гэж итгэсэн Урсула єгєх гэсэн юмаа баадагнан, хуаран руу ганцаар очиж, - Би хурандаа Аурелиано Буэндиагийн эх байна гэж хэлжээ. Харуулууд замд нь хєндєлсєв. ‚Би ямар ч байсан орно. Та нар буудах тушаалтай юм бол шууд буудаадах‛ гэж хэлээд нэгийг нь хїчтэй нь аргагїй тїлхэн зайлуулахад цээжээ нїцгэлсэн хэдэнц эрэг буугаа цэрвэрлэж байгаа тасалгаанд оров. Зузаан шилтэй саравч зїїж, аяны байдлаар хувцасласан, царай ягаан, зан эелдэг нэгэн офицер Урсулагийн араас ухасхийсэн харуулууд руу дохисонд тэд ч гарав. - Би хурандаа Аурелиано Буэндиагийн эх байна гэж Урсулаг дахин хэлсэнд тэр офицер тїїний хэлснийг залруулж, - ‚Сеньор‛ ч байх яах в эгэж Урсула зєвшєєрєєд, - Ган уулзуулж єгвєл л боллоо гэв. Алах ял авсан хїнтэй хїн уулзуулж болохгїй гэсэн дээрээс тушаалтай байсан боловч офицер толгой мэдээд Урсулаг арван таван минут уулзахыг зєвшєєрчээ. Урсула солих цэвэр дотуур хувцас, хурим дээрээ хїїгийнхээ ємсєж байсан шаахай, тїїнийг ирнэгэж зєгнєсєн єдрєєсєє хойш хадгалсан амттан зэрэг боодолтой юмаа тэр офицерт їзїїлэв. Урьд дєнгє гав байсан єрєєнд Аурелиано суганы нь шарх хувилсан учир гараа алдлаад хэвтэж байлаа. Сахлаа хусахыг нь зєвшєєрчээ. Їзїїр нь эргэсэн єтгєх сахал нь шанааг нь улам товойлгожээ. Хїї нь урьдынхаасаа цонхигор, арай єндєр, бїр ганцаардмал болсон юм шиг Урсулад санагдав. Пьетро Креспийн ами хорлосон, Аркадиогийн 1 Качко (испани)- ганган дэгжин. Колумбад дотоод районы оршин суугчдыг тэгж нэрлэдэг. Цадиггїй авирласан,тэгээд буудуулсан, туулайн бєєрийн доор Хосе Аркадио Буэндиа этгээд авирлаж байгаа зэрэг гэртээ болсон бїхнийг мэдэж байлаа. Амаранта хїнтэй суулгїй бэлэвсрэн, Аурелиано Хосег єсгєж, цаадах нь хосгїй ухаантай_ хэлд орохтойгоо хамт л уншиж бичж сурсныг мэдэж байлаа. Урсула тасалгаанд орсноосоо хойш хїїгийнхээ хэрсїжжсэн царай, эзэрхїї байдал, бяр амтагдсан ханхар биенэс нэг л сїрдэн эвгїйрхээд байв. Аурелиано тэр бїхнийг ийм сайн мэдэж байгаад Урсулагийн гайхсанд ‚Та хїїгийнхээ далдыг хардгийг мэднэ газар даа‛ гэж тоглоом хийгээд ‚Єглєє намайг нааш нь авчирч явахад энэ бїхнийг їзэх шиг болсон юм‛ гэж царайгаа тєв болгон хэлжээ. Їнэндээ бол улс амьтан тойрон шуугилдаж байхад Аруелиано ганцхан жилийн дотор хотынхоо юутай их єєр болсныг гайхаж бодолдоо дарагдаж явжээ. Бїйлсний модны навч нь хувхайрчээ. Хєх єнгийг даран яагаанаар будаж, дахиад хєхєєр будах зэргээр ээлжлэн будсаар байтал байшин нь тэр гєх єнгєгїй болжээ.
-
Чи юу бодож байв даа? Цаг ч явж байна шїї гэж Урсула санаа алдав. Тэгж байна аа, гэхдээ … гэж Аурелиано хэлэв.
Ээж хїї хоёр уулзахын мєрєєс болж байж, асуух юмаа бэлдэж, тэр ч байтугай тїїнд ньтэгж харуилна даа гэж эргэцїлж байж уулзсан боловч ердийн єдєр тутмын юм ярилцхааас хэтэрч чадсангїй. ‚Арвантаван минут дууслаа‛ гэж хуягийг хэлэхэд Аурелиано аяны орны сийрсэн дороос хєлс нэвчсэн хуйлмал цаас гаргаж ирэв. Энэ бол шїлэг байлаа. Эдгээрийн заримыг нь Ремедиосод зориулж бичээд, гэрээсээ явахдаа авч явсан, заримыг нь хожим, тулалдаан тїр амсхийх хооронд бичсэн ажээ. ‚Їїнийг хэнд чбїї уншууларай. Єнєє орой їїгээр зуухаа галлачих‛ гэсэнд Урсула ам єгєєд салахын ёсыг гїйцэтгэн хїїгээ їнэсэх гэж босохдоо - би чамд гар буу авчирсан гэж шивнэжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа харуулыг ойр байна уу їгїй юугэж хараад, мєн л аяархнаар ‚Надад ямар хэрэг болох вэ дээ. Гэхдээ єгчих, таныг гарахад їзчих вий‛ гэж хариулав. Урсула гар бууг цээживчнийхээ цаанаас гаргаж єгєхєд хурандаа Аурелиано буэндиа орныхоо цийрсэн доогуур шургуулав. ‚Одоо надтай салах ёс хийхийн хэрэггїй ээ. Хэнээс ч бїї гуй, хэнийг чбїї царай алд. Намайг аль эрт буудуулчихсан гэж бодож яв‛ гэж зориудын тайван дуугаар хэлсэнд Урсула нулимсаа барин уруулаа хазаж, - Шарх чинь эрхэчих вий дээ, халуун чулуугаар жигнэ гэж хэлээд эргэн, тасалгаанаас гарав. Хурандаа Аурелиано Буэндиа хаалга хаагдтал бодлого болсоор зогсов. Тэгээд дахин хэвтэж гараа дэлгэв. Залуу насны босгыг алхсанаас хойш далдыг їзэх чадалтайгаа мэдэж, эрлэг єєрийг нь авах гэж яваагаа андуурах аргагїйр, тодхон мэдэгдэнэ гэдэгт итгэж явсан боловч одоо буудах хїртэл хэдхэн цаг їлдэж байхад тийм совин татахгїй байсанд гайхаж байлаа. Нэгэн удаа Тукуринк дэх хуаранд маш хєєрхєн бїгсїй ирж, хурандаа Аурелиано Буэндиатай уулзуулж єгєєч гэж харуулаас гуйжээ. Гїїнийг оруулжээ. Зарим хэнээтэй эхчїїд алдартай жанждын євєрт охидоо оруулж, єєрсдийн нь хэлдгээр, їїлдэр угсаагаа сайжруулах гэдгийг бїгдээрээ мэддэг байлаа. Тэр їдэш Аурелиано Буэнда бороод тєєрсєн хїний тухай шїлгээ дуусаж байтал тасалгаанднь бїсгїй гэнэт орж иржээ. Шїлгээ цоожлон хадгалдаг ширээний шургуулгад бичсэнээ хийх гэж цаашаа харжээ. Тэгтэл єєрийг нь буудах гэж байгааг мэдэв. !Аурелиано эргэж харалгїйгээр ширээний нїдэнд байсан гар буугаа шїїрэнгээ, - Битгий буудаарай гэж хэлжээ. Буугаа барьсаар эргэж харахад, бїсгїй буугаа буулгаад балмагдан зогсож байлаа. Амь насанд нь арван нэгэн удаа халдсанаас дєрвєєс ньтэгж амь гарчээ. Бас єєр нэг явдал болжээ. Їл таних этгээд Манауред байсан босогчдын хуаранд шєнє нэвтэрч ороод, тїїний дотны нєхєр хурандаа шєнє нэвтэч ороод, тїїний дотны нєхєр хурандаа Магнифико Висбалийг хутгалж алжээ. Тїїнийг сїїлд нь барьж чадаагїй билээ. Магнифико Висбалийг чичиргээ тусахад нь хурандаа Аурелиано буэндиа орон дэрээ унтуулаад
єєрєє хажууд нь дїїжин орон дээр унтсанюм санжээ. Яагаад юмыг ингэж зєнгєєрєє урьтаж мэдчихээд байгаагийнхааа учрыг олох гээд ядчихжээ. Тэр совин гэнэтхэн л тэнгэр оюуныг нь гийгїїлэх адил, агшин зуур гарцаагїй тэгэх нь байна гэсэн итгэл облон тєрдєг байлаа. Болох гэж байга аюм нь заримдаа барин тавин їзэгдэх учир хурандаа Аурелиано Буэндиа биелсэн хойно л энэ чиньсовин байж шїї дээ гэж мэддэг байжээ. Заримдаа маш тод байвч биелэгдэхгїй єнгєрєх удаа ч байлаа. Тэрбээр совингоо ердийн сїсэгтэй хольдог байлаа. Гэвч тїїнд алах ял оноогоод хамгийн сїїлд нь юї хїсмээр байна гэж асуусанд, - Ялыг Макондод гїйцэтгэж єгєєч гэж хїсмээр байна гэхдээ совингоороо ингэж хэлснээ шууд ойлгожээ. -
Онц шїїхийн даргыг, Буэндиа, биднийг мэхлэх гэж бїї оролд. Энэ бол цаг хожих гэсэн цэргийн заль байна гэж уурласанд хурандаа: Таануус яана вэ, дураараа бол. Миний хїсэх юм гэвэл энэ л байна гэж хариулжээ.
Тїїнээс хойш совин нь татахаа бїр болив. Урсулаг гянданд эргэж ирсэн єдєр тэрбээр удтал эргэцїїлэн бодоод жам ёсоороо бус, зандалчдын дур зоргоор їхэх гэж байгаа учир эрлэгийн элч тїїнийг авах гэж байгаагаа энэ удаа мэдэгдэхгїй байж болох юм гэж шийджээ. Хувилсан шархандаа шаналаад цурам хийсэнгїй. Їїр цайхын ємнєхєн гудамд хєлийн чимээ гарахад ‚Ирж явна‛ гэж бодоод гэнэт аавыгаа санажээ. Хосе, Аркадио Буэндиа ч їїрийн їнэгэн харанхуйгаар туулайн бєєр модны доор эвхрэн суугаад бас хїїгээ бодож байжээ. Аурелиано Буэндиа санаагаар унасан ч їгїй, сандарч айсан ч їгїй, гагцхїї ингэж зуурдаар їхээд єєрийн нь дуусгаж чадаагїй юм яаж дуусахыг їзэж чадахгїй нь гэж бодохдоо уур хїрч байлаа… Хаалга онгойж, цэрэг аягатай кофе барин орж ирэв. Маргааш нь хурандаа Аурелиано Буэндиаг суга нь євдєн солиорох шахаж байтал энэ явдал яг цагтаа давтагдав. Пїрэв гаригт Урсулагийн авчирч єгсєн амттанг тарааж, єєрт нь багадсан цэвэр дотуур хувцас, чийдмэл шаахайгаа ємсєв. Баасан болсон боловч тїїнийг буудаагїй л байлаа. Їнэнийг хэлэхэд, цэргийн эрхтнїїд ялыггїйцэтгэхээс зїрх алдаж байв. Хотынхон даяараа дургїйцэж байгааг їзэхдээ хурандаа Аурелиано буэндиаг буудчихвал Макондод тєдийгїй нийт тойрог даяар улс тєрийн хїнд уршиг дагавар учирч магадгїй гэж бодож, мужийн тєвєєс яахыг асуужээ. Хариу хараахан ирээгїй байсан бямба гаригийн шєнє Яргачин Роке ахмад бусадофицерын хамт Катариногийн газарт очржээ. Бїх хїїхний дотроос ганц нь л сїрдїїлгэнднь їхтэл айсанд єрєєндєє аваачжээ. ‚Хїн алж явдаг хїнтэй тэд унтах дургїй байгаа юм. ‚Хурандаа Аурелиано Буэндиаг буудсан офицер бїх цэргийнхээ хамт газрын мухарт нуугдлаа ч гэсэн эрт орой аль нэгэн цагт цємєєрєє заавал алагдана‛ гэж амьтан хэлцэж байна. Чухам яаж алахыг бол хэн ч мэдэхгїй байгаа юм‛ гэж тэр хїїхэн учрыг тайлжээ. Ахмад Яргачин Роке бусадтайгаа ингэж болох юм гэж ярилцаж, цаадуул нь дарга нартайгаа хэлэлцжээ. Хэн ч нэгэндээ хэлсэн юмгїй цэргийнхэн Макондогийн дїнсгэр тайван байдлыг їймїїлээгїй байтал ‚Дарга нар хариуцларгыг єєртєє ногдуулахыг хїсэхгїй, цаазаар авахад оролцохоос
арга саам хийн бултаж байгаа юм гэнэ‛ гэсэн яриа хот даяар ням гаригт тарчихсан байлаа. Ялыг тогтоол ёсоор хорин дєрвєн цагийн дотор гїйцэтгэ!‛ гэсэн тушаал даваа гаригт шуудангаар иржээ. Орой нь офицерууд нэрсээ зургаан цаасны єєдсєндээр бичиж малгайд хийгээд сугалбал Яргачин Рокегийн аз хээр хаяхад нэртэй цаас нь таарчээ. ‚Їйлтэй юм їйлээрээ болохоос. Янхны хїї болж тєрєєд тэр л чигээрээ цааш хардаг байж‛ гэж ихэд гутрангуй хэлжээ, Їїрийн таван жингээр тэрбээр мєн л сугалаа сугалуулан тасаг цэрэг сонгож аваад, хашаанд жагсааж, алагдах ялтай хїнийг сэрээж, - Явъя, Буэндиа. Цаг чинь болж гэж бахь байдаг їгээ хэлжээ. - Аа! Тийм бий. Хувилсан шарх маань хагарч байна гэж зїїдлээд гэж хурандаа хариулав. Ребека, Аурелианг буудах гэж байна гэж мэдсэнээс хойш єдєр бїр єглєєний гурван цаггт босдог болов. Хосе Аркадиогийн хурхирахад доргих орон дээрээ сууж, харанхуй єрєєнєєсєє дутуу онгойлгосон цонхны засвраар оршуулгын газрын хайсыг ширтдэг байлаа. Тэрбээр Пьетро Креспигээс захиа хїлээдэг байсан шигээ цаашаа тэвчээртэйгээр долоо хоног хїлээв. ‚Энд тїїнийг буудахгїй ээ. Чухам хэн нь алсныг мэдэгдїїлэхгїй гэж шєнє орй болсон хойно хуаранд буудаадтэнд нь булчихна‛ гэж Хосе Аркадио тїїнд хэлнэ. Ребека хїлээдгээрээ хїлээж ‚Ийм ичих нїїрэндээ илэг наасан новшнууд тїїнийг энд л буудна‛ гэж хэлдэг бавй. Їїнд тэр бат итгэж байсан учир хаалгаа тэгж нээгээд тїїн рїї салах ёс гїйцэтгэн гараараа тэгж даллана гэж хїртрэл бодсон байлаа. ‚Айсан зургаахан цэргээр хамгаалуулаад гудамжаар авч явахгїй л дээ. Олон тїмэн яахаас ч буцахгїй байгаа гэж цаадуул чинь мэднэ шїї дээ‛ гэж Хосе Аркадио зїтгэнэ. Нєхрийнхєє учирлаж байгааг хайхралгїй Ребека цонхны дэргэдээс салахгїй, - Ёстой ичдэггїй новшнууд гэдгийг нь чи харна аа, гайгїй! Гэж зєрнє. Мягмар гаригт єглєєний таван цагт Хосе Аркадиог кофегоо ууж дуусаад, нохойгоо тавьж байтал Ребека гэнэт цонхоо хаан унан тусаад орны толгойгоос зууран ‚Аваад явж байна. Ямар сайхан эр вэ!‛ гэж санаа алдав. Хосе аркадио цонхоор хараад цайж байгаа їїрийн цонхигор туяанд зїїгээ їэзхдээ гэнэт дагжин чичрэв. Дїї нь єрєийнх нь залуудаа ємсєж байсан ємдийг ємсжээ. Тэгээд хайсны дэргэд нэгэнт оччихсон, буглаа нь халуу оргин євдєх тул ташаа тулан зогсжээ. Ердєє л зургаан хорголжны амт зэхгэж тэгж їйлээ їзэж, тэгж махаа идсэн гэж її! Гэтэл яаж ч чадахгїй болоод байдаг‛ гэж амандаа їглэн їглэсээр байхад, ахмад Яргачин Роке уурлаад байгааг нь биеэ барьж байна гэж, їглэж байгааг нь уншлага уншиж банй агэж бодоод єрєвджээ. Цэргїд буугаа єргєхєд хурандаа Аурелианогийн хор нь буцалж нэгэн гашуун, нялцгай юм аманднь дїїїрч хэл хєшєєд нїд нь бїрэлзээд явчихав. Їїрийн мєнгєн туяа гэнэт алга болж, богино ємд ємсєж, хїзїїндээ эрвээхий зангиатай хїїхэд байсан нь, эцэг нь нэгэн тунгалаг орой цыганы асарт авч орон мєс їзїїлж байсан нь нїдэнд нь дахин тодрон їзэгдэв. Хашгирах чимээ гарахад цэргїїдэд сїїлчийн команд єгч байна гэж бодоод сумны зам татуулан айсах нь харагдана даа гэж ихэд сониучирхан нїдээ нээвэл гараа єргєн зогссон Яргачин Роке, ангийн аймаар
том буу барин буудахад бэлтгээд зам хєндлєн гїйж яваа Хосе Аркадио хоёр л харагдав. Ахмад Хосе Аркадио руу хандаж, - Бїї буудаарай. Таныг над руу эзэн тэнгэр илгээж гэж хэлэв. Ингээд дахин нэг дайн эхлэв. Ахмад Яргачин Роке, тїїний зургаан цэрэг хурандаа Аурелианогийн хамт Риоачад алагдах ял заагдаад байсан хувьсгалч генерал Викторио Мединаг суллахаар явжээ. Цаг хожихын тулд тэд Макондог анх байгуулахдаа Хосе Аркадио Буэндиагийн явсан замаар нурууг давах гэж шийдсэн боловч ингэнэ гэдэг санасны гарз юм байна гэдгийг долоо хонолгїй ухаарчээ. Аурелианог цаазлахад хэрэглэх гэж авсан хэдхэн сумтай боловч тэд аюултай газраар, уулыннамыг барьж явах хэрэг гарав. Хотын харалдаа хуарагнан бууж, нэг нь хувцсаа солиод, гэргээн цагаан єдрєєр алтан загас барин гудамжаар хєлхєж,нуугдсан либералиуудытай холбоо тогтоож, цаадуул нь ‚Анд явлаа‛ гэж єглєє гараад эргэж ирэхгїй алга болдог байлаа. Тэд арайхийж даваан дээр гарч Риоачагийн барааг харвал генерал Викторио Медина нэгэнт хороолгосон байлаа. Талынхан нь хурандаа Аурелиано Буэниаг Карибын тэнгисийн эрэг хавййн хувсьгалт хїчний командлагч гэж тунхаглаж, генерал цол олгосонд албан тушалаыг нь бол авахыг зєвшєєрсєн боловч генерал цолыг авахаас цааргалж, консервативчуудын засгийн разрыг тїлхэн унагахаас нааш энэ цолыг авахгїй гэж єєртєє андгайлжээ. Гурван сарын дотор мянга гаруй хїн зэвсэглэж чадсан боловч бараг цємєєрєє амь їрэгдэв. Амьд їлдэгсэд нь дорнод хийлийг даван гарав. Тэднийг Антилын арлуудаас гарч, дахин эх орондоо буцаж ирээд Кабо-де-ла Велагийн хошуунд буулаа гэж хожим нь дуултал, ‚Аурелиано Буэндиа їхлээ‛ гэсэн засгийн газрын гарын баяртай мэдээ улс орны єнцєг буланбїрд цахилгаан утсаар таржээ. Гэтэл хоёр єдрийн дараа тїрїїчийнхтэй бараг уралдаанд ирсэн нэгэн урт цахилгаан утсанд ємнєдийн талд шинэ бослого гарсныг мэдээлсэн байлаа. Тийнхїїхурандаа Аурелиано Буэндиад явахгїйгазар байдаггїй гэсэн дмог гарчээ. ‚Хурандаа Вильянувед ялалт байгуулж гэнэ ээ‛, ‚Гуакамайялед дийлдэж, мотилонес, овгийн индиануудад идїїлж гэн эээ, ‚Хєндийн нэгэн сууринд їхсэн гэнэ‛, ‚Урумитэд дахиад бослого гаргасан гэнэ‛ гэх мэт авцалдаагїй цуу дэгдсээр байлаа. Тэр їед либералуудыг парламентад оруулах талаар хэлэлцээ хийж байсан либерал намын удирдагчид тїїний адал балмад явдалтан, манай намын удирдагчид манай нам тєлєлєєгєєгїй гэж мэдэгджээ. Засгийн газар тїїнийг ихзамын дээрэмчин болгож толгойг нь таван мянган песогоор їнэлжээ. Арван зургаан удаа ялагдсаныхаа дараа гуахирагаас гарч, сайтар зэвсэглэсэн хоёр мянган индиан цэргээ авч Риоачаг гэнэдїїлэн довтолж, хотыг хамгаалж байсан суманг ховх цохив. Хурандаа Аурелиано Буэндиа Риочад тєв штабаа байрлуулж, консервативчуудын эсрэг бїх ард тїмний дайн зарлав. Засгийн газраас тїїнд ирїїлсэн албан ёсны анхны бичигт босогчдын цэргийг дорнод хил рїї ухрахгїй бол хурандаа Гериельдо Маркесийг дєчин найман цагийн дотор буудна гэж сїрдїїлсэн байлаа. Тэр їед штабын дарга болоод байсан хурандаа Яргачин Роке командалгчдаа цахилгаан утсыг гардуулахдаа ихээхэн уруу царайтай байсан боловч цаадах нь санаанд оромгїй баяртайгаар уншада,
-
Сайхан хэрэг! Манай Макондо цахилгаан утасны газартай облж гэж дуу алджээ.
Хуоандаа Аурелиано Буэндиа тун эрс тэс хариу єгчээ. Гурван сарын дараа Макондод тєв штабаа нїїлгэж очно. Тэгэхэд хурандаа Геринельдо Маркесийг амьд бахйгїй байвал тэр їед олзлогдох бїх генералыг шууд буудаад, дараань бїх офицерыг цаазаар авч, дайны эцэс хїртэл ингэх тушаалыг захиргаандаа байгаа хїмїїст єгнє гэжээ. Гурван сарын хойно хурандаа Аурелиано Буэндиагийн ялгуусан цэрэг Макондод орж очиход хєндий орох зам дээр тїїнийг тосон тэвэрсэн анхны хїн бол хурандаа Геринельдо Маркес байлаа. Буэндиагийнх ёстой хїїхдийгн зуд болсон балйаа. Урсула Сатна Софи де ла Пьедадыг ууган охин болон Аркадтиог буудуулснаас хойш тавансарын дараа тєрсєн хоёр ихэр хїїтэй нь авчирсан байлаа. аркадио охиндоо Урсула гэж нэр єгєєрэй гэж гэрээсэлсэн байсан боловч Ремеиос гэж нэр єгєв. ‚Аркадио ингэж хэлэх гэсэн гэдэгт би итгэж байна. бид тїїнийг Урсула гэж нэрлэхгїй, ийм нэртэй насаараа жаргахгїй‛ гэж єєрийгєє зєвтгєжээ. Хоёр ихэрт Бага Хосе Аркадио, Баг аАурелиано гэж нэр єгчээ. Амаранта цємийг нь асрамжиндаа авав. Зочдын єрєєнд модон сандал тавьж, айлынхныхаа хїїхдїїдийг нэмэн цуглуулж, хїїхдийн асрамжийн газрархуу юм байгуулан байлаа. Пуужин тас няс буж, хонх дїн дан дуугарах аялгуунаа хурандаа Буэндиаг хотод орж ирэхэд тєрсєн гэрийн нь халаган дээр хїїхдїїд найрал дуу дуулж угтав. Єлгє шигээ єндєр болсон хувьсгалт цэргийн офицерын дїрэмт хувцастай Аурелиано Хосе бїхий л дїрмээр ёслон тїїнийг угтав. Гэртээ ирээд дуулсан юм бїгд нь сайхан байсангїй. Хурандаа Аурелианог цаазын газраас зугтсанаас хойш жилийн дараа Хосе Аркадио, Ребека хоёр Аркадиогийн барьсан байшинд нїїж оржээ. Хурандаагийн амийг Хосе Аркадиогийн аварсныг хэн ч мэдсэнгїй. Хотын талбайнхамгийн сайхан газарт, шувууны гурван бїлийн їїрээ зассан бїйлс модны сїїдэрт барьсан шинэ байшин ёслолын хаалгатай, дєрвєн цонхтой байлаа. Энд эр эм хоёр гал голомтоо тулж ундай устай айл боллоо. Ребекагийн хуучин найз нар, тїїний дотор одоо болтол эрд гараагїй Москотегийн дєрвєн охин хэдэн жилийн ємнє хайтантай гонхонд юм хатгамалладаг байснаа сэргээж эднийд цуглах боллоо. Хосе аркадио булааж авсан газраа ашиглаж, консервативчуудын засгийн газар эзэмших эрхийг нь бататгаж єгчээ. Оройхон шиг тэрбээр сїрэг зуумхай нохойгоо дагуулж, алсан чандагаа ганзаглаж, буугаа їїрчихсэн морьтой ирж яваа нь харагддаг байлаа. Есдїгээр сарын нэг єдєр аадар цутгах тєлєвтэй болсон учир урьдынхаасаа эрт гэртээ иржээ. Гадаанаа нохойгоо уяж, хоолны єрєєнд Ребекатай мэндэлж, туулайгаа байзнасхийж байгаад давслах гэж гал зууханд оруулж тавиад, унтлагынхаа єрєєнд хувцсаа солихоор оржээ. Нєхрєє унлагын єрєєнд орох їед угаагуурын єрєєнд усанд орж байсан учир юу ч мэдээгїй гэж хойно нь Ребека ам шїд алдсан билээ. Ребекагийн хэлж байгаа нь сэжигтай байсан боловч єєрийг нь аз жаргалтай болгосон хїнийг алахын хэрэг юу байв гэдгээс єєр їнэмшмээр юм бодон олж чадсангїй. Энэ нь тайлагдаагїй їлдсэн цорын ганц нууц билээ. Хосе Аркадиог унтлагын єрєєний хаалгыгхаатал гар буу тас хийж, хаалган доогуур цус урсан гарч ирээд, зочдын єрєєгєєр дамжин, гадагш жирэлзэн гарада овон товонтой
явган замаар хирийж, хотгор руу нэг орж, гїдгэрээр нэг даван, Туркийн гудамжаар тууш мяралзсаар ич этгэд рїї чиглэснээ солгой этгээд рїї тахирлаж Буэндиагийн байшин руу огцом эргэн, хаалттай хаалган доогуур нь шурган ороод зочдын єрєєг тойрч, хивс муухай болохгїй гэж ханын ёроолоор урсан,хоёрдахь зочдын єрєєгєєр єнгєрч, хооллох єрєєнд хоолын ширээний дэргэд томоор дугуйрснаа хайтантай гонхон дотуур мурилзан гїйж, Аруелиано Хосед тоо бодохыг зааж байсан Амарантагийн сандал доогуур мэдэгдэлгїй єрнєгєєд агуулахыг дамжиж, Урсулагийн байсан гал зууханд орж очив. Талхны гурил зуурч, гучин кзургаа дахь єндгєє хагалах гэж байсан Урсула - Хутагт Эх дагина минь! Гэ ждуу алдав. Тэгээд цус хаанаас эхэлж гарсныг мэдэхээр урссан замыг нь єгсєж, агуулахаар дайрч, ‚Гурав дээр гурвыг нэмбэл зургаа болно, зургаа дээр гурвыг нэмбэл ёс оолно‛ хэмээн Аурелиано Хосегийн давтаж байгаа хайтант гонхноор єнгєрєєд хоолны ба зочдын єрєєгєєр хєндлєнгарч, гудамжаар шув шулуухан хэсэгн явснаа булан тойрч ич этгээд рїї эргэж, дара ань солгой этгээд рїї эргэж, Туркийн гудамж руу орж, хормогч, улавчтай яваагаа ч анзааралгїй хотын талбай дээр гарч ирээд огт орж їзэгэїй байшин руу орж, унтлагын єрєєний хаалгыг туїлхвэл хїї нь дутуу тайлсан гутлаа дараад тїрїїлгээ харан уначихсан, баруун чихнээс нь гарсан Цус хэдийн тогтоод шатсан дарины хэншїї амьсгал боогдуулан ханхалж байлаа. Хосе Аркадиогийн биед нэг ч шарх байсангїй, тїїнийг ямар буугаар буудсаныг ч ол жтогтоож чадсангїй. Тїїнчлэн дарины нь хурц їнэрийг арилгах гэж хїїрийг гурван удаа їрчїїрээр савандаж угааж, дараа нь цуутай даваарзїлгэж,тэгээд болохгїй болохоорнь їнс, нимбэгний шїїсээр арчиж, сїїлд нь цайруулагч уусмалтай торхонд хийж, зургаан цаг облгосон боловч шингэсэн їнэрийг арилгаж чадсангїй. Сїїлдээ хїїр бээх янзтай болж ирсэнд шалавхан оршуулахаас аргагїй болов. Талийгаачийг хоёр метр гучин сантиметр урт, нэг метр арван сантиметр єргєн тусгай авсандхийж, нимгэн тєрмєєр доторлож, ган боолтоор боож битїї тагласан боловч дахины їнэр оршуулгын цувуу єнгєрсєн гудамж бїрд ханхалсаар байж билээ. Чулуу шиг хатуураад томорчихсон элэгтэй Никанор лам єєд болоочийн хойдхыг орон дээрээсээ уншжээ. Хожим нь булшийг хэдэн давхар їртэс, тїїхий шохойгоор бєглєсєн боловч дарины їнэр, гадилын компаний инженерїїдийн тємєр бетоноор бїрэн бїртэл олон жил ханхалсаар байж билээ. Авсыг авч гарангуут Ребека гэрийнхээ халагыг тас тїгжиж аваад энэ хорвоогийн жаргалыг огоорч, энэ хорвоогийн хамаг бїхнийг жигшихийн дээдээр жигшиж, єєрийгєє амьдаар нь оршуулжээ. Тэрбээрбїр хєгшин болсон хойноо, хуучин мєнгєн єнгєтэй шагайвч, жижигхэн цэцэг хадсан бїрх малгай ємсєж ганцхан удаа гудамжинд гарсан нь Макондод Хэрмэл жїїд1 ирж, хотод аймаар
1 Хэмэл жїїд буюу Агосфер нь христос домгийн баатар. Есїс Христос Голгоф буюу Гавал тогой руу цаазлуулахаар явж байхда аамаръя гэж гуйсанд Агосфер доромжлоод амруулалгїй цааш явуулсан учир єєрєє булшинд тайван байх хувьгїй болоод Христосыг хоёр дахиа тэнгэрээс бууж
иртэл їеийнїед хэрэн тэнэж явах гэсгээл хїртжээ. Хэрмэл жїїд очсон газартаа муу ер уддаг гэсэн дмогтой. – Орч.
Халуун авчирсан учир шувууд цонхны торыг цєм цохин тасалгаанд орж ирээд шалан дээр їхэтхийн унаж байсан тэр їед байлаа. Нэг шєнє гэрийн нь халагыг эвдэх гэсэн хулгайчийг цэцэн гэгч буудаж алж байхад нь сїїлийн удаа харжээ. Тїїнээс хойш, ганц дотно хїнзарц Архенидагаас єєр хн тїїнтэй уулзсангїй. Ребека єєрийн їеэл ах гэж їздэг хамбад захиа явуулдаг гэсэн яриа байдаг боловч захианыхаа хариу авч байна гэж огт дуулдсан удаагїй билээ. Хотынхон тїїнийг ор тас мартжээ. Хурандаа Аурелиано ёслол тєгєлдєр буцаж ирсэн боловч нэг их тух тавтай байж чадсангїй. Засгийн газрын цэрэг эсэргїїцэлгїйгээр цайзыг орхисон нь илберал санаа бодолтой ард иргэд ялж байна гэж буруугаар бодоход хїрсэн ч босогчид їнэнийг мэдэж, тэр тусмаа хурандаа Аурелиано Буэндиа хэнээс ч илїї мэдэж байлаа. Тэрбээр таван мянга гаруй цэрэг захирч, далайн эргийн хоёр муж улсыггарта авасан байсан боловч тэр орны бусад нутгаас таслагдаж, далай руу шахагдан, ул стєрийн тун тодорхойгї байдалд орсноо ойлгож байлаа. Засгийн газрын ихб ууны эвдсэн сїмийн гонхонг сэргээх гэхэд нь Никанор лам хэвтрээсээ ‚Христосын шашинг ємгєєлєгчид сїмийг эвдэж, буруу номтнууд тїїнийг сэргээх гэж байдаг ямар гээч жигтэй юм болж байна!‛ гэж хэлсэн нь учиртай. Хурандаа Аурелиано Буэндиа аврагдах арга чарг ахайнэ, босогчдын бусад бїлгийн дарга нартай зєвлєлдєн, цахилгаан утасны газарт єчнєєн цаг болж, тухай бїр тэндээс дайн мухарджээ гэж улам итгэсэн гардаг байлаа. босогчид амжилт олоходтэр доор нь ардтїмэнд мэдээлдэг боловч, хурандаа Аурелиано Буэндиа газрын зураг дээр тэр ялалтын жинхэнэ цар хэмжээг тэмдэглэхдээ єєрийнх нь алдарт дайчид ширэншгэ руу улам лавшран орж,хумхаа, шумуул хёороос сэргийлэн, давших ёстой чиглэлийнхээ эсрэг л яваад байн гэдэгт итгэж байлаа. ‚Бид цаг алдаж байна. Намын тэр новшнууд конгресст суудал олж аван тавтал ньбид цаг алдах болно‛ гэж офицерууддаа гомдол мэдїлдэг байлаа. Саяхан буудуулахаар хїлээж байсан тасалгаандаа єлгєсєн дїїжин орон дээр дээш харж хэвтээд нойргїй хонож байхдаа хурандаа Аурелиано Буэндиа тас нар хувцас ємссєн тэр хуулийнхныг яаж байгаа бол гэж тєсєєлєн бодож, тэр єглєє эрт ерєнхийлєгчийн ордноос тасхийм жаварт гарч, захаа чихэндээ хїртэл босгоод,гараа їрчин, шивэр авир хийж, шєнийн баргар зоогийн газарт орж%, ‚Ерєнхийлєгч ‚за‛ гэхдэ юухэлэх гэв‛ їгїй‛ гэхдэ эюу хэлэх гэв?‛ хэмээн хэлэлцэж, санаж байснаас огт єєр юм хэлэхдээ ерєнхийлєгч юу бодож байв гэж таахгэж ородон байгаа даа гэж бодож, гэтэл хурандаа Аурелиано Буэндиа єєрєє гучин таван градусын халуунд шумуултай зодолдож, цэргїїдээ далай руу їсрэхийг тушаах аймшигт цаг гарцаагїй дєхсєєр байгааг мэдэж байх юм даа гэж боддог байлаа. Нэг шєнє тийнхїї эргэлзэж тээнэгэлзэн байхдаа гадаа цэргїїдтэй дуу дуулж байгаа Пилар Тернерагийн дууг сосноод мэргэлж єгєєч гэж гуйжээ. ПиларТернера гурвантаа хєзрєє дэлгэж, гурвантаа холиод ерєє л ‚Амаа мэдээ бай! Чухам юу болохыг мэдэхгїй байна. Тєлєгт маш тод бууж байна, амаа мэдээтэй бай!‛гэж л хэлжээ. Хоёр хонож байтал нэг хїн дагуул цэрэгт
чихэргїй кофе єгч, тэр нь цааш нь дамжуулан ийнхїї гар дамжсаар Аурелиано Буэндиад хїрч иржээ. Хурандаа, кофе ууна гээгїй байсан боловч нэгэнт аваад ирсэн хойно гээд ууж орхижээ. Адуу ч эд бад хийм тунгара хор хийсэн байжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиаг гэрт нь авачихад булчин нь хатууран татвалзаж, хэл нь унжчихсан байлаа. Усрула хїїгээ эрлэгийн элчээс булааж авав. Ходоодыг нь бєєлжїїлэх эмээр угааж, ээсэн хилэн хєгнжилд ороон, хоёр єдєр дєндєгний шар уулгавал зовсон бие сая хэвийн халуунтай болжээ. Дєрвє дэх єдєртєє хурандаагийн євчин нааш эргэв. Урсула болон офицерїїд шаардаж баймааж нь тїїнийг оронд нь долоо хоног хэвтїїлэв. Аурелиано шїлгийг нь шатаагаагїйг тэвдэхэд л мэджээ. ‚Юугий нь яарах вэ гэж бодсон юм. Тэр орой зуухандаа хийх гээд гэж санасан юм‛ гэж Урсула тайлбарлав. Ремедиосын тоосонд дарагдсан хїїхэлдэйнїїдийн дунд элий байлхан бахйдаа хурандаа Аурелиано Буэндиа гар бичмэлээ уншиж, амьдалынхаа бїхий л гол гол їеийг санажээ. Тэр дахиад шїлэг бичиж эхэллээ. Удтал євдєж, элдэв байдлаас болж мухардсан дайныг євчиндєє мартсан тэрбээр їхэлтэй наадаж явахдаа олсон туршлагадаа тулгуурлан шїлэглэх болжээ. Тэгэхэд л сая ухаан нь саруулсаж, тов тодхоноор бодох болжээ. Нэг орой тэрбээр Геринельдо Маркесаас: - Нєхєр минь,чи юуны тєлєє тулалдаж байгаагаа хэлээч? Гэж асуусанд хурандаа Геринельдо Маркес, - Нєхєр минь, би тулалдах ёстой юмныхаа тєлєє, либералиуудын агуу их намын тєлєє тулалдаж байна гэж хариулжээ. - Юуны єтлєє тулалдаж байгаагаа мэдэж байдаг чи сайхан юм аа. Б бардам зангаасаа болоод л тулалдаж байгаа юм гэдгээ зєвхєн одоо л ойлгож байна гэсэнд хурандаа Геринельдо Маркес: - Энэ ч муу шїї гэжээ. Маркесийн тэгж сэтгэл тїгшсэн нь хурандаа Аурелианод зугаатай санагдав. - Тэр ч тийм. Гэхдээ юуны тєлєє тулалдаж байгаагаа мэдэхгїй байснаас дээр гээд нєхрийнхєє нїдийг ширтэн инээмсэглэснээ –Бас чам шиг хэнд ч хэрэггїй юмны тєлєє тулалдсанаас дээр юм аа гэж нэмж хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа либералнмын удирдагчдыг єєрийг нь дээрэмчин гэж хэлснээсээ олын ємнє буцтал тус орны дотоодод байгаа босогчдын багуудтай хоорондоо холбоо барихгйї байлаа. нэрэлхэхээ боливол л дайн байрнаасаа хєдєлнє гэдгийг хурандаа Аурелиано Буэндиа мэдэж байлаа. Євдсєн биш юмыг сайтар эргїїлж тойруулж бодох зав гарав. Тэгээд Урсулаг ятган байж євєєгийнхєє алтнаас їлдсэнийг нандин авдарнаас нь гаргуулж их мєнгєтэй болж аван хурандаа маань Геринальдо Маркесийг Макондогийн иргэний ба цэргийн захирагчаар томилон орхиод тус орны дотоодод босогчидтой холбоо тогтоохоор хотоос хєдлєв. Хурандаа Геринельдо Маркес хурандаа Аурелино Буэндиагийнхамгийн итгэлт хїн тєдийгїй гэрийнхэнд нь тєрєл саднаас нь єєрцгїй байдагбайлаа. Зєєлєн, бїрэг, уулаас еэлдэг хэдий боловч тїїний хувьд захирагч болж албан тасалгаанд сууснаас цэрэг болж дайны талбарт тулалдсан нь дээр байлаа. Улс тєрийн зєвлєхїїд Маркесийн толгойг эргїїлж, учир
ньолдохгїйонолоор тїїнийг тєєрєлдїїлж ядах юмгїй балйаа. Гэвч тэрбээр хуандаа Аурелиано Буэндиагийн насны наран хэлбийхдээ алтан загасаа хийн санаа амар нїд аних юмсан гэж мєрєєддєг байсан тэр амар жимэр байдлыг Макондод тогтоож чадав. Геринельдо Маркес эцэг эхтэйгээ хамт байсан боловч долоо хоногт хоёр гурван удаа Урсулагийнд хоол иддэг байв. Аурелиано Хосед хар багаас нь цэргийн эрдэм зааж, зэвсэг бариулан сургаад тзїїнийг эр хїн болгох гэж Урсулагийн зєвшєєрснєєр хуаранд хэдэн сар байлгажээ. Їїнээс олон жилийн ємнє бараг хїїхэд байхдаа Геринельдо Маркес, Амарантад хайр сэтгэлээ ханзалож билээ. Гэвч цаадах нь Пьетро Креспид сэтгэл алдсан байсан учир гагцхїї инээгээд єнгєрчээ. Геринельдо Маркес хїлээхээр шийджээ. Шоронд байхдаа нэг удаа Амарантад захидал явуулж, арван хоёр пїїсїї алчуур дээр эцгийнхээ нэрний эхний їсгийг хатгаж єгєєч гэж гуйж зурвастаа мєнгє хавчуулан илгээжээ. Долоо хоногийн дараа Амаранта шоронд алчуурыг хатгамаллаад мєнгєний нь хамт авчирч, хоёул удтал хууч хєєрч билээ. Амарантаг явах болоход ‚Би эндээс гарахдаа чамтай сууна‛ гэж Геринельдо Маркес хэлжээ. Амарнта инээгээд єнгєрсєн боловч тїїнээс хойш хїїхдэд ном зааж байхдаа тїїнийг бодож, Пьетро Креспийг хайрлаж байсан орь залуугийнхаа гал халуун хайраар тїїнийг хайрлахсан гэж хїсжээ. Хоригдолтой уулзахыг зєвшєєрдєг бямба гаригт гэрээр нь орж, эцэг эхтэй нь хамт шорон руу очдог байлаа. Тийм нэгэн бямба гаригт Урсула гал зууханд орвол Амарнат жигнэмэг жигнэж, болохто йнь хамт хамгийн сайхныг нь шилж аваад зориуд оёсон алчуурт боон явах гэж байжээ. Урсула ихэд гайхжээ. Тэгснээ, - Цаадахтайгаа суучихгїй юу. Дахиад чамд ийм хїн олдохгїй шїї гэж зєвлєжээ. Амаранта ярвайснаа, - Эрчїїлийн араас хєєцєлдєх маань гайгїй хэвтэнэ. Геринельдо Маркесийгнэг л цагт алуулаху чир єрєвдєєд л жигнэмэг зєєж байна гэж хариулжээ. Тїїнийг алуулна гэж єєрєє ч сайн итгэлгїй хэлсэн байтал, яг тэр їеэр нь засгийн газраас самуун дэгдээсэн цэрэг ‚Риоачаг єгєхгїй бол хурандаа Геринельдо Маркесийг буудна‛ гэж нийтэд зар тараажээ. Хоригдолтой уулзуулахыг болив. Амаранта унтлагын єрєєнєєс гарахыг болиод, Ремедиосыг їхэхэд єєрєє алчихсан мэт шаналсан шигээ дэмий юм ярьж байх хоёр дахиа ёр удлаа гэж гэмшин усан нїдэлж гарав. Эх нь охиныхоо сэтгэлийг засаж, хурандаа Аурелиано Буэндиа, Геринельдог буудуулахгїй байх арга заавал сївчэгчилнэ, дайн дуусахад Геринельдогийн сэтгэлийг татах талаар єєрєє санаа тавина гэж амлажээ. Геринельдогийн сэтгэлийг татах талара єєрєє санаа тваина гэж амлажээ. Геринельдо Маркес иргэний ба цэргийн захирагч гэсэн том цолтой болчихсон хїрч ирэхэд Урсула тїїнийг тєрсєн хїї шигээ угтаж, гэртээ байлгах гэж эвтэйхэн билгїїрдэж, Амарантаг гэргий болгоно гэж бодож байсныг нь тэр хїнд сануулж єгєєч гэж тэнгэрт хичээнгїйлэн мєргєжээ. Урсулагийн гуйсан нь тэнгэрийн сонорт хїрсэн бололтой. Хурандаа Геринельдо Маркес, Буэндиагийнд єдєр хоол идэхээр ирээд, хайтан цэцэгтэй гонхонд їлдэж, Амарантатай даам нїїдэг байлаа. Урсула тэр хоёрт кофе, жигнэмэг аваачиж єгєн, хїїхдїїдээ їймїїлээд байхвий гэж єєрєє харж байдаг болов. Амранта залууд нь
тарчлааж байсан хайрын галынїнсэнд булагдсан нурмыг хєєрєгдєн сэргээх гэж мэрийхээрээ мэрийж байлаа. Тэрбээр Геринельдо Маркесийг їдийн хоол идэхээр болон орой даам тоглохоор ирээсэй гэж єдєр єнгєрєх тусам улам тэсэж ядан хїлээх болов. Гунигтай,шїлэг шиг нэртэй1, даам нїїхдээ хуруу нь їл мэдэгхэн чичирч байдаг энэ дайчны дэргэд байхад цаг харвасан сум шиг єнгєрдєг байлаа. Гэвч тэр єдєр хурандаа Геринельдо Маркесийг гэргийгээ болооч гэж гуйхад Амаранта бас л зєвшєєрсєнгїй. - Би хэнтэй ч суухгїй. Чамтай бол бїр ч їгїй. Чи Аурелианод маш сайн, тїїнтэй сууж болохгїй болохоор л надтай сууя гэж байгаа юм гэж хэлжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес тэвчээр сайтар хїн байлаа. ‚Би хїлээе ээ. Хэзээ нэгэн цагт чамайг їгэндээ оруулж чадна‛ гэж хэлээд тэднийхээр орж гарсаар байлаа. Амаранта єрєєгєє дотроос нь тїгжээд сэтгэлийнхээ ёолох дууг хїчээр дарж, дайны тухай сїїлчийн сонинг Урсулад ярьж байгаа тэр хїний дууг сонсохгїй гэх чихээ бєглєж, тїїнтэй уулзахсан гэж тэсгэл алдан алдаад, биеэ барьж чаддаг байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа тэр їед нэлээд завтай байсан учир хор долоо хоног тутамд ажил хэргийнхээ явцын тухай тодорхой мэдээ Макондод ирїїлдэг байлаа. Гэвч явснаасаа хойш найм орчим сарс болоод Урсулад нэг л захидал бичжээ. Тусгай элч лацдан тамгалсан дугтуйг хїргэж ирсэнд задлан їзвэл хурандаагийн
1 Геринельдо ардын туулийн баатар, вангийн охины сэтгэлтэй харлиг залуу
болсон
дармалдан бичсэн хуудас цаас гарч ‚Аавыг хайрлаж бай, удахгїй таалал болох нь‛ гэсэн байсанд Урсула сэтгэл зовж ‚Нэгэнтр Аурелиано тэгж байгаа бол мэдэж байгаа хэрэг‛ гэж сандарчээ. Тэгээд эр нєхрєє унтлагын єрєєнд оруулалцаад єгєєч гэж хїмїїсээс гуйвал тэр урьдын адил хїнд, даагдахгїй хэвээрээ байсны дээр он удаан жил туулайн бєєрний доор суусаар биеэ сул тавьж сураад, долоогийн долоон эр тїїнийг сандлаас нь єргєж чадалгїй ор руу чирч аваачжээ. Нар салхинд гандаж, бороо хуранд цохигдсон хэнхгэр том євгєнийг єрєєнд оруулахад єрєєє нь нэлдээ цэцэглэж байгаа туулайн бєєр, мєєг, чийгний нэхширмэл їнэр болж билээ. Маргааш єглєє нь їзвэл ор нь хоосон байлаа. Урсула хамаг єрєєгєєр явж хайсан боловч байхгїй байсанд гарч харвал Буэндиа туулайн бєєр модон доороо оччихсон байжээ. Тэгэхд нь тїїнийг ортой нь барьж хїлжээ. Буэндиа урьдын тэнхээ огт тариагїй обловч ер эсэргїїцсэнгїй. Тїїний хувьд яасан ч ялгаагїй байжээ. Туулайн бєєр модны доор дахин очсон нь зориуд тэгэхээс тэгэх гэсэн бус, бие нь тэнд дассанаас л болжээ. Урсула нєхрєє асарч тойлж, идэх уухыг нь зєєж, Аурелиногоос гарсан сургийг тїїнд дулугах боловч їнэнийг хэлэхэд цаадах нь ганц Пруденсио Агиляртай л удтал ярьж дасжээ. Їхээд їрэгдээд бїїр авах танаггїй болсон Пруденсио Агиляар тїїнтэй хуулчах гэж єдєрт хоёр ирнэ. Хоёул тахиа баахан ярьж, їржїїлгийн газар хамтран байгуулаад, гайхалтай сайхан шувуу тэжээж, аль
нь дйилэх нь хамаагїй болох учир дийллээ барилаа гэх юмгїй, гагцхїї хойд насанд эцэс тєгсгєлгїй їргэлжлэх залхуут ням гаригийгзугаатай єнгєрїїлэх тухай ярилцана. Энэ пруденсио Агиляр Хосе Аркадио Буэндиагийн нїїр гарыг угааж, хооллож ундлан, Аурелино гэдэг нэртэй, хаа нэгтэй дайтаж яваа хурандаа цолтой їл таних хїний тухай сонин сонин юм ярьж єгдєг байлаа. Хосе Аркадио Буэндиа ганцаараа їлдээд, эцэс тєгсгєлгїйгээр тасалгаагаар явж байна гэж зїїдлэн тайтгаруулдаг билээ. Орноосоо босоод хаалгаа нээн, тємєр давтаж хийсэн тушлэгтэй яг л тийм ор, яг л тийм гєрмєл сандалтай, арын ханандаа Оточ охин тэнгэрийн жижиг дїртэй тасалгаанд орж, тэндээсээ яг їїнтэй адилхантасалгаанд орж, цаашаа бас адилхан тасалгаанд оронд яваад л байна, яваад л байна гэж зїїдэлдэг байлаа. Хоёр талаар эгнїїлээд тавьчихсан толины хоорондуур явж байгаа юм шиг тасалгаа тасалгаагаар ороод явахад сайхан байдаг байв…дараа нь Пруренсио Агиляар мєрнєєс нь татахад аажмаар сэрж, нєгєє олон таслагаагаараа гэдрэг явсаар ирж, жинхэнэ тасалгаандаа Пруденсио Агиляртай уулзана. Гэвч орондээр очсоноосоо хойш хоёр долоо хоноод, нэг шєнє дунд тасалгаанд байж байтал нь Пруденсио Агиляр мєрнєєс нь татсанд тїїнийг жинхэнэ тасалгаа гэж бодоод буцаж явсангїй, тэндээ їїрд їлджээ. Маргааш єглєє нь Урсула нєхєртєє єглєєний цайг єгєхєєр гудмаар явж байтал хар цэмбэн хувцастай, нїд рїїгээ дарж ємссєн дэлбэгэр хар бїрхтэй гунигтай харцатай загзгар эр єєдєєс нь ирж явсанд ‚Тэнгэр минь, энэ чинь Меликадес гэж ам алсдан ч болох юм‛ гэж боджээ. Гэвч энэ бол нойр хулжаадаг євчнєєс амь зулбан яваад сураг ажиггїй болсон Катауре байжээ. Виситасьон тїїний яах гэж ирснийг асуухад єєрийн овгийн аялгуулсан, ёсорхуу хэлээр, - Би хааныг нутаглуулах гэж ирлээ гэж хариулав. Тэгэхэд нь цємєєрєє Хосе Аркадио Буэндиагийн єрєєнд ороод тїїнийг байдгаараа татаж чангааж, чихэнд нь хашгирч, гуугалж, хамрын нїхэнд нь толь ойртуулж їзсэн боловч сэрээж чадсангїй. Дараахан нь мужаан авс хийхээр бїрлээчээс хэмжээ авч байгаад цонхоор харвал гадаа жижигхэн жижигхэн шар цэцгийн хур орж байлаа. Цэцэгс дуугйї асгарах аадар аятай шєнєжин буусаар байшингийн бїх дээврийг дарж, хаалгыг дарж гадаа унтаж байсан малыг даран єглєє болоход Макондог хивс аятай битїї бїрхэж, хїрз тармуураар оршуулгын жагсаалын замыг цэвэрлэх хэрэг гарч билээ. ***
***
***
Амаранта гєрмєл ганхуур сандал дээр сууж юм хатгамаллаж байснаа євєр дээрээ тавиад, Аурелиано Хосег хацар эрїїгээ хєєсєртєл савандан суран бїсэнд тонгоргоо нийлээд, анх удаагаа сахлаа вч байхыг харж байлаа. Аурелиано халиун унгарилаа живэр болгохгэж оролдон, хамаг батганыхаа толгойг авч, дээд уруулаа эсгээд яг л урьдынхаа хэвээр їлдсэн боловч сахал авахгэж ингэж тєвєг болж байгаагий нь Амаранта їзэхдээ Аурелиано Хосе ингээд хєгшрєх тийшээ болдог байжээ гэж бодоод
-
Чиний насанд Аурелино яг л ийм байж билээ. чи эр хїн болжээ гэж хэлэв.
Тэр эр хїн болдгоо аль хэдийнээ болчихсон байсан боловч тїїнийг хїїхдээрээ байна гэж бодсоор байсан. Амаранта угаагуурын єрєєнд дэргэд нь хувцсаа ердийнхєєрєє тайлсан хэвээрээ байжээ. Пилар Тенерагаас хїїхдийг авснаас хойш хувцсаа тийнхїї дэргэд нь тайлаад сурчихсан байлаа. Жаал хїї анхлан тїїний хоёр хєхний хоорондох гїн хонхорхойг шохоорхож, учир мэдэхгїй гэнэхнээрээ байсан болохоор яагаад ийм болчихсныг асуухад Амаранта ‚Ухсаар ухсаар ийм болгочихсон юм‛ гэж гараараа яаж ухсаныг зааж їзїїлжээ. Олоон жилийн хойно Амаранта Пьетро Креспийн нас барснаас хойш жаал сэтгэлийн хямрал гайгїй болоод, дахин Аурелиано Хосетай хамт усанд ордог болоход хєвгїїн хонхорхойг нэгэнт хайхрахаа болиод, хїрэн товчтой сэргэр мээмийг харахдаа урьд ємнє байгаагїйгээр чичрїїдэс нь хїрч билээ. Аурелиано Хосе бїїр жаахандаа їїр гэгээрмэгц дїїжин орноосоо гарч Амарантагийн євєрт орж, биенднь наалдахад харанхуйгаас айхаа больдог байж билээ. Гэвч эгчийнхээ нїцгэн биеийг анзааран харснаас хойш харанхуйгаас айсандаа бус, їїрээр халуун амьсгалаар нь тєєнїїлэх гэж туйлгїй хїсэхдээ євєрт нь орох болжээ. Хожим нь тэр хоёр хамт нїцгэн унтаж, биесээ тамлан янаглалцах болосн тєдийгїй буланд нуугдаж, хий л гарвал їл дарагдах байнгын хуялд автан дуртай цагтаа унтлагын єрєєнд тїгжих болжээ. Нэг удаа тэр хоёрын сайхан їнэсэлдэж эхэлж байтал Урсула агуулахаар орж ирээдтэр хоёрыг золтой л харчихсангїй. ‚чи авга эгчдээ их сайн юм аа?‛ гэж Урсулагийн гэнэ сэрэггїй асуусанд ач нь ‚тийм‛ гэжээ. ‚Сайн хэрэг ээ‛ гэж Урсула хэлээд, талхны гурил хэмжиж аваад гал зуух руу буцаж явжээ .Энэ ялихгйї явдлаас Амаранта ухаан оров. Хїїхэн арай ч дэндэж, хїїхэдтэй зїгээр нэг їнэсэлдэж тоглож байгаа ус, оройтсон тачаал, аюултай бєгєєд ямар чирээдїйгїй тачаалын бамбалзуур намгаар явж байгаагаа ойлгож, їїнийг бїрмєсєн цэглэв. Тэр їед ийм явдал болсонтой аргагїй эвлэрч, хуарандаа хонох болжээ. Бямба гаригт тэрбээр цэргїїдийн хамт Катариногийн газар очино. Тїїнээс хойш удаагїй байтал Макондод дайны тухай их зєрчилтэй мэдээ ирэх болов. Босогчид удаа дараа ялалт байгуулж байна гэж засгийн газар албан ёсоор хїлээн зєвшєєрч байсан боловч Маркондогийн хїлээн зєвшєєрч байсан боловч Макондогийн офицерууд бууж єгєхєєс гарцаагїй болж байгаа тухай нууц мэдээ авч байлаа. Дєрєвдїгээр сарын шинэдээр хурандаа Геринельдо Маркест зарлага ирэв. Либерал намын удирдагчид тус орны дотоод мужийн босогчдын багийн удирдагчидтай хэлэлцээ їнэхээр хийж, удахгїй либеарлууд гурван сайдын суудал авах, парламентад либералуудын цєєнхийг байгуулах, зэвсгээ хураалгасан босогчдыг єршєєх ийм гурван болзлоор засгийн газартай тїр найрамдал байгуулах гэж байгааг элч баталлаа. Тэр элч тїр найрамдах болзлыг зєвшєєрєхгїй байгаа ухрандаа Аурелиано Буэндиагийн маш нууц тушаалыг хїргэж иржээ. Хурандаа Геринелодо Маркест хамгийн найдвартай таван хїнийг сонгонавч, тус орноос гарахад бэлхэн байхыг тушаасан байлаа. Тушаалыг маш нууцаар биелїїлэв. Тїр найрамдахыг албан ёсоор зарлахаас долоо хоногийн ємнє, Макондод элдэв цуурхал дэгдэж байх їеэр ухрандаа Аурелиано Буэндиа, тїїнд їнэнч арван офицер, тэдний дотор Яргачин Роке
нар хотод шєнийн харанхуйгаар сэмхэн ирж, суманг гэр гэрт тараагаад, зэсвгээ бужл, архваа устгаад, їїрээр хурандаа Герниельдо Маркес, тїїний таван хїниый хамт Макондогоос оджээ… Уг ажиллагааг тїргэн зуур маш чимээгїй явуулсан учир Урсула нэг хїнийг цонх гогшшд, ‚Хурандаа Аурелиано Буэндиатай уулзах бол тїргэн гар‛ гэж шивнэхэд сая мэдэж орноосоо їсрэн босоод, унтлагынхаа хувцастай гудамжиаар харайлгасан боловч хэнтэй ч тааралдсангїй, гагцхїї хар хурдаараа давхин одох морьдын тєвєргєєнийг л дуулж, хэсэг морьтон тоос гозойлгосор далдарч байхыг харжээ. Хойд єдєр нь л мэдвэл Аурелиано Хосе аавтайгаа хамт явчихсан байлаа. Засгийн газар сєрєх хїчин дайн дууссан тухай хамтарсан албан мэдээг утнхагласнаа схойш аравхонож батйал ‚Єрнєд хил дээр Аурелиано Буэндиа анхын бослого гаргаж гэнэ.‛ Гэмээн амьтан шуугиад явчихав. Цєєн тоотой, зэвсэг муутай босогчдын баг ганц долоо хоноргт л сарнив. Либерал, консервативчууд эвлэрснээ улс оронд итгїїлэх гэж байдгаараа чармайг байх хоорлонд хурандаа Аурелиано буэндиа долоон зэвсэгт бослого гаргажээ. Нэг шєнє тэрбээр далбаа онгоцон дээрээс Риоачаг их буугаар буудаж, їїний нь хариуд тус хотын суман хамгийн нэртэй арван дєрвєн либералыг орноос нь чирч босгоод буудаж орхижээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа хилийн гаалийн цэгийг эзэлж аваад, арван тав хоног тогтоон барьж тэндээс бїх нийтээрээ дайнд босохыг їндэстэнд уриалжээ. Єєр нэг удлаа тэрбээр нийслэлийн дїїрэгт байлдааны ажиллагаа явуулахын тулд хїний мєр гараагїй шивэр модондундуур мянга таван зуун километр газар туулах гэсэн бїтэшгїй тєлєвлєгєєг хэрэгжїїлэх гэж битїї ширэнгэн дундуур гурван сар будлин хэржээ. Нэг удаа Макондод хорь хїрэхгїй километр ойртсон боловч засгийн газрын цэргийн тэргїїний ангиудад шахагдан, уул руу ухарч, олон жилийн ємнє эцгийнхээ испанийн хєлгийн сэг олсон тэр нэгэн илбэдїїлсэн цоорхойн хажууханд очиж билээ. Яг тэр їеэр Виситасьон їхэв. Тэгэхдээ нойр хулжих євчин тусаж зуурдаар їхэхээс айж хаан ширээгээ хаяж ирсний хэрэг юу билээ, єєрийн їхлээр їхэх гэсэн санаандаа хїрчээ. Хорь гаруй жил ажиллахдаа хураасан мєнгєє орон доорх авдарнаас нь авч хурандаа Аурелиано Буэндиад явуулаарай гэж эцсийн захиасаа захижээ. Гэвч хурандаа Ауриелино Бэндиа мужийн тєвийн ойролцоо эрэгт буух гэж байгаад амь їрэгдсэн гэсэн цуурхал гарсан учир Урсула тэр мєнгєнд огт гар хїрсэнгїй. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн тухай ганц ч сурах гарахаа больсон учир тїїний їхсэн тухай сїїлийн хоёр жилд дєрєвдєхєє ирж байгаа албан ёсны тэр мэдээг ч зургаан сар хэртээ їнэн гэж їзжээ. Урьдах бэлэвсрэл дуусаагїй байхад Урсула, Амаранта хоёр дахин гашуудал зарлачихаад байж байтал Макондод хчин мэдээ ирсэн нь хурандаа Аурелино буэндиа амьд боловч єєрийн орны засгийн газартай тэмцэхээ болиод, Карбиын тэнгисийн бусад улсад ялгууснаар тулалдаж байгаа холбооны їзэлтнїїдтэй нийлсэн бололтой гэсэн мэдээ байлаа. Тїїний сураг єєр хїний нэрээр гарахбїрийд эх нутгаасаа бїр холдсон байдаг байлаа. Тэр їед тэрбээр Тєв Америкийн холбооны їзэлт бїххїчийг нэгтгэж, Аляскаас Патагони хїртэлх нийт тив даяар консервативчуудын засгийн газрыг тїлхэн унагах їзэл санаанд автсан байсан нь хожим мэдэгдэнэ. Урсула хїїгээ Макондогоос вясаар хэдэн жил болсны дараа анхны захиа авсан нь, Кубийн Сантьяго хотоос гарч гар дамжин їнгэгдсээр їсэг нь балрах шахсан захидал байлаа.
-
Аурелианотйогоо уулзахаа єнгєрчээ. Энэ байдлаар бол жил болоход ертєнцийн хїрэх нь гэж Урсула захиаг уншаад дуу алджээ.
Урсулагийн ингэж хэлээд захидлыг хамгийн тїрїїнд їзїїлсэн хїн нь гэвэл дайны дараагаар Макондогийн захирагчаар томилогдсон консерваивч їзэлтэй генерал Хосе Ракель Монкада байжээ. ‚Ай хєєрхий, энэ Аурелиано консерватив їзэлтэн байгаагїй нь юутай тоогїй‛ гэж генерал Монкада дуугарчээ. Монкадо\а їнэхээр хурандаа Аурелиано Буэндиаг бахархдаг байв. Консерватив намын энгийн хїмїїсийнадил Хосе Ракель Монкада намынхаа олон нєхдийн нэгэнадил цэргийнхнийг итгэлтэй эсэргїїцдэг байлаа. Цэргийнхэн бол ‚Муу хїн самбаанд, чоно бороонд‛ гэгчээр энгийн иргэдэд эр бар гаргаж явда, авах танаггїй залхуу, яс хаяагч, нэр тушаал хєєцєлдєгч гэж їздэг байлаа. Ухаалаг, нїдэнд дулаан, їргэлж баясгалантай явдаг, тамсаг, тахианы зодооны їлэмж хорхойтон генерал Хосе Ракель Монкада нэг їе хурандаа Аурелиано Буэндиагийн хамгийн аюултай дайсан байлаа. Тэрбээр далайн эргийн уудам нутагт шинээр гарч ирсэн цэргийнхний дотор нэр хїндтэй болжээ. Нэгэн удаа стратегийн бодлын улмаас нэг цайзыг хурандаа Аурелиано Буэндиагийн цэрэгт єгєх болоход хоёр захидал тїїнд орхижээ. Нэлээд дэлгэрэнгїй нэг захидалдаа генерал дайн явуулах энэрэнгїй аргын тєлєє хамтарсан кампани явуулъя гэж санал болгосон байлаа. Нєгє єзахидлаа босогчдын эзэлсэннутагт сууж байсан гэргийдээ єгїїлж, тэндээ зурвас хавсаргаж, захидлыг хаягаар хїргэж єгєхийг хїссэн байлаа. Тїїнээс хойш дайны хамгийних цус урсгасан їед ч хоёр командлагч олзлогсдыг солилцох тїр эвлэрэл байгуулдаг байлаа. Генерал Монкада баяр ёслолын байдалтай амсхийх їеэрхурандаа Аурелиана Буэндиад шатар заадаг байлаа. Тэр хоёр их найз болжээ. Тэр ч байтугай хоёр намынэгэл хїмїїсийн ажиллагааг уялдуулж, ингэснээр цэргийнхний болон мэргэжлийн улс тєрийн бодлогтнуудын нєлєєг устгаж, нам намынхаа номлолоос аль сайныг нь хэрэглэх энэрэнгїй байгуулал тогтоох боломжийг эргэцїїлж байжээ. Дайн дуусаж, Аурелиано Буэндиа хорлон сїйтгэх эцэст тєгсгєлгїй ажиллагааны бартаат замд ороход генерал Монкада Макогндогийн захирагчаар томилогджээ. Тэрбээр дахиад энгийн хувцас ємсєж, цэргээ зэвсэггїй цагдаагаар сольж, єршєєл їзїїлэх хуулийг хїндэтгэх їїрэг тавьж, дайнд амь їрэгдсэн зарим либералын ар гэрт тусалж байлаа. Тэр ч байтугай Макондог муниципийн1 тойргийн тєв гэж зарлаж, захирагч байснаа шїїгч болж хотод амар тєвшин байдал тогтоогоод хмїїїс дайныг аль дивангарын хар дарсан зїїд мэт бїїр тїїр санах болжээ. Элэг муудаж шаналсан Никанор ламыг анхны холбооны їзэлтний дайнд оролцож явсан Коропель ламаар сольж, тїїнийг макондогийнхон ‚хєндий цээж‛ гэж дуудах болжээ. Бруно Креспи Ампаро Москотетой гэрлээд тоглоомын дэлгїїрээ улам єєд татан, Макондод таетр байгуулсанд Испанийн явуулынтаетрын жїжигчид ирж тоглох болжээ. Театр нь дээвэргїй том савбєгєєд модон вандан тавьж, грек багийн дїрстэй хилэн хєшиг зїїж,пиуг арслангийн толгойг дуурайлган хийсэн хоёр кассад том гэгч ангайсан амаар худалддаг байлаа. Тэр їед л сургуулийн барилгыг засаж янзлав. Хєндийн нэг хотоос євгєн дон Мельчор Эскалоно багшаар ирж, залхуу сурагчдыг чулуу дэвссэн хашаан дотуур мєлхїїлж, аманцруудад нь энэтхэгийна м дарвигнгуулсан чижнїї идїїлж, эх эцэг нар тїїнийг нь сайшаах болжээ. Санта Софи де ла Пьедалы дїрсгїй хоёр ихэр Бага Аурелиано, Бага Хосе
Аркадио нэрийг нь тавьсан хєнгєн цагаан жижиг сэнжтэй аяга, їнсэн самбартайгаа сургуулийн ширээнээ эхний сурагчидтай хамт суужээ. Ремедиос эх шигээ царайлаг тул Сайхан Ремедиос гэж алдаршиж эхлэв. Їхэл зовлон їзэж, ажил тєрєлд дарагдавч Урсула ануухаараа байлаа. Санта Софи де ла Пьедадаар туслуулж байгаад нарийн боов дахин зєндєєнєєр хийж зараад, хїїгийнхээ дайнд зрасан зардлыг нєхєєд зогсоогїй хэдэн тарвас хєндийлєн хатааж, дотор нь шижир алт дїїргээд унтлагынхаа єрєєнд хадгалжээ. ‚Тэнгэр намайг 1 Муниципи –засаг захиргааны нэгж. аваагїй цагт галзуугийн энэ байшинд мєнгє хїрэлцэхээрээ л байх болно‛гэж дандаа ярьдаг байлаа. Иймрхїї байдалтай байж байтал Аурелиано Хосе Никарагуад байсан холбооны їзэлтний цэргээс оргож, германы хєлєг онгоцонд гэрээ байгуулсан усан цэргээр ороод, морь шиг том бие, индиан шиг бор царайтай, урт гэгчийн їстэй болчихсон, Арамантатай суух далд бодолтойгоор гэртээ ирж билээ… Амаранта яахгэж буцаж ирснийг нь Аурелиано Хосергоор їг хэлїїлэлгїй харангуут л мэджээ. Хоол идэж байхдаа бие биеэ харж чадахгїй харц далдирдаг байлаа. Аурелиано Хосе эргэж ирснээсээ хойш хоёр долоо хоноод урсулагийн нїїрэн дээр Амарантагийн нїдийг ширтэж, ‚Чамайг дандаа бодож явлаа‛ гэж хэлжээ. Амаранта уулзахгїйг хичээн тїїнээс зугтаж сайхан Ремедиосоос їл холдоно. Нэг удаа Аурелиано Хосе ‚Гартаа хар уяагаа хэдий болтол зїїж явах юм бэ?‛ гэж асуухад нь Амаранта єєрийнх нь одоо болтол эр хїнтэй хавьтаагїй байгааг нь битїї хэлж байгааг ойлгон хацар нь улайснаа їїндэ эєєрєє уур нь хїрчээ. Аурелиано Хосег эргэж ирснээс хойш унтлагынхаа єрєєний хаалгыг тїгжиж унтдаг болсон боловч хажуугийн єрєєнд тайван хухирч байхыг нь шєнє сонсоод болгоомжлохоо мартаж орхижээ. Тїїний буцаж ирснээс хойш хоёр сар шахам болж байтал Амаранта нэг шєнє тїїнийг унтлагынх нь єрєєнд сэвхийтэл ороод ирэхийг мэдсэн чзугтаж хашгирахын оронд харин ч сэтгэл амран тайвшрах шиг болоод орондоо таг болжээ. Энэ шєнєєс хойш тэр хоёр єглєє болтол дэмий л ноцолдож хонох боллоо. Їїрээр Аурелиано Хосе явах боловч шєнє халага тїгжээгїй байхад дахин орж ирээд, хурьцал нь улам єрєнхїїхнийг барьж авна. Амарантаг хїсэхнь тййнхїї хэзэ ч намдахгїй байлаа. Холдож яваадахвал Амарантаг мартаж магадгїй гэж гэрээсээ зугтаж, тїїнийг мартах гэхдэ зэвсэг нэгт нєхдєдєє чин зоригто йгэж хэлїїлэн харгис хэрцгий авирлаж дайны бузар булайд тїїний дїрийг хэчнээн хутгавч мартаж ер чадсангйї. Амарантагаас ангижрахын тулд їхэх арга хайн харьд зовж явтлаа нэг хїн эгчтэйгээ сууж, тэр нь бас їеэл эгч нь байж, тэгэхлээр тэр хїний хїї єєрийнхє єєвєє болсон нэг шогийг дуулжээ. - Авга эгчтэйгээ сууж болно гэж її? Хэмээн Аурелиано Хосегийн гайхан асуухад нэг цэрэг - Авга эгчээр барах уу. Хар лам нарын эсрэг бид юунд тулалдаж байна гэж санана вэ? Тєрсєн эхтэйгээ ч суусан болохоор болгохын тулдбиш її?! Гэж хариулжээ.
Ингэж ярилцсанаас хойш хоёр долоо хоноод Аурелиано Хосе оргожээ. Тїїнд хоргоолгоод залхаж гїйцсэн Амранта ‚Чи мал юм аа. Ромын папын зєвшєєрвєл л авга эгчтэйгээ сууж болно гэдгийг чи мэдэггїй юм гэж її?‛ гэжээ. Их хутагт Амарантаг єєрт нь нїїр єгдєгболгох юм бол бїх Европыг мєлхєж ч гэсэн туулаад, Ром орно, тїїний гутлыг ч хамаагїй їнсэнэ гэж Аурелиано Хосе хэлжээ. - Ганц зєвшєрєєхд ч учир байгаа юм бишээ. Тэгж суувал гахай сїїлтэй хїїхэд гардаг юм гэж Амаранта булзаж їзэв. -
Аурелиано Хосе тїїний юу ч гэж хэлсэн тоохгїй Матар тєрсєн ч яадаг юм гэж зїтгэжээ.
Нэг їгээр хїсэл хангагдаагїй зовсон Аурелиано Хосе Катариногийн байшинд очиж, унжсан мээмтэй, гарын аяа хямдхан хїїхэн олж, тачаалаа тїрнамжаажээ. Одоо тэрбээр Амарантаг тоохгїй царайлан буулгаж авах гэж їзэв. Гонхонд оёдлын машин сурмаггэгч нь торчигнуулан байхад хажуугаар нь гарахдаа ганц їг дуугарахаа больсонд Амаранта мєрєн дээрээс нь нэг юм аваад хаячих шиг болж, яагаадыг бїї мэд, гэнэт хурандаа Геринельдо Маркесийг бодож, орой даам тавьдаг байснаа гуниглан санаж, тэр ч байтугай антлагынхаа єрєєнд ороод ирээсэй гэж бодох болжээ. Аурелиано Хосе айлгах гэсэн биш ал дэлэм алсданаа тєсєєлєєгй л явав. Нэг шєнє тоохгїй дїр їзїїлэн явж тэсэхээ болиод Амарантагийн єрєєнд орвол тїїнийгогт халгаасангїй, хаалгаа їїрд тїгжиж орхив. Аурелиано Хосег Макондод буцаж ирээд хэдэн сар болж байтал малига цэцгийн їнэр ханхлуулсан махлаг хїїхэн тав хэрийн насны хїїхэд дагуулан ирж. ‚Энэ бол хурандаа АУрелиано Буэндиагийн хїї учир Урсулагаар адилуулахгэсэнюм‛ гэжээ. Нэргїй тэрхїї хэний хїїхэд вэ гэдэгт эргэлзэхюм байсангїй, хурандааг жааханд нь мєс їзїїлэх гэж авч явах їед яг ийм байж билээ. Хїї нїд нь харатай тєрж, орчин тойрноо ихэмсгээр харсан, юмыг нїд цавчилгїй ширтдэг нь айдас тєрїїлдэг гэж эхийг нь хэлэхэд Урсула ‚Эцгээ євчжээ. Харахад нь ширээ єєрєє хєлдєг ганц юм л дутаж‛ гэж хэлэв. Эцэг нь хїїгээ гэж їзээгїй цаг эцгээрээ овоглохыг хулуиар хориглодог тул жаал хїїд Аурелиано гэж нэр єгєєд эхээр нь овогложээ. Генерал Монкада загалмай зїїлгэсэн эцэг нь болов. Амаранта хїїхдээ єєрт нь орхиод яв гэсэн боловч эх нь єєрєє хїмїїжїїлнэ гэжээ. Урьд нь Урсула їїлдэр сайтай тахианд эм тахиаг гаргадаг шиг алдартай дайчны євєрт бїсгїйчїїдийг оруулдаг заншил байдаг гэж огт дуулаагїй байсан боловч энэ жилийн турш тийм ёс байдагт бїр їнэмшив. Хурандаа Аурелиана Буэндиагийн бас есєн хїїхдийг адислуулах гэж тэднийд авч иржээ. Хамгийн том нь болох хар їстэй, ногоон нїдтэй, эцгийн талын сандантай огт тєсгїй хачин хєвгїїн арав гаруй настай байлаа. Янз бїрийн насны янз бїрийн зїстэй тэр хїїхдїїд цєм бїстэй бєгєєд харахад ганцаардсан бадйалтай тул буэндиагийн удам судар гэдэгт эргэлзэх зїйлгїй балйа. Тэр олны дотроо Урсула хоёрыг л нїдэлж хоцорчээ. Нэг нь насандаа байшгїй том биетэй хїї цэгийн ваар хэдэн тавгийг нядааж єгсєн нь тэр хїїгийн гар нь хїсрэн бїхнээ будаа болгох увдистай юм уу гэмээр байлаа. Нєшгєє нь бордуу цэнхэр нїдтэй, охин хїїхдийнх шиг урт
мушгирсан їстэй, цавйар царайтай хїїхэд байлаа. Тэр энд єсєж, эндхийнбїх юмыг мэддэг юм шиг огтхон ч бишїїрхсэн янзїгї йгэрт орж ирээд урсулагийн унтлагын єрєєндэх хайрцаг руу шууд очиж ‚Би оньстой бїжигчин авна‛ гэж хэлжээ Урсула цочих шиг болов. Хайрцгаа нээн, Мелькиадесийнїеийн хуучин, тоос шорхоо болсон юмсыг онгичиж, хуучин оймсонд боосон тэр оглоомыг олжээ. Тїїнийг Пьетро Креспи авчирч єгєєд аль эрт мартаж охисон байлаа. дайн дажны эрхээр очсон газар бїрдээ хурандаа Аурелиано Буэндиагийн охисон бїх хїїхэд Аурелиано Буэндиагаан орхисон бїх хїїхэд Аурелиано гэдэг нэртэй эх нарынхаа овогтой болсноос хойш арван хоёр жил ч єнгєрєєгїй байлаа. тийм хєвгїїд арван долоо байна. Эхний їед Урсула тэдний халаасанд нь мєнгє дїїргэж, Амаранта авч їлдэх гэж зтгэж байсан боловч сїїлдээ хоёулаа жаал зугаа бэлэг єгєєд, загалмай зїїлгэсэн эхийн байдалтай л болов. Урсула тусгай дэвтэрт хїїхдийн овог, эхийн хаяг, хїїхдийн тєрсєн єдєр, газрыг бичиж байхдаа, ‚Эднийг адислаж байгаараа элбэрэл журмыг гїйцэтгэж байга аюм. Аурелиано буцаж ирээд тэдний хувь заяаг шийдэх учиртай тул санхїїг нь жин тан байлгах ёстой‛ гэдэг байв. Нэг удаа їдийн хоол идэж байхдаа генеал Монкзадатай хуандаа Аурелиано Буэндиагийн сэжиглэмээр їр тєлтэй байгаа тухай їг хэлэлцэж суугаад тїїнийг эргэж ирж хїїхдїїдээ гэртээ цуглуулж аваасай даа гэж хэлэхэд Монкада: - Эчг минь санаа бїї зов. Аурелиано таны бодож байгаагаас эрт ирнэ гэж учиртай гэгч хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа єнєєг хїртэл єєрийн гаргасан бослогын дотроос хамгийн удаан, шийдэмгий, цуст бослогыг толгойлохоор эх нутагтаа ирж явсныг генерал Монкада мэдэж байсан боловч хоолны їед хэлэлгїй нуугаад єнгєрчээ. Байдал анхны дайны ємнєх хэдэн сарынх шигдахин тїгшїїртэй болов. Хотын зєвлєлийн даргын санаачилсан тахианы зодооныг явуулахаа болив. Сумангийн дарга ахмад Акилес Рикардо иргэний зарсгийн эрхийг ч хэрэгдээрээ гартаа авлаа. Либералууд тїїнийг хутган їймїїлэгч гэж зарлав. ‚Нэг л аймара юм болох нь Оройн зургаан цагаас хойш гадаа бїр гар‛ гэж Урсула Аурелиано Хосед хэлж гуйсан боловч нэмэр бослонгїй, урьд аркапдио эмгэнийг тоодоггїй байсан шиг Аурелиано хосе тїїний їгэнд ордоггїй байв. Тэрбээргэртээ буцаж ирэдэ биеэ ордоггїй байв. Тэрбээр гэртээ буцаж ирээд биеэ оторлоодб айх болможтойд эрэмшээд Хосе Аркадио авга шигээ хурьцахуйн цэнгэлд дуртай, хашин хойго зантай болжээ. Аурелиано Хосе Амарантад тачаах нь намдаж, сэтгэлд нья мар ч сорви їлдсэнгїй. Давалгааны аясаар хєвєн явах мэт шаариг цохиж, тохиолдлын хїїхэнтэй энгэр зєрїїлэн уйтгараа гаргаж, Урсулагийн мєнгєє хадгалдаг нууц газрыг сэм єнгийдєг байлаа. Сїїлдээ гэртээ хувцсаа солих гэж л нэг ирэх болов. ‚Эд цємєєрєє адилхан. Багадаа тайван їг дууламтайг, хорхойд хоргїй гэмээр байдаг мєртлєє сахлаа цухуйв уу їгї йюу нїгэл хилэнц їйлдэж гарах юм‛ гэж Урсула їглэнэ. Аурелиано Хосе эхийг Пилар Тернера гэдгийголж мэдээ, гэрт нь їдээр хажуулж байх дїїжин ор тїїгээр хийлгэж авснаараа Аркадитой адилгїй байлаа. Хоёул зїгээр нэг эх хїї хоёр байсангйї, ганцаардахын цагт бие биендээ хань болж байлаа. Пилар Тернерагийн сїїлчийн єч бєхєж, инээд нь бадралт баг бишгїїрийн дуу шиг намуун болж, дайралдсан амьтанд даруулсаар байтал хєхнь шулбайж,
гэдэс нь хулхайж, булчин нь шуугдаад, янхан хїїхний л оноо тєєргєєр орсон обловч огоот харуусах юм байсангїй. Халбийтал таргалсан хэл амтай, хаандаа нїїргїй болсон нууц амраг шиг дээгїїр зангаа тавиагїй тэрбээр шал дэмий горьдохоос наашгїй хєзрийн мэргээ орхиж бусдын амрагийн явдлаар сэтгэлээ зогоон, санаа амарс уух болов. Ауреиално Хосегийн їдээс хойш амардаг байшин айлынх нь бїсгїйчїїдийн нууц амрагуудтайгаа уулздаг газар болжээ. Пилар аа, биднийг орууличх л даа‛ гэж бїр єрєєнд орж ирчихсэн хойноо ичиж барих юмгїй гуйна. ‚Тэг ээ, тэг‛гэж Пилар хариулаад, дэргэдээ хїн байвал ‘Улс амьтныг євєртєє ороод сайхан байхыг харахад єєрт минь ч сайхан болдог юм‛ гэж тайлбарладаг байлаа. Тэгж тус хїргэсэндээ хєлс мєнгє авна гэж зангїй,. Насны наран хэвийтэл нь хєлс мєнгє ч єгдєггїй, хайр сэтгэл ч бэлэглэлдэггїй, гагцхїї хїслээ хангаад єнгєрдєг тоо томшгїй эрчїїдийн євєртєє оруулахыг гуйхад нь хэзээ ч ‚Їгїй‛ гэдэггїй байсан шигээ гэртээ оруулаач гэж залуусын гуйхад мєн л ерєєс цааргалдаггїй байв аа. Эхийнхээ дурэлзсэн сэтгэлийг авч тєрсєн таван охин нь арван хэдэн насандаа амьдралын нугачаат замаар таран оджээ. Гэртээ єссєн хоёр хїїгийн нэгнь хурандаа Аурелиано Буэндиагийн тугийн дор тулалдаж яваад амь їрэгдэж, нєгєє нь арван дєрєвтэйдєє хєндийн нэг хотод сагстай тахиа хулгайлах гэж байгаад шархтан баригджээ. Аурелиано Хосе нь нэг ёсондоо Пилар Тернерагийн тєлєгт тавин жил цэцгийн ноён болж бусан єндєр, бор эр болсон боловч мєн л мэргэд бууж байсан бїх хїмїїсийн адил дэндї орой, эрлэгийн элчид тамгалуулчихсан хойноо сэтгэлийг нь эзэмджээ. Тэгснийг нь Пилар Тернера мэргэлж мэдээд, - єнєє шєнє бїї гар, эндээ унт, Кармелита Монтьел чамтай унтуулж єгєєч гэж аль эртний гуйгаад байгаа юм гэж хэлжээ. Аурелиано Хосе эхийнхээ дууг тїгшсэн єнгєтэй байгааг анзаарсангїй. \- Шєнє дунд хїлээж бай гэж хэлээрэй гэж хариулжээ. Тэгээд испанийн жїжигчид ‚соррын хутаг‛1 жїжиг тавьж байгаа театрт очив. Угтаа бол энэ нь Соррилийн эмгэнэл жїжиг байсан боловч либеарлууд консервативчуудыг ‚гот‛ гэж хочилдог байсан тул ахмад Акилес Рикардогийн тушааснаар нэрийг нь єєрчилсєн байжээ. Хаалган дээр пиугаа їїїлж байхдаа ахмад Акилес Рикардо буутай хоёр цэргийн хамт орж ирсэн бїх хїнийг нэгжиж байгааг ажиглав. ‚Ахмад аа, аядаарай.. Надад гар хїрэх гїн хараахан тєрєгїй байгаа‛ гэж Аурелиано Хосе сануулбал ахмад тїїнийг хїчээр нэгжи гэж оролдсонд биедээ зэвсэг авч яваагїй мєртлєє булт їсрэн зугтав. Цэргїїдл ахмадын ‚Бууд!‛ гэсэн тушаалыг дагасангїй, нэг нь ‚Энэ чинь Буэндиа шїї дээ‛ гэж тайлбарласанд галзуурах мэт уурласан ахмад винтов шїїрэн аваад, олны дундуур дайран гарч, буугаа шагайн, - Хулчгарууд! Хурандаа Аурелиано Буэндиа єєрєє ч байсан би буудна гэж хашгирчээ. Хорин настай, онгон хальстайгаа бїсгїй Кармелита Монтьел цэцгийн усаар биеэ арчиж, Пилар Тернерагийн орон дээр тєгрийн дэлбээ цацаж байтал буу дуугарав. Хєзрийн тєлєгт бууснаар бол Аурелиано Хосе, амарантагийн єгєєгїй жаргалыг тэр бїсгїйтэй эдэлж, хамт зургаан хїїхэд
єсгєж, нас єндєр болсон хойно гар дээр нь нас барах ёстой байсан боловч нуруугаар нь орж, цээжийг нь цєм цохисон сум єхзрийн мэргийн учрыг сайн олсонгїй бололтой. Гэвч тэр шєнє їхэх цондонтой байсан Азкилес Рикардо, Аурелиано Хосегоос дєрвєн цагийн урьд їнэхээр їхэв. Ахмад дєнгєж буулдангуутаа хоёр суманд оногдон єєрєє унаж, олонхїн: - Либерал нам мандтугай! Хурандаа Аурелиано Буэндиа мандтугай! Гэж шєнийн харанхуйд нижгэнїїлэн хашгирав. Шєнийн арван хоёр цагт Аурелиано Хосегийн шархнаас цус шїїрэхээ больж, кармелита Моньтелийн хувь заяаны тухай тєлєг тєєрч байхад жїжгийн хїрээлэнгийн ємнїїр дєрвєнзуун хїн жагсан єнгєрч, гудамжны 1 Испанийн яруу найрагч, жїжгийн зохиолч Хосе Соррилийн (1817-1893) нэг эмгэнэлт жїжгийг хэлж банйа. Уг жїжгийн жинхэнэ нэр нь ‚Готын хутаг‛ юм.
Голд орхисон ахмад Акилес Рикардогийн хїїрэн дээр бууныхаа бїх сумыг шигтгэжээ. Норсон талх шиг нялцайж доторх тугалгандаа даагдахгїй шахам хїндэрсэн хїїрийг цэрэг хамжин байж тїрдэг тэргэн дээр гаргажээ. Засгийн газрын цэргийн цадиггїй авирлаж байгаад эгдїїцсэн генерал Хосе Ракель Монкада улс тєрийнхєє бїх холбоо сїлбээг ашиглаж байгаад дахин дїрэмт хувцсаа ємсєж, Макондогийн иргэний ба цэргийн эрхийг гартаа авлаа. Гэвч ийм илбэн тохинуулах їйл ажилагаа явуулснаараа жамтай юмыг жамаас нь болиулна гэж найдахгїй балаа. Есдїгээр сарын мэдээ зєрчилтэй байлаа. Засгийн газар орон даяар хяналтаа тогтоосон гэж мэдэгдэж байсан боловч дотоод хэд хэдэн муж улсад зэвсэгт бодлого гарсан тухай нууц мэдээ либраллуудад ирж байв. Эрх баригчид хурандаа Аурелиано Буэндиад цаазаар авах эчнээ ял ногдуулсан тухай цэргийн онц шїїхийн шийдвэрийг тунхаглахдаа л сая улс орон байлдааны байдалтай байгааг хїлээжээ. Хурандааг олзьлон авсан эхний суман л тогтоолыг гїйцэтгэх ёстой байв. ‚Тэгэхлээр хїї иржээ‛ гэж Урсула генерал Мокандад баялан хэлэхэд цаадах нь энэ тухай ямар ч мэдээ аваагїй байлаа. Їнэндээ бол хурандаа Аурелиано Буэндиа сарын ємнє нутагтаа буцаж ирсэн байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн эргэж ирсэнтэй холбогдоод янз бїрийн цуурхал дэгдээж, тїїнийг хоорондоо хэдэн зуун километрийн зайтай газарт нэг зэрэг байнагэж хэлцэх тул генерал Монкада хїртэл хурандаа Аурелиано уэндиагийн эргийн хоёр муж улсыг эзлэн авсныг албан ёсоор зарлатал ирсэн гэж итгэхгїй байж билээ. ‚Эгч минь, танд баяр хїргэе. Удахгїй та хїїтэйгээ энд уулзана‛ гэж Генерал Монкада Урсулад хэлжээ. Тэгэхэд л Урсула анх удаагаа сэтгэл зовж ‚Дїї минь та яадаг билээ?‛ гэж асуужээ. Монкада ингэж єєрєєсєє олонтаа асуужээ. - тэрїїн шиг л їїргээ биелїїлэх болно доо. Аравдугаар сарын нэгэндїїрээр хурандаа Аурелиано Буэндиа сайн зэвсэг бїхий мянган цэрэгтэйгээр Макондог дайрч, суман эцсээ хїртэл эсэргїїцэх тушаал авав. Їдээр генерал Монкада Урулатай хоол идэж
байхад, самуун дэгдээгчдийн их бууны дуу хотоор нэг нїргэлэн захиргааны сангийн байшингийн нїїрийг цєм авав. ‚Биднээс дутуугїй зэвлэглэсний дээр байлъя гэж байлдаж байна‛ хэмээн генерал Монкада санаа алджээ. Єдрийн хоёр цагт их бууны буудалцаанд газар доргиж байхад тэрбээр тулалдаанд ялагдах нь гарцаагїй боллоо гэсэн бат итгэлтэйгээр Урсулатай салах ёс хийжээ. - Аурелианог энэ гэрт єнєє орой бїї ирээсэй гэж тэнгэрт залбиръя. Хэрэв ирдэг юм бол тїїнийг миний орноос тэврээрэй. Би тїїнтэй уулзахгїй байх гэж хэлжээ. Генерал Монкадаг, Аурелиано Буэндиад урт захидал бичиж дайныг улам энэрэнгїй болгохыг хоёулаа бодож байснаа сануулж, цэргийнхний хээл хахууль, хоёр намын улс тєрийн бодлоготнуудын ирэхїї єнгєлзлєгийг эрс шийдэмгий дийлж гарахыг ерєєгєєд, Макондогоос зугтах гэж бахйаднь шєнє нь барьж авчээ. Генерал Монкадаг цэргийн хувьсгалт онц шїїхээс хэрхэхийг шийдтэл Урсулагийнд харгалзан байглаж байсан учир маргааш нь хурандаа Аурелиано Буэндиа энд їдийн зоог хамт барьжээ. Халуун бїлээрээ тайван уулзсан нь энэ байлаа. Хоёр дайсан дайтаж байгаагаа мартаад урьдын явдлаа санан хууч хєєрч байхад, хїї нь эх орондоо булаан эзлэгч болж ирсэн гэсэн эвгїй бодол Урсулагийн сэтгэлээс гарахгїй байлаа. Дагаж ирсэн єдий тєдий харуул манаа нь Аурелианог босго алхангуут ямар ч аюул осолтой юм алга гэж итгэлтлээ бїх тасалгааг нь урвуулж хаяснаас хойш тийм бодол тєржээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа тэднийг хориглосонгїйгээр їл барам захирангуй дуугаар тушаал єгч, гэрээ тойруулан харуул гарган гаргатал нэг ч хїнийг, тэр ч байтугай Урсулаг єєртє гурван метрээс дотогш ойртуулахгїй байлаа. Тэрбээр онцгойлох тэмдэггїй, борог бєс даавуу цэрэг хувцас, шавар шавхай, цус нєж болсон давируул бїхий тїрийтэй савхин гутал ємсжээ. Бїсэндээ зїїсэн том амтай гар бууны нь гэр тайлаастай, бууныхаа бариул дээр гар ямагт тавиастай нь харц шигээ сэрэмжилсэн, шийдэмгий байдалтай, ихэд халцарсан толгойнь удаангалаар тєєнєсєн юм шиг харагдана. Карибын тэнгисийн шорвог усанд угаагдсан нїїр нь хїрлийн гєлийжээ. Хїйтэн цэвдэг сэтгэл шиг барагтайд арилахгїй ам бєхтэй нэгэн хїч тїїнийг хєгшрєєхгїй бариад байлаа. Одоо тэрбээр урьдынхасаа єндєр, цонхигор, янхигар болсон шиг санагдана. Ойр тєрлийн бїхнийгээ энэрч хайрлах сэтгэлийг албаар дарж байгаа нь энх мэдэгдлээ. ‚Тэнгэр минь. Яахаас ч сийхгїй хїний байдалтай болжээ‛ гэж Урсула сэтгэл тїгшин бодов. Їнэндээ ч тийм бажээ. Амарантад ацтек ноосон алчуур авчирч єгсєн нь хоол идэж суухдаа хууч хєєрч, хошин шог ярьж байгаа зэргээс нь урьдын Аурелиано хааяа нэг санагдах нь зїйрлэвээс їнсэнд булагдсан цогийг їзэхэд гал байж дээ гэж бодогддог лугаа адил болой. Амь їрэгдэгсдийг нийтийн булшинд оршуулж амжив уу їгїй юу, цэргийн онц шїїхийг шийдвэрээ тїргэвчил хэмээн Яргачин Рокед тушааж, єєрєє консервативчуудын дэглэмийн ганхсан барилгыг їнсэн товрог болгох эрс шинэтгэл хийнх зїдэргээтэй ажил барьж авлаа. ‚Бид либерал намын завшаанч бодлоготнуудаас тїрїїлэх хэрэгтэй. Тэднийг сая нэг ухаан ороод харахад нь бїгдийг хийчихсэн байх болно‛ гэж туслагчиддаа хэлжээ. Чухамхїї энэ їеэр сїїлийн таван жилд бїртгэгдсэн газар эзэмших эрхийг шалгахаар шийдээд, Хосе Аркадио ахынхаа хуулиар зєвшєєрїїлээд дээрэм хийж байсныг илрїїлэв. Бїртгэлийг даран хїчингїй болгоод бас ч гэж
найрсаг ёсыг бодон хамаг ажлаа хойш тавиад єєрийн шийдсэнийг Ребекад хэлэх гэж очжээ. Нууц хайрын нь итгэмжит асан, зєрїїдийнхээ хїчээр амийг нь аварсан ганц бие бэлэвсэн эхнэр зочдын єрєєнд байгаа нь нєгєє ертєнцєєс гарч ирсэн сїг сїїдэр мэт бодогджээ. Євч хар хувцас ємссєн, єр зїрх нь хэдийн їнс облсон энэ эмэгтэй дайн болж байгааг ч мэдээгїй бололтой. Ребекагийн яс нь арьсаа нэвт гэрэлтэх мэт, єєрєє чєтгєрийн гал дїїрэн агаар дундуур хєдлєх мэт сэтгэл тєрнє. Намгийн ус шиг мэлийсэн энэ агаарт дарины їл мэдэ їнэр ханхалсаар ажээ. Бэлэвсрэлийн ёсыг ингэж хатуу сахихаа больж, гэрийнхээ цонх салхивчийг онгойлгож, Хосе Аркадиог алсанд хїн амьтныг уулчлахыг хурандаа Аурелиано Буэндиа зєвлєсєн боловч Ребекад эгэл хорвоогийн єчїїхэн баяр хєєр хэрэггїй байжээ. Энэ жаргалыг шорооны нялуун амт, Пьетро Креспийн сїрчиг ханхалсан захидал, эр нєхрийнхєє халуун єврєєс дэмий л эрээд эцэст нь энэ байшинд амрыг олж, урьд уулзаж учирч байсан хїмїїсийнх нь дїр элдвийг ургуулан бодох сэтгэлд нь биежин амилж, битїїлэн хаасан тасалгаагаар нь яг л хїн шиг хэрэн явдаг байлаа. сїлжмэл ганхуур сандал дээрээ Ребека налан суугаад, хурандаа Аурелиано Буэниаг урьд наснаас хїрч ирсэн хий їзэгдэл мэт ажин хараад, Хосе Аркадиогийн євєрчилсєн газрыг хууль ёсны эздэд нь буцааж єгєх гэж байгааг сонсохдоо огт тоосон янзгїй, - Дураараа л бол, Аурелиано. Чамайг тєрєл саднаа бодохгїй хїн гэж санаад байсан юм, одоо їзвэл эндїїрсэнгїй ээ гэж санаа алджээ. Газар эзэрмших эрхийг дахин хянаж їзээд дуусаж байхад цэргийн хээрийн шїїхийн ажиллагаа ч дуусаж, хурандаа Геринельдо Маркесийн даргалсан угхуралдаанаас босогчдод олзлогдсон бїх офицерыг буудан алах шийдвэр гаргав. Хамгийн сїїлд генерал Хосе Ракель Монкадаг шїїв. Урсула тїїнийг ємєєрч, ‚Макондод байсан бїх захирагчдын дотроос ганц урдаа барих нь. Найрсаг зєєлєн сэтгэлтэйг ньгэрийнхэнд сайн байдгийг нь чи мэдэх болохоор надаар хэлїїлэх юу байх вэ‛ гэж хурандаа Аурелиано Буэндиад хэлсэнд хурандаа тїїнийг зэмлэнгїй харж, - Би шїїхийн шийд гаргах эрхгїй. Хэлэх юм байгаа бол цэргийн шїїхэд л очиж хэл гэж татгалзав. Урсула цэргийн шїїхэд єєрєє очсоноор барахгїй Макондогийн уугуул иргэд, босогчдын дарга нарын эхчїїлийг авч очив. Уул давах зориг таянд зарим нь оролцож явсан хотын настай авгайчуул генерал Монкадаг ам нийлэн магтав. Хамгийн сїїлд Урсула їг хэлэв. Тїїний гунигтай боловч хотойшгїй байдал, нэр хїнд, їгийн их итгэл тєгєлдєр єнгє шїїхийнхнийг эгшинзуур эргэлзїїлэв. ‚Та бїхэн энэ аймшигт наадамд их л буурьтай ханджээ. Тэр чинь зєв єє. Та нар хийх ётсой юмаа хййж. Гэвч тэр чинь зєв єє. Та нар хийх ёстой юмаа хийж. Гэвч бид энэ ертєнц дээр шороо хєдєлгєж яваа цагт та нарын эх хэвээрээ л байна, та нарын ямар ч мундаг хувьсгалчид болсон байлаа гэсэн хїїгийн элбэрэл журмыг мартвал бид ємдийг тань шувтлаад, бєсгийг нь тань суран бїсээр ороолгох эрхтэй‛ гэж онц шїїхийн гишїїдэд хэлжээ. Шїїхийнхнийг зєвлєлдєхєєр гарахад хуаран болсон сургуулийн танхимд энэ їг хангинасаар байлаа. шНє дунд генерал Хосе Ракель Монкадад цаазаар авах ял оноов. Хурандаа Аурелиано
Буэндиа Урсулад зад загнуулсан боловч ялыг хєнгєлсєнгїй. Їїр цайхын ємнєхєн тэрбээр гав дєнгє хадгалсаар байгаа тасалгаанд хоригдол дээр орж ирээд, - Ах минь, таныг би буудаж байгаа юм биш, хувьсгал буудаж байга юм шїї гэж хэлэв. - Генерал Монкада тїїнийг орж ирэхэд орноосоо ч боссонгїй. Дїї минь, тонил цаашаа гэж хариулжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа буцаж ирснээсээ хойш энэ агшныг хїртэл генералыг єрєвдєхгїй байх гэж биеэ албадсан билээ. Одоо хараад євгєрч, гар ньт салганаж, їхэхээ ердийн дуулгавартай хїлээж байгааг харахдаа гайхаж, єєртєє ихэд жигших сэтгэл тєрсєн боловч тїїнийгєє нигїїлсэх сэтгэл тєрж байна гэж андуурчээ. - \Аливаа цэргийн онц шїїх хоосон сїр байдгийг та ямар надаас дор мэдэв гэж . їнэндээ, та бусдын ялт хэргийн тєлєєсийг л эдэлж байна. Энэ удаа бид яаж байгаад ч хамаагїй дайнд дийлж гарахаар шийдсэн юм. Миний оронд єєрєє байсан бол ингэх байгаагїй гэж її?! Гэж хэлжээ. Генерал Монкада цамцныхаа хормойгоор яст мэлхийн хуяган хїрээтэй зузаан шилээ арчих гэж босоод ‚Тийм ч байх аа. Намайг буудах гэж байгаад би гутарч байга юм биш. Явж явж бидэн шиг улсын хувьд їхэх ёстой їхлээрээ л їхэж байгаа хэрэг‛ гээд шилээ оон дээрээ тавиад, цагнаасаа гинжин оосрыг нь аваад, ‚Мэргэжлийн цэргийн хэнхгїїдийг тэгж їзэн ядаж, тэдэнтэй тэгж тэмцэж, тэднийг тэгж хараадаг байсан чи єєрєє тэдэнтэй адилхан болчихсон нь л хайран байна. Ямар ч сайхан їзэл санаатай байлаа гээд гэгэнт ингэж дор орсон бол яагаад ч зєвтгєх араггїй‛ гэж хэлээдхурмиын бєлзєг. Оточ охин тэнгэрийн дїртэй сахиусаа тайлж, цаг, нїднийхээ шилтэй хамт тавьсанаа, - Ингээд ахиад байх юм бол чи манай орны тїїхэнд хамгий харгис, хамгийн цуст дарангуйлагч болохоор барахгїй, сэтгэлээ тайвшруулах гэж Урсула эгчийг ч буудахаас буцахгїй болно гэж їгээ дуусгав. Хурандаа Аурелиано жишим ч їгїй байлаа. Тэгэхэд генерал Монкада нїдний шил, тэнгэрийн дїр, цаг, бєлзєгєє тїїнд єгєєд огт єєр дуугаар, - Би чамайг загнах гэж дуудсан юм бишээ. Энїїнийг гэргийд минь явуулаарай гэж гэсэн юм гэсэнд хурандаа Аурелиано Буэндиа юмыг нь халаасандаа хийгээд, - Манауред л суугаа хэвээрээ юу? Гэвэл - Манауредээ, тїрїїнд миний захиаг явуулсан сїмийн цаадах нєгє єл байшиндаа гэж баталсанд, - Захиасыг дуртайяа биелїїлье. Хосе Ракель гэж хурандаа хэлжээ. Тїїнийг хєхєвтєр будан татсан гудамжнаа гартал нїїр нь нойтон болсонд єєр нэгэн їїрээр яг ингэсэн нь санагдаад ирэхэд хуарангийн хашаанд гїйцэтгэх тушаал єгснийхєє учрыг сая л ойлгожээ. Хаалганы єєдєєс харан жагссан тасаг цэрэг тєрийн тэргїїнийг угтан байгаа юм шиг тїїнийг мэндчилэв. - гарга гэж тэр тушаалаа.
***
***
***
Хурандаа Геринельдо Маркес дайны нэмэргїйг анхалж ойлгожээ.Макондогийн иргэний ба цэргийн захирагчийн хувиар хурандаа Аурелиано Буэндиатай долоо хоногт хоёр удаа утсаар ярьдаг байв Эхлээд тэд жинхээн болж байгаа дайны явцыг хэлэлцэн тодорхойлж, байдал нь нїдэнд тод бууж байгаагаас ургуулан ямар шатандаа явааг нь хэдийд ч тогтоож, ямар чигэлээр єрнєхийг хэдйид ч тогтож,ямар чиглэлээр єрнєхийг хэдийд ч угтан харж чадаж байжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа хамгийнойр шадар нєхєдтэйгєє ч илэндалангїй бахйыг цээрлэдэг боловч тэр їед бас ч гэж нэгийнчєлєєтэй байдаг байсан нь шугамын нєгєє їзїїр шууд мэгэддэг байлаа. Їзтэл нэг иххэрэгцээ байхгїй байхад яриагаа сунжруулж, наадуулынхаа гэр орныхных нь талаар сониндуулгахадюм хэлдэггїй байла. Гэвч дайн улам их нутаг хамарч, улам ширїїсэхэд тїїний дїр бїдгэрэн бїдгэрсээр тэргэж оноохын аргагїй облов. Цэг, зураас гэх ньтухай бїрлуам холдон маймарч, эвлэж нийлэн їг болохдоо утга санаа огт гарахаа больж байлаа. Энэ їед хурандаа Геринельдо Маркес утсыг зєвхєн чагнах болж, єєр ертєнцийн їл таних хїнтэй харилцаж байгаа юм шиг тєвєгшєєх болжээ. - Ойлго л оо, Аурелиано. Либералуудын нам мандутугай! Гэж ярианыхаа тєгсгєлд тїлхїїрээр цохих болов. Сїїлдээ хурандаа Геринельдо Маркес дайнаас бїр хєндийрєн тєсєєрєв. Урьд залуудаа дайн гэхээр хийморь нь сэргэж, байлдан тулалдахын дон тусаж явсан бол одоо бїр уйдан залхаж гїйцэв. Амарантагийн ажлын єрєє л тїїнд байгад байгууштай танц газар болжээ. Тэгээд орой болгон тэнд ирнэ. Сайхан ремедиосыг оёдлын машины хїрдийг эргїїлэхэд цасан цагаан голланд даавууг хуньж єгч байгаа Амарантагийн гарыг нь харж суухад сайхан байдаг билээ. Эзэгтэй зочин хоёр удтал дуугїй сууж, гагцхїї бие биеийн байхад сэтгэл єег байдаг байлаа. Маркесийн хайрын гал бєхєєгїй хэвээрээ байгааг їзэхдээ Амаранта сэтгэлийнхээ угт баярлаж байхад тэрбээр ая нь олдохгїй энэ эмэгтэйн зїрхний нь далд болдлыг огт тааж чаддаггїй байлаа. Хурандаа Геринельдо Маркес Макондод буцаж ирснийг Амаранта мэдээд баярласандаа золтой л амьсгал хураасангїй. Гэвч хурандаа Аурелиано Бэндиагийн шуугиант бараа бологчдын нэгл болж, солгой гар сойлттой орж ирэхэд нь хараад хїний газар, гїний нутагт хатуу ширїїн амьдралд нухлагдан овор суугаад хир даг, хєлс хулмас, тоос шороо болж, биенээс нь туж адууны хєлс шивх ханхалж байсандурам хугарсандаа эгээ л ухаан алдаж унасангїй. ‚Тэнгэр минь‛ би ийм хїн хїлээгээгїй сэн‛ гэж боджээ. Гэвч маргааш нь сахал самбайгаа авч, цэвэр цэмцгэр ус анхилуулсан хїрч ирээд, тана шигтгэсэгн мєргєлийгн судар єєрт нь бэлэглэсэнд хэлэх їг олдохгїйдээ, - энэ эрчїїд гэдэг хачин улс шїї. Нэг насаараа лам нартай тэмцэж байж мєргєлийн ном бэлэглэж байдаг гэж дуугарчээ.
Тїїнээс хойш дайны хамгийн эгзэгтэй їед ч хурандаа, Амаранта дээр орой болгон ирж байлаа. Сайхан Ремедиосыг байхгї байвал оёдлын машины гарыг эргїїлэх ч удаа байв. Тїїний хоёргїй сэтгэлтэй, хосгїй їнэнчид уярч, ийм их эрх дархтай хїн єєрт нь ингэж унаж, сэлэм, буугаа зочдын єрєєнд орхичихоод ажлын нь єрєєнд гар хоосон орж ирж байгаад сэтгэл нь хєндєлдєг байлаа. Гэвч дєрвєн жилийн турш хурандаа Геинельдо Маркесийг хайр сэтгэлээ удаа дараа хамгаалахад Амаранта огт халгаадаггїй, гэхдээ хурандаад хайртай дуртай болж чадаагїй ч гэсэн хамт суухад аятай байдаг тул сэтгэлднь сэв суулгахгїйг ямагт хичээдэг байжээ. Саяхан болтол хавь ойрдоо болж байгааг ч огт тоодоггїй байсан, олон хїн ухаан дутуу гэлцдэг Сайхан Ремедиос Геринельдо Маркесийн хувиршгїй бат сэтгэлтэйд уяраад, гэнэт тїїнийг ємєєрєв. Єєрийн нь єсгєсєн охин цоморлигоо дєнгєж нээж байгаа цэцэг шиг цэвэрхэн, Макондод тєрж байгаагїй хєєрхєн бїсгїй болсныг Амранта сая л олж харахдаа мєнєєхєн Ребекаг їздэггїй байсан шигээ хархор буцалж эхэлжээ. Хар хороосоо болоод хийх ёсгїй юм хийх вий. Сайхан Ремедиосыг їхїїлж хожим нь сэтгэлийн тамд бїї унагаарай гэж тэнгэрт мєргєсєєр тэрбээр хуурай охиноо тасалгаанаас хєєж гаргажээ. Яг тэр їед хурандаа Геринальдо Маркес дайн дажныг жигших болж иржээ. Энэ яваа насныхаа хамаг єнгийг єргєн байж олсон алдар гавьяагаа ч Амарантагийн тєлєє гаргуунд гаргахаас буцахгїй, цээжиндээ байгаа уран їгээ шавхаж, зїрхэндээ бялхсан цаглашгїй уян хайраа илчилсэн боловч Амарантаг ам алдуулж чадсангїй. Наймдугаар сарын нэгэн їдэш Амаранта єєрийг нь сууя гэж шалдаг хїндээ дєнгєж сая эцсийн хариу єгч, - Хоёул бие биеэ мартъя. Дурлалцаж байх нас биш болжээ гэж хэлээд гєжїїд зангийнхаа горыг эдлэн гол нь харласар унтлагынхаа єрєєг тїгжжээ. - Тэр їдэш хурандаа Аурелиано Буэндиа хурандаа Геринельдо Маркесийг утсандээр дууджээ. Урагш ахихаа байсан дайны явцад оруулахаар шинэ юмгїй ердийн нэг яриа болж єнгєрлєє. Яриад дуусахад хурандаа Геринельдо Маркес хїнгїй гудамжийг тйоруулан харж, бїйлсийн мєчирт бєнжийн тогтсон усны дуслыг їзээд ганцаардан зовж байгаагаа улам ч ойлгож, - Аурелиано, Макондод бороо орж байна гэж гунигтайяа тогшжээ. Шугамын нєгєє їзїїрт удтал чимээгїй болов. Тэгснээ аппаратаас хурандаа Аурелиано Буэндиангийн хариуг цохисон ягшмал цэг, зураас гарч эхэлжээ. Тэр нэг зураасыг тайлан уншихад, - бїї тэнэгт, Геринальдо! Наймдугаар сард бороо орохгїй яадаг юм гэжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес ингэж эрс хариуланд нэлээд сэгэл тїгшжээ. Гэвч хоёр сарын дараа Аурелианог Макондод буцаж ирэхэдгайхаж, тэр ч байтугай бараг айх шиг болжээ. Урсула хїртэл хїїгийнхээ єєрчлєгдсєнд мэл гайхжээ. Аурелиано сїр мїр бадруулалгїй, бараа дагуул бололгїй, аагим халуун шатаж байхад цув ємсчихсєн хїрч иржээ. Гурван явдаг хїїхнээ авч ирснээ гурвууланг нэг байшинд оруулж, тэндээ дїїжин орондээрээ хэвтэн хамаг цагаа єнгєрїїлэх болов. Байлдааны тухай
яаралтай мэдээ сэлтийг чїї чамай зав гарган уншина. Нэг удаа хурандаа Геринельдо Маркес хилийн нэг хотод босогчдын цэргийг байлгаад байвал олонулсын асуудал болон хїндэрч бозошгїй байгаатай холбогдуулан уг хотынхныг нїїлгэх тушаал єгєхийг тїїнээс хїссэнд тэрбээр - Ийм мууайн юмаар намайг бїї їймїїл. Эзэн тэнгэрээс л асууж зєвлє гэж тушаажээ. Энэ бол дайны хамгийн эгзэгтэй їе байлаа. Эхний їед хувьсгалыг дэмжиж байсан либерал газрын эзэд газар эзэмших эрхийг дахин хянаж їзэхэд саад хийхийн тулд консерватив газрын эзэдтэй нам нийлж, сэм сїлбэлджээ. Гадаадад дайнаас хєлжиж авсан либерал бодлоготнууд ширхїїн арга хэмжээг нь ил эсэргїїцэж байхад ч хурандаа Аурелиано Буэндиа идэвх орсонгїй. Таван боть болсон шїлгэндээ ч салхи оруулахаа больж тэдгээр нь авдарны ёроолд хэвтэж байлаа. Шєнє юм уу їдийн амралтаар гурван хїїхнийхээ нэгийгдїїжин орон дээрээ дуудаж,хїслээ бїдїїн ибарагдуухан хангачихаад сэгэл огт зовсон шинжгїй таг унтаад єгнє. Бодлогогїй зїрхтэйгэсээ їл итгэхийн золлонг дандаа эдлэх тавилантайгаа ганцаараа мэдэж байлаа. Эхлээд дайснаа дарж дархан цолоо мандуулан эх орондоо буцаж ирсэндээ ташуурсан тэрбээр алдар жавхлангийн хєлгїй ангалын дээрээс єнгийжээ. Хурандаа дайтах эрдмийнхээ их багш, барсан хэвнэгээрээ томцуулыг бахахруулж, багачуулыг гайхуулж явсан герцог Мальборогийн ич этгээдэд морилж байхыг сайханд боддог болжээ. Чухамхїї тэгэхд л нэг хїнийг, тэр ч байтугай Урсулаг єєртєє гурван алхмаас дотогш ойртуулахгїй байх гэж шийджээ. Тїїнийг хаана ч очсон дагалт нар нь шалан дээр тойрог зурж, энэ тойргийн дотор єєр хїнийг оруулдаггїй, хурандаа Аурелиано Буэндиа энэ тойргийн голд зогсоод товч бєгєєд эрс тушаал єгєн ертєнцийн хувь заяаг шийдвэрлэдэг байлаа. Генерал Монкандаг буудаж алсныхаа дараа Манауред очингуутаа гэрээсийг нь яаран биелїїлсэнд бэлэвсэн эхнэр нїднйй шил, бєлзєг, сахиусыг нь авсан боловч тїїнийг босго ч алхуулсангїй. - хурандаа, таныг оруулахгїй ээ. Та тэр дайн тулалдааныхаа газарт дарга юм байгаа биз, бор гэртээ бол би дарга аа гэж хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа огт уурласан янзгїй байсан боловч бие хамгаалагчид нь бэлэвсэн эхнэрийн гэрийг тонож, галдсаны дараа сая сэтгэл амарч билээ. ‚Сїнсээ бодоорой, Аурелиано. Чи амьдаараа ялзарч байна‛ гэж тэгэхэд хурандаа Геринельдо Маркес тїїнд сануулжээ. Тэр їеэр хурандаа Аурелиано бУэндиа босогчдын цэргийн командлагчдын хоёрдахь зєвлєгєнийг хуралдуулав. Идеалст, нэр алдар хєєцєлдсєн, нийгэм олондоо шоовдологдосн хїмїїс, тэр ч байтугай ердийн гэмт хэрэгтэн хїртэл ёсєн жорын амьтад иржээ. Тэдний дотор сангийн мєнгє идчихээд шийтгэлээс мултрах гэж хувьсгалд нэгдсэн нэг консерватив тїшмэл ч байлаа. Олон нь юуны єлєє байлдаж байгаагаа ч мэдэхгїй байв. Їзэл бодол нийлэхгїй учир дотроосоо дэлбэ їсрэхэд бэлхэн зїсэн бїрийн энэ олны дунд генерал Теофило Варгас гэсэн эзэрхэг, хїрлэгэр эр ялгарч байлаа. Тэр бол бїдїїлэг, бичиг мэдэхгїйд, далд хорон санаатай, бэлгэдэх вивангардич авьяастайгаараа хїмїїсийг улайрган амьтад болгох чадалтай цэвэр индиан хїн байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа улс тєрийн
бодлоготнуудын мэх гохтой тэмцэхэд босогчдын бїх командлалыг зєвлєгєєн дээр нэгтгэх гэж тооцоолж байв. Гэвч генерал –Теофило Варгас хурандаа Аурелиано Буэндиагийн тєлєвлєснийг нурааж, хэдэн цагийн дотор хамгийн туршлагатай дарга нарын эвслийг хагаралдуулж, ерєнхий командлалыг гартаа авчээ. ‚Энэ єєтгєртэй мэдээтэй байхгїй бол горьгїй! Ийм хїн бидэнд цэргийн яамны сайдаас ч аюултай‛ гэж Аурелиано буэндиа дарга нартаа хэлжээ. Тэгтэл энгїїндээ аймхай гэж зард гарсан нэгэн залуу офицер долоовор хуруугаа гозойлгон, - Ядах юу байсан юм, цааш нь харуулчихгїй юу гэж хэлэв. Хурандаа Аурелиано Буэндиа єєрийн нь бодохоос агшны тєдий тїрїїлж хэлсэн тэр саналын цэвдэгт сэрдийхсэнгїй, чухам ямар байдалтай хэлсэнд нь сэрдхийжээ. - Намайг тийм тушаал єгнє гэж бї горьдоорой гэж хариулжээ. Їнэхээр ч тийм тушаал єгсєнгїй. Гэвч хагас сарын дараа генерал Теофило Варгас отоонд мачетегаар тас цавчуулж хурандаа Аурелиано Буэндиа ерєнхий командалыг авав. Босогчдын бїх дарга нар єєрийг нь зрєнхийлєн захирагчаа болгосон тэр шєнє хуранда гэнэт цочин сэрэд ‚Хєнжил аваад ир‛ гэж хашгирч гарав. Гадаа зуурам халуун байхад ч дотор нь хїйт оргин шаналж, олон сар нойрноос гарснаа сїїлдээ бие нь дарсах шиг болжээ. Эрх дарх ихтэй болсондоо хєєрєхийн зэрэгцээ гэнэт гэнэт биеэ машид голно. Дотор їргэлж хїйт оргих євчнєє ангаах гэж генерал Теофило Варгасыг алахыг зєвлєсєн залуу офицерыг буудахыг тушаажээ. Тїїний тушаал єгєхєєс нь ємнє тэр байтугай бодохоос нь ємнє биелж, тїїгээр барахгїй єєрийнх нь хїргэж зїрхлээргїй хязгаараас ямагт давчихаад байлаа. Хэмжээлшгїй их эрх мэдлийнхээ цєлд ганцаардан тєєрч, хєл алдаж байгаагаа мэдлэ. Эзэлж авсан хотод орохд нь хурсан олон єєрт нь баяр хїргэн, хашигаралдахад уцаар хїрч,эд дайсанд мєн л ингэж баяр хїргэж байсан даа гэж хардана. Тїїний хаана ч очсон, єєрийнх шиг нь харцтай, єєрийн шиг нь луутай, єєрийнх нь мэндэлж байгаа шиг итгэл муутайхан мэндэлж байгаг залуус дайралдан, єєрсдийгєє єєрийнх нь хїї гэж хэлнэ. Єєрийг нь хувилж олшруулаад тараачихсан юм шиг хачин сэтгэл тєрєвч ингэлээ гээд нэмэргїй, улам л ганцаардан зовож ажээ.Офицер дарг анараа хуураад байна гэж сэрдэх болж, герцог Мальбород ч сонь буурчээ. ‚Саяын бїрэлэч л ємнєє барьдаг найз минь байж‛ гэж тэрбээр ярихдуртай байлаа. Байнга итгэл алдсаар, сунжирсан дайнаа дуусгаж ч чадахгїй, байж ч чадахгїй, хэрэг дээрээ доороо л торйон эргэлдсээр ядраад, улам хєгширч, улам тамирдаж, яахаараа тэр вэ, яах вэ, хэдий болтол ингэх юм бэ гэдгийг улам олйгохоо байж байлаа. Шохойгоор зурсан тойргийн гадна заавал хїн байна. Мєнгєгїйдэх нэг нь мєнгєгїйдэж, хєхїїл ханиалга тусах нэг нь тусаж, энэ зїдэг дайнаас уйдаж гїйцсэн учир мєнхийн нойроор нойрсохыг хїсэх нэг нь хїсэж, сїїлийнхэээ хїчийг шавхан "Номхон!‛ тушаалаар ‚Хурандаа, байдал тайван байна‛ гэж илтгэх нь илтгэсээр байлаа. Гэтэл тайван байна гэгч нь эл эцэс тєгсгєлгїй дайнд хамгийн аюултай байсан бєгєєд энэ нь шинэ юм юу ч гарахгїй байна гэсэн їг байлаа. Ганцаардах їйлээ дагаж, далдыг мэдэхээ больсон хурандаа Аурелиано Буэндиа авсанд орон ортлоо дарч урьдын явдлаа дурсан
дотроо бїлээцїїлсээр Макондод насныхаа эцсийг їзэхийг хїсжээ. Ооо бол наазгай нь бїр дэндэж улс тєрийн нэн чухал асудлыг хэлэлцэхээр либерал намын тєлєєлєгчид ирлээ гэхэ ч дїїжин орон дээрээ эргэж хэвтсэндээ нїдээ ч нээсэнгїй. - Янхнууд дээр аваачаад єгчихгэж бувтнажээ. Тєлєєлєгч болж ирсэн сїртїїг цамц, бортого млагайтай зургаан ємгєєлєгч арван нэгдїгээр сарын цонох наранд ихээхэн тэвчээртэй байж байлаа. Єдрийн ихэнхэд тэднїїс унтлагын єрєєнд тїгжээд сэм зєвлєлдєж, орой нь харуул гаргуулж, баян хуурчдын чуулаг аваад, Кагориногийн газарыг тэр аяар нь хєлслєн авна. ‚Цаадуулдаа саад болоод юу хийх вэ. Тэдний юу гэх гээд байгааг би сайн мэдэж байна‛ гэж хурандаа Аурелиано Буэндиа хэлжээ. Хойшлогдож хойшлогдож арван хоёрдугаар сарын эхээр болсон хэлэлцээг дуусашгїй маргаан болно гэж олон хїн бодож байсан боловч тэгсэнгїй ердєє л цаг хїрэхгїй їгїйтэй л болжээ. Энэ удаа хурандаа Аурелиано Буэндиа бїгчим зочдынєрєєнд їхдэлийн хулдас шиг цагаан даавуугаар бїтээсэн оньст хуурын дэргэд бие хамгаалагчдынхаа шохойгоор зурсан тойргийн доторорсонгїй, цуваар биеэ хулдаад, улс тєрийн зєвлєх нарийнхаа хажууд сандал дээр сууж, тєлєєлєгчдийн саналыг дуугїйхэн чагнаж байлаа. Нэгд, газар эзэрмших эрхийг дахин хянаж їзэхээ болих, газрын эзэн либералуудаар намыг дахин дэмжїїлэх, хоёрт, католик шашинтны дотор тулах хїчтэй болохын тулд сїмийн нєлєєтэй тэмцэхээ болих, эцэст нь гэр бїлийн бат холбоо, ариун журамт байдлыг хадгалахын тулд эцэгтэй, эцэггїй хїїхдийг тэгш эрхтэй байлгах гэхээ болихыг тїїнээс хїсжээ. - Тэгэхээр бид зєвхєн засгийн эрхийн тєлєє тэмцэж байгаа болох нь ээ гэж уг бичгийг уншиж дуусахад хурандаа Аурелиано Буэндиа инээмсэглэсэнд нэг єлєєлєгч: - Тактикийн їїднээс бид программдаа эдгээр засварыг оруулсанюм. Одоо ард тїмний дотор дэмжлэгтэй болно гэдэг хамгийн гол нь. Тэгээд байр нь харагдах биз гэж тайлбарлав. Хурандаа Аурелиано улс тєрийн нэгэн зєвлєгч хажуунаас яаран оролцож, - энэ чинь ухаангїй явдал байна. Та нарын загварыг зєв гэвэл консервативчуудын дэглэмийг сайн гэх болох нь. Та бїхний засварыг ашиглан, та бїхний ярьж байгаагаар бид ард мтїний дотор єргєн тїшиг тулгууртай болдогюм аа гэвэл консервативчуудын дэглэм ард тїмний дотор тулгууртай байсан гэж хїлээх хэрэгтэй болох нь. Та бїхний засварыг ашиглан, та бїхний ярьж байгаагаар бид ард тїмний дотор єргєн тїшиг тулгууртай болдог юмаа гэвэл консерватичуудын дэглэм ард тїмний дотор тулгууртай байсан гэж хїлээх хэрэгтэй болох нь Эцэст нь би хорин жил їндэстний эрх ашгийн эсрэг тэмцсэн болж таарах нь ээ гэв. Тэрбээр цааш ярих гэсэн боловч хурандаа Аурелиано Буэндиа болиулж: ‚Доктор, та цагаа дэмий бїїр їр. Хамгийн гол нь їїнээс хойш бид зєвхєн
засгийн эрхийн тєлєє л тэмцэх болж гэж хэлээд инэмсэглэсээр тєлєлєєгчдийн гардуулсан цаасыг авч, гарын їсэг зурахаар бэлтгэн, - Нэгэнт тийм бол бидэнд татгалзах юм алга гэжээ. Офицерууд нь байдал ингэж эргэсэнд гайхан бие биеэ харав. Хурандаа Геринельдо Маркес: - Уучлаарай, хурандаа, энэ чинь урваж байгаа хэрэг гэж аяархан хэлэв. Хурандаа Аурелиано Буэндиа бэхэнд дїрсэн їзгээ хийд барьж, арцагчийн дээрээс эрх мэдлийнхээ хїнд лантууг буулгаж, - Зэвсгээ хураалга гэж тушаажээ. Хурандаа Геринельдо Маркес босож, буугаа ширээн дээрээ тавив. - Хуаранд оч. Та хувьсгалт онц шїїхийн мэдэлд шилжлээ гэж хурандаа Аурелиано Буэндиа тушаалаа. -
Дараа нь тунхаглалд гарын їсэг зураад тєлєєлєгчдєд эргїїлэн єгч, Ноёд оо, бичгээ авагтун. Наадхынхаа хэргийг нь л гаргаарай гэжээ.
Улсаас урвасан хэрэгтэй хурандаа Геринельдо Маркесийг хоёр хоноод цаазаар авахаар яллав. Орондоо дахин хэвтэж авсан хурандаа Аурелиано буэндиа тїїнийг єршєєгєєч гэж яаж ч гуйсан хэрэгсэхгїй байлаа. Хороохын урьд єдєр Урсула єєрийг нь їймїїлэхийг хориглосон тушаалыг зєрчиж, унтлагынх нь єрєєнд оржээ. Хар хувцас ємссєн, ер бусын сїрлэг тэрбээр уулзсан гурван минутын турш суусангїй ‚Геринельдог буудна гэдгийг чинь мэдэж байна. Їїнийг болиулах талаар би юу ч хийж чадахгїй. Гэвч нэг зїйлийг сануулж хэлье. Геринельдогийн алагдсан байхыг їзмэгцээ чамайг хаана ч байсан чирч гаргаж ирээд єєрийн гараар тонилгоно гэдгээ єєд болсон аав, ээж хоёрынхоо нэр дурдаж, Хосе Аркадио Буэндиагийн дурсгалыг санаж, эзэн тэнгэрийн нэр браьж тангараглая‛ гэж хэлээд тасалгаанаас гарахынхаа ємнє хариу хэлэхийг нь хїлээлгїй, - Чи гахай сїїлтэй тєрсєн хїний хийх байсан юмыг л хийж байна гэж хэлж!ээ. энэ урт шєнє хурандаа Геринельдо Маркесийг эрт урьдын цагт Амранатгийн ажлын єрєєнд їдэш єнгєрїїлдэг байснаа санаж суухад, хурандаа Аурелиано Буэндиа ганцаардахын битїї хальсыг цаг цагаар элтлэн хагалах гэж оролдож байлаа. Эцэг нь мєс їзїїлэхээр авч явсан тэртээх нэгэн їдшээс хойш хувь зохиолоор ногдсон хамгийн жаргалтай сайхан їе гэвэл урландаа алтан загас хийж байсан їе л ажээ. Гучин хоёрдайн дэгдээж, эрлэгийн элчтэй тохиролцсон бїхнээ зєрчиж , алдрын шивх дотор гахай шиг хєлбєрч байж буюу дєч шахам жил оройтож байж сая л эгэл жирийн амьдралын давуутайг ухаарчээ. Їїрээр, цаазаар авахад нэг цаг їлдээд байхад шєнє нойргїй хоносондоо сульдаж гїйцсэн тэрбээр модон дєнгє бадйаг єрєєнд орж ‚Жїжиг дууслаа. Манай согтуучууд чамайг буудчихаагїй дээр явъя‛ гэж хурандаа Геринельдо Маркест хэлжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес жигшиж байгаагаа нууж чадахгїй,
-
Больё оо, Аурелиано. Чамайг биеэ худалдсан хєлсний амьтан болж байгааг харсанд орвол їхсэн минь дээр гэж хариулсанд хурандаа Аурелиано Буэндиа: Чи тїїнийг їзэхгїй ээ. Гутлаа ємс, энэ новшийн дайныг дуусгахад минь тусал гэж хэлжээ.
Тэгж хэлэхдээ тэрбээр дайныг дуусгах нь эхлїїлэхээсээ хавьгїй хэцїї гэдгийг хараахан мэдээгїй байлаа. Босогчдод ашигтай найрамдлын болзол Засгийн газраар гаргуулах гэж жил шахам цуст харгислал їйлдэх, энэ болзлыг хїлээж авах хэрэгтэй гэдгийг єєрийн талхынхныг бас нэг жил ятгах хэрэг гарлаа. Ялалтаа худалдаж идэхгїй гэсэн офицеруудынхаа бослогыг даран хїний санаанд багтамгїй цэвдэг авирлаж, тэднийг дахин эсэргїїцїїлэхгїй тулд дайсны цэргээс тусламж авахаасаа ч цээрлэсэнгїй. Насандаа хэзээ ч їїнээс илїї сайн байлдаж байсангїй. Байдал эргэхэд л улс тєрийн бодлоготнуудын урвуулаад тавьчихдаг хийсвэр лоозон, урианы тєлєє тулалдаагїй, єєрийгєє чєлєєлж авахын тєлєє тулалдаж байна гэж бодохоос урам зориг нь хєгждєг байлаа. Урьд ялахын тєлєє тэмцэж байгаа хурандаа Геринальдо Маркес тїїнийг хэрэггїй ихээр зориг гаргаж байна гэж зэмлэдэг байлаа. ‚Санаа зоволтгїй ээ. Їхнэ гэдэг бодсон шиг тийм амар юм биш‛ гээд хурандаа Аурелиано Буэндиа инээмсэглэдэг байлаа. тїїний хувьд бол энэ нь їнэн байлаа. Єєрийн нь їхэх єдєр тэнгэрээс тогтоогдсон гэдэгт итгэж, ингэж итгэсэндээ цагаа болтол їл їхэх далд хїчийг олж, дайн тулалдаанд тохиолдох аюулаас зайлан чадах болоод їїнийхээ хїчээр дайсандаа ялагдаж чаджээ. Ингэж ялагдана гэдэг ялахаас хавьгїй хэцїї тул илїї цус урсгах, илїї олон хїний амь нас сїйтгэх хэрэг гарчээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа хорин жил дайн тулалдаан хийх завсартаа гэртээ мундахгїй ирж очиж байсан боловч байнга дагалт цэрэг дагулан яаруу тэвдїї явдаг, Урсулаг хїртэл тїгшээдэг домгийн гэмээр алдрыг олсон зэргээсээ ойр дотныхоо хїмїїст хїний хїн шиг болчихжээ. Сїїлийн удаа Макондод ирж, гурван явдаг хїїхэндээ тусгай байшин хєлслєхдєє гуйлган байж гэр орныхонтойгоо їдийн хоол хоёр гурав хамт идэж уулзсан билээ. Сайхан Ремедиос дайны ид дундуур тєрсєн ихэр хоёр хїї тїїнийг бараг таньдаггїй байлаа. Залуу насаа алтан загас урлаж єнгєрїїлсэн ах єєрийгєє хїн тєрєлхтнєєс гурван метр тусгаарласан домогт дайнч хоёрыг нэг хїн гэж Амарантагийн сэтгэлднэг л багтаж єгдєггїй байлаа.Гэвч дайн зосгоохтухай, сураг гарахад цємєєрєє л хурандаа Аурелиано Буэндиаг удахгїй гэртээ ирж дахин ойр дотныхоо хайрыг авсан эгэл жирийн хїн болно гэж бодох болж, эх їр, элбэрэл журмын сэтгэл гэдэг удтал мартагдсан байснаа ер бусын хїчтэйгээр дахин сэргэлээ. - Одоо л нэг юм гэртээ эр хїнтэй болохнь гэж Урсула хэлжээ. Амаранта тїїнийг їїхд алдагдсан байх гэж эхэлж сэжиглэжээ. Дайн зогсоох гэрээ байгуулахаас долоо хоногийн урьд тэрбээр бараа бологчгїйгээр, зєвхєн хоёр хєл нїцгэн цэрэг дагуулан гэртээ ирж цадуулыгаа жанжны эдлэл хэрэглэлээс їлдсэн эмээл, илжигний тоног шїлэгтэй хайрцгийг тагтанд хурааж байх зуур Амарантагийн ажлын єрєєний дэргэдїїр гарахдаа дїїгийнхээ дуудахад хэн сэн билээ гэсэн байдалтай харахад нь Амаранта:
- Би Амаранта байна аа гэж буцаж ирсэнд нь баярлан эелдгээр хэлээд – Харахгїй юу? Гэж хар даавуун боодолтой гараа їзїїлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа тээр жилийн нэгэн єглєє Макондод хороолгох ял заагаад туугдаж ирэхдээ энэ бодлыг анх харсан шигээ инээмсэглээд, - Аймаар юм. Цаг яасан амархан явна вэ! гэж хэлэв. Засгийн газрын цэрэг байшингийн дэргэд манаа гаргав. Хурандаа Аурелиано Буэндиа басамжлуулах, доромжуулахын гутамшгийг їзэхээр нэг болж, биеэ їнэд оруулах гэж дайныг улам сунжруулсан гэсэн зэмтэйгээр буцаж иржээ. Суганы нь шарх дахин буглан, халуурах, даарах хоёроос давжтал чичирнэ. Їїнээс зурган сарын ємнє Урсула тэр найрамдал байгуулах гэж байгааг дуулаад хїїгийнхээ унтлагын єрєєг онгойлгож цэвэрлээд, єнцєг булан бїрийг нь утан ариутгаж, Ремедиосын єгєршсєн хїїхэлдэйнїїдийн дунд насныхаа эцэс болтол тайван сууг гэж боджээ Гэвч єнгєрсєн хоёр жилд тэрбээр амьдралтай эцсийнхээ дансыг бодоод, євгєрдгєє євгєрєєд єнгєрчихсєн байжээ. Усрулагийн туйлын нямбай цэвэрлэсэн урлангийнхаа хажуугаар єнгєрєхдєє цоожинд нь тїлхїїр шургуулаастай байгааг ч анзаарсангїй. Он цагийн эргэлтээр орон байшин нь їл ялиг боловч элэг эмтрэм эвдэрснийг, оронгэрийн бараа хараагїй удсан ч, урдынхаа юмыг нандигнан санадагсан бол муу ёр гэж сэжиглэхээр хуучирсан байсныг ч ухаарах сєгєє байсангїй. Байшингийнх нь ханын шавар ховхорч, єнцєг буланднь аалзны шїлс сагсайж, хайган цэцэг нь тордлогогїй орхигдоод, халаганы нь энгэсэг шоргоолжинд идїїлж энэх нь хєвдєд баригдсаныг харахдаа дотор нь ємрєх шинж огтхон ч орсонгїй, уйтгар гуниг гэгч юмны муу санаатай тавьсан олон урхины нэгэнд ч орсонгїй. Тїїнийг бороо єнгєрєєх гэж тїр орж ирсэн хїн шиг игонхонд гутлаа ч тайлаагїй, цуваараа хулдан, хайтан цэцэг дээр борооны дусал шаагин буухыг оройжин харж суусанд Урсула єєрийнх нь дэргэд удахгїй нь гэдгийг мэджээ. ‚Дахиад л дайтахаар явах юм болов уу? Дайнд явдаггїй юм бол їхэх нь л байна‛ гэдэг бодол Урсулад сэрхийтэл ороод ирэхэд совин татаж байна гэж боджээ. Оройн хоолон дээр бага Аурелиано зєв гараараа талх авч, солгойгоороо халбага авсанд ихрийн єрєєсєн бага Хосе Аркадио солгойгоороо талх, зєвєєрєє халбага авчээ. Тэр хоёрын хєдєлж барих нь ав адилхан байсан нь хоёр ихрийг єєд єєдєєсєє хараад сууж байна гэхээсээ нэгнийх нь дїрс толинд тусаж гэмээр байлаа. Тэр хоёр бие биетэйгээ їйлийн їргїй адилхан гэгээ мэдсэн тэр єдрєє шинэ ирсэн ахдаа їїнийгээ харуулах гэж зориуд тэгж тогложээ. Гэвч хурандаа Аурелиано Буэндиа юу ч анзаарсангїй. Бодол санаа нь огт єєр юман дээр байсантул Сайхан Ремедиосыг хоолны єрєєний хажуугаар чармаа шалдан яваад єнгєрєхийг ч харсангїй. Ганц Урсула л бодлыг нь тасалж зїрхлэв. - Дахиад дайнд явах гэж байгаа бол єнєє орой бидний ямар байдалтай байгааг тогтоож ав аа гэж хоолны дундуур хэлжээ. Сэтгэл хоосорсныг нь бїх хїн амьтны дотроос Урсула цорганцаараа олж харж чадсаныг хурандаа Аурелиано Буэндиа ойлгоод, гайхсангїй боловч олон жилийн хойно анх удаа нїїрийг нь эгцлэн харваас арьс нь туж їрчлээтэж, шїд нь мєлийн элэгдэж, їс нь єнгєгїй хуурай, харц нь гайхангуй
болсон байлаа. Бутантай буцалсан шєл шаландээр унах нь‛ гэж хэлэхэд нь їнэхээр унаад хагарсан тэр єдєр сэтгэлд ньїлдсэнээжинхээ дїртэй одоогийн байдлыг жишин бодож їзжээ. Тавь гаруй жил єдєр тутам сэтгэлийн зовлон эдэлж ажлын хїндэд нухлагдан зїтгэж байснаас туж шалбархай, халцархай, эвэр сарь, шарх сорви болохыг нь агшин зуур харж, їїнд нь єрєвдєн хайрламаар байвч огт тэгэхгїй байгаагаа мэджээ. Тэгэхэд нь зїрхний утг єрєвч зєєлєн сэтгэлээс нь юу їлдэж вэ гэж эцсийн удаа хїчлэн хайсан боловч юу ч олж чадсангїй. Эрт урьдын цагт сан бол єєрєєс нь Урсулагийнхтай адил їнэр гарахад їгїйдээ гэхэд ичмээр ч юм шиг болж, ээжийгээ байн байн боддог байжээ. Гэтэл дайнд энэ бїхэн алга болсон байлаа. Тэр ч байтугай гэргий Ремедиос нь охин нь болох насны танихгїй эмэгтэйн байдлаар бїдэг бадаг санагдах ажээ. Энгэр зєрїїлээд єнгєрсєн єєрийн нь їрийг далайн эргээр нэг тараасан єдий тєдий эмэгтэйчїїдийн дотроос сэтгэлд хоногшин хоцорсон нь їгїй ажээ. Ихэвчлэн тэд харанхуй болсон хойно орж ирээд, їїр цайхаас ємнє явах тул маргааш нь хамаг бие нь алдарсан байдгаас биш, санаанд їлдэх юм байдаггїй байлаа. Он цаг, олон дайндулирч балраагїй нэг юм гэвэл хїїхэд байхдаа, Хосе Аркадио ахтайгаа аминчирхан нийлдэг байсан нь л ажээ. Гэхдээ тїїнд хайртай байсангїй. - Уучлаарай, Дайн л ганц аллаа гэж Урсулагийн дээр хэлсний дараа гэмшингїй єгїїлжээ. Маргааш нь энэ ертєнцєд шороо хєдєлгєж явсантай холбоотой бїхнийг устгав. Урланд єєртэйгєє холбоогїй юманд л гар хїрсэнгїй, хувцсаа дагуул нартаа бэлэглэж, Пруденсио Агилярыг алсан жадаа эцгийнхээ их л гэмшингїй булсан шиг гадаа зэвсгээ мєн л тэгж булав. Цорын ганц сумтай гар буугаа л авч їлдлээ. Урсула хєндлєнгєєс нь огт оролцсонгїй, гагцхїї зочдын єрєєндєє мєнхийн зул гэрэлтїїлж байдаг Ремедиосийн зургийг авах гэхэд нь л авахуулсангїй. ‚энэ зураг чиний юм биш ээ. Энэ бол манай гэрийн шїтээн‛ гэж хэлжээ. Дайн зогсоох гэрээнд гарын їсэг зурахын ємнє, гэрт хурандаа Аурелиано Буэндиагийн гэж хэлэхээр бараг ганц ч юм байхгїй болсонд авдартай шїлгээ талхны газар Санта Софи де ла Пьедадыг гал тїлэхгэж байхаднь авчирч, - наадахаараа гал ноцоочих. Хуучин новш сайн шатна гэж баахан боодолтой шарласан цаас тїїнд сарвайжээ. Дуугай номой, тэр ч байтугай хїїхдїдийнхээ їгнээс зєрдєггїй Санта Софи де ла Пьедад нэг л хориотой юм хийлгэх гэж байга аюм шиг санагдаад болохгїйд, - Энэ чухал бичиг її? Гэж асуусанд хурандаа: - Їгїй ээ. Ийм юмыг хувьдаа л бичдэг юм гэж хариулбал - Тэгвэл та єєрєє шатаа л даа гэжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа цаасыг шатааснаар бахахї йавдрыг сїхээр эвдэн,галд хийв. Їїнээс хэдэн цагийн ємнє Пилар Тернера єєрийг нь эргэж иржээ. Олон жил уулзаагїй хурандаа Аурелиано бУнэдиа тїїний хєгширсєн, таргалсанд инээд нь урьдынх шиг хангинахаа больсондгайхаж, тэгэхдээ хєзрєєр мэргэлэхдээ хчнээн гаргууд болсоныг гайхжээ. Хурандаа єєрийнх нь мандаж явахад ‚Амаа л мэдэж яваарай‛ гэж Пилар Тернерагийн хэлсэн
нь тєєрєг зурагтай нь гайхалтай тохирсныг санаж билээ. Пилар Тернератай уулзсаны дараагар удалгїгй, шархны нь идээг авсан хувийн эмээчээ нэг их сэжих авахуулалгїйгээр ‚Зїрх хаана байдгийг зааж єгєєч‛ гэсэнд нь эмч иодтой хєвєнгєєр цээжин дээр нь дугуйлан зурж єгчээ. Дайн зогсоох гэрээнд гарын їсэг зурах маягаар гаригт бороотой хїйтэн байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа урьд ихэвчлэн таван цагт орж ирдэг байснаараа эрт ирж, чихэргїй кофе уухад ‚Чиг яг ийм єдєр тєрж билээ. Нїдээ хараастай гарахад чинь цємєєрєє цочсон сон‛ гэж Урсула хэлэв. Гэвч тэрбээр жагсан явах цэргийн хєлийн чимээ, бїрээний дохио єгєх, єглєє эртийн нам гїмд тод сонсдох огцом тушаалєгєх дууг чагнаж байсан учир Урсулагийн хэлснийг анзарсангнйї. Єдий олон жил дайтахдаа хурандаа Аурелиано Буэндиа ийм дуунд дассан баймаар боловч залуудаа нїцгэн хїїхэн анх харсан шигээ євдєг нь сулран чичирчээ. Тэгэхд тэр хїїхэнтэй суусан бол дайн тулаан гэж явах ч їгїй, алдар нэрийг олох ч їгїй, ердєє л нэргїй гар урлалч, жаргалтай мал л явах сан гэж уйтгарын торонд орооцолдон байхдаа бртїїрхэн боджээ. Єчнєєн жил єнгєрсєн хойно гэнэт ингэж урьдын явдлыг санагалзахда аєглєнийхє єцайг уух дургутжээ. Єглєний зургаанцагтхурандаа Герхнельдо Маркесийг босогчийнхэдэн офицертой хамт ирэхэд хурандаа Аурелиано Буэндиа дуугїй дээрээ дуугїй, бодлогошронгуй дээрэ бодлогошронгуй, ганцаармал дээрээ ганцардмал болсон байлаа. Урсула тїнд шинэ цув нємргїлэх гэж оролдож, ‚Засгийн газрынхан юу гэж бодох юм бэ. Чамайг бууж єгєєд цув авах ч мєнгєгїй болж гэнэ шїї дээ‛ гэж ятгажээ. Хаалган дээр очоод бороо асрагч байгааг їзэхдээ эцгийнхээ хуучин эсгий бїрхийг ємсєхєєр болов. - Аурелиагно тэнд хэцїї байвал ээжийгээ санаарай, за юу гэж эх нь гуйлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа хєндийхєн инээмсэглэж, хуруугаа гозойлгон гараа єргєєд, ганц їг дуугаралгїй босго алхан гарч хот дундуур амьтанд зануулахдаа зануулж, загнуулахдаа загнуулж, зїхїїлэхдээ зїхїїлсээр явжээ. Урсула хаалгаа тїгжээд, насны хэмжээ гїйцтэл дахиж онгойлгохгїй гэж шийдэв.‛Эмэгтэйчїїдийнхээ энэ сїмд цоожтой насаа баръя. Їхэж байвч энэ муусайн амьтдын бах тавыг хангаж, нулимсаа їзїїлэхгїй‛ гэж боджээ. Хїїгийнх нь юмнаас юу їлдэж вэ гэж хайсан боловч хїний урманд ганц ч ширхэг юм олсонгїй. Бууж єгєх ёслол Макондогоос хорин километрийн тэртээ аварга том сейбо модны доор болж, тїїний дэргэд хожим нь Неерланди хот байгуулж билээ. Борооноор їймсэн тагтаан сїрэг шиг цагаан хувцастай шааг шуг гэсэн баахан гэлэнмаа нар засгийн газар, намын тєлєєлєгч босогчдын тєлєєлєгч, зэр зэвсгээ хураалгах бїрэн эрхт тєлєєлгчийг їйлчилж байлаа. хурандаа Аурелиано бУэндиа їс нь халцарсан балиар луусаар ирэв. Сахал самбайгаа ч хусаагїй, бугласан шархандаа зовохоосоо илїї булт мєрєєдлєє баларсныг ойлгохдоо шаналж байлаа. Учир нь хамаг найдвар тасарч, хїрсэн алдар цуу, хїсэх нэр тєр ч нохойн замаар оржээ. Дайн зогсоох гэрээнд гарын їсэг зурж байгаа нь эмгэнэлтэй явдал мєний учир тїїний хїссэнээр хєгжим дуугаргах, бїрээ тарах, хонх цохих, уухай хашгирах болон баяр баясгалангийн ямар ч байдал їзїїлэхийг хоригложээ. Гэрээ байгуулах ажиллагаа нь гарын їсэг зурах тєдий їргэлжлэв. Тєлєєлєгч нар хуучирч муудсан циркийн асрын голд энгийн модон ширээнээ
сууж, хурандаа Аурелиано Буэндиаг їнэнч офиц?рїд тойрон зогсож байлаа. Гарын їсэг зурахын ємнє улсын ерєнхлйгчийн бие тєлєєлєгч бууж єгсєн тухай акт унших гэсэн боловч хурандаа Аурелиано Буэндиа эсэргїїцэж ‚Албархаж цаг їрээд яах вэ‛ гээд бичгийг уншилгїй гарын їсэг зурахаар бэлтгэв. Гэтэл нэг офицер нь асрын нозоором нам гїмийг эвдэж, - Хурандаа, биднийг нигїїлсэж, тїрїїлэн їсгээ бїї зур аз гэж хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа зєвшєєрєв. Їзэг цаасан дээр чахрах байдлаар нь тийм їсэг бичиж байна гэж танигдахаар нам гїмийн дунд баримт бичиг ширээ тойроод ирэхэд хамгийн эхний хэсэг онгорхой їлджээ. Тэгтэл нэг офицер: - Хурандаа, нэрээ авч гарах боломж танд бас байна шїї! гэж хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа царайгаа ч хувилгасангїй баримт бичгийн єнгєн хувь дээр гарын їсэг зурав. Тэгээд сїїлийн хувь дээр гарын їсэг зурж амжаагїй байтал босогч цэргийн нэгэн офицер хоёр авдар ачсан луус хєтєлсєєр асарт орж иржээ. Шинэ ирсэн хїн хэчнээн залуу боловч хэрсїї чанга байдалтай ажээ. Тэр бол Макондо тойргийн босогчдын сангийн нярав байлаа. Тэр офицер харнагдаж їхэх гэж байга луусаа чирэх нь холгїй, зургаан єдєр зїтгэж байж амжиж иржээ. Тэрбээр илжигнээс авдрыг туйлын болгоомжтой буулган онгойлгоод, далан хоёр алтан тоосгыг ширээн дээр нэг нэгээр нь хураав. Энэ их хєрєнгийг цємєєрєє мартсан байжээ. Сїїлийн жилд тєв командлал задран хувьсгал нь мувьсгал болж толгойлогчид нь цас урсган єрсєлдсєєр нийтээр эх толгойгїй юм облоод,гулууз болгон цутгаж дээрэс нь шавардсан босогчдын алт хариуцаж харах эзэнгїй, харж хамгаалах харуулгїй їлджээ. Хурандаа Аурелиано Буэниа даланхоёр алтан тоосгыг бууж єгєх баримтад оруулж, ямар ч яриа хєєрєєгїйгээр гарын їсэг зурав. Сульдаж ядарсан залуу офицер чихрийн шїїсний алтлаг єнгєтэй том нїдээрээ нїдийг нь харан зогссоор байсанд, - Єєр юу гээ вэ? гэж хурандаа Аурелиано Буэндиа асуусанд цаадах ньт шїдээ зууж, - Надад хїлээж авлаа гэсэн баримт єг гэжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа баримтыг єєрийн биеэр єглєє. Тэгээд хандмаа нарын єгсєн аяга нимбэгний шїїс ууж, жигнэмэгний хэтэрхий идэдэ, єрєийг нь амрулахаар блэтгэсэн аян майханд ороод цамцаа тайл, ор сандайлсаан суугаад, єєрийнхєє эмчийн иолоор цээжин дэрэ ньзурж єсєндугуй руу єдрийн гурван цаг арван таван минутад буудаж орхивой. Яг энэ їед Урсула зуухан дээр хєєрїїлэхээр тавьсан хоовонтой сїїнийхээ тагийг сєхвєл сїї нь буцлаагїй байсанд гайхан їзтэл дотор нь єт язганаж байсанд, - Аурелианог алчихаж! Гэж дуу алджээ. Ганцаараа байсаар сурчихсан зангаараа гадагш гарвал бороонд норж, їхсэн їеийнхнээсээ хавьгїй євгєрсєн нєхєр нь уйтгарлан суугаа їзэгдлээ. ‚Хїї чинь хорлогджээ. Хэн ч нїдийг нь аниулах гэж санаа тавьсангїй‛ гэж Урсула ярив.
Шєнє Урсула од харвах лугаа адил тэнгэрт дугуй дугуй улбар туяа зурайж байхыг нулимс бїрхсэн нїдээр хараад їхэхийн ёр гэж санажээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиаг цусанд барилдан дэрийсэн цуванд хулдаастай авчрахад Урсула туулайн бєєр модны доор нєхрийнхєє євдгийг тїшин уйлсаар байжээ. Аурелианогийн хараастай нїд нь галзуу юм шиг гялалзаж байлаа. Нэвт гарсан сум аминд нь аюултай, цэвэрхэн бєгєєд шулуухан учи эмч иод шингээсэн утас хэнхдэг рїї ядах юмгїй шургуулаад, нуругаар нь гаргаад иржээ. ‚Энэ бол миний нээлтийн дээж, Нэг ч амин сїдас дайралгїйгээр сум гарч болох цорын ганц газар энэ‛ гэж сэтгэл хангалуун хэлжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа єрийг нь єрєвдєн хойдохын зам мєрийг нь тэнгэрт даатгах гуниг дїїрэн тамалга уншиж байгаа гэлэнмаа нар тойрчихсон байгааг хараад, анх санаснаараа ам руугаа буудах минь яалаа, мэргийг нь оноогїй хэмээн Пилар Тернераг хэрэггїй даажигнах гэлээ гэж амаа барьжээ. - Жаахан ч эрх мэдэлтэй байсан бол таныг їг єчиггїй буудаж орих сон. Таныг амийг минь аварлаа гэж биш, амьтны элэг доог болголоо гэж тэр шїїгэж эмчид хэлжээ. Амиа хорлох гэснээрээ хэдхэн цагийн дотор хурандаа Аурелиано Буэндиа урьдын сайн нэрэ эолж авав. Алтан тоосгоор барьсан тасалгаанд суух гэж дайнд урвасан гэсэн цуу тараагчид тїїний амиа тэвчих гэснийг ариун явдал гэж їзэж, зовсон хїн гэ жхэлцэх болло. Улсын ерєнхийлєгчийн шагнасан Хїндэтгэлийн одонг хурандаагийн авахгїй гэсний нь дараа улайран эсэргїїцэгчид ч тїїн дээр ирж, гээрний болзлыг хїлээж авахаа болиод шинэ дайн эхлэхийг гуйж байлаа. Урьдын гэмээ цагаатгах гэж ирїїлсэн бэлэг сэлтээр байшин нь дїїрлээ. Урьдын зэвсэг нэгт нєхдийнхєє хожуухан ч гэсэн ийнхїї дэмжсэнд сэтгэл хєдєлсєн хурандаа Аурелиано буэндиа тэдний хїссэнийг биелїїлэхэд болох юм гэж їзэж байлаа. Нэг їе тэрбээр шинэ дайн їїсгэх єдрийн бодол шєнийн зїїд болж, тэр ч байтугай хурандаа Геринельдо Маркес дайн зарлах шалтаг л гарахыг л харж байна уу даа гэж боджээ. Нээрээ ч шалтаг гарав. Улсын ерєнхийлєгч дайнд оролцсон либерал, консервативчуудын хэргийг тусгай комиссор нэг бїрчлэн авч їзэж, конгрессоор тєсвийн тухай хууль батлуулахаас нааш тэдэнд цэргийн тэтгэвэр олгохоос цааргалав. Хурандаа Аурелиано Буэндиа ‚энэ бол цадиггїй явдал. Тэр тэтгэврийг хїлээх юм бол нас гїйцэхгїй‛ хэмээн аянга буулгаж байлаа. Илаарьшиж байх їед нь Урсулагийн худалдан авч єгсєн ганхуур сандлаас анх босож.. єрєєн дотуураа цааш нааш алхсаар ерєнхийлєгчид єргєх шазруун айлтгалыг хэлж єгч бичїїлжээ. Хэзээ ч хэвлэгдээгїй энэ цахилгаан утсандаа тэрбээр Неерландын гэрээний болзлыг зєрчлєє гэж ерєнхийлєгчийг зэмлээд, ойрын хоёр долоо хоногт тэтгэмжийн асуудлыг шийдэхгїй бол їхэх сэхэхээ їзэн дайтна гэж далайлгажээ. Тїїний шаардсанньтуйлыншаударга бйсан тулд дайнд ороцсон консерваитв нмынхан ч дэмжинэ гэж найдаж облохоорбайлаа. Гэвч засгийн газархаиу єгєхийнорондхурандааг хамгалах нэрийдлээр гэрийнхнь дэргэдэх хамгаалатыгнэмэгдїїлж,тїїн дээр хїн оруулахыг хориглов. Засгийн газар єєртєє аюултай босогчдын бусад дарга нарын талаар ч иймэрхїї арга хэмжээг юмыг яаж мэдэх вэ гэж авчээ. Ажиллагааг шуурхай, эрчимтэй бєгєєд амжилттай явуулсан тул гэрээ байгуулснаас хойг хоёр
сар болоод хурандаа Аурелиано Буэндиаг хєл дээрээ бїрэн ёосох еед хамгиин итгэлтэй шадар туслагч нар нь нэг бол алагдаж їгїй бол нутаг заагдаж, эсвэл засгийн газартзїтгэх бослон байлаа. Арван хоёрдугаар сард Аурелиано Буэндиа унлагын єрєєнєєс гарад, дайн хийнэ гэж санасны гарз гэдгийг дор нь ойлгожээ. Урсула насандаа байшгїй хєнгєн шингэнхєдєлж бїх байшингаа дахин шинэчлэв. Хїїгийн нь амьд їлсдэн гэж тэр єдєр эрбээр ‚Миний ямар хїн болохыг одоо тэд мэднэ ээ, гайгїй! Энэ галзуугийн байшин шиг гоё, зочломтгой нэг ч айл байхгїй болно‛ гэж хэлжээ. Тэр байшингаа угалгаж будуулан тавилгаа сольж, цэцэрлэгээ додомдож, шинэ цэцэг суулгаж, бїх хаалга цонхоо цэлийтэл дэлгэж, зуны нїд гялбам гэрлийг унтлагын єрєєнд хїртэл оруулжээ. Тэгээд давхцсан олон гашуудлыг тайлсныг бїхэн дуулгаж, єєрєє хуучин хар палаажаа тайлж, залуу хїн шиг гоёжээ. Гэрт оньст хуурын хєгжилтэй аялгуу дахин сонсдох боллоо. Амарантад їїнийг сонсгоход нь Пьетро Креспийн їдшийн бїрийд ханхлах, жїрїр, лаваандын їнэр санагдаж, ганирхарсан зїрхний нь угт дахин хорсрол, тэгэхдээ улирах цагийн эрхэнд цэвэршиж, гайгїй болсон хорсол зангирчээ. Нэг орой Урсула зочдынхоо єрєєг цэвэрлэж байгаад, байшинг хамгаалж байгаа нэг цэргээс элбэлцэхийг гуйжээ. Дарга нь болох залуу офицер халжилцах болов. Урсула шєнийн хоногоор шинэ шинэ юм тэднээр хийлгэх болов. Мєн хоол идїїлж, гутал єгч, тэдэнд бичиг їсэг заах болов. Хожим засгийн газар харуул гаргахаа зогсооход нэг цэрэг гэрт їлдэж, Урсулад олон жил ажил хийж єгч билээ. Сайхан Ремедиосын хайхраагїйд ухаан тавьсан залуу офицер шинэ жилийн їїрээр цонхны нь доор їхсэн хэвтэж байлаа. ***
***
**
Олон жилийн хойно Бага Аурелиано їхэх єдрєє хїлээж байхдаа зургадугаар сарын тэр нэгэн бороотой єдєр ууган хїїгээ харах гэж унтлагын єрєєнд орсноо санаж билээ. Хїї нь Буэндиагийнхны удам гэхээргїй чєргєр уйланхай, боловч эцэг нь ямар нэг єгєхийг бодож цєхсєнгїй: - Хосе Аркадио гэж нэр єгнє гэжээ. Жилийн ємнє суусан сайхан хїїхэн Фернанда дель Карпио нєхрийнхєє хэлснээс зєрсєнгїй. Харин Урсула л сэтгэл тавгїй болсноо нууж чадсангїй. Энэ гэр бїлийн удаан тїїхийн туршид нэг нэрийг ахин дахин єгснєєс Урсула нэг юмыг оройруугаа ортол ойлгосон нь юу вэ гэвэл бїх Аурелиано зожи, хурц ухаантай байхад бїх Хосе Аркадио огцом тїргэн, овсгоо сїйхээтэй, эмгэнэлэй тавилантай улс байлаа. Гагцхїї Бага Хосе Аркадио, Бага Аурелиано нар л тэдгээрийн аль алинд нь орохгїй байлаа. Багадаа тэр хоёр їйлийн їргїй адилхан хоёул єрємний єт шиг цовхчсон хїїхдїїд байсан тул Санта Софи де ла Пьедад єєрєє хїртэл тэднийг ялгагдаггїй байлаа. Угаалгынх нь єдєр Амаранта нэр нэрийг нь цохисон бугуйвч бугуйнд нь зїїж, нэрийнх нь эхний їсгийг шаглаж єгсєн боловч ихэх хоёр сургуульд явдаг болохдоо хувцас бугуйвчаа, тэр ч байтугай нэрээ сольдог цамцаар нь Бага Хосе Аркадио гэж таньдаг боловч ногоон цамцтай жаал хїїгийн гарт ‚Бага Аурлеиано‛ гэсэн нэртэй бугуйвч байгааг, цагаан цамцтай жаал гартаа ‚Бараг Хосе Аркадио‛ гэсэн бугуйвчтай атлаа єєрийгєє Бага Аруелиано гэж зїтгэж байгааг їзээд барьж алдаж гїйцжээ. Тїїнээс хойш хэн ч алин болохын эндїїрэлгїйгээр хэлж чадахаа больжээ. Тэр ч байтугай том
бодохдоо огт єєр єєр болсон боловч Урсула тэднийг хувцсаа сольж ємсєн амьтны толгой эргїїлэн наадаж байхдаа єєрсдєє самуураагїй байгаа даа гэж єєрєєсєє асуудаг байлаа. Ихэр хоёрг цээнд хїртлээ зэрэг ажилдага хос оньс аятай байлаа. Хоёул зэрэг сэрнэ, нїїр гараа угаах болоход хоёул зэрэг угаах гэнэ, нэг нь євдєхєд нєгєє тэр євчнєєр заавал євдєн. Тэр ч батугай адилхан зїїд зїїдэлнэ. Хєвгїїдийг зїггїйтэх гэхдээ л бие биеэ дуурайж байна гэж гэрийнхэн нь бултаараа бодоод, Санат Софи де ла Пьедадыг тэр хоёрын нэгэнд нимбэгтэй ус єгтєл їнэн учрыг огт тухайлахгїй байжээ. Тэгэхэд яасан бэ гэвэл нэг нь тэр ундааг дєнєж амстал нєгєє нь ‚наадах чинь амгїй юм‛ гэжээ. Санта Софи де ла Пьедад нээрээ аяганд чихэр хийхээ мартсан байж, їїнийгээ Урсулад хэлжээ. ‚Цаадуул чинь цємєєрєє адилхан, тєрєхийн газлуу ю‛ гээд Урсула огт тоосонгїй. Он жил єнгєрєхєд улам ч учир олдохоо байжээ. Хувсаа сольж наадсаны дараа Ага Аурелиано гэж нэршсэн хїї Хосе Аркадио Буэндио євєє шигээ булиа эр болж, бага Хосе Аркадио нэртэй болсон нь хурандаа Аурелиано Буэндиа шиг туранхай болж,ихэр хоёрт дундын гэмээр ганц юм байсан нь тэднийхэнд байдаг ганцаардангуй байдал ажээ. Чухамхїї нуруу туруу, нэр ус, зан байдал тохирохгїй байгагаас нь Урсула ихэр хоёрыг багадаа нэрээ самуурчихсан юм болов уу гэж бодсон байж болох юм. :Дайны ид дундуур тэр хоёрын гол ялгаа харагдав. Бага Хосе Аркадио ‚Хїнийг яаж бууддагийг їзїїлээч‛ гэж хурандаа Геринельдо Маркесаас гуйжээ. Урсула хориглосон боловч Маркес тїїнд їзїїлжээ. Гэтэл Бага Аурелиано хїн цаазалж байгааг харна гэхээс хиртхийн цочиж гэртээ байхыг илїїд їздэг байлаа. Арван хоёртой болохдоо Урсулагаас цоожтой єрєєнд юу байгааг асуужээ. ‚Бичиг цаас л бий. Мелькиадесийн ном, насныхаа сїїлийн хэдэн жилд зохиосон хачирхалтай тэмдэглэл байгаа‛ гэж Урсулагийн хариулсан Бага Аурелиано сэтгэл ханахын оронд улам сонь гозолгон єєд уруугїй шалсаар байж, юм огт сандаахгїй гэж ам єчиг єгч Урсулагаас тїлхїїрийг авчээ. Мелькиадесийн хїїрийг гаргаснаас хойш тэр тасалгаанд хэн ч орсонгїй, хаалганд нь дїїжилсэн цоожны єргєс сэлт зэврээд барьцалдсан мэт санагдав. Гэвч бага Ауреианог цонхыг нээхэд \єдєр бїр нарны гэрэл орж байсан юм шиг єєрєє цэлсхийн, єлєн шороо, аалзны шїлс єчїїхэн ч байхгїй, Мелькиадесийг оршуулсан єдрєєс ч цэвэр цэмцгэр байж, нагбуманд нь бэх дундраагїй дїрэн, огт зэврээгїй тємєр гадар нь гялтагнан, Хосе Аркадио Буэндиагийн мєнгєн ус хайлуулсан хєєрєгт гал ноцоостой чигээрээ байж байлаа. Он удсанаас їрчийн, наранд борлосон хїний арьс шиг шарласан даавуунд боолттой ном тавиур дээр єрєєстэй, басхїї гар бичмэл бїв бїтнээрээ тавиастай байлаа. Єрєє олон жил цоожтой байсан боловч агаар нь бусад єрєєнєєс цэвэр байх шиг санагдах ажээ. Хэдэн долоо хоногийн дараа ч бїх юм яв янзаараа байж, Урсула шалыг нь угаахаар хувинтай ус, сойзтой ирвэл їнэндээ хийх юм байсангїй. Бага Аурелиано нэг ном шагайгаад суучихсан байлаа. Жаал хїї тэр хавтасгїй номынхоо нэрийг мэдэхгїй боловч нэг эмэгтэй дан цагаан будаа идэж,тэгэхдээ ширхэг бїрийг нь хоёр алтан савхаар авч иддэг тухай, бас нэг загасчин хєршєєсєє торны живїїр зээлж аваад шанднь загас єгсєнд гэдэснээс нь асар том очир алмаас гарсан тухай, юу санасан есєн хїсэл биелїїлдэг дэнлїї, нисдэг хивсний тухай єгїїлснийг нэгд нэгэнгїй амтархан уншиж байлаа. Гайхаж хоцорсон хїї Урсулагаас тэр бїхний їнэн
эсэхийг асуусанд тэр ‚Їнээн, олон жилийн ємнє цыган нар Макондод шидэт дэнлїї, нисдэг цийрс авчирсан‛ гэж хариулж, - Зртєнц мєхєх тийшээ хандаж байна. Тийм юм дахиад дайралдаххїй гэж санаа алджээ. Номын хуудасдутуугаас олон єгїїллэг хагас байсан боловч бїхэлд нь уншиж дуусаад гар бичмэлийг тайлах гэж зорив. Энэ нь барж идэхгї йхоол байлаа. Їсэг нь дан дээр хатаахаар тавьсан доогуур хувцас аятай бєгєєд жирийн бичиг гэхээсээ дууны ноотгэмээр ажээ. Нэгэн халуун їдээр Бага Ариуелиано гар бичмэлийг шимтэн їзэж суутал єрєєнднь хїн байгааг мэдэв. Гэрэл тусах дєрвєлжин цонхны дэргэд Мелькиадес євдєг дээрээ гараа зєрїїлээд сууж байлаа. Нас дєч хэтрээгїй харагдаж байлаа. эртний мєнєєхєн хантааз, хэрээний далавч шиг хїрээтэй бїрх ємссєн агаад хєлс нь цонхигор шанааг нь дагаад хайлсан єєх шиг урсах ажээ. Аурлеиано, Хосе Аркадио хоёрын хїїхэд байхдаа харсан яг тэр байдалтай байжээ. Мелькиадесийг тэднийхэн їе дамжуулан дурсаж ирсэн, Бага Аурелиано євєєгєєсєє олж дуулсан болохооор дор нь тань:, - Сайн байна уу гэж хэлэхэд Мелькиадес: - Сайн, сайн байна уу, залуу минь гэжээ. Тїїнээс хойш хэдэн жилийн турш тэр хоёр орой болгон шахам уулздаг байлаа. Мелькиадес ертєнцийн тухай жаал хїїд ярьж, хуучирсан ухаанаа тїїнд зах гэж оролдсон боловч гар бичмэлээ тайлбарлахаас дургїйлхэж‛Зуун жил болохоос нааш гар бичмэлд юу байгаг хэн ч мэдэх ёсгїй‛ гэж хэлжээ. Бага Аурелиано ингэж уулздагаа тас нуудаг байлаа. Нэг удаа Усрула тїїнийг ягМ?льикадестэй байж байтал нь орж ирсэнд Аурелиано ингэж амьхнаараа байдаг нь баларчээ гэж айсан боловч Урсула цыганыг олж харсангїй. - Хэнтэй яриад байна вэ? гэж тїїний асуусанд Бага Аурелиано: - Хэнтэй ч яриагїй ээ гэж хариулав. - Элэнц эцэг чинь ийм хїн байж билээ. Бас л ганцаараа яриад байдаг байсан сан. Энэ зуур Бага ХОсе Аркадио хїн буудаж алж байгааг їзэх гэсэн санаандаа хїрчээ. Зургаан буу зэрэг нэрхийж, хєх гал манасхийнг цуурай н ууланд хадаж, ццаазлуулж багаа хїн гунигтаяа инээмсэглэн, самгардангуй харж байсныг, цамц нь цус болсон боловч зогсоор, шонгоос салгаж, дїїрэн шохойтой том авсанд хийж байхад инээмсэглэсээр байсныг насан туршаа мартахгїй. ‚Амьд байна. Амьд бхайад нь оршиуулж байна ‚гэж Бага Хосе Аркадио боджээ. Жаал хїї їїнээс жигшиж тэр цагаас хойш дайн, цэргийн гэсэн юм бїрийг їзэн ядаж, тэгэхдээ хїнийг цаазаар авдаг гэж їзэн ядсангїй, буудуулсан хїнийг амьдаар нь оршуулдаг аймар заншилтайд нь їзэн яджээ. Бага Хосе Аркадио сїмийн гонхонд хонх цохиж, Хонхилдог цээжийн оронд ирсэн Антонио Исабель лам тусалж, хурал хурах, сїмийн хашаанд зодооч тахиа маллахад нь хамжилцдаг болсныг хэн ч анзаарсангїй. Хєвгїїн їїнийгээ мэдэгдээд, хурандаа Геринельдо Маркест журамт либералын жигшин їзэх ажил хийлээ гэж зад загнуулахдаа ‚Би консерватив їзэлтэй ч болчихсон юм гэж санагдах юм даа‛ гэж хариулжээ.
Єєрийнхєє ийм тєєрєгтэй гэдэгт итгэж байлаа. Хурандаа Геринельдо Маркесийн тїїнд дургїй байгаагаа хэлэхэд Урсула: - Юун ашгїй юм! Гэж жичийгээ магтаад –Ядахдаа энэ маань санваар хїртвэл эзэн тэнгэр манайхыг буяны мєрт оруулж юуны магад гэж хэлжээ. Антонио исабель лам шавьдаа хишиг хїртээхгэ:ж банй агэж Урсула дуулав. Ламтан тахианы хїзїїний їсийг хусангаа тїїнд тэнгэрийн сургаалын хураангуйг зааж, эм тахиаг їїїрдэнд єндгєн дээр хэвтїїлэх зуураа эзэн тэнгэр хїнийг бїтээснийхээ хойд єдєр л дэгдээхийг єндєгєн дотор єойжуулах болсны учрыг энгийн жишээгээр тайлбарлаж єгчээ. Байдлаас їзэхэд тэгэхэд Антонио Падре лам зєнєж эхлэн, хэдэн жилийн хойно бїр мунаж хоцроод ‚Чєтгєр тэнгэрт тэсэргїїлэн дийлээд тэнгэрийн суудалд залран, сэрэмж муутанг торондоо оруулах гэхдээ єєрийнхєє хэн болохыг нуусан бололтой‛ гэж хэлжээ. Бага Хосе Аркадио ийм зїрхтэй багшаар ном заалгасан учир хэдхэн сарын дотор чєтгєрийн толгойг эргїїлэх шашны нарийн ухааныг мэддэг болсон тєдийгїй азарган тахиа зодолдуулах мэргэжилтэн болжээ. Тэгээд тэр тахиачин боллоо. Тїїнийг шувууныхаа сайныг авч анх гэртээ ирэхэд Урсула ‚Наадуулыгаа єєр газарт аваач. Тахианаас болж манайхан амссан зовлон багадаагїй‛ гэж загнажээ. Бага Хосе Аркадио їг зєрєлгїй, шувуугаа авч явсан боловч Пилар Тернерагийнд сургуулилуулах болж, Пилар Тернера ч ачаа хажуудаа байлгах гэхдээ дураар нь тавьжээ. Удалгїй Бага Хосе Аркадио тахианы зодоонд Антонио Исабель ламын зааж єгсєн заль мэхийг овсгоотой хэрэглэж, шувуугаа олон болгоход тєдийгїй, эр хїнийхээ хэрэгцээг хангахад хїрэлцэхээр их мєнгє олох болов. Тэр їед Урсула, Бага Хосе Аркадиог ихрийн нь єрєєсєнтэй нь жишиж, яг адилхан байсан хоёр хїїхэд ийм єєр єєр болчих гэж байх уу гэж гайхаш тасарч байлаа. Гэвч хєгшин тїїнийг эргэцїїлэн удтал тархиа гашилгах хэрэг гарсангїй, учир нь тєдхєн бага Аурелиано залхуу, задгай болж эхлэв. Мелькиадесийн єрєєнд ном бясалгаж байхдаа хурандаа Аурелиано Буэндиагийн залуугийнх шиг зожиг, дотроо юм бодсон хїн байлаа. Гэвч Неерландын гэрээ байгуулахын ємнєхєн нэгэн санаадгїй явдлаас болж, тэрбээр аглагийн єрєєнєєсєє гарч амьдралтай нїїр тулгарч билээ. Найраг баян хуурын хонжворт сугалааны пиу худалдаж байсан залуу хїїхэн тїїнтэй гэнэт танимхайран мэндэлжээ. Єєрийг нь ихрийн нь єрєєсєнтэй урьд ихээхэн андуурдаг байсан тул тїїнд нэг их гайхсангїй. Бїсгїй єєрийнх нь сэтгэлийг татах гэж уйлагнаж байхад ч, дагуулаад єрєєндєє авчирахад ч эндїїрснийг нь хэлээгїй билээ. Анх ингэж уулзсанаас хойш хїїхэн тїїнд учиргїй дасаж, баян хуурыг тїїгээр авахуулах гэж, тэр ч байтугай пиуг тїїнд тааруулжээ. Хоёр долоо хоноод Бага Аурелиано нэг хїн гэж хїїхний андууран єєртэй нь болоод ихрийн нь єрєєсєнтэй ээлжлэн нийлж байгааг мэдэхдээ учраа ололцох гэсэнгїй, харин ч їнэнийг тас нууж байлаа. Мелькиадесийн єрєєгєєр шагайхаа болив. Гашуудал тайлаагїй байсны улмаас гэрт хєгжим дуугарахыг хориглосны дээр Хїмїїн Франсискогийн шийрийг хатаагч хэрмэл хєгжимчдийн зэмсэг хэмээн найраг баян хуурыг їзэж байсан Урсулагийн їглэхийг ч хайхрахгїй баян хуураа сонсголоороо дарж сурах гэж гадаа єнжих болжээ. Тэгж, тэгж Бага Аурелиано сайн хуурч болж, эхнэр хїїхэдтэй болсон хойноо ч хєгжмєє тоглож, Макондод хамгийн хїндтэй хїний нэгэн болжээ.
Хоёр сар шахам тэрбээр нєгєє эмэгтэйг ахтайгаа хувааж хэрэглэжээ. Бага Хосе Аркадиог мєрдєн ажиглаж, хийх гэж байсан юмыг нь сандааж, шєнє нь тїїнийг дундын хїїхэн дээр очихгїй нь гэж мэдэж аваад єєрєє тууж хїрдэг байлаа. Нэг єглєє мэдвэл торгон ємд ємссєн байлаа. Хоёр хоноод угаагуурын єрєєнд ахтайгаа тааралдвал цаадах нь хананд нїїрээ наачихсан, хамаг бие нь хєлєрчихсєн, цус нулимс болчихсон байж байв. Тэгэхэд Бага Аурелиано учрыг ойлголоо. Нєгєє хїїхэн муу євчин халдаалаа гэж хєєснийг улайж, Пилар Тернера єєрийг нь эдгээх гэж оролдож байгааг хэлжээ. Бага Аурелиано халуун марганцуугаар сэмхэн угааж, шээс хїргэдэг янз бїрийн эм ууж, гурван сар далдуур зовсны эцэст сая хоёул эдгэрчээ. Бага Хосе Аркадио хїїхэнтэй дахиад учирсангїй. Бага Аурелиано гуйж гувшсаар байж, уучлуулаад тїїнтэй їхэн їхтэлээ явжээ. Тэр хїїхнийг Петра Котес гэдэг байлаа. Тэрбээр дайны їеэр сугалааны орлогоор амь зуудаг санамсаргїй суусан нєхрєє дагаж Макондод ирээд тїїнийг їхэхэд нь ажлыг нь залгуулан хийжээ. Ирвэснийх шиг шар нїдтэй учир ширїїн дїртэй харагдах боловч єгєємєр уужим сэтгэлтэй, амрагийн ажилд аргагїй дїйтэй, цэвэрч нямбай, залуухан эрлийз хїїхэн байлаа. ‚Бага Хосе Аркадио зодооч тахиа їржїїлж, Бага Аурелиано нууц амрагийнда зад найрлан найраг баян хуур дарж байна‛ гэж Урсула дуулахдаа ичиж зовсондоо золтой л галзуурсангїй. Хоёр ихэр эднийхний аль мууг дуурайсан мєртлєє ганц ч єєдтэйг авсангїй. Їїнээс хойш тїїнээс цааш эдний удам судрынханд Аурелиано, Хосе Аркадио гэсэн нэр єгєхгїй гэж Урсула шийджээ. Гэвч Бага Аурелианогийн ууган хїїг тєрєхєд эцгийнх нь хїссэнээс зєрж зїрхэлсэнгїй. - За яах вэ, тэгье, гэхдээ би єєрєє наад хїїг чинь єсгєнє гэж Урсула хэлжээ. Урсула нас сїдэрр зуу хїрч, нїд нь бараг юм їзэхээ больсон боловч бие хєнгєн, зан тогтуун, ухаан саруулхан хэвээрээ байлаа. Тэр хїїг гал голомтыг нь балласан дайн дажин, зодооч тахиа, завхай хїїхэн, солиот бодол гэсэн дєрвєн хорыг мэдэхгїй, уг удмынхаа нэрийг дахин єргєх сайн хїн болгон єсгєж єєрєєс нь єєрхэн ч чадахгїйгэж игэж байлаа. ‚Їїнийг лам болгоно оо. Тэнгэр таалж насыг минь уртасгадаг л юм бол пал лам болгохдоо болгоно‛ гэж сїртэй нь арагїй амлажээ. Урсулагийн ингэж хэлэхэд унтлагын єрєєнд байгсад тєдийгїй бусад єрєєгєєр дїїрэн цулаад байсан бага Аурелианогийн шуугиант найз нар хїртэл хєхрєлджээ. Дайн нэгэнт мартагдаж, аливаа му муухайг хадгалж їлддэг санааны мухарт л хоцорсон байснаа шампан дарсны бєглєє пїс пїсхийн мултрах їед л гэнэт сэтгэлд харван орж иржээ. - Лам болох хїїгийн тєлєє гэж Бага Аурелиано дуу алдав. Зочид нэгэн дуугаар ерєєлийг давтав. Дараа нь гэрийн эзний баян хуур хангинаж, пуужин агаарт хєєрч, зон олонд зориулж захисан баярын бмбєр пижгнэлээ. Їїр цайхад шампани дарсан шал согтсон зочид зургаан тугал муу хийж, махыг нь гадаад байгаа улсыг идэг гэж явуулжээ. Гэрийнхэн їїнд огт ондууцсангїй. Бага Аурелиано гэрийнхээ хамаг ажлыг мэдэх болсноос хойш ингэж найрлах нь ерийн юм болж, тэр ч байтугай хутагт лам тєрсєн шиг ийм хїндтэй шалтгаан байхгї йбайхад ч найрладаг болжээ. Огт хїч санаа тавиагїй байхад хэдэн жилийн дотор мал шувуу нь ер бусын їржиж,
Аурелиано тэр хавьдаа хамгийн баян хїний нэг болсон нь гагцхїї амны хишиг гэхээс єєр аргагїй. Гїї гурван ихэр унага гаргаж, тахиа єдєрт хоёр єндєглєж, гахай арьсаа язартал таргалж байсанд хїн амьтан їїнийг нь илбэ жилбэ гэхээс єєрєєр тайлбарлаж чадахгїй байлаа. ‚Мєнгєє хадгал аа. Дандаа ийм азтай байна гэж байхгїй!‛ гэж гоомой жичдээ Урсулаа яншдаг байлаа. Гэвч Бага Аурелиано їгийг нь їл тооно. Нєхдєє дайлан хэдийчинээ олон шампан дарсны бєглєє мултлах тусам аз хийморь нь єєртнь бус, гагцхїї шим ертєнцийг сэргээх чадалтай Петра Котесийн амрагийн сэтгэлд байна гэдгийг тєдийчинээ итгэх облж байлаа. Чухамхїї їїний хїчинд л хєлжиж байгаа гэдэгт бат итгэн, Петра Котеийг малынха ойролцоо байлгаж, Фернанда хїїхэнтэй гэрлэж, їр хїїхэдэй болсон хойноо ч гэргийнхээ зєвшєєрснєєр нууц амрагтайгаа уулзсаар байжээ. Тэрбээр євєг дээдэс шигээ чийрэг, том боловч тэднийг бодвол хєхїїн баясгалантай, хамгийн сэтгэлийнг татсан эр болж, тэгээд ч малаа маллах зав бараг байдаггїй байлаа. Петра Котесийг аваад малынхаа хашаандочих, хоёул бэлчээрээр морьтой явахад л тїїнийтамгатай мал, бїр замгїй їрждэг байлаа. Бага Аурелиано Петра Котес хоёрын насны уртад сайн сайхан бїхэнгэнэт ирж байсан шиг энэ их эд баялаг тэнгэрэс унан даржээ. Дайн дуусан дуустал Петра Котес сугалааныхаа орлогоор амь зууж, Бага Аруелиано Урсулагийн хурааснаас хэд гурван юм салгачих санаатай сугалаа єєрєє ч хийдэг байлаа. Хоёр амраг дэндї хєнгємсєг, эртхэн орондоо орж єглєє болтол загас наадуулан эрхлэхээс єєрийг мэдэхгїйг, тэр ч байтагуй шашнаас цээрлэсэн їед ч уул ажлаа хийж л байдаг байлаа. ‚Чи энэ хїїхнээс нэг болно оо, гайгїй! Толгой чинь эргэсэн нь багадаад одоо гэдсээрээ хатгуулж ойчих гэж байгаа юм. Тэгээд гэдсэн дээр чинь хїйтэн бах тавих хэрэг гарна даа‛ гэж жичийнхээ їлгэн салган юм хєлєє чирэн ирж байгааг хараад загнадаг байлаа. Бага Хосе Аркадио єєрийг нь хэн орлосныгг их ээ хожуу мэдээд дїїгийнхээ, хїїхний юунд нь болсныг ойлгосонгїй. Тїїний санаж байгаагаар бол Петра Котес унтахад тєдий л сайнгїй, янаглах барихыг огт мэддэггїй ердийн нэг хїїхэн байсан. Гэвч Бага Аурелиано Урсулагийн їглэн дуулахыг ч ихрийнхээ єрєєсний элэглэн дооглохыг ч хайхрахгїй, Петрагийн байшингийн хєлсийг тєлєєд байхуйц мєнгєтэй ажил олох сон, нэг шєнє тэр байшиндаа тїїндээ тэврїїлээд хамтдаа їхчих юм сан гэдгээс єєр юм бодохгїй байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа насны эцэст амар сайхандаа жаргахын хїслэн болж урлангаа дахин нээхэд Бага Аурелиано алтан загас урлахыг унацтай ажил хэмээн боджээ. Хамгаас уйдсан хїний ёсоор хурандааг ухаанд багтамгїй тэвчээр гаргаж хатуу гулууз металлыг боловсруулан аажмаар алтан хайрс болгож байгааг ажиглаж цухалхан тасалгаанднь олон цагаар байдаг болжээ. Бага Аурелианод ажил туйлын хїнд, Петра Котесийг мєрєєдєх нь туйлын их бєгєєд хэцїї байсан тул гурван долоо хоноод урлангаас алга болжээ. Яг тэр їеэр, сугалааны хонжворт тавиулах гэж хэдэн чандага амраг бїсгїйдээ авчирч єгчээ. Гэтэл чандага нь учиргїй тїргэн тєрж їржээд, Петра Котес пиугаа арайхийж амжиж зарж байлаа. Эхлээд БАга Аурелиано їржих гэдэг замаа алдаж байгааг анзаарсангїй. Гэвч хотынхон сугалаагаар чандага хожно гэхээс дургїй нь хїрдэг болсны хойно тэд нэг шєнє хашаанд бєєн шуугиан гарахад сэржээ. ‚Бїї ай, чандага байна‛ гэж Петра Котес хэлэв. Гэвч гадаа їргэлж тїжигнээд тэр хоёрыг унтуулахгїй зовоожээ. Єглєє нь Бага Аурелиано
хаалга нээгээд їзвэл хашаанд чандага пиг дїїрч, єглєєний туяанд їс нь хєхрєн солонгорч байв. Петра Котес солиотой юм шиг тачигнатал хєхєрч Бага Аурелиано даажигнах хорхойгоо барьж чадалгїй, - наадуул чинь дєнгєж урьд шєнє гарсан нь гэж хэлсэнд Бага Аурелиано - Ямар аймаар юм бэ! Їнээг ингэх гээд їзвэл яасан юм бэ? гэж дуу алдав. Удалгїй Петра Котес хашаагаа дундлах гэж чандагаа їнээгээр арилжиж, їнээ нь хоёр сар болоод гурван ихэр гаргажээ. Їїнээс хамаг юм эхлэв. Нїд ирмэхийн зуурт Бага Аурелиано бэлчээр, сїргийн эзэн болж, агтны жїчээ, гахайн хороогоо арай ядан томсгож амжиж байлаа. Энэ нь зїїд шиг санагдаж, Аурелиано їїнийг бодохоос инээд нь хїрч, баярласан хэрээ бархирах гэгчийн їлгэрээр орж ‚Їнээнїїд минь тугаллаад бай, нас гэдэг ахархан‛ гэж хашгирч байлаа. Жичийгээ аль нэгэн хар хэрэгт орооцолдоогїй байгаа, амьтны мал зїгээр байлгахгїй хулгай зэлгий хийдэг болоогїй байгаа гэж Урсула айж, барж ядсандаа шампан дарсаар толгойгоо хєєсєртєл угаан зугаацаж байгааг харах бїрийдээ дэндїї балгадаж байна гэж толгой тїрийгїй загнадаг байлаа. Урсулагийн ийнхїї эрїїдэхэд Бага Аурелиано залхаж, гїйцээд, нэг їїрээр халамцуухан буцаж ирэхдээ хайрцагтай мєнгє, лааз цавуу, багс авч, Хїмїїн Франсискогийн хуучны дууг хангинатал дуулсаар байшингийнхаа ханыг нэг песогийн1 дэвсгэрээр гадна дотногїй євч нааж орхижээ. Оньст хуур авчирсан цагаас хойш ямагт цагаанаар буддаг байсан хуучин цагийн байшин лалын сїмийн сэжиглэмээр байдалтай болов. Урсула ба гэрийнхэн нь дургїйлхэн загнаж гудамжинд шавсан хїн амьтан хайран мєнгийг яйран болгон баярхаж байгааг нь їзэнхєгжилдєж байхад Бага Аурелиано байшингйинхаа нрэн талад аваад гал зуух хїртэл, тэр байтугай угаалгын 1 Песо –Колумбийн мєнгєний нэг
єрєєг ч марталгїй наагаад їлдсэн мєнгийг гадагш цацаад, - Одоо мєнгє гэж надад їглэхээ болио биз гэж хэлжээ. Нээрээ ч тэглээ. Урсула удирдан мєнгийг наалдсан шавартай нь хамт хуулан авч байшинг дахин цагаанаар будав. ‚Эзэн тэнгэр минь, энэ хотыг анх байгуулж байх їеийнх шиг биднийг ядуу болгож хайрла, їрэлгэн байсны тєлєєсийг хойд насанд бидэнд бїї эдлїїлж хайрла‛ гэж Урсула мєргєж байлаа. Гэвч тїїний ингэж гуйн мєргєснйг огт ондоогоор ойлгож байлаа. Нэгтийн дэвсгэрийг хуулж байсан нэг ажилчин дайны сїлээр хэний ч юм авчирсан хутагт Иосифийн том гєлтгєнє баримлыг санаандгїй дайрчихсанд баримал унаж, хага їсэрсэнд їзвэл дотроо хєндий, тэр хєндийд алтан зоос пиг чихсэн байжээ. Энэ хутагтын энд яагаад ирчихсэнийг санах гэж бєєн юм болжээ. ‚Энїїнийг гурван хїн дамжилж ирсэн юм. Бороо єнгєртєл энд байлгая‛ гэж гуйхаар нь ‚Хїний замд саад болохооргїй буланд тавьчих‛
гэсэнд, тийш нь эвтэйхэн тавьж харагдсан юм. Сїїлд нь хэн ч авна гэж ирээгїй, тэндээ л байж байгаа нь энэ‛ гэж Амаранта ярив. Сїїлийн їед Урсула баримлын ємнє зул єргєж сєхрєн мєргєдєг болсон нь хутагтад мєргєсєн бус хоёр зуун килограмм шахуу алтанд мєргєсєн болж таарч, ийнхїї єєрєє мэдэлгїй буруу номын юм хийж байснаа хожуухан мэдээд бїр ч гутарчээ. Бєєн овоолоостой мєнгийг шалнаас цуглуулж аваад гурван шуудайд хийж, їл таних гурван хїн эрт орой хэзээ нэгэн цагт ирж авах байх гэж нууцхан газар булжээ. Олоон жилийн хойно эрїї євдєг нийлэн ядарч байхдаа Урсула гэртээ орж ирсэн явуулын улсын ярианд оролцож ‘‛Хутагт Иосифийн баримлыг бороо єнгєртєл энд байлгахаар орхисон улс биш биз? Гэж шалгаадаг зантай болж билээ. Урсулагийн сэтгэлийг зовоосон элбэг дэлбэг байдал тэр їед ердийн юм байлаа. Макондо їлгэрт гардаг шиг амар сайхандаа жаргаж байлаа. Хуучцуулын шавар, хулсаар барьсан байшингийн оронд нар хаах модон самбар бїхий цонх, їд дундын бїгчим халууныг сэрїї татуулан дарах цементеэн шалтай тоосгон барилга бослоо. Хосе Аркадио Буэндиагийн урьд байгуулсан суурингаас их юм їзсэн тоост бїйлсийн мод, тунгалаг уст гол хоёр їлдэж, Бага Хосе Аркадио голын гулдралыг цэвэрлэж, голоор хєлєг онгоц явуулах санаа їїсгэх їед чулуу засдаг хмїїс галбын їеийн амьтны єндєг шиг чулууг нь галзуу юм шиг бутлан їйрїїлж хаяжээ. Їхэр чулуу олонтой, боргио харгиа ихтэй тул Макондогоос далай хїртэл хєлєг онгоц явуулна гэдэг бол Хосе Аркадио Буэндиагийн зєгнєлтэй тэнцэх солиотой санаа байлаа. Гэвч Бага Аркадио тєслєє гїйцэлдїїлнэ гэж санаанд оромгїй муйхарлан зїтгэжээ. Їїнээс ємнє тэр элдэв хэтийдсэн юмыг ургуулан бодож байсан нь огт їгїй. Петра Котсетэй тїр явж байсныг нь тооцохгїй бол эмэгтэй хїнтэй хавьтаж явсангїй. Урсула энэ жичийгээ Буэндиагийнхны удмын дотроос хамгийн дорой нь тахиа зодолдуулах наадамд ч шалгарч чадахгїй хїн гэж боддог байлаа. Гэвч нэг удаа хурандаа Аурелиано Буэндиа дайтаж явахдаа далайгаас арван хоёр километр зайтай газарт хайрдан хоцорсон испанийн нэгэн хєлгийн сэг харлан байхыг биеэр їзсэнээ ярьжээ. Энэ явдлыг зохимол зїйл гэж эртнээс нааш їзэж ирсэн боловч Бага Хосе Аркадио огт єєрєєр ойлгожээ. Тэгээд тахиагаа їнэ хаялцуулан зараад мєнгєєр нь ажилчид хєлсєлж, багаж худалдан авч, чулуу булталж суваг татаж, усан доорххсийг цэвэрлэж, тэр ч байтугай боргиог тэгшилж, урьд хожид їзэгдээгїй ажил хийж гарчээ. ‚Їїнийг би андахгїй. Цаг хугацаа гэдэг нэг л тойргоор эргэж байдаг шиг байна, бид чинь эхэлсэн цэгтээ эргээд ирлээ шїї дээ‛ гэж Урсула їглэв. Бага Хосе Аркадио голг хєлєг онгоц явж болохоор боллоо гэж бодохдоо Бага Аурелианод сэдсэнээ нэгд нэгэнгїй ярьж, тїїнд орох мєнгийг аваад удтал алга болов. Ихрийнхээ єрєєснєєс мєнгє салгаж їрэн таран хийх гэхдээ хєлєг худалдаж авна гэж заль зохиосон байна гэж макондогийнхон шивэр авир хийх болж байтал хот руу нэг жигтэй хачин хєлєг ирж явна хэмээн цуурхах боллоо. Хосе Аркадио Буэндиагийн учир нажиргїй їїсгэлийг аль хэдийнээ мартсан макондогийнхон гол руу гїйлдэн очиж, Макондогийн дэргэд зогссон анхны бєгєєд сїїлчийн хєлєг эрэг рїї дєтлєн айсуйг хараад нїдэндээ ч итгэсэнгїй. Энэ нь ердєє л бальсан1 гуалин холбосон сал бєгєєд
1 Халуун орны мод – Орч эрэг дагаж яваа хорин эм том тємєр татлагаар чирч, хошуун дээр Бага Хосе Аркадио баярласандаа нїдээ гялалзуулан зогсож, тэр тєвєгтэй ажлыг удирдаж байлаа. Тэрбээр францын сайхан дууч эмс авчирчээ. Тэд содон єнгєтэй шїхрийн доор цонох нарнаас хоргодож ганган сайхан мєрєндєє торгон алчуур тохож, нїїрэндээ оо энгэсэг тавьж, їсэндээ амьд цэцэг хатгаж, гартаа алтан бугуйвч гялалзуулан зїїж, шїдэндээ очир алмас гялтгануулан шигтгэжээ. Бальсан сал бол Бага Хосе Аркадиогийн урсгал сєрєн Макондод авчирч чадсан цорын ганц хєвдєг хэрэгсэл байсан хэдий боловч бодож їїсгэснээ бїтэхгїй болсон гэж хїлээхгїй харин ч хийснээ байгалийн хїчнийг хїний зориг ялсны аугааа их бэлгэдэл гэж тунхаглаж байлаа. Бага Хосе Аркадио ганц улаан мєнгє їлдээлгїй тооцоогоо хийгээд дахиад л толгой єєд татахгїй зодооч тахиа маллах болов. Тэр бїтэлгїй санаачилгаас їлдсэн юм гэвэл Макондод францын дууч эмсийн бий болгосон шинэ амьсгал бєгєєд тэд амраглан янаглах уламжлалт аргыг гайхамшигт урлагаараа єєрчилж, нийгмийн сайн сайхны тєлєє нїд цавчилгїй зїтгэснээр Катариногийн хуучирсан хїрээлэнг газартай тэгшилж, мухар гудамжийг хятад дэнлїїтэй, гунигт аялгуу бїхий бадралт баг бишгїїртэй шуугиант яармагийн байдалтай болгожээ. Чухамхїї франц дууч эмс л макондогийнхныг тэр аяар нь гурван єдєр ухаангїй болгож, Бага Аурелианог Фернандо дель Карпиотай танилцуулсан билээ. Богд наадмын дагинаар сайхан Ремедиос уригджээ. Жич охиныхоо сэтгэл догдлуулам їзэсгэлэн гоог харахдаа сїрддэг Урсула тийнхїї дагина болгоно гэхэд саад хийж чадсангїй. Энэ їеийг хїртэл Сайхан Ремедиосыг зєвхєн Амарантатай л гадаа гаргадаг, сїмийн мєргєлд явахад нь хїртэл нїїрийг нь гивлїїрээр бїтээлгэж явуулдаг байлаа. Огт сїжиг бишрэлгїй мєртлєє ламын хувцас ємсчихєєд Катариногийн хїрээлэнд шїтээнийг доромжлон байхдаа сийхгїй хїмїїс ч хєндий даяар їлгэрийн дагина шиг хєєрхєн гэж бахархах, сїрдэх зэрэгцэн цуурхдаг Сайхан Ремедиосын царайг халти болтугай ч харах гэж сїмд очдог байлаа. Тэр сониуч хїмїїс тїїний царайг хартал нэлээд хугацаа єнгєрсєн бєгєєд харсан олон хїн амар тайван унтаж чадахаа больдог тул уг нь хараагїй нь ч дээр байх байсан билээ. Тэдний аль эртнээс мєрєєдсєнийг гїйцэлдїїлж єгсєн явуулын нэгэн тайж єєрєє амар заяа їзэхээ байж, хїнээ алдан гуйлгачин болоод, хэдэн жилийн дараа тємєр зам дээр унтаж хоцроод шєнийн галт тэргэнд дайруулан тас татуулж билээ. Тїїнийг анх сїмд ногоон тансран косчоомтой, хатгамаллаж оёсон хантаазтай орж ирэхэд их холоос, магадгїй єєр орноос Сайхан Ремедиосын илбийн чадалд татагдан наашаа зорьж иржээ гэж цємєєрєє ойлгожээ. Тэр залуу эр царайлаг бєгєєд гоолиг, биеэ авч явах байдал тавйан бєгєєд ёс тєртэй нь, тїїний хажууд Пьетро Креспи ч арван сараа гїйцээгээгїй санагдах бєгєєд олон эмэгтэйчїїд, гивлїїр зїїлгїїштэй хїн чинь л энэ байна даа гэж жєтєєрхєнгїй инээмсэглэн шивэр авир хийж байлаа. Макондод таньдаг хїнтїїнд байсангїй. Ням гаригийн їїрээр їлгэрийн хаан хїї шиг мєнгєн дєрєєтэй, хилэн тохоштой морь унан ирж, мєргєлийн дараа хотоос явчихдаг байлаа. Тїїнийг сїмд орж ирэнгїїт л хїмїїс ажиглаж, Сайхан Ремедиос тэр хоёрын хооронд хэн нь хэнийгээ вэ гэдгээ дуугїй їзэх ирїїл тулалдаан,
хайрлан дурлах тєдийгїй хагацан їхэж дуусах гайтай єрсєлдєєн эхэлжээ гэж цємєєрєє боджээ. Зургаа дахь ням гаригт тайж шар сарнай барин орж ирээд аанай л зогсоогоороо хурал хурахыг сонсоод дуусангуут нь Сайхан Ремедиосыг тосон очиж, сарнайг барив. Бїсгїй ийм бэлэг єгєхийг хїлээж байсан мэт сурмаг гэгч нь аваад, агшин зуур гивлїїрээ сєхєн їл таних хїний єєдєєс инээмсэглэжээ. Бїсгїйн хийсэн юм гэвэл ердєє л энэ байлаа. Гэвч энэ нь залуугийн хувьд гай болж яг энэ їеэр тїїний дэргэд байсан хїмїїсийн хувьд мартагдашгїй юм болжээ. Тїїнээс хойш тайж Ремедиосын цонхон дор найрал хєгжим авчран єглєє болтол тоглуулах нь цєєнгїй болов. Тэднийхний дотроос Бага Аурелиано тэр залууг цор ганцаараа єрєвдєж, тэгж зїтгэхийг нь болиулахыг оролдож ‚Хайран цагийн гарз даа. Энэ айлын хїїхнїїд илжигнээс ч зєрїїд гэж мэд!‛ хэмээн нэгшєнє хэлжээ. Тэгээд тэр їл таних залууд їерхье гэж гуйж, шампан дарсанд сэлэхийг уриалж, Буэндиагийнхны эмэгтэйчїїд чулуун зїрхтэй гэж хэлж ядаад дийлсэнгїй. Шєнє болгон хєгжим хангинаад байхад тэсэх аргагїй болсон хурандаа Аурелиано Буэндиа тайжийг гар буугаар гунигийг нь эмчилж єгнє гэж сїрдїїлжээ. Гэвч дурласан залууг хэн ч бодсоноос нь няцааж чадсангїй. Тэгээд хээнцэр сайхан залуу цєхрєлийн туйлд хїрээд хєєрхийлєлтэй ноорхой амьтан болжээ. Тїїнийг хаанахын хэн гэдгийг хэн ч мэдээгїй боловч ‚Алс хол байдаг эх нутагтаа эрх ямбаасаа татгалзаад эд хєрєнгєє орхиод ирсэн юм гэнэ‛ гэсэн цуу гарчээ. Тэр хэрїїлч, архичин, зодооч амьтан болж, Катариногийн хїрээлэнд ямагт хоног тєєрїїлдэг болжээ. Эмгэнэлт явдлынх нь хамгийн гачлантай нь гэвэл хаан хїї шиг нїдээ бїлтэртэл гоёчихоод сїмд анх ирэхэд нь ч тїїнийг Сайхан Ремедиос тоогоогїй ажээ. Ремедиос зїгээр нэг аальгїйдэхдээ бус, тэр хїний ер бусын аашилсан нь зугаатай санагдсанаас шар сарнайг авч, єєрийнхєє царайг їзїїлэх гэсэндээ бус, тїїний царайг сайн харж авах гэсэндээ гивлїїрээ ялихгїй сєхжээ. Їнэнийг хэлэхэд Сайхан Ремедиос огт єєр ертєнцийн хїн байлаа. Тэр хорь хїрсэн боловч уншиж ч, бичиж ч, халбага сэрээ барьж ч чадахгїй, гэр дотуураа чармаан нїцгэн явдаг, элдэв ёс тєрийг уулаас їзэн яддаг байлаа. Харуулын дарга залуу офицерыг єєрт нь сэтгэлтэй болсноо хэлэхэд тїїний хєнгємсгийг гайхаад л єнгєрчээ. ‚Їгїй мєн тэнэг амьтан аа! Надаас болж їхэх гэж байна гэнэ. Би ямар тїїнийг тэгээд аль гэсэн юм уу?‛ гэжээ. Офицерыг цонхон доор їнэхээр їхсэн байхад Сайхан Ремедиос хэлж байснаа баталж, - Харахгїй юу. Усан тэнэг амьтан байсан байна гэжээ. Ааддыг хардаг чадалтайдаа эд юмсын иуг чанарыг олж хараад єнгєний, гадна талыг орхидог гэж бодмоор байлаа. Їгїйдээ гэхэд хурандаа Аурелиано Буэндиа тэгж їзнэ. Сайхан Ремедиосыг бїгдээрээ ухаан дутуутай гэдэг байхад, Аурелиано Буэндиа л ухаан сэргэлэн гэдэг байлаа. ‚Тїїнийг харахад хорин жил дайн болоогїй юм шиг‛ гэж тэр хэлэхдээ дуртай. Урсула ч бас тэнгэр тэднийд ийм ариухан охин заяасанд баярлавч, жич охиныхоо їзэсгэлэн гоод зовж, сайн юм биш, чєтгєр хорлох гэхдээ ийм болгож гэж бодож байлаа. Иймээс Урсула Сайхан Ремедиосыг амьтнаас хол байлгаж, эхийнхээ хэвлийд байхдаа муу юм халдахааргїй болсныг нь мэдэхгїй, хорвоогийн муу зуршлаас хамгаалах гэж хичээж байлаа. Урсула жич охиноо багт наадам гэж нэрлэдэг чєтгєрийн шєнийн худалдааны
хєєрхєн хїїхнїїдийн дагина болгоно гэж санах ч дургїй байв. Гэвч бар болж тоглох гэсэн хїсэлдээ хєтлєгдсєн Бага Аурелиано, Антонио Исабелийг очиж, ‚Багт наадамб ол буруу номтны баяр биш, католик шашны нандигнан сахисан ардын заншил‛ гэж Урсулад хэлж єгєєч гэж ятгажээ. Нээрээ ч ламын ярианд итгэсэн эмгэн хэчнээн дургїй байлаа ч гэсэн сайхан Ремедиост ттитэм ємсїїлэхийг зєвшєєрчээ. Ремедиос Буэндиа баярын дагина болох нь гэсэн яриа хэдхэн цагийн дотор ойр орчимд тарж, бїсгїйн ер бусын гоо їзэсгэлэнтэй тухай огт дуулаагїй байсан хамгийн бєглїї газарт ч хїрч, Буэндиагийнхны нэрийг самууны бэлгэ тэмдэг гэж їздэг байсан хїмїїсийг тїгшїїлжээ. Тэгж тїгшсэн нь дэмий байжээ. Тэрїед хамгийн гэм хоргїй хэн байна вэ, нэрлэ гэвэл євгєрч, цєхєрч гїйцсэн, ард тїмний амьдралтай ямар ч холбоогїй болсон хурандаа Аурелиано Бэндиаг л нэрлэж болох байлаа. Буэндиа урландаа зожгорон сууж, гагцхїї алтан загасаа худалдаж л гадаад ертєнцтэй харилцдаг байлаа. Дайн зогсоох гэрээ байгуулсны дара агэрийг нь хамгаалж байсан цэргїїдийн нэг алтан загасыг нь хєндийн хот, сууринд авачиж хуладаад, тэндээс алтан зоос ачсан, шинэ сонин дуулсан буцаж ирдэг байлаа. Консервативчуудын зарсгийн газар либералуудаар дэмжїїлэн хуналийг єєрчилж, ерєнхийлєгч бїрийг засгийн эрхэнд зуун жил байхаар болгосон гэнэ, ариун хутагт хамбатай гэрээнд1 арайхийн гарын їсэг зурсан гэнэ, Ромоос хамба ламтан ирсэн нь євч алмаас эрдэнэ босон титэмтэй, цул алтан сэнтийтэй байсан гэнэ, либерал сайд нар ємнє нь євдєг сєхєрч, бєлзгийг нь їнсэж байгад узргаа авахуулсан гэнэ, бага зїїлсэн їл мэдэгдэх улс нийслэлд тоглож байсан испанийн жїжигчийн хулгай хийж, маргааш єглєє нь улсынерєнхийлєчгийн зуны єргєєнд чармаа шалдан бїжиглоэж байсан гэнэ
1 Аль нэг улсын засгийн газар, Витакн хоёрын байгуулдаг гэрээ. Їїнд тєр, тухайн орон байгаа затолиг шашин хоёрын харилцааг тодорхойлдог. Энд либералиуудын урвамтгайг харуулжээ.
Гэж дуулснаа ярьж єгдєг байлаа. ‚Надад улс тєрийн бодлого бїї ярь. Загасаа л зарж байвал барав‛ гэж хурандаа хэлжээ. Хурандаа улс орны байр байдлын талаар огт сонсохыг хїсэхгїй, урлангийнхаа мухар сахиж, алтан загас гїйлгэж байна гэдгийг Урсула дуулахдаа инээжээ. Загасаа алтан зоосоор арилжаад, энэ зоосоороо дахин загас хийх зэргээр нэг хийснээ ингэж арван гурав дахин загас хийх зэргээр нэг хийснээингэж арвангурав дахихы нь ямар хэрэгтэйг хэчнээн хар ухаантай ч нэг л ойлгож єгєхгїй байлаа. Ийнхїї орчиж эргэхийг таслахгїйн тулд худалдааныхаа хэрээр их ажиллах хэрэгтэй. Їнэндээ гэхэд хурандаа Аурелиано Буэндиад худалдаа хийх нь бус, ажил хийх нь гол байжээ. Хайрсыг хоногт суулгаж, нїдний нь оронд бадмааргийн хэлтэрхий шигтгэж, заламгайг нь єнгєлж, сїїлийгнь тааруулахдаа ганц тїїндээ улайраад дайтан тулж явснаа тїїнээс болж гутарч гонсойж байснаа санах огтхон ч завгїй болдог байжээ. Онч, ур орох инжааны ажилд биеэ огоорон зїтгэснээс хурандаа Аурелиано
Буэндиа дайны бїх жилд єтлєснєєсєє лїї энэхэн хугацаанд єтєлж, удаан сууснаас нуруу нь бєгтийж, чимхлїїр ажлаас нїд нь муудсан боловч сэтгэл санаа тєвширчээ. Засгийн газар насан туршийн тэтгэвэр олгон гэж амласан боловч уг асуудал гацчихаад байгаа учир либерал, консерватив нийлсэн хэсэг ахмад зїтгэлтэн туслахыг гуйж ирэхэд хурандаа ‚Наадхаа март аа. Олгохгїй юмыг олгох байхгэж насан туршаа тарчлахгїй гэсэндээ тэтгэвэр авахгїй гэснийг минь та нар мэдэж байгаа газар‛ гэжээ. Эхний їед хурандаа Геринельдо Маркес оройдоо тїїн дээр ирж,_ хоёул байшингийн хаалганы гадаа сууж, хууч хєрєдєг байла. Гэвч Амаранта їс нь улам халзран, учиргїй овор суусан ядрангуй энэ хїнийг харахдаа элдэв юм бодон тэсэж байхын араггїй боло учир мєрєєрєє байтал нь тэгэхээс тэгэх гэж хямсалзаж хялбалзсаар, цаадах нь онцгой юм бобол л єдрийн од шигїзэгддэг болж, тэгсээр удалгїй саа тусаад огт ирэхээ больжээн. Олноос оорцог, олон таван їггїй, орон гэртээ шинэ амьсгал р орж багйааг хайхардаггїй хурандаа Аурелиано Бэндиа насны мухарт санаа амар байя гэвэл ганцаараа л байхаас сайхан юмгїй гэж ул улмаар ойлгожээ. Шєнє норй сэрвэлзэх учир тїрхэн зуур духийснээ єглєєний тавагн цагт босож, гал зууханд орж, аяга хар кофегоо аанай л уугаад, єдєржин урландаа тїгжин ажиллаж, єдрийн дєрвєн цагт гаран, тагтан дотуур мухар сандал чирсээр цог мэт улайрах сарнайн бутыг ч, шингэх гэж байгаа нарны цацраг туяаг ч, їдшийн нам гїмд тогоонд ус пур пур буцлахыг сонсон байхад ямар уйтгартай байдаг вэ тийм арилшгїй гунигт автсан Амарантагийн ихэмсэг дїрийг ч огт анзаарахгїй явж єнгєрєєд, хаалганыхаа гадаа шумуул хєдєлтєл суудаг байлаа. Нэгэн удаа хажуугаар нь єнгєрч яваа хїн тїїнд зориглон хандаж, - хрундаа юу хийж байна даа? Гэж асуусанд, - Австай хїїрийг минь хэзэ їїгээр авч гардаг бол гээд хїлээгээд сууж байна даа гэжээ. Тийнхїї Сайхан Ремедиосыг баярт дагинаар оролцуулах гэж байгаагаас болж хурандаа Аурелиано Буэндиагийн нэрийн амнаас ховхлохгїй хэлцэх босонд зарим хїмїїс сэтгэл тїгшсэн нь ямар ч ул їндэсгїй байлаа. гэвч олон хїн єєр бодолтой байв. Макондогийнхон айхавтар гай зовлон учрах гэж байна хэмээн санаанд оролгїй, хотын талбайд баяр баясгалан тєгєлдєр дїїрчээ. Багт наадмын галзуу мэт хєгжил цэнгээ туйлдаа хїрч, бар болж тоглох гэсэн санаанда ахїр чшавай нь ханасан Бага Аурелиано хоолойгоо сєєтєл зогсоо жолоогїй архирсаар бужигнах бум, тїжигнэх тїмийн дунд явж байтал хєндийн замаар багт наадмын хувцастай баахан улс гарч иржээ. Тэнд саная гэвч санаанд багтмааргїй хєєрхєн хїїхнийг алтадсан жуузан дээр дамнан авч явлаа. Макондогийн амгалан иргэд маргад титэм, їен хэвнэгтэй нїд гялбам хїїхнийг сайн харж авах гэж тїр багаа авчээ. Тэрбээр ёстой хатан хааны эрх дархтай дээд тєрєлт болохоос гялтгануур, хочргор цаасаар гоёсон гаднаа гяланцаг амьтан биш санагдаж байаа. Олны дотор гярхай улс цєєнгїй байж їїнийг ялуувга гэж сэжиглэж байсан боловч Бага Аурелиано тийнхїї їймэхийг дор нь зогсоож, шинээр ирсэн улсыг хїнндэт зочид хэмээн карлаж, Соломон хаан шиг мэргэн шийд гаргаж, СайханРемедиос нар зээлдсэн дагина хоёрыг нэгэн суудалд суулгаваай. Бядан явагчийн1 хувцастай
1 Бядан явагч -Аравийн хойгиыйн нїїдэлчин, хагас нїїдэлчид. ‚Бедиун‛ гэсэн араб їг манай хэлэнд орж ирэхдээ бядан болж сунжран гадаад їг гэдэг нь мэдэгдэхгїй болжээ. Манайхан гадаад їгийг орчуулахгїй авах болбол чухамхїї ингэж авиан зїйдээ тохируулан авлах ёстой гэдэг нь харагдаж байна. – Орч. Цастай тэр улс шєнє дєл болтол нийтийн баяр хєєрт оролцоод, тэр ч байтугай гайхалтай, сайхан цаасан буу тавьж, гарамгай гоё уран дасгал їзїїлэн, баяр ёслолд нэмэр хандив єргєсєн учир цыганы аль эрт мартагдсан урлагийг цємєєр санахад хїрчээ. Гэвч хєгжилдєєний ид їед бїх юм балрав. - Либерал нам мандтугай! Хурандаа Аурелиано Буэндиа мандтугай! Гэ жнэг нь хашгирав. Бууны амнаас гал манас манасхийн цаасан бууны гал бїдгэрч, айн хашгирах чимээнд хєгжмийн ая дарагдаж, баяр хєєр маань їймээн сандраан болоод явчихнлаа. Олоон жиийн хойно нэр зээлдэгч дагины бараа бологчид нь їнэндээ жинхэнэ цэргийн суман байж, бядан явагчийнхаа цагаан нємрєгийн дотор байлдааны буу нуусан байсан гэж ард олон ярилцаж байлаа. Засгийн газар ингэж ярилцаж багааг онц хуулиар няцааж, цус урсгасан энэ явдлын учрыг олно гэж амлажээ. Гэвч їнэн учрыг хэн ч олсонгїй. ‚Дагины бара бологчид ямар ч хэрэггїй байхад даргынхаа тушаалаар байлдааны байдлаар жагсаж, бєєгнєрсєн олныг хайр найргїй бууджээ‛ гэсэн цуу дийлжээ. Хотод нам тайван байхал тогтож, хуурамч бядан явагч нэг ч байхгїй болоход талбай дээр таван алиа салбадай, дєрвєн ховжилмаа, арван зургаан хєзрийн ноён, угрван хєгжимчин, францын хоёр пэр,1 японы гурван хатан хаан гэсэн алагдаж, шархтсан хїмїїс їлдсэн байлаа. Улс амьтны мэгдэн сандарч, їймэн бужигнаж байх хооронд Бага Хосе Аркадио Ремедиосыг аюулгїй газар нууж, Бага Аурелиано палааж нь урагдаж, їен нємрєг нь цус нєж болчихсон нэр зээлдэгч дагиныг тэвэрсээр гэртээ авчирч билээ. Тїїнийг Фернанда дель Карпиа гэдэг ажээ. Тус орны таван мянган хамгийн сайхан хїїхнїїдийн дотроос хамгийн гоо сайхан гэж сонгон авч, Мадагаскарын хатан хаан болгоно гэж амлан Макондод авчирсан юм санжээ. Урсула тїїнийг тєрсєн охин шигээ асрав. Хотынхон бїсгїйг бруушаахын оронд тїний гэнэхнийг єрєвдєх болжээ. Талбай дээр амьтныг хядсанаа схойш хагас жилийн дара шархтнууд эдгэрч, ах дїїсийн булшин дээрх сїїлийн цэцэг гандахад Бага Аурелиано Фернанда дель Карпиогийн эцэгтэйгээ суудаг 1 Франц, Английн дээд язгууртны цол, 2 Орч, холын хотод очиж тїїнийг Макондод авчраад чилийсэн хорин єдєр нижгэр хурим хийжээ. ***
***
***
Хоёр сар болов уу їгїй юу хоёр залуу эгээ л салж сарнисангїй. Учир нь бага Аурелиано Петра Котест тал засаж, Мадагаскарын хатан хааны
гоёлын хувцастай зургийг нь авчээ. Їїнийг Фернанда мэдэнгїїтээ хамаг инжээ авдрандаа хийж аваад хэнитэй ч салах ёс хийлгїйгээр Макондогоос яваад єгчээ. Бага Аурелиано эхнэрээ хєндийн замд гїйцэж очоод ёстой далан таваар бууж єгєн, ‚Дахиад тэгэхгїй‛ гэж удтал гуйж гувшиж баймааж нь буцааж авчраад, нууц амрагаасаа дахин хєндийрєв. єєрийнхєє хїчтэйд итгэсэн Петра Котес ер санаа зовсонгїй. Петра Котесийн хїчинд л тэр эр хїн болсонгїй, элдэв бїтэх бїтэхгїй юм мєрєєдсєн балчир амьтан байхад нь Мелькиадесийн єрєєнєєс гаргаж, энэ ертєнцєд байрыг нь олгож єгсєн хїн хэн бэ гэвэл Петар Котес. Тєр тєлєхийн битїїлэг, зожиг, тэрїїхэндээ юм санаашраад суучихдаг байснаа огт єєр сэргэлэн, нийцтэй, цагаан цайлган зантай, амьдралын баяр баясгаалнтай, наргиж цэнгэх дуртай, юманд гар татдаггїй болсон нь аль ч талаараа Петра Котесийн багаасаа мєрєєддєг байсан тийм эр хїний байдалтйа болсон нь Петра Котесийн л ач. Тэгтэл хархїї нь гэрлэлээ. Бїсгїй хїїхэд болгон эрт орой нэгэн цагт гэрлдэг газар. Бага Аурелиано гэрлэх гэж байгагаа тїїнд хэлэхээс зїрх алдсаар уджээ. Тэгэхдээ бїр хїїхэд шиг аашилж, Петра Котесийг єєрєє хєндийрєх байх гэж горилон зїв зїгээр байхад нь єє хайж, єєнтєглєн гоморхох болов. Нэг удаа Бага Аурелиано амраг бїсгїйгээ оргїй юмаар єєлж байтал цаадах нь урхинд нь орсонгїй. - Чи єнєє дагинатай суух гээд л ингээд байна гэж амыг нь таглачихжээ. Бага Аурелиано ичихдээ уурласан дїрэм їзїїлж, єєрийєгє хїнд ойлгогдохгїй їйлтэй толгой, ингэж доромжлуулж байхада таарсан амьтан гэж гомдоллоод нууц амрагийндаа очихыг больжээ. Петра Котес огтхон ч сандарч сїдй майд болсонгїй, амар ч байгаа араатан аятай тайван байж, хєгжмийн аялгуу, бїрээний дуу, нижгэр хуримын чимээ шуугианыг чагнахдаа тэр бїхнийг Бага Аурелианогийн аанай л нэг дїрсгїйтэж байгаагийн дайтай бодож, шал тоохгїй байжээ. Єєрийг нь єрєвдєж, їг хэлсэн хїний єєдєєс их л амгалан инээмсэглэж, ‚Санаабїї зов оо. Миний ємнє дагинас ч шонгїй‛ гэж хэлдэг байв. Хаяад явчихсан амрагийнхаа ємнє шившсэн зул асаа гэж хєрш эмэгтэйнхээ хэлэхэд, - Тїїнийг эргїлж авчрах цорын ганц зул нь бєхєєгїй мандаж байн агэж итгэлтэй бєгєєд учиртайхан хэлжээ. Яг тїїнийг бодож байсанчилан, Бага Аурелиано бал сар єнгєрєнгїїт тэднийд Иржээ. Тэрбээр салдагїй хэдэн найзаа хэрмэл гэрэл зурагчинтай дагуулан ирж Фернандагийн багт наадамд ирэхдээ гоёж ирсэн палааж, цус болосн їен нємрєгийг авчирчээ. Хєгжилдан найрлаж байхаад Бага Аурелиано, Петра Котесийг дагина болгон хувцаслаж, ‚Мадагаскарын цорын ганц насан туршийн эзэгтэй‛ гэж зарлаж, зургийг н авахуулан найз нартаа єгчээ. Петра Котес энэ наадамд дуртай оролцсоноор барахгїй єєртэй нь эвлэрэх ийм арга обдож олсноос їзэхэд их л ядарч дээ гэж дотроо єрєвдєж билээ. Оройн долоон цагт Петра Котес дагиныхаа хувцастай бїхлээрээ Бага Аурелианог євртєє оруулав. Бага Аурелиано гэрлээд хоёр сар ч болоогїй байсан боовч энгэр зєрїїлэх ажил нь тийм сайн бус байгааг Петра Котес дорхноо мэдээд єшєєгєє авч чадсандаа ганц бах нь ханаж байлаа. Гэвч їїнээс хойш хоёр хонож байтал Бага Аурелиано, биеэр ирж зїрхэлсэнгїй бололтой хїн явуулж, хоёр тийшээ болох талаар тохиролцъё гэж
хэлїїлсэнд Петра Котес амрагийнхаа гаднаа ёсыг баримталж, єєрийгєє гаргуунд гаргахгэж байгааг мэдэж, санаснаас удаан хїлээх хэрэггарах нь гэж ойлгожээ. Ингэлээ гээд Петра Котес сэтгэлээр унасангїй. Бага Аурелианогийн хїссэнийг хїлцэнгїй дагасанд цємєєрєє тїїнийг єрєвдэлтэй хєєрхий бїсгїй гэж боддог нь батажжээ. Хайртай хїнээс нь їлдсэн юм гэвэл хос чийдмэл шаахай л байлаа. Тїїнийг їхэхдээ ємсєж їхнэ гэж Бага Аурелиано хэлдэг байжээ. Петра Котес шаахайг даавуунд єрєєн, авдрандаа хийгээд цєхрєлгїй хїлээхээр сэтгэл шулуудаж, - Нэг цагт ирэхдээ л ирнэ, їгїй дээ гэхэд энэ шаахайгаа ємсєх гэж ирнэ хэмээн боджээ. Их л удаан хїлэх байх гэж бодсон нь харин тэгсэнгйї. Їнэнийг хэлэхэд, Бага Аурелиано чийдмэл шаахайгаа ємсєх хэрэг гарахаас хавьгїй ємнє Петра Котест эргэж очих нь гэдгээ хуримынхаа шєнє мэджээ. Учир нь Фернанда ёстой эрэгнээс гарсан юм шиг хїн байлаа. Тэрбээр далайгаас мянган километрийн тэртээ орших баргар хотод тєрж єссєн ажээ. Хий юмны гїйдэлтэй шєнє хаадын сїнсийг тээн аваачих сїйхийн дугуй тэр хотын чулуун гудамжаар тїрчигнэн одох нь сонсогддог байлаа. Орой бїрийн зургаан цагт хотын гучин хоёр хонхноос бэлэвсрэлийн уйтгарт аялгуу дуурьсана. Колоничлолын ед барьсан, булшны хавтангаар єнгєлсєн хуучны байшинд хэзээ ч нар їл орно. Хашаан дахь майлсны орой, цэцэрлэг дэх чийг даасан тубероз цэцгийн гудам, унтлагын єрєєний онгож гандсан хєшгийг харахд хїїийн газар л ийм нам гїм байдаг гэж санагдана. Фернанда том оо болтлоо хажуугийнхаа байшинд гарах тєгєлдєр хуурын гунигт эгшгээс єєр юм огт сонсоогїй ажээ. Тэнд нэгэн хїн жил тутам, єдєр тутам сайн дураараа їдийнхээ амралтыг алдан алдан хєгжимддєг байлаа. Цонхны барамнас бужигнах гэрэлд царай нь шар ногоон туяатай харагдах євчтэй эхийнхээ хажууд сууж, нэгэн хэвээр зогсолтгїй дуугарах уйтгарт аялгууг чагнаж, єєрийг нь энд бэлэвсэрлийн цэцэг сїлжин махаа идэж бахйадэнэ хєгжим тэртээ тэнд, холын хол газарт дуугарч байх юм даа гэж бодож суудаг байлаа. Євчнєє дахин хєдлєхєд хар хєлс нь дааварласан эх нь удам угсааныхныгаа урьдын цагт цалгиж явсныг ярьж єгдєг байлаа. Фернанда бїїр жаахандаа нэгэн саруулхан шєнє євч цагаан хувцастай сайхан хїїхнийг цэцэрлэг дотуур нь гарч бунхан руу очихыг харжээ. Сайхь хий юм єєртэй нь їйлийн їргїй адилхан мэт санагдаж, хорин жилийн хойно єєрєє ингэж яваа мэт бодогдон сэтгэл нь хачин догдолжээ. ‚Чиний элэнц эх, хатан хаан байхгїй юу. Цэцэрлэгт губероз цэцэг огтолж байгаад їнэрт нь хордоод єєд болчихсон юм‛ гэж эх нь бїгшїїлэн ханиалгахын чєлєєнд хэлжээ. Олон жилийн хойно Фернанда єєрийгєє элэнц эхтэйгээ адилхан гэж бодох болж нээрээ багад нь элэнц эх нь їзэгдсэн юм болов уу гэж эргэлзвэл ээж нь охиноо, яагаад итгэхгїй байгаа юм‛ гэж загнан - Манай эд хєрєнгє барагдашгїй,хїч чадал шавхагдашгїй. Чи хатан хаан болохдоо л болно гэж хэлжээ. Тэднийд мєнгєн хэрэгсэл тавьсан, нимгэн бїтээлгээр бїтээсэн урт ширээндээр голдуу ганц жигнэмэг, аяга устай хольсон шоколад тавьж єгдєг байсан боловч эхийнхээ їгэнд итгэжээ. Тїїний эцэг дон Фернанда єєрт нь инж худалдан авч єгєх гэж байшингаа барьцаанд єгєхєд хїрч байсан хэдий
боловч бїсгїй хуримаа хїртэл домогт хаант улсыг мєрєєдсєєр байжээ. Гэнэндээ ч ингэж санааширсангїй, єєрийгєє томд обдсондоо ч тэгж мєрєєдсєнгїй. Бїсгїйг ердєє л тэгж хїмїїжїїлсэн байжээ. Фернанда ухаа орсон цагаасаа л мэдхийнх овгийн сїлдтэй алтан хєтєвчинд мєр їздэг байжээ. Арван хоёртой болохдоо сїмийн сургуульд орохоор гэрийнхээ босгыг алхан гарч, нумт хєнгєн тэргэнд суусан атал хїрэх газар нь хоёрхон хорооллын цаана байжээ. Шинэ хїїхэд єєрсдєєс нь хєндий, єндєр тїшлэгтэй сандал дээр сууж, завсарлагаанаар ч нийлэхгїй байсанд ангийн нь охид гайхаж байтал гэлэнмаа нар 3нэ таануустай адилгїй. Хатан хаан болох хїнб аайгаа юм‛ гэж учрыгтайлж єгчээ. Тэгэхэд Фернанда тэдний насандаа харсан хамгийн хєєрхєн, хамгийн тєвшин даруухан бїсгїй байсан учир найз нар нь тїїнд їнэмшжээ. Найман жил єнгєрєхєд латынаар шїлэг бичиж, даруулт хуураар тоглож, харцуултай шонхроор авхийх тухай,тэргїїн хамбатай нотлохуйн ухааны1 тайх ярьж, гадаадын эрх баригчидтай тєрийн хэрэг пап ламтай, шашны хэргийг ярьж сураад тєрсєн гэртээ эргэн ирж, бэлэвсрэлийн цэцэг сїлжих ажилдаа дахин оржээ. Ирэхэд нь гэр нь ханхай хоосон болчихсон байлаа. Сургуулийн мєнгє тєлєх хэтэгтэй байсан болохоор хамаг юмаа цувуулж худалдаад хамгийн хэрэгтэй тавилга цэцэглэг дэн, хоол цайны мєнгєн хэрэгслийг л авч їлджээ. Халуун хумхаа нь даамжирсаар эх нь їхжээ. Євч хар хувцас ємсєж, бариу црдмалзахтай цамц ємсєж, цагийнхаа алтан оосрыг цээжээрээ хєндлєн уясан эцэг нь даваа гариг бїрд хоол унд авах мєнгєн
1
Нотлохуй ухаан буюу аполгетика нь христосын шашны тєгєлдєр бєгєєд їнэнийг нотлох зорилгоор шашны судлал. – Орч.
Зоос охиндоо єгєєд долоо хоногт сїлжсэн бэлэвсрэлийн цэцгийг нь авч одно. Єдрийн ихэнхэд єрєєндєє тїгжин сууж, хааяа нэг гадагш гарахдаа заавал зургаан цагаас ємнє эргэн ирж охинтойгоо хамт мєргєл хийнэ. Фернанда хэнтэй ч їерхэж байсангїй. Улс орон нь дайн дажны хєлд сїйдэж байна гэж хэзээ ч ер сонссонгїй. Тєгєлдєр хуурын єдєр бїрийн дасгалыг сонсохоо хэзээ ч алгасаж байсангїй. Хатан хаан болох горь тасарч эхэлж байтал гол халаганы тїншїїрийг яаруухан хоёр цохих нь гэнэт дуулджээ. Фернанда халага нээж єгвєл бєхєлзєж дохилзсон, хацар дээрээ сорвитой, энгэр дээрээ алтан одонтой, сїртэй цэргийн хїн ор жирэд, эцэгтэй нь єрєєнднь тїгжээд суучихав. Хоёр цаг болоод эцэг нь єрєєнд орж ирээд ‛Юмаа зэх. Ч хол юманд явах боллоо гэжээ. Тийнхїї фернандаг Макондод авчирчээ. Энд амьдралын хїнд лантуу бїхий л жингээрээ ганцхан буухдаа эцэг эхийнх нь их л овжноор єєрєєс нь нууж байсан бодит їнэнийг хайр найргїй илчилжээ. Гэртээ буцаж ирээд, хаалгаа тїгжиж аван, хачин муухай доромжлуулсандаа багтарч, сэтгэлд нь суусан сэвийг арилгах санаатай дон Фернандогийн гуйж гувшиж, учирлан їглэхийг ч хайхрахгїй удтал уйлж билээ. Тэгээд їхэн їхтлээ унтлагынхаа єрєєнєс цухуйхгїй гэж сэтгэл шулуудаад байтал хойноос нь Бага Аурелиано иржээ. Бєєдий болсондоо ондууцан хилгэсэн Фернанда хэн болохоо мэдїїлэхгїй гэж худал хэлсэн болохоор тїїний
ирсэн нь сэтгэлд багтамгїй аз байлаа. Бага Аурелиано їл таних бїсгїйн эрэлд омрдохдоо уулынхны аялгаар ярьдгар, оршуулгын цэцэг сїлждэг гэсэн гарцаагїй батай хоёр тмдгийг мэдэж байжээ. Тэрбээр эцэж алжахыг тоохгїй эржээ. Тэгэхдээ Хосе Аркадио Буэндиагийн Макондог уайгулах гэж уул давсаншиг эрэмгий зоригтой хурандаа Аурелиано Буэндиагийн явуургїй дайн хийсэн шиг бардам омогтой, Урсулагийн гал голомтныхоо тєлєє зїтгэсэн шиг нєр хичээнгїй эржээ. Хаана оршуулгын цэцэг сїлждэгийг сураглахад ‚Аль сайныг нь ав‛ гээд айл айл руу дагуулж явдаг байлаа. Орчлонд тєрсєн хамгийн хєєрхєн хїїхэн хаа суудгийг асуухад эх бологон єрийнхєє охин руу тїїнийг авч очдогг байлаа. Будангуйн мананд будилж, мартхуйн орноор мунгинаж_ цєхрєнгїйн далайд умбаж явлаа. Бодсон юм цурай болон дуурсдаг, уйтгарлаж гуньхарахад хий їзэгддэг шар цєлийг гаталжээ. Олон хоног їзїїргїй эрэлд хатсаны эцэст їл мэдэх нэгэн хотод ирвэл гучин хоёр хонх нь гашуудал зарлах мэт уйтгартай жингэнэх ажээ. Энэ хотыг ч, эдгээр хонхыг ч, умрын шорвог салхинд идэгдсэн туургыг нь ч, ємхєрч харласан модон тагтыг нь ч, бороон ыусанд угаагдан арилах шахсан ‚Бэлэвсрэлийн цэцэг худалдан‛ гэсэн бичээстэй энэ хорвоогийн хамгийн уйтгартай хаягийг нь ч огт їзэж хараагїй, ер сонсож дуулаагїй боловч яг мєн байна гэж дор нь таньжээ. Энэ агшнаас Фернанда ширээт эхээрээ хамгаалуулан тєрсєн гэрээ бїрмєсєн орхисон тэр хїйтэн єглєє хїртэл тун бага хугацаа єнгєрч, гэлэнмаа нар инжийн хувцсыг нь ам мєлтєс оёж, цэцэглэг дэн, мєнгєн хэрэгсэл, алтан хєтєвч, хоёр зуун жил гэр бїлийнх нь сїйрч ирэхэд хуримталсан гадаа хэвтэхэд гарар эргїїлэмгїй бааахан хог новшийг арахйин авдарлаж амжжээ. Дон Фернандо охиноо хїргэж єгєхєєс татгалзаж, єр ширээ дарчихаад хожим очно гэж амлан, охиноо адислаад, дахин єрєєндєє орон тїгжиж, тэндээсээ гашуудлын тэмдэг, овгийн сїлдтэй товчхон захидал охиндоо явуулах болж энэ захидал нь эцэг охин хоёрыг оюуны хувьд анх холбож єгчээ. Фернандагийн хувьд тэндээс мордсон єдєр нь жинхэнэ ёсоор тєрсєн єдєр болсон байхад Бага Аурелианогийн хувьд аз жаргалыг бараг олоод эргїїлэн алдсан єдєр боллоо. Фернанда шармал цэцгэн хээтэй гоё хуанли авч ирсэн бєгєєд їїнд номын багш нь хурьцлыг тэвчих єдрийг улаан бэхээр тэмдэглэж єгсєн байжээ. Зовлонг тэвчих долоо хоног,1 хориотой ням гариг, сар бїрийн эхний баасан гариг, мєргєлийн єдєр, мацаг болон цээр єдєр тїїнчлэн бие эвгїйрхэх їед хурьцах хориотой гэх зэргээр хуанлийн єдрїїдийг улан тоонолж тэмдгээр ярайтал дарсны дотор хориогїй дєчин хоёрхон єдєр байгааг нь олж їзэхэд бэрхтэй байжээ. џ ваандаа энэ хорио цээр байхгїй болно гэдэгт эргэлзэхгїй байсан Бага Аурелиано хуримыг тогтоосон цагаас нь сунжруулав. Шампан дарс, бренди шарзны суларсан лонх замаа алдаж байшинд багтахаа байх тул їргэлж хогчинд явуулах болсондоо залхсан, їїний зэрэгцээгээр 1 Евангелийн домог ёсоор Христосын цовдлуулж зовж байсан долоо хоног Улаан єндєгний баярын ємнєх долоо хоног. –Орч.
Ханилж байгаа хоёр тусдаа сєєлжин унтаж байхад дуу хєгжим тасрахгїй, мал нядлах зогсохгй байгаад сониучирхсан Урсула єєрийнхєє хуучин явдлыг санахдаа Фернандагаас’‛Хамгаалах ємд ємсєн юм биш биз?‛ Гэж асуугаад ‘‛Тэгвэл хэзээ нэгэн цагт хотынхны доог болж, муу юм болж магадгїй!‛ хэмээн сануулжээ. Гэвч Фернанда хуримнаас хой хоёр долоо хоног єнгєрєхийг зїгээр л хїлээж байн, тэр цаг болоход нєхєртэйгєє хавьтана гэж хэлжээ. Цээрийн хугацаа дуусахад Фернанда ннэхээр нїглээ наманчлахын їїднээс онгон биеэ эвдїїлэхээр бэлдэж, унтлагынхаа єрєєний хаалтыг нээсэнд Бага Аурелииано орвол энэ дэлхийд хосгїй хєєрхєн хїїхэн хэвтэж, нїд нь їргэсэн согооных шиг бєлтєлзєж, дэрэн дээр бутран байх урт їс нь элгэн хїрэн єнгєєр гялтганан байлаа. Фернандаг урт ханцуй, газар шїїрсэн урт хормойтой цагаан цамц ємссєний хэвлийн тус газар том гэгчийн цоорхой чадмагай имхэрдэн гаргасныг тэр даруйдаа анзаарсангїй болно. Тэгээд харахдаа инээдээ барьж чадалгїй - Насандаа би олон юм їзсэн дээ, энїїн шиг тусгїй юм їзсэнгїй. Би чинь гэлэнмаатай суучихсан юм байна шїї дээ гэж дуун алджээ. Сар болоход эхнэрээрээ цагаан цамцыг нь айлуулж чадалгїй, Петра Котесийн зургийг хатан хааны хувцастай авах гэж очсон нь тэр юм санжээ. Хожим нь Фернанда гуйлгаж баймааж нь буцаж ирээд, эвлэрэн сэтгэл хєєрсєндєє цамцаа тайлж нєхрийнхєє сэтгэлийг амраасан боловч гучин хоёр хонхтой хот руу єєрийг нь эрж очихдоо тїїний мєрєєдєж байсан шиг сэтгэлийг нь амарлиулж чадсангїй билээ. Бага Аурелиано тїїнтэй сууснаар гагцхїї урам хугарахын зовлон хурааснаас цаашгй. Ууган хїїгээ тєрєхийн ємнєхєн нэг шєнє Фернанда нєхрєє єєрєєс нь урван, Петра Котес руу сэм яваад байх болнсыг мэджээ. - Тиймээ, їнэн. Малаа єсгєх гэсэндээ тэгсэн юм гэж тэр биеэ гаргуунд нь хаячихсан хїний байдалтай дуугарчээ. Фернанда нєхрийнхєє хачин тайлбарт итгэтлээ нэлээд удсан боловч тийм гэдгийг хаашаа ч гарахгїй нотлоод єгєхийн цагт тїїнээс явдаг хїїхнийхээ євєрт їзэхгїй гэсэн ам л авч.. Ийнхїї сургуул хэн хэндээ саад болохгїй аж тєрєх боллоо. Аурелиано хоёр хїїхэндээ уриалагхан, найрсаг, Петра Котес дийлж гарсандаа бах нь ханаж байхад фернанда тэдний явдлыг мэдээгїй царай гаргадаг байлаа. Фернанда нєхєртэйгєє учраа ололцсон боловч, бусад Буэндиа нартай хэл амаа ололцож дєнгєсєнгїй. Шєнє нь эр эмийн ажил хийсэн бол єглєє нь заавал ємсдєг хар ноосон дээлийг хаяулах гэж Урсула гуйгаад цєхчихжээ. Энэ дээлийг ємсєхєд айлынхан нь шивэр авир хийгээд байдаг облсон байлаа. Бас урсула Фщернандаг угаагуурт гїїр гараа угаадаг, жорлонд бие засдаг болгож барсангїй, алтан хєтєвчє загас хилйгэхээр хурандаа Аурелианод зарчих гэж ятгаад дийлсэнгїй. Амаранта Фернандагийн їг хазгай дууддаг, юмыг цээрлэн нэрлэдэгт нь тэсгэлгїй эгдїїцэн, тїїнтэй дан ойлгомжгїй їгээр ярьдаг байв. - Онфа изфи техте ктофо вофорофититфи носфо отфос овфоственнофогофо дерьфемафа гэж Амаранта гэнэт гэнэт хэлчихндэг байлаа.
Нэг удаа Фернанда илт тохуурхаж байгаад нь уурлаж юу гээч ю яриад байгааг нь асуусанд Амарант цээрлэж хуарлах юмгїй, - Чамайг бєгс, их мацаг хоёрыг ялгадаггїй амьтан гэж байна гэжээ. Тїїнээс хойш тэр хоёр дуугарахыг больжээ. Тун их хэрэг гарвал зурвас бичилцэх ч юм уу хїнээр дамжуулж ярилцдаг болов. Фернанда нєхрийнхєє гэрийнхэнд илэрхий нїд їзїїрлэгдэж байсан хэдий боловч євєг дээдсийнхээ сайхан ёсонд Буэндиагийнхныг заншлуулах гээд зїтгэсээр байлаа. Хэн дуртай нь хїссэн цагтаа гал зууханд хоол унд и идэж уудгийг болиулж, хооллох єрєєнєє цав цагаан бїтээлгээр бїтээж, цэцэглэг дэн мєнгєн хэрэгсэл тавьсан том ширээнд хатуу тогтоосон цагтб їгдийг суулгадаг боов. Хоол идэхийг Урсула єдєр тутмын амьдралын хамгийн тєвєггїй ажлын нэг гэж боддог байтал тїїнийг нь баяр ёслолын дэг їїсэж, олон таванг їггїй Бага Хосе Аркадио хїртэл дургїйлхжээ. Гэсэн хэдий боловч тэр шинэ дэг нь оройн хоолны ємнє уншлага унших шинэ журмын адил дийлж, энэ нь хєршнийнх нь анхаарлыг татаж, удалгїй Бэндиагийнхан бусад усан нїдэт, цусан зїрхтний адил хооллодоггїй, хоол идэхдээ хурал хурж байдаг болсон гэнэ гэсэн цуу гарчээ. Уулаас эцэг эхийнхээ сїсэг бишрэлийг авсан Фернанда яс тогтоосон жаягийг юм облгонд хатуу барих гэх тул уламжлалыг баримталдагтаа бус сэтгэлээ гээнт хєєрєхєд л сїжигэтй болдог Урсулатай хїртэл зєрчилдєхєд хїрч байлаа. Усрулаг мэдрэхїйн таван эрхтэнтэйгээ байхад тїїний тогтоосон хуучин ёс заншлыг гэрт бас ч гэж баримталж, юмыг зоригтой зоригтой шийдэхэд гэрийнхэн нь їгнээс нь гардаггїй байсан боловч юм харахаа больж, насанд дарагдаад, ажил тєрєлдєр оролцохоо болиод ирэхийн цагт Фернандагийн тогтоосон журам чангарч, ганцаараа л тэднийхний хувь заяаг шийдэж байдаг болжээ. Фернанда нарийн боов, мєсєн чихэр хийхийг зохсигїй ажил гэж їзэж, тїїнийг дор нь болиулав. Урьд нь їїр цїїрээс аваад їдэш орой болтол дэлгээстэй байдаг хаалгыг эхлээд наранд унтлагын єрєє халаад байна гэдгээр шалтгалан їдийн амралтын їеэр хааж, сїїлд нь бїр ойнгойлгохыг болив. Макондог байгуулсанаас хойш тотгон дээр єлгєєстэй байсан арц, тариа хоёрыг авч хаяад оронд нь Христоын зїрхтэй ховд хийжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа ингэж шинэчилж байгааг ажиглаад яах гэж ингэж байгааг нь ойлгожээ. ‚Бид чинь язгууртан болж байна. Энэ янзаарб ол бид дахин консервативчуудын эсрэг дайн хийж, тэгэхдээ зєвхєн тэдний оронд хааныг ширээнд залах гэж л тулалдах болох нь‛ гэж эсэргїїцжээ. Фернанда тїїнтэй хавиргалдалгїй эвтэйхэн бултаад байв. Цаанаа бол хурандаагийн дураараа байдагт, тогтоож байгаа хатууу журмг нь дагахгїй байгаад тун дургїй байлаа. Єглєєний таван цагт аяга кофе уудаг, урландаа новшиххуу байдаг, цоортол ємссєн цуваа тайлдаггїй, їдэш гэрийн гадаа сууж заншсан зэрэгт нь ондууцна. Гэвч Фернанда энэ гэрийн ганхаж хоцорсон энэ баганатай эвлэрэхээс єєр араггїй байсан бєгєєд учир нь хурандаа бол насанд дарагадж, урам, хугараад номхорсон зэрлэг араатан, ‚Єтєлснєєс биш їхсэн биш‛ гээд нэг догширвол сїйд хийж мэдэх амьтан гэж мэдэж байлаа. Нєхрийгєє ууган хїїдээ элэнц эцгийнхээ нэрийг єгнє гэхэд тэднийд ирээд дєнгєж ж жил болж байсандаа баригдаад зєрж зїрхлээгїй билээ. Анхны охиноо тєрєхєд Фернанда эхийнхээ нэрээр ‚Рената‛ гэнэ‛ гэж шууд зїтгэв. Урсула нярай охинд Ремедиосын нэрийг єгнє гэж дайрав. Баг Аурелиано дунд нь эвийг нь олох гэж гїйж, цаад хоёр нь ширїїн маргасны
эцэст охиныг Рената гэж нэрлэхээр болсон боловч, эцгийнх нь тєрєл садан, хотынхон Ремедиос гэдэг нэрийг товчлон Меме гэж дуудах болжээ. Шинэхэндээ Фернанда эцэг эхээ дурсдаггїй байсан боловч хуурчаад ирэхдээ эцгийгээ хосгїй хїн болгон дїрслэх болов. Хоолны їед эцгийгээ орчлонгийн явдлыг огоорсон, аажмаар ариун хутаг болж байга аонгцой хїн болгон ярина. Хадам эцгийг нь ийнхїї хэрээс хэтэртэл магтан мандулж байгаад гайхсандаа Аурелиано тэсэж чадалгїй даажигнасан їг эхнэрийнхээ хойгуур тарааж бусад нь тїїнийг єлгєж авна. Гэрийнхнийгээ эвсэг байлгах гэж махардаг, тэдний эв тїнжин муутай байгаад Далудур шаналж явдаг Урсула хїртэл бяцхан ачийгаа‛Гэгээн хутагтын зээ, хатан хаан, малын хулгайч хоёр хїї учир папын сэнтийд сууна‛ гэж нэг удаа хэлж орхижээ. Сэм нийлэгчид хэчнээн элэг доог хийвч Бага Аурелианогийн хїїхдїїд нагац аавыгаа тэнгэрийг бишрэн шїлэглэсэн захидал, Христосын мэндэлсэн єдрєєр хаалгаар арайхийн багтаж ордог том хайрцагтай бэлэг явуулдаг дмогт хїн гэж боджож заншжээ. Дон Фернандо овгийн эдлэнгээсээ їлдсэнийг ач нартаа явуулдагб айлаа. Тїїгээр нь хїїхдийн єрєєнд босоо хїний дайтай богдсын дїртэй шїтээн бїтээж тэдгээр богдост шилэн нїд хийсэн нь амьд юм шиг сїрдмээр болж чадамгай оёсон цэмбэн баригтан ємсгєсєн но Макондогийнхны ємсєж байсан хувцсаас хамгийн сайн нь байлаа. Эзэд ноёдын эртний баргар лавирангийн оршуулгын сїрлэг зїйс буэндиагийн гэрэлт байшинд бага багар нь шилжлээ. ‚Гэр бїлийн оршуулгын газрын юмыг бидэнд тэр аяар нь явуулжээ. Унжгар уд1 бунхны хавтан хоёр л дутаж бах шив‛ гэж Бага Аурелиано нэг удаа хэлжээ. Хайрцагт тоглочихмоор юм ер байдаггїй боловч хїїхдїїд ахван хоёрудгаар сар гарахыг бїтэн жил тэсэж ядан хїлээдэг, учир нь хуучны, санаанд оромгїй эдлэл гар чирэхэднэгэн хэвийн амьдрал нь єєрб олох шиг болдог байжээ. Бяцхан Хосе Аркадиог тєрснєє хойш Христосын мэндэлсэн 1 Унжгар удыг гашуудлын бэлгэдэл гэдэг –Орч. єдєр арав дахиа гарч тїїнийг шашны сургуульд явуулах гэж байтал туйлын бєхєлж хадсан, чийг авахуулахгїй гэж завсар заалхайг нь давирхайдсан євєєгийн лужир том авдар урьдынхаасаа нэлээд эрт ирсэн нь, ‚Дээд тєрєлт хатагтай донья Фернанда дель Карпио де Буэндиад‛ гэж гот їсгээр хаягласан байжээ. Фернандаг унтлагын єрєнд захидлыг уншиж байх хооронд багачуул хайрцгийг ухасхийн онгойлгож гарав. Бага Аурелиано урьдынх шиг тэдэнд хамжилцаж байлаа. хэдїїлээ давирхайг нь ховхолж, хадаасыг нь сугалж, дээрээс чигжсэн модны їртсийг гаргавал доороос нь зэс шургаар шурагдсан урт авдар гарлаа. Бага Аурелиано найман шургийг наймууланг нь авч тугалган тагийг сєхєнїїтээ дуу алдаад хїїхдїїдээ хойш нь тїлхэж арайхийн амжив. Авдранд тас хар хувцастай, энгэртээ залгалмай зїїсэн дон Фернандогийн шарил байж байлаа. Ренатаг тєрснєєс хойш асар удаагїй байтал Неерландын хэлэлцээрийн ээлжит ойгоор хурандаа Аурелиано Буэндиагийн ойг тэмдэглэх заавар гэнэт гарчээ. Ийм шийдвэр албан ёсны бодлоготой авцалдахгїй байсан учир хурандаа шуудхан эсэргїїцэж, ой тэмдэглїїлэхгїй гэв. ‚Би ‚ой‛ гэдэг їгийг одоо л дуулж байна. Энэ нь юу ч
гэсэн їг байлаа гэсэн илт доромжилж байгаа хэрэг‛ гэж хэлжээ. Инжааны давчхан урланд зїсэн бїрийн элч тєлєєлєгч шавах болов. Энэ удаа урьдынхаас хавьгїй хєгшин, хавьгїй сїрлэг хар хувцастай ємгєєлєгчид дахин ирсэн нь урьдын цагт тїїнийгялаа батгана шиг шавж байсан хїмїїс байжээ. Тэднийг харахда адайныг мухардуулах гэж тэднийд ирж байсныг санаж, эрээгїйгээр магтахад нь тэвчиж чадсангїй. ‚Зїгээр байлгаж їз‛ гэж шаардаад, тэдний мэтгээд байгаа шиг їндэсний эрх чєлєєний тэмцэгч лут амтаног биш урьд байгуулсан гавьяа зїтгэл юу ч їгїй, алтан загасныхаа дунд хэнээр ч єргїїлж тэтгїїлэхгїй зєнгєєрєє байж байгаад нїд анья гэсэн энгийн муу дархан гэж хэлжээ. ‚Улсын ерєнхийлєгч Макондод болох ёслол дээр биеэр хїрэлцэн ирж, Хїндэтгэлийн одон гардуулах гэж банйа‛ гэж дуулахдаа бїр ч эгдїїцжээ. Хурандаа Аурелиано Буэниа ‚ерєнхийлєгчийн азсгийн газрын бузар булай, ёсон бус явуулга їйлдэж байгаагийн шийтгэл болож бус, хорхойд хоргїй мєрєєрєє нэгэн євгєнийг хїндэтгэхгїй байгаагийн шийтгэл болгож ерєнхийлєгчийн духанд сум зоох хожуухан боловч сайхан завшааныг тэсэж ядан хїлээх болно‛ гэж ерєнхийлєгчид нэгд нэгэнгїй уламжлахыг тушаажээ. Хурандаа Аурелиано Буэниа їїнийгээ их заналатй хэлсэн тул улсын ерєнхийлєгч яг явах гэж байснаа болиод одонг бие тєлєєлєгчєєр илгээжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес тал талаасаа шахаж шаардуулсар байнгын хэвтрээ орхиж хуучин зэвсэг нэгт нєхрєє ятгах гэж иржээ. Хуучин анд Геринельдо Маркесийгээ дамнуурга дээр, том том дэрэн дунд сууж дєрвєн хїнээр дамнуулан иэрхийг хараад залу наснаасаа ялахдаа хамт ялж, ялагдахдаа хамт ялагдаж явсан хуучин нєхєр нь нєхрийн сэтгэлийг бодож ирж дээ гэдэгт огтхон ч эргэлзсэнгйї. Гэвч ирсэн їнэн учрыг мэдэхдээ дамнуургыг хурандаа Маркестэй хамт урлангаас гарахыг тушаав. - Чамайг буудсан бол чамд их л тус хїргэх байж дээ гэдгийг даанч хожуу ойлголоо гэж Аурелиано Маркест хэлжээ. Ийнхїї ойд Буэндиагийнхнаас хэн ч очсонгїй. Ой багт наадмын долоо хоногтой огт санаандгїй таарсан боловч засгийн газар улам л элэг доог хийх гэж зориуд ингэж тааруулж байна гэсэн бодол хурандаа Аурелано Буэндиагийн сэтгэлээс гарахгїй бав. Хїн огт шагайдаггїй урландаа суугаад цэргийн хєгжим хангинах, ёслолын буудлага инжгэнэх, тэдний гудамжийг єєрийн нь нэрэмжит болгож їг хэлэхийг чагнаж байлаа. Хурандаа яаж ч чдахгїй байгаадаа хор нь хєдлєн уйлж, зонсервативчуудтай цусан далай, махан овоо болтол дайтаж, їнсэн товрог хийх залуугийн чадалгїй болсондоо ялагдсанаас хойш анх удаа гутарчээ. Ёслолын цуурай намжаагїй шахам байтал урлангийн хаалгыг Урсула тогшсонд хурандаа: - Надад сїї саад бол. Би юм хийж байнагэвэл, - Хаалга нээ. Ёслолтой ямар чхамаагїй юм гэх Урсулагийн дуу тайван бєгєєд энгийн дуулджээ. Тэгэхэд оньсыг мултлан, хаалгыг нэээл гудамд тєрх , єнгє єєр єєр болвч дэлхийн бємбєрцгийн аль ч єнгцєгт байсан їл андуурагдах адил царатй арван доллон залуу зогосж байлаа. эд бол хурандаагийн хїїхдїїд байжээ. Тэднїїс бие биеэ танихгїй, хоорондоо хэлэлцэж тохирон юмгїй, гагцхїї ой хийх сургаар далайн эргийн хамгийн алсын нутгаас иржээ. Тэд эцгийнхээ
нэрийг бахархал болгон авч, эхээрээ овогложээ. Урсулаг баярлуулан, Фернандаг уурлуулан гурав хоног байхдаа гэр дэхийг тэмээ туйлчихсан юм шиг хєл, толгойг нь алдуулж дєнгєв. Амаранта хуучин бичиг хараа онгичин баймааж нь тэднгий тєрсєн, адиласан єдрийг урсулагийн тэмдэглэсэн дэвтрийг олж нэр нэрийн ард хаягийг нь бичиж авлаа. Энэ нэрсийг уншихад дайны бїх хорин жилийг нэхэн санаж болох байлаа. Тэр нэгэн єглєє Макондогоос бослогын сургаар хорин нэгэн хїнийг тэргїїлэн явснаас сїїлд гэртээ цусанд дарайсан цувтай буцаж ирсэн хїртэл хурандаагийн шєнийн бїх аяныг дурдан сэргээж болох байлаа. Бага Аурелиано садан нараа ирснийг шампан дарсаар мялааж, хєгжим дуу болсон нижгэр найр далим їсэргэн хйиж энэ найрыг хурандаагийн ойгоор зохиосон багт наадмын хожимдсон ч гэсэн хариу гэж тооцвой. Гийчид гэрийн бїх ваарын тэн хагасыг хиар буулгаж, бухын хєнжил дээр зогсоон сэвэх гэж хєєцєлдєн сарнайн бїх бутыг сїйтгэж, бїх тахиаг буудаж, Амарнатагаар Пьетро Креспийн гунигт бїжиг хийлгэж, Ремедиост ємд ємсїїлж, сургаагны оройд єлгєсєн юм авахуулах гэж авируулж, хоолны єрєнд гайхад тос тїрхэн оруулж Фернандаг дайруулсан боловч тэгж зїггїйтэж байгааг нь хэн ч зэмлэсэнгїй, тэдний тэгж эх толгойг алудулан бужигнуулсан нь харин ч анагаах чадалтай байжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа эхээд єхвгїїдээ баахан сэжиглэж, тэр ч байтугай заримыг нь єєрийнхєє хїїхэд мєн эсэхд эргэлзэж байсан боловч тэднийтэгж аашилсанд уйтгар нь гаран зугаацаж, явахад нь нэг нэг алтан загас єгчээ. Зожиг Бага Аркадио хаяла нараа тахиа зодолдуулах тэмцээнд урьж, Аурелиано нарын олн нь тахиачдын элдэв булхайг анддаггїй, Антонио Исабель ламын булхайцыг доор нь барьсан учир тэр нь эгээ л золгїй юм болж тарсангїй. Бага Аурелиано садангийн энэ олон улс наргин цэнгэнэхд хэчнээн сайхан далим єгч байгааг хараад, гэрээ ажил хийлгэхээр шийджээ. Гэвч тэгж хїсэхэд нь ихээхэн хєдєлгєєнтэй, євєг шигэ эюмыг шижиж сонсжиж явдаг асар том эрлийз Гунигт Аурелиано л ганцаараа зєвшєєрчээ. Жаргал эрэн дэлхийн талыг тойрч їзсэн учир хаан суух нь тїїнд ялгаагїй байлаа. Бусад нь эхнэр хїїхэдтэй хараахан болоогїй боловч нэгэнт замаа сонгосон гэж бодож байжээ. Тэд цємєєрєє чадамгай гар урлалчин, гэрийн эзэн, тєвшин улс байжээ. Лхагва гариг буюу их мацгийн эхний єдєр хурандаагийн хїїхдїїдийг тарж явахаас ємнє Амарната тэдэнд жанч ємсгєж, сїмд аваачив. Тэднийг мєргєлийн дуганд орвол Антонио Исабель ламтан духан дээр нь загалмай зурж бгєхєд 1 тэд бишрэхээсээ илїї тоглоом хйиж байлаа. Буцаж ирээд хамгийн отгон нь загалмайа арилгах гэсэнд арилсангїй, ах нарынх нь ухан дээрх тэмдэг ч бас арилшгїй болжээ. Савантай усаар угааж, їрїїлээр їрж, сїїлд нь уушгин чулуу, цайруулдаг уусмал хїртэл хэрэглэсэн боловч загалмайг арилгаж чадсангїй. Гэтэл Амарнта хийгэд сїмд очсон бусад хїмїїсийнх нь амархан арилчихжээ. Урсула ах дїї нартай салахёс гїйцэтгэхдээ ‚Бїр ч сайн юм боллоо. Одоо та нарыг хэн ч андуурахгїй‛ гэж хэлжээ. Тэд найрал хєгжимчдєєр удирдуулан, агаарт пуужин буудсаар бєєнєєрєє гарахад Буэндиагийн удам угсаа олон зуун жил тасрахгїй нь гэсэн бодол хотынхонд тєрж билээ. Гунигт Аурелиано солиот зохион бїтээгч Хосе Аркадио Буэндиагийн мєрєєдж байсан мєсний їйлдвэрийг хотын захад байгуулав. Гунигт Аурелиано Макондод ирснээсээ хойш сарын дараа бїгдийн танил хїндтэй хїн болсныхоо хойно эх, нєхєрт гараагїй дїїдээ (хурандаагийн охин биш юм сажээ) суучихаар байр эрэн явсаар тайлбайн єнцєгт байгаа
эзэнгїй байрын навсайж муудсан том байшинг сонирхов. Байшингийн эзэнг асуувал одоо эзэн байхгїй. Урьд нь сууж байсан юм, їхэхийнхээ ємнєх хэдэн жилд жижигхэн хиймэл цэцэгтэй бїрх, будангуй саарал єнгєтэй шагайвч ємсєн шуудангийн конторт очиж, хамбад захиа явуулахаар талбай дээгїїр гарч явахыг хоёрхон харсан гэж хэлжээ. Тэр бэлэвсэн эхнэрийн цорын ганц дотны хїн нь хатуу сэтгэлтэй зарц авгай байсан нь гэртээ орж ирсэн нохой муур болон бусад ямар ч амьтныг алж гудамжинд хїїрийг нь хаяж, тэр нь бээгээд хотоор нэг їмхий самхай болдог байсан гэж бас дуулав. Тїїний хаясан сїїлийн амьтны сэг наранд 1 Католик шашинтны ‚їнсэн лхагва‛ гэж нэрлэдэг мацгийн эхний єдєр. Лам мєргєлчдийн духанд їнсээр загалмай зурдаг. –Орч. Борц бослноос хойш єчнєєн удаж, гэрийн эгзэгтэй, зарц эмэгтэй хоёрыг дайн дуусахаас бїр ємнє їхэж їрэгдээд, хахир євєл, хїчит шуурга болоогїй тулдаа байшин нь байж байгаа юм гэж цємєєрєє боддог байжээ. Хаалганы нь нугасыг зэв идчихсэн учир гагцхїї хэрж гїйсэн аалзын шїлсэнд л торон тогтоож байх мэт санагдаж, цонхны нь жааз чийгэнд хєєж, гонхны нь хагарч барзайсан цементэн шалын завсар заалхайгаар євс, хээрийн цэцэг ургаж, гїрвэл хийгэд элдэв хорхой гавьж гїйлэдж байгааг харахад энд наана хэлэхэд тавин жил хїн сууж байсан шинжгїй. Уулын дагуу Гунигт Аурелиано эзэнгїйн ийм оон баталгаа байхгїй байлаа ч гэсэн байшинд яваад орчих байлаа. Тэрбээр голын хаалгыг мєрєєрєє тїлхэн орвол ємхєрч илжирсэн мод нь бутран унасанд тоос манаран, морин шоргоолжны банзанд їїрээ засахдаа зєєж ирсэн шохро бужигнаад явчихав. Гунигт Аурелиано тоос дарагдахыг хїлээзнэн, босгон дээр зогсож, тоос намдахад зочдын єрєєний голд єнгєрсєн зууны хийцтэй хувцас ємссєн туранхай эхнэр зогсож байгааг харжээ. Нїцгэн толгой дээр нь хэдэн шар євсє сєрвийж, бас ч гэж сайхнаараа байгаа том нїдний гал бєхєж, ганцаардсаар хатаж хоцорсон царай нь їрчийж хорчийхоороо нэг болжээ. Нєгєє ертєнцєєс босоод ирсэн юм уу гэмээр энэ хїнийг харахдаа балмагдан цочирдсон Гунигт Аурелиано арайхийн сэхээ авч їзвэл, тэр хуучин цагийн байлдааны гар буу єєдєєс нь шагайж байсанд, - Єршєєгєєрэй гэж арайхийн дуугарчээ. Авгай хуучин новш дїїрэн хєглєрсєн тасалгааны голд хєдлєлгїй зогсоод, тэвхийсэн мєртэй, духан дээрээ їнсэн загалмай зурагтай энэ аварга эрийг анхааралтай сонжин харахад, тоос манан дунд хоёр амтай буу їїрч, чандага холбон браьсан байх шиг болж, урьдын адил будантан їзэгдсэнд, - Тэнгэр минь! Болиоч. Одоо санаанд ийм юм бїї оруулж тамлаач гэж сєєнгєтєн дуу алдвал Гунигт Аурелиано: - Би байшин хєлслєх гэсэн юм гэж хэлжээ. Тэгэхэд авга буугаа єргєж, гар огтхон чичрэхгїйгээр цохонднь їнсэн загалмай руу нь онилон замгийг нь шийдэмгий татаж,
-
Яв гэжээ.
Їдэш нь хоолон дээр Гунигт Аурелиано єдрийн явдлыг ярихад, їїнийг дуулан сэтгэл ихэд гутсан Урсула нулимс мэлмэрїїлж: ‚Ээ тэнгэр минь. Хєєрхий минь амьд мэнд юм сан уу!‛ гэж толгойгоо їхтгээн дуу алдав. Он жил улирч, дайн дажин болж, гай зовлон нїїрлээд тэрбээр Ребекаг онхи мартаж орхисон байлаа. Ребекаг амьд гэдгийг мэдсээр байсан цорын ганц хїн бол нас хєгшрєвч нэхэл хатуу хэвээрээ Амаранта байлаа. Тэрбээр зїрхээ хїйт оргиход єнчин дэрэн дээр єглєє сээхдээ ч, унжсан мээм, хонхойсон гэдсээ савандаж, эмгэдийн хувцас хийдэг цагаан ёрог даавуугаар хийсэн банзал, цамц ємсєж байхдаа ч, хир хилэнцээ наманчилж байгаагийн тэмдэг болсон гарынхаа хар боодлыг сольж байхдаа ч Ребекаг л боддог байлаа. Унтаж байсан ч, сэрїїн байсан ч, хамгийн сайхан їед ч, хамгийн гутарсан цагт ч, хэдийд ч Амаранта Ребекаг бодож, ганцаар байсаар, дуртгал нь цэгцэрч, уйтгар гуниг тєрїїлдэг элдэв хангайн хог новш амьдралаар зїрхэнд нь хурсан байснаа арилж їгїй болоод хамгийн гашуун дуртгал нь товойн їлдэж, хэзээ ч мартагдахааргїй болжээ. Ребека гэж хїн байдгийг Сайхан Ремедиос Амарантагаас дуулжээ. Тэр муудсан байшингийн хажуугаар гарах тоолондоо Амранта єрсєлдєгчийнхєє нэртэй холбоотой эвгїй, ичгїїртэй явдлыг ярьж, ингэснээрээ Ремедиосыг тїїнд єєртэйгєє адил хорсдог болгон, їхсэнийхээ ч хойно хорслоо бусдад їлдээх гэж оролдсон боловч тэр нь нэмэргїй болсон бєгєєд учир нь Сайхан Ремедиосыг тїїнд єєртэйгєє болсон бєгєєд учир нь Сайхан Ремедиос аливаа тэчьяадал, ялангуяам бусдын хорсол тэчьяадлыг тоодоггїй байла. Урсула Амарантатай огт адилгїй сэтгэл євєрлєж, Ребекагийн тухай сэтгэлдээ огт муу юм їлдээсэнгїй, хїїхдийд хар хар хийсэн эцэг эхийнхээ ястай хамт анх авч ирсэн байдлаар нь санаж Буэндиагийнхны гэгдэж явдах эрхгїй шившигт юм хийснийг нь мартаж орхижээ. Бага Аурелиао 3Ребекаг гэртээ авчрах харж асрах нь зїйтэй юм‛ гэсэн боловч Ребека їгэнд нь оролгїй, єєрийнхєєрєє зїтгэсэн тул сайхан санаа нь бїтсэнгїй болно. Єчнєєн жил зовж, ядуу зїдїї байсан болохоор ганцаараа байхын амтанд жаргасан нэр зїїж тух тав алдахыг хїсэхгїй байлаа. Хоёрдугаар сард Макондод духандаа їнсэн загалмай зурагтай Аурелиано Буэндиагийн арван зургаан хєвгїїнийг дахин ирэхэд, Гунигт Аурелиано наргиж цэнгэж байхдаа тэдэнд Ребекагийн тухай дуулгаж, тэд хэдхэн цагийн дотор байшинг нь хуучин хэвд нь оруулж хаалга, цонхны жаазыг сольж, хананд нь тулгуур хийж, нїїрэн талыг нь баясгалантай гэгээн єнгєєр удаж, гонхны шалыг дахин цементлээд байшингийн дотор талыг засах гэсэн боловч зєвшєєрїїлж чадсангїй. Ребека хаалганд ч ойртож ирсэнгїй. Ах дїї нарыг засвараа пижгэнїїлээд дуусахад єртєг хєлсийг нь бодоод, єєртэй нь цуг байсаар байгаа зарц эмгэн Архенидагаар атга зоос явуулсан нь сїїлийн дайны їеэс гїйлгээнээс гарсан зоос байлаа. Гэвч Ребека тїїнийг зарагддаг гэж бодсоор ажээ. Тэгэхэд л энэ ертєнцєєс хэнчээн хол тасарсныг нь бїгдээрээ ухаарч, улаан гол нь торж байгаа цагт ээн хорионоос нь гаргаж чадахгїй нь гэдгийг ойлгожээ. Хурандаа Аурелианогийн хєвгїїд хоёр дахиа ирэхэд тэдний нэг Арвай Аурелиано Макондод хоцорч, Гунигт Аурелианотой хамт ажиллаж эхлэв. Арвай Аурелиано адислуулахаар тэднийд авчирсан хурандаагийн анхны
хїїхдийн нэг бєгєєд гартаа дайралдсан хэврэг бїх юмыг ирсэн доороо хэмхчиж хаясан учир Урсула Амаранта хоёр тїїнийг маш сайн санаж байлаа. Эхлээд дээшээ авирах гэж эрмэлздэг байснаа яваандаа больж, одоо дунд зэргийн нуруутай, цагаан бурхантаж цоохор болсон нїїртэй хїн болсон боловч хїрснэ эвдэх гайхалтай хїч нь хэвээрэ їлджээ. Єчнєєн тєчнєєн таваг хадгалж, тэр ч байтугай хїрээгїй байтла ахагалчих тул Фернанда їнэт хэрэглэлээ хагалуулж дуусахаас ємнє цайран таваг яаран худалдан авч єгсєн боловч тэр нь ч удалгїй хонхойж ёнхойсон байлаа. Арвай Аурелиано ийм анагаагдашгїй гэмтэйдээ єєрєє хїртэл аргаа бардаг боловч эхэлж харангуут л итгэл тєрєх цагаан санаатай, гайхмаар ажилсаг тул хайрыг булаана. Арвайн аурелиано ахархан хугацаанд мєсний їйлдвэрлэийг ихэд нэмэгдїлж нутгийн ахдээр гїйхээ больсон учир Гунигт Аурелиано бараага хєндийн бусад сууринд борлуулах талаар бодох хэрэг гарав. Тэгээд нэг санаа тєрснєє хэрэгжїїлсэн нь фабрикийн їйлдвэрлэлийг шинэчлэн сайжруулахад тєдийгїй Макондод бусад газартай хоблоо тогтооход шийдвэрлэх їїрэгтэй болов. - Тємєр зам тавих хэрэгтэй гэж Гунигт Аурелиано хэлжээ. Макондод ‚тємєр зам‛ гэдэг їг анх сонсогдсон нь тэр байлаа. Тухайн їед Хосе Аркадио Буэндиагийн гэрлийн дайн хийх удирдамждаа хавсаргасан байсан бїдїївчтэй яг адилхан зураг Гунигт Аурелиано зураад ширээндээрээ тавьсныг Урсула харахдаа цаг гэдэг орчин гэргэж байдаг юм биш байгаа гэсэн сэжиг нь батажжээ. Гэвч Аурелиано євгєєсєє огт ондоо нь гэвэл нойр хоол алдсангїй, мангуу юм шиг гєлийж хэнийг ч зовоосонгїй, харин ч хїний санаанд оромгїй элдэв тєсєл гаргаж, тїїнийгээ ойрын їед биелїїлнэ гэдэгт хатуу итгэж, орох єртєг, хийхн хугацаатай холбогдсон бїх тооцоог чадамгай зохиож, эргэлзэж тээнэгэлзэх, цєхєрч гутрахын зовлонгуй бодсоноо биелїїлж байлаа. Бага Аурелиано хуранда Аурелиано Буэндиатай адилгїй, харин юманд огт хаширдаггїйгээрээ элэнц эцэгтэйгээ адил байж, ихрийнхээ єрєєсний хєлєг онгоц явуулах гэсэн їргїй ажилд мєнгє гаргахаасаа гар татаагїй шигээ Гунигт Аурелианогийн тємєр зам тавих тєсєлд гар татсангїй. Гунигт Аурелиано хуанлийг хараад ‚Борооны улирлын дараа эргэж ирнэ‛ гээд лхагвад явчихжээ. Тїїнээс хойш тїїний сураг тасрав. Арвай Аурелиано фабрикийн илїїдэлд даргадж гїйцэхдээ усны оронд жимсний шїїсээр мєс гаргах гэж туршин, мєхєєлдєс їйлдэврлэх аргыг огт санамсаргїйеэ олоод борооны їе дуусаж зун єнгєрсєн боловч ахаасаа чимээ сураг байхгїйд їйлдвэрийг нэгэнт єєрийнхєє болсон гэж бодож байлаа. Гэвч євлийн эхээр, єдєр дулаарсан цагаар голд цагаан хэрэглэл угааж байсан нэг эмэгтэй их л айчихсан, тєв гудамжаар чарлан гїйж, - Тэнд нэг аймаар юм явж байна. Дугуйтай гал зуух шиг юм, араасаа бїхэл бїтэн хот чирч явна гэж ярьжээ. Тэгтэл ч аймаар чанга шийхтнах шуухитнах, аахилах уухилах чимээ Макондог доргиулав. Хэдэн долоо хоногийн ємнє хэсэг ажилчин, зам тємєр тавьж байгааг олон хїн харсан боловч тоосонгїй, цыганууд л дахин эргэж ирээд аль дивангарынх шигээ шїгэл, хэнгэргээ дуургаргаж иерусалимын суутнуудын бїтээсэн ямар гээчийг нь бїї мэд балай шингэнийг дээд
зэргийн чанартай гэж магтан илбэ жилбэ їзїїлэх гэж байгаа биз бодоцгоожээ. Гэвч макондогийнхон чанга гэгч шийхтнах, уухилах дуунаас сандрахад болихдоо гудамжинд бужигнан гарч їзвэл Гунигт Аурелиано цэцгээр алаглуулан чимсэн бух тэрэгнээс баяр хїргэн гараа даллаж явахыг харжээ. Эхний удаа тийнхїї найман сар хожимдорж ирсэн тэрхїї гэмгїй байрыншар галт тэрэг Макондод єчнєєн эргэлээтэй, эргэлзээгїй зїйл, єчнєєн сайн муу, єчнєєн єєрчлєлт, гамшиг зовлон, уй гашуу авчрах учиртай байжээ. ***
***
***
Макондогийнхон тоо томшгїй гайхамшигт нээлтэд алмайрч, гайхаад гайхаад барахгїй байлаа. Гунигт Аурелианогийн галт тэргээр хоёр дахиа явахдаа авчирсан машины гаргаж байгаа цийлгэр цахилгаан гэрлийг тэд хараад шєнє нь їл унтана. Уг машины ‚‛тїг тїг‛ гэх дуунд их удаж, багагїй чармайж байж дасжээ. Тэд дэгжиж байгаа худаладачин дон Бруно Креспи арслангийн ам хэлбэртэй касс бїхий хїрээлэнд їзїїлсэн хєдєлдєг зурагт дургїйцэж, нэг кинонд їхээд оршуулж, їзэгчдийн хойноос нь єчнєєн гашуудсан баатар нєгєє кинон эв эргїїл,% сав саруул байгаагаар барахгїй бїр араб болчихсон явж байгааг їзэхдээ ондууцжээ. Баатруудынхаа эрээн бараан хувь заяаг хуваалцах гэж хоёр сентаво тєлсєн олон урьд хожид їзээгїй доромжлолыг тэвчиж чадсангїй, хамаг сандлыг нь яйчин хаяжээ. Дон Бруно Креспийн шаардсанаар вангийн тїшмэл ‚Кино бичїїр гэдэг бол байхгїй юмыг байгаа юм шиг харуулдаг багаж учир їзэгчид тэгж сїйд болох хэрэггїй‛ гэсэн тусгай хууль гарган тайлбарласанд оон нь цыганд дахиад муухай залилуулаа гэж шийдээд єєрсдийн золон багадаагїй байхад зохиомол хїмїїсийн зохиомол зовлонгийн тєлєє уйлахаа болъё гэцгээгээд сїїдэр ший їзэх больжээ. Хуучирсан бадралт баг бишгїїрийн оронд франц хєгжилтэй дууч эмсийн авчирсан, нутгийн айрал хєгжимчдийн орлогыг ихээхэн багасгасан эгшиг тайхцгийг ч ингэ жїзэх болов. Эхний їед хотлоороо сониучирхан хориотой гудамжнаа очигчид олширч, тэр ч байтугай зарми хїндтэй хатагтай нар эрэгтэй хїни хувцас ємсєєд учир битїїлэг шинэ хєгжмийг ойроос їзэх гэж очиж байна гэлцэх болов. Гэвч эгшигт хайрцгийг дэргэдээс нь гайгїй сайн хараад энэ нь дууч эмсийн баталсан, бїх нийтийн бодсон шиг шидэт тээрэмб иш ердє єнэг муу оньст тоглоом байна, тїїний эгшиг, найрал хєгжмийн сэтгэл хєдєлгєм, амьдралын їнэнийг харуулсан хїнлэг аяны хаана нь ч хїрэхгїй юм байна гэж їзжээ. Їїнд туйлын их урам хугарчээ. Удалгїй эгшигт хайрцаг дэлгэрч, айлб їхэн эгшигт хайрцагтай болсон боловч томчуул єєрсдєє зугаацах гэж тїїнийг авсангїй, багчуул хїїхдээ зугаацуулах гэж авсан нь цаадуул нь тэр зугаатай машины гэдэс дотрыг гарган шавиагаа ханатал тоглож байх болов. Гэвч хотын мэр сэр хїн харицлах утас тємєр замын ертєєн дээр тавьсныг їзэхдээ эргїїлдэг урт бариултайд нь эхлээд бїдїїндїїхэн эгшигт хайрцаг юм уу гэж бодсон боловч тїїгээр ярьж їзээд їнэхээр ярьж болж байсанд юунд ч итгэхээ байсан улс хїртэл сэрдхийжээ. Макондогийнхны хэчнээн болтол гайхаж чадахыг эзэн тэнгэр шалгахаар шийдэж, нэг бахдалыг нь тєрїїлж, нэг урмыг нь хугалж, нэг тээнэгэлзїїлж, нэг
їнэмшїїлэх зэргээр янз бїр болгосоор байсану чир їнэн, худал хоёр хэдий хэр зайтайг хэн ч хэлж чадахааргїй болсон шиг санагдаж байлаа. Ийнхїї биетэй, биегїй хоёр толгой эргэм хутаглдаж, туулайн бєєрийн доор байсан Хосе Аркадио Буэниагийн сїнс гэгээн цагаан єдєр байшин дотуур туйлгїй бачимдан тэнїїчлэх болов. Тємєр зам албан ёсоор нээгдэж, галт тэрэг тогтмол ирэх болж, ширээ сандал тавьсан, харилцах утас зоосон, пиу зарах жижиг цонх гаргасан єртєєний даруухан модон байшин баригдсаны дараагаар хамгийн энгийн ажил эрхэлдэг хамгийн энгийн хїмїїс гэж Макондогийн гудамжнаа єєрсдийгєє нэрлэвч циркийн жїжигчид гэвэл илїї онох бїстэй бїсгїй улс їзэгдэх боллоо. Хотынхон цыгануудад мэхлэгдсээр хаширчихсан учир тэр хэрмэл илбэчид гудамжаар явж шїгэлтэй хоовон, мацгийн долоо дахь єдєр сїнс аврахын тулд мацаг барих ёсны номыг авахуулах гэж оролдон, тїїнийгээ бїтнэ гэж горьдохын зовлон байсан боловч шалаад салахгїйд нь залхаад авахын тїїс болсон хїмїїс болон олдохгїйд мундахгїй алмай амьтдын хїчээр их л хєлжиж амжжээ. Эдгээр луйварчингуудтай хамт нэг лхагва гаригт малийтал инээсэн, балтгар намхан мистер Герберт Макодод морилж, дараа нь Буэниагийнд їдийн хоол идэхээр иржээ. Тэр морь унахад ємсдєг ємд, тїрий, илчїї дуулга ємсєж, ган хїрээтэй шил зїїсэн нь шилний цаанаас нїд нь молор аятай гялалзана. Гадилын нэг хонгорцог тэр чигээр нь идтэл тїїнийг хэн ч анзаарсангїй. Бага Аурелиано мистер Герберттэй ‚Отель Хакоба‛-д испани хэлээр хагай мурий ‚Сул єрєє байхгїй байна‛ гэж ондууцан їглэж байхад нь санамсаргїй дайралдаад, явуулын улсыг авчирдгаараа авчирсан нь тэр байжээ. Мистер Герберт уяатай хэдэн хєєрдєг бємбєлєгєтэй яваа бєгєєд эдгээрээр бємбєрцгийн талыг тойрч, их ррлого олж байсан гэх боловч Макондогийнхноос тїїгээр нь хєєрєх хїн олдсонгїй. Учир нь уяатай хийт бємбєлєг гэдэг бол цыганы нисдэг цийрсээр нисэж їзсэн тэдний хувьд алхам ухарсан хэрэг байлаа. Мистер Герберт долоо хоноод тїрїїчийн галт тэргээр явахаас аргагїй болжээ. Ихэвчлэн їдийн хоолон дээр єгдєг судалтай гадил жимсний хонгорцгийг ширээндээр тавихад тэр нэг ширхгийг тасалж аваад тєдий л амтархсан янзгїй иджээ. Гэвч дараа дараагаар аван, ам хамхилгїй ярьж, санаас сайн зажилж, тамсаг хїний амтархах байдлаар эхний хонгорцгийг идэж бараад, хоёр дахийг гуйжээ. Тэгснээ дандаа бибедээ авч явдаг багажны хайрцагнаас гэртэй нарийн багаж гаргаж ирэн, очир алмаас худладн авч байгаа хїн шиг нэг гадилыг гярхай нь арагїй шинжиж, тусгай сумчаар зїсэжэ їзэн, эмийн сангийн жинлїїрээр жигнэж, зэвсгийн дархны хэмжїїрээр хэмжиж їзэв. Дараа нь хайрцагнаасаа єєр жиж бїрэн багаж гаргаж ирээд, агаарын халуун, чийг, гэрлийн байдлыг тодорхойлов. Энэ ёсорхуу ажиллагаа их л зугаатай байсан учир тэнд байгсад хоолоо тайван идэж чадахгїй, мистер Гербертийг ийм тийм байн агэж тодорхой юм хэлэх байг гэж хїлээсэн боловч ойлгочихоор тоймтой юм ер хэлсэнгїй. Сїїлд нь мистер Герберт хотын орчим шїїрэн ховоо, сагс барьчихсан, эрвээхий хєєцєлдєж байгаа нь харагджээ. Дараагийн лхагва гаригт хэсэг инженер, агрономич, ус шинжээч, газар хэмжээч ирж, мистер Гербертийн эрвээхий браьж байсан газрыг хэдэн долоо хоног шинжжээ. Хойхон нь сеньор Жек Браун шар галт тэрэгний сїїлд залгаастай, мєнгєєр чимж, хамба хилэнгээр гадарласан буйдан ортой, цэнхэр шилэн дээвэртэй вогооноор иржээ. єєр нэг вогооноор хар хувцастай ихэмсэг хуулийнхан,, урьдын цагт хурандаа
Аурелиано Буэндиаг хаа л бол дагаж явдаг байсан мєнєєхєн ємгєєлєгчид ирж, ноён Брауныг тойрон бужигнасанд уяат агаарын бємбєлєгтэй, єнгийн эрээвхийтэй мистер Герберт, дугуйтан бунхан, герман зуудаг нохойтой сеньор Брауны нэгэн адил тэр агрономич, ус шинжээч, газар хэмжээч нар нэг л дайныг ёрлож байх шиг ард олны совин татаж байжээ. Гэвч эргэцїлэн бодохын зав болсонгїй, сэжигч маконогийнхныг юу болж байгааг ухаарч амжаагїй байтал, чєтгєр алгад гэж, хотод нь нимгэн тємрєєр дээвэрлэсэн модон саравч дїїрч, тэдгээрт харийн хїмїїс суух боллоо. Тэр хїмїїсийн зарим нь ногоонд, зарим нь задгай чиргїїлд, нєгєє зарим нь ногоонд, зарим нь задгай чиргїїлд, нєгєє зарим нь тэр ч байтугай вогооны дээвэр дэр сууж дэлхийн дєрвєн зїг найман зовхисоос галт тэргээр наашаа цувж байлаа. Удалгїй гринго1 торгон палааж, том хив бїрх ємссєн хїїхнїїдээ авчирч, тємєр замын нєгєє талд бас нэг хот байгуулж, гудамжаар нь далдуу мод суулгаж, байшингийнхаа цонхонд тємєр тор хадаж гонхондоо цагаан ширээ тавьж, адартаа асар том далавчтай сэнс дїїжилж, тогос бєднє зугаалах єргєн ногоон нуга байгуулав. Асар том, цахилгаанжуулсан тахианы хонуурь аятай энэ бїх хороллоо єндєр тємєр тороор хїрээлж, зуны сэрїїхэн сард єглєєгїїр тэр торон дээр хараацай пиг сууж нїїгэлтэн хар юм харагдах бїлгээ. Макондод харийнхан юу эргж байна вэ, нээрээ тэд ивээн тэтгэгчид мєн її гэдгийг хэн чтухайлж мэдэхгїй байтал нїїж ирэгсэд бїх юмны хєл толгойг алдуулж орхилоо. Цыгануудын замбараа алдуулдаг нь эдний дэргэд юу ч биш, тїр зуурын, тэгээд бас ойлгомжтой байдаг байжээ. Урьдын цагт хурмаст тэнгэрийн бошгыг л дагадаг шидтэний хїчээр тэд борооны цагийг єєрчилж, тариа боловсрох їеийг богиносгож , голыг урсаж байан углдралаас нь гарган цагаан чулуу, хїйтэн усыг нь хотын нєгєє їзїїр рїї, оршулгын газрын цаагуур аваачлаа. Чухамхїї тэгэхэд л Хосе Аркадиогийн булшны гандсан тоосгон дээгїїр тємєр бетрон цутгаж, тїїний яснаас 1 Гринго- Латин Америкт америкчуудыг ингэж муучлан нэрлэжээ. –Орч. Гарч байгаа дарийн їнэрийг голын усанд шингээхгїйг хичээжээ. Хїїхнээ авчраагїй харийнханд зориулж шунал тачаал ихтэй франц дууч эмсийн гудамжийг тємєр тортой хотоос ч том хот болгож, балар эртний їед ч мэддэг байсан толгой эргїїлэх бїхий л уран аргад суралцасан, унжгар хїний урмыг сэргээх, зїрхгїй хїний зоригийг чангалах, шунахай хїний хїслийг гїйцээх, даруу хїний онгодыг бадраах, омогтой хїний хулхийг буулгах, даяанч хїнийг дахиж хїмїїжїїлэхээс сийхгїй олноос онцгой янхан завхуулж хїїхнїїд ачсан галт тэрэг нэгэн сайн лхагва гагигт ирлээ. Араб мухлагуудын оронд нээгдсэн гадаад оарааны дэлгїїрийн гэрэл тялалзах Туркийн гудамжнаа адал явдлын эрэлчингїїд, бямба гаригийн шєнє бєєн бєєнєєрєє язганалдаж, мєрийтэй тоглоомын ширээний хажууд, буудлагын газрын дэргэд, заяаг мэргэлдэг, зїїдийг таадаг нарийнгудамжинд, шарсан мах ундаа єрсєн ширээний тушаа хєшилдєн хєлхєлдєх агаад ням гаригийн єглєє энэ ширээ хааяа нэг согтоод тэрийн уначихсан хїмїїс, олонхдоо бол шєнийн зодооны їеэр суманд оногдож, нударгалуулж, хутгалуулж, лонхонд цохиулж їхсэн хїмїїсийн хїїрэн дунд далай доторх арал аятай ёрдойн байдаг байлаа. Макондод ирж байгаа улс амьтан гэж замаа алдаж, хэнээс ч болох болохгїйг асуулгїйгээр аль дайралдсан цулгуй газар єєртєє байшин
баригсдын тавига, авдар сав, барилгын хэрэглэгдэхїїн хаа л бол мєрт хєглєрєєд, эвсэл хос хоёр гэгээн цагаан єдєр бїгдийн нїдэн дээр буйлсийн модонд дїїжилсэн орон дээр хурьцал їйлдэж байга анїд халтирам юм дайралдаад эхний їед гудамжаар явахын аргагїй байлаа. Антилийн арлын номхон негрїїд л цорын ганц намуухан хороолол байгуулж, хотын захад модон байшин ивээстэйгээр гудамжлуулан брьж, їдэш нь цэцэрлэгтээ суугаад хэний ч ойлгохгїй этгээд хэлээрээ г гунигт тамлага аялдаг байлаа. Мистер Гербертийг айлчилсанаас хойш наймхан сар єнгєрєхєд єчнєєн юм єєрчлєгдєж, Маконогийн хуучцуул хотоо танихгїй шахам болжээ. - ёстой учир нь олдохгїй юмыгбид єєрсдєє л хийчихлэ э дээ. Нэг муу грингог гадилаар дайллаа гэж тэр гэж хурандаа Аурелиано Буэндиа хэлдэг байлаа. Бага Аурелиано хар мянган гадаадынхныг харахдаа ганц бах нь ханаж байв. Удалгїй гэрээр нь танихгїй улс, энд тэндхийн засаршгїй наргиачингууд дїїрч хашаанд шинэ унтлагын єрєє барьж, хоолныхоо єрєєг єргєтгєж, хуучин ширээгээр арван зургаан хїн суух шинэ ширээгээр сольж, шинэ сав суулга, ширээний хэрэгсэл худалдаж авсан хэдий боловч тэднийг хэдэн ээлжээр хооллох хээрг гарч байлаа. Фернанда хэчнээн дургїй гэлээ ч замбараагїй зочдыг арга буюу хатан хаан шиг дайлж, цаадуул нь тагтанд шавар шавхай чирч авчран, шууд цэцэрлэгт шээж, їдийн амралтын їеэр дайралдсан газраа сийрсээ дэвсэж, хїїхнїїдийн ичингїйрэх, эрчїїлийн таагїйхэн мушийхыг ч тоохгїй толгойдоо орсон юмыг чалчина. Амаранта энэ хар бор амьтдын хєлд дарагдаж байгаад эгдїїцэн, хуучных шигээ дахин гал тогоонд хоол ундаа идэж уух болов. Хурандаа Аурелиано Буэндиа урландаа мэндийг нь мэдэхээр орж ирэгсдийн олонх нь єєрийг нь таашаасандаа буюу хїндэлсэндээ бус, тїїхэн дурсгал, ховор эрдэнийн дайтай бодон шохоорхож яваа гэдгийг сайн мэдээд хаалгаа тїгжих болж, гадаа хаалган дээрээ хааяа л нэг гарах боллоо. Гагцхїї Урсула хєлєє арайхийж даан, хана тїшин тэмтэрч явах болсон боловч галт тэрэг ирэх бїрийн ємнє хїїхэд шиг баярлан, ‚Мах, загас бэлд. Гадаадынхан юу ч идэх гэж магад, бїх л тєрлийн юм хий‛ гэж Санта Софи де ла Пьедадын тайван захиргаанд очихын мєрєєс болсон дєрвєн тогооч хїїхэнд хэлдэг байлаа. Галт тэрэг єдрийн дїн халуунаар ирнэ. Їдийн хоолноор байшинд зах дээр байгаа юм шиг дїнгэнэж, хєлс нь гоожсон хооллогсод гар султай эздийгээ ч танихгїй бєєнєєрєє шуугилдан орж ирээд, ширээний хамгийн олигтой газар нь олж, тогоо дїїрэн мах хатаасан тарвас, ногоо, тавагтай цагаан будааг бие биетэйгээ мєргєлдєн зєєж, бїтэн торх жимсний ундааг худаг шиг шанагаар аягална. Хєл толгой нь олдохгїй юм болж, Фернанда олон хїн хоолоо дахихад цєхрєнгєє барж, алмай хооллогч гэрийг нь гуанзтай андууран, тооцоо хийхийг шаардахад захын наймаачин эхнэрийн бїдїїн їгээр сэтгэлдээ байгааг уудалчихмаар болдог байлаа. Мистер Гербертийн ирснээс хойш жил гаруйхан єнгєрсєн боловч гринго нар Хосе Аркадио Буэндиагийн нєхдийнхєє хамт их нээлт хийх замыг эрж байхдаа туулж єнгєрсєн тэр илбэдїїлсэн газар гадил суулгах гэж байгаа ганц зїйл л мэдэгджээ.. Хурандаа Аурелианогийн духандаа їнсэн загалмай зураастай хоёр хїї хот руу цутгах галт уулын хайлмаг шиг асар их урсгалд хамагдан ирээд, ирэн учраа тайлбарлахдаа:
-
Бїгдээрээ л ирээд байхаар нь бид ирлээ гэж хэлсэн нь тэнд ирсэн бїх хїний учрыг хэлчих шиг болжээ.
Гадилын хєл їймээнд автаагїй цорын ганц хїн бол Сайхан Ремедиос байлаа. Бїсгїй орь залуу чигээрээ ингээд тогтчих шиг болж, єдєр ирэх тутам элдвээр ёсорхохыг їзэж чадахгїй, овлож живлэх, їл итгэх аливаа явдлыг улам огоорч, эгэл жирийн байдалар єєрийгєє л болгож байхыг жаргал гэж їзэж байлаа. Эмэгтэйчїїд яагаад цээживч, банзал ємсєж биеэ зовоож байдгийг ойлгохгїй, углаад ємсчихдєг элбэгдїїхэн хувцас бїдїїн зоргоор оёж ємсєєд, хувцастай обловч нїцгэн байга аюм шиг байхаар яаж байх вэ гэдгийг хялбархан шйиджээ. Тїїний бодлоор бол гэрт нїцгэн байх нь хамгийн тохиромжтой гэж бодож байлаа. Хонгоо шїїрсэн урт сайхан їсээ жаахан тайрч, гэзэг облгон сїлжээч, сам хатгаж, тууз зангидаач гэж їгэлцгээгээд амар заяа їзїїлэхгїй тул їсээ бїр авахуулаад, їсээрээ хутагт нарын барималд хиймэл халимаг хийжээ. Энгийн байх гэж зєнгєєрєє эрмэлздэг нь хамгийн гайхалтай нэг юм байсан нь юу вэ гэвэл, тэрбээр єєрийн биед эвтэйг бодоод хиайц загварыг хайхрахгїй болох тусам, єєрийнхєє зєнгєєр байхыг бодоод ёсорхож барихыг орхих тусам улам сэтгэл булаам їзэсгэлэн гоо болж,эрчїїлтэй харьцах нь улам нїїрэмгий болж байжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн хєвгїїдийн анх Макондод ирэхэд жич охины нь яс махны тасархай гэдгийг санахдаа Урсула аль эрт мартсан айдас нь тєрсєнд цочиж ‚Гайгїй мэдээтэй бай! Эдний хэнээс ч гэсэн хїїхэд олбол гахай сїїлтэй гарна шїї‛ гэж Сайхан Ремедиост захижээ. Сайхан Ремедиос хуланц эхийнэхэ їгийг тєдий л тоосонгїй, удалгйї эрэгтэй хїний хувцас ємсєєд, шонгийн оройд єлгєсєн юм авчирч авах гэж элсэндээр хєрвєєхєд энэ тэсвэрлэшгїй юмыг харахдаа сэтгэл бїр хямарсан арван долоон їеэл нь золтой л ам мурийсангїй. Иймээс Урсула тэднийг ирэхэд хэнийг ч гэрт хонуулдаггїй. Макондод суудаг дєрвєн нь дайдуухан газар байр хєлсєлж авчээ. Сайхан Ремедиос Урсулагийн ингэж облгоомжиж байгааг дуулсан бол элэг нь хєшиж їхэх байсан биз ээ. Алтан дэлхийгээс халин хальтлаа бїсгїй эр хїний амгаланг алдагдуулж байх тавилантайгаа мэдсэнгїй. Урсулагийн хорьсоор байтал хоолны єрєєнд орж, тийнхїї орж ирэх тоолонд нь харийнхан цочирдон сандардаг байла. Сайхан Ремедиосын ємссєн бїдїїн хувцасны дотуур юу ч байхгїй гэдэг нь нїднээ дэндїї илхэн тусна. Їсийг нь авчихсан бєв бєєрєнхий толгойгоо хєдєлгєх нь єдєж сєдсєн хэрэг биш, ялихгїй сэрїїцэх гэж гуяа ичиж зовох юмгїй ил гаргадаг, хоол идчихэдээд хуруугаа бах нь ханасан янзтай долоодог нь ч муугаар уруу татах гэсэн хэрэг биш байлаа. Буэндиагийнхнаас хэн нь ч мэдээгїй байсан нэг зїйлийг гадаадынхан дорхноо олж мэдсэн нь юу вэ гэвэл Сайхан Ремедиосоос сэтэгл тїгшээн бие сульдаасан нэгуур гараад байдаг, тэрнь тїїнийг гараад явчихсан хойно хэдэн цагийн турш агаарт байсаар байдаг байлаа. Дурлахын золлон їзсэн, даян дэлхийгээр тэнэж,энгэр зєрїїлэхийн амтыг таньсан эрчїїл ‚Сайхан Ремедиосын тєрєлхийн їнэрийг їнэртээд сэтгэл хєдєлдєг шиг тэгж хэзээ ч хєдлєж байгаагїй‛ гэж ам алдаж байлаа. Хайтан цэцэгтэй гонхонд, зочдын єрєєнд, гэрййн лаь ч буланд тэд Сайхан Ремедиоын байсан газрыг алдалгїй зааж, байснаас нь хойш хэдэн цаг єнгєрснийг хэлж чаддаг байла. Тэрбээр хэн ч андуурахын аргагїй содон їнэр агаарт їлдээж, тэр їнэр гэрийн бусад їнэртэй хэдийн нийлэн гэрийнхэнд нь дасал болчихсон боловч харийнханд
тун содон байжээ. Иймээс залуу офицер дурласнаас болж яагаад їхсэн, хол нутгаас ирсэнтайж яагаад сэтгэлээр унасныг тэд л зєвхєн ойлгож байлаа. Сайхан Ремедиос хаа л бол хаа бїсдын сэтгэлийг їймрїїлж эрчїїлд баларлаа гэсэн аргалшгїй сэрэл тєрїїлдгээ єєрєє мэдэхгїй, тэдэнтэй илэн далангїй харьцаж, энгийн ялдам аашаараа ганц мєсєн алдаг байлаа. Урсула жич охиноо бусдын нїдний хор оруулахгїй гэж Амарантатай хамт гал зууханд хоол иддэг болгоход цаадах нь элдэв ёс журам сахих гэхгїй чєлєєтэй болсондоо харин ч баярлажээ. Їнэнийг хэлэхэд, хэзээ хаана хоол идэх нь хамаагїй, хоолыг тогтсон цагт идэлгїй, идмээр болсон їедээ л идэхийг урьтал болгодог байжээ. Заримдаа єглєєний гурван цагт жаахан єл дарчихаад орой болтол єдєржин унтчих,хэдэн сараар єдєр шєнєє солин байснаа гэрт тогтоосон ёсондоо огтын санамсаргїйгээр эргэж ордог байлаа. Гэвч єглєєний арван нэгэн цагт орноос бослоо ч чарма нїцгэлээд хоёр цаг угаалгын єрєєнд тїгжиж, хилэнцэт хорхой алан, нойроо сэргээн. Тэгээд усан сангаас тарвасны хальсан саваар ус утган биен дээрээсээ асагдаг байлаа. Ингэхдээ их л удаж, їїнийхээ хажуугаар олон ёс гїйцэтгэх учир Ремедиосыг муухан мэддэг хїн бол єєрийнхєє л биеийг шохоорхож суудаг юм уу даа гэж бодохоор байдаг байлаа. Гэвч угтаа бол энэхїї нууц зан їйлд сэрэл хєдєлгєх юм огт байсангїй, гагцхїї юм идмээр облтлоо цаг нєгцєєж байгаа нь тэр ажээ. Нэг удаа тїїнийг дєнгєж биеэ угааж эхэлтэл нэгэн харийн хїн дээврийн ваарыг ховхлон зайлуулаад, нїцгэн байхыг нь харахдаа амьсгаа амч чадахгїй болжээ. Бсгїй ваарны цоорхойгоортїїний аргаа барсан янзтай байгааг харахдаа ичсэнгїй, харин сэтгэл тїгшиж, - Мэээтэй, унуужин! Гэж дуу алдсанд тэр хїн: - Таныг л харах гэсэн юм гэж шуухитнасанд бїсгїй: - Уухай, тийм бий. За яах вэ, дээвэр илжирсэн, болгоомжтой л байгаарай гэж хариулжээ! Харин хїний нїїрэн гайхах, шаналах байдал хосолж, гайхалтай зрэгэлээ сарничих вий гэж айхдаа тачаалаа хєдлєхийг арайхийн барьж байх мэт санагдаж байлаа. Ремедиос тїїнийг дээвэр цємєрчих болуужин гэж айн зовж байна даа гэж бодоод хїнийг ийм аюулгїй байдалд удаан байлгаад яах вэ гэж ердийнхєєсєє хурдхан биеэ угаах гэж хичээв. Бїсгїй дээрээсээ ус асгаж байхдаа, ‚Дээвэр ийм болсон нь тун тоогїй, бооон илжирсэн навчин дотроос цоохойгоор угаалгын єрєєнд хилэнцэт хорхой орж ирэх байх‛ гэж ярьсанд ийнхїї шулганахыг нь харийн хїн єєртєє талтай байгааг нуухдаа тэгж байна гэж санаад, тїїнийг биеэ савандаж эхлэхэд азаа туршаад їзэх хорхойгоо дарж чадахгїй, - Таныг савандаад єгєх її? Гэж шивнэвэл бїсгїй, - Сайхан сэтгэл гаргасанд гялайлаа, єєрийн минь хоёр гар болоод байна аа гэж хариуланд, - Їгїй ядахда нурууг чинь савандаад єгье л дєє гэж гуйжээ. Бїсгїйг биеэ арчиж байх зуур харийн хїн нїдэндээ нулимс мэлтэлзїїлэн, єєртэйгєє суугаач гэж гуйжээ. Усанд рж байга ахїхэн харах гэж хоолоо бараг мартчихаад бїтэн цаг алдаж байгаа эрваа амьтантай хэзээ ч суухгїй гэж бїсгїй їнэн сэтгэлээсээ хэлжээ. Тэгээд харийн хїн олны сэжиглэж байсан шиг Ремедиосыг хувцсаа нїцгэн биен дээрээ їнэхээр ємсєхийг
нїдээр їзэж, халуун тємєрєєр їїрд тамгалуулсан юм шиг болж, тэсэж чадалгїй, хоёрваар суга татаад угалагын єрєє рїї буух гэжээ. - Наана чинь их єндєр, та їхэвзэй! Гэж бїсгїй айн дуу алдав. Ємхєрсєн дээвэр уулын чулуу нурах аятай пижгэнэн унасанд сайхь эр айсандаа ганцхан чарлаад, цементэн шалан дээр тархиа хага унан, дорхноо амьсгаа хураав. Хоолны єрєєнд байсан харийнхэн тэр шуугианаар гїйн ирээд, хїїрийг яаран зайлуулахдаа тїїний атрхинаас Ремедиосын хачирхам їнэр сэнхийж байгааг мэдэв. Энэ їнэр талийгаачийн биенд бат шингэснээр барахгїй гавлынх нь хагарахайнаас цус бус, мєнєєхєн учир битїїлэг їнэр бїхий заар шїїрч байлаа. Рмеедиосын їнэр эрчїїдийг їхсэн хойно нь ч тарчлааж, ясыг нь їйрч алга болтол байсаар байх нь гэдгийг бултаараа ойлгожээ. Гэвч тэр аймшигт явдлыг Рмедиосоос болж їхсэн тїрїїчийн хоёр хїний їхэлтэй хэн ч холбож бодсонгїй. Бас нэг хїний їхэлтэй хэн ч холбож бодсонгїй. Бас нэг хїн їхсэний сїїлд л гадаадынханр, макондогийн олон хуучуул ‚Ремедиос Буэндиа хайрын илч тїгээхээсээ илїї їхлийн хєнєєлт уур тїгээдэг‛ гэсэн яриаг домог гэж їзэхээ больжээ. Хэдэн сарын дараа Сайхан Ремедиосыг їерхдэг бїсгїйчїїлтэйгээ гадилын тариалан їзэхээр явсан эр нэг єдєр уг явган ярианы їнэнд їнэмшихээс аргагйї болж билээ. Макондогийнхон эцэс тєгсгєлгїй гудамлан тарьсан, чийг ханхалсан гадил модны хоорондуур явахыг ихээхэн чамин зугаалга гэж їзэх болжээ. Тэнд хачин нам гїм бєгєєд нэр нам гїмийг єєр газраас энд авчраад тавьчихсан юм шиг, хэн ч ашиглаагїй учир эвдрээгїй онгоноороо байгаа юм шиг санагдана. Заримдаа алхмын цаана хэлсэн їг дуулдахгїй мєртлєє заримдаа тариалангийн нєгєє захад хэлсэн їг тов тодохон дуулддаг байлаа. Макондогийн бїсгїйчїїл энэ хачин байдлыг нь ашиглан наадж, бие биеэ даажигнах, айлгах зэргээр тоглоод їдэш нь їїнийгээ балай зїїд аятай дурсан ярьдаг байлаа. Гадилын цэцэрлэгт гудамж хачин нам гїм гэж Макондод ихэд зард гарсан учир гэмгїй зугаацахад нь Урсула Ремедиосыг хориглож чадсангїй, бїрх малгай болон ємсвєл зохих бїх юмаа ємсєж яваарай гэж захиад тариалан руу явуулжээ. Охид тарианлангийн гортигт ортол агаарт їхлийн їнэр сэнхийгээд явчихжээ. Усны шуудуу татаж байсан эрчїїл нэгэн илбийн хїчинд автан, їл їэзгдэх аюултай тулгарах мэт болж, зарим нь енгэнэтэл уйлмаар болоод тэсгэлгїй уйлчихжээ. Ремедиос болон тїїний сїнс нь зайлах шахсан найз нара єєрсдийг нь дайрахад бэлхэл улангассан бєєн харчуулаас хажуугийн байшинд ам мєлтєс нуугдав. Жаахан байж байтал дєрвєн Аурелиано ирж тэднийг хоргодсон газраас нь гарагж авав. Їнсэн загалмайг нь їзэхдээ хїмїїс язгуурын тэмдэг, аюулыг зайлуулах сахиус гэж бишрэн айжээ. Нэг ажилчин їймээнийг далимдуулан Ремедиосын гэдэснээс базаад авсан нь їлгэлэвээс бїргэд ангалын ирмэгээс зуурдагтай адил болжээ. Энэ тухай Ремедиос хэнд ч хэлсэнгїй. Хурц гэрэл агшин зуур нїдийг ньь гялбуулах мэт болж, дээрэлхсэн этгээд тийш эргэн їзвэл зїрх шимшрэм цєхєрнгїй харж байгааг нь їзэхдээ єрєвдєх сэтгэл тєржээ. Їдэ нь Туркийн гудамжнд энэ ажилчин тэгж хїрснээ ид хав болгон ярьж, биеэ их азтай гэж сайрхаж байтлаа хэдэн хувь болоод адуунд цээжээ хэмх єшиглїїлэн, хэсэг харийнхан їхэж байгаа хїн дээр очвол цаадах нь зам дээр цусандаа хахаж цацан амь тэмцэн татвалзаж байлаа.
Сайхан Ремедио їхэл тарих увьдастай гэсэн таавар дєрвєнтєє гарцаагїй нотлогдлоо. Сайрхах дуртай эрчїїлээс мэр сэр хїн ийм хєєрхєн хїїхэнтэй нэг шєнє єнгєрєєвєл їхсэн ч хамаагїй гэж ярих боловч хэрэг дээрээ хэн чтэгж чадсангїй. Хайр дурал гэдэг хїн їїсэхтэйхамт бий болсон хамгийн эгийн сэтгэлтэй л байсан бол хэн ч Сайхан Ремедиосын сэтгэлийг эзэмдэж чадаад тїїнд ойртоход учрах ауюлд автахгїй байх байсан боловч чухамхїї ийм сэтгэлтэй болох гэж хэний ч толгойд орсонгїй. Урсула жич охиноо анхаарахаа бїрмєсєн болив. Урьд нь охиыг олны тєлєє аврах гэж найдсаар байхдаа арг гэрийн жирийн ажилд дуртай облгох гэж оролдоож байлаа. ‚Эрчїїдэд чиний боож байгаагаас илїї их юм хэрэгтэй. Чиний бодож байгаас гадна хоол бэлдэх, шал шїїрдэх, аар саар юманд санаа зовох гэж бас байна‛ гэж их л учиртай хэлдэг байлаа. Тачаалаа хангачихаад Ремедиосын ухаанд багтамгїй цалгар назгайг ганц єдєр чаутгай тэвчих эр хїн ертєнцєд байхгїй гэдгийг Урсула баттай мэдэж байсан учир жич охиндоо гэр бїлийн жаргал эдлїїлэх гэснээрээ биеэ хуурч байна гэдгээ мэдэж байлаа. Отгон Хосе Аркадио тєрж, тїїнийг пап лам болгох гэж хатуу шйидээд жич охиныхоо хойноос санаа тавихыг арга буюу больжээ. Тэгээд заяа нь мэдтїгэй, бєєрєнхий хорвоод юу эс болохыг тэр гэх вэ, хар толгойдоо булуу хураах бодь амьтан дайралдана биз хэмээн боджээ. Амаранта Ремедиосыг гэрийн ажилд сургах гэж оролдохоо Урсулагаас ємнє больсон юм санж. Бїр урьд нь ажлын єрєєнд зээнцэр нь їгїйдээ гэхэд оёдлын машины гэр эргїїлэхэд ч дургїйлхдэгийг Амаранта їзэхдэ эердєє л тэнэг юм байна гэж боджээ. Амаранта ‚Чамайг сугалааны хонжворт тавива таарна‛ гэж хэлдэг байлаа. Хожим нь Урсула Ремедиосыг ‚Сїмд очихдоо нїїрээ гивлїїрээр хааж бай‛ гэхэд Амаранта ингэж битїїлбэл анхаарал татаж, туйлын сониуч нэг эр гарч ирээд сайхан бїсгїйн зїрхэнд байгаа эмзэг газрыг тэвчээртэй эрж болзошгїй гэж горьджээ. Гэтэл бїсгїй, хїн тайжыг ч аль ч талаараа дагууламгїй санагдсан хархїїг халгаасангїйд Амаранта горь тасарчээ. Фернанда Ремедиосыг ойлгоё гэж ч бодсонгїй. Цуст багт наадмын їеэр тїїнийг дагины хувцастай анх хараад эгэлгїй амьтан байна гэж санажээ. Гэвч Ремедиосыг хоолоо хуруугаараа этэн идэж, ганц ухаалаг їгийн хариугїйд Буэндиагийнхнаас ухаан дутуучуул нь урт насалдагт харамсжээ. Хуранаа Аурелиано Буэндиа Ремедиосыг єєртэйгєє уулзаж учирч явсан хїмїїсийн дотроос хамгийн ухаалаг хїн гэж итгэдэг, хэлдэг, хїнийг даажигнах чадлаа гарган минут бїр нотолдог боловч тєрєл тєрєгсєд нь бїсгїйгд зєнд нь орхижээ. Сайхан Ремедиос ийнхїї ганцаардахуйн цєлєєр огтхон ч зовж зїдрэлгїй тэнїїчилж, ер хардарж зїїдэлдэггїй тайван нойрссоор, ямар хуваарьгїй хооллосоор, огт дурсах саах юмгїй удтал дугїй явсаар аажимдаа насанд хїрч байлаа. Гуравдугаар сарын тэрнэгэн єдєрхїртэл ийм байлаа. Тэр єдєр Фернанда цэцэрлэгт татсан хэцнээс цагаан даавууг авч эвхэх гэж бїсгїй сївтэй бїхнийг элбэлуцїїлэхээр дууджээ. Тэд ажлаа эхэлж амжаагїй байтал Амаранта Ремедиосын царай нь цайгаад, тэр ч байтугай шингэрээд явчих шиг болохыг ажиглаад, - Яав бие чинь муу байна уу? гэж асуув. -
Цагаан даавууны нєгєє сэжїїрээс барьж байсан Сайхан Ремедиос: Їгїй ээ, харин ч хэзээ ч ийм сайн байгаагїй гэж шаналангуй инээмсэглэв.
Ремедиос дєнгєж ингэж хэлтэл гялтганасан урьхан салхи гарч, Фернандагийн гараа сцагаан даавууг алдуулж, агаарт энгэрээр нь дэлгэжээ. Амарантагийн банзлын тор їл мэдэг хийсэншиг болох тэрхэн агшинд Сайхан Ремедиос унахгїйн тул цагаан даавууны булангаас зууран дээш хєєрч эхлэв. Бараг таг сохорсон ч гэсэн ухаан саруулхан хэвээр байгаа Урула л энэ дйилдэшгїй салхи ямар салхи болохыг мэдэж, гуялалзсан урьсгалынх нь аяар цагаан даавууг тавин харвал Сайхан Ремедиос дэрвэлзэх цасан цагаан даавуун дунд салах ёс гїйцэтгэн гар даллан далласаар хєрєхєн оож, цон нисэж, мандирваа цэцэглэх агаарын давхрааг орхиод, єдрийн дєрвєн цаг ч болоогїй байсан агаарыг нэвтлэн гараад, ой дуртгалын хамгийн єндєрт нисэгч шувуухайн ч гїйцэхээргїй алсын тэр агаарт їїрд замхран алга боловай. Бїсгїй явж явж, хатан зєгийн хаашаа ч зайлахгй їйлээ дагаж, харин гэрийнхэн нь тїїний нэрийг бодон тэнгэрт хєєрсєн гэсэн їлгэрзохиож байна шгэж харийнхан боджээ. Жєтєєрхєж їхэх дєхсєн Фернанда ид шидэд яваанда итгэх болж сїїлд нь цагаан даавууг минь эргїїлж єгєєч гэж эзэн тэнгэрийн чихийг удтал халууцуулжээ. Макондогийн хуучцуулын олонх нь ид шидтэнд итгэж, зул єргєж, хойдхын ерєєл унших боллоо. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн бїх хєвгїїдийг зэрлэгээр хядсан тухай мэдээ хотод тарж улс амьтныг хиртхилйгэн айлгаагїй сэн болтэр гахйалтай явдлын тухай их л удаан ярилцах байсан биз ээ. Хїїхдїїд нь эмгэнэлтэйгээр їрэгдэх нь гэж совин татаад байсан боловч тэр зєн барим тавим болоогїй байлаа. Хєрєєчин Аурелиано Аркайяа Ауреиано хоёрыг харийнхны дїйвээнээр ирж,Макондод сууя гэхэд эцэг ньхэрэггї йгэж хорьжээ. Харанхуй болоход л гудамжаар явах аргагїй болсон хотод тэдний юу хийхийг ойлгохгїй байлаа. Гэвч бага Аурелианогоор дэмжїїлсэн Арвай Аурелиано, Гуниг Аурелиано хоёр їйлдвэр дээрээ тэдэнд ажил єгчээ. Хуранда аАурелиано хэдийгээр яагаад байгаа нь тодорхойгї йболовч тэдний тэгж шийдсэнийг нэг л сайшаахгїй байлаа. Макондод їзэгдсэн анхын машин буюу бїхээгийг нь буулгадаг, хотын нохдыг хуцтал чарладаг дохиотой ягаан машинд ноён Брауныг сууж явааг хуучин дайчин харахдаа энэ гриног хїмїїс зусардан билбїїрдэж байгаад эгдїїцэн, буу їїрэн, эхнэр хїїхдээ орхин, дайнд мордож байсан тэр їеэс хойш эрчїїдийн зан нэгл єєрчлєгдсєнийг ойлгожээ. Неерландын гэрээнээс хойш хотын ядарсан номой консервативчуудын дотроо сшилэгдсэн, ямар ч санаачилга гарагах эрхгй хотын дарга нэр зїсэншїїгч нар Макондод эрх барьж байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа дан модон бороохойгоор зэвсэглэсэн хєл нїцгэн цагада нарыг хажуугаараа єнгрч явахыг харахдаа ‚Увайгїйчїїдийн захиргаа гэдэг энэ. Бид єчнєєн дайтахдаа байшингаа хєхєєр буудалхгїй гэж л байлдсан хэрэг байж‛ гэж хэлдэг байлаа. Гадилын кмодани байгуулагдахад нутгийн тїшмэдийн орыг зоргоороо туйлдаг харийнхан авч, ноён Браун єндєртушаалынхаа эрх ямбыг тааваар эдлэг, халуунд халалг?й шурмууланд хатгуулалгїй, ер нь хотод суудаг хїмїїсийн їзэж байдаг зовлон зїдгїїрийг бїї амсаг гэж тэднийг цахилгаанжуулсан хонуурьт суулгажээ. Урьдын цагада нарын орыг мачете барьсан хєлсний алуурчид эзлэв. Хурандаа Аурелиано Буэндиа урланаа тїгжин суугаад, эдгээр єєрчлєлтийг эргэцїїлж, хийсэн дайныхаа эцсийг їзээгїй нь засахын араггїй алдаа байсныг ганцаараа зожгорон суусан урт удаан жилд анх удаагаа
батай ойлгон зїрх шимширчээ. Яг энэ їеэр бїгдийн аль эрт мартчихсан хурандаа Магнифико Висбалийн ах долоон настай ачийнхаа хамт талбайн нэг мухлагт нимбэгийн ундаа уух гэж очжэжэ. Жаал хїї санамсаргїй хажуудаа байсан цагдаагийн бага даргын дїрэмт хувцсан дээр ундаагаа асгачихсанд тэр зэрлэг этгээд хурц мачетегаар жуаал хїїг тас тас татаад, ачаа ємєєрсєн євгєний толгойг ганцхан цавчаад хаячихжээ. Євгєний толгойгїй биеийг хэдэн эрчїїлд гэр рїї нь дамжлан хїргэж, нэгэн эмэгтэй толгойг їснээс нь барин явж байгааг болон бхїїхдийн цогцсыг ус облсон хїїдйд хийсэн байхыг хот даяараа харжээ. Хурандаа Аурелиано Буэниа їїнийг їзэхдээ нїглээ наманчилж суухаа болив. Галзуу нохойд хазуулсны учир цэрэгт бууны бєгсєєр цохиулж їхсэн эмэгтэйн хїїрийн дэргэд залуудаа уур омог шатаж байсан шигээ дахину ур хилэн бадарчээ. Тэрбээр гудамжинд їгэнд дурлан бєєгнєрч зогсоо улсыг харж, єєрийгєє хязгааргїй їзэн ядсанаас дахин сэргэсэн аянга мэт дуугаар цээжиндээ багтахгїй оволзох жигшил хорслоо гаргаж - За байзаарай, удахгїй би хєвгїїддээ буу єгєєд, энэ муусайн гринго нарыг цааш харуулуулъяа, гайгїй! Гэж занажээ. Дараагийн долоо хоногт їл їзэгдэх этгээдїїд эрэг хавийн газраар хурандаагийн арван долоон хєвгїїнийг чандага аятай авлав. Тэгэхдээ тэдний їнсэн загалмайн голыг яг онохыг хичээх ажээ. Гунигт Аурелианог ээжийнххээ гэрээс оройн долоон цагт гартал харанхуйд буу тасхийж, сум яг цохонд нь туссан байлаа. Арвай Аурелиано голдуу цохонд нь туссан байлаа. Арвай Аурелиано голдуу хонодог їйлдвэртээ орон дээрээ їхсэн байхыг їзвэл хємсєгний нь хооронд мєс хагалдаг тємрийг ишинд нь тултал шаасан байлаа. Хєрєєчин Ауреиано сэтгэлт бїсгїйгээ киноноос гэрт нь хїргэж єгєєд, Туркийн хурц гэрэлтэй гудамжаар харьж явтал алуурчин тїїнийг гар буугаар буудаж, буцалж байгаа тогоотой тосонд унажээ. Алуурчин нь бєєн улсын дунд олдсонгїй. Їїнээс таван минутындараа Аркайя Аурелианогийн нэгэн эмэгтэйтэй байж байтал єрєєний їїдийг хїн тогшиж ‚Бушуулаарай, ах дїї нарыг чинь алж байна‛ гэж хашгирчээ. Эмэгтэйн сїїлд ярих нь: ‚Аркайя Аурелиано орноос суга їсрэн босоод, халага нээтэл хаалганы цаанаас маузераар тархийг нь хага бууджээ‛. ‚Їхэл нїїрлэсэн энэ шєнє гэрт дєрвєн бїрлээчийн хойноос ном уншихаар бэлтгэж байхад Фернанда нєхрє хотоор эргэн ухаангїй харайлгажээ. Гэтэл хурандаагийн нэртэй бїхнийг хядаж байгаа юм байна гэж Петра Котес бодоод тїїнийг хувцасныхаа шїїгээнд нуучихсан байжээ. Їл їзэгдэх дайсан духандаа їнсэн загалмай зураастай ах дїї нарт л хилэгнэсэн болох нь авсан цахилгаан утаснаас тодорхой болсон тул Петре Котес, Бага Аурелианог тэндээс дєрєв хонуулаад гаргажээ. Амаранта зээ нарынхаа нэрийг бичсэн дэвтрийг олж аваад цахилгаан утас ирэхийн тоогоор нэрийг нь дарсаар байтал хамгийн ууган нь нэр їлдсэн байлаа. Бор арьстай, гэрэлтсэн ногоон нїдтэй тэр хїнийг гэрийнхэн сайн санаж байлаа. Тїїнийг Амраг Аурелиано гэдэг, салбар уулсын хєндийд байдаг сууринд мужаан хийдэг байлаа. Тїїнийг алуулсан тухай мэдээ ирэх байх гэж Бга Аурелиано дэмий л хоёр долоо хоног хїлээгээд, юу ч мэдээгїй сууж байх гэж бодон амь насанд нь аюул учраад байгааг дуулгахаар элч мордуулжээ. Элч амраг Аурелиног аюулаас мултарсан гэсэн мэдээтэй эргэж иржээ. Ах дїї нарыгхядсан шєнє хоёр хїн ирж, гар бууныхаа бїх сумыг тїїнд зориулсан
боловч духан дэрэх загалмайг нь онож чадсангїй. Амраг Аурелиано хашаа даван зугтаж, єєрт нь мод зардаг индианчуудтай найз байсны хїчээр жим бїрийг андахгїй тул ууланд нуугдаж амжжээ.Тїїний сураг тэгээд тасарчээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн хувьд энэ нь хар єдєр байлаа. Улсын ерєнхийлєгч утас ирїїлэн эмгэнэл илэрхийлж, талийгаачдыг магтан, хэргийг нарийн нягтална гэж амлажээ. Ерєнхийлєгчийн тушаалаар хотын зєвлєлийн дарга оршуулах ёслолд дєрвєн цэцэг авчран, аван дээр тавих гэхэд хурандаа тїїнийг гудамжинд хєєж гаргажээ. Оршуулгын дараагаар, улсын ерєнхийлєгчийн нэр дээрхатуу їгтэй цахилгаан бичиж, шуудангийн конторт биеэр аваачиж єгсєн боловч холбоочин дамжуулахаас татгалзав. Тэгэхэд нь тїїндээ туйлын зэвїїрхсэн єгїїлбэр нэмээд,дугтуйд хийж, шуудангаар явуулав. Тэрбээр уй гашууд автсангїй, харин уур хилэн нь чинээндээ тулж, яаж ч чадахгїй байгаадаа арга нь барагдаж байлаа. Гэргийнхээ бие барахад ч, дайны їеэр анд нєхдийнхєє аль сайныг нь амь эрстэхэд ч олонтаа ингэсэн билээ. Тэр ч байтугай Антонио Исабель ламыг алуурчдын хамсаатан, дайсны танихад амархан байлгах гэж хїїхдїїдийн нь духанд арилахгїй загалмай санаатайгаар зурсан гэж зарлажээ. Ухаан ялихгїй орон гаран болсон, сэтийннээс ном айлдахдаа Ариун судрыг гуйвуулан тайлбралаж мєргєлчдийг айлгах болсон єтєл євгєн лам мацгийн эхний єдєрт зориулсан нс зуурдаг цєгцєє аван тэднийд ирж, энэ їнсээрээ гэрийнхнийг зурж, усаар амархан угааддагийг батлаж гэжээ. Гэвч золгїй явдал хїмїїсийн зїрхийг авчихсан тул Фернанда хїртэл зуруулахыг зєьшєєрсєнгїй бєгєєд Буэндиагийнхнаас мацгийн анхын єдєр мєргєлийн сїмд євдєг сєхєрч байхыг хэн ч тїїнээс хойш харангїй болно. Цаг явсаар байсан боловч хурандаа Аурелиано Буэндиа тайвширч чадахгїй байлаа. Алтан загасаа дархлахаа болиод албан хїчээр л юм идэж, цуваа шалан дээгїїр чирэн, дотроо бугсан бухимдсаар зїїдэн євчтэй юм шиг тэр дотуураа холхино. Гурван сар єнгєрєхєд їс нь бїр цайж, урьд живэр сахлын нь їзїїр сєрвийн байдаг байсан бол одоо налбайн унших болсон боловч нїд нь тєрєхдєє бїгдийг айлгасан шигээ, урьдын цагт сандал хєдєлгєдєг байсан шигээ адтай гялалзах боллоо. Трэбээр цээжиндээ тїймэр шатахад тэсэж чадахгїй, хоосон алдарт хїрэх аюулт замаар залуу зандан цагт нь єєрийг нь хєтєлж байсан тэрхїї зєн совинг сэргээх гэж дэмий л оролдов. Тэрбээр хэн нь ч,юу нь ч єчїїхэн тєдий дотно санагдахаа больсон энэхїї хар элгийн гэрт тєєрсєєр мєхєж байлаа. Дайны ємнєх їеийн ул мєр юу їлдэж вэ гэж нэг удаа Мелькиадесийн єрєєнд орвол хог тоос, олон жил эзгїй байснаас оворрсон новшноос єєр юм байсангїй. Эртнээс нааш хїн нээгээгїй х номын хавтас, чийгэнд цохиулан хєвсийсєн хатуу цаас зэвхий цагаан хєгцєнд идэгдэж, хамгийн цэвэрхэн, тунгалаг агаартай байдаг єрєєнд ялзарсан дуртгалын тэсвэрлэшгїй їнэр ханх тавьж байлаа. Єєр нэг удаа Урсулаг туулайн бєєр модон доор талийгаач нєхрийнхєє євдгєнд толгойгоо наан уйлж суухыг харжээ. Тэнхээт євгєнийг тавин жилийн салхи шуурганд бєхийсєн байхыг харах хувь гэрийнхний нь дотроос ганц хурандаа Аурелиано Буэндиад ногдоогї билээ. ‚Эцэгтэйгээ мэндлээч‛ гэж Урсула хэлжээ. Хурандаа модны дэргэд тїр саатахдаа хоосон болсон энэ газрыг харахад ямар ч сэтгэл тєрєхгїй байгаагаа бас дахин мэджээ. - Єнєєдєр юу ярьж байна дааа? Гэж хурандаагийн асуусанд Урсула:
-
Уйтай байна аа. Чамайг удахгїй їхэх нь гэж боджээ гэж хариулбал хурандаа: Хїн їхэх ёстой болохоороо їхдэггїй, чадах цагтаа л їхдэг юм гэж заавд хэлээрэй гэж инээмсэглэжээ.
Талийгаач эцгийнх нь ингэж ёрлосон нь хурандаа Аурелиано Буэндиагийн цээжинд улалзан байсан бардам омгийн нурмыг дєнгєж хутгаснаас цаашгїй боловч тэрбээр тэр цогийн тїр дїрсхийснийг урьдын хїч тэнхээ гэнэт ундран ирлээ гэж эндїїрчээ. Тэгээд хутагт ээжээрээ хэлїїлэх гэж хоргоожээ. Хашир хїн гэж хаширсан хїнийг хэлнэ гэгчээр Урсула ‚Тїїнийг хэзээ ч чамд хэлэхгїй ээ. Мєнгєний эзэн нь ирэдэ л гаргаж авна биз‛ гээд огт хавьтуулсангй. Хомхой сувдаг сэтгэлгїй байсан хїн мєнгє олох гэж єдрийн бодол, шєнийн зїїд болж, тэгэхдээ єдєр тутмын хэрэгцээнд хэрэглэх хэдэн зоос бус, тоймгїй их мєнгє олохгэх болсон учррыг хэн ч олохгїй байлаа. Хэдий хэр их мєнгє хэрэгтэй байгааг нь дєнгєж дуулахдаа Бага Аурелиано мэл гайхаж хоцорчээ. Хуучин намын нєхєд нь хурандаагийн мєнгє гуйснаас хойш уулзалгїй зугтах болов. Яг энэ їед тэрвээр ‚Либералиуд єглєєний мєргєлд очдог, консервативчуул їдшийн мєргєлд очдогоороо л ганц ялгаатай юм байна‛ гэж хэлжээ. Гэвч хурандаа байдгаараа мэрийж улс амьтнаас єєд уруугїй шалж, нэр тєрєє ч бїр гаргуунд нь гарган улайран чармайж улангасан зїтгэсээр газар бїрээр орж баймааж нь найман сарын дотор Урсулагийн нууснаас их мєнгє цуглуулж чадав. Тэгээд євчтэй хурандаа Геринельдо Маркес дээр очиж, даяар олныг хамарсан шинэ дайн їїсгэхэд туслахыг гуйжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес саад баригдан оронд хадагдсан боловч нэг хэсэгтээ бослогын зэвэрсэн хєшїїргийг хєдєлгєж чадах цорынганц хїн їнэхээр байсан юм. Неерландын гэрээний дара ахурандаа Аурелиано Буэндиаг алтан загасаар сэтгэлээ зогоож байх зуур хурандаа Геринлельдо Маркес эцсээ хїртэл їнэнч байсан босогчдын офицеруудтай холбоо барьж байлаа. Тэдэнтэй хамт тэрбээр єдєрбїр басамжуулан айлтгал, итгэл бичж, ‚Маргааш ирээрэй‛, ‚Одоо удахгїй‛ , ‚Та бїхний хэргийг зохих ёсоор анхааралтай судалж байна‛ гэх хариуг элтэл сонссон юм. Энэ нь нэг ёсондоо дайн байлаа. Тэгэхдээ энэ бол ялагдах учыиртай дайн, ахмад, зїтгэлтгнїдэд насан туршийн тэтгэвэр єгнє гэж амлаад, хэзээ ч олгоогїй ‚та нарыг хїндлэгч‛ ‚та бїхний дуулгавартай зарц‛ гэж єєрийгєє нэрлэгчдийн эсрэг дайн байлаа. Дайнаасаа дажин гэгчээр хорин ижл їргэлжилсэн цуст дайнд, тэр хїмїїс їргэлж луу уншиж энэхїї дайнаас бага хохирсон билээ .амь насанд нь гурвантаа халдахад амьд їлдэж, тавантаа шархтаад їхэлгїй тэсэж, тоо томшгїй хїнд туладаанаас эсэн мэнд гарч байсан хурандаа Геринельдо Маркес нэг насаараа хїлээхийн хэцїїг давалгїй, хєгшрєх гэдэг эцсийн бїрэн ялагдлаа хїлээгээд, шалан дээр цонхоор туссан нарын дєрвєлжин гэрлийг харан, ганхуур сандал дээрээ Амарантаг обдсоор сууж абйдаг болжээ. Хамтран зїтгэгчтэйгээ дахин уулзсангїй, тэднээс хэд нь улсын ээлжит ерєнхийлєгчийн хамт зургаа авахуулсан нь сонинд нийтлэгдсэн байхыг л ганц їзжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес тэр ерєнхийлєгчийн нэрийг мэдэхгїй байлаа. Дайчид асны нїїрэн уур хилэн тодхон илэрчээ. Ерєнхийлєгч єєрийн дїртэй тэмдгийг энгэртээ зїїж явгэж тэдэн бэлэглээд, цус нєж, тоос шороо болсон
нэг тугийг їхэхдээ авсаа бїтээгээрэй гэж тэдэнд эргїїлэн єгчээ. Хамгийн тэтгэмж авбал зохих ахмадууд олны хайрлах хишгийн хар буланд тэтгэвэр хэзээ тогтоохыг єнєє болтол хїлээж, зарим нь єлбєрєн, бадарсан хилэнгийнхээ хїчээр бусад нь амьдрач, хамгийн муу нэртэйгээр аажмаар єтлєн єнгєрч байлаа. Иймэс хурандаа Аурелиано Буэндиаг їхэх сэхэхээ їзэх хайр найргїй дайны галыг, гадаадын булаан эзлэгчдээр дэмжїїлсэн ємхєрч гїйцсэн шившигт дэглэмийг газрын хєрснєєс арчин хаях дайны тїймрийг шатаая гэж ирэхэд хурандаа Геринельдо Маркес єрєвдєх сэтгэлээ барьж чадсангїй. - Ай Аурелиано минь, чамайг хєгширсэн гэж би мэдэж байсан, бодсоноос хавьгїй хєгширснийг одоо л ойлголоо гээд санаа алджээ. ***
***
***
Сїїлийн хэдэн жилийн хєл їймээн дунд Урсула Хосе Аркадиог пап ламын сэнтийд суулгахаар бэлтгэх зав олж чадахгїй байсаар байтал шашны сургуульд явуулах хугацаа нэгэнт тулж, алдсанаа сандан мэгдэн нєхєх хэрэг гарав. Хосе Аркадиогийн охин дїї, хатуу Фернанда, гутруу Амаранта хоёрын хамжин єсгєсєн Меме бараг энэ їед хийдийн сургуульд орж, даруулт хуур тоглож сурах насанд хїрчээ. Лам болох унжгар хїїгийн сэтгэлийг хатуужуулахад хэрэглэж байгаа аргаа тєдий л тустай биш санагдахад Урсула эргэлзэн зовж, їїний бурууг насанд дарагдсандаа єгєхгїй, бас ч гэж гэгээтэй байгаа болохоор нїдээ хаасан хар їїлэнд ч єгєхгїй, єєрийн яг тэр гээд хэлчихэж чадахгїй байгаа нэг л зїйлээс, цагийн ханшийг муутгаж байна гэж єєрийн бїїр тїїрхэн тєсєлєж байгаа нэг л зїйлээс хамаг юм болж байна гэж їзэж байлаа. Єдєр тутам хийдэг нь бїтэж єгєхєє больсонд бухимдан, ‚цаг урьдынхаасаа огт ємнєє болжээ‛ гэж їглэдэг байлаа. Урсула урьд хїїхдээ яасан єсєж єгдєггїй юм бэ гэж боддог байжээ. Одоо болохноо, ууган хїї Хоес Аркадио нь цыган дагаад явчихаас ємнє хэчнээн их хаугцаа єнгєрч вэ, биеэ зєгий шиг эрээлчихсэн, хлэ яриа нь зурхайчийнх шиг ойлгодохгїй болчихсон ирэхээ сурьд хэчнээн юм болж вэ, Амаранта, Аркадио хоёр индиан хэлийг мартаж, испаниар ярьдаг болтол гэрт нь хэчнээн юм болж вэ, хєєрхий Хосе Аркадио Буэниа туулайн бєєр модны доор хэчнээн єдєр, хэчнээн шєнє суув, тїїний їхэхэд хэчнээн удаан уй гашуу болов, хурандаа Аурелиног гэрт їхлїїт авч иртэл хэчнээн шар махтайгаа хатав! Тєчнєєн удаан дайтаж, тєчнєєн зовлон зїдгїїр їзсэн мєртлєє Аурелиано тэгэх тавь ч хїрээгїй байж шїї. Урьд нь Урсула бїтэн єдєржин мєсєн чихэртэй зууралдаад хажуугаар нь хїїхдэдээ нїд тавиад, харцаар нь тосон туулга єгєх цаг болжээ гэдгийг мэдэж болоод байдаг сан. Гэтэл одоо єглєєнєєс орой болтол Хосе Аркадиог харахаас єєр огт хийхн юмгїй байтлаа цаг муудсаны харгаагаар нэг ч ажил гараас гаргаж амжихгїй байлаа. Їнэндээ гэвэл Урсула хэдэн настайгаа ч мэдэхээ болиод, єєрийгєє хєгширсєн гэж бодохгїй байтлаа цаг муудсаны харгаагаар нэг чажил гараас гаргаж амжихгїй байлаа. Їнэндээ гэвэл Урсула хэдэн настайгаа ч мэдэхээ болиод, єєрийгєє хєгширсєн гэж бодохгїй, хаа л бол чихэлдэж, юм юманд хошуу дїрж, ‚Хутагт Иосифын баримлыг бороо єнгєртєл байлгах гэж орхиогїй биз?‛ хэмээн гадаадынхныг їргэлж шалгаан тэдэнд ад болж байлаа. Хэдийд Урсулагийн хараа муудаж эхэлснийг хэн ч
сайн хэлж чадахгїй байлаа. Тїїнийг їхэхийн ємнєх хэдэн жилд хэвтэрт орсон хойнонь ч хїмїїс насны доройтол болж гэж боож байснаас биш таг сохорсон гэж мэдсэнгїй. Урсула нїдээ муудаж байгааг Хосе Аркадиог тєрєхийн ємнє мэджээ. Эхлээд євчин хїрч гэж бодоод толгойн ясны шєл сэмхэн ууж, зєгийн бал нїдэндээ дусаасан боловч харанхуй манан нїдийг нь улам бїрхэж байгаад удалгїй итгэжээ. Тийнхїї цахилгаан гэрэл гэж юу болохыг тєдий л мэдэхгїй хоцров. Учир нь Макондоод анхны цахилгаан дэнлїї тавихад Урсула бїдэгхэн туяа татлаа гэхээс цаашгїй болсон байв. Сохорч байгаагаа ганц ч хїнд хэлсэнгїй, хэлбэл єєрийнхєє хэнд ч хэрэггїй амьтан болсноо нийтэд мэдэгдэн гэсэн їг байлаа. Урсула хїнд мэдэгдэлгїйгээр юмсын хоорондох зай, хїмїїсийн хоолойг махран тогтоож, гэрэлт ертєнцийг нїдээрээ харахгїй болохын цагт ойгоороо харах гэж бэлджээ. Сїїлд нь їнэр гэнэт сайн ялгах болсон нь тус болж, харанхуйд юмны бараа, єнгийг бодвол їнэр хавьгїй тод мэдэгдэж, шившигтэй илчлгэдэхээс аврагдав. Урсулагийн хувьд орчлон хав харанхуй болсон боловч зїї сївлэж, товчны нїх эмхэрдэж, сїї хєєрснийг дор нь мэддэг байлаа. Ямар газар ямар юм байгааг андахгїй санаж байсан тул заримдаа єєрєє сохорсноо ч мартаж орхидог байлаа. Нэг удаа Фернанда хуримын бєлзгєє алга болчихлоо гэж гэрээрээ нэг орь дуу болонд Урсула хїїхдийн унтлагын єрєєний жижиг тавиур дээрээс олж єгчээ. їїдн нэг сїрхий юм байсангїй. Гэрийнхнээ гэр дотуур цааш нааш холхиж байхад урсула гэнэдэж баригдахгуйн тулд бїтэнїлсдэн мэдрэхїйн дєрвєн эрхтэнээрээтэдний хєдєлж явахыг ажиглаж, хїн бїр єєрєє мэдэлгїй нэг л замаараа явж, нэг л ижил хєдєлгєєн хийж, бараг нэг л цагт нэг л ижил їг хэлдгийг удалгїй мэджээ. Тэгэхлээр юм гээнэ гэдэг тэр сурсан журмаа зєрчсєн хэрэг. Иймээс Урсула Фернандагийн їглэн дуулахыг сонсохдоо, тэр єдєр тїїний сурснаасаа єєр юм юу хийлэ эгэж бооод Меме шєнє нь бясаанд хазуулсан учир хїїхдийн орны сийрсийг салхинд тавьсныг санажээ. Фернандаг тэгж байхад хїїхдїїд дэргэд нь байсан учир тэдний хїрэхгїй цорын ганц газар болох тавиур дээр бєлзгєє тавьсан байж таарна гэж боджээ. Фернанда болохоор бєлзгєє явдаг газраараа л хайж, чухамхїї сурсан зандаа баригдаад хаясан юмаа олж чадахгїй байгаагаа мэдэхгїй байжээ. Хосе Аркадиог сургаж хїмїїжїїлж байсныхаа хїчинд Урсула гэрийнхээ юмыг яльгїй єєрчлєгдєхийг андахгїй мэдэж байлаа. Ухаа нь Амаранта унтлагын єрєєнд хутагтуудын барималд хувцас ємсгєж байна гэж дуулахдаа жаал хїїд єнгє ялгаж сургаж байгаа дїр їзїїлж, - За их сахиулсан Рафаилийн хувцас ямар єнгєтэй байна, хариулаарай гэнэ. Тийнхїї Урсула жаал хїїгээс хэрэгтэй юмаа мэдэж авна. Тїїнийг шашны сургуульд явахаас бїр ємнє Урсула хутагт нарын баринтгийн даавууг тэмтэрч їзээд л єнгийг нь мэдэж сурчээ. Заримдаа огт санаандгїй юм болно. Нэг удаа Урсула хайтан цэцэгт гонхонд юм хатгамаллан суусан Амарантаг очиж мєргєжээ. - Тэнгэр минь, мєрєє харж яваач гэж Амаранта ондууцсанд Урсула: - Чи л байхгїй юу, суудаг гараа суухгїй гэж хариулжээ.
Урсула єєрийнхєє зєв гэдэгт бат итгэж байв. хэсэг бодож байгаад жилийн улирал солигдохын хэрээр нар тэнгэрт байраа аажмаар мэдэгдэхгїй єєрчилдєг, гонхонд суугчид єєрсдєє мэдэлгїй суудла аялихгїй хєдєлгєн єєрчилдєг байна гэж урьд нь хэний ч толгойд ороогїй юмыг гэнэт нээн олжээ. Тїїнээ схойш Урсула Амарантагийн хаан сууж байгааг алдалгїй мэдэхийн тулд тэр єдрєє хэдэн болохыг зєвхєн санаж байх хэрэгтэй болов. Урсулагийн гар єдєр ирэх тутам улам салгалах болж, хєл нь тугалга цутгачихсан юм шиг даагдахаа больсон боловч атигар жаахан бие нь хаа л болнїдэнд єртєж байдаг байлаа. Урсула ар гэрийн бїх ажлыг ганцаараа їїрч байсан їеийнх шигээ шаламгай хэвээрээ байлаа. Насан зїг болсон хойноо нарны гэрэл їзэхгїй ганцаардан байхдаа гэрийнхээ дотор болж байгаа єчїїхэн тєдий явдлын учрыг туйлын гярхай тайлах болж, урьд борви бохисхийлгїй зїтгэж байснаас олж їзээгїй байсан юмаа анх тодоос тод їзжээ. Хосе Аркадиог сургуульд оруулахаар бэлтгэж байхїеэр Буэндиагийн гэр бїлийн бїхий л амьдралыг нэгд нэгэнгїй эргїїлэн бодож їзээд, їр ач нарынхаа тухай огт єєр бодолтой болжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа Урсулагийн урьд бодож явсан шиг дайнд хатуу сэтгэлтэй болоод гэрийнхнийгээ гэхээ байсан бус, щрєєсєє л эхнэр Ремедиостдоо ч, нэг шєнє энгэр зєрїїлээд єнгєрсєн олон хїїхэндээ ч ялангуяа хєвгїїддээ хайргїй болжээ гэж Урсула итгэв. Хурандаа Аурелиано Буэндиа бїх хїний боддог шиг идеализм баримталдагдаа ч єдий тєдий дайн хийсэнгїй, булт хїний боддог шиг ядарч залхсандаа ч баттай ялалтаас татгалзсангїй, харин жинхэнэ хилэнцэт ихэрхїї зантай байсан ганцхан л шалтгаанаар ялахдаа ялж, ялагдахдаа ялагдаж явжээ гэдгийг Урсула гадарлажээ. Аминаас илїї хайрладаг энэ хї нь тєрєлхєєсєє хайрлах чадваргїй байжээ гэж дїгнэжээ. Уйлах нь их л єрєвдмєєр мєртлєє тодхон байж, хажууд унтаж байсан Хосе Аркадио Буэндиа сэрчихээд, зєнч хїн болох нь гэж бэлгэшээн баярлажээ. Бусад улс тїїнийг далдыг хардаг хїн болох нь гэлцэж байв. Урсула єєрєє болохоор хэвлийд дуугарна гэдэг аймшигтай гахай сїїлтэй гарахын эхний ёр гэж гэнэт сэжиглэн цочоод, умайд нь алаад єгєєч гэж тэнгэрт гуйн мєргєжээ. Гэвч хэвлийд байхдаа хїїхдийн уйлсан нь зєнч, вивангардичийн бэлгэтйэн тэмдэг бус, хайр сэтгэл байхгїйн гарцаагїй шинж гэж Урсула хєгширсєн хойноо ухаарахдаа ойлгож, їїнийгээ байн байн ярьдаг байлаа. Хїїгээ ингэж єєрєєр цэггнэх болсноос, хїїгээ єрєвч сэтгэлтэй болгож би л чадсангїй гэж ихэд єрєвджээ. Урсула Амарантагийн цэвдэг сэтгэлтэйгээс айж, тїїний цаагуураа шаналж явдагт нь зовдог байлаа. Гэтэл Амаранта нь ялдам зєєлєн сэтгэлтэй эмэгтэ йхїний охь манлай байсан гэж одоо эхэд нь санагдаж, Пьетро Креспийг зїй бусаар зовоосон нь бусад хїний бодсон шиг єс авах гэж улайрсных бус, хурандаа Геринельдо Маркесийг удтал тамлан амьдралыг сїйтгэсэн нь бусад улсын їзсэн шиг хорлонт, шаралхуу, арилшгїй гутралынх ч биш гэж бодогдох болжээ. Їнэндээ бол аль алин нь хязгааргїй их хайр, туйлын аймхай зан хоёрын їхэх сэхэхээ їзсэн тэмцлийн уршиг байж, энэ тэмцэлд Амарантагийн энэлсэн зїрхийг зогсоо зайгїй тарчлааж байсан ухаангїй айдас дийлжээ. Тэр їед Урсула Ребекагийн нэрийг улам олон дуудаж сэтгэдээ дїрийг нь урьдынхаараа хайрлан дурсаж, хожимдсон гэмшил, гэнэтийн бахархал тєрснєєс улам ч санаж, ангир уургийг нь шимээгїй, газрын шороо, ханын шохой идэж єссєн, Буэндиагийн яс махны тасархай биш, булшинд нь ч яс нь харжигнан дуугарсаар байсанїл таних улсын їр
Ребека, сэтгэл яаруу, євєр халуун Ребека л тэндээс цор ганцаараа хатан зоригтой,їр удмынхандаа байгаасай гэж мєрєєдєж байсан хатан зоригтой байсныг ойлгожээ. Урсула хана тэмтрэн явахдаа - Ребека минь, чамд би мєн ч мєсгїй аашилж байжээ гэж бувтнадаг байлаа. Урсулаг сахиулсан Гаврийл мэт зєв гараа урагш сунган явах бослноос хойш дэмийрч байна гэж бїгдээрээ бодох болов. Гэвч энэхїї дэмийрлийн мананг далдыг харах нарны гэрэл гэнэт гийгїїлдгийг Фернанда ажиглажээ. Урсула сїїлийн жилд гэрт хэчнээн мєнгє зорсныг тїгдрэлгїй хэлж чаддаг байлаа. Гал зууханд эх нь бутанд шєл хутгаж байгаад, їгийг нь хїн чагнаж байгаа гэж мэдэлгїй ‚Анх ирсэн цыгануудаас худалдаж аваад, Хосе Аркадиог дэлхийг жаран тав тойрохоос ємнє алга болсон эрдэнэ шишийн тээрэм одоо болтол Пилар Тернерагийн байгаа юм байна‛ гэж гэнэт хэлэхэд нь Амаранта мєн тэгж боджээ. Нас мєн л зуу хїрсэн ч эрїїл чийрэг, хєнгєншингэн хэвээрээ, урьд тагтаа шувуу їргэтэл инээдэг байсан бол одоо хїїхэд айхаар балхайж бїдїїрсэн Пилар Тернера Урсулагийн хэлснийг гайхсангїй, єтгєс настны їл саарах саруул ухаан заримдаа хєзрєєс мэргэн байдаг байна гэдэгт итгэж эхэлжээ. Гэсэн хэдйй боловч Урсула, Хосе Аркадиог хєлийг нь дєрєєнд хїргэж амжихгїйгээ мэдээд сэтгэлээр унав.Зєнгєєрєє тод хардаг байсан юмаа нїдээрээ олж харах гэж оролдоод алдаж эндэх боллоо. Нэг єглєє жаал хїїгийн толгойд сїрчиг гэж эндїїрээд бэх хийчихжээ. Юм юманд оролцох гэж махран зїтгэсээр дараа дараагаар алдан будилж, улам улам сэтгэл гансрах болсныг мэдэж, єєрийг нь улам бїр хїлж байсан харанхуйн торноос гарах гэж дэмий л оролдож айлаа. Ингэж будлиу болсон нь нас єтєлсєн, нїд балайрсныг анх давж гарсны шинж биш, харин цагийн дэс алдагдсаны уршиг гэж гэнэт тїїний толгойд зурсхийжээ. Турк худалдаачин перкааль даавуу хэмжиж єгєхдє єзалилдаг шиг эзэн тэнгэр сар жилийг холь хутгахаас ємнє бїх юм шал ондоо байжээ гэж тэр бодно. Одоо бол хїїхдїїд тїргэн єсдєг болсноор барахгїй хїмїїсийн чанар урьдынхаас муудсан ажээ. Сайхан Ремедиос бие сэтгэлээрээ тэнгэрт хальж амжаагїй шахам байхад нїнжиггїй Фернанда ‚Цагаан даавууг минь яахлаараа аваад явчихдаг байна?!‛ гэж эндтэнд очиж янших болов. Арван зургаан Аурелианогийн шарил булшиндаа хєрч амжаагїй байхад Бага Аурелиано бєєн архичин гэртээ дахин авчирч, дуу хуур, архи дарс болж, христос шажинтан бус, золбин ноход їхсэн аятай аашилжээ. Эрїїл биеэ євчтэй болтол зїтгэж, єчнєєн чихэр хийж зарж баймааж нь босгосон энэ галзуугийн байшин муу муухайн уурхай болох учиртай байжээ. Урсула, Хосе Аркадиогийн хайрцагт нь юмыг нь хийж байхдаа болохгїй бїтэхгїй бїхнийг дурсан санаж, ‚Авсанд орж шороонд булуулсан нь дээргїй юї‛ гэж єєртєє хэлж, ‚Хїнийг тємрєєс бїтсэн, єчнєєн их зовлон даадаг гэж їнэхээр боддог уу?‛ гэж эзэн тэнгэрээс аймшиггїйеэ лавлаж, тийнхїї асуун лавлахдаа улам будлин орооцолдож байв. Харийнхан шиг толгойдоо орсон бїхнийг хэлж авах, ганцхан хором, богинохон агшинд нэг сайн агсам тавих юмсан гэж бодовч насан туршаа єєрийгєє гаргуунд гаргасаар ирсэн болохоор яршигшаадаг байснаа одоо нэг л нэг зад агсамнамаар болж, ганц удаа ч гэсэн юуг ч тоохыг байж,
амьтны аяар явсан бїх л зуунд цээжиндээ хуримталсан муу їг бїрийг нэгмєсєн гаргамаар болно. - Аа бузар цус! Гэж Урсула хашгирав. Хайрцагт хувцас хийж байсан Амаранта ээжийгээ хилэнцэт хорхойд хатгуулчихлаа гэж бодоод, - Хаана байна гэж сандран асуусанд - Юу? Гэжээ. - Хилэнцэт хорхойгэж Амарантагийн хэлэхэд Урсула зїрхэн тус хуруугаараа хатгаж, - Энд гэж хэлжээ. Нэгэн пїрэв гаригт Хосе Аркадио шашны сургуульд мордов. Хосе Аркадиог явах їедээ алжаангуй, тєвлєрєнгїй, єєрийн нь сургаснаар ганц ч нулимс унагалгїй, зэс товчтой, захандаа цардмал эрвээхийтэй ногоон хилэн косчомтой, халууцан бїгчимдсэн байснаар Урсула тєсєєлж, тэр л байдлаар нь їргэлж санах болно. Хосе Аркадиог явсан хойно Урсулагийн гэрт олоход амар байхгэж толгойд нь хийдэг байсан сїрчгийн їнэр єрєєнд їлджээ. Хїїг гаргаж єгєх хоолон дээр байхад гэрийнхэн нь сэтгэл хєдєлсєнє нуухгэж хєгжилдєн хєєрєлдєж Антонио Исабель ламын шог юм ярихад их л хєєрєнгїй тосож авч байлаа. Мєнгєєр бєгжилж, хилэнгээр бїрсэн хайрцгийг авч гарахад гэрээс авс аваад гарч байгаа юм шиг санагджээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа їдэлцэхээс татгалзаж, - Энэ л бидэнд дутаж гэнэ. Ариун пап гуайтан! Гэж амандаа гївтнэжээ. Гурван сарын дараа Бага Аурелиано, Фернанда хоёр Мемег сїмийн сургуульд аваачиж єгєєд, даруулт хуур авчирч, оньст хуурын оронд тавив. Яг энэ їеэр Амаранта хулдас1 шидэж эхлэв. Гадилын дон намдав. Макондогийн уугуул иргэд харийнханд тїрэгдсэн боловч урьдын багаахан орлогоо арайхийн хадгалан їлдээд хєлєг онгоц живэхэд амьд гарсан мэт баярлажээ. Буэндиагийнх зочдыг урьж хооллодог хэвээрээ байлаа. Хэдэн жилийн гадилын компани байхгїй 1 Їхэгсдийг оршулахад ємсгєдєг хувцас Оросоор ‚саван‛ гэдэг. Болсон хойно урьдын тайван амьдрал сэргэж билээ. Гэвч Фернанда хамаг юмыг мэддэг бослон учир урьдлын зочирхог уламжлал їндсээрэ єєрчлєгдєжээ. Урсула харанхуйн оронд цєлєгдєж, Амаранта оршуулгын хулдас толгой єєд татахгїй оёж, хаан ширээ горилогч асан хїїхэн хлэж барих хїнгїй болон дуртай хїндээ хоол єгєєд дургїйдээ єгєхгїй, эцэг эхийнхээ сургасан хатуу хэм хэмжээг тэдэнд тулгах болжээ. Буэндиагийн гэр Фернандагийн чанга гарт орон, харийнхны амархан олсон хєрєнгєє хамаа намаагїй їрэн аран хийж байгаад мэл гайхсан хотынхны дотор хуучирсан дадал зуршлын тулгуур болж байлаа. фернанда гадилын компанитай холбоогїй хїнийг л шударга тєвшин хїн гэж їзэж байлаа. Тэр ч байтугай нєхрийнхєє ихрийн єрєєсєн Бага Хосе Аркадиог гадилын хумхаагийн эхний
їеэр гайхамшигтай сайхан зодооч тахиагаа харгалзагчаар ороход нь ад шоо їзэх болж, - Энэ харийнхны халдвараас ангижраагїй шагайлгахгїй гэж хэлжээ.
зараад, тариалан дээр цагт
тїїнийг
їїдээрээ
Гэртээ байхад тэсвэрлэхийн аргагїй болсон тул Бага Аурелиано Петра Котесийнд тааваараа байх болов. Эхлээд эхнэрийн ажлыг хєнгєлєх нэрийдлээр найр наадмаа тэднийд хийх болов. Дараа нь мал їр тєлє муутай боллоо гэдэг шалтаг заан їхрийн хороо, адууны жїчээг тийш нв зєєв. Эцэст нь нууц амрагийнд сэрїїхэн юм гэж хэргээ явуулдаг жижиг контороотийш нь нїїлгэв. Фернанда нэг мэдвэл нєхєртэй нэр хэмээснээс цаашгїй болсон байлаа. Бага Аурелиано гэртээ бараг хоол идэхгїй шєнийн бор хоногт л нэг їзэгдэнэ. Энэ нь гадаа ёсыг бодсон хэрэг бєгєєд їїнийг нь цємєєрєє мэдэж байв. Нэг удаа гэнэ алдаж, Птра Котесийн євєрт єглєє болгочихсон байлаа. Одоо ч бєєн хэрэг мандлаа гэж бодож байсан чинь эхнэр нь єчїїхэн ч зэмлэсэнгїй, тэр ч байтугай гомдсондоо хєнгєхєн санаа ч алдсангїй боловч тэр єдрєтєє нууц амрагийн руу нь хоёр авдартай хувцсыг нь явуулсан байлаа. Тэгэхдээ гэгээн цагаан єдєр явуулж, хотын гудамжны голоор, хотынхны нїдэн дээр авч яв гэж тушааж, замаа алдсан нєхрє єийм гутамшгийг тэвчилгїй, байдгийнхаа баруун хаяанд толгойгоо унжуулаад буцаж ирэхгїй хаашаа гарах вэ гэж санажээ. Фернанда ийм баатарлаг зориг гаргаснаараа нєхрийнх нь зан, макондогийнхны араншин эцэг эх хоёрынх нь зантай огт хавьтахгїйг муухан мэддэг нь харагдав. Хоёр авдрыг харсан бїхэн тэр гурвын явдлыг нэгд нэгэнгїй мэдэг байсан учир ёстой юм ёсоороо л дууслаа гэж бодож байжээ. Аурелиано болохоор дураараа болж авсныгаа гурван хоног найрлан мялаажээ. Нєхрийнхєє гай дээр гамшиг нэмж Фернанда урт хар хувцас ємсєж, хэрэглэгдэхээ больсон зїїлт зїїж, илїїц бардам байдалтай байснаараа их л овортой харагдаж байхад жинхэнэ торгоор хийсэн содон палааж ємссєн нууц амраг нь алдсан юмаа эргїїлж авлаа гэж ойлгоснос нїд нь баяраар гийж, дахин залуужин гялалзаж байлаа. Бага Аурелиано Петра Котест дахин биеэ зориулж, ихрийнх нь єрєєсєнтэй андууран єєртэй нь унтаж, ах дїї хоёртой зэрэгявж байхдаа хоёрын дайтай хайрлаж чаддаг хїнийг тэнгэрээс заяаж, урьд ємнє байгаагїй аз дайрлаа гэж бодож байсан урьдын цагийнх шиг нь залуугийн цогоор биеэ зориулж байлаа.. Дахин сэргэсэн тачаал ханах гэж байхгїй, ширэнэд сууж байснаа бие биенийхээ нїдийг гэнэт хараад, їг ч дуугаралгїй, хувингийнхаа тагийг таглачихаад, янаглан амраглаж л байвал єлсєж їхсэн ч хамаагїй облж унтлагын єрєє рїї ордог байлаа. Бага Аурелиано францын дууч эмс рїї сэм їсэрч байхдаа харснаасаа санаа авч, Петра Котест хамба ламынх шиг лавиртай ор авч єгч, цонхонднь хамба хилэнхєшиг зїїж, улын болроор хийсэн асар ом толиор унтлагын єрєєний тааз, туургийг бїрхжээ. Тэгээд урьдынхаасаа ч илїї наргианч, ойворгон болжээ. Єдєр бїр єглєєний арван нэгэн цагт галт тэргээр тїїнд хайрцагтай , шампан дарс, бренди шарз ирнэ. Єртєєнєєс буцах замдаа Бага Аурелиано нугийн ч бай, явлуулын ч бай, таньдаг ч бай, таньдаггїй ч бай энэ тэр гэх юмгїй дайралдсан хїн толгойтой бїхнийг дагуулан авчирдаг, энэ нь їлгэрлэвээс гэнэт эхэлэн кумбиамбад1 хїн бїр татагдан ордгийн адил ажээ. Тэр ч байтугай їлойлгогдох хэлээрээ ярьдаг бултамхай ноён Брауныг хїртэл дохиж зангаж байгаад авчирч Петра Котесийнд цаадах нь мал
болтлоо хэд хэд ууж, тэр ч байтугай хаа л бол салахгїй дагуулж явдаг германы зуумхай нохойгоо техасын дууны 1 Кумбиамба- колумби ардын бїжиг аянд нэг удаа бїжиглїїлж, єєрєє найраг баян хуурын эгшгийг даган арайхийн аялсан болж байлаа. - Їнээнїїд минь, тугаллаад бай, тугаллаад бай, нас гэдэг ахархан гэж Бага Аурелиано сайхан зангаа хєдлєхєєр хашгирна. Тэрбээр хэзээ ч тэр їеийнх шиг сайхан байсангїй, хэзээ ч їїнийг їїнээс илїї хайрлаж байсангїй, хэзээ ч мал нь ийм тоймгїй єсєж байсангїй. Буцаад ирэхэд булаг шиг оргилох, дайраад ирэхэд далай шиг цалгих найранд зориулж єчнєєн тугал, гахйа, тахиа нядалсан нь хашаан доторх газар цусанд бялдан харласан байж билээ. џ г, гэдэс дотрыг зогсоо зайгїй хаяж, хоолны їлдэгдлийг асгаж, энэ бїхнийг цаг тутам л шатааж байхгїй бол махчин шувуу зочдын нїдийг ухчих гээд байдаг байлаа. Бага Аурелиано хоолонд маш сайн, тэр ч байтугай Хосе Аркадиогийн дэлхий тойроод буцаж ирсний дараа идэж байсантай ч зїйрлэхгїй сайн учир амархан таргалж, царай нь хїрэнтэж ягааран малийж, яст мэлхийн хоншоортой тєсєєтэй болжээ. Бага Аурелианогийн идэмхий, ер бусын їрэлгэн, ижилгїй зочломтойгн тухай цуу хєндийгєєс халин дуурсаж, хамгийн зартай ховдгуудын анхаарлын татажээ. Пьера Потесийнд болж байгаа юм идэх балай тэмцээнд оролцохоор цуутай цуутай хэнхгїїд эргэ орчмын бїх газраас Макондод ирж байлаа. Бага Ауреиано, Камила Сагастуме гэгчийг ирсэн тэр гайт бямба гариг хїртэл хэнийг ч ємнєє оруулахгїй байлаа. Тэр Камила Сагастуме гэгч бол улс орон даяар ‚мэгж‛ гэсэн учиртай хочийг олж зард гарсан, эрт їеийн хїн чулуу шиг болсон, хїн, амьтан хоёр нь бараг мэдэгдэхээ больсон эмэгтэй билээ. Тэмцээн мягмар гаригийн єглєє болтол їргэлжлэв. Эхний хоногт Бага Аурелиано нэг тугалын махыг тємс, саа\яа, шарсан галын хачиртай эд бад хийгээд, бїтэн хагас айхцаг шампан дарс цєлєєд дийлнэ гэдэгтээ бат итгэлтэй байв. Хэнэггїй єрсєлдєгчєєсєє єєрийгєє бадрангуй, сэргэлэн гэж санаж байлаа. Мэгжийн идэх нь илїї мэргэжсэн байдалтай ч гэрт дїрсэн ёсєн жорын амьтдан тїїнд ньтєдий л баясан хєхихгїй байлаа .бага Аурелиано ялахгэж улайгаад ичиж зоврхыг ч мартаж, махыг шїдээрээ зулшгааж байхад Мэгж мэс засалчийн эрэдмтэй юм гэхээрхэсэг хэсэг болгон огтлоод, яаралгїйхэн , тэр ч байтугай нэлээд амтархан идлэж байлаа. Тэрбээр аварга том, айхтар тарган, аймаар лагс боловч их л эелдэг ялдам ажээ. Црай хосгїй хєєрхєн, гар булцгар булбарай, байдал єєрийн эрхгїй дур булаам учир орж ирэхэд нь Аурелиано хоолны ширээн дээр бус, орон дотор хїчээ соривол таарах байж гэж амандаа дуугарчээ. Мэгж тугалын утсан бїтэн мах цааш харуулахдаа хамгийн дээд зэргийн ёс журмыг огтхон чгажуудуулсангїйг Бага Аурелиано харахдаа цадахыг мэддэггїй, сайхан ааштай сэтгэл булаам энэ амьтан угтаа бол бїгсїйчїїдийн дээд нь байна гэж їнэнээсээ хэлжээ. Тэгээд ч эндїїрсэнгїй. Тїїнийг ирэхээс ємнє ‚хомхой ёл‛ гэж цуу тарсан нь їндэсгїй байжээ. Улсын цуурхдаг шиг тэрбээр шарын махыг ч хэрчигч биш, грекийн циркийн
сахалт хїїхэн ч биш байж хариндууны сургуулийн захирал байсан юм санж. Гэрийн хїндтэй эх болсон хойноо хїїхдээ сайн хооллох, тэгэхдээ хорхойг нь зориуд хїргэх бус, сэтгэлийг нь туйлын тайван болгох байдлаар сайн холлох арга олох гэхдээ их идэхийг сурчээ. Сэтгэл тайван хїн ядартлаа тасралтгїй хоол идэж чадна гэсэн онолыг тэр практикаар шалгажээ. Тийнхїї сургуль, гал голомтоо орхин ирэхдээ спортын нэр алдарт шунасангїй, замбараагїй иддэг гэж улс орон даяар алдаршсан хїнтэй тэмцэлдэж їзэх гэсэн ёс суртахууны шалтгааныг баримталжээ. Камила Бага Аурелианог харангуутаа л идэж барахгїйдээ бус, илїї зангаасаа болж дийлдэх хїн байна гэж ойлгожээ. Їнэхрээр ч, эхний шєнє єнгєрєхєд Камила юу ч болсон шинжгїй байхад БАга Аурелиано их нээж, дэмий чалчсанаас тамир алдрангуй байв. Хоёул дєрвєн цаг унтлааа. Дараа ньтавин зїржээр хийсэн шїїс, найман литр кофе ууж, гучин тїїхий єндєр соржээ. Хоёр дахь єдрийн єглєє олон цаг сэрїїн байсны дара ахоёр гахай, гадилын бїтэн хонгорцог, дєрвєн авдар шампан дарс цохиод, Мэгж Бага Аурелианог єєрийнх нь аргыг єєрєє мэдэлгїй олж, тэгэхдээ єєрєєс нь ялгаатай нь гэвэл хар аяндаа л олчихов уу гэж сэжиглэжээ. Ингэснээр учраа нь тїїний бодсоноос хавьгїй аюултай болов. Гэтэл Петра Котесийг ширээн дээр хоёр шарсан шанагт хяруул тавихад Бага Аурелиано тархинд цус харвахын даваандээр очсон байлаа. Идэж барахааргїй байвал орхи. Хоёул хайнцсан болъё гэж Мэгж тїїнд чин сэтгэлээсээ хэлжээ. Єрсєлдєгч нь залгих тоолондоо їхэл рїї явж байхад тїїний хоолойгоор яаж ч юм давах билээ. Гэвч Аурелиано тэгж хэлээхд нь басаж байна гэж бодоод цацагт хяруулыг явуулж орхисонд иддэг иддэг гэхэд тэр нь дэндээд ухаан алдав. Мєлжсєн ястай тавган дээр нїїрээрээ даран унаад, амнаас нь галзуу нохойнх шиг хєєс сахарч, хоолой нь хоржигноод явчихжээ. Дотор нь харанхуйлж байхад єндєр цамхгийн чанх орой дээрээс ёроолгїй ангал ру нисгэчих мэт санагдаж ингэж доош и ниссээр явада яг газарт хїрэхэд л їхэх гэсэн бодол сїїлийн удаа тїр ухаан ороход нь гялсхийж, - Намайг Фернанда дээр аваач гэж дєнгєж хэлж амжжээ. Тїїнийг гэрт нь хїргэж єгсєн найз нар нь нууц амрагийн орон дээр їхэхгїй гэж эхнэртээ єгсєн амандаа хїрч байна гэж бобджээ. Петра Котес авсанд орохдоо Бага Аурелианогийн ємсєнє гэсэн чиймдэл шаахайг цэвэрлэж, хэнээр явуулдаг юм билээ гэж хїн хайж байтал амьд мэнд гарлаа гэж дуулжээ. Долоо хоноодбие илаарьшиж, хоёр долоо хоноод їхээд боссоноо тэмдэглэн урьд хожид їзэгдээгїй их найр хийжээ. Тэрбээр Петра Котесийнд суусан хэвээр байсан боловч єдєр бїр Фернандаг эргэж, заримдаа гэрийнхэнтэйгээ хамт хоол идэж байсан нь зарим зїйрлэвээс їйлийн їрээр бїх юмны байр солигдож тэрнууц амрагийнхаа нєхєр, эхнэрийнхээ нууц амраг болсон мэт болжээ. Фернанда жаал санаа амрав. Хаягдсан эхнэр тэсэхийн арагїй уйтгарт єдрїїдэд ганцаардаж, їдэрэ хєгжим тогломж, хїїхдїїдээсээ ирсэн захидлаа уншиж л цаг барж байлаа. Сард хоёр удаа Хосе Аркадио, Меме хоёрт их л урт захидал бичих боловч тїїнд ньганц ч їнэн м байдаггїй байлаа. фернанда єєрийн золгїй явдлыг хїїхдїїдээсээ нууж байв. Энэ гэрийн уйтгар гунигийг чадамгай нууж байлаа. Наранхайтан цэцэг гийгїїлж, гудамжнаас гэнэ гэнэ баярын хєгжил шуугиан цуурайтавч, їд дунд нохой
гаслам халуун болсон хэвээр боловч хадмынх нь гэр эцэг эхийнх нь дїнсгэр гэртээ єдєр ирэх туса мдалихан болж байлаа. Фернанда гурван амьд сїг, Хосе Аркадио Буэндиа гэсэннэг їхсэн сїгийн дунд ганцаардан явна. Хосе Аркадио Буэндиагийн сїнс зочдын єрєєний харанхуй буланд суугаад тїїний хєгжим тоглохыг нь их анхааран чагнана. Урьдын хурандаа Ауреиано БУэндиа ёсто йл сїг болжээ. Найдваргїйшинэ дайн їїсгэх гэж Гернельдо Маркесийг ятгараах сїїлийн удаа гарснаас хойш гэрийн мухар сахиж, туулайн бєєрийн хажууд бие засах гэж л урлангаасаа цухуйх болов. Гурван долоо хоноод нэг ирдэг їсчингээс ондоо хїн єєр дээрээ їл оруулна. Єдєрт Урсулагийн аваачиж єгснийг иднэ. Алтан загасаа урьдынх шигээ хичээнгїйглэн урласаар боловч тїїнийг нь гоёл болгож бус тїїхийн дургсал болгон авч байгааг мэдэхдээ худалдахаа болив. Нэг удаа гадаа тїїдэг асааж, хуримын єдрєєс хойш унтлагын нь єрєєг чимэглэж байсан Ремедиосын хїїхэлдэйг шатаасанд гярхай Урсула хїїгийнхээ хийж байгааг мэдсэн боловч болиулж чадсангїй. - Чи чулуу шиг зїрхтэй юм гэсэнд цаадах нь: - Юун зїрх, тасалгаанд хив их байхад гэж хариулжээ. Амаранта оршуулгын хулдсаа нэхсээр байлаа. Меме Амарантад захиа бичиж, тэр ч байтугай бэлэг явуулдаг, Хосе Аркадио нэрийг нь ч дурсах лдургїй байдгийн учрыг Фернанда ойлгохгїй байлаа. Фернанда энэ тухай Амарантагаас Урсулагаар асуулгасанд Амраната ‚Тэд їїнийг мэдэхгїй байсаар їхнэ‛ гэж хариулжээ. Амарантагийн ингэж хариулсаннь тайлагдашгїй оньсого болон Фернандагийн сэтгэлд хадагджээ. Єндєр, цэх, ихэмсэг Амаранта, хєєс шиг хєвсгєр, цас шиг цагаан банзал дандаа ємсдєг, нас явж сэтгэлийн шаналалд австаар байвч омог бардам зангаа тавиагїй. Амаранта духан дээрээ єєрийн їнсэн загалмай буюу онгон хальстайгаа байгаагийн загалмайг авч явнам билээ. Тэрбээр їнэхээр тийм тэмдэгтэй бєгєдє гагцхїї тэр тэмдэг нь гарт нь хар боодлын доор байлаа. Амаранта боодлыг шєнє ч їл авах бєгєєд єєрєє угааж индїїнэ. Амаранта бїхий л насаараа хулдас бэлджээ. Єдєр нь нэхсэнээ шєнє нь задалдаг, тэгэхдээ ганцаардаж зовохгїйн тулд бус, харин ганцаараа байхын тулд ингэдэг бололтой. Нєхрєє явсны дараа Фернанда Мемег амралтаараа гэртээ ирээд, эцгийгээ байхгїй байгааг мэдчих вий гэж яс хавтайж байлаа. Бага Аурелианогийн ухаан алдаж унаснаас хойш тэгж айхаа больжээ. Мемег ирэх їеэр тэр хоёр Аурелианог журамт эцэг, дуулагвартай хань хэвээрээ байан гэж охиндитгїїлэхээр їл барам гэрийн утйгар гунигийг мэдїїлэхгїй байхаар тохиролцжээ. Жил бїр хоёр сар Бага Аурелиано їлгэр жишээ хань болон тоглож, баяр наадам хийн, зочдыг зайрмаг жигнэмагээр дайлж, баясгалантай сэргэлэн Меме хєгжим троглон, цугласан улсыг зугаацуулдаг байлаа. Тэгэхэд л Меме эхийнхэ эзанг тун бага дуурайсан нь харагдлаа. Меме Амаранта биеэрээ байлаа. Гэвч Амаранта ба бусад бїх хїнээс єєр нь гэвэл Меме энэ гэр бїлийнхний ганцаарддаг хувь тавилангаар хараахан ороогїй, хавь орчныхондоо маш сэтгэл дїїрэн, тэр ч байтугай єдрийн хоёр цагт зочдын єрєєнд орж, хєгжимдєх дасгалаа заавал хийдэг байлаа. Гэртээ байхдаа дуртай, харихад нь залуучууд єєрийг нь баярлан шуугин угтдагийг жилжингээ мєрєєддєг, эцэг шигээ наргиж цэнгэх, хэнийг ч хєл алдан
зочлохоос буцахгїй зантай нь ив илт ажээ. Гурав дахь удаагийн амралтаар Меме хэнээас ч асуулгїй, хэнд ч урьдчилж хэлэлгїйгээр дєрвєн гэлэмаа, ангийнхаа жаран найман охидыг манайд долоо хоног бай гээд дагуулаад ирэхэд нь эцгийнхээ муу занг дуурайсны анхны тэмдэг мэдэгдэн билээ. - Яасан гайтай юм бэ! Энэ хїїхэд эцэг шигээ ухаангїй юм гэж Фернанда уйлагнажээ. Хєх дїрэмт палаажтай охидыг унтуулах ор, дїїжин ор айлынхнаасаа гуйж, есєн ээлжээр хоол идїлж, угаалгын єрєєний хуваарь гаргаж, єдєржин гэр дотуур цааш нааш холхиулахгїйн тулд дєчин мухар санадр тїр хэрэглэх хэрэг гарлаа. Ёстой нэг баларч гїйцэж байлаа. Шааг шууг хийсэн тэр олон охидын сїїлч дєнгєж єглєєний хоол идэж дуусахад эхний ээлж нь єдрийн хоол идэж дуусахад эхний ээлж нь єдрийн хоол идэж болж, дараа нь оройн хоол идэх болдог учир долоо хоноход сурагчид дєнгєж гадилын тариалан л їзэж амжжээ. Шєнє болоход гэлэнмаа нар шавь нараа оронд ньхєєж оруулах гэж їйлээ їздэг, тэднийг яаж ч хичээлээ гэсэн сургуулийн уйтгарт сїїлд дуу дуулсан эцэхээ мэддэггїй охид бєєнєєрєє гадаа заавал їлдчихсэн байдаг байлаа. Нэг удаа тэд бус болох гээд дандаа ус болж явдаг Урулагэгээ л дайраад унагаачихсангйї. Нєгєє нэг удаа хурандаа Аурелиано охидын дэргэд туулайн бєєр модны доор шээчихсэнээс болж гэлэнмаа нар баахан хэл ам хийв. Амранат шєлєнд давс хийж байгаад нэг гэлэнмааг гал зууханд орж ирнэ‛ Тогоонд юун цагаан нуниаг хийв?‛ гэж їгэнд дурлахад нь, - Хїнцэл гэж хариулаад бас бєєн хэрэг мандуулжээ. Ирсэн їдшээ охид унтахын ємнє бие засах гэж жорлонд оочирлоод, сїїлийнх нь шєнийн нэг цагийн орчим тїїнд оржээ. Тэгэхэд нь Фернанда далан хоёр хєтєвч авч єгсєн боловч шєнє оочирлодгийг нь болиулаад єглєє зогсдог болгосноос цаашгїй. Учир нь їїр цайхаас аваад жорлонгийн хажууд охид хєтєвчєє угаах гэж шлээ харан жагсах болов. Зарим сурагч салхинд цохилуж, зарим нь шумжууланд хатгуулан%, хазуулсан газар нь їсэрхийлэн хавдсан боловч олонхи нь хїнд сорилтыг хатан зоригоор давж, єдрийн хамгийн халуун цагт ч цэцэрлэгээр аргалж байгаад гїйлддэг байлаа. Зочдыг явсан хойно їзвэл бїх цэцэг няц гишгэгдсэн, тавилга сэлт хэмхэрсэн, хана туурга сараачигдаж зурчигдсан нь залбирч, эвдэрч хэмхэрсэн юм ч яамай гэж боджээ. Ор, сандлыг эздэд нь эргїїлж єгєєд, далан хоёр хєтєвчийг Мелькиадесийн єрєєнд єржээ. Урьдын сайн цагт энэ гэрийн оюуны бїх амьдрал болж байгаад орхигдсон тасалгаа тїїнээ схойш ‚хєтєвчийн тасалгаа‛ гэгдэх болжээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиагийн бодлоор бол энэ нь яг оносон нэр бєгєєд Мелькиадесийн єрєє тоосонд \дарагддаггїй, эвдэрч мууддагїйд гэр хотлоороо гайхдаг боловч хурандаа бол тїїнийг хогийн газар гэж боддог байжээ. Ямар ч байлаа гэсэн хурандаа хэнийх нь зєв облохыг ер сонирхдог янзгїй. Фернандаг хажуугаар нь хєтєвч зєєн єдєржин гїйж юм хийлгэхгїй байсанд л тасалгаанд юу хадгалагдах болсныг мэдсэн ажээ. Тэр їед Бага Хосе Аркадио дахин ирэв. Тэрбээр хэнтэй ч мэндлэлгїй, шулуухан явсаар гудмын нєгєє їзїїр хїрч урланд ороод хурандаатай юу ч юм аминчлан ярилцжээ. Урсула тїїнийг харахгй байсан боловч харгалзагч нарын ємсдєг савхин гутлын дуугарах чимээгээр таниад, гэрийнхнээсээ,
ихрийнхээ єрєєснєєс тїїний хэчнээн холдон хєндийрсєнд, хїїхэд байхдаа хувцсаа солин амьтны толгой эргїїлэн тоглож байсан хоёр одоо огт тєсгїй болсонд гайхаж байлаа. Бага Хосе Аркадио єндєр, туранхай бєгєєд ихэмсэг, сарациных1 шиг бодлогошронгуй, гунигтай бор царай нь нэг л баргар 1 Сарацин – Эртний Аравийн нїїдэлчин овог. – Орч. Сїїдэртэй байлаа. Тэрбээр эцгийн талынхнышг дуурайхаасаа эх Санте Софи де ла Пеьдадыг илїї дуурайсан бєгєєд Урсула манайхан гэж ярихдаа нэрийг нь орхичихоод, тїїндээ єрєийгєє зэмлэдэг байлаа. Бага Хосе Аркадио дахин гэртээ ирж, хурандаа ажлаа орхин тиїїнтэй урландаа уулзаж байгааг Урсула мэдэхдээ урьдын явдлыг нэхэн санаж, Бага Хоес Аркадио бага байхдаа ихрийнхээ єрєєсєнтэй байраа сольж гэсэн сэжиг нь батжиж нєгєєх нь биш чухамхїї энэ л Аурелиано гэж нэртэй болох ёстой байх хэмээн боджээ. Тїїний яаж амь зуудгийг хэн ч нарийн їл мэднэ. Нэг їе ‚Малгай тавивал манайх, маргааш явбал хїнийх‛ гэгчээр явж, Пилар Тернерагийнд зодоо ч тахиа їржїїлж, захимдаа тэнд хонож, франц дууч эмсийн унтлагын єрєєнд бараг бусад бїх хоногийг тєєрїїлдэг байлаа. Хїсэж сонирхсон, хичээж эрмэлзсэн юм байхгїй, амьдралын давалгаанд туугдан хєвж явдаг, Урсулагийн одны аймгийн тєєрч тэнэсэн нэгэн од байлаа. Їнэнийг хэлэхэд, Бага Хосе Аркадио хурандаа Геринельдо Маркесийн хїн яаж бууддагийг їзїїлэх гэж бус, буудуулж байгаа хїний гунигтайхан бєгєєдтохуутайхан инээмсэглэхийг насан туршаа санаж яваг гэж єєрийг нь хуаранд аваачсан тэр нэгэн єглєєнєєс хойш тэдний хїн биш болж, єєр бусдынх нь байж нэгэнт чадахгїй болжээ. Аль эртнээс буюу хїїхэд байхаас сэтгэлд їлдсэн цорынганц юм гэвэл энэ л байлаа. Дивангалбын їеийн хантааз, хэрээний далавч шиг хєвєєтэй бїрх ємссєн євгєн тэнгэр гялалзсан харагдах дєрвєлжин цонхын дэргэд хачин сонин юм ярьж байсныг бас санадаг байлаа. Гэвч хэдий їед ингэж байлаа гэдгийг Бага Хосе Аркадио мэддэггїй. Тэр євгєн сэтгэлд нь сэв ч суулгаагїй, сайн юманд ч сургаагїй, дїр нь бїїр тїїхэн л їлдэн байдаг бол хїн будахыг їзсэннь бїх амьдралынх нь замыг тодруулж єгсєн ажээ. Нас ахихын хэрээр энэ дїр цагийн урсгалаар ойртох мэт сэтгэлд нь тов тодхон санагдах болжээ. Урсула, Бага Хое Аркадиогоор хурандаа Аурелиано Буэндиаг хар нїхнээс нь гаргуулах гэж їзээд алдав. ‚Цаадхыгаа кинонд явъя гээ. Кинонд дургїй нь дургїйл л дээ, гэхдээ эрїїл агаарт гараг‛ гэж гуйжээ. Гэвч Бага Хосе Аркадио тїїнийгуйсныг хурандаагийн адил чихний харжуугаар єнгєрсїїлснийг, тэрхоёр хоёулаа яг адилхан ямар ч юм сонирхдоггїйг Урсула асар удалгїй анзаарчээ. Урланд хаалгаа тїгжээд єчнєєн цагара юу ярьдгийг Урсула мэдэхгїй. Гэвч эд бол тэднийхний доор ойролцоо юм бодож санаж явдаг хоёрхон хїн гэдгийг Урсула ойлгож байлаа. Їнэнийг хэлэхэд, Бага Хосе Аркадио Урсулагийн гуйсныг бїтээе гэж бодсон нь биелїїлж чадахгїй байв. Сурагч охидын хєлд дарагдсан нь хурандаагийн тэвчээрийг баржээ. Тэрбээр хив хорхойн амтат зууш болсон Ремедиосын хїїхэлдэйг аль хэдийн їгїй хийсэн боловч унтлагын єрєєнд
хив хорхой бас л их байна гэдгээр шалтаглан урландаа дїїжин ор єлгєж, бие засах гэж л гадаа гарах боллоо. Урсула хурандаатай хамгийн энгийн яриа ч їїсгэж чаддаггїй байв. Хїїгийнхээ урланд орохдоо, тавагтай хоол руу ч харахгїй, ширээний нєгєє булан тийш тїлхэж орхиод, шєл нь царцаж байна уу, мах ньхєрч байн у гэж сана азовохгїй, алтан загасаа л засаж янзалсаар суух болно гэдгийг мэддэг байлаа. насны наран хэвийсэн хойноо дайн хийхэд нь хурандаа Геринельдо Маркесийн туслахаас татгалзсанаас хойш улам ч догширчээ. Улам зожиг, улам тїгжигдмэл болж, гэрийнхэн нь тїїнийг їхсэнээс єєрцгїй бодох болов. Аравдугаар сарын арван нэгэнд хажуугаараа єєнгєрч явсан цирк довжоон дээр гарч харахаас ємнє хурандааг хїнлэг сэтгэл гаргаж байхыг хэн ч анзаарсангїй. Энэ нь хурандаа Аурелиано \Буэндиагийн хувьд сїїлийн хэдэн жилийн бусад бїх єдрєєс ялгарах юмгїй єдєр байлаа. Єглєєний таван цагт хашаанд бах, хїїрэлзэгэнэ дуугарахд сэржээ. Бямбад эхэлсэн бороо аанай л шивэрч байлаа. Цэцэрлэгийн модны навчиндз борооны шижгэнэн шивнэхийг сонсдоггїй юм аа гэхэд ясаа хїйт оргиход бороо орж байна гэдгийг тэртэй тэргїй мэдэх сэн билээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа аанай л ноосон цув, маш хуучны загвартай ‚готын дотуур ємд‛ гэж єєрєє нэрлэсэн урт бїдїїн даавуун дотоож ємссєн балаа. Усанд орох гэж байсан учир ємдєє ємссєн боловч товчилсонгїй, цамцныхаа заханд дандаа хийдэг алтан чагтаа хийсэнгїй. Дараа нь цуваа толгой дээгїїрээ юїндэншиг нємрєєд, налмийн унжсан сахлаа дээш имэрснээ гадаа бие засахаар гарчээ. Нар гарах болоогїй, Хосе Аркадио буэндиа бороонд илжирсэн далдуу модны навчин саравчин доороо унтсаар байлаа. Хурандаа аанай л эцгийгээ харсангїй, хий сїг шаахай дээрээ халуу оргитол шээхэд срж, хїїдээ їл ойлгогдох нэг юмхэлсэн боловч цаадах нь дуулангїй. Хурандаа хїйтэн чийгтэйд даарсандаа бус, аравдугаар сарын мананд сэгэл нь нэг л тавгїй байсандаа дараа усанд оръё гэж шийджээ. Урлан руугаа орох гэж явтал Санта Софи де ла Пьедад зуух галлаж утааны їнэр гарсанд, галзууханд орон гїцтэй кофе буцлахаар аяга чихэргїй кофе авъя гэж санажээ. Санта Софи де ла Пьедад єглєє бїр асуудаг шигээ ‚Єнєєдєр хэдэн бэ? Ямар гариг вэ?‛ гэж асуусанд‛ Аравдугаар сарбын арван нэгний мягмар гариг‛ гэж хариулжээ. Байгаа їгїйг нь урьд ч сайн мэддэггїй байсан, одоо ч сайн мэдэхгїй байгаа эмэгтэй ємнє нь зогсож, царай нь тайван, галыгн гэрэлд шаргалтан байхыг хараад, нэг удаа дайны ид дундуур, мєн л аравдугаар сарын арван нэгэнд харжуудаа нутаж байгаа хїїхнийг їхчихэж гэдгийг амьтны зєнгєєр мэдээд сэрснээ санажээ. Тэр хїїхэн їнэхээр їхчихсэн байж билэ. Сайхь хїїхэн ‚Єнєєдєр хэдэн бэ?‛ гэж уг явдал болохоос цагийн ємнє асууж байсан учир тэр єдрийг тогтоожээ. Гэвч їїнийг санахдаа ч Аурелиано Буэндиа совингоо огт байхгїй болсныг їл анзаарчээ. Гїцтэй кофе буцалтал зїгээр суухаар гэж тэр эмэгтэйг бодож, тэгэхдээ уйтгар тєрж сїйд болох болов уу гэж айсангїй. Хав харанхуйд бїдэчсээр євєрт нь орж ирсэн болохоор эмэгтэйн нэрийг ч яаж мэдэх вэ, царайг нь ч яаж харах вэ дээ. Єдий тєдий хїїхэн яг л ийм замаар єєр дээр нь ирж байсан болохоор хурандаа чухамхїї тэр эмэгтэй анхны янаглалын элчинд ухаан жолоо алдаж, нулимсандаа золтой л живчихэлгїй, ‚Їхэн їхтлээ чамайг хайрлана гэж їхэхээсээ цагийн ємнє ам тангараг тавьж байсныг санасангїй. Урландаа эргэж ирээд энэ эмэгтэйг ч, єєр эмэгтэйгч бодсонгїй, тємє лаазанд хадгалж байсан алтан загасаа тоолох гэж гэрэл асаав. Загас нь арван долоо болсон байлаа. Загасаа
зарахаа больсноос хойш єдєрт хоёр загас хийгээд, хорин тав хїрэхтэй ньхамт сєєрєг нь хєєрєгтєє хайлулж, дахин ажлаа эхэлдэг байлаа. Єглєєжин юу ч бодолгїй ажиллаж, ажилдаа улайраад арван цагт бороо ширїїссэнийг ч анзаарсангїй, урлангийн хажуугаар нэг нь ‚Гэр туж ус болох нь, хаалгаа хаагаарай!‛ гэж хашгиран єнгєрєхийг ч мэдсэнгїй. Урсулаг хоол авч орон, гэрэл унтраатал єєрийгєє ч мартаж орхисон байлаа. - Ямар их бороо орж байна аа! Гэж Урсулагийн хэлэхэд, - Аравдугаар сар хойно араг байж уу гэж хариулжээ. Ингэж хэлэхдээ энэ дєрийн анхныхаа алтан загасанд бадмаараг нїд шигтгэж байсан тул дээш ч харсангїй. Гагцхї ажлаа дуусгаж загасаа лаазтай бусад загас руу нийлїїлээд сая шєлєє уухаар суужээ. Параа нь сонгинотой жигнэсэн мах, цагаан будаа, мєн тавган дээр байсан шарсан гадилыг их л удаан иджээ. Сайн муу ямар ч їед холонд нэг л адил байдаг байв. Хоолны дараа амармаар болов. |Шинжлэх ухааны їндэстэй гэмээр мухар сїжгээс болоод хоолоо шингэтэл хоёр цагер ажил хийдэггїй, ном уншдаггїй, усанд ордоггїй, хурьцал їйлддэггїй билээ. Ингэх хэрэгтэй гэж сїсэглэн итгэснээс хурандаа Аурелиано Бунэдиа хэд хэдэн удаа цэргээ цус харвах аюулд орулах вий гэхдээ хоолны дараа байлдааны ажиллагаа эхлэхийг хйошлуулж байлаа. Тэрбээр орон дээрээ хэвтэж, тонгоргоор чихээ ухаж байгаад дорхноо унтчихав. Єєрєє цагаан ханатай хоосон байшинд орж байна, энэ босгоор алхаж байгаа анхны хїнболох учир их л зовж байна гэж зїїдэлжээ. Урьд шєнє, ер нь сїїлийн хэдэн жил олонтаа яг ингэж зїїдэлж байгааг зїїдэн дундаа санаж, сэрэхдээ їїнийг санахаа больчихдог, яагаад гэвэл эргэж зїїдлэгддэг зїїд зєвхєн зїїдэнд л дахин санагддаг юм байна гэж ойлгожээ. Їнэхээр минутын дараа їсгийн урлангийн хаалга тогшиход хурандаа нїдээ нээн, санамсаргїй дугхийж, юу ч зїїдэлж амжсангїй гэсэн бат бодолтой сэрээд. - Єнєєдєртєє хэрэггїй. Баасанд ир! Гэж їсчинд хэлжээ. Гурван єдєр хусаагїй тул бууралтаж яваа сахал нь ургасан боловч энэ удаа больё, баасанд тэртэй тэргїй їсээ авахуулах тул нэгмєсєн авахуулъя гэж боджээ. Єдєр тухгїй унтсаны дараа хамаг биений нь хїйтэн хєлс чийхарч, суганы нь шархны сорви шархиран євдєв. Бороо зогсоон боловч наргараагїй байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиаг чнаг хэхрэхэд, шєлний исгэлэн амт тагнайд нь амтагдсан нь цуваа нмєрєєд, жорлон яв гэж бие махбод шаардаж байгаагийн дохио байлаа. Тэнд гаргадгаа гаргаснаас хойш нэлээн саатсанаа, одоо очиж ажлаа хийх цаг болж гэдгийг зуршлаараа ойлгов. Єнєєдєр чинь мягмар, гадил\ын компани ажилчдадаа цалин тавьж байгаа учир Бага Хосе Аркадио ирсэнгїй гэж жорлонд сууж байхдаа боджээ. Тэгж обож байснаа нэг мэдэхэд дайны тухай бодож хэлсэн байлаа. Сїїлийнїед нэг юм бодоход л дайны тухай бодол руу орчихсон байдаг болжээ. Хурандаа Геринельдо Маркес ‚Духандаа цагаан сартай морь олж єгєн‛ гэж нэг амлаад дахиад тэр тухай дурсаагїйг санав. Дараа нь дайны хэсэг бусаг явдлыг санаж, урьдын явдлаа ингэж бодоход баяр ч тєрсєнгїй, учир нь дайны тухай нэгэнт бодохгїй байж чадахгїй байсан болохоор сэтгэл хєєрч зоволгїгйээр тайван бодож сурсан юм санжээ. Урлсан руугаа явж байхдаа агаар хуурай болсныг анзаарч, усанд орох гэсэн боловч угаалгын
єрєєнд Амарнат орчихсон байв. Тэгээд хоёр дахь загасаа хийж эхэллээ. Сїїлийг нь хийж байтал гэнэт нар тэнгэрийн хаяанаа сэрчээрээ тэмїїлэн гарч ирээд, эргэн тойрны бїх юм загасчны хуучин завь адил чахраад явчих шиг санагдав. Гурван єдрийн бороонд угаагдсан гааарт нисдэг шоргоол дїїрчээ. Нэг мэдвэл шээс нь учиргїй хїрсэн байсан боловч загасаа эвлїїлж дуутстал тэсэв Дєрвєн цаг арван минутад гадаа гартал зэс бїрээний холоос цангинах, том бємбєрийн сїртэй нижгэнэх, хїїхэд багачуудын баясан хашгиралдах дуу чихийг нь дэлсэхэд олон жиийн хойно анх удаа уйтгар тєрж, эцгийнхээ мєс їзїїлэхээр єєрийг нь цыганууд дээр авч очсон тэр гайхамшигт єдєр дахин санаанд нь оров. Санта Софи де ла Пьедад гал зууханд хйиж байснаа охиод гудамжинд гїйн гарч, - Энэ чинь цирк байна! гэж хашгирчээ. Хурандаа Аурелиано Буэндиа туулайн бєєр мод руу явах оронд бас гудамжинд гарч, гудамжаар явж байгаа жагсаалыг харж байгаа бєєн улсын дунд оров. Зааны нуруун дээр алтанхувцас ємссєн эмэгтэ явж байлаа. Ганц бєхтэй хєєрхийлєлтэй тэмээ явж байлаа. Голланд бїсгїйн байдлаар хувцасласан баавгай хєгжмийн аяар хєдлєн халбагаар тємпєн нїдэж явлаа. Тэднийг єнгєрсєн хойно нарны гэрэл туссан хоосон газар, нисэлдэх шорголж яая даа байз гэсэн байдалтай хэдэн алмай амьтнаас єєр юу ч їлдсэнгїй, дахиад л хєєрхийлєлтэйеэ ганцаардан хоцорвой. Тэгэхэд цикийг бодсоор туулайн бєєр тийш явж, шээж байхдаа тїїнийг бодох гэсэн боовч сэтгэлд нь орж єгєхєє болив. Тэгээд хїзїїгээ нугжийлгэн, духаараа туулайн бєєр мєргєн таг боллоо. Гэрийнхэн нь болсон явдлыг хойд єдєр мэджээ. Арван нэгэн цагт Санта Софи де ла Пьедад арын хашаанд хог хаях гэж гарахдаа туулайн бєєр рїї харцага нилсэлдэж байгааг їзжээ. ***
***
***
Мемегийн сїїлийн амралт хурандаа Аурелиано буэндиагийн їхсэн гашуудлын єдєртэй давхцав. Хаалга цонхоо бин битїї хаасан гэрт баяртай манатай байлаа. Юм ярихад шивнэн ярьж, хоол идэхдээ чив чимээгїй идэж, єдєрт гурван удаа уншлага уншиж, єдртийн амралтийн їеэр хийдэг хєгжмийн дасгал оршуулгын хєгжим аятай хийдэг хєгжмийн дасгал оршуулгын хєгжим аятай сонсдож байлаа. Фернанда хурандааг цаагуураа їзэж чаддаггїй байсан боловч їхсэн дайсныхаа дусргалыг засгийн газрын ёслол тєгєлдєр хїндэгэсэнд цочирдон гайхаж тийм хатуу бэлэвсрэл зарлажээ. Бага Аурелиано охиныхоо амралтаар урьдынхаараа гэртээ хонож, Фернанда хууль ёсны ханин йэрхээ сэргээх талоаар жаал зуга аюм хийсэн бололтой бєгєєд учирнь Мемег жил бооод ирэхэдохин дїї нь дєнєгж гарсан байлаа. Эхийнх нь хїссэнээс зєрж, тэр охинд Амаранта Урсула гэж нэр єгчээ. Меме сургуулиа дїїргэлээ. Сургууль тєгссєнийг нь тохиолдуулан хийсэн баяраар тїїнийг арван долдугаар зууны їеийн ардын аяыг гялаллзтал тоглсоны дараа ‚Даруулт хуурчийн мэргэжил олголоо‛ гэсэн дипломыг санал нэгтэй баталжээ. Мєн тэрбаяраар гашуудал тайлсан билээ. Мемегийн гайхалтай хувирч чаддагнь уран чадвараасаа илїї зочдод гайхагдаж байлаа. Хєнгємсєг, тэрч байтугай яльгїй нялхамсуу зантайг
харвал ултай суурьтай юм хийж чадахгїй гэж бодгдмоор боловч хєгжмєє бариад суухаараа тєрєл аржилсанюм шигболж, бїрнээ насанд хїрсэн хїний буурьтай болчихдог байлаа. Їнэнийг хэлэхэд, Меме хєгжимд оцнгой дур авьяасгїй боловч эхийнхээ їгнээс зєрж чадахгїй, даруулт хуураар дээд зэргээр сайн тоглож сурахгэж биеэ албаджээ. Тэрбээр єєр ямар чажлыг тэгж биеэ албадан байж сурч чадах байлаа. Бга байхынхаа Фернандагийн хахир чангад, бїх юмыг бусдын ємнєєс шийдэж байдагт залхаж, эхийн хатуу гараас гарч байвал тїїнээс хэцїї хїтїїг їзсэн ч яах вэ гэж боддог болжээ. Сургууль тєгссєн ёслол дээр бїсгїй готоор 1 дармалдаж, гоё їсгээр бичсэн їнэмлэхтэй бослноороо дуулгавартайдаа тєдийгїй яс амар байх гэсэндээ авсан їїргээсээ чєлєєлєгдлєє гэж санаж, одоо л нэг зєрїїд Фернанда музейд л тавивал таарах бослон эд байна гэж гэлэнмаа нарын шоолсон хєгжмийг дахин тоглуулах гэхгїй бахй гэж боджээ. Ингэж тооцоолсон нь эндїї болжээ гэж эхний хэдэн жилд санагджээ. џ агаад гэвэл хотынхны тэн хагас нь гэр бїлийн дайллага, буян хийх концерт, сургуулийн їдэшлэг, эх оронч ёслол Дээр тїїний даруулт хуурын эгшгэнд нойро авч амжсан боловч Фернанда охиынрхоо авьяас билгийг їнгэлж чадах хїн гэж їзсэн шинэ хїн бїрийг гэртээ урьсаар байлаа. Гагцхїї Амаранта бие барж, гэрийнхэн дахин бэлэвсрэлийн ёс їйлдэхэд Меме хєгжмєє цоожлоод эхийгээ хэдийд, хэнээс болж тїлхїїр алагболж вэ гэж мєшгєж мєрдєнє гэж айлгїйгээр тїлхїїрийг нэг шїїгээнд нуужээ. Тэр хїртэл бсгїй тухайн їедээ сургууль хийж байсан шигээ авьяасаа олонд эвчээртэйгээр їзїлсээр байлаа. Ингэснээрээ ч дураар байх боломж олж авч балйаа. Ингэснээрээ ч дураар байх боломж олж авч байлаа. Фернанда охиныхоо їг дууламтгайд сэтгэл дїїрэн, олон нийтээр ур чадварыг бахдан хэлэлцэж байгаад омог бардам байсан учир гэртээ найзохидоо бєєнєєр нь авчрах, гадилын тариалангаар зугаалах, Антонио Исабель ламбугайн сайшаасан киног бол Бага Аурелианотой буюу итгэж болох хатагтай нартай їзэхээр явахыг нь хориглдоггїй байлаа. Наргиж цэнгэж байхад нь Мемегийн жигнхэнэ сонирхол тодорно. Бїсгїй дэг жруам, сахилга бат гэхээр їстэй толгой нь арзайдаг, шуугиант найр наадам гэхээр нїд нь сэргэдэг, найз бїсгїйчїїлтэйгээ тэр энїїнд дурласан, энэ тэрїїнд дурласан гэж хошуу худалдацгааж, тамхи татаж сурах гэж оролдож, эрчїїдийг тйим ийм гэж хэл амаа билїїдэн хэдэн цагаар нэг далдхан газар суухдаа дуртай байлаа. Нэг уда агурван лонх нишингийн ром архи уучихаад, хувцсаа тайчин, чиний бие минийхээс тийм байна, минийх чинийхээс тийм байна гэх зэргээр зїйрлїїлэн хэмжиж гарчээ. Меме тэр їдшийг хэзээ ч мартахгїй. Амуу соёлжны їндэс 1 Гот їсэг- єнцєгтэй дармал їсэг
зажилсаар хоолны єрєєнд орвол Фернанда, Амаранта хоёр хар цагана дуугїй хооллон сууж байсанд ширээнэ эочиж уухад тэр хоёрын хэн нь ч тїїний нэг л хачин байгааг мэдсэнгїй. Їїний ємнє Меме найз бїсгїийнхээ унтлагын єрєєнд нулимсаа гартал инээж, сїнсээ зайлтал уйлан хоёр цаг їймрээд, урьд сїмийн сургуулиас оргомоор оргомоор, ‚Тэр даруулт
хуураараа єєртє л бургуй тавь‛ гэж хэлмээр хэмээр байвч зїрх хїрдэггїй байснаа сая дотроо уужрахад гэнэт бєєн зориг оржээ. Ширээний эхэнд сууж мєнхийн рашаан мэт дотрыг нь аятайхан болгох тахианы шєл идэж байхад нь Фернанда Амаранта хоёрын їнэн дур дурайтал харагджээ. Тэдний засдаг зантай, мулгуу урхаантай, дэгэїїр сэвэх солиот бодолтойг нь улаан нїїрэн дээр нь хэлээд тавьчихмаар болсноо арайхийн амаа татжээ. Хоёр дахь амралтынхаа їеэр Меме эхийнхэ эзанг сайн мэддэгийн хувьд, эцгээ ёсыг бодсондоо гэртээ байдгийг дуулаад, тїїний талд орж билээ. Хожим нь Петра Котесийн тухай єєртєє тєсєєлєєд эцгийнхээ нууц амрагийг эхээ дуртайяа болгох сонгэж бодож билээ. Меме энэ бодож байгаагаа ил гаргаад хэлчих юм бол ямар хэрэг мандах болгэж согтуу ухаанаараа баясан бодоок, дотроо инээд нь хїрч байсанд Фернанда ажиглаад, - Чи яав? Гэж асуувал Меме: - Зїгээр. Та хоёрт хэчнээн хайртайгаа сая л мэдлээ гэж хариулжээ. Амаранта энэ їгэнд їзэн ядах єнгє илэрхий сонсогдсонд хиртхийн айжээ. Гэтэл Фернанда сэтгэл уяраад, шєнє дунд Мемег толгой нь ангалзан, бєєлжиж эхлэхэд золтой л галзуурсангйї. Фернанда охиндоо бїтэн шил тосон тууга уулгаж, гэдсэн дээр нь халуун жин, толгойд нь хїйтэн жин тавьж, этгээд байрын шин э франц эмчийн хоёр цагїзсэний эцэст эмэгтэй хїний жирийн євчин байна гэсэн бїрхэг онош тавин цагаан хоол идїїл гэснээр цагаан хоол єгч таван єдєр гэрээс гаргасангїй. Меме зїрх їхэж,сэтгэлээр унаж, ингэж шалдаа буусан учир хїлээхээс єєр мэх байсангїй. Таг сохорсон боловч тэнхлїїн, гярхай хэвээрээ Урсула л хар ухаанаараа онош тавьж: ‚Миний бодоход, согтуу хїнийгл тэгж эмчилдэг сэн дээ‛ гэж єєртєє хэлжээ. Гэвч дорхноо энэ бодлоо орхиж, тэр чбайтугай єєрийгєє гоомойдож байна гэж зэмлэжээ. Бага Аурелиано Мемегийн гутранги байгааг їзэхэд гэмших сэтгэл тєрж, охиноо хойшид харж хандаж явна гэсэн ам єгчээ. Тийнхїї эцэг охин хоёрын хооронд халуун дотно харьцаа їїсэж, эцэг нь архидан цэнгэж, ганцаардан зовохоос тїр холдоход, охин нь ээжтэйгээ гарцаагїй тїнжин хагардаг дээр тулаад байсан нь хойшилж хаширтал харж цагдахаас ангижрав. Тэр їед Бага Аурелиано Меметай їдэш цуг байвал болох нь тэр гээд хэнтэй ч уулзахыг больж, тїїнтэй кинонд явах юм уу, цирк їзэж, завтай цагийнхаа ихэнхийг охиндоо зориулах болов.Сїїлийн хэдэн жилд Бага Аурелиано замбараагїй таргалж, єєрєє гутлаа їдэж, урьдсынх шиг хїссэнээ хийж чадахгїй болсондоо заннь их хувирчээ. Охинтойгоо хамт байх болсноор урьдынх шигээ хєгжилтэй болж, тїїний дэргэд байхад сэтгэлнэг л єег байснаар архи дарстай нєхєрлєдєг нь аажмаар багасав. Мемехаврын яргуй шиг цэцэглэж байлаа. Амаранта нэг их хєєрхєн байгаагїй шиг Меме бас тийм хєєрхєн биш боловч нїдэнд дулаахан, эгэл даруухан, харангуут л сэтгэл татах увдистай байлаа. Тїїний орчин їеийн байдалтай нь хуучирсан бєєрєнхий їзэлтэй, хахир зангаа нууж чаддаггїй Фернандагийн хувьд доромжлол болдог боловч Бага Аурелиано тїїнийг нь сайшааж, элдвээр єєгшїїлдэг байлаа. Бага Аурелиано охиноо хутагт нарын аймтгай харцнаас багын айдаг байсан унтлагынх нь єрєєнєєс гаргаж, шинэ єрєє засаж єгєєд, хаан ширээ шиг ор, том гоёлын ширээ тавьж, хилэн хєшиг хийж, ингэснээрээ Петра Котесийн байрыг яг дуурайлгаж байгаага аанзаарсангїй. Бїр ч гар султай байж, хэчгнээн мєнг
єгч байгаагаа ч тооцоолдоггїй, Меме єєрє єл халааснаас нь авдаг байлаа. Бага Аурелиано гадилын компанийн дэлгїїрээс авч болох эмэгтэй хїний гоо сайхны бїх шинэ зїйлийг охиндоо авч єгчээ. Мемегийн унтлагын єрєєнєє хумс єнгєлдєг зїлгїїр, їс эргїїлдэг хайч, шїд єнгє оруулдаг, гоо сайхны шинэ зїйл, єнгє зїс сайхан болгох хэрэгсэл єдий тєдийгєєрєє дїїрчээ. Фернанда энэ тасалгаанд орох брийдээ охины нь гар нїїрийн хэрэгсэл хийдэг шигээ франц дууч эмсийнхтэй адилгэж бодохдоо эгдїї нь хїрдэг байлаа. Тэр їед Фернанда ярдаг зантай, сул биетэй Амаранта Урсулатай ноцолдоод, їл їзэгдэх оточтой сэтгэл догдлуулсан захидлаар харилцаад завгїй байжээ. Иймээс эцэг охин хоёрын сїжирхээд байгааг мэдэхдээ Мемег Петро Котесийнд хэзээ ч аваачихгїй гэсэн ам Бага Аурелианогоос аваад л зогсжээ. Ингэж болгоомжилсон нь илїїц байлаа. Учир нь аав охин хоёрын дотно байгаад Петро Котес урам хугарч, мемергийн тухай сонсохыг ч хїсэхгїй байжээ. Бага Аурелианогийн нууц амраг урьд нь айгаагїйгээрээ айж, Меме хїсэх юм бол їхтлээ хайрлуулж явахаар боллоо гэж бодож байсан янаг хїнийгнь холдуулж, Фернандагин чадаагїйг чадна гэж зєнгєєрєє мэдэж байлаа. Бага Аурелиано нууцхан армагийнхаа ууртай ширэв татахыг анх їзэж, хорон їгээр дайрахыг оснсож, нєгєє авдрыг нь гэрт нь буцаах вий гэж жаахан эмээх болов. Гэвч їїндээ ч арай тулсангїй. Петра Котесийн амрагаа судалсан шигхэн чэрэгтэй хїнийг тэгж судлаагїй. Амьдралаа элдвээр засаж залруулж, єєрчилж барьж тєвєг удахад Бага Ауреиано туйлаас дургїй тул авдрыг нь буцаахгїйгээ Петра Котес мэдэж байлаа. Иймээс Петра Котесавдрыг нь гэртээ байлгаад, хайртыгаа урдаа барьдаг ганц аргаараа охиноос нь булааж авах гэж їзэв. Тэрбээр дэмий хїчин сїйтгэжээ. Меме эцгийнхээ хэрэгт оролцох гээгїй, хэрвээ оролцдог юм аа гэхэд Петра Котест л ашигтай байх байв. Мемед хїн хорлох зав ч байсангїй. Єдєр бїр гэлэнмаа нарын зааснаар унтлагынхаа єрєєг цэвэрлэж, ор дэрээ хураана. Єглєє нь гонхонд хувцсаа янзалж, нэг бол юм хатгамаллаж, їгїй бол Амарантагийн хучин гар машинаар юм оёж байдаг билээ. Їдийн хоолны дараа бусад нь хоёр цаг унтаж байхадтэрбээр даруулт хуураа дарах сургууль хийгээд, ингэж биеэ гаргуунд гаргаснаар Фернандаг тайтгаруулж байгаагаа мэддэг байлаа. Мєн ийм л бодлоор сїмийн зах, сургуулийн баяраар концерт тоглоно. Гэвч урилга ирэх нь улам цєєрсєєрб айлаа. Орой нь энгийн гэг палааж, їдээстэй єндєр єсгийтэй ємсєж аваад, аэцэгтэйгээ нэгтийшээ явахгїй бол їерхдэг охидтойгоо оройн хоол идэхээр вядаг байв. Гэвч Бага Аурелиано дандаа шахам охин дээрэ эижр, кинонд дагуулан явна. Мемегийн найз гэвэл гурван америк бїсгїй байлаа. Тэр гурав цахилгаагнжуулсан хонууриасаа алудуран гарч, Макондогийн охидтой їерхэх болжээ. Тэдний нэг нь Патриц Браун байлаа. Бага Аурелиангийн дайлж зочилсонд баярласан ноён Браун Мемег гэртээ оруулж, бямба гаригийн бїжигт урьжээ. Энэ бїижг дээр л гринго уугуул нутгийнхантайгаа харилцдаг байлаа. Фернанда Мемегийн уригдсаныг дуулахдаа Амаранта Урсула, їл їзэгдэх оточ нарын тухай бїр мартаж орхиод, орилж чарлаж, улйж хайлж сїйд болжээ. ‚Чи бодоод їз, хурандаа булшиндаа юу бодож байгаа бол!‛ гэж тэр Мемед хэлжээ. Фернанда, Урсулагаар дэмжїїлэх гэж ч їзэв. Гэвч Фернандагийн бодсоноор болсонгїй, ганцхан, шїтээнээсээ няцалгїй, протестант шашинд орохгїй л бол бїжигт очих, їе тэнгийн америк бїсгїйчїїлтэйгээ найзлахад буруу нь юу байх вэ гэж сохор эмгэн хэлжээ.
Хуланц ээжийнхээ хэлсэн санааг ойлгож, тїїнээс хойш бїжигт очсоныхоо маргааш заавал эрт боод сїмд очдог болов. Фернанда байрыг харсхийж байтал Меме даруулт хуур дарахыг нь америкчууд сонсъё гэж байна хэмээн хэлж, тїїнийг татгалзах аргагїй болгов. Хєгжмийг гэрээс зєєн, ноён Брауныд аваачлаа. Тэднийдз залуу хєгжимчинд їнэн зїрхнээсээ алга ташиж, чин сэтгэлээсээ баяр хїргэж, тїїнээ схойш бїжигт тєдийгїй ням гаригт усан санд орох, долоо хоногт нэг удаа їдийн хоолонд урих болов. Меме мэргжлийн усчин шиг сэлж, одон бємбєг тоглож, виргиний гахайн утсан махыг залаат шєгшгойн хамт идэж сурчээ. Бїжиг хийж, усанд сэлж, теннис тоглосоор єєрєє мэдэлгїй англи хэл сурчээ. Бага Аурелиано охиныхоо амжилтад баярлаж, хэрмэл худалдаачнаас олон єнєгтє хавчуулгатай зураган боть англи нэвтэрхий толь авч єгсєнд Меме чєлєє заваараа унших болов. Энэ номыг уншсанаар бїсгй найз нартайгаа нийлэх, хайр сэтгэлийн тухай чалчихаа больсон ньо, уншиж гэгээрэх гэсэндээ ч бус, ердєє л хот нийтээрээ мэддэг юмыг далан долоо ярьж байх ямар ч хїсэлгїй болсондоо тэгжээ. Єєрийн согтсон нь хїїхдйин саваагїй зангийнх гэж бодогдох болж, тэр нь их л инээдтэй санагдаж, эцэгтээ хэлбэл цаадах нь бїр ч хєгжиж ‚Эх чинь мэдсэн бол доо!..‛ гэж элгээ хєштєл инээн хэлжээ. Охин нь нууцаа итгэж хэлэх тоолонд нь ингэж хэлдэг байлаа.‛Хїнд сэтгэлтэй болбол тїїнийгээ нууж хаалгїй хэлнэ‛ гэсэн ам охиноосоо авч, амралтаараа эцэг эх дээрээ ирэн нэгэн хонгор їстэй америк залуу аятайхан санагдсаныг Меме ч удалгїй эцэгтээ хэлжээ. ‚Їгїй мєн золиг оо! Эх чинь мэдвэл дээ!..‛ гэж бага Аурелиано инээжээ. Гэвч залуу эр нутагтаа буцаад їхсэн амьд нь мэдэгдэхгїй боллоо гэж Мемем эцэгтээ хожим нь дуулгажээ. Меме хэрсїї ухаанаараа эцэг эх хоёрынхоо эвтэй найртай байхад тусалсан боловч Бага Аурелиано яваандаа дахин Петро Котесийнх руу шогших болов. Наргиж цэнгэхэд бие сэтгэл нь урьдынх шигээ нэг их хєгжихєє бльсон боловч наргиж цэнгэх, гутлын їдээсээр хїлж тогтоосон товчтой найраг баян хуураа хайрцагнаас гаргах далимыг алдаггїй байлаа. Гэттээ Амаранта хулдсаа хатгамалласаар, Урсула хєгширч харанхуй орчлонд улам лав орж, туулайн бєєр модон доор байгаа Хосе Аркадио Буэндиагийн хий биеэс єєр юмыг олж харахаа больжээ. Фернанда эрх мэдлээ лавшруулж байлаа. Хїїдээ сар бїр захидал явуулж, байдлыг бїх їнэнээр нь бичиж, гагцхїї їл їзэгдпэх оточ нартай захидлаар харилцдаг тухай, тэд бїдїїн гэдэсний хоргїй хавдар тусаж гэж оношлоод сэтгэлээр засан ховсолж эмчлэх гэж байгаа тухай л нуужээ. Амьдралын хатуу хїтїїд нухлагдсан Буэндиагийнхан одоо л нэг амар заяа їзэж, он удаан жил тєвшин жаргах нь дээ гэмээр байтал Амаранта гэнэт їхэж дахин бєєн явдал болов. Тїїнийг їхнэ гэж хэн ч санаагїй байлаа. Амаранта хєгширсєн, хїн амьтантай нийлэхээ байсан боловч нуруу цэх, тэнхлїїн царигтай, тємєр шиг биетэй боловч нуруу цэх, тэнхлїїн царгигтай, тємєр шиг биетэй хэвээрээ санагдаж байлаа. Хурандаа Геринельдо Маркесийг єєрєєсєє бїрмєсєн холдуулснаасаа хойш єрєєгєє тїгжиж байгаад, дотроо онгойтол улйж авсан бєгєєд, юу бодож байсныг ньхэн ч мэдсэнгїй болно. Амаранта унтлагынхаа єрєєнєєс гарч ирэхдээ нэгэнт бїх нулимсаа барсан байлаа. Сайхан Ремедиосын тэнгэрт халихад ч, бїх Аурелианог алагдахад ч,ертєнцєд хамгийн хайртай хїн болох хурандаа Аурелиано Буэндиаг їхэхэд ч уйлсангїй. Тїїнд тийм хайртай байснаа хїїрийг ньтуулайн бєєр модны доороос олоход л сая ойлгожээ. Амаранта їхдэлийг єргєлцєн
оруулж, цэргийн хувцсыг нь ємсгєж, їсийг нь самнаж, сахлыг нь авч, ид алдраа мандуулж явахдаа єєрийнх нь имэрдэг байснаас илїї живрийг нь имрэн сєрвийлгєжээ. Цємєєрєє хєдєєлїлэх ёсыг сайн мэддэгт нь дассан болохоор хэн ч тїїнийг ахдаа хайртайдаа тэгж байн агж бодсонгїй. Амаранта католик шашны амьдралтай холбооойгнь олйгохгїй, їхэлтэй холбоотойг нь мэддэг, католицизмыг шашин бус, нутаглуулах, дэг ёс мэтээр їздэг гэж Фернанда зэвїїцэн ярьдаг байв. Гэвч Амаранта бодолдоо даргадаад, католик шашныг ємєєрсєн ороо бусгаа їгийг нь сонсдоггїй байв. Хєгширсєн обловч сэтгэлийн шаналгаа нь мартагдсангїй. Он удаж хал їзсэн боловч хаширсангїй. Пьетро Креспийн вальсын аялгуу дуугарахад залуугийнх шигээ л уйлмаар болдог байлаа. Хатуу цаас нь чийгэнд ялзарч гэж шалтаглан бортогой аяыг хо дээр єєрийн гараар хаясан боловч сэтгэлд нь эдгээр нь эргэлдсээр, хуурын дохиурыг хєдєлгєсєєр байх мэт болсоор байлаа. Нэг їе зовлонгоос єєр юм єєрєєс нь хойш їлдэхгїйд з зовж, нєгєє їе їїндээ байж чадахгїй болтлоо бухимдан, хуруугаа зїїгээр хатгаж, дурлалын анхилам їнэрт, єтєндз идїїлсэн цэцэг єєртэй нь хамт їхэх нь гэж бодохоос бїр ч тарчлан,галзууран алддаг байлаа. Хурандаа Аурелиано Буэндиа дайныг бодохгзїй байж чаддаггїйчлэн Амаранта Ребекаг бодохгїй байж чаддаггїй байлаа. Гэвч ах нь тайван бодож чаддаг байхад Амаранта бодоходоо байж яддаг байв. Амаранта Ребекагаас ємнє їхїїлж бїї гэсгээрэй гэж тэнгэр бурхнаас гуйж олон жил мєргєжээ. Єрсєлдєгч асныхаа байшингийн хажуугаар гарахдаа улам эвдэрснийг нь хара хбїрийдээ, гуйж мєргєснийг нь тэнгэр болгоожээ гэж баярладаг байв. Нэг удаа гонхонд юм оёж суутал нь яг энд сууж, яг ийм байдалтай, яг ийм гэрэлтэй байхад Ребекаг їхлээ гэж єєрт нь хэлэх нь байна гэсэн гїн итгэл гэнэт тєржээ. Тїїнээс хойш Амаранта захидал хїлээдэг шиг тэрхїї мэдээг хїлээх болж, зїгээр суувал цаг єнгєрєхгїй, ихэд чилээх бадйалтай тул, тэр чбайтугай товчийг ханзлаад дахин хаддаг байлаа. Амаранта гоёмсог хулдсаа Ребекад зориулан оёж байна гэдэгт гэрийнхнээс нь хэн нь ч эргэлзэхгїй байла. Ребека їрчгэр арьстай, толгойдоо хэдэн шар їстэй сїг болж хувирсан байсныг Гунигт Аурелианогоос сонсохдоо тїїний ярьсан тэр сг єєрийн нь сэтгэлдээ бодож байсантай яг таарсан учир огт гайхсангїй билээ. Ребекагийн хїїрийг засаад, нїїрний сэвийг парафины тосоор шаваад, хутагт нарыг їсээр хиймэл їс хийж, хїїрийг сайхан бэлтгээд ёрог хулдсанд ороож, гадна талыг нь ямаан хилэнгээр бїрж, улаан торгоор доторлосон авсанд хийж, олон хїн дагуулан явж, тїїнийг єтний идэш болгоно гэж шийджээ. Амаранта тэсгэлгїйеэ хорсон, тэгнэ ингэнэ гэж бодож байхдаа Ребекад хайртай байсан ч ингэх байсан гэж гэнэт толгойд нь оржээ. Амаранта ингэж бодохдоо цочсон боловч санаагаар унасангїй, бодсоноо улам нарийвчлан боловсруулж, удалгїй оршуулах ёслолын жинхэнэ мэргэжилтэн болжээ. Тэр аймаар юмыг тєлєвлєхдєє тэнгэрт хэчнээн мєргєвч Ребекагаас тїрїїлж їхэж болзошгїй гэдгийг дутуу болжээ. Гэтэл яг тэглээ. Цагаа болохоор Амаранта санаснаар болсонгїй гэж гудайсангїй, харин ч эрлэг хэдэн жилийн ємнєєс насны хэмжээ болж байгааг нь мэдэгдэн энэрэл їзїїлсэнд бїр санаа амарчээ. Мемег сїмийн сургуульд явуулсны дараахан нэгэн халуун їдээр Амаранта эрлэгийн элчийг хажууд нь юм оёж суухыг дор нь таниад ахиулан харвал нэг их аймаар юмгїй, Урсулад тусалж, байх їедээ Пилар Тернера ийм байсан болв уу гэмээр цэнхэр палаажтай, урт їстэй, ялихгїй хуучны маягийн нэг эмэгтэй байлаа.
Фернанда гонхонд эрлэгийн элчтэй хэд хэд дайралдахдаа тїїнийг яг л хїн шиг барим тавим байсаар байтал, тэр ч б байтуагй нэг уда аАмарнатагаас ‚Зїї сївлээд єгєєч‛ гэж гуйсаар байтал олж харсангїй. Эрлэгийн элч Амарантаг хэдэн сарын хэдний єдєр їхэхийг нь хэлсэнгїй. Ребекагаас тїрїїлэх эсэхийг нь ч дурдсангїй, гагцхїї ‚Ирэх дєрєвдїгээр сараны зургаанаас л єєртєє хулдас оёж эхэл‛ гэж айлджээ. Эрлэгийн элч Амарантаг хулдсыг санаснаараа тєвєгтэй, гоё оёж болно, тэгэхдээ Ребекагийнх шиг гараа гаргаж оёх хэрэгтэй гээд ажлаа дуусгасан єдрийнхєє шєнє зоволгїй, уйтгарлалгїй, айж барих юмгїй їхнэ гэж айлджээ. Амаранта аль болохуйц ихээхэн цаг зарахын тулд шилмэл мяндсан утас захиж, хулдсаа нэхэж эхлэв. Тэгэдэ гараа гаргаж зєвхєн нэхэхэд л дєрвєн жил зарав. Дара ань хатгамаллаж гарлаа. Тойрох аргагїй тэр єдєр ойртох тусам, чухал ид шидийн л юм болдоггїй бол Ребекагийн їхэх хїртэл хулдас хийхийг сунжруулах аргагїй гэдгийг улам тод олйгож, ажилдаа улайсаар тайвширч горь нэгэнт тасрахад бїр анаа амарчээ. Чухамхїї тэгэхэд л хурандаа Аурелиано Буэндиа алтан загас тарсалтгїй хийж байсаны учрыг олжээ. Амарантагийн хувьд гадада ертєнц гэдэг нь беийн гадна тал болж, дотоод ертєнц нь ямар ч гутралд автахааргїй болжээ. їїнийг олон жилийн ємнє ойлгосон болоосой, сэтгэлдээ байгааг тунгааж, орчлон ертєнцийг єєрєєр харж, Пьетро Креспигээс гардаг лаваанд цэцгийн їнэрийг їдшийн бїрэнхийд санахдаа сэрдхийхгїй болж, Ребекаг, хайртайдаа ч бус, їзэн яддагтаа ч бус, ганцаардаж байсныг нь ясандаа тултал ойлгохдоо їгээгїй хоосон байдлаас гаргах байсан сан гэж Амаранта амаа барьжээ. Нэг орой Амаранта Мемегийн їгнээс їзэн ядсан єнгє сонсохдоо єрєийн эсрэг хандсанд бус, єєрийнх нь шиг цэвэр ариун гэж бодогдом боловч хорсолд эвдэрсэн єрєєлийн залуу наснаас єєрийгєє олж харсан учир сэрдхийжээ. Гэвч одо юуг ч єєрчлєх хєг єнгєрсєн гэдгийг ойлгохдоо сэтгэл гутарсангїй, їйлээ дагая гэж боджээ. Їхэхдээ ємсєх хувцсаа оёж дуусгах гэж л ганц санаа тавих боллоо. Эхний їед ажлаа удаашруулах гэж элдвэ хэрэгїй юм блодож олдог байсан бол сїїлдээ харин ч яарах болов. Дуусахад долоо хоног їлдмэгц бодож їзвэл хоёрдугаар сарын дєрєвний орой сїїлийн учиг авах байсанд ямар учиртайг Мемед хэлэлгїйгээр тавны єдєр тоглохоор товлосон концертоо хойшлуулаач гэж битїїхэн хэлсэн боловч Меме тїїнийг нь тоосонгїй. Тэгэхлээр нь дєчин найман цаг хойшлуулах арга сївэгчилж, хоёрдугаар сарын дєрєвний їдэш шуурганд цахилгаан станц эвдэрсэн тул эрлэгийн элч хїссэнээр нь болгож байна гэж боджээ. Гэвч маргааш нь єглєєний найман цагт Амаранта эмэгтэй хний гараар бїтсэн хамгийн гоё хулдсын сїїлийн шаглааг тавиад орой нь їхнэ гэдгээ тайван, ямар ч илїї дутуу санаагїй хэлжээ. Їхэхээ гэрийнхэндэ этєдийгїй, бїх хотынхонд дуулгаж, їхэхдээ амьтан хїнд баян хийвэл харуу амьдарч ирсний гэмийг цагаатгаж болно, ингэхийн тулд їхэгсдэд захидал хїргэж єгвєл хамгийн тохиромжтой юм гэж шийджээ. Амаранта буэндиа энэ ертєнцєєс одож, їхэгсдийн орноо шуудан хїргэж єгєх нь гэсэн мэдээ Макондо даяар їдээс ємнє тарж, єдрийн гурван цагт хайрцаг дїїрэн захидал цугласан байлаа. Захидал бичээгїй нь амаараа мэнд дамжуулж, Амаранта тїїнийг ньталийгаачийн овог нэр, їхсэн єдєртэй хамт дэвтэртээ тэмдэглэж аван ‚Санаа зоволтгїй ээ. Очингуутаа олж мэдээд захидлыг нь дамжуулна‛ гэж тайвшруулаж байв. Энэ бїхэн нь ший аятай санагдаж байлаа. Амаранта огтхон ч айж тїгшсэн, уй гашуу болсон
шинжгїй, хийх юмаа хийлээ гэж бодсоноос бїр залуужсан мэт байла. Хацар нь хонхойж, їїдэн шїд нь унаагїй сэн бол цэх, гуалиг тэрбээр огт оворгїй харагдаж байлаа. Захидлыг давирхайдсан хайрцагт хий гэж зєвлєєд, булшинд чийгэнд цохиулахгїйгээр яаж тавивал таарахыг зааж єгєв. Єглєє нь дуудуулсан мужааан єєрєєс нь авсны хэмжээ авч байхад хувцасны хэмжээ авахуулж байгаа юм шиг тайван зогсож байлаа. Сїїлийн хэдэн цагт их л идэвхийлж байгааг нь їзэхдээ Фернанда тїїнийг їхнэ гэж тоглоом хийсэн юм биш байгаа даа гэж сэжиглэжээ. Урсула Буэндиагийнхны євдєж зоволгїй їхдэгийг мэдэх болохоор Амарантаг їнэхээр їхэх дохио авчээ гэдэгт итгэж байсан боловч, захидал явуулж байгаа мангуурсан улс захиа занаа энэ тэр гэж їймж, тїїнийгээ хурдан хїргїїлэх гэж яарч байгаад охиныг нь амьдаар оршуулчих вий гэж айж байлаа. Иймээс Урсула зандарч хашгирч, маргаж хэрэлдсээр гадны улсыг хєєн єдрийн дєрвєн цаг гэхэд гаргаж дуусав. Энэ їеэр Амаранта юмаа тарааж єгєєд, солих дотуур хувцас, угладаг тансран шаахай л їлдээн, харуулсдан банзаар хийсэн ерийн авсан дээр тавьсныг їхсэний нь дараа ємсїїлэх ёстой байлаа. Хурандаа Аурелиано буэндиаг їхэхэд урландаа ємсдєг улавчнаас єєр юм байхгїй байсан тул шинэ шаахай худалдан авах хэрэг гарсныг санаж, шаахай авахаа мартсангїй. Таван цагийн ємнєхєн Бага Аурелиано Мемег концертод хїргэж єгєхєєр ирээд, гэрээ оршуулгын байдалтай зассан байхыг їзэхдээ гайхжээ. Энэ їед хамгийн сэргэлэн хэн байсан бэ гэвэл Амаранта байж, тэр ч байтугай хєлдєє ургасан эврийг авах зав олжээ. Аурелиано, Меме хоёр тїїнтэй тоглоомтойёо салах ёс гїйцэтгэн, долоо хоноод дахин амилахад тань зориулж найр хийнэ гэж амлажээ. ‚Амаранта Буэндиа їхэгсдэд авч очих захиа цуглуулж байна‛ гэсэн сураг дуулсан Антонио Исабель лам ‚тослох ёс‛1 їйлдэхээр заларч ирээд їхэх гэж байгаа хїнийг угаалгын єрєєнєєс гарч ирэхийг хорь гаруй минут хїлээжээ. Тїїнийг зєєлєн даавуу цамцтай, їсээ задлан унжуулаад ємнє нь очиход єтєлсєн лам єєрийг нь даажин хийж байна гэж їзээд ариун 1 Католик облон їнэн алдартны шажинд євчтэй буюу їхэх гэж байгаа хїний биеийг оливын тосоор тосолж, уншлага уншдаг зан їйл бий. Хишиг1 залж ирсэн хєвгїїнийг гэдрэг буцаажээ. Гэвч хориод жил нїглээ наманчилахаас зугтсан Амарантагаар далим гарсных нїглийг наманчлуулах гэвэл цаадах нь ‚Хийсэн гэм унал байхгїй тул сэтгэл тєвшин‛ дах нь ‚Хийсэн гэм унал байхгїй тул сэгэл тєвшин‛ гэж шулуухан хэлжээ. Фернанда їїнднь эгдїїцэв. Фернанда хэлж байгааг нь Амарантаг дуулчих вий гэж ч санаа зовох юмгїйгээр ‚Їнэнээ хэлж шившгээ тарьсанд орвол хэлэхгїй байж байгаад їхсэн нь дээр гэж їзэхээр ямар аймшигт хилэнц їйлдчихсэн хэрэг вэ?‛ гэж чанга гэгч дуугарч орхижээ. Тэр їед Амаранта хэвтэж, Урсулаг єєрийнх нь онгон хальстайгаа байгааг олонд хэл гэжээ. - Хэн ч бїї уруу татагдугай. Амаранта Буэндиа энэ ерртєнцєд ямар байдалтай ирлээ. џ г тэр хэвээрээ буцлаа гэж Фернандаг дуулдаг гэж хашгирав. Дахиад тэр боссонгїй. Євчтэй хїн шиг дэрээ налаад, урт газгээ сїлжээд, чихэндээ хавчуулав. Эрлэгийн элч авсанд тийм байдалтай байх ёстой гэж
хэлж єгсєн юм санажээ. Дараа нь Амаранта Урсулаг ‚Толь авчирч єгєєч‛ гэж гуйгаад, дєч гаруй ижл завсарласны эцэст он жил, зовлон зїдгїїрт їрчийсэн нїїрээ харада яг єєрийнх нь бодсоншиг байсанд гайхжээ. Унтлагын єрєєнд чимээгїй болж байгаагаар Урсула бїрий болж байгаа юм байна гэж ойлгов. - Фернандатай салах ёс хий. Эвлэрэх нэг агшин гэдэг нєхєрлєж єнгєрєєсєн бїхэл бїтэн амьдралаас ч илїї байдаг юм гэж Урсула гуйсанд Амаранта: - За даа, хэрэггїй биз ээ гэж хариулжээ. Яаруу босгосон тайзан дээр дахиан гэрэл асаж, концертын хоёрдугаар хэсэгт эхлэхэд Мемегийн сэтгэлээс Амарантагийн гарахгїй байлаа. Яг тоглож байтал жїжгийн дундуур нэг хїн болсон явдлын тухай чихэнд нь шивнэж, концертоо зогсоов. Бага Аурелиано гэрт орж, амьтны дундуур чихэлдсээр очиж їзвэл гэртээ єтєлсєн авгай ганган гэгчийн хулдсанд ороолттой царай нь хувиран цайчихсан, гараа хар даавуугаар боосон чигээрээ хэвтэж байлаа. Авсыг зочдын єрєєний голд хайрцагтай захидлын дэргэд тавьжээ. 1 Ариун хишиг гэдэг нь талх дарс хоёр бєгєдє энэ хоёрыг Христосын бие, цусыг бэлгэдэн хишгийн багварт хадгалж байгаад сїсэгтэнд хишиг болгон хайрладаг, сїмд очиж хишиг хїртээх ёслолд оролцож чадаагїй хїнд авчирч єгдєг ажээ. – Орч. Амарантагийн хойноос буян їйлдсэн ес хоногийн дараа Урсула хэвтэрт ороод дахиж боссонгїй. Санта Софи де ла Пьедад чавганцыг єргєх болов. Унтлагынх нь єрєєнд идэх уух юм, нїїр гар угаах ус зєєж, Макондод болж байгаа бїхнийг ярьж єгдєг байлаа. Бага Аурелиано Урсулаг байнаг эргэж тойрч, янз бїрийн хувцас авчирч єгєхєд Урсула орныхоо хажууд єдєр тутам хэрэглэдэг зїйлийнхээ хажууд хураан, удалгїй гар хїрэх газарт байхгїй юмгї й болжээ. Тэрбээр єєрийг нь хуулж тєрсєн бяцхан Амаранта Урсулагийн хайрыг таатж, тїїнд бичиг зааж єгєв. Тїїний нїд муудсан гэдгийг цємєєрєє ойлгож байсан боловч хэн нь ч таг сохорсныг нь одоо болтол мэдэхгїй, ухаан саруул, бусдын тусламжгїйгээр болоод байдагт нь зуун насныхаа хїндэд дарагджээ гэж бодож байлаа. Тэр їед Урсула завтай,бодох санах юмгїй болсон тул гэрийн амьдралыг ажиглаж байх боломжтой болж, Мемегийн дотуур шаналж байгааг анх анзаарч, - Нааш ир ээ, юу болоод байгаагаа муу эмгэндээ аминчлаад хэлчих гэж бїсгїйд хэлжээ. Меме ичингїйрэн инээд алдсанаа яриаг дїйвїїлээд єнгєрєв. Урсула ч дахиж шахаж шалгаасангїй боловч Мемег орж иэрхээ больчиход нь сэжиглэх болов. Меме одоо урьдынхаасаа эрт босож, гэрээсээ л гарахгїй бол тайван сууж чадахгїй, шєнийн дуусан орондоо эргэж хєрвєж, тасалгаагаар эрвээхий нисэхэд нь нойр нь хулжаад байгааг Урсула мэдэж байлаа. Нэг удаа Урсула Мемегийн эцэг рїїгээ явлаа гэж хэлж байхыг сонсоод, тїїний дараахан Бага Ауреиано ирж охиноо хаана байгааг асууж байхад Фернанда ажиг сэжиг авахгїй байгаад гайхаж билээ. Меме нууц
ажилтай, яаруу хэрэгтэй, далдуур санаа тавих юмтай болсон нь, Фернанда кинон дээр Мемег эрэгтэй хїнтэй їнэсэлдэж байхад нь бариад бєєн юм болсон тэр нэг оройноос бїїр ємнє мэдэгдэж байлаа. Сэтгэлийн гансралд бїрэн автсан Меме єєрийг нь Урсула ч л барьж єглєє гэж боджээ. Угтаа бол єєрєє єєрийгєє барьж єгсєн байлаа. Меме сохор хїн ч сэжиглэхээр ул мєр аль эртнээс їлдээж байсан боловч Фернанда їл їэздэх оточ нартай нууцаар харилцаад тийнхїї мэдтэлээ удсан хэрэг байжээ. Гэвч охин нь удтал дуугаа хурааж, нэг бол зїв зїгээр байж байгаад давхийж, зан нь эрс хувирч, їг дуулах нь муудаж эхлэснийг Фернанда яваандаа ажиглажээ. Тэгээд Мемегийн алхах гишгэх бїрийг сэмхэн тандах болов. Їерхдаг бїсгїйчїїдтэйгээ гарахад нь хорихгїй, бямба гаригийн баяраар хувцаслахад нь тусалж, бїсгїйг хар авахуулчихаар ганц ч юм асуухгїй байлаа. Фернанда Мемегийн їгийнх нь байрыг харж хийх гэснээ хйихгїй байгаагийн олон баримттай болсон боловч гарцаагїй барьтлаа сэжиглэж байгаагаа хэлсэнгїй. Нэг орой Меме эцэгтэйгээ кинонд явлаа гэж хэлэв. Жаахан байж байтал Петра Котесийнхоос баярын цаасан буу тавих, єр ямар ч хууртай андуурах аргагїй Бага Аурелианогийн найраг баян хуурын эгшиглэх чимээ дуулдав. Тэгэхэд нь хувцсаа ємсєєд, киноны хїрээлэн рїї очвол эхний эгнээнд охин нь сууж байгаа харагдлаа. Сэжиглэж байсан нь гарцаагїй болсонд Фернанда сэтгэл їймэрч байгаад Мемег їнэссэн х їний таньж амжаагїй боловч шїгэлдэх, нэрхийтэл хєхрєлдєх дуу дундуур ‚Уучлаарай, хонгор минь‛ гэж хэлэхийг нь дуулаад л їг дуугїй Мемег танхимаас гулд татан гарч, Туркийн хєл ихтэй гудамжаар нїдний булай болгон чирж явсаар, гэртээ авчирч, унтлагынх нь єрєєнд цоожлов. Хойд єдєр нь зургаан цагт нэг хїн Фернанда дээр ирэхэд дуугаар нь тїїнийг танив. Ирсэнхїн нас залуу, царай уйтгартай бєгєєд фернандза цыгантай уулзаж явсан бол гунигт хар нїдийг нь харадатэгж их гайхахгїй сэн биз ээ. Єр нимгэн єєр эмэгтэй бол залуугийн санаашрангуй байдалтай царайг хараад Мемег ойлгох сон билээ. Ирсэн хїн элэгдсэн ёрог даавуун косчоом ємсєж, тордох гэж их л мэрийсэн, цайран зос хэдэн давхар тїрхсээр байгаад тэр нь хагарсан шаахй ємсєж, єнгєрсєн ням гаригт хуладан авсан сийрсэн бїрх барьжээ. Сайхь эр их айж байлаа. Насандаа хэзээ ч ингэж айж байгаагїй, хойшдоо хэзээ ч ингэж айхгїй биз ээ. Гэвч сандралгїй, хэнэггїй байдалтай зогсож байсан тулдаа дорд їзэгдэлгїй гарч чадав. Хїнд ажилд эвдэрсэн хумстай бохир гараас бусад бїх юмыг нь харахад тєрєлхийн боь сэтгэлтэй нь илт байлаа. Гэсэн хэдий боловч Фернанда энэ хїнийг їзэнгїїтээ хар ажилчин байнагэж ойлгожээ. Цайныхаа цорын ганц косчоомыг ємссєнийг гадилын тариалан дээр ажилласаар хамуурсан хїнийг шигхєрзийснийг ажиглаж, тїїнд ам нээх ч зам єгдєггїй, тэр ч байтугай їїдээр ч оруулсангїй, гэр дїїрэн шар эрвээхий болсон учир хаалгаа тїїс болж, - Явж їз. Ёстой тєртэй айлд танд хийх юм байхгїй гэж хэлжээ. Тэр хїнийг Маурисио Бабилонья гэдэг байлаа. Макондод тєрж єсєєд, гадилын компанийн засварын газар туслах механик хийдэг байлаа. Мемеи тариалангийн руу явахаар Брауны охин Патрицитай машин авахгэж очоод санамаргїй танилцсан юм санжээ. Жолооч нь євчтэй байсан учир машиныг Маурисио Бабилонья барих болж Меме жолоочийн хажууд сууж, жолооны
бїх оньсыг харах гэсэн хїсэлнь биелжээ. Маурисио Бабилонья жинхэнэ жолоочтой адилгїй уриалгахнаар нэгднэгэнгїй тайлбарлаж єгчээ. Энэ нь Меме дєнгєж ноён Брауныхаар орж гардаг болсон їеэр, машин барих нь эмэгтэй хїний ажил биш гэж їздэг байсан їеэр таарчээ. Иймээс Меме онолыг тайлбарлуулан сэтгэл ханаад хэдэн сар Маурисио Бабилоньтятай уулзсангїй. Тариалан дундуур зугаалж явахад тїїний эрэлхэг бєгєєд гоолиг байдал анхаарлыг нь татаж, гагцхїї ширїїн гар нь л сэтгэл дундуур санагдсаныг дэндїї биендээ эрэмшдэг ньтун эвгїй бодогдсоныг Патрицитай ярьж байснаа хожим нь санажээ. Нэг бямба гаригт Меме эцэгтэйгээ кинонд явж, Маурисио Бабилоньяг ёрог косчоомтойгоо єєрсдєєс нь холгїй сууж байхыг дахин харжээ. Анзааран їзвэл цаадах нь кино тєий л сонирхсон юмгїй байн байн эргэн харж тэгэхдээ харах гэхээсээ илїї харж байгаагаа мэдэгдэх гэж тэгж эргэх ажээ. Меме ийм бїдїїлэг аашилж байгаад дургїй нь хїрэв. Кино тарахад Маурисио Бабилонья, Бага Аурелинотой ирж мэндлэхэд л Меме тэр хоёрын бие биеэ таньдгийг, Маурисио Бабилонья урьд нь Гунигт Аурелионогийн жижиг цахилгаан станцад ажиллаж байсныг мэджээ. Маурисио Бабилноья захиргаанд байсан хїний зангаар эцгийг нь их л хїндэлж байлаа. їїнийг мэдсэнээр Меме тїїний их зантайд дургїй хїрдэг байснаа болив. Тэр хоёр хоёулхнаа уулзаж байгаагїй, мэнд усаа мэдэхээс єєр їг солиогїй мєртлєє гэнэт нэг шєнє Меме тїїнийг хєлєг онгоц живж байхад єєрийг нь аварч байна, гэтэл баярлах бус уур нь хїрч байнагэж зїїдэлжээ. Меме тїїний хїссэнийг л єєрєє дагаж байна гэж зїїдэлж, гэтэл Маурисио Бабилонья тєдийгїй єєрийг нь хєєцєлдсєн ямар ч хїнээр гуйлгана гэж боддог байсандаа сэтгэл тайвангїй болсон боловч, сэрэхдээ Маурисио Бабилионьяг їзэн ядсангїй, харин уулзах сан гэж тэсгэлгїй мєрєдєх болжээ. Долоо хоног єнгєрч єгєхгїй удах шиг облж, сэтгэл нь улам тїгшиж, бямба гариг гэхэд байж суух аргагїй болж, Маурисио Бабилонья єєртэй нь кинон дээр мэндлэхэд зїрхээ хэнхдэгээ дэлбэлчих шахан цохиж байгааг мэдэгдїїлэхгїй гэж байдгаараа чармайжээ. Баярлах, уур хїрэх хоёр давхацсан тэрбээр гара аанх єгч, Маурисио гарыг нь анх атгажээ. Меме Сэтгэл хєдєлснєєс болоод гараа єгсєндєє хором хэртэй гэмшсэн боловч тїїний гарыг мєс шиг хїйтэн, чийгтэйг їзэхдээ бах нь ханажээ. Маурисио Бабилоньяд бїтэшгїй юманд санаархаж байна гэдгийг нотлохоос нааш ганц хором амар зая їзэхгїй нь гэдгээ шєнє нь мэдээд, долоо хоног ганцхан тэр тухай боджээ. Патрици Брауныг машин авахаар єєртэйгєє хамт явуулах гэж янз бїрийн арга зохиож їзэв. Тэгээд шар їст америкийг Макондод ирснийг далимдуулж машины шинэ загвар їзье гэж тїїнийг гараашид чирч очив. Мемщ Маурисио Бабилоньяг харахдаа биеэ хураах гэж оролдохыг больж тїїнтэй хоёулхнаа байх сан гэж туйлгїй хїсэж байгаагаа ойлгожээ. Маурисио Бабилонья хаалгаар орж ирэнгїїт нь їїнийг нь бас ойлгочихсоныг їзээд уур нь хїрэв. - Би шинэ загвар харах гэж ирлээ гэж Меме хэлэв. - Муугїй л шалтаг байна гэж цаадах нь хариулав. Маурисио Бабилоньягийн их зангийн дєл тїлэх шиг болсонд Меме тїїнийг доромжлох арга цухалдан эрж байтал тэгэх зав єгсєнгїй. ‚Айлтгїй ээ. Эмэгтэй хїн эрэгтэй хїнд ухаан жолоо анх алдаж байгаа нь энэ биш‛ гэж дуугаа намсган хэлэв. Меме єєрийгєє арчаагаа алдсан мэт бодож, шинэ
загварын машинаа ч харалгїй гараашаас явж, шєнєжин орондоо хєлбєрч, бухимдан уйлжээ. Єєрийнх нь сонирхож эхэлж байсан шар їст америк одоо єлгийнєєсєє гараагїй амьтан шиг санагджээ. Шар эрвээхий л їзэгдвэл Маурисио Бабилонья хїрч ирж байна гэдгийг чухамхїї эгэхэд л ажиглажээ. Урьд нь шар эрвээхийтэй дайралдаж тэгэхдээ гараашт л их дайралддаг байсан болохоор будгийн їнэрээр л их эргэлддэг юм байх гэж бодож байлаа. Їзэгчдийн харанхуй танхимд єєрийнх нь толгой дээр шар эрвээхий эргэлдэж байсан тухай хїмїїсийн ярихыг сонсжээ. Гэхдээ Меме єєрийг нь Маурисио Бабалнья олны дотроос ганц єєрт нь харагддаг хий юм аятай дагаад салаха болих їес л шар эрвээхийг тїїнтэй холбоотой юм байна гэж ухаарчээ. Концерт, кинон дээр сїмд хурла хурж байхад Маурисио Бабилонья ямагт олны дотор байх бєгєєд тїїнийг хаана байгааг мэдье гэвэл шар эрвээхийг харцаараа эрэхэд л болдог байлаа. Нэг удаа Бага Аурелиано энэ эрвээхий бїчээд яршигтай гэдэг нь гэж хараал тавин їглэхэд Меме урьд нь амласнаараа нууцаа эцэгтээ хэлчих дєхсєн боловч ‚Ээж чинь мэдсэ бол доо!‛ гэж энэ удаа ердийнхєєрєє инээхгїй гэдгийг зєнгєєрєє мэдээд амаа хамхижээ. Нэг єглєє Фернанда Меме хоёр сарнайн бут тайран засаж байтал Фернанда гэнэт чарлан, Сайхан Ремедиосын тэнгэрт ниссэн тэр газраас охиноо хажуу тийш нь татан зайлуулав. Гэнэт агаар чичрэх шиг болж, охин нь бас дээш хєєрєєд явчих гэж байгаа мэт санагдан ухаан алдчихжээ. Гэвч энэ нь эрвээхий байлаа. Эрвээхий нарын гэрлээс гараад ирэв її гэлтэй гэнэт нїпдний ємнє гарч ирсэнд зїрх нь ёг хийжээ. Яг энэ агшинд Маурисио Бабилонья боодолтой юм барьчихсан, цэцэрлэгт орж ирээд ‚Патрици Браун энэ бэлгийг явууллаа‛ гэж хэлжээ. Меме царайгаа улс хийхэд чармайн тєв болгоод тоомжиргїй янзтай инээмсэглэж, ‚гар шороотой байгаа тул гонхны цэцгийн тавиур дэрэ тавьчихгїй юу‛ гэж хэлжээ. Фернанда тэр хїнийг бараг анзаарсангїй, урьд нь дайралдаж байснаа ч саналгїй, тїїнийг гэрээсээ хєєж гаргана гэдгийг ч зєгнєсєнгїй, гагцхїї євчтэй, шар арьстайг нь л ажиж, - Ямар хачин хїн бэ! Царайг нь харахад эрлэгийн дансанд орчихсон хїн байна гэж хэлжээ. Эхийгээ эрвээхийг мартахгїй байж магадгїй гэж Мемер санаж байла. Сарнайн бут тэгшлэн засаж дуусаад, гараа угааж, боодолтойг унтлагынхаа єрєєнд авч орон задалбал хятад тоглооморхуу таван давхар хайрцаг байж, хамгийн доторх жижгээс нь дєнєгж бичигт тайлагдаж байгаа хїний их хэчээнгїйлэн бичсэн ‚Бямбад кинон дээр уулзъя‛ гэсэн зурвас байлаа. Боодолтойг гонхонд удаан хэвтсэн болохоор Фернанда задалж їзсэн байвал яана гэж Меме єнгєрсєн хойно их л айжээ. Маурисио Бабилоньягийн зоригтой, гїйдэг ухаантай нь бїсгїйд аятайхан санагдав. Гэвч єєрийг нь заавал болзоонд очно гэж их л гэнэхнээр итгэж байгадашар нь хєдєлжээ. Бямба гаригийн орой Бага Аурелиано завгїйг Меме мэдэж байлаа. Гэвч долоо хоногийн турш туж сэтгэл зовлонтой байж байгаад, ‚Бямбад кинонд хїргэж єгєєд, тарахад аваач‛ гэж эцгийгээ ятгав. Танхимын гэрэл асаатай байхад толгой дээр нь шєнийн эрвээхий зогсолтгїй эргэлдсээр байв. Гэрэл унтрахад Маурисио Бабилонья хажууд нь суужээ. Меме аймшигт намагт шигдэн тарчилж байх шиг, машины тос ханхалсан, харанхуй танхимд харагдахтай їгїйтэй байгаа энэ хїн л эртээрийг зїїдэлснээр єєрийг нь тэр намгаас татаж гаргах мэт санагджээ.
-
Та хэрэв ирээгїй бол намайг дахиад хэзээ ч харахгїй байсан гэж залуу хэлэв.
Євдєг дээр нь хїнзд гараа тавихад нь энэ хормоос хойш хоёр биендээ тїшиг болно гэдгийг Меме ойлгов. - Ярих ёсгїй юм ярьдаг чинь л миний дургїйг хєдєлгєдєг гэж бїсгїй инээмсэглэв. Меме залууд ухаангїй дурлажээ. Нойр хоолноос гарч, хн амьтнаас дайжин, эцэг нь хїртэл тээртэй санагдах болжээ. Фернандагийн толгойг эргїїлэхийн тулд энд тэнд урилгатай, энд тэнд ажилтай гэсэн ээдэрсэн баахан шалтаг зохион олж, їерхдэг бїсгїйчїїлтэйгээ нийлэхээ байж, Маурисио бабилоньятай л уулзаж байвал яахаас ч буцахгїй, хэдийд ч хаана ч уулзсан хамаагїй болжээ. Эхлээд ширїїн дориун нь тєдгїй санагддаг байлаа. Гараашийн арын цулгуйд анх уулзахад цаадх нь Мемегийн хамаг тамирыг барж, адгуусны байдалтай болгожээ. Энэ нь бас л янаглаж амраглаж байгаа хэрэг юм гэж Меме хожим нь ойлгоод, хайртыгаа л зєвхєн мєрєєдєж, машины тос, цайруулагч уусмалын нь ухаан алдуулам їнэртийг дахин дахин їнэртэхийн хїслэн болжээ. Амарантаг їхэхийн ємнєхєн Меме хэсэгхэн зуур гэнэт ухаан саруулсаж, хойчийн цагт жаргана гэж итгэл байхгїйд айн сандарчээ. Тэгэхэд л хєзрєєр мэргэлдэг нэг эхнэр байдаг гэж дуулаад, сэмхэн очив. Тэр бол Пилар Тернера байлаа. ‚Суу. Буэндиагийнхны хувь тавиланг урьдчилан хэлэхэд хєзрийн хэрэг байхгїй ээ‛ гэж Пилар Тернера хэлжээ. Зуун настай тєлєгчийг элэнц эхээ гэдгийг Меме мэдсэнгїй, тэгээд хэзээ ч мэдэлгїй єнгєрч билээ. Чухамхїї хайр дурлалын ийм шаналгааг гагцхїї энгэр зєрїїлж баймааж нь тайтгаруулж болно гэж Пилар Тернерагийн ятгаж, ихэд илэн далангїй тайлбарлахыг сонссон учир Меме тїїнийг элэнц эхийгээ гэхэд итгэл ч їгїй байсан биз ээ. Маурисио Бабилонья ч унтах хэрэгтэй гэж хэлэдг байсан боловч Меме тїїнд итгэхгїй, аливаа хар ажилчны адил бїдїїн хадуун учир тэгж ярьж байна гэж дотроо бодож байжээ. Хїн уулаасаа гэдсээ цадахад хоолонд дургїй болдогчилон тїїнтэй унтчихвал хайр сэтгэлнь алга болно гэж боддог байлаа. Пилар Тернера Мемег сэнхрїїлээд зогссонгїй, євгє эцгийг нь дараа нь Аурелиано Хосег олсон хуучин ороо хэрэглэж болно гэжээ. Тїїнээс гадна хїсэхгїй байвал гичний уураар утан жирэмслэхгїй байж болох арга зааж єгч, хэрэв тийм золгїй юм болбол бїхнээс, тэр ч байтугай "с‚тгэлийн зовлонгоос‛ ангижрах ундааны жорыг єгчээ. Ийнхї ярилцсаны дараа Меме їерхдэг бїсгїйчїїдтэйгээ архидсан єдрийнх шигээ зїрх оржээ. Гэтэл Амаранта їхэж, бодсоноо биелїїлэхэ нь саад болов. Хойдын буян їйлдэх ёс хоногт тэрбээр Маурисио Бабилоньягаас ганц хором холдсонгїй. Цаадах нь гэрт дїїрсэн олны дотор л явж байлаа. Дараа нь бэлэвсрэлийн урт єдрїїд эхэлж, заавал гэртээ тїгжиж суух хэрэг гарсан учир хоёр амраг тїр холдон саллаа. Тэр єдрїїдэд сэтгэл туйлгїй догдолж, зїрх аргалшгїй шаналж, амрагаа тэсгэлгїй санасан учир Меме гэрээс гарсан анхныхаа їдэш Пилар Тернерагийнд шууд очив. Тэгээд бїсгїй эсэргїїцсэн ч їгїй, ичсэн ч їгїй, маягласан ч їгїй Маурисио Бабилионьяд биеэ єгч, тэгэхдээ ийм ажилд гарцаагїй авьяастай, ухаалаг зєнтэйгєє харуулсан нь хардамтгай эр бол яасан туршагатай юм гэж эндїїрэмээр байжээ. Эхийнх
нь хатуу гараас гаргах гэсэндээ охиныхоо хэлсэн шалтаг болгоныг шуудхан баталдаг Бага Аурелианогоор тэр хоёр тїрээ барин долоо хоногт хоёр учирсаар гурван сар гаруйн нїїр їзжээ. Кинон дээр Фернанда тэр хоёрыг гэнэдїїлэн барьсан їдэш Бага Аурелиано гэмшиж, Мемег урьд амласнаараа дотроо байгааг уудлан хэлбэл сэгэл нь онгойх байх гэж итгээд цоожтой байгаа унтлагынх нь єрєєнд иржээ. Гэвч Меме тас зєрєв. Мемегийн єєртєє туйлийн итгэж, ганцаараа байх гэж мугуйдлан зїтгэж байгааг Бага Аурелиано їзэхдэ аав охин хоёр ерєєс дотно байсангїй, тэгэхэд ердєє л сэтгэлээ хуурч байж гэж санажээ. Тэрбээр Маурисио Бабилоньятай яриад їздэг юм билїї, хуучин эзнй нэр сїрээр тїїнийг болиулж магадгїй болов уу гэж бодсон боловч Петра Котес эхнэрїїдийн явдалд бїї хуруу дїр гэсэнд охиноо удаан хоригдохоо зовлон нь илаарь болно биз гэж сэтгэлээ тайвшруулан, яахаа мэдэхгїй гайхаш алдран байлаа. Меме зовж байгаа шинж огт байхгїй, харин ч шєнє нь бєх унтаж, єдєр нь юмаа тайван, хийж, хоолоо тогтомл идэж, сайн шингээж байгааг Урсула хажуугийн єрєєний чимээгээр мэдэж байлаа. Мемегийн хоёр сар хоригдсоны дараа Урсула тїїний бусадтай адил угаалгын єрєєнд єглєє оролгїй, оройн долоон цагт ордгийн учрыг л олохгїй байлаа. Хилэнцэт хорхойд хатгуулав да агэж хэлэх гэсэн боловч Меме тїїнийг єєрийг нь барьж єгсєн гэж бодоод, хуланц эхтэйгээ їг хэлцэхээс зугтаж, эмгэн ч охиныг сургаж браьж улиглаад яах вэ гэж їзжээ. Харуй бїрий болохын алдад гэрт шар эрвээхий дїїрнэ. Орой бїр Меме гуаалгын єрєєнєєс гар яваад, эрвээхэйг хор цацан устгаж байгаа Фернандатай дайралддаг байлаа. ‚Ямар лай вэ. Шєнийн эрвээхий гай уддаг гэж надад насан турш минь сургасан юм‛ гэж Фернанда їглэн дуулна. Нэг удаа Меме угаалгын єрєєнд байж байхад фернанда санаандгїй унтлагын єрєєнд орвол єрєгєєр нь дїїрэн эрвээхий болсон байсанд хєєж гаргах гээд гартаа дайралдсан даавуу автал гич бутран унасанд їїнийг охины нь оройн угаалгатай холбоотой байна гэж ухаараад ухаангїй айжээ. Фернанда энэ удаа урьдынх шигээ аятай далимыг хїлээсэнгїй, маргааш нь л єєр шиг нь уулынхнаас гаралтай хотын шинэ даргыг їдийн хоолонд урьж, тахиаг нь хулгайч аваад байгаа бололтой тул арын хашаанд шєнє манаач гаргаж єгєєч гэж гуйжээ. Энэ бїх сарын турш угаалгын єрєєнд орой болгон єєрийг нь хїлээж байсан шигээ хилэнцэт хорхой,шар эрвээхий дунд хайр сэтгэлдээ догдлон чичирсээр нїцгэн байж байсан Меметэй уулзахаар дээврийн ваарыг ховхолж байхад нь Маурисиор Бабилионьяг харуул бууджээ. Сум нуруунд нь тусаж, залуу эр їхэн їхтлээ оронд хадагдав. Тэрбээр залуугийн явдлаа бодон тарчилж,шар эрвээхийнээс амар заяа огт їл їзэн зовж, тахианы хулгайч гэгдэн бїгдэд орхигдоод, єчїїрхэн ч гомдол тавилгїй, огтхон ч бухимдаж бугсалгїй, хэнийг ч барьж єгєлгїй, гав ганцаархнаа байсаар бїр євгєн болсон хойно їхжээ. ***
***
***
Нийт Макондод їхлийн гай татах хэрэг явдал Меме Буэндиагийнх хїїг авчрах їед нэгэнт ойртсон байлаа. Хотынхон їймэлдэн сандралдаад, гэр бїлийн хэрїїл уруулыг анхаарахтай манатай байсан учир Фернанда энэ
аятай байдлыг далимдуулж, тийм хїїхэд тєрєєгїй мэт тас нуухаар шийдэв. Зээгээ авахаас єєр араг тїїнд байсангїй. Угалгын єрєєний усан санд хїїг живїїлчихье гэж дотроо шийдсэнээ яг цагаа болоход арай ч зїрх хїрэхгїй байсаар хэчнээн дургїй ч їхэн їхтлээ хїїг тэвчин байх хэрэг гарчээ. Хїїг Аурелиано Буэндиагийн урлан байсан єрєнд тїгжив. Жаал хїїг голоор сагстай хєвж явахад нь олсон юм гэж Санта Софи де ла Пьедад итгїїлж чадав. Урсула хїїгийн тєрсєн нууцыг мэдэлгїй байсаар їхэх учиртай байжээ. Жаахан Амаранта Урсула урлан руу шагайн, Фернандагийн жаал хїїг хооллож байхад харсан ч сагстай хєвж явсан гэдэг ярианд їнэмшжээ. Охиныхоо хамьдралыг їрж зэрлэг авирласанд нь эхнэрээсээ бїр хєндийрєєд байсан Бага Аурелиано ачтай болсноо гурван жилийн хойно л Фернандагийн цалгардсан завшаанаар хїн гэхээсээ, нэвтэрхий толинд зурсан махчин гэмээр сэгсйисэн їстэй шалдан амьтан хорих єрєєнєєс гїйн гарч, минут хэртэй гонхонд орж ирэхэд нь л мэдсэн билээ. Фернанда дїїрсэн нь хувь заяагаа ингэж балайгаар эргэнэ гэж бодож байсангїй. гутамшигт явдлаас їїрд ангижирлаа гэтэл тэр хїїхэд ирснээр дахиад гэр нь шившигтэй явдалд орооцолдсон мэт бодогджээ. Шархтай Маурисио Бабилоньяг аваачиж амжаагїй шахам байхад Фернанда нэр тєрийг хєєдсєн бїх ул мєрийг арилгах тєлєвлєгєєг нэгд нэгэнгїй гаргаж амжсан билээ. Тэрбээр нєхєртэйгєє ч зєвлєлгїйгээр маргааш нь пїїгээгээ зэхэж, жижигхэн хєвхєн хайрцагт охиныхоо гурван ээжлийн дотуур хувцас хийгээд галт тэрэг хєдлєхєєс хагас цагийн ємнє унтлагын єрєєнд нь орж, - Явъя, Ренета гэжээ. Фернанда юу ч тайлбарлаж ярьсангїй. Меме ч тэгээсэй гэж хїсэхгїй байлаа. Хаашаа ч явах гэж байгаагаа мэдэхгїй, ер нь яргын газар аваачлаа ч гэсэн тїїнд хамаагїй байлаа. Арын хашаанд буу дуугарч, Маурисио Бабилоньягийн ёолоод явчихыг дуулснаас хойш Меме ганц ч їг дуугараагїй, насныхаа эцсийг їзтэл ч дуугарахгїй. Эхийгээ ‚Унтлагын єрєєнєєс гар‛ гэхэд їсээ ч самнаагїй, нїїрээ ч угаагаагїй байсан боловч дуугїйхэн гарада, зїїдэгн євчтэй юм толгой дээгїїрээ эргэлдэх шар эрвээхийг ч анзаарах сєгєєгїй галт тэргэнд суужээ. Охиныхоо хар цагаан дуугарахаа байсанд албаар тэгэв її, эсвэл хэцїї гай дайрснаас хэл нь татав уу гэдгийг Фернанда хэзэ ч мэдсэнгїй, мэдэх ч гэж оролдсонгїй. Хуучин илбэдїїлсэн газрыг хэрхэн туулснаа ч Меме бараг анхаарсангїй. Тєрмєр замын далангийн хоёр талара хязгааргїй їргэлжлэх сїїдэрт гадилын тариаланг ч харсангїй. Халуун наранд хатаж, тоос шороонд дарагдсан цэцэрлэгтэй гринго нарын цагаан байшинг ч жигїїрийн асарт хєзєр тоглож байгаа богино ємдтэй, хєхє судалтай цагаан цамц ємссєн хїїхнїїдийг ч харсангїй. Тунгалаг уст голд бїсгїйчїїд загас адил тонгочин, сайхан том мээмээ гарган галт тэрэгний зорчигчдын аазгайг хєдєлєгж байхыг ч харсангїй, ажилчдын суудаг бохир, арчаагїй саравчийг, энэ саравчийн тойронд шар эрвээхий эргэлдэж байгааг ч, хаалган дээр нь туранхай, цонхигор хїїхдїд хєтєвч дээрээ сууж, их гэдэстэй хїїхнїїд хажуугаараа єнгєрєх галт тэрэгний араас хараал хэлэн зогсохыг ч харсангїй. Урьд сїмийн сургуулиас буцаж явахдаа энэ бїхнийг халти їзээд бєєн баяр болж байан бол одоо сэтгэлд їлдэх юмгїй байлаа. Чийг татуулан халуу дїїгэх гадилын тариаланг єнгєрч, испани хєлгийн шатсан сэг хэрзийсээр байга анамуу цэцэгт нугыг гаталж, дараа нь мєнєєхєн тунгалаг
агаарт гарч, зуу шахам жилийн ємнє Хосе Аркадио Буэндиагийн мєрєєдлийг балласан хєєст бохир далайд тулж ирэхэд ч цонхоороо шагайсангїй. Єдрийн таван цагт галт тэрэг эцсийн єртєєн дээр ирж, Фернанда Мемег вагоноос гаргав. Хоёулаа сарьсан багваахай шиг жижигхэн тэргэнд суувал морь нь мэнгэртнэй юм шиг аахилж, дїнсгэр хотоорєнгєрєхєд тїїний урт гудамжин дээгїїр Фернандагийн залуудаа їдийн амралтаар єдєр бїр сонсдог байсан нэгэн аялгуу дуурсаж байлаа. Тэд голын хєлєг онгоцонд суувал зэвэнд идэгдсэн тємєр бїрээс нь пийшин шиг халуун єєнєж, модон хїрд нь галын шахуурга аятай ус сэлїїрдэн пал пїлхийнэ. Меме єрєєнд ороодтїгжчихэв. Фернанда орны нь дэргэд тавагтай хоол єдєрт хоёр уда атваьж, огт ам хїрээгїй чигээр нь єдєрт хоёр ухаадаг байла. Меме єлбєрч їхэхгэсэнгїй, гагцхїї хоолны їнэр авч чадахгїй, усыг ч тогтоохгї бєєлжиж гаргачихаад байлаа. Гичний уураар утсаннь тус болоогїй гэдгийг Меме хараахан мэдээгїй айсанчлан Фернанда ч жил шахамын дараа хїїхдїїдийг єєрт нь аваачин єгєн єгтєл огт сэжиг байсангїй. Усан онгоцны бїгчим єрєєнд тємєр ханын байнгын чичиргээнд балбуулж, онгоцны хїрдээр голын ёроолоос гарч ирэх лаг шаврын тэсвэрлэшгїй їмхий їнэрт зовсон меме сар єдрєє мартжээ. Сїїлчийн шар эрвээхий сэнсэнд орж їхтэл их л єнє болж Меме Маурисио Бабилонья їхэж, нєхєж болшгїй юм болж гэдгийг сая ухаарчээ. Гэвч Меме хайртай хїнээ мартсангїй. Тэрбээр Бага Аурелианогийн дэлхийн хамгийн хєрхєн хїїхэн эрэн тєєрч будилж явсан зэрэглээт цєлийг луустай туулж явахдаа ч тїїнийгээ бодож, индианы жимээр ууланд гарч, гучин хоёр сїмийн хонхны бэлэвсрэлийн аялгуу хангинасаар байх чулуут огцом гудамжтай баргар хотод хїрч ирэхээ ч тїїнийгээ бодсоор абйлаа. Тэр хоёр хуучны эзгїй байшинд хивэн хорхой язганах єрєєнд шалан дээр банз зэрэгцїїлэн дэвсэж ор хийгээд хонов. Хїїршсэн хєшгийг цонхноос авч, нїцгэн банзан дээр дэвссэнд хєдлєхийн тоолонгоор нєгєєх нь їйрч унаж байлаа. Цурам хийлгїй хонохдоо Меме Христос тэнгэрийн мэндэлсэн баярын тэр нэгэн битїїнд тугалган австай хїргїїлж ирсэн хар хувцастай хїн хажуугаар нь єнгєрєєхийг давхийн харахдаа хаан байгаагаа гадарлажээ. Хойд єдєр нь Фернанда їдийн мєргєлийн дараа тїїнийг баргар байшинд аваачив. Эхийнхээ хатан хаан болохоор бэлтгэж байшинг таньж, аян нь энд дуусаж байгааг ойлгов. Фернанда контоорт нэг хїнтэй ярьж байх хооронд Меме испанийн хамба нарын тосон будгийн эртний хєрєнг єлгєсєн хїлээн авах єрєєнд хїлээж, хар цэцэгтэй хив палааж, цєлийн мєсєнд маажийсан єндєр єсгийтєєс єєр хувцасгїй учир дааран чичирч байлаа. Єрєєний голд цонхоор тусах шар гэрэлд зогсоодд Маурисоио Бабилоньяг бодож байтал дотроос маш хєєрхєн гэлэнмаа гурван ээлжийн дотуур хувцастай хєвхєн хайрцгийг нь барин гарч ирээд явуут гараа сунган, - Ренета, явъя гэжээ. Меме тїїний гараас браьж, дув дуугїй хєтлєгдєн одвой. Фернанда охиноо эцсийн удаа харвал цаадах нь сїмийн хэрэмний саяхан хаагдсан тємєр торон хаалганы цаана гэлэнмаагийн алхааг гїйцэх гэж шогшиж байлаа. Меме Маурисио Бабилоньяг, машины тосны їнэр, шар эрвээхий дагуулыг нь бодож, хожим хойно намрын нэгэн єглєє Краковын баргар эмнэлэгт хїний нэрээр, ганц ч їг дуугаралгїй амьсгаа хураатлаа насан туршдаа бодсоор байх болно.
Фернанда зэвсэгт цагдаа нараар хамгаалуулсан галт тэргээн макондод эргэж ирэв. тїїний аялан явж байхад зорчигчдын царай тїгшїїртэй, хот тосгоны гудамжаар цэрэг цуух дїїрэн, нэг л лут ювм болох тєлєвтэй байсанд чухам ямар учиртайг ойлгосонгїй. Макондод ирсэн хойноо л Бага Хосе Аркадио гадилын компанийн ажилчдыг ажил хая гэж хатгаж шїтгэж байгааг дуулжээ. ‚Энэ л бидэнд дутаж гэнэ. Манайд анархист гарч ирж‛ гэж Фернанда боджээ. Хоёр долоо хоногийн дараа ажил хаялт хэлэж, уршигтай юм болох байх гэж бїгдээрээ болгоомжилж байсан боловч тэгсэнгїй. Ажилчид гадилыг ням гаригт тайрч ачихаас татгалзаж, шаардаж байгаа нь гарцаагїй зєв болж, Антонио Исабель лам хїртэл тїїнийг тэнгэрийн бошигт нийцэж байна хэмээн сайшаажээ. Энэ болон дараачийн хэдэн сард гарсан ажил хаялт ялсаннвь урьд хотыг франц дууч эмсээр л дїїргэж чадах хїн гэж зард гарсан байсан Бага Хосе Аркадиогийн єчїїхэн биеийг алдаршуулжээ. Бага Хосе Аркадио хєлєг онгоцны утгагїй аялал зохион байгуулах гэхдээ зодооч тахиагаа гэнэт зарчихсан шигээ гадилын компанийн харгалзагчийн тушаалыг орхиод ажилчдын талд оржээ. Тєдий л удалгїй Бага Хосе Аркадиог нийгмийн хэв журмын эсрэг олон улсын хийж байгаа хуйвалдааны тагнуул тєлєєлєгч гэж зарлав. Аймар цуу дэгдэж байсан тэр долоо хоногийн нэгэн шєнє Бага Хосе Аркадио нууц хурлаас буцах замдаа нэгэн їл мэдэгдэх хїнд дєрєв буудуулсан боловч азаар амьд гарав. Дараа дараачийн сарын байдал маш тїгшїїртэй байсан учир Урсула хїртэл гэгээ їл їзэх ертєнцдєє тїїнийг мэдэж, хїї Аурелианогийнхоо їрлэн эмэр халаасаа дїїргэж явсан тэргайт їеийг їзэх шиг болжээ. Урсула Бага Хосе Аркадиотой уулзаж, їзсэнээ тїїнд хэлж єгєх гэсэн боловч аминд нь халдсан шєнєєс хойш ихрийнх нь єрєєсєнг хаана байгааг хэн ч мэдэхгїй байн гэж Бага Аурелионо хэлжээ. - Яг л Аурелиано. Ертєнцийн бїх юм орчин эргэж байдаг юм уу даа гэж Урсула дуу алджээ. Фернанда тэр їеийн їймээн сандраанаас хєндий байлаа. Охиных нь хувь заяаг єєртэй нь ярилгїйгээр дураараа шийдсэнд эгдїїцсэн нєхєтэйгє зад хэрэлдсэнээс хойш хїн хартай уулзахыг больжээ. Охиноо сїмээс гаргаж авна, хэрэг болбол цагдаагийн тусламж авна гэж Бага Аурелианогийн сїрдїїлэхэд Фернанда Мемег сайн дураараа сахил хїртсэн гэсэн бичиг їзїїлжээ. Угтаа бол Меме тємєр торны дотор оросн хойноо, гэрээс нь аваад явахад эсэргїїцээгїй шигээ яавал яаг гэсэн байдлаар нэрээ тавьсан юм санжээ. Бага Аурелиано Маурисио Бабрилоньяг тахиа хулуух гэж гэрт нь очсон гэдэгт итгээгїй шигээ эхнэрийнхээ їзїїлсэн баталгаа бичиг дотроо їнэмшихгїй байсан боловч нэгэнт л тийм юм бол одоо яах вэ гэж бодоод биеэ зовоолгїйгээр Петра Котесийн суганд хоргодон, дахин галзуурсан мэт цэнгэж, зад найрлах болов. Фернанда бїх хотыг хамарсан тїгшїїрийг тоохгїй, Урсулагийн усан амлаж байгааг хайхрахгїй бодож боловсруулснаа улам нягтлан бататгаж байлаа. Тэрбээр санваартнаа улам нягтлан бататгаж байлаа. Тэрбээр санваартны мяндаг удахгїй авах гэж байсан Хосе Аркадиод дэлгэрэнгїй захидал бичиж, дїї Рената нь шар хумхаа тусан, єєд облсон гэж дуулгажээ. Дараа нь Амаранта Урсулаг Санта Софи де ла Пьедадаар харуулаад, Мемегийн золгїй явдлаас болж, їл їзэгдэх оточ нарай харилцаа тасарсан байснаа сэргээв. Юуны ємнє тэрбээр зайнаас мэс засал хийх эцсийн єдрийг товлов. Гэвч їл їзэгдэх оточ нар Макондод
замбараагїй явдал дуусаагїй байхад мэс засал хийх нь болгоомжгїй хэрэг гэж хариулжээ. Фернанда хїлээх тэвчээр хїрэхгїй, хэрэг явдлын учрыг сайн мэдэхгїй учир ‚Хотод ямар ч їймээн самуун байхгїй, хадам дїїгий нь тэнэг явдлаас хамаг хэрэг болж байгаа юм, тэр л тахиа зодолдуулж, хєлєг онгоц голоор явуулна гэж мангуурч байсан шигээ одоо їйдвэрчний эвлэл гэж дэмийрч байгаа юм‛ гэж дараагийнхаа захидалд бичжээ. Тэднийг тохиролцож амжаагїй байтал нэгэн халуун хлагва гаригт сагс барьсан чавгнац хаалгыг нь тогшжээ. Санта Софи де ла Пьедад хаалгыг нээж єгєєд, нэг хїн бэлэг явуулж гэж санан, гоё гэгчийн торон алчуураар бїтээсэн тэр сагсыг авах гэтэл чавганц ‚хатагтай Фернанда дель Карпио де Буэндиад маш нууцаар сагсыг єг гэж зарлиг болсон‛ гээд єгсєнгїй. Сагсанд Мемегийн хїї байжээ. Фернандагийн номын багш асан лам жаал хїїг тєрєєд хоёр сар болж байгаа, эх нь ам нээж єєрийн хїслийг айлтгаагїйн учир євгийнх нь нэрээр Аурелиано гэж нэрлэлээ гэж захидалдаа бичсэн байлаа. Фернанда хувь тавилан єєрєєр нь ингэж даажин хийж байгаад дотор нь арзганаж байсан боловч гэлэнмаагаас їїнийг нууж чадав. - Голоор сагстай хєвж явахад нь оллоо гэж хэлье хэмээн Фернанда инээмсэглэв. - Хїн итгэхгїй дээ гэж гэлэнмаа дуугарав. - Ариун сударт айлдсан байхад нь їїнд бїгд итгэдэг байхад яагаад надад итгэхгїй байдаг билээ гэж Фернанда зєржээ. Гэлэнмаа буцах галт тэрэг хїлээж тэднийд їдийн хоол идэж, сїмд зарлиг болсноор хїїхдийн тухай ганц дурсаагїй боловч Фернанда єєрийнх нь гутамшгийг їл таашаах гэрч хажууд нь байгаад доторнь багтарч, муу мэдээ хїргэж ирсэн элчийг дїїжилж алдаг дундад эртний заншил хуучирсанд харамсаж билээ. Тэгэхэд л Фернанда гэлэнмааг явангуут жаалыг усан санд живїїлж орхиё гэж шийдсэн боловч зїрх нь арай хїрсэнгїй, эзэн тэнгэр хязгааргїй хишгээ хайрлаж, энэ дарааснаас салгахыг тэвчээртэй хїлээхээр болжээ. Жаал Аурелианог ойтой болж байтал Макондогийн байнгын тїгшїїртэй байдал гэнэт туйлдаа хїртэл даамжирлаа. Нууц байдалд ороод байсан Бага Хосе Аркадио болон їйлдвэрчний эвлэлийн бусад удирдагчид долоо хоногийн шувтаргаар гэнэт хотод їзэгдэж, гадилын комапний бїсэн дэх суурингуудад жагсаал зохион байгуулав. Цагда анар хэв жруам зєрчих эсэхий л харзнасхийж байлаа. Гэвч даваа гаригийн шєнє їйлдвэрчний эвлэлийн удирдагчдыг орноос нь чирэн босгож, гар хєлд нь тавин жингийн гав дєнгє зїїгээд мужийн гол хотын гянданд явуулав. Тэдний дотор Бага Хосе Аркадио, Макондод нутаг заагдан сууж байсан, єєрийн загалмай зїїлгэсэн эцэг Артемио Крусийн1баатарлаг гавьяаг биеэр їзсэн гэж ярьдаг, мексикийн хувьсгалд оролцож явсан хурандаа Лоренсо Гавилан баригджээ. Гэвч засгийн газар, гадилын компани хоёр баривчлагдагсдын хоолны мєнгийг хэн тєлєхийг тохиролцож чадаагїй учир тэднийг гурван сар бололгїй дахин суллав. 1 Мексикийн зохиолч Карлос Фунтесийн ‚Артемио Крусийн їхэл‛ гоманы баатар.
Энэ удаа ажилчид хїнсний бїтээгдэхїїн чанар муутай, ажлын нєхцєл тэсвэрлэхийн аргагїй хїнд хїчир байгаад дургїйцэн байгаагаа илэрхийлжээ. Тїїнээс гадна ажилчид цалинг жинхэнэ мєнгєєр тавихгїй, компани дэлгїїрээс вергиний гахайн утсан махнаас єєр юм авах аргагїй цаасан мєнгєєр єгч байна гэж гомдол тавьж байлаа. Цаасан мєнгєний системнийг илчиллээгэж Бага Хосе Аркадиог гянданд хорьжээ. Компани энэ системд дулдуйдаж худалдааны флотын зардлыг хямдруулж байга аюм, учир нь жимс ачсан хєлєг буцахдаа, дэлгїїрийн бараа ачиж ирж байна, энэ ачаа байхгїй бол гадил ачдаг усан боомт хїртэл Шинэ Орлеанаас хоосон явах байсан гэдгийг ХОсе Аркадио тайлбарлажээ. Ажилчид бас ахуйн нєхцєл, эмнэлгийн їйлчилгээний талаар сэтгэл дундуур байлаа. Компанийн эмч нар євчтєнийг їздэггїй, эмнэлгийн с ємнє зїгээрл оочирлуулан зогсоогоод, эмнэлгийн сувилагч євчтєний хумхаатаж уу, загтаж уу, тїгжрээ болж уу гэдгийг харгалзалгїйгээр зэсийн байвангийн єнгєтэй їрлийг хэлэндээр нь тавьж єгнє. Эмчилгээг ёстой хавтгайруулж байсан учир хїїхдїїд оочирт хэд дахин зогсоод їрлийг залгихын оронд гэртээ аваачин лотоо тоглохдоо хасааны оронд хэрэглэдэг байлаа. Ажилчид нурж унах гэж байгаа саравчинд багтаж ядан суудаг. Инженерїїд тэдэнд бие засах газар барьж єгч хїч зарсангїй, сууринд тавин хїн тутамд нэг явуулын жорлонг Христосын мэндэлсэн єдрєєр тавьж, удаан эдлэхийнтулд энэ тєхєєрємжийг яаж ашиглахыг нийтэд їзїїлжээ. Урьдын цагт хурандаа Аурелиано буэндиаг шавж байсан хар сїртїїгтэй зєнєсєн ємгєєлєгчид, одоо гадилын компаний эрх ашгийг хамгаалж, ажилчдын бїх шарадлагыг илбэ жилбэтэй л дїйцэхїйц овсгоотойгоор няцааж байлаа. Ажилчид айлтгал бичиг зохиож, бїх нийтээр санал нэгтэй сайшаан, гадилын компанийн сонорт албан ёоор хїргэтэ нэлээд хугацаа оров. Ноён Браун айлтгал бичгийнтуха сонсмогцоо шилэн дээвэртэй ганган вогооноо галт тэрэгний араас зїїгээд пїїсийн хамгийнтом тєлєлєгчдийн хамт Маркондогоос алга болж єгєв. Гэвч дараагийн бямбад ажилчид тэдний нэгийг нас хїйд нїцгэн хїїхэнтэй хэвтэж байхад нь олж аван, айлтгал бичгийн хуулбарт гарын їсэг зуруулж чадав. Тэр хїїхэн тїїнийг євєртєє оруулан аргалж байхаар зєвшєєрсєн юм санж. Гэсэн хэдий боловч уйтгартай хуульчид гадилын компанитай энэ хїний огт холбоогїй болохыг шїїхэд нотолж, гаргасан нотолгоондоо улс амьтныг эргэлзэх вий гэхдээ нэр зээлдэгч хэмээн гяндан хорьжээ. Хожим нь ажиличд гуравдугаар зэргийн вогооноор нууж аялж явсан ноён Брауныг браьж аваад айлтгал бичгийн єєр нэг хувь дээр гарын їсэг зуруулав. Маргааш нь тэр шїїхэд очихдоо тас хар їстэй болчихсон, испаниар ус цас шиг ярьж байлаа. Тэр бол Макондод тєрсєн, мєн тэнд Дагоберто Фонсека нэр авсан, эмийн євс худалдаалдаг гэмгїй иргэн болохоос гадилын компанийн ерєнхий захирал, Алабама муж улсын Пратвилл хотын иргэн ноён Жек Браун биш гэж ємгєєлєгчид нотолжээ. Удалгїй, ноён Браунд хїрэх гэж ажичлдын дахин оролдсоны дараагаар хуулийнхан тїїний їхсэн тухай магадагааны хувилбарыг олон нийтийн газарт єлгєснийг їзвэл зургадугаар сарын есєнд Чикаго хотноо гал унтраах машинд дайруулж їхсэнийг элчин консул болон элчин сайдын яамны зєвлєхїїдийн баталсан тухай єгїїлсэн байлаа. Ажилчид орон нутгийн эрхтэн дархтны энэ будлиан булхайгаас залхан тєвєгшєєгєєд, шїїхийн дээд байгууллагад годмлоо мэдїїлэв.
Гадилын компани хїмїїсийг тїр ажил л їе їе хєлсєлдєг, хэзээ ч байнгын ажилчин авч байгаагїй бєгєєд авч байхгїй учир ажилчдын шаардлага хуульд огт нийцэхгїй гэж хуулийг завхруулагчид нь мэтгэжээ. Тийнхїї виргиний гайхан утсан мах, ид шидийн чадалтай їрэл, Христосын мэндэлсэн єдрєєр байгуулсан жорлонгийн тухай яриаг зохиомол хэмээ няцааж, ажилчид гэж байгаагїй гэж шїїхийн шийдвэрээр тогтоон, газар бїрд ёслол тєгєлдєр тунхаглажээ. Хїчтэй ажил хаялт эхлэв. Гадилын тариалан дээр ажил зогсож, жимс модондоо ялзран зуун хорин хайрцаг чирсэн галт тэрэг тємрзамын мухар салаан дээр хєдєлгєєнгїй зогсож байлаа. Хот суурингаар ажилгїйчїїд дїїрлээ. Туркийн гудамжинд дуусах гэж байхгїй бямба гариг эхэлж, ‚Отель Хакоба‛-гийн биллиардын танхимд тоглоомчингууд ээлжээ хїлээн єнжин хонон шахцалдах болов. ‚Арми нийгмийн хэв журмыг сэргээх тушаал авч гэнэ‛ гэсэн зар тарсан єдєр Бага Хосе Аркадио яг тэнд байж байлаа. Хэдийгээр тэр адыг мэдэх совингїй боловч энэ мэдээг дуулахдаа хурандаа Геринельдо Маркес хїн буудаж алахыг єєрт нь харуулсан тэр нэгэн єглєєнєєс хойш хїлээсэн їхлийн дохио ирэх нь энэ гэж боджээ. Гэвч муу совин татлаа гээд уулын тэвчээртэй байдлаа алдсангїй. Тэр шааригийг цохиураар цохин, санаснаараа хэд хэдэн шаариг зэрэг оруулав. Хэсэг зуур болтол бємбєрийн пижгэнэх, бїрээний янгинах, гудамжнаа хїмїїс їймэн хашигралдах дуу гарахад Бага Хосе Аркадио шаариг цохих тєдийгїй, хїнийг цаазаар аваачиж байгааг харсан єдрєєс хойш єєрєє єєртэйгєє дуугїй тоглосон тоглоом дууслаа гэдгийг ухаарав. Тэгэхэд гадаа гарч їзвээс тэнд гурван хороо бємбєрийн дуугаар хєл нийлїїлэн алхаж, тйинхїї алхахад нь газар доргиж байлаа. Энэхїї олон толгойт лууны їмхий їнэр наран гийсэн їдийн агарт шингэв. Цэргїїд тагдгар пагдгар бєгєєд бїдїїн хадуун ажээ. Тэднэс морины хєлс, наранд дэлгэсэн тїїхий ширний їнэр ханхалж, уулынхан шиг хийх гэснээ олон їггїй, огт буцахгїй хийх зоригтой нь мэдэгдэж байлаа. Бага Хосе Аркадиогийн дэргэдїїр бїтэн цаг явж єнгєрєхєд нь хэдхэн салаа л тойроод л яваад байга мэт бодогджээ. Учир нь бїгдээрээ ихэр юм шиг ав адилхан, бїгдээрээ дашмаг зїїж, хїнд їїргэвч їїрсэн, жадыг нь тэнийлгэсэн гутамшиг т буу мєрлєсєн, бїгдээрээ тушаалыг сохроор дагах мангуу байдалтай, нэр тєрєє бодон яахаас ч сийхгїй царайтай ажээ. Урсула уйтгарт хэвтрээсээ тэдний алхааг сонсоод, хуругаа загалмайлан гараа єргєжээ. Санта Софие де а Пьедад индїїдэж эхлээд байсан эрээн бїтээлэг дээрээ тонгойн агшин зуур таг болж, Бага Хосе Аркадио хїїгээ бодож байхад, цаадах нь "О‚ель Хакоба"-‛ийн їїдэнд сїїлийн цэрэг хажуугаар нь хэрхэн єнгєрч байгааг хэнэггїй харж зогслоо. Байлдааны цагийн хуулиар цэргїїд маргаан зууч болох ёстой байтал хоёр талыг эвлэрїїлэх гэж єчїїхэн ч оролдсонгїй. Цэргїїд Макондо дундуур гарч сїр хїчээ їзїїлээд буу зэвсгээ ацлан тавиад гадилыг хураан, галт тэргийг мухар замаас гарган ачаалж гарав. Саяхан болтол тайванхїлээж байсан ажилчид зєвхєн мачетегаар зэвсэглэж ойд гарч урвагчидтай тэмцэв. Тэд компанийн байшин, дэлгїїрийг галдаж, одоо пулемётоор галлан замаа цэвэрлэх болсон галт тэрэгний хєдєлгєєнийг саатуулахын тулд тємєр замын даланг нурааж, харилцах утасны болон цахилгаан мэдээний шугамыг тасалж байлаа. Услах сувгийн ус цусанд будагдлаа. Цахилгаанжуулсан хонуурьтаа энх тунх, эсэн мэнд сууж байсан ноён Брауныг гэр орныхны нь хатм, нутгийнхны нь гэр бїлийнхны хамт
цэргээр хамгаалуулан Макондогоос гаргаж, аюулгїй газарт аваачжээ. Хэрэг явдал даамжран, хїч тэнцвэргїй, цус асгаруулсан иргэний дайн болох осолтой болж иртэл эрх баригчид Макондод бїгдээрээ цуглахыг ажилчдад уриалав. ‚Мужийн иргэний ба цэргийн тэргїїн ирэх баасан гаригт хотод ирж, мєргєлдєєний учрыг олно‛ гэж уриалгад заасан байлаа. Бага Хосе Аркадио баасан гаригт єглєєнєєс аваад єртєє рїї цувсан олны дотор байлаа. Урьдын єдєр нь тэрбээр їйлдвэрчний эвлэлийн удирдагчдын зєвлєлгєєнд оролцож, зєвлєлгєєнєєс хурандаа Гавилан тэр хоёрт ард олны дотор явж, байдлыг харгалзан тэдний їйл ажиллагааг чиглїїлэхийг даалгажээ. Баг Хосе Аркадио сэтгэл тогтохгїй, нэг л хачин байлаа. Цэргїїд галт тэрэгний буудлын талбайн эргэн тойронд пулемёт зоож, тємєр торон хашаатай гадилын компнийн хоыг их буугаар хамгаалсан гэдгийг мэдсэнээс хойш аманд нь їргэлж шорвог гашуун амт амтлагдсаар байжээ. Єдрийн арван хоёр цагт ажилчин, эмэгтэй, хїїхэд нийлсэн гурван мянга гарууй хїн хожимдож байгаа галт тэрэг хїлээн, єртєєний ємнєх цулгуйд дїїрээд, цэргїїдийн пулемёт зоон хаасан хажуугийн гудамжинд бєєгнєрч байлаа. Эхний їед энэ нь баярын зугаага болж байгаа юм шиг санагдаж байлаа. Олон тїмэн Туркийн гудамжнаас шарсан махтай лангуу, ундаатай бїхээгийг тоохгїй хєхиїн сэргэлэн байцгаала. Гурван цаг дєрхєж байтал албаны хїмїїсийн суусан галт тэрэг маргаашнаас нааш ирэхгїй нь гэсэн сураг гарав. Алжааж ядарсан олон урам хугаран санаа алджээ. Нэг ахлах дэслэгч хурсан олонруу амыг нь харуулан дєрвєн пулемёт зоосон єртєєний барилгын дээвэр дээр гарч бїгдийг чимээгїй бай гэж уриаллаа. Дєрєв, долоо хэрийн насны хоёр хїїхэдтэй, тарган авгай Бага Хосе Аркадиогийн дэргэд зогсож байв. Тэр эмэгтэй багыгаа гар дээрэ аваад, Бага Хосе Аркадиогийн дэргэд зогсож байв. Тэр эмэгтэй багыгаа гар дээрээ аваад, Бага Хосе Аркадиог танихгїй мєртлєє томыгоо єргєж тэнд юу ярьж байгааг чангнуулаач гэж гуйжээ. Бага Хосе Аркадио жаал хїїг мєрєн дээрээ суулгав. Олон жилийн хойно тэр жаал їзсэнээ, мужийн тэргїїний дєрєвдїгээр хуулийг чанга яригч хоолойгоор ахлах дэслэгч хэрхэн дуудан сонсгосныг бїгдэд ярьж, їїнийг нь хэн ч їл итгэнэ. Тэр зааварт генерал Кортес Варгас, тїїний нарийн бичгийн дарга хошууч Энрие Гарсиа Исара гарын їсэг зурж, тїїний наян їгтэй гурван зїйлд ажил хаягсдыг ‚бїлэг дээрэмчин‛ гэж нэрлэж, тэднийг сум хайрлалгїй буудах онц эрхийг цэргїїдэд олгосон байлаа. Зааврыг уншиж дуусахад хурсан олон дургїйцэн нижгэнэв. Тэгтэл дээвэр дээрх дэслэгчийн оронд ахмад гарч ирээд чанга яригч хоолойгоо савлан, юм ярих гэж байна гэж дохилоо. Олон чимээгїй болов. - Ноёд, хатагтай нар аа, та бїхэнд тарахад таван минутын хугацаа єгье гэж ахмад аяархан, удаан бєгєєд ядрангуй хэлэв. Исгэрч шїгэлдэх, амандаа дїнгэнэх, хашгирч бархирах чимээ цаг тоолж эхэлснийг зарлан бїрээний дууг дарав. Хэн ч байрнааса хєдєлсєнгїй. - Таван минут єнгєрлєє. Дахиад нэг минут болбол гал нээх болно гэж ахмад мєнєєхєн аялгаараа хэлэв. Хїйтэн хєлс нь чийхарсан Бага Хоес Аркадио жаал хїїг мєрнєєсєє буулгаж эхэднь єгєв. "Энэ шаарнууд л эхэлж буудна даа‛ гэж эмэгтэй шивнэв. Бага Хосе Аркадио юм хариулж амжаагїй байтал хурандаа Гавилан
нєгєє эмэгтэйн хэлсэн їгийг цуурай шиг чангаар паргин давтаж байх нь дуулдав. Бага Хосе Аркадио байдал тїгшїїртэй болж, гайхмаар на мгїм болсонд мансууран, эрлэгийн элчийн нїд цавчилгїй ширтэн байгаад мэлэрсэн энэ олныг байрнаас нь хєдєлгєх хїч байхгїй гэдэгт бат итгэж, єлмий дээрээ єндийн, энэ яваа насандаа анх удаа дуугаа єндєрлєн ємнєє зогсогчдын толгой дээгїїр, - Новшнууд! Єнєєдєр оодровч маргааш єєдлєхгїй ээ! гэж хашгирлаа. Бага Хосе Аркадиог дєнгєж хэлж дуустал аймара бус, харин їгїй байлгїй дээ гэмээр юм боллоо. Ахмадыг гал нээх тушаал єгмєгц арван дєрвєн пулемёт дорхноо нижгэнэв. Гэвч энэ бїхэн жїжигт гардаг шиг л санагдаж байлаа. Пулемёт хахаж цацан тачигнаж, галаар галзуурсан мэт тургивч шавааралдан зогсон олон ганхийх дуу гарсангїй, тэр ч байтугай ганц ч удаа шїїрс алдсангїй, гэнэт бїгдээрээ чулуу болоод суманд даагдахаа больсонюм уу гэмээр божээ. Гэнэт єртєєний зїгээс амь тавьж байгаа хїний ‚А-а-а-а, ээж ээ!‛ гэж чарлах дуу мэнэрсэн байдлыг сарниулав. Галт уул нїргэлэн дэлбэрэх, їерийн ус хїрхрэн буух, газар хїчтэй хєдлєх гурав зэрэгцэх аятай, хурсан олон голоосоо тїрхрэн хєдєлж, агшинзуурын дотор талбай даяараа пижигэнэв. Бага Хосе Аркадио жаал хїїгийн гараас дєнгєж шїїрэн автал эх нь нєгєє хїїхэдтэйгээ пархийн зугтаах олонд хамагдав. Бага Хосе Аркадио єєрийг нь єргєєд, айж сандарсан олны дунд шахагдан, хєл нь газарт хїрэхгзїй хєвєх мэт талбайн хажуугийн гудамжинд хэрэхэн хамуулан орсныг жаал хїї олон жилийн хойно ярьж, айлынхан нь тїїнийг зєнєсєн євгєн гэж шоолох болно. Энэ гудамж руу орсон бєєн улс єнцєг рїї дєхєж явтал тэнд зоолттой байсан дулемёт хэрхэн гал нээхийг хїмїїсийн дээр єргєгдсєн жаал хїї харжээ. Хэд хэдэн хїн: - Хэвтээрэй! Хэвтээрэй! Гэж зэрэг хашгирав. Урьд эгнээнд явсагдсад пулемётын галд хяргуулан ойчив. Амьд їлдэгсэд газар унахын хооронд тайлбай руу эргэн хуйларчээ. Айж сандарсан хїмїїс луугийн сїїлэнд ширвїїлэх мэт бєєнєєрєє нєгєє тийшээ хуйлрахад пулемёт зогсоо зайгїй тачигнаж, нєгєє гудамжнаас бас нэг луугийн сїїлэнд цохиулагсад єєдєєс нь хуйлран ирлээ. Улс амьтан хашигдсан мал аятай тїгжигдэж, усны асар том эргїїлгэнд орон татагдах мэт захаасаа пулементын галын хайчинд хяргуулан гол руугаа хурайлдан тэмїїлж байлаа. Нэгэн эмэгтэй цулгуйн голд сєхрєн суугаад загалмайлан залбирч, яагаад ч юм суманд оногдохгїй байгаа нь жаал хїїд харагдав. Бага Хосе Аркадио нїїр цусанд будагдан газар унахдаа жаал хїїг яг тийш нь чулуудаж амжтал асар том хїн давалгаан тэр цулгуйг, сєхєрсєн эхнэрийг, халуу дїїгсэн єндєр цэлмэг тэнгэрийг, Урсула Игуараны амьтны дїрстэй мєсєн чихэр єчнєєнийг зарсан энэ хилэнцэт ертєнцийг арчин хаявай. Хосе Аркадиог ухаан орвол эргэн тойрон хав харанхуй, єєрєє дээшээ хараад хэвтэж байлаа. Учиргїй урт, анир чимээгїй галт тэргэнд явж байга болотой, толгойных нь цус барьцалдан хатаж,хамаг бие нь шархиран євдєж байв. Нойр нь хїрч байна гэж жигтэйхэн. Айдас хїйдэс, бузар булайгаас хол, аюул осолгїй газар хэдэн цаг унтаад авкъя гэж бодоод євчин багатай хажуугаараа эргэхдээ л хїрэн дээр хэвтэж байгаагаа мэдэв. Хїїрийг вагонд пиг чихэж, дундуур нь явах гудам їлээжээ. Амьтныг
яргалснаас хойш хэдэн цаг єнгєрсєн бололтой, учир нь хїїр намрын гєлтгєнє шиг хїйтэн бєгєєд тэмтрээд їзэхэд царцсан хєєс мэт болжээ. Хїїрийг энд авчрагсад гадилын хонгорцгийг хураадаг шиг эгнїїлэн хураах завтай байжээ. Энэ хар дарсан зїїднээс зайлах гэж Бага Хосе Аркадио вогоон дамжин галт тэрэгний толгойн зїг млєхєж явахдаа унтаа тосгоны дэргэдїїр галт тэрэгний єнгєрєхєд банзны завсраар гялсхийн гэрэлд гологдол гадил аятай далайд хийхээр авч яваа, їхсэн эрэгтэй, їхсэн эмэгтэй, їхсэн хїїхдийг харж байлааа. Тэрбээр хоёрхныг таньснаас нэг нь сэрїїн ундаа зардаг эмэгтэй, нєгєє нь хурандаа Гавилан байсан бєгєєд хурандаа гараа мексик мєнгєн горхитой бїсээр ороосон нь сандран їймсэн олны дунд тїїгээрээ єрєтє зам гаргах гэсэн бололтой. Бага Хоес Аркадио хамгийн эхний вагон хїрээд харанхуй руу їсэрч, галт тэрэг єнгєртєл шуудуунд хэвтэв. Энэ тїїний їзсэн цуваан дотроос хамгийн урт нь байлаа. Эх тїїний їзсэн цуваан дотроос хамгийн голд нь бас нэг толгой хавчуулжээ. Ачааны хоёр зуугаад вагоон байлаа. Галт тэргэнд ямар ч гэрэл байсангйї, тэр ч байтугай улаан, ногоон дохионы дэнлїї ч байхгїй, зам тємєр дээгїїр чимээгїйхэн гулссаар байлаа. Вогооны орой дээр пулемёттой цэргийн бараа харлан харагдана. Шєнє дундын алдад аадар цутгав. Бага Хосе Аркадио хаана галт тэрэгнээс їсэрснээ мэдэхгїй байсан боловч галт тэрэгний явсан зїгийн эсрэг явбал Макондод очно гэж ойлгож байлаа. Гурван цаг гаруй явтал їїрийн їнэгэн харанхуйд хотын захын байшин харагдав. Бороонд шалба норж, толгой нь заадсаараа салчих шахан ангалзана. Кофены їнэрээр нэг айлын гал зуухны єрєєнд орж явчихвал хїїхэд тэвэрсэн эмэгтэй зуухан дээрээ тонгойн зогсож байлаа. - сайн байна уу. Би Бага Хосе Аркадио Буэндиа байна гэж тэнхэл алдран хэлжээ. Тэрбээр амьд гэдгээ мэдїїлэх гэж нэрээ бїтнээр нь їсэглэн хэлэв. Ингэсэн нь ч сайн болов. Учир нь тэр эмэгтэй цус нєжинд хутгалдсан, эрлэгийн дансанд орсон байдалтай, баргар эцэнхий хїнийг халаган дээрээ зогсож байгааг харахдаа хий юм байна гэж боджээ. Тэр Бага Хосе Аркадиог таньдаг байлаа. Хувцсыг нь галын дэргэд хаттал нємрєх хєнжил авчирч єгєв. Шархаа угааг гэж ус халааж єгєв. азаар звєхєн арьс нь л хэгзэрсэн байжээ. Толгой боох цэвэр цагаан даавуу авчирч єгєв. Буэндиагийнхан чихэргїй кофе уудаг гэж дуулсан тул аяга чихэргїй цай авчирч єгєєд, хувцсыг нь галын дэргэд єлгєв. Бага Хосе Аркадио кофег ууж бартлаа ганц їг дуугарсангїй. - Тэнд лав, гурван мянга байсан байх аа гэж тэр шивнэв. - Юу тэр вэ? - Алагдсан улс аа. Єрєєтндээр цугларагсад цємєєрєє байх аа гэж тайлбарлав. Тэр эмэгтэй Бага Хосе Аркадиог єрєвдєнгїй харав. ‚Энд хїн амьтан їхээгїй шїї дээ. Танай садангийн хурандаа Аурелиано Буэндиагийн їзэс хойш Макондод юу ч болоогїй‛ гэж тэр хэлэв. Гэртээ харьтлаа Бага Хосе Аркадио гурван айлаар ороход ‚Їхсэн хїн байхгїй‛ гэж нєгєє л хэлдгийг єєрт ньхэлжээ. Галт тэрэгний буудлын дэргэдэх талбайгаар дарйвал
шарсан махны ширээг давхарлан хураасан нь бараалан харагдаж, хїн яраглсны ул мєр байхгїй байлаа. Бороо зїсрэн орох тул гудамж хоосон, хаалга цонхоо бин битїї хаасан байшингуудад амьтай голтой юм байгаагийн шинж алга байлаа. Єглєєний мєргєлд дуудах хонхны дуу л тэнд хїн амьтан бий гэдгийн цорынганц баталгаа болж байлаа. Бага Хосе Аркадио хурандаа Гавиланы хаалгыг тогшвол єєрийн нь олон харсан жирэмсэн хїїхэн ‚Явчихсаан, нутаг буцсан‛ гэж айсан янзтай хэлээд, халагаа тасхийтэл хааж орхив. Цахилгаанжуулсан хонуурийн гол хаалга дээр нутгийн хоёр цагдаа зогсож, цув, хулдаасан юїдэн ємссєн нь бороонд цохиулах чулуун баримал аятай харагдана. Захын нарийн гудамжинд Антилийн арлын негрїїд хоолой нийлїїлэн тамалга татаж байлаа. Бага Хосе Аркадио хашаа давж, гэрийнхээ гал зууханд оров. Санта Софи де ла Пьедад ‚Фернандад бїї харагдаараай. Босолж байгаа шїї‛ гэж швнэв. Санта Софи де ла Пьедад нэг л нууц хэлэлцээг биелїїлж байгаа мэ хїїгээ ‚хєтєвчийн єрєєнд‛ оруулж, Мелькиадесийн сал унах шахсан эвхдэг орыг тавьж єгєєд, єдрийн хоёр цагт Фернандаг унтахаар хэвтэхэ цонхоор таваг хоол єгчээ. Бага Аурелиано бороонд дайрагдаад гэртээ унтсан учир єдрийн гурван цаг гэхэд тэнгэр онгойхыг хїлээн сууж байлаа. Санта Софи де ла Пьедад дїїгийн нь ирснийг сэм дуулгавал тэр Мелькиадесийн єрєєнд оров. Бага Аурелиано ч талбай дээр ажилчдыг хядсан гэдэгт ч галт тэргээр тэдний хїїрийг ачин далай руу аваачсан аймаар явдалд ч їнэмшсэнгїй. Ажилчид єртєєнєєс явах тушаалыг дагаж, гэр гэртээ тайван тарсангэсэн засгийн газрын онц мэдэгдлийг єчигдєр орой нь Макондод дуудан сонсгосон байлаа. Їйлдвэрчний эвлэлийн удирдагчид дээд зэргийн эх оронч їзэл гаргаж, шаардлагаа эмнэлгийн їйлчилгээг сайжруулах, саравчны дэргэд бие засах газар байгуулах гэсэн хоёр зїйл болгон цєєрїїлсэн гэж бас уг мэдэгдэлд ард тїмний сонорт толилуулсан байлаа. Бага Аурелиано хожим нь мэдвэл, цэргийн эрхтнїд ажилчдын хэргийг зохицуулаад, энэ тухай ноён Браунд яаран дуулгавал тэрбээр шинэ шаардлагыг биелїїлэхээр зєвшєєрснєєр барахгїй компанийн хєрєнгєєр гурван єдрийн ардын зугаалга зохиож, найрамдал байгуулсныг ёслон тэмдэглэх санал тавьжээ. Гэвч цэргийнхнийг хэдний єдєр хэлэлцээрт гарын їсэг зурах вэ гэж асуухад тэр цонхоор гилбээ гялалзах тэнгэрийг харснаа тєдийд гэхийн аргагїй дохиод, - Тэнгэр ч мєн муухай аашилж байна даа. Борооны їед бид ажилладаггїй гэж хэлжээ. Гурван сар бороо ороогїй, гантай байлаа. Ноён Браун ингэж шийдсэнээ дєнгєж хэлтэл гадилын тариалангийн бїсэн аадар цутгаж, Бага Хосе Аркадио Макондо орох замдаа тэр бороонд дайралдсан нь тэр байжээ. Азарган бороо їїнээс хойш долоо хоноход ч орсоор л байлаа. Засгийн газар єєрийн мэдэлд байдаг мэдээллийн бїх хэрэгслээр їхсэн їрэгдсэн хїн байхгїй, ажилчид сэтгэл дїїрэн гэр гэртээ очсон, гадилын компани бороо арилтал ажлаа зогсоосон гэдгийгалбан ёсоор мянгантаа давтаж, ард иргэдэд тїмэнтээ урилгалсаар хїн бїрийг тийм бодолтой болгож чаджээ. Зїсэрсэн их аадар сїйд хийж, яаралтай арга хэмжээ авах хэрэг гарч юуны магад хэмээн байлдааны цагийн байдлыг халаагїй боловч цэгийг хуаранд нь татав. Єдєр нь цэргїїд ємднийхээ шуумгийг євдгєє хїртэл шуун уруйн ус бургилан урсах гудамжаар тэнэн, хїїхэдтэй цаасан онгоц хєвїїлэн
тоглоно. Шєнє нь хєл хорих цаг эхлэнгїїт бууныхаа бєгсєєр айлын халагыг хэмж цохин, сэжигтэй этгээдийг орноос нь чирэн босгоод, эргэж ирэхээргїй газарт авч оддог байлаа. Цэргийнхэн гэмт хэрэгтэн, алаач, хядаач, дєрєвдїгээр зааврыг зєрчигчдийг эрэн хайж, алж устгасаар байгаа боловч баривчлагдсан улсын хувь заяа цу болсныг мэдэх гэж горилон сумангийн даргын єрєєнд дїїрсэн тєрєл садныханд нь хїртэл болсон явдлыг їгїйсгэж, сумангийн дарга ‚Та бїхэн ердєє л зїїдэлж, Макондод тийм юм болж байгаагїй, хэзээ ч болохгїй. їїн шиг азтай хот хаана байна‛ гэж мэтгэдэг байлаа. Тийнхїї їйлдвэрчний эвлэлийн бїх удирдагчдыг устгав. Ганц Бага Хосе Аркадио л амьд їлдэв. Хоёрдугаар сард нэг шєнє гэрийн хаалгыг начигнатал нїдэв. Бууны бєгсєєр балбаж байгааг нь ягаад ч эндїїрэх аргагїй байлаа. Бороонд ээрэгдээд гарч чадахгїй байсан бага Аурелиано халагаа нээвэл норсон цувтай зургаан цэрэг офицерийн хамт зогсож байлаа. Тэд ганц ч їг дуугаралгїй, гэр дотрур явж зочдын єрєєнєєс агуулах хїртэл бїх єрєє, бїх шїїгээг нэгд нэгэнїй нэгжив. Урсула єрєєнд нгь гэрэл асаахад сэрээд, нэгжлэг хийж байхад амьсгал даран хэвтэж, хуруугаараа загалмай дїрслэн, цэргїїдийн ява зїгт чиглїїлээд байлаа. Санта Софи де ла Пьедад Мелькиадесийн єрєєнд унтаж байгаа Бага Хоес Аркадиог сэрээж амжсан боловч зугтаж амжихгїй болсон нь илт байлаа. Санта Софи де ла Пьедад дахин хаалгыг тїгжихэд Бага Хосе Аркадио цамц, гутлаа ємсєєд тэдний орж ирэхийг хїлээн орон дээрээ суув. Энэ їед тэд урланг нэгжиж байлаа. Офицер дїїжлээстэй цоожийг тайлахыг тушаагаад, дэнлїїнийхээ гэрлийг хурднаа тойруулан тусгаж, алжны ширээ, хїчилтэй цозгор байж байгааг хараад эн дхїн суудаггїй юм байна гэдгийг ойлгов бололтой. Гэсэн хэдий боловч Бага Аурелианогоос ‚Єєрєє уран дархан хийдэг її?‛ гэж цохиж асуусанд цаадах нь энд хурандаа Аурелиано Буэндиагийн урлан байсныг талйбарлав. ‚Тийм байж!‛ гэж офицер хэлээд дэнлїїгээ асааж, сайтар нэгжихийг тушаавал цэргїїд цозгор шилний доор тємєр лаазанд хайлуулаагїй хэвтэж байсан арван найман алтан загасыг гаргаж ирэв. Офицер тэдгээрийг ширээндээр асгаад, нэг нэгээр нь авч нарийвчлан їзсэнээ нэлээд зєєлєрч ‚Та бїхнийг дургїйлхэхгїй бол нэгийг авъя. Тухайн їедээ эдгээр нь самуун дэгдээгчдийн таних тэмдэг байсан. Одоо нандин дурсгал болжээ‛ гэв. Тэр цэл залуу, бараг хїїхдээрээ гэмээр боловч ихл эрэмшингїй ажээ. Тїїнд сэтгэл татмаар нэг л байгаа нь сая л мэдэгдэв. Бага Аурелиано нэг загасыг тїїнд бэлэг болгосонд офицерын царай хїїхдийнх шиг гийж, загасыг халаасандаа хийгээд, бусдыг лааз руу буцаан шидээд байранд нь тавив. - Ийм бэлгийг їнэлж баршгїй. Хурандаа Аурелиано Буэндиа манай хамгийн аугаа хїмїїсийн нэг байсан юм гэж хэлэв. Гэвч ийнхїї хїнлэг їг хэлж уярлаа гээд сурсан зангаа тавьсангїй. Мелькиадесийн єрєєний хаалганы дэргэд Санта Софи де ла Пьедад эцсийнхээ мэхийг хийж, ‚Энд хїн суухаа больсоор зуун жил болж байна‛ гэж хэлсэн боловч офицер єрєєг онгойлгуулж дэнлїїгээ гїйлгэн тусгавал Бага Аурелиано, санта Софи де ла Пьедад хоёр Хосе Аркадиогийн нїїрэндээгїїр гэрэл гялсхийгээд єнгєрєхд бєлтгєнєсєн нїдийг нь хараад, нэг тїгшїїр єнгєрєхєд, ондоо нэг тїгшїїр эхэлж байна, хїлцэнгїй л байхаас єєр аврал байхгїй гэдгийг ойлгожээ. Гэвч офицер дэнлїїгээрээ тасалгааг їргэлжлїїлэн гэрэлтїїлж, шїїгээнд давхарлан єрсєндалан хоёр
хєтєвчийг олж хартлаа юу ч сонирхсон шижнгїй байлаа. Тэгээд л гэрэл асаав. Бага Хосе Аркадио урь урьдынхаасаа сїрлэг тєгєлдєр болчихсон, бодлогошрон орны ирмэг сандайлан сууж, босохоор бэлдэж байлаа. Тїїний цаана дэлгэж онгичсон ном, хуулиастай бичиг бїхий тавиур, бэх нь дїїрэн хэвээрээ байгаа нагбумтай цэвэрхэн хураасан ажлын ширээ харагдана. Бага Аурелианогийн багынх нь л санахынх агаар цэвэрхэн, тунгалаг, юм нь аанай л тоос тогтдоггїй, эвдэрч хуучирдаггїй хэвээрээ байлаа. Їїнийг ганц хурандаа Аурелиано буэндиа л анзаардаггїй байсан сан. Гэвч офицер хєтєвчийг л анхаарч, - Ам бїл хэдїїл билээ? гэж асуув. - Тавуул.
-
Офицер хачирхав бололтой. Тэгснээ Бага Аурелиано, Санта Софи де ла Пьедад хоёрын Бага Хосе Аркадио ч офицерын єєрийг нь харж байгаа мєртлєє харахгїй байгааг ойлгов. Офицер гэрэл унтраагаад хаалга хаав. Цэргїїдтэйгээ ярьж эхлэхэд нь залуу офицер Мелькиадсеийн єрєєг хурандаа Аурелиано Буэндиагийн хардаг шиг харсныг Бага Аурелиано мэдэв. Энд їнэхээр зуун жил амьд амьтан ороогїй юм байна. Аягїй бол могойтой ч байж мэднэ гэж цэрэгтээ хэлжээ.
Хаалга хаагдахад Бага Хосе Аркадио єєрийнх нь хувьд дайн дууссаныг мэдлээ. Їїнээс олон жилийн ємнє хурандаа Аурелиано Буэндиа дайны бишрїїлэн таах хїчтэйг тїїнд ярьж, єєрийнхєє амьдралаас єдий тєдий жишээ дурдан хэлснээ батлах гэж оролдож байж билээ. Тэгэхэд Бага Хосе Аркадио итгэсээн. Гэвч энэ шєнє офицер єєрийг нь харахгїй ширтэж байхад сїїлийн хэдэн сарын тїгшїїр, гяндангийн бузар булай, єртєєн дээрх їймээн сандрал, хїїр ачсан галт тэрэг зэргийг санаад, хурандаа Аурелиано Буэндиа ердєє нэг бол овтой амьтан, їгйї бол тэнэг амьтан байж гэж боджээ. Дайнд яадгийг ганцхан їгээр ‚айдаг‛ гээд хэлчихийн оронд далан долоон їг хэлэхийн хэрэг юу байв. Тэрбээр Мелькиадесийн єрєєнєє увдист гэрэл, борооны шаагих чимээгээр хамгаалагдаж, єєрийнхєє їзэгдэхгїйд сэтгэл амарч, насан туршаа тайван байж їзэгэїйгээ їзжээ. Амьдаар минь оршуулчих вий гэж ганц хиртхийдэг байлаа. Єєрт нь хоол зєєдєг Санта Софи де ла Пьедад їїнийг хэлсэнднь аль болох урт насалж, хїїгээ амьдаар нь оршуулаагїй гэдгийг биеэр шалгахын тулд чадах бїхнээ хийнэ гэжээ амлажээ. Ийнхїї Бага Хосе Аркадио айх юмгїй болж аваад, Мелькиадесийн бичгийг судалж, ойлгохгїй болох тусмаа улам шамдаж байлаа. Борооны шаагихад дасаж, хоёр сар болоод чимээ гэж ялгахаа болиод, Санта Софи де ла Пьедадыг орж ирэхэд л хїний бараа харж, хоолыг цонхны тавцан дээр тавиад гаднаас цоожлохыг гуйдаг байлаа. Гэрийн бїх хїн, тэр ч байтугай Фернанда Бага Хосе Аркадиог мартаж орхижээ. Фернанда нєхрийн нь ихрийн єрєєснийг офицер тасалгаанд олж харсангїй гэдгийг дуулснаас хойш гэртээ байхад дургїйцэхийг больжээ. Бага Хосе Аркадиог хорионд орсноос хойш хагас жилийн дараа цэрэг Макондогоос явахад Бага Аурелиано бороо арилтал хїнтэй чалчих сан гэхээс хэл ам нь загатнаж, тасалгааны цоожийг аван ортол єнєє олон хєтєвчнєєс їмхий самхай ханх тавьж байлаа. Хєтєвчийг зохих юманд нь
хэрэглээд шалан дээгїїр тавилсан байлаа. Толгой халзарсан Бага Хосе Аркадимо тасалгаанд ханхлах ой гутам їнэрийг огт тоохгїй, їл олйгогдох бичгийн ахин дахин уншиж байлаа. Тїїнээс сахиулсан тэнгэрийнх шиг гэрэл цацарч байлаа. Хаалга нээгдэх чимээнээр толгойгоо єргєж харснаа дахин тонгойход нь бага Аурелиано, элэнц эцгийнхээ засрашгїй тєєргєєр орсныг харцнаас нь ганц хараад л мэдвэй. - Гурван мянга гаруй хїн байсан. Буудал дээр цугласан бїх хїн тэнд яах аргагїй байсан даа гэж цаадах нь дуугарав. ***
***
***
Бороо дєрвєн жил, арван нэгэн сар, хоёр єдєр оров. Заримда овоо наадмаар болоход макондогийнхон одоо л тэнгэрийн муухай арилах нь гэж гоёлын хувцсаа ємсєж, илаарь болж байгаа хїн шиг туниагїйхэн инээмсэглэх боловч тэгж тїр амсхийсний дараа бїр ч ширїїн ордогт удалгїй дасжээ. Аянгын дуу їргэлжлэн нїргэлж тэнгэр нурчих мэт болж, умраас хавсарга тавин, байшингийн дээврийг хуу татаж, хана туургийг нурааж, сїїлийн гадилыг орвонгоор нь суга татаж байлаа .Урсулагийн сэтгэлд байн байн ордог нойргїй болсон тэр їеийнх шиг энэ гамшгийг дагалдаад уйтгааг гаргах ерєндєг аяндаа олдож байлаа. Бага Аурелиано зїгээр суухтай хамгийн шаргуу тэмцэж байлаа. Тэрбээр ялихгїй ажлаар гэртээ ирээд ноён Брауны зад удаж урьсан бороонд дайрагдсан байлаа. Фернанда ханын шїїгээнээс эвдэрсэн шїхэр олоод аваад яв гэхэд нь Бага Аурелиано ‚Хэрэггїй, бороо єнгєртєл энд байя‛ гэж хэлжээ. Хатуу ам тангараг єгєєгїй хэдий обловч хэлсэндээ хїрэхээр хатуу шийджээ. Дотуур хувцас нь Петра Котесийнд їлдсэн учир гурав хоноод л бїх хувцсаа тайлан, дан дотуур ємдтэйгє їлдээд хувцсаа угаалгадаг байлаа. Уйдахгїйн тул гэрийнхээ эвдэрч хэмхэрснийг засаж гарав. Хаалганыхаа нугасыг засаж, цоожо тосолж тїгжээг шурагдаж,оньсыг тэнийлгэжээ. Хэдэн сарын турш тэрбээр бїїр Хоес Аркадио Буэндиагийн їед цыгануудын мартсан бололтой хайрцагтай багаж сугавчлан гэр дотуур тонголзон явах нь харагддаг байлаа.Биеийн ажил хийгээд тэр юм уу, тоймгїй уйдсандаа ч тэр юм уу, эсэхїл арга буюу хоолоо хассанаас тэр юм уу гэдэс нь хєхїїртэй дарс дундрах шиг шуугдаж, асар том яст мэлхийн малигар хоншоор шиг царай нь хїрэн улаан єнгєє алдаж, давхар эрїї нь арилан, эцэстээ тэрбээр гутлаа єєрєє їдэж чадахаар болтлоо туржээ. Фернанда тїїний хаалганы оньсыг хичээнгйлэн засаж, ханын цагийг задалж байааг харахдаа, хурандаа Аурелиано Буэндиа алтан загас хийдэг шиг, Амаранта товч хадаж, хулдас оёдогшиг, Бага Хосе Аркадиогийн эртний бичиг уншдаг шиг, Урсулагийн урьдынхаа юмыг л дурдаж байдагшиг нэгюмаа далан долоо дахих євчин тусаагїй байгаа даа гэж боджээ. Гэтэл тиймгїй байлаа. Гагцхїї бороонд бїх юм эх адгаа алдаж, тэр ч байтугай хэрэггїй оньсыг гурав хоноод л тосолж байхгїй бол арааны нь хооронд цэцэг ургаж, хоргойн саа зэвэнд баригдаж, чийг болсон цагаан даавууг шар хєгц бїрхэж байлаа. Агаар чийгэнд туйлын нэвчсэн учир загас нээлттэй хаалгаар орж ирэн, тасалгаан дотуур хєвсєєр цонхоор гараад явчихав болохоор болжээ. Нэг єглєє Урсула срэвэл хамаг бие нь суларсан байсанд удахгїй ойчихын дохио гэж бодоод ‚Дамнуурга дээр тавиад Антонио Исабель ламд хїргэж єгєєч‛ гэж гуйсанд
Санта Софи де ла Пьедад їзвэл эмгэний нуруунд нь хануур хорхой туж шигдсэн байлаа. Цус бэлцийтэл сорж томорсон хорхойг галаар тїлэхийг тїлж, тїїхийг нь тїїлээ. Шуудуу татан, усыг эрээс урсгаж, єрєє тасалгаанаас бах, эмгэн хумсыг цэвэрлэсний дараагаар л сая шалыг арчиж, орны хєлд ивсэн тоосгыг авч, шаахайтай явж болохоор боллоо. Бага Аурелиано шальтай шальгїй єчнєєн тєчнєєн ажилд дарагдаад хєгширч байгаагаа анзаарсангїй, нэг орой ганхуур сандал сууж, їдшийн шар гэгээг халиан, Петра Котесийг сэтгэл огт хєдлєх юмгїй бодон сууж байгаад гэнэт єтєлж байгаагаа мэджээ. Нас бие гїйцэх тусам улам аятайхан болоод байгаа Фернандагийн хїйтэн євєрт ороход саад болох юм байхгїй мэт санагдавч бороонд бїх хїсэл нь ага болоод, нэг их цадчихаад одоо яасан ч яах в эгэж тайвширсан хїний байдалтай болжээ. Урьдын цагт сан бол бїтсэн хїний байдалтай болжээ. Урьдын цагт сан бол бїтэн жил їргэлжилж байгаа ийм борооноор яаж пижгнэнїїлэх байсан болгэж бодохдоо инээмсэглэжээ. Макондод єєрєє хамгийн тїрїїнд гєлмєн тємєр авчирч билээ. Гадилын компани гєлмєн тмрєєр дээвэр хийхийг моод болгохоос бїр урьд шїї дээ. Тэрбээр Пера Котесийн унтлагын єрєєг дээвэрлэх гэж, дээвэр хийхийг моод болгохоос бїр урьд шїї дээ. Тэрбээр Петра Котесийн унтлагын єрєєг дээвэрлэх гэж, дээвэр нїдэх борооны чимээ амрагийг нь ойрхон байнагэсэн сэтгэл тєрїїлдэг учир тэр тємрийг олж ирж билээ. Гэвч залуугийн галзуурч, євчигнєж явснаа санахдаа ч сэтгэл хєдлєхгїй, хамгийн сїїлийн удаа наргихдаа сэгэлийн хєдєлгєєний бїх нєєцийг барчихаад, ингэсэн биш урьд баярлаж цэнгэж явсандаа харамсаж гэмших юмгїйгээр бодох гайхалтай чадвар олж авсан мэт байлаа. Бороо орсон биш тайван сууж, чєлєєтэй эргэцїїлэх завтай болжээ, хайрцагтай тосны сав, єрлєбєєр ноцолдсон биш хийж чадах байгаад хийгээгїй тустай ажлыг хийх минь яалаа гэж хожимдсон хойно гэмших болжээ гэж зэрвэс харахад санагдаж байсан боловч тиймгїй, урьдынхыгаа санасандаа ч, хал їзэж халуун чулуу долоосондоо ч тийм гэр амьтай болсонгйї ээ, Бороонд хоригдоод л тийм болж, Мелькиадесийн єрєєнд нисдэг хивс, бїхэл бїтэн онгоцыг багтай нь залгидаг аварга халимны тухай шидэт їлгэр уншиж байсан нялх багын явдлаа санахдаа тийм болжээ. Тэр нэгэн єдєр Фернанда сэрэмж алдсанаас жаахан Аурелиано гонхонд гарч ирсэнд Бага Аурелиано жаал хїїг ачаа гэж дор нь танилаа. Тэгээд хїїгийн їсийг тайрч, хувцас ємсгєж, хїнээс бишїїрхэхийг болиулбал тєвгєр шанаа, гайхангуй харц, ганцаардангуй байдал гээд удам дагасан шинжийг авч тєрсєн хууль ёсны Аурелиано Буэндиа гэдэгт удалгїй хэн ч эргэлзэхгїй болов. Тїїнээс хойш Фернандо тайвшрав. Тэрбээр бардам зангаа татах гэж эртнээс бодсон боловч чухам яахаа мэдэхгїй, ийм байдлаас гарах боломжийн бїх аргыг бодсон боловч аль нь ч сэтгэлд таарсангїй. Бага Аурелиано санаандгїй гарч ирсэн ачаа євгє эцгийн бодь сэтгэлээр єєд татан явахыг мэдсэн бол тэрбээр тэгж элдэвлэж, тэгж нууж хаахгїй байсан, яс махныхаа тасархайг їхїїлэх гэхээ аль ноднингийн болих байсан билээ. Нялхын шїд нь унаж, ясан шїд нь ургаж байсан Амаранта Урсулагийн хувьд зээ дїї нь борооны залхуут їед зугаагаа гаргадаг амьд тоглоом байлаа. Мемегийн хуучин унтилагын єрєєнд бїгдийг мартаж орхисон англи нэвтэрхий толь хэвтэж байсныг Бага Аурелиано санажээ. Хїїхдїїддээ зургаас нь їзїїлж, эхлээд амьтны дїрс, дараа нь газрын зураг, алсын орны байгалийн байдал, алдартай хїмїїсийн хєргийг їзїїлжээ. Бага Аурелиано англи хэл мэдэхгїй
учир хамгийн нэртэй хот, хамгийн алдартай тїїхэн зїтгэлтнийг арай хийн таньж байсан тул хїїхдийн мухар шалаанаас гарах гэж єєрєє нэр олж єгч, єєрєє домог зохиох хэрэг гарчээ. Фернандо нєхрийгєє тэнгэр зохирмогц явдаг хїїхэн рїїгээ явчихна гэж итгэж байв. Борооны эхний хэдэн сард тэрбээр нєхрєє єєрийнх нь євєрт орох гэх вий гэж айж, тэгвэл ичгїїртэйгээр їнэнээ хїлээх, Амаранта Урсулаг гарснаас хойш эр эмийн ажил хийх чадваргїй болсноо ярих хэрэг гарах байлаа. Ингэж айсандаа їл їзэгдэх оточ нартай байн байн захидал бичилцэж байсан боловч шуудан явахаа болиход харилцаа нь байсхийгээд тасардаг байлаа. Борооны эхний хэдэн сард их салхинд тємєр замын хэд хэдэн осол гарч, Фернандо їл їзэгдэх отчийн нэг захидлаас єєрийн нь захиа очоогїйг ойлгожээ. Хожим нь їл їзэгдэх оточ нартайгаа холбоо бїрэн тасрахад Фернандо цуст багт наадмын їеэр нєхрийнхєє ємсєж байсан барын багийг ємсєєд, гадилын компанийн эмч нарт хїний нэрээр очиж їзїїлдэг юм билїї гэж їнэнхээсээ бодох болжээ. Гэвч їерээр учирсан сїйрлийн тухай шинэ сонин ирж дуулгадаг нэг хїїхнээс компанийг эмнэлгээ бороогїй нутагт нїїлгэсэн гэж мэджээ. Тэгэхэд Фернандогийн горь тасарчээ. Тэр їйлээ дагаж, бороо намдаж, шуудан дахин явтал хїлээхээр шийдэж, адуу илжиг аятай євс иддэг этгээд хїн, Макондод їлдсэн ганц франц эмчийн гарт орсноос їхсэн нь дээр гэж санаж байсан учир нууц євчнєє гэрийн аргаар эмчлэх боллоо. Тэрбээр аврах жорыг олоод мэдчих юуны магад гэж бодоод Урсулад ойртжээ. Гэвч юмыг нуудаг этгээд зангаасаа болоод, шалтгааныг дагалдал болгож, дотоод їзэгдлийг гадаадаар сольж, цус алдаж байгааг халуурч байгаа болгон тайлбарлахад хїрэв. Ийм байдлаар хэлбэл євчин нь ичгїїр багатай мэт санагдаж, Урсула євчнийг нь савны бус, гэдэснийх байна гэж зїйтэй бодож, хлорт мєнгєн ус уухыг зєвлєжээ. Ичих гэдэг євчин тусаагїй ямар ч эмэгтэйн шившигтэй гэж огтхон ч їзэхээргїй энэ эмгэг тусаагїйсэн бол, захидал нь алга болоогїйсэн бол Фернандо насан туршаа бороонд ээрэгдсэн мэт аж тєрж ирсэн учир уул азарган бороог бол тоохгїй байх байлаа. Тэрбээр хоолны хуваарийг ч єєрчилсєнгїй, хуучин нэг ч зуршлаа тавьсангїй. Хоол идэж байгаа хїмїїс хєлєє норгочих гээд байх тул ширээний хєлд туйпуу ивж, сандлаа зузаан банзан дээр донхойлгон тавих болсон боловч Фернандо голланд даавуун їтээлгээр ширээгээ бїтээж, хятад хоолны хэрэгсэл тавьж, оройн хоолны ємнє цэцэглэг тосгуурьт лаа асааж, байгалийн гамшиг учирлаа гээд нэгэнт тогтсон уламжлалыг эвдэж болохгїй гэж бат итгэж байлаа. Гэрийнхнээс хэн нь ч гудамжинд їл гарна. Фернандо чаддагсан бол бороо эхлэхээс аль ємнє бїх їїд хаалгыг їїрд хаах байсан бєгєєд учир нь цоожлохын тулд л хаалга хийх болсон, гудамжинд болж байгаа явдлыг сонирхоно гэдэг янхан хїїхний л хийх ажил гэж їзэж байлаа. Гэсэн хэдий боловч тэрбээр хурандаа Геринельдо Маркесийн шарилыг байшингийн дэргэдїїр авч явна гэж дуулаад цонх тийш хамгийн тїрїїнд ухасхийгээд, дутуу онгойлгосон цонхоор харсан зїйлдээ урам нь гутаж, хэдэн сар єнгєрсєн хойно ч яах гэж тэгж гїйж очиж харлаа хэмээн харамссаар байж билээ. Тїїн шиг хєєрхийлэлтэй оршуулгыг їзсэнгїй. Авсыг энгийн їхэр тэргэнд ачиж, дээр нь салбагнасан гадилын навчин халхавч хийсэн ажээ. Бороо зогсолтгїй асгарч, тэрэгний дугуй шаварт шигдэн, халхавч нурчихгїй тогтож байгаа нь хачин. Авсыг бїтээсэн туг, дарын утаа, хїний цус болсон, хамгийн гавьяатай ахмад зїтгэлтний ч їзэн яддаг туган дээгїїр борооны
гашуун ус нижигнэн бууж байлаа. Авсан дээр Амарантагийн юм оёдог єрєєнд орохдоо Геринельдо Маркесийн зочны єрєєнд, єлгїїр дээр орхидог байсан зэс, торгон цацагтай сэлмийг тавьжээ. Неерландын гэрээнээс хойш амьд їлдсэн хэдэн ахмад зїтгэлтэн ємднийхєє шуумгийг шуучихсан, зарим нь тэр ч байтугай хєл нїцгэлчихсэн, шавар шавхай шал падхийлгэн, нэг гартаа нишингийн саваа, нєгєєдєє бороонд угаагдсан цаасан цэцэг барин авсны араас дагаж явлаа. Хий сїг жагсаж яваа мэт хурандаа Аурелианр Буэндиагийн нэртэй хэвээр байгаа гудамжаар явж, хурандаагийн байшин тийш тушаал авсан юм шиг зэрэг толгойгоо эргїїлэн харснаа булан тойрон, талбай руу орж, хам хум янзалсан оршуулгын тэрэг шаварт шигдсэн учир амьтан гуйж шавраас гаргуулах хэрэг гарав. Урсула єєрийг нь єргєєд хаалган дээр аваачаад єгєєч гэж Санта Софи де ла Пьедадаас гуйлаа. Жагсаалыг их л анхааралтай ширтэж, сайн ерєєлт сахиулсан лугаа адил сунгасан гараа энхэл донхолд бэлэвсрэлийн тэрэгний яйжиг жайжиг хийхийн аяар хєдєлгєхийг нь їзсэн хэн ч тїїнийг юм хардаг гэдэгт эргэлзсэнгїй. -Хагацъя, Геринальдо хїї минь. Адистат ерєєлийг минь манайханд айлтгаж, тэнгэр цэлмэнгїїт уулзана гэж байна гэж хэлээрэй гэж Урсула хашгирав. Бага Аурелиано элэнц эхийгээ орон дээр нь буцааж хэвтїїлэхдээ юу хэлэх гэснийг нь єнєє л эрээгїй байдлаараа асуужээ. -Яг їнэнээ л хэлж байна. Бороо арилмагц би явна аа гэж Урсула хэллээ. Гудамжаар дїїрэн шавар шавхай болсонд Бага Аурелиано сэтгэл тїгшжээ. Малдаа єнгєрсєн хойно их л санаа зовж, бэржээнх нємрєєд Петра Котесийнх руу явав. Петра Котес хашаандаа бїсэлхийгээрээ татсан усан дотор зогсож, їхсэн адууг хєдєлгєх гэж оролдож байлаа. Бага Аурелиано модон гадас авч хєшїїргэдэн туслав. Хєєж цїндийсэн хїїр данхагнан хєдєлснєє шингэн шавхайн урсгалаар хєвєн одов. Бороо орж эхэлснээс хойш Петра Котес хашаагаа їхсэн малын сэгээс л цэвэрлэх ажилтай болжээ. Эхний долоо хоногт Бага Аурелианод зурвас илгээж, арга шалавхан сївэгчлээч гэж гуйсан боловч цаадах нь ‚Яарах юу байх вэ, нэг их болохоо больчихсон юм алга байна, бороо арилангуут нэг юм бодно‛ гэж хариулжээ. Петра Котес бэлчээр усанд автаж, мал ууланд хулжин гарч, тэнд идэх юм байхгїй, хар хулд бариулж, халдварт євчнєєр хиарч байна гэж хэлїїлсэнд Бага Аурелиано ‚Санаа зоволтгїй ээ. Малтай болохдоо л болно, ганц тэнгэр цэлмээсэй‛ гэж хариулжээ. Петра Котесийн харсаар байтал нь мал нь єч тєчнєєнєєрєє їхэж, шавхайд цацаж їхэж байгаа малаа арай л гэж мєчєєр нь салгаж амжиж байлаа. Макондогийн хамгийн их, хамгийн найдвартай гэгдэж байсан хєрєнгийг нь їер сїйтгэж байгааг яаж ч чадахгїй харж, одоо тїїнээс нь гагцхїї бээсэн сэгний їнэр їлджээ. Бага Аурелианог юу болж байгааг їзэхээр арайхиж нэг юм ирвэл нурж унасан агтны жїчээнд ганц эцэнхий луус, ганц морины зовлого л байлаа. Петра Котес байдаг хїнээ харахдаа гайхсан ч їгїй, баярласан ч їгїй, уурласан ч їгїй, гагцхїї ёжтойхон инээмсэглэж, Тавтай морино уу! гэж хэлжээ. Тэрбээр хєгширч, муухай тураад, зэрлэг араатны нїд шиг шар нїд нь дан усан бороо харсаар байгаад уйтгар гуниг шингэж, їйлээрээ болохоос гэсэн байдалтай болжээ. Бага Аурелиано тэднийд гурван сар болсон нь тєрсєн голомтдоо байснаас тухтайдаа тэгсэнгїй, нэг хэсэгтээ бодлоо цэгцэлж чадахгїй, дахин
бэржээнх нємєрч зїрхлэхгїй байсан учраас тэгжээ . гэртээ хэлдэг басан шигээ тэрбээр ‚Хаашаа чарах вэ. тэнгэр мєдхєн цэлмэх биз‛ гэж хэлжээ . Эхний долоо хоногт тэрвээр Петра Котесиын улирах цуаг, усан бороонд ихэд хувирсан царайнд дасаж, улмаар урьдынхаараа харах болж, урьдын газлуурч явснаа, тїїнтэй хавьтахад мал нь учиргїй їрждэг байсныг санаж хоёр дахь долоо хоногийн нэ шєнє, нэг талаар хуял хєдєлж, нєгєє талаар мал єсгєх шунал хєдлєн , хїїхнийг їнэсэж їнгэлэн сэрээсэнд цаадах нь ‚зїгээр унтаа . Балайтаж байх цаг биш‛ гэж бувтнажээ . Бага Аурелионо адрын толинд єєрийгєє харж, Петра Котесийн хєх судас гїрийж хэрзийн харзайсан нурууг хараад хїїхний зєв, цаг єєрчлєгдєєгїй, харин єєрсдєє амраглах янаглах ажлаас гарснаа ойлгожээ . Бага Аурелиано авраа чирсээр авааль гэргийдээ буцаж ирж, тэгэхдээ Урсула тєдийгїй макондогийнхон бїгдээрээ бороо зогсмогц їхэхээ хїлээж багйа агэсэн итгэлтэгэр эргэж иржээ . Гудамжаар явж байхдаа байшинд хїмїїс гєлийж хоцрон, элгээ тэрэн сууж, эрхшээл , эрэмбэд орохыг їл мэдэх їргэлжилсэн цаг хэрхэн урсаж бєагааг бїхий л бие сэтгэлээр мэдэрч, брооо л харж суухаас єєр ажилгїй учир цаг хугацааг жил, сар єдєр цаг гэж хуваах хэрэггїй ойлгожээ . Хїїхдїїд нь Бgга Аурелианог бєєн баяр хєєр болон тосож, Аурелиано ч паржигнах болсон найрал баян хуураа даран тэднийг зугаацуулах боллоо . Гэвч Буэндиагийнхний залууи їе нэвтэрхий толийн зураг їзэхийг илїї таалж, дахин Мемегийн унтлагын єрєєнд цуглах болоод Бага Аурелиано вмыг ихэл ургуулан боддог болохоороо агаарын бємбєгийн їїлэн дунд хоноглох аятайхан газар хайн яваа нисдэг заан гэж хэлж єгчээ . Єєр нэг хуудаснаа морьтой хїний зурагбайсанд Бага Аурелиано зургийг нэгд нэггїй судалж їзээд хичнээн хачин хувцастай ч гэсэн нэг л танил юм шиг болохоор нь хурандаа Аурелиано Буэндиа байна гэж дїгнэжээ . Зургаа Фернандад їзїїлбэл, морьтой хїн хурандаатай тєдийгїй , ер нь Буэндиагийнхтай адилхан юм гэдгийг хїлээжээ . Угтаа, тэр нь татар дайсны зураг байлаа .Тийнхїї Баша Аурелиано эхнэрийнхээ зургаан клограммд давсалсан мах, шуудай цагаан будаанаас єєр юм гэрт байхгїй болсныг хэлэн хэлтэл родосын хєшєєнєєс єгсїїлээд могой ховслогчийн хїртэл бурж, цагийг санаа зовох юмгїй нєгцєєж байлаа . -Чи тэгээд надаар яалгах гэсэн юм ? гэж тїїний асуухад -Би мэдэхгїй, энэ бол эрэгтэй хїний л ажил гэж Фернандро хэлжээ . -За яах вэ, бороо намжихаар нэг юм бодъе гэж Бага Аурелиано хариулав. Їдийн хоолон дээр їмх мах, атга цагаан будаа єгєх болон боловч тэрбээр ар гэрийн ажилд санаа тавихаасаа нэвтэрхий толио л илїї сонирхосон хэвээрээ байлаа . ‚Одоо яах ч аргагїы. Бороо мєнх орно гэж байхгїй‛ гэж ярина. Агуулахаа хїнсээр дїїргэхэд санаа тавихаа хойшлуулахын хэрээр Фернандо улам ондууцаж, нэг їгэлж ирснээ больсхийгээд байдагб айснаа сїїлдээ зогсоо зайгїй янших болж, єглєєгїїр дуу нь зїйрлэвээс гитарын бїдїїн утас нэгэн хэвээр дїнгэнэх аятай байснаа роой тийшээгээ улам ччангарч, улам хурц хєг аялгуутай болох боллоо. Бага Аурелиано эхлээд энэ мигуйн концертыг тоохгїй байсан боловч маргааш нь єглєєний хоолны дараа тэр дїгэнэн борооны
чимээнээс ч чихэнд чийртэй, чанга тод болж ирлээ . Цернанда гэр дотуур холхин їглэсэн нь: хааны хатны байдлаар хїмїїжсэн байтлаа энэ галзуугийн байшинд ирээд, шивэгчин боллоо, хїн нуруугаа бєгцийтєл зїтгэж, тангараг андайгн хїчинд л тогтож байдаг энэ гэрийг авч явах гэж їїр цїїрээр аваад їдэш орой болтол угааж арчиж, цэвэрлэж цэгцэлж, засаж сэлбэж байхад тєнгєрийн хишиг хэзээ єєрєє аманд ороод ирэх нь вэ гэж амаа ангайгаад орон дээроээ алхайж хэвтэж байдаг ийм анхиагїй, шашин номгїй, завхай зайдан унтахаар хэвтэхэд нїд миьн, элс орчихсон юм шиг аргах юм . ‚сайн байна уу, Фернанда, сайн унтав уу?, Фернанда‛ гэж хэн ч хэзээ ч хэлэхгїй. ‚‛Яагаалд царай чинь цонхигор байна, яагаад нїд чинь хєхєрчихсєн босож ирж байна? гэж хэн ч хїний урам байна, асуухгїй, танайхаар хэзээ ч хайрлуулахгїй , гэхдээ намайг газрын гай, тогооны алчуур гэж їздэг , олдохгїйд мундахгїй амьтан гэж боддог энэ гэрийнхнээс харж хандана байгаа гэж горьдохгїй, їхсэн хойноо , танайхан дандаа л намайг далдуур ад їзэж, намайг засдаг зантай, хоёр нїїртэй хуурамч зальхай энэ тэр гэж есєн єнгєєр хэлдэг, тэр ч байтугай Амаранта, тэнгэрийн бодь хутгийн олох байтугай, намайг ‚хоногыг их мацгаас ялгагдаггїй гэж амьтанд зарлаж байсан. Ямар ч муухай юм хэлдэг юм, тэнгэр минь, тэгэхэд нь би тэнгэрийн бошгийг дагаад тэвчээд л єнгєрїїлсэн, одоо бол чадахгїй ээ, адгийн муу Бага Хосе Аркадио гэрт банзалтай качаког оруулснаас голомт маань цайлаа гэсэн, боддог бол бодоод їз, банзалтай качако, эзэн тэнгэр минь, нїглийг минь єршєєгєєрэй би хїний хэлснийг хэлж байгааюм шїї, гичий гаралтай качака , ажилчдыг алуулахаар засгийн газрын явуулсан качако гээд байгаа юм даа, даанч гомдмоор,герцог Альбагийн загалмай зїїлэгсэн намайг, ерєнхийлєгч нарын гэргийн атаархаж байсан язгуур сайтай хатагтай, арван нэгэн испани нэрээр гарсын їсэг зурах эрхтэй цэвэр тайж, сурвалжит хїїхэн, залбасуудын энэ хотын оронцогт арван зургаан хїний ширээг сандрангїй засаж ячадах цорын ганц цсан нїдэт цусан зїрхт намайг тэгж хэлж байгаа юм даа, эр нєхрийн нэр їзїїсэн цаашгїй , тэлээгїй банзал хїртэл элэг хатан хєхєрч ийм олон халбага усэрээ, ийм олон хутга ,ц айны халбага ажран хєлиєд л хэрэг болдог юм уу гэхээс сайн їйлт христос шашинтанд хэрэг байхгїй гэж байгаа юм даа, цагаан дарсыг хэдийд єгєх ямар гараар єгєх, ямар жїнзэнд хийхийг хэн мэдэх вэ, би л ганцаараа мэднэ, гэтэл хєдєєний бїдїїлэг Амаранта, тэнгэрт сїнс нь очих болтугай, цагаан дарсыг єдпєр, улааныг їдэш єгдєг гэдэг бєайсан , би энэ хавьдаа л ганцаараа їєнийн алтан хєтєвчинд мєр хардаг гэж сайрхаж болно, гэтэл муу хорлонтой , далд битїї хурандаа Аурелиано Буэндиа , тэнгэрийн бодь хутгийг олох болтугай, намайг яагаад ийм эрх ямбатай болсон юм, удвал цэцгээр баадаг болоод тэр її гэж тохуурхаж байгаа юм даа, бодоод їз, яг л ингэж хэлсэн дээ, тєрїїлсэн охин Рената минь намайг унтлагыхн єрєєнд єтгєн мєр харж байгааг їзээд хєтєвч нь сїлд мулд болсон їнэхээр алтан юм даа, гагцхїї дотор гарггасан юм, ердийн , хамгийн энгийн , тэр ч байтугай бїр долоон доор качакогийн баас юм гэж байсан, їнэн, юм їнэнээрээ , єєрийн минь охин тэр шїї дээ , бодоод їз, эндхийн бусаднв ч дээрэмдэх юмгїй , таасран таар шуудайнууд , гэвч нєхрийн оронцог чамаас ядахдаа єчїїхэн ч атугай намайг хїндэлдэг болоосой гэж харалгїй яах вэ, яагаад гэвэл чи юу ч гэлээ гэсэн тэнгэрийн ємнє, улс амьтан ємнє богтолж авсан нєхєр
минь, єєрийнхєє хїслээр , тэнгэрийн зарилгаар ихээхэн їїрэг хїлээсэн ємєєрєх ёстой хїн минь, дутагдаж гачигдахыг мэдэхгїй, бодож санах юмгїй сууж, оршуулгын цэцгийн эрих цаг нєгцєєн хэлхэж байхад минь эцэг эхийн минь гэрээм чи л лав авч ирсэн , гэтэл загалмай зїїлгэсэн эцэг маань єєрєє нэрээ тавьж , бєлзгєєрєє лацадсан захидал ирїїлж , загалмай зєрїїлж бариулан гэрээс минь амьсгалах аргагїы бїгчим энэ халуун тамд авчирчихаад , мацгийн їед салхи фээрийг ч махиж амжаагїй байтал хар авдар , хахир хуур хоёрын чирээд тэр муу єєдєє барсан янхан, арчаагаа алсдан банзалтайгаа ёс тэрсгїїлэн амьдрах гээд яваад єгч байгаа юм даа. Ямар гэгч олхиогїй амьтан , ямар гээч єєдгїй адгуус болох нь бєгсийг нь харахад л андашгїй , анаас нь багтаад ийн їг гарчихлаа , яадаг юм цус, залуу гїїнийх шиг том бєгсєє хєдєлгєж байгааг нь харахад л ил , гэтэл би бол хааны ордонд ч гахайн байранд ч, ширээний ард ч орон дотроо ч хїїхний дайай хїїхэн, , тэнгэрээс айдаг ёсыг барьдаг , їйлээ дагадаг тєрєлхийн язгуурт хїїхэн , мэдээж, би бузар муухай юм хийнэ гэж гонж, нєгєє муу бол тийм юм хийхдээ л хийнэ, яахаас ч буцахгїй , франц дуус эмсээс ч тїмэнтээ дор, шудрага бус амьдаря їїдэндээ улаан дэнлїї єлгєдєг боловч тэр хавьд дээр, нєхрийн оронцог болсон чи муу хатагтайы Ренато Аргато, ноён Фернандо дель Карпио хоёрын охиныг ингэж муухай чадах л дутаж гэнэ. Гэтэл Фернандо дель Карпио гэдэг чинь хутагт хїн, їнэнхїї сїсэгтэн , ‚Ариун авчсан‛ одонт хїн, эх эцэг хосёр маань булшинд орохдоо ялзардаггїй , арьс нь їхсэн хойноо ч шинэхэн бэрийн пїїсїї палааж шиг цэвэрхэн , толигор , нїд нь амьд б бєгєєд маргад эрдэнэ шиг тунгалаг айсан гэтэл ньв Аурелиано їгийг нь тасалж, -Энэ ч худлаа , хїїрийг нь авчираад таггїй їнэр ханхалж байсан гэжээ . тэрбээр фернандогийн алдаж хэлэхийг анан бїтэн єдєржин тэвчээртэй чагнажээ . Фернандо хариу хэлэснгїй , гагцхїї дуугаа намсгав. Энэ їдэш оройн хоолон дээр Фернандогийн улигнєан бавтанах нь галзуурмаар болж, борооны чимээг ч дарлаа . Бага Аурелиано толгой унжуулан сууж, яльтай юм идсэнїй . унтлагынхаа єрєє рїї эртхэн оров. Маргааш н т єглєєний хоолон дээр Фернандо салганатал чичирч , шєнєжиэ цурам хийгээгїй байдалтай байсан боловч урьд дарлуулж байсандаа шаналж тарчлахаа больсон бололтой . гэвч Бага Аурелианог чанаан єндєг єгєєя гэж гуйхад Фернандо єндєг єнгєрсєн долоо хоногш дууссаныг зїгээр нэг хэлсэнгїй, муусайн эрчїїл болжморын элэг аваад ир гэж ичихгїй шаардана гээч гэж ирээд л їмхий їгээр дайрч гарчээ . Бага Аурелиано урьдынхаараа хїїхдїїдээ цуглуулж, нэвтэрхий толийн зураг зурах їзэх гэсэн боловч Фернандо єрєєг нь фэвэрлэж байгаа дїр їзїїлж ичих нїїэрндээ илэг наасанг амьтан д нэвтэрхий толинд хурандаа Аурелиано Буэндиаг зурсан байна бана гэж юм мэдэхгїй балчир хїїхлийн толгойг эргїїлж бах даа гэж зориуд яихэнд хонх уясаар байлаа . Аурелиано гонхонд суутао Фернандо хажууд нь очиж, даажигнан тохуурхаж, хэдгэнэ шиг салахгїй дїнгэнэн хажууд нь эргэлдэж, гэрт чулуунаас єєр идэх мгїй болто манай лут хар хїн ч персийн султан шиг бороо хараад л суух болно. Залхуу , хоолны сав , єєдгїй амьтан арга байж уу дээ, бїсгїй хїний хїчийг завшиж сурчихсан , халимын тухай їлгэрээр маллаад бай болох Илны авгайта гэрлэсэн гэж бодож дээ хэмээн эрїїдэж гарлаа . Бага Аурелиано гэргийнхээ эрїїний шєл уулгахыг хоёр ц аг гаруй дїлий юм
шиг тархинд нь дуулиатна. Їдэш болтол тэвчээд, тэснэ тэснэ гэхэд яаж тэсэх вэ гэгчээр -Христос тэнгэрийг бодож амиа хамхиач гэж гайхжээ . Фернандо хариудн харин ч дуугаа єндєрлєж ‚Тэгнэ вйи! Миний їгэнд дургїй чинь хїрч багаа бол тонилохгїй юу гэж хэлжээ . тэгэхэл л Бага Аурианогийн уур нь дэлбэрэв. Тэрбээр суниах гэж байгаа мэт алгурхан босож, тавиур дээрээс ваартай хайтан ойм, хахуун цэцгийн шїїрэн шїїрэн авч нэг нэгээр нь шалан дээр чулуудав. Фернандо улангасан їглэхдээ хїний хорыг ийм аймаар хєдєлгєнє гэж єнєє болтол санаагїй тул айж, ‚эвлэрье‛ хэмээвч оройтсон байлаа . Бага Аурелиано нэгэнт цагаандаа гарч шийдчихсэн хїний байдалтай шилэн хоргыг хагалаад ,, дотроос нь сав смуулгыг аван , аяга , таваг, хундага шал руу шидэж гарлаа . тэгэхдээ тун тайван байж, урьд гэрийнхээ хананд мєнгє нааж байсан шигээ тун нямбайхан , туйлын нухацтай , махруу байдалтайгаар богемийн болор, гараар хээлсэн цэцгийн вааранд сарнай ачсан завинд суугаад бїсгїйчїїлийн зураг, алтан жаазтайы тол гээд зочдын єрєєнєєс авахуулаад агуулдар хїртэл бїх єрєєнд байгаа хагалж болох бїхнийг хана руу чулуудан хагалж байлаа . Гал зууханд байсан то шавар домбо хамгийн сїїлд гарт нь тааралджээ . Домбо бємбєг дэлбэрэх мэт чимээ гарган тїмэн хэсэг болон яарав. Дараа нь Бага Аурелиано гараа угааж, бэржээнх нємєрч аваад гарч явснаа шєнє дундын алдад давсалсан хатуу мах, шуудайтай цагаан будаа, эрдэнэ шиш, хамарт цох, гадилын хэдэн хорчгор хонгорцогтой буцаж ирэв. Тїїнээс хойш гэрт идэх уух юмаар дутсангїй . Амаранта Урсула, жаахан Аурелиано нар тэр бороот хэдэн жилийг энэ яваа насныхаа хамгийн жаргалтай їе гэж дурсан санаж байжээ . Фернандогийн хорьсоор байтал хашаан дотуур шавар дундуур, шал палхийтэл гїйлдэж барьж аван , хєл толгойг нь тасалж , эрвээхэйний далавчнаас авсан тоосонцрыг санта Софи де ла Пьедадаас нуун тогоонд хийж шєлєнд хор хольж байна гэж тоглодог байлаа . Тэд Урсулаг тоглоом болгохдоо хамгтйн дуртай байв. Эмгэнийг хуучирсан том хїїхэлдэй аятай їзэж , байшингийн єнцєг булан руу чирч эрээн мяраан даавуу зїїж, нїїэрнд нь хєє тїрхжэж , бєахны нїд ухдаг шигээ цэцэрлэгийн хайчаар эгээл нїдийг нь сох хатгасангїй . Эмгэнийг дэмийрч эхлэхээр тэд онцгой баясдаг байлаа . Борооны гурва дахь жил Урсулагийн ой ухаан їнэээр оон гэрэн болсон бололтой , єнєє маргаашийг ялгахаа байж, єнєєдрийн юмыг аль дивангарт болсон юмтай хольж хутган, зуу гаруй жилийн ємнє єнгєрсєн элэнц ээж Петронила Игуарандаа їхтлээ гэж бїтэн гурван єдєр тайтгаруулах янзгїй їйлжээ . Тархинд нь бїх юм хутгалдаж орхиод, жаахан Аурелианог мєс зїэхээр явж байсан насандаа байгаа хурандаа хїїгээ гэж андуурч , шашны сургуульд байгаа Хосе Аркадиог цыган дагаад явчихсан ууган хїїтэйгээ эндїїрнэ. Урсула гэр орныхоо тухай дандаа уймрах тул хїїхдїїд нь огт ондоо ондоо їед амьдарч байнаа олон жилийн ємнє їхсэн тєрєл садангын нь тэр тєн дээр ирлээ, энэ утан дээр ирлээ гэж їймїїлдэг байлаа . Їсээ їнсээр будуулж, нїдээ улаан даєвуугаар боолгосон боловч Амаранта Урсула, Аурелиано хоёрын їнэхээр хараад ярьж байгаа юм шиг барим тавим ярих тєрєл тєрєгсдийнхєє дунд сууж байх нь эмгэнд сайхан байдаг байлаа . Єєрийнх нь тєрєєё ємнє ыолсон
явдлын тухай элэнц хуланц нартайгаа хуучилж тэдний ярьж байгааг ихэд сонирхож тэдний їхсэнээс хойш байсан тєрєд садныхаа їхэхэд тэдэнтэй хамт гашуудан байлаа. Урсула даны їеэр босоо хїний дайтай хутагт Иоёофийн гєлтгєнє ыббаримлыг авчраад ‚Бороо єнгєртєл балгаач‛ гэж гуйсан хїн хэн байсныг олж мэдэх гэж ихэд улайж байгааг хїїхдїїд нь дорхоно анзаарчээ . Тэгэхэд нь л Бага Аурелиано нуусан газрыг нь ганц Урсула мэдэх эрдэнэсийн санаад , хичнээн цохиж сауугаад , ам алдуулах гэж оролдоод бїзтсэнгїй , Урсула хэчнээн дэмийр ч солиорч байлаа ч гэсэн нууцаа хэнд ч хэлэхгїй байх ухаанаа хадгалж ,нуусан газраа хэлж єгєхєєр бат шийджээ . Бага Аурелиано хуучин архины нэг найзаа эрдэнэсийн эзэн болгох гэж їзсэн боловч, Урсула их л нарийн шалган байцааж, єдий тєдий гэнэ сэрэггїй юм асуугаад тїїнийг суудлгаж орхижээ Урсулаг нууцаа хэлэлгїй байсар їхэх нь гэж итгэсэн Бага Аруелиано хашаа болон арын хашаанд ус гадгаш ургах сувгаар татах, нэрийдлээр газар ухдаг ажилчдыг хєлсєлж , тємєр саваагаар газрыг нэлэнхїйд нь нь хатгаж тєнхєж, боломжийн гэсэн бїх металл эрэгчээр тэмтэрч хийх зэргээр гурван сар эцтэлээ эрээд алт гэчихсээр юм олдсонгїй . Тэгэхэ газар ухагчдыг хєлслєєд болдоггїй юм бол хєзрєєр мэргэлїїлээд олдог гэж шийдээд Пилар Тернерагаас туслахыг гуйсанд цаадахи нь гагцхїї Урсула хєзрийг гараараа сєхсєн цагт л мэргэононо гэж хэлжээ . гэсэн ч тєлєгч авга эрдэнэс бийг нотлоод , зэс утсаар амыг нь боосон гурван зотон хїїдий долоон мянга хоёр зуун арван дєрвєн алтан зоос байгааг нарийвчлан хэож , тїїнийг хааш хаашаа зуун хорин хоёр метр тойрогт булсны тєв нь Урсулагийн ор байна хэмээн хэлж єгчээ . гэхдээ бороо арилахаас нааш , бороо арилсны дараа гурвантаа кургадугаар сар гарч, намай энэ марыбн наранд хатахаас нааш эрдэнэс олдохгїй гэж Пилар Тернера сануулан хэлжээ. Энэ мэдээ дэлгэрэнгїй боловч туйлын бїрхэг, хий їзэгдлийн тухай цуутай тун адилхан байсныг Бга Аурелиано эрэгцїїлээд , дєнгєж наймдугаар са гарч, мэргийн хугацаа болтол наана хаяхад гурван жил їлдэж байсан боловч эрлээ їргэлжлїїлэхээр шийдэв. Урсулагийн орноос арын хашаа хїртэл яг зуун хорин хоёр метр байсан Бага Аурелианл туйлгїй гайхан хажуугаар нь бас мэдгджээ . Фернанда , Бага Аурелианлгийн єрєє тасалгааг хамжиж байгааг харж, газар хагчид ‚сцвгийг нэг метр гїнйзгийд ‛ гэж байгааг дуулаад тїїнийг дїї шигээ солиорчихоогїй байгаа гэж айжээ . Эдэнц эцэг нь аугаа их нээлт хийх гэж байсан шиг эрдийн євчин тусаж їлдсэн жаахан єєхєє гээж ихрийн єрєєсєнэйгєє урьдынх шигээ дахин адил болж , Бага Хосе Аркадиотой эцэнхий , дохиогоороо тєдийгїй хайнга харж зожиг байдлаараа даилхан болжэээ Хїїхэдтэй ноололдохоо болив. Хамаг би? нь туж шавар болчихсон тэрбээр хэзээ ч хамаагїй , гал зуухны нэ буланд хоолооо босоогоороо хам хум идсэн болж санта Софи дела Пеьдадын юм асууха хариу хэлсэн болоод ч ажилдаа орно. Бага Аурелианог ингэж улайран ажиллахын чинээ санаагїй Фернандо тїїний ийнхїї махарч байгааг ажиглагсдаа ингэж байгааг , хєлжиж авъя гэж їхтлээ улайрч байгааг , нэг зїтгэхээрээ л бїтээж байж салдагаа ингэж бие гаргуунд гагаж б айна гэж бодоод тїїгийг хєдєлгєх гэж шарыг малтаж , хорон їгээр дайрч байснаа санахдаа зовох шиг болж байдаа . гэвч Бага Аурелиано тэгж нялууран эвлэрч байх завгїй байлаа . Илжирсэн мєчир, ялзарсан цэцэгтэй балчиг
дунд хоолойгоороо татуулан зогсож , цэцэрлэгийн ухаж дуусаад, ар , єврийг хашааг малтаж бараад, дорно сэжїїрийн гохны суурийг доогуур нь гїн сэндийлжээ . Нэг шєнє гэрийнхэн газар доргин тар няр хийхэд цочин сэрээд гакар хєдєлж байна уу гэж бодтол їзвээс байшингийн гурван єрєєний шал цємєрєєд , гохны шалнаа Фернандагийн єрєєг хїрсэн асар том ангал гарсан байлаа . Гэвч їїний хойноч Бга Аруелиано эрлээ орхисонгїй . Сїїлчийн найдвар тасарч, гагцхїї хєзрийнхєє мэргээр баримжаалаад єєр мэхгїй болсоэ боловч ганхсан суурийг бєхєлж ангалыг шохойн уусмалаар бєглєж гаваад єрнє этгээл газар ухаж гарав. Энд мальаж ажлаа дуусаагїй байхал нь дараа нь оны зургадугаар сарын хоёрдугаар долоо хоног гарч, бороо намдах тєлєвтэй болж эхэллээ . їїл сарниж тэнгэро хариугїй зохирох янз оров. їнэхээр ч тэглээ . Баасан гаригт єдрийн хоёр цагт тэнэгхэн , ээлтэй наран ертєнцийг гийгїїлж , тоосго шиг улаан, шїрїїн , ус шиг цэвцэрхэн , тунгалагхан байлаа . Энэ єдрєєс хойш чилийсэн арван жиол бороо орсонгїй . Макондо балгас болжээ . гувамж байсан газар намаг цолж , энд тэнд шавар, замаг дотроос єнцгийн цахилдагт баригдсан эвдэрхий тавилга, салын арга яс цухуйх нь ирсэн шигээ санд мэнд зугтсан харийхны сїїлчийн дурсгал гэлтэй . гадилын дон тусах їеэр яаран барьсан байшин эзгїйрчээ . гадилын зомпани бїр хєрєнгє зєєрєє зєєн аваачиж , тємєр дотрон хашаата жижигхэн хотын бууцан дээр овоолоостой хог л їлдсэн байлаа . Їдэшдээ санаа амар хєзєр тоглон суудагб айсан сэрїїн асартай модон байшингууд хэдэн жилийн хойно Макондог газрын хєрснєєс арчих тэр шуурганы угтал болсон салхинд хийсэн арилсан мэт алга болжээ . Алаг нїдэн цэцэгээр хэрэгдсэн хєнгєн тэргэнд дотор Патрици Брауны мартаж орхисон бээлийгээр энд хїн урьд сууж байжаа гэж хамгийн залгисан хар хавсарганы дараа мэдвэл мэдэж болох байлаа . Хотыг анх байгуулах їеэр Хосе Аркадио Буэндиагийн шинжилж , хожим нь гадилын тариалан цээглэж байсан илбэдїїлсэн газар одоо цул намаг болж, дотор нь ємрхєрсєн модын ёзоор ёрдойж , ил болсон тэнгэрийн хаяанаа хэдэн жилийн турш далай чимээгїйхэн хєєсрєн байж билээ . Бага Аурелиано эхний ням гаригт хуурай хувцас ємсєєд , хот юу болсныг харах гэж гарахдаа хртхийн цочжээ . Бороонд тэсэж їлдсэн хїмїс нарны бараа харайхиж харан баярлан суугааг їзвэл цєм гадилын дайрлага дайрахаас ємнє Макондод суурьшигшад байлаа . Арьс нь замаг шиг ногоовтор хэвээрээ , борооны жилд агуулахын їнэр орсон нь сайн гараагїй байсан боловч тєрсєн хотынхоо эзэд дахиад боллоо гэж бодохооё баярын мишээл нїїрэнд нь тодорчээ . Туркийн сайхан гудамж дахин урьдынх шигээ боллоо . Зуузайгїй шаахай угаласан , зузаан металл ээмэг зїїсэн арабууд дэин дэлхийгээр ххэрсээр Макондод ирээд лэсний бараа тотиор арилжин байсаар мянган жилийн хэрмэл байжаа гэж хамгийн залгисан хар хавсарганы дараа мэдвэл мэдэж болох байлаа . Хотыг анх байгуулах їеэр Хосе Аркадио Буэндиагийн шинжилж , хожим нь гадилын тариалан цээглэж байсан илбэдїїлсэн газар одоо цул намаг болж, дотор нь ємрхєрсєн модын ёзоор ёрдойж , ил болсон тэнгэрийн хаяанаа хэдэн жилийн турш далай чимээгїйхэн хєєсрєн байж билээ . Бага Аурелиано эхний ням гаригт хуурай хувцас ємсєєд , хот юу болсныг харах гэж гарахдаа
хртхийн цочжээ . Бороонд тэсэж їлдсэн хїмїс нарны бараа харайхиж харан баярлан суугааг їзвэл цєм гадилын дайрлага дайрахаас ємнє Макондод суурьшигшад байлаа . Арьс нь замаг шиг ногоовтор хэвээрээ , борооны жилд агуулахын їнэр орсон нь сайн гараагїй байсан боловч тєрсєн хотынхоо эзэд дахиад боллоо гэж бодохооё баярын мишээл нїїрэнд нь тодорчээ . Туркийн сайхан гудамж дахин урьдынх шигээ боллоо . Зуузайгїй шаахай угаласан , зузаан металл ээмэг зїїсэн арабууд дэин дэлхийгээр ххэрсээр Макондод ирээд лэсний бараа тотиор арилжин байсаар мянган жилийн хэрмэл амьдарлаа орхин найдьвартай хоргодох оронтой болсон билээ . Борооны їед їїргийн хайрцаг дээр дэлгэсэн бараа, тутран унаж, хаалган дотор тавьсан бараа хєгцєрч , лангуу тавиур морин шоргоолжинд идїїлж , хана туурганад чийгэнд цохиулсан байхрад гурав дахь їеийн арабууд элэнц хуланц , євєг эцуэг нар нь шигээ дуугардаггїй , догдолж сандардаггїй , цагийн урсгалд далидардаггїй ,б айгадийн гамшигт ч дийлэгдэхгїй , нойр хулжих євчин дайрсны дараагаар ч хурандаа Аурщлианл Буэндиагийн гучин гурван пайсан сїїлээр ч амьд байсан шигээ, магадгїй їхсэн байсан шигээ нєгєє л байрандаа , нєгєє л янзаараа сууцгааж байлаа . Тоглоомын ширээ, шарсан махны ширээний эвдэрхий ,б ай буудах газрын їдэнхий , зїїдний учир тайлж , хойичнй явдлыг мэргэлэдэг басан гудамжны нуранхай дунд арабууд санаа сэтгэлээр унаагїй байгаад Бага Аурелиано гайхахын ихээр гайхаж, мєнєєхєн эрээгїй зангаараа ‚Шуурганы їеэр ямар далдын хїч урьсныг хїчинд живэлгїй гарав, чєтгєр алгад гэж, яаж усанд цацаж їхэлгїй їлдэв?‛ гэж тэндээс асууж, айл айлаас очиж шалгаахад цаадуул нь хаа нь л бол хаана цємєєрєє л зальтайхан инээмсэглэж , цємєєрєє л санаашрангуй ширтэж , цємєєрєє л : -Бид хєвж явсны хїчинд л гарлаа гэ нэг л хариу хэлж байлаа . Хотын бусад бїх улсын дотроос ганц Петра Котес л арабууд шиг зїрхтэй байжээ . харсаар байтал нь їхрийн хороо, адууны жишчээний хана нурж байсан боловч сэтгэлээр унасангїй гэр дотрохио цэвэр цэмцгэр байлгаж байлаа . Сїїлийн жил Бага Аурелианьог ир гэж удаа дараа зурвас явуулсан боловч ‚хэзээ тэднийд эргэж очихыг хэлж єєрєє смэдэхгїй байна, гэвч хэзээ ч очлоо гэсэн хїїдий дїїрэн алт авч очоод унтлагын єрєєнд дэвсээд єгнє‛ гэж хариулж байлаа . Петра Котес , гашуун тєєргєє давахд нь туслах хїч эрн сэтгэлээ шинжээд , тэндээс хорсол, байдаг хїнийхээ їрсэн, , бороо хурын сйїтгэсэн хєрєнгийг дахин сэргээнэ гжэ ам тангараг тавьжээ . Ингэж сэтгэл шулууджээ . Бага Аурелианог сїїлийн зурвасыг авснаас хойш, найман сар болоход ирэхэд царай нь зэвхийрч , їс нь сэгсийжэ , арьс нь хамуунд идїїлчихсэн эзэштэй тасархай тасрахай цаасан дээр тоо бичин, сугалааны билет хийх гэж оролдож байжээ . Бага Аурелиано гэж тув туранхай , тун ёсорхуу юм ємнє н мэл гайхаж , дуугїй зогссонд насан туршаа дэр нийлїїлсэн хайртай хїнээ биш, ихрийн єрєєсєнг нь харж байгаа мэт Петра Котест санагджээ . -Чи чинь галзуурав уу? Чи юу хожих гээ вэ? яс уу? гэж Бага Аурелиано асуужээ . Тэгэхэд Петро Котес тїїнийг унтлагынхаа єрєєг шагайж їз гэсэнд , їзвэл тэнд луус нь байжээ. Луус нь эзэн авгай шигээ арьс яс болсон
байсан ч эзэн авгай шигээ шийдэмгий , эрэмгий ажээ . Петро Котес тїїнийг хорслоор тэтгэж, євс ч їгїй, эрдэнэ шиш ч їгїй, тємс ч їгїй болоход унтлагынхаа єрєєнлд оуулж , перкаль даавуу, перс хивс, ямаан хилэн хєнжил, хамба хилэн хєшиг , альан саа хамгамаллаж , торгон цацаг унжуулсан хамба ламынг олрны бїтээлгээр тэжээсэн ажээ . *** *** *** Урсула бороо зогсонгуут їхэн гэж хэлсэндээ хїрэх гэж ихээхэн чармайх хэрэг гарав. Борооны їед ухаан бараг орохгїй байсан бол наймдугаар сараас халуун салхи їлээж , сарнайн бутыг хатааж , бїх балгдыг чулуу болгож, Макондогийн зуун наст бїйлсний сод байшингийн зэвэрсэн дээврийг хаоуун тоосоор їїрд лдарснаас хойш їе їе ухаан нь саруулсах болов. Урсула гурван жил хїїхдийн наадам болж байснаа мэдээд єєрийгєє єрєвдєн уйлжээ . тэрбээр нїїрнийхээ їаврыг угааж, биеэнр нь дїїрэн зїїсэн эрээн даєавуу, хатсан гїрювэл , бах, эрих, сувсыг авч хаяад Амарантаг їхсэнээс хойш анх удаа орноосоо єєрєє,є бусдын дэмгїйгээр , гэрийнхээ амьдралд оролцоход бэлхэн босож ирлээ . мохошгїй зїрхээрээ пад харанхуй зїгээ олж байлаа . Эмгэний итгэлгїйхэн хєдєлж байгааг анзаарч, толгойн тус газраа архангель богд шиг єргєсєн тэнхэлгїй болсныг нв єрєвдєхєєс биш ердєє юм харахаа больсон гэж огт санахгїй байлаа . Гэв ч Урсула нїдгїй боловч байшингаа анх єргєтгєхєєс эхлээд хичэнгїйлэн тордож байсан цэцгийн мандал нь усанд урсан, Бага Аурелианод ухуулсан байшингийнийнхаа нь хана туурга цуурч хагарсан , тавилга юм нь ганхаж холхисон гандаж онгосон , хаалга цонх нь нугаснаасаа салж, унасан гэрт нь урьд байгаагїйгээр уруу хїлэцэнгїй , уй гашуутай болсон годгийг харж байлаа . Ханхай хоосон унтлагын єрєєгєр тэмтёин явж дотуур нь хувцасын шїїгннд хвэн хорхой байнга бужигнан , мод мэрж байгааг шоргоолжны зогсолтгїй шажигнах , борооны хэдэн жилд їржсэн асар том улаан жрогоолж байшингийн суурь хєндийлєн шижигнэхийг сонсож байлаа . нэг уда хувцас хунар хийсэн авдрынхаа тагийг мсєхвєл єєдєєс нь бараг бїх юмыг нь идчихсэн жоом бєєн бєєнєєрєє гїйлдэн гарч ирсэн тул санта Софи дела Пеьдадыг дуудах хэрэг гарч билээ . ‚Харах эзэнгїй юм шиг ингэж байж яаж болох вэ . Энэ амьтанд сїїлдээ биднийг ч барих болно ‛ гэж хэлжээ . Їїнээс хойш Урсула бори бохисхийхийг болив. Хар нїд хуу татаад л бїх улсыг , тэр ч байтугай хїїхдийг дуудаж, бїтэн їлдсэн хувас, хэрэглэж болохоор цагаан хэрэглэл наранд эврээхээр блгєж, элдэв хор цацан жоом хєєж , хаалга цонхны жаазанд морин шоргоолжны гарсан нїхийг бєглєж, тїїхий шохоогоор шоргоолжийг нїэхнэд нь алаа . хамгийг сэргээх гэж дотнохоо онхи мартагдсан єрєєнд ч хїрч , Хосе Аркадио Бууэндиагийн эрдэнийн рилуу шамдан эрж тархиа гашилгаж байсан єрєєний хог, аалзны шїлсийг цэвэрлэж , цэргїїдийн хол толгойг нь алдуулсан урланг янзалж, хамгийн сїїлд Мелькиадесийн єрєє ямар янзтай байгааг їэх гэж тїлхїїрийг нь авах гэлээ . Єєрийг нь їхлээ гэж яг мэдсэнээс хойш хэнийг ч бїї оруулаарай гэж Бага Хосе Аркадиагийн захисныг санта Софи дела Пеьдад гїйцэтгэж, Урсулаг оруулахгїй санаатай элдвээр аргаж, худал хэлж їзсэн боловч эмгэн байшингийн хамгийн хїн хїрдэггїй
мухарт шавьжийг устгахаар хатуу шимйдэн зїтгээп , Санта Софи дела Пьедадын арга саамыг даван, гурван єдрин дараа сайхь єрєєг онгойлож дєнгєв. хаалгыг нээхэд їмхий самхай ханх тавин, Урсула золтой л ухаан алдсангїй , хаалганы энгэсэгнээс зуурч тогтохдоо энэ тасалгаанд Мемегийн сургуулийн найз охидод авсан далайн хоёр хєтєвч байдаг, мєнхїї бороо эхэлж байх нэг шєнє цэргїїд гэрийг нь туушид нь нэгжин Бага Хосе Аркадиог эрээд олоогїйг санажээ . -Тэнгэр минь! Чамайг замбараатай болгох гэж хэчээн махаа идлээ, гэтэл чи энд гахай шиг балиартаад сууж байдаг хэмээн яг л нїдээрээ харж байгаа вм шиг хэлжээ . Бага хосе Аркадио эртний бичгийн учрыг олсоор л суужээ . Нїїрийг нь халхлан унжсан адууны дэл шиг ширэлдсэн їсэн дундаас ногоон хєгс суусан шїд, гєлийсєн нїд л харагдана. Элэнц эхийнхээ дууг таниад толгойгоо їїд рїїгээ эргїїлж , инээмсэглэж аядвсанаа , Урсулагийн эрт урьд хэлж байсан їгийг єєрєє мэдэлгїй давтан. *-Та юу гэ бодоо вэ? Цаг ч талийж одож шїї дээ гэжээ . -Тийм нь ч тийм , гэхдээ л … Хурандаа Аурещлиано Буэндиа цаазлуулах ялтны єрєєнд б айхдаа єєрт нь яг ингэж хариулж байсныш Урсула санаад, єєрийнх нь сїїлийн їед болох болсон шиг цаг яваад єнгєрдєггїй , хариун дугуй тойргоор явж байгаа юм шиг эргэж буцаад байдаг юм байна гэж бодохдоо цочисхийжээ . гэвч Урсула энэ удаа ч бууж єгсєнгїй . Бага хосе Аркадиог нялх хїїхэд аятай зад загнаж, нїїр гарыг нь угаалгаж сахал самбаагий нь авахуулж , гэрээєєд татахад нь хамжилц гэжээ . Биеэ сай дураараа хорьсэн тэр хїн явж явж яс амар , сэтгэл тайван байх болсноо єрєєнєєсєє гарна гэхээс хиртхийн айжээ . ‚Эндээс намайг хэнбугай нь ч гаргахгїй, хїр ачсан хоёр зуун вогоон орой бїр Макондогоос далай руу чвж байсан харж чадахгїй . Єртєєн дээр байсан гурван мянга дєрвєн зуун найман хїн бїгд тэгд байгаа‛ гэж бархирч гарав. Хосе Аркалиог єєрийни нь тєєрєн будилж яваа харанхуй ертєнцєєс ч илїї пад харанхуйд тєєрч, элэнц эцгийнх шигээ тїгжигдмэл , ганцаардмал ертєнцєд орсныг Урсула сая л ойлгожээ . тэгээд Бага Хосщ Аркадиог зоргоор нь орхисон боловч хаалганд нь єлгєєтэй цоожийг авч, єдєр бїр єрєєг нь цэвэрлэж , хєтєвчнєєс нэгийг л їлдээгээд бусдыг нв хаяж , элэнц эугийг нь туулайн бєєр єчнєє жил байлгасны адил тэр алагчийг цэвэр замбараатай байлга угэж айлджээ . Эхлээд Цернанда эмгэнийг зєнєчихєєд ингэж хєдєлж байна гэж бодоод дургїй нь байгаагаа арайл ил гаргаж чадахгїй больж байв. гэтэл Ромоос хосе Аркадиог явуулсан захидал нь энэ їеэр ирж тарсныг їзвэл насны сахил хїртэхийн урьдтай макондогоор орох бодолтой байгаагаа бичсэн байлаа . Фернандо энэ сайхан сураг дуулаад магнай тэнийж, єєрєє єглєєнєєс їдэш болтол гэрээ янзалж , цэцгээ єдєрт дєрєв усалж , хїїгээ ирэхэд тєрсєн гэрийг нь аль болохоор єнгєтэй єєдтэй байлгах гэж зїтгэв. Тэрбээр їл їзэгдэгч оточ нартай дахин захидлаар харилцах болж , савтай ойм, халуун, хайтан цэцэг тэргїїтнийг Бага Аурелиано уурын мунхагаар бїгдийг нь устгасан гэж урсулаг мэдэхээс бїр ємнє гонхонд дахин тавьжээ . дараа нь Фернандо хоолныб мєнгєн хэрэглэлээ зараад шавар сав, цайран таваг, шанага , цайран хэрэглэл худалдаж авснаас хойш хоёр Энэтхэгийн комданийн шаазан сав богемийн болор
хадгалж байсан ханы шїїгээ нь тун хєєхийлєлтэй харагдах болжээ . Гэвч Урсула энэ нь дутуу санагдаж байв. ‚Цонх хаалгаа нээ. Мах, загас шар, хамгийн итом яст мэлхий худалдаж ав, гадаадынхан ирж л байг , ор дэвсгэрээ хаана ч хамаагїй засаа лб айг, сарнай дээрээс шээж л байг. гэдэснийхээ хэрээр чихэж л байг, хэхэрч л байг, чєалчиж л байг, мангар том гутлаа тайлалгїй тасалгаагаар тэнэж л байг, шавар шавхай чирч л байг, тэд санаандаа орсон болгоныг хийж байг, тэгж л гэмэ нь л бид сїйрэхгїй байж чадна‛ гэж хашгирч байлаа . Гэвч Урсула бїтэшгїй юманд санаархжээ . тэр даанч хєгширч , хорвоогийн тоосыг даанч удаан хєдєлгєж, мєсєн чихэр хийж а худалдаж байсан їеийнх шигээ гялалзуулж чадахаа нэгэнт больж їр сад нь тїїний амьдрахын хїчийг авёч тєрсєнгїй . Фернандо загнаад хаалгыг нээлгэхгїй байлаа . Петра Котесийнх руу авдраа дахин чирч очсон Бага Аурелианогийн олж байгаа мєнгєєр гэрийнхэн нь мєчиг тачигнах аамь зуух болов. Илжгээ сугалаанд тавьж хожсон мєнгєєр Бага Аурелиано Петра Котес хоёр шинэ мал худалдаж аваад, сугалааны бїдїїлэгдїїхэн ажил эрхлэх болов. Бага Аурелиано тасархай цаасаа сонирхон татахаар їнэмшилтэй болгох гэж айл айлаар явдаг байлаа . олон ч тїїний сугалааг баярлаж авахнаасаа єрєвдєєд авч байгааг ажигладаггїй бололтой байв. гэвч хамгийн єрєвч худалдан авагч ч гэсэн хорин мєнгєєр гахай, гучин хоёр мєнєєр тугал авчихаж гэж горьдохгїй яах вэ. тэд тэгж гроьдсондоо мягмар гаригийн орой Петр Котесийн хашаанд бєєгнєрєн цуглаж, аз мэдэг гэж сонгож авсан жаал рїї хэдийд азтай дугаарыг татан гаргаж ирэх бол хэмээн хїлээн зогсдог байлаа . тэгж цугларсаар сїїлдээ доло хоногийн яармаг гаргах болж, їдэш болмогц ширээн дээх жигнэсэн мах дэлгэж , лангуун дээр ундаа єрж, аз дайрсан хїн нэгнийхээ хєгжимчин урьж, архи гаргах юм бол хожсон малаа нийтийн тогоонд нийлїїлж , ийнхїї Бага Аурелиано єєрийн эрхгїй дахин найраг баян хуураа барьж , хэнхгїїдийн даруухан тэмцээнд дахин оролцох болров. Урьдын ахотод баясгалантай найрыг бодьол єрєвдєлтэй энэ цэнгээнд оролцох болсон Бага Аурелиано гол хєгжєєгч , бїжигч байсан їеийн нь эрч хїч , юмыг бодож смэтгэх их чадвар алга болсныг ойлгожээ . тийм ээ, тэр єєр болж Мэгжтэй їзэлцэж байх їед зуун хорин кл татаж байсан бол одоо жин нь далан найм болтлоо хасагджээ . Архинд бэлцийн хєєгєєд яст мэлхий шамшгар хоншоор шиг болсон цайлгандуу царай нь барайжээ . Гїрвэлийн хоншоортой илїї адил Хношоортой илїї адил болжээ . Энэ царайнаас сэтгэлээр унаж, сульдаж ядарсаан байдал їл сална. Нгэвч Петра Котес Бага Аурелианод хэзээ ч одоогийнх шиг ийм хайртай байсангїй . Тїїнийг єрєвдєж байгаагаа, хоёул хоосон ядуу боллоо шїї дээ гэж бодсоноо ч хайр гэж андуурсан баж болох юм . Ганхаж хоцорсон хуучин индрэн оро ндээрээ урьд загас наадуулж бєайдаг байсан бол одоо аминчлан ярилцан суудаг болов. Тэдний хєдлєх бїрийг давтдаг байсан толио зараад, сугалааны хонжворт тавих мал худалдаж авчээ . Хуял хєдєлгєдєг перкааль даавуу, хилэн хєжлийг нь луус хивчихсэн учир одоо урьдын нууц амрагуд нойрноос гарсан хоёр хєгшин бадлаар шєнє дєл болтол сэрїїн сууж, тамираа баран оволзож байсан цагаараа олсон мєнгє тоолж байдаг болов. заримдаа эхний тахиа дуугартал сууж мєнгєє хуваан, їїнийг Фернандо , тїїнийг Амаранта Урсулад шагайвч авахад, їїнийг замбараа
алдсан їеэс хойш плаажаа солиогїй санта Софи дела Пьедад , тїїнийг Урсулаг їхвэл авс авахад , їїнийг гурван сар болоод л фунт нь нэг сентаворгор нэмэгдэж байгаа кофе авахад, тїїнийг єдєр бїр амт муухай болж байгаа ёотон авахад їїнийг борооны їеэс хойш хатаагїй байгаа тїлээ, тэрїїнийг сугалааны билет хийх цаас, єнгийн бэх авахад, бїх билет худалдчихаад байтал тугал боомтож арьсыг нь азаар бїтэн авсан учир їїнийг дєрєвдїгээр сарын сугалааны билетийг їнэнд буцааж єгєхєд гэх зэргээр мєнгє зоосоо хэдэн хэсэш бєєгнуулан хуваана. Тэд єглєгийг хармын сэтгэлгїй хувааж, хамгийн сайнаа л Фернандод барьдаг , гэмшиж, зовдогтоо ч биш , нигїїлсэх сэтгэлтэйдээ ч биш, Фернандог аятайхан сайхан байлгавал єєрсдєє хамаагїй гэж боддогтоо рэгдэг байлаа . Їнэнийг хэлэхэд, хоёулаа охинтой болхон гэж хэчнээн хїсэвч їрийн хутгаггїй байсандаа Фернандог тэр заяагаагїй охиноо гэж боддог байжээ . Фернандод голланп даавуун ббїтээлэг авч єгєх гэж гурав хоног дэан эрдэнэ шишийн бэрээсээ идэж ч байлаа . гэвч тэр хоёр ядаж ч їхэн хатан зїтгэлээ гээд, хэчнээн, мєнгє оллоо гээд, ямар ч нарийн арга сэдлээ гээд нэмэргїй , амь зуухад хїргэх гэж хуруу хумсаа тайрсаар байтал ивээгч тэнгэр нь хїлээж чадалгїй унтаж хоцордог байдаа . мєнгє хїрнэ гэж ер бахгїй, нойро хулжаан зовж, энэ орчлон чинь юу болов, яагаад мал урьдынх шигээ їржихээ болив, я агаад мєнгє зарж амжаагїй байхад л ханшгїй болж байна , багц мєнгє бодох юмгїй шатаад кумбиамба1 бїжиж байсан хїмїїс одоо ‚зургаан тахианы хонжвортой сугалаанд орж арван хоёр муу сентаво тєлєєч‛ гэж гуйхад ‚Гэгээн цагаа єдєр дээрэм хийлээ‛ гэж яагаад хашгирч байна гэж доор доороо бодолхийлдэг байлаа . Бїтлийн бїрээ хазайсны учир нь хїрээлэн байгаа ертєнцєд байгаа бус, Петра Котесийн битїїлэг зїрхний нууцлагдсан буланд л байна, їерийн їеэр тэнд л нэг юм хєдєлж, тїїнээс болоод мал тєлєхєє болилоо, мєнгє тэгрэг гарын салаагаар ус шиг алдагдах боллоо гэж Бага Аурелиано боддог боловч ил гаргаж хэлдэггїй байлаа . Энэ нууцыг нь мэдэх санаатай дурлалт хїїхнийхээ сэтгэлийг лав єнгийн харж, ашиг хонжоо эрсэн биш хайр сэтгэлийг олж , хохмой сэтгэлээр Петра Котесийн тачаалыг хєдєлгєх гэсэн биш єєрєє тїїнд дурлачихлаа . Петра Котес болохоор Бага Аурелиано єєрийг нь улам энхрийлэн хайрлаж байгааг мэдэх тусам тїїнд улам янаг хайртай болж , насныхаа намар ирсэн хойно ‚Ядуу хїн хайрлаж чаддаг‛ гэсэн зїйр їгэнд хїїхэд шиг гэнэхэн итгэх болжээ . Одо тэр хоёр далай шиг бялхасан найр хийн галзуурч , багтаж, ядсан эд хєрєнгєєр туйлж хэрээс хэтэрхий ужид самуун аашилж байснаа ичих, харамсах хослуулан дурсаж , даанч их їнээр хоёулаа ганаардахын диваажинг олж авлаа гэж гэмшдэг байлаа . Єчнєєн жил їр хїїхэдтэй бололгїй нууцаар ханилсаны дараа бие биендээ халуун хайртай болсон тэр хоёр хоолныб ширээний ард орон дээрхээс илїї бие биеэ хайрлаж болно гэдгийг мэдээд мэдэхийн аргагїй юм ид шидээр нээж олсон юм шиг баясаж , хэчнээн ядарч сульдан нас ахисан боловч чандага шиг цовхчиж , нохой шиг хэмхэлдэн жаргах болжээ . Сугалаанаас олдог мєнгє арвижахгїй байлаа . Эхний їед Бага Аурелиано малын худалдаачин байх їеийн хуучин контороо долоо хоногт гурван удаа тїгжиж аваад сугалаанд ямар хонжвор байгааг харгалзан улаан їнээ, ногоон гахай буюу хэдэн цэнхэр тахиаг нэлээд
тєсєєтэй зуран Петра Котесийн ажлаа нэрлэсээр ‚Эзэн тэнгэрийн сугалаа‛ гэж хичнээгїйлэн дармалдан бичдэг байжээ . заримдаа долоо хоногт хоёр мянган гаруй сугалаа зурах тул сїїлдээ бїр ядарч , сугалааны нэр , амьтны дїрс , дугаар бїхий тамга захиалжээ . тїїнээс хой, єнгийн бэхэнд тамгаа хїргээлд л дарах ажилтай болжээ . Бага Аурелиано їхэхийнхээ ємнє хэдэн жилийн сугалааныхаа дугаарыбг оньсгоор сольж, хонжворыг оньсого таасан хїнтэй хуваах бодол тєрсєн боловч энэ нь тун тєвєгтїйн дээр амьтан хїн элдвээр сэжиглэн тул тэгэх гжэ хоёр їзээд аргагїйн больжээ їрийн гэгээнээс їдшийн б бїрий болтол Бага Аурелианл сугалаагаа нэр хїндтэй болгох гэж хєєцєлдєх тул хїїхдээ эргэх зав араайхийж гаргадаг ыбайлаа . Фернанда жилд зургаахан эмэгтэй хїїхэд авдаг хувийн сургуульд Амаранта Урсулаг оруулсан боловч жаахан Аурелианог хотын сургуульд орохыг зєвшєєрєсєнгїй . Тїїнийг гэр дотуур ёчєлєєтэй явуулж байгааг хамгийн их юм гэж бодож байлаа . Їїний дээр сургууль, каталок ёсоор гэрлэсэн эх эцэг хоёроос тєрсєн хууль ёсны хїїхэд авдаг байв. Аурелианог хийж ирсэн сагснаас угжтай хамт уясан тєрсний гэрчилгээний хїїхдийг ‚орхидос‛ гэж бичсэн байлаа . Тийнхїї Аурелиано Санта Софи дела Пьедад ба (ухаан саруусах їед нь) Урсула хоёрын асрамжинд цоожтой сууж хоёр эмгэний яриаг сонсож, гэрийн дєрвєн ханаар хязгаарлагдсан явцуу ертєнцийг ухаарч байлаа . Тэрбээр эелдэг ихэрхїї хїїхэд болж, юмны учрыг байнга шалгаан томчуулыг уцаарлуулдаг боловч , тэр насандаа далдыг хардаг билгийн нїдгїй , харин ч хайнгадуу хардаг, тэр ч байтугай байн байн анивчадгаараа хурандаагаас єєр байлаа . Амаранта Урсулаг сургаальд сурч байхад Аурщелиано цэцуэрлэгт єгт ухаж , хорхой тамладаг байлаа . нэг удаа хайрцагт хорхой дїїргээд Урсулагийн оронд хаях гшэж байхад нь Фернанда барьж аваад АМмегийн унтлагын єрєєнд цоожилсинд , уйдахдаа нэвтэрхий толийн зураг їзэж суутал нь Урсула багц халгай барьчихсан єрєєгєєр тэнэж, ханыг цэвэр усаар цавдан яваад тїнийг мєргєчихєв. Жаал хїїтэй олон даралдсан ч гэлээ хэн болохыг нь асуужээ . -Би Аурелианл Буэндиа байна гэж цаадах нь хэлжээ . -Тийм байна . Чи уран вархбн ажил хийых нас чинь болжээ гэж Урсула хариулжээ . Тїїнийг дахиад хїїгээ гэж андуурч , борооны дараа їлээх болсон халун салхи дєнгєж намдмагц Урсулагийн хаан тїр зуур саруулссанаа дахин балартах боллоо . Єрєєндєє орохд н Петронила игуаран єргєн банзал ємсєж , дээдсийн хїрээлэнд бараалаха їедээ нємєрдєг єлбєн халдсан том алчуураа нємєрчихсєн сууж, саа туссан транкилина Мари Миниата Алакоке Буэндиа тогосын Транкилина мари Миниата Алакоке Буэндиа тосгоны єдєн дэьїїрээр дэвьэн, ганхуур сандал дээр сууж , Урсулагийн элэнц эцэг хаанб торгон цэргийн дїрэмт хувцастай Аурелиано Аркадио. Буэндиа , уншингуут солнын авгалдайн їхрээс унаад їхчихдэг тарни зохиосон тїїний эцэг Аурелианл игуаран, сїсэг ихтэй ээж , гахай сїїлтэй тєрсєн їеэл ах нь Хосе Аркадио Буэндиа , талийгаач хїїхдїїд нь цємєєрєє цуглачихсан , ханын дутуу тавьсан сандал дээр зочилж ирээгїй, хойдын буян їйлдэн сахих гэж ирсэн юм шиг сууж байдаг байлаа . Тэрбээр тэдэнтэй урамтай гэгч нь хєєрєлдєж орон , цагийн ямар ч холбоогїй їйл явдлын тухай єгїїлж , сургуулиас ирсэн Амаранта
Урсула , нэвтэрхий толиос уйдсан Аурелиахнл хоёрыг унтлагын єрєєнд ороход орон дээрээ суучихсан ганцаараа дїнгэр дїнгэр ярьж , урьдын явдлаа эн тэнл нь оруулан дурсаж байлаа . нэг удаа гэнэт ‚Гал гарлаа‛ гэж аймаар муухай чарлаж, гэрийнхээ барьц алдуулсан бєгєєд угтаа бол дєрвєн настай байхдаа агтны жїчээ шатахын харснаа санасан байжээ . Тэрбээр їхэхийнхээ ємнє хоёр гурван удаа ухаан тїр цэлмэснээсээ бусад бїх цагт єнгєрснийг одоотой холин будилж тухайн їедээ мэдэрч байсан юмаа ярж байна уу, эсвэл урьдын юмаа дурсаж байна уу гэдэг нь огт мэдэгдэхгїй байлаа . Урсула амьд байхдаа л борц аятай хатангиршиж , їхэхийн ємнєхєн хнэдэн сар бие нь шєнийн хувцсанд ороод олдохгїй болсон їрчгэр хар чавга шиг, дандаа сарвайж явдаг гарт нь бичний савар шиг болжээ . Урсула хэдэн єдрєєр огт хєдєлєхгїй болчих тул Санта Софи дела Пьедад амьд байна уу гэж сэгсчиж їзэн , євдєг дээрээ суулгаад чихэртэй ус уу гэж халбагдаж єгдєг байлаа . Урсула нялх хїїхэд шиг болж. ,Амаранта Урсула , Аурелиано хоёр унтлагын єрєєн длотуур єргєн явж, жаал Христосоос хэр їэрэг томыг нь їзэх гэж шїтээн дээр тавьж нэг орой агуулахын шїїгээнд н нуучихсан нь эгээ л харханд идїїлчихсэнгїй гарчээ. Бургаасын ням гаригт1 Фернандаг хурал хурахыг сонсож байх хооронд хоёул унтдлагын єрєєнд орж Урсулаг толгой, шилбэнээс нь татаж , -Хєєхрий хуланц ээж минь їхлээ дээ гэж Амаранта Урсула хэлжээ . Урсула давхийж -Би амьд байна гэжээ . -Харахгїй юу , амьсгалахгїй байна гэж Амаранта Урсула инээд барьж ядан хэлэв. -Би ярьж байна шїї! гэж Урсула хашгирав. -Ярихгїй л бана шїї дээ . Хїрэлзгэнэ шиг їхчихсэн гэж Аурелиано хэлэв. Тэгэхэд нь Урсула аргагїйн їнэнд гїйцэндэж ‚Тэнгэр минь ! Їхэх гэдэг энэ юм байлгїй‛ гэж аярахан дуу алджээ . Тэрбээр ямар ч холбоогшїй , урт уншлага хоёр єдєр аялгуулан уншиж , мягмар гаригт тэнгэр бурхныг нэг дуудах, ‚Улаан шоргоолжийг хядахгїй бол байшин нурж унана‛, ‚Ремедиосын зїргийн ємнєх зулыг бїї бєхєєгєєрэй‛, ‚Нэг ч Буэндиа хамаатнаасаа эхнэр авч болохгїй, тэгвэл гахай сїїлттэй хїїхэд тєрнє‛гэж гэрээсээ нэг айлдах зэргээр їг солиото болж ирлээ . Бага Аурелиано тїїний дэмийрч байгааг далимдуулан алт хаана булсныг нь хэлїїлээд аьах гэж їзсэн боловч санасны гарз болжээ .‛Энэ нь ирэхэд тэнгэо бурхан овуныг нь нээгдїїлж , тэр єєрєє эрдэнэсийг олно‛ гэж Урсула хэлжээ . Тэр хэдэн єдєр,сарнай цэцгээс агийн їнэр гарч, тарвасан тавагнаас асгасан шошийн їр шалан дээр далайн одны яг зєв дїрс їїсгэж, нэг шєнє ягаан гэрэлтэй зээрэнцэг тэнгэрээс нисэж єнгєрсєн зэрэг їл ойлгогдох їзэгдэл байгальд ажиглагдсан учир Урсула хэзээ мєдгїй їхнэ гэж Санта Софе де ла Ньедад итгэж байлаа . Тэрбээр зовлонг тэвчих долоо хоногийн пїрэв гаригт єглєє эрт амьсгал хураав. Гадилын компанийн їед Урсула хамаатан садаараа туслуулж байгаад нас сїїдэр хэд хїрснээ тогтоох гэж оролдон , зуун арван таваас доошгїй , зуун хорин хоёроос илїїгїй байна гэж тоолжээ . Аурелиано хийж ирсэн сагснаас яльгїй томхон авсанд хийж оршуулав. Нутаглуулах ёслолд хїн цєєн ирсэн нь нэгтээгїїр оло нь Урсулаг
мартаж, нєгєєтэйгїїр нохой гаслам халуун байсных ажэ . Їдээр сум шиг нисїїт ирж хана мєргєх буюу црнхны тємєр ит торыг цоо татаап унтлагын єрєєнд їхэж байлаа . Эхлээд шувууг тахаар їхэж байна уу гэж боджээ . Эзэгтэй нар їхсэн шувууг (‚Ялангуяа їдийн амралтаар их їхэж байв‛ тасалгаанаас шїїрдэн тамаа цайж , шувууны хїїрийг бїтэн тэргээр аячин голд хийж байлаа . Христосын хїїрийг бїтэн тэргээр ачин голд хийж байлаа . Христосын саруул ням гаригт нас сїїдэр зуу хїрсэн Антони Исабель лам шувууны тахлыг Хэрмэл Жїїд илгээсэн байна гэж сэнтийсэн айлджээ. Гэгээн ламхай урьд шєнє нь тїїнийг єєрийн мэлмийгээр халиасан гэнэ. Тэрбээр тїїнийг ухнатай нєгцсєн чаралба эхнэрийн зулбасга , тамын амьтан гэж , амьсгалахад нь агаар улайсаж, їзэгдэхэд нь эмэгтэйчїїдийн хэвлийд а олдсон хїїхэд адгийн шаар болно гэж айлджээ . Дацангийн лам хєгшрєєд мунаж хоцорсон гэж хот нийтээрээ мэдэх тул галав юулна гэх нь холгїй тэр яриаг їнэмшэн хїн ховор. Гэвч лхавга гаригт єглєє эрт нэг эмэгтэй орь дуу тавин айлынхныгаа босгожээ . Хоёр хєлтэй , салаа туурайтай їл мэдэх амьтны мєр олсон юмсанжээ . мєр тов тодхон байсану чир ламын ярьсан мангас шиг амаар амьтны мєр байна гэж харсан бїхэн эргэлзэхгїй байлаа . Тэгээд айл ы болгон гадаанаа занга тавив. Хэсэг хугацаа єнгєрєхєд учир битїїлэг тэр амьтан баригджээ . Урсулаг їхсэнээс хойш хоёр долоо хонож байтал шєнє дунд Бага Аурелиано , Петра Котес хоёр, бухан бяруугаа мєєрєх шиг дотор арзасхийж уйлах дуу хажуугийн хашаанд гарахад сэржээ . юу болсны гарч харвал бєєн харцуул хуурай навчаар бїтээсэн нїхний ёроолд зоосон хурц їзїїртэй гадаснаас чєдрийг салгаж авч байв. Чєтгєр нэгэнт мєєрєхєє больсон байлаа . Арван хэдтэй хїїхдийн дайны биеьэй боловч гунан бухын жинтэй тїїний шархнаас нь наалданги ногоон цус шїїрэн байлаа . Бие нь хувалз шигдсэн бїдїн їсээр бїрхэгдэж , даг дайр болсон бєгєєд тїїний зарим нь эрхтэн нь хїнийхтэй тєсєєтэйгээр ламын їзсэн тамын амьтнаас ялгаатай байлаа . Тодруулан хэлбэл, алагдсан амьтан хїнтэй ч бас тєсєєгїй , эмгэгт баригдсан сахиулсантай тєсєєтэй, цэвэрхэн , нарийхан гартай, асар том будангуйрсан нїдтэй, даландаа хоёр мухар эвэртэй нь тїлээчинд сїхээр цавчуулсан бололтой хоёр хїчирхэг далины ор ажээ. Хїїрийг олонд їзїїлэх гэж буйлсийн модноос хєлєєр нь дїїжилж , бээж эхлэхтэй нь хамт тїїдэг асаан шатааж орхив. Учир нь тїїнийг усанд їйвэл зохих амьтан юм уу, оршуулбал зохилтой христос шашинтан юмуу гэдгийг таних аргагїй байлаа . Їнэхээро тїїнээс болж шувуу їхэж бав уу гэдгийг мээж чадалгшй єнгєрєв. харин эрд шинээр гарсан нэг ч бїсгїй олос нхїїхэд адгийн шаар байсангїй , дїїгэм халуун ч буурсангїй. Жилийн эцсээр Ребека єєд болов. тїїний їнэнч зарц Архенида эзэгтэйнхээ гурван эвдэж єгєєч гэж эрх баригчдаас гїйжээ . хаалгыг хэмхэн орвол їлдэнд халцран толгойтой Ребека єнчин орон дээрээ эмгэн хумс шиг эвхэрчихсэн , эрхий хуруугаа шмхчихсэн хэвтэж байлаа . Бага Аурелиано оршуулах ажлыг гардаж, байшинг нь засаад зарчих гэж санасан боловч ер ньв цаанаасаа засал авахаа нэгэнт єнгєрсєн байж, хана туургыг нь будаад тавихад будаг нь эргэн холцорч ховхроод , шалны нь завсар чижээд орхиход хогийн ургамад гарч ирээд, тулгуур
модыг засааж янзалахад дорхноо ороонго євсєнд баригдан ємхрєєд болж єгсєнгїй _ Бороо зогссон ы дараа макондогийн аж амьдрал иймэрхїї байдалтай байлаа . хєдєлж ядан їлбийсэн хїмїїс мартах г гэдэг євчинд арчаагїй баригдаж, урьдын хїмїїс март мартсаар улсын ерєнхийлєгчийн элч Неерландпын гэрээний ойгоор хурандаа Аурелиано Буэндиагийн єчнєєн удаа цааргалаад аваагїй одонг заавал гардуулах даалгавартайгаар Макондод ирж, баатруудын їр садыг хаа байгааг мэддэг хїнийг олох гэж оройжин тэнэхэд тэдэнд зааж єгч мэдэхээ больсон байж билээ . Бага Аурелианог одонг шижир атаар хийсэн гэж бодоод аван алдсан боловч зохисгїй хэрэг гэж Петра Котесийн хорьсонд ч , ерєнхийлєгчийн тєлєєлєгчийн найрал хєгжмийн хєлсєлж , гардуулах ёслол дээр хэлэх їгээ бэлдчихсэн байтал нь авахаас татгалзжээ . Яг энэ їеэр макондод Мелькиандесийн эрдмийг євлєсєн сїїлчийн цыганууд ирж, хотыг орхигдож , хїн амьтан нь гадаад ертєнцєєс бїр тасарсныг їзээд, айл айлаар соронзот тємєр барин явж, ‚Вавилионы мэргэдийн сїїлийн їеийн бїтээл‛ хэмээн тїїнийг тайлбарлаж , асар том галт шилээр нарны илчийг дахин хураасанд тавиур дээрээс тємпєн ховх , їсэрч тогоо соронзон гїр рїї татагдан давхиж байгааг мангайн харах ухаантан, цыган эмэгтэй хиймэл шїдээ амнаасаа аван байранд нь эргїїлэн хийж байгааг їзэх гэж тавин сентова тєлєхєд бэлхэн сониуч амьтад мундахгїй байжээ . Хоосорсон єртєєн дээр хэдэн шар вогоон чирсэн сарампай галт тэрэг хувь хэртэй зогсох єгєєд урьдын хєл хєдєлгєєнєєс , ноён Брауны шилэн оройтон , ямбаны вогооноо зїїдэг зорчигч дїїрэн галт тэрэгнээс , оройн турш єртєєн дээр дараа дараагаар ирдэг тус бїрдээ зуун хорин вогоонтой урт цуваанаас їлдсэн юм гэвэл энэ л байлаа . Шувууны хачин тахлын тухай, хэрмэл Жїїдийг гайд гаргасан тухай мэдээг газар дээр нь шалгахаар ирсэн шїїхийн тїшмэлїїдэд Антанио Исабель ламыг хїїхэдтэй нуугдаж тоглож байхад нь тааралдаад, мэдээлсэнийг нь зєнєєд хий юм їзсэн байна гэж їзэн, ламыг галзуугийн эмнэлэгт хїргїїлжээ . хэдэн єдрийн дараа хотод шинэ їеийн загалмайтан Аугусто Анхель лам ирлээ . Зориг зїрх гэж чулуу тэрбээр сїсэгтэн олны сїнсийг сэрїїн байлгах гэж янз бїрийн хонх єдєрт хэд хэд гардан дэлдэж, айл айлаар орон нойрмоглогчдыг сэрээн эргэл мєргєлд оч гэж яятгалаа . Гэвч жил болоогїй байхад Аугуста Анхель дийлдсэнээ арга буюу хїлэж, агаар, улайдан, тоосонд оршиж , хаа л бол шургалан , хэнийг л бол хєгшрєєх залуугийн эзэн, їйдийн шатаам халуун цаг їдийн хоолонд заавал єгдєг бєєрєнхий махан хуургаар эрхэм хутагт єєрийг нь нозооруулан унтуулдаг нойрын эзнийг давж чадахгїйгээ мэджээ . Урсулаг їхсэн дараа, гэр орон нь дахин єєд нар харахыг больж шийдэмгий , зоригтой бїсгїй Амаранта Урсула хїртэл тїїнийг єєд татаж чадсангїй . Олоон жилийн хойно мухар сїжиггїй, хєгжил наргиантай , хоёр хєлєєрєє газарт бат гишгэсэн, орчин шїеийн хїїхэн болчихсон тэрбээр эвдэж сїйтгэх эзэнг айлган хєєх гэж хаалга цонхоо цэлийтэл нээн хаашаа цэцэрлэгээ тордон додомдож, гэгээн цагаан єдєр цалан дээгїїр гїйлдэх болсон улаан шоргоолжийг хядан устгаж , Буэндиагийн орон гэрийн зочломтгой байдал алга болсныг сэргээх гэж оролдоод, оролдсныг гарз болгожээ.Фернанда зожгорон суух дуртай басан нь
Урсулагийн зуу наслахдаа зїтгэж бїтээх замд нь давагдашгїй боомт болжээ . Фернанда гангийн улаан салхи зогмоход хаалгаа нээгээїйгээр барахїй эцэг эх хоёрынхоо гэрээсийг даган єєрийгєє амьдаар нь оршуулах гэж цонхоор модоор загалмай болгон дарж хадахыг тушаажээ. Їл їзэгдэх оточ нарын их л їгэ тєлєн харилцаж байсан нь огт талаах єнгєрєв. олонтаа хойшлуулсаны эцэст Фернада товлосон єдєр цагт толгойгоо умар зїг харууланг , дан фагаан даау нємрєн орон дээрээ хэвтлээ . шєнийн нэг цагт хїйтэн нойтон алчуур нїїрэн дээр нь тавьж байгааг мэлжээ . Тїїнгийг сэрэхэд цонхоор нар тусаж , гэдсэн дээр нь цавинаас нь аваад єрцийн нь хїрсэн муухай дугуй сорви улайжээ . гэвч мэс заслын дараах зохих амралтын хугацаа дуусаагїй байтал Фернанда їл їдэгдэгч оточ нараас аягїй захидал авчээ. Тэр захидалд єгїїлсэн нь, зургаан цагийн турш нарийн шинжилгээ хийж їзэхэд удаа дараа тодорхой бичээд байсан шинж тэмдгийг їїсгэх дотоод ямар ч согог байхгїй байна гэжээ. Юмыг їнэнээр нь хэлдэггїй муу дантайгийнх нь гор дахин гарчээ. Алсаас мэс засал хийгчид сав нь шаарсныг л ганц олж, мэс засад хийлгїйгээр даруулгаар засаж болно гэсэн байла. Урам хугарсан Фернанда бїр нарийн талйбарлуулах гэсэн боловч їл їзэгдэх оточ нар тїїний захианы хариуг ирїїлсэншїй. ‚Даруулга‛ гсэн їгийг ойлгохгїйдээ ихэд гутарсан тэрбээр ичихээ болиод франц эмчээс асуух гэсэн боловч тэр эмч гурван сарын ємнє саравчны шувуун нуруунаас боож їхээд, ард олны дургїйцсээр батйал дайны нэг зїтгэлтэн, хурандаа Аурелиано Буэндиагийн зэвсэг нэгт хуучин анд тїїнийг оршуулгын газар нутаглуулсныг мэдэв. Тэгэхэд нь Фернанда хїї Хосе Аркадиодоо итгэн бичиж, хїї нь Ромоос хэд хэдэн даруулгыг яаж хэрэглэдэг зааврын хамт явуулсан байлаа. Фернанда зааврыг цээжлээд, євчнийхээ шиэжийг мэдэгдїїлэхгїй гэж зааврыг жорлонд хийжээ. Ингэж болгоомжлох нь илїїц байсан бєгєєд учир нь гэрт їлдсэн хэд Феранадаг ер хайрхахаа больсон байлаа. Санта Софи де ла Пьедад хєгшран тэрїїхэндээ л тєвхнєж, гэрийнхэнд тарчигхан хоол хийж єгєєд бусад цагт тнь Бага Хос? Аркадиог л харж хандаж байх болов. Сайхан Ремедиосын гоо їзэсэгэлэнг зарим талаар дуурайсан Амаранта Урсула, Урсулаг зовоож цагаа їрдэг байснаа одоо хийчээл хийж цагийг єнгєрєєх болжээ. Охии нь хосгїй ухаантайн шинж бїрдэж, туйлын нягт хичээнгїй байдал тодорсонд аав нь урьд Мемег тийм болох нь гэж найдаж байсан шигээ тїїнд дотроо найдлага тавих боллоо. Тэрбээр бїр гадилын компанийн їед тогтсон їаншлаар тїїнийг Брюссельд явуулж боловсролыг нь гїйцээнэ гэж амлаад ингэж мєрєєдєхдєє їерт сїйрсэн газрын дахин ашиглах гэж оролдсон авай. Яваандаа Фернанда бїр хєрєєд хїний хїн шиг болж байсан учир Бага Аурелиано гэрийн бараа ховорхон харж, Амаранта Урсулагаа л гэж хааяа їзэгддэг байлаа. Фернанда хєгшрєхдєє сэтгэл зєєлєрч ад шоо їзсэн ачийг нь олны дунд оруулах байх, тэнд тїїний уг гарлыг ухаж тєнхєх хэн байх вэ гэж Бага Аурелиано итгэж байлаа. Гэвч Ауреоиано ганц биеэр зожгорон суухыг эрхэмлээд гэрийнхээ босгоноос цаашихыг таньж мэдэх гэж єчїїхэн ч хїсхэгїй байдаг шиг болов. Мелькиадесийн єрєєг Урсулагийн онгойлгосноос хойш Аурелиано хаалган тушаа нь эргэлдэж, завсраар нь шагайх болж, нэг л мэдэхэд Бага Хосе Аркапио тэр хоёр бие биеийг найршааж нєхєрлєж амжсан байлаа. Бага Аурелиано тэр хоёрын нєхєрлєх болсныг олон долоо хоногийн хойно, єртєєнд болсон цуст яргаллын тухай жаал хїїгийн ярихад л сая мэджээ.
Надилын компани Макондрогоос явсан нь хэрэггїй юм боллоо, тїїнийг явснаас хойш л хот мєхєх зам руугаа орлоо гэж нэг нь харамстал жаахан Аурелиано тїїнтэй маргаж хэлэх гэснээ хэлчихэж чаддаг цээнд хїрсэн хїний байдалтай хэвлїїхэн їг хэлжээ. ‚Макондо бол их ирээдїйтэй цэцэглэж байсан хот байсан юм, гэтэл гадилын компани зєв замыг нь алдуулан, завхруудж, юу ч їгїй болтол тонон дээрэмдсэн, энэ компаний инженерїїд ажилчдад буулт хийхгїй гэдгээ зад удсан‛ гэж хэлсэн нь бїх нийтийн бодон дассанаас єєр байлаа. Жаал хїї тун ухаалаг ярьж байснаараа номч мэргэн Есусыг доромжлон элэглэж байх мэт Фернандад санагджээ. Цэргїїд єртєнє дээр цугласан гурван мянга гаруй ажилчдыг хэрхэн пулемётоор буудсан, хїїрийг хэрхэн хоёр зуун вагон ачиж, далайд хаясан зэргийг маш нарий, їнэмшихїйц ярьжээ. Галт тэрэгний буудлын дэргэдэх талбайд юу ч болоогїй гэдэг албан ёсны мэдээнд олонх хїний адил итгэдэг Фернанда жаал хїїг хурандаа аурелиано Буэндиагийн анархи санаа бодлыг авч хэмээн бодоод ихэд аягїйрхэж, тїїнийг ‚Дуугаа аяд‛ гэж зандарчээ. Гэтэл Бага Аурелиано ихрийнхээ єрєєсний ярьсныг иїнэн гэж батлажээ. Бїгдээрээ солиотой гэж боддог байсан Бага Хосе Аркадио хэрэг дээрээ гэрийнхнэээс хамгийн ухаантай нь байлаа. Тэрбээр жаахан Аурелианог бичиг їсэгт тайлж, эртний бичгийг судлах сонирхолтой болгож, гадилын компани Макондод ямар уршиг тарьсан тухай хувийн бодлыг тїїнд итгїїлжээ. Энэ нь тїїхчдийн бичсэн, сурах бичигт тайлбарласан худал мэдээтэй машид зєрж, олон жилийн хойно Аурелианоамьдралын замд ороод їїнийгээ ярихад цємєєрєє зохиомол юм гэж їзэх болно. халуун салхи ч тоос шороо ч, тєєнєх халуун ч їл нэвтрэх буйд єрєєнд, тэр хоёр єєрсдийг нь тєрєхєєс хамаагїй урьд цонх руу нураагаа харуулан суугаад ертєнцийн тухай ярьж байсан хэрээний далавч шиг хїрээтэй бїрх ємссєн євгєний хий дїрийг санадаг байлаа. Энэ тасалгаанд їргэлж гуравдугаар сар, їргэлж даваа гариг байдгийг хоёул зэрэг ажиглаад, Хосе Аркадио Буэндиаг солиорсон гэж гэрийнхэн нь яасан эндїїрч байж вэ, гэтэл тэр бол цаг хугацаа урагшлахдаа бас л саад тотгортой тулгардаг, осол сїйрэлд ордог, иймээс цагийн хэсэг нь тасраад, урагш давхин одсон урсгалын хєдєлгєєнгїй хувь болон нэгэн тасалгаанд тээглэн хоцордог їнэнийг ухаарсан цорын ганц саруул ухаантай хїн байжээ гэдгийг ойлгожээ. Тїїнээс гадна Бага Хосе Аркадио эртний бичээсийн нууц тэмдгийг ангилж тэдгээрээр хїснэгт зохиож чаджээ. Эдгээр нь дєчин долоогоос тавин гурван їсэгтэй цагаан толгойтой тохрч, тус тусад нь бичвэл дан дээр хатаах гээд тавьсан дотруу хувцас шиг санагдаж байгааг їзэ.в Аурелиано англи нэвтрэхихй тольд тиймэрхїї юм їзмэн шиг санаад, харьцуулж їзэхээр авчирвал хїснэгт їнэхээр тохирч байлаа. Бага Аурелианго оньсоготой сугалаа хийх гэж оролдож байх їеэр нь єглєє бїр хоолойд нь бєєн юм хадуучих шиг нэг л бачуухан байх болжээ. Цаг муудсанаас болж зїгээр л чилээрхэж байгаа хэрэг гэж Петра Котес їзээд жил гаруй єглєє бїр багс барьж байгаад тагнайг зєгийн бал, цагаан луувангийн шїїсээр арчиж єгчээ. Хоолойн хавдар томорч, амьсгалахад улам хэцшїї болоход Бага Аурелиано Пилар Тернера дээр очиж, ‚Ямар нэг эмийн євч мэдэхгїй биз?‛ гэж асуужээ. Гэвч нууц хас хїйн эзэгтэйн хариуцалагатай тушаалд байсаар зуу насалсан дайчин эмэ эх нь анагаах ухааныг урьдын адил мухар сїжиг гэж їзэж, , хєзрєєсєє зєвєлгєє авчсан ажээ Гилбэрийн боолыг илдэнд
хоолой нь шархалсан цэцгийн ночн гарсанд мэрэгч эхнэр Феранадаг нєхрєє гэртээ эргїїлж авчрах гэж зургийг нь сїлбээр зїїгээр хатгах хуучирсан арга хэрэглээд, илбийн ухааныг тєдий л мэдэхгїйн тул дотор хавлдар їїсгэчихэж гэж їзлээ . Бага Аурелиано гэр бїлийн цомогт бїв бїтэн байж байгаа хуримын гэрэд зурагнаас єєр гэрэл зураг єєрт гь байсныг санахгїй тул эхнэрээсээ нуун гэрээ тужид нь нэгжээд , хоргоны ёроолд ер бусын бодолтой зургаан даруулга байгааг олжээ . Энэ гоё бохогт илбэ жилбэтэй холбоотой байж магадгїй гэж бодон, нэгийг нь сэм нь євєртлєєд, Пилар Тернерад їзїїлэхрээр аваачна. Тэр ч уул учир битїїлэг зїйлээр яадаг, ямар учиртай болохыг хэлж мэдэхгїй байсан боловч ихэд сэжиглэж бїгдийг нь авчруулаад хашаанд гал тїлж байгаад шатааж орхив. Фернандогийн хийсэн хараалыг хариулахын тулд Бага Аруерелиано єндєг дарсан тахиа авч, дээрээс нь шээгээд, туулайн бєєр модны доор амьдаар нь бул гэжээ . Бага Аурелианошо єєрийгєє эдгэнэ гэсэн бат итгэлтэыгээр заасныг нь гїйцэтгэж , ухсан газраа хуурай навчаар дєнгєж дарж гїйцтэл хоолой нь онгойх шиг болжээ .Фернандо даруулгаа алга болсныг їл їзэгдэх оточ нарын л єшєєгєєр оёж, хїїгийнхээ ирїїлсэн шинэ даруулгыг тэр халаасандаа хийж яваа болжээ . Тахиаг булснаас хойш зургаан сар болоод Бага Аурелиано шєнє дунд бїшгїїлэн ханиалгаж сэрвэл асар том дигюваранз хоолойд нь орчихоод бахь мэт хавчуураараа урж зулгааж байх шиг болжээ . хэчнээн шидэт бум шатаалаа гээд, хэчнээн ч шившсэн , тахиа дээр шээлээ гээд нэмэргїй, їхэх цаг болжээ, цорын ганц гарцаагїй бєгєєд гунигт нэн энэ байна гэдэг нь чухамхїї тэр цагт толорхой боллоо . Тэр бодсоноо хэнд ч хэлсэнгїй . Амаранта Урсулаг Брюссельд явуулж амжилгїй їхчихэж магадгїй, гэж айхдаа тэрбээр насандаа б айгаагїйгээр мэрийн, долоо хоногт нэг сугалаа хийхийнг оронд гурвыг хйх болов. Їїр тэмдгэрээгїй байхалд босож , хот тойрон харайлгаж , сугалааг худалдах гэж оролдон, їхэж байгаа хїний зовлоно гунигийг эдлэн хамгийн алслагдсан , ядуу хорооллоор явж, ‚Эїэн тэнгэр энэ байна . Зуун жилд ганцхан морилж ирнэ, энэ завшааныг бїї алдагтан ‛ хэмээн дуудан явна. Тэрбээр эелдэг , хєгжєєнтэй , яриа хєєрєєтэй харагдах гэж хичнээн , єрєвдмєєр чармайвч хєлстэй , цонхигор царайг нь хальт харахад ер хорвоогийн тоос удаан хєдєлгєхгїй нь илт байна . Заримлаа хїний нїднээс далд цулгуй газар тїр ч атугай суудаг байлаа . Эгшигт хайрцагны дэргэд санаа алдан суугаа ганц бие эмэгтэйн толгойг том аонжвороо эргїїлж магадгїй гэж горьвдон дахиад л шєнє орой болйыон хойно наргиантай хорооллоор явдаг байлаа . ‚Энэ дугаар дєрвєн сар оногдоогїй юм . Їїнийг алдаж болохгїй, нас гэдэг та нарын бодож байгаагаас богнихон ‛ гэж сугалаагаа їзїїлэн хэлдэг байлаа . Сїїл сїїлдээ тэрбээр бїр їзнэ хїндээ алдан, доромжлуулах болж, тїїнийг ‚Дон Аурелиано ‛ гэхээ болиод,‛ Дон эзэн тэнгэр ‛ гэж нїїрэн дээр нь ч зовохгїй дуудах болжээ. Дуу нь сулран улам дпаргиж, сїїлдээ нохойн архирахтай адил болсон боловч Бага Аурелианл Петра Котесийн хашаанд хонжвор тараан олны сонирхлыг татаж дєнгєєв балаа . Гэвч хоолой нь улам гарахаа больж, улам євчин орж, мєдхєн тэсхийн аргагїй болох тєлєвтэй тэрбээр сугалааны хонжвор гахай, ямаа хэчнээн тавиад оохиноо Брюсель оруулж чадахгїй нь гэж баттай ойлгов. Тэгтэл
їерт халцгайрсан газрыг хоэнжворт тавъя хєрєнгєтэй хїн бол тїїнийг боловсруулахад авч болно гэсэн їлгэрийн юм шиг санаа тєржээ . энэ санаа їнэхээр хорхой хїрмээр байсан тул хотын дарга єєрєє сугалааны тухай онцгой зарлиг гаргаж, сугалааг ширхгийг нь зуун песогоор худалдасанд бэнчин хїрэхгїйчїїд хїртэл хамжиж дэмжиж авснаар доло хоноогїй байхад сугалаа зурагдаж дуусжээ . хонжворын тохироог гаргасны дараа хишигтэйнїїд нь урьд цагийн шуугианд найрыг зарим талаар санадуулсан том баяр хийж, тїїн дээр Бага Єурелиано , їмїїг Францискогийн дууны мартагдсан аяыг найралд баян хуураараа сїїлийн удаа дарсан боловч дууг єєрєє дуулж чадсангїй билээ . Хоёр сар болоод Амаранта Урсула Брессель явав. Бага Аурелианл ер бусын сугалаанаас олсон мєнгийг цємийг нь тєдийгїй сїїлийн хэдэн сард хэмнэж байсан бшхнээ , тэрчлэн оньст хуур, даруулт хуур, эд їзэгдэх болсон янз бїрийн хуучин тавилгаа зарж олсон багаахан мєнгєє охиндоо хуу єгчээ . тїїний тооцоолсоноор энэ мєнгєн сурахы бїх жилд нь хїрэх боловч буцах замын зардалд хїрэх эсэх нь тодорхойгїй байлаа . Брессель нїгэлт Парис тун ойрхон гэж бодохооё бухимдан Фернандо охиныгоо явуулахгїй гэж зїтгэсэн боловч гэлэнмаа нарын санхїїжїїлж байдаг залуу католик бїсгїйчїїд дотуур байртай сургуульд Анхель лам зуучилсан захидал бичиж, Амараниа Урусла тэнд сууя гэж амласан хойно сая тайвгирчээ . Тїїнээс гадна лам, Толеда очоод Брюссель орох надьартай хїн дагуулж явуулъя гэж ам алджээ . Энэ талаар бєєн захидал махидал болж байх хооронд Бага Аурелиано Петра Котесаар элбэлцїїлэн Амаранта Урсулагийн юмыг тєхєєрч байлаа . Фернандогийн инжийг урьд хадгалж байсан нэг авдранд юм хумыг н хийж зэхсэн тэр їдэш гэхэд роюутан болох ёстой бїсгїй Атлантын гадаад далайг туулахдаа ямар плааж, ямар тансран шагайвчаар байх вэ, эрэг зээр буухдаа ємсєх зэс товчтой цэмбэн пальто торгон савхин шаахайг нь хаан хийёсэн ба нгэдгийфг цээжээр алхаж орохдоо усанд ойчихгїйн тулд хаана нь гишгэхийг заалгаж гэлэнмээ нараас алхам ч холддохгїй байх ёстойг мэдэж , юм идэх л гэж єрєєнєєс гарч болох, залгай далайд э эм ямар ч хїний юм асуухад яагаад ч хариу хэлэхгїй байх учиртайг ойлгож авлаа . тэр далайн євчнєєс гараар бичиж єгсєн шуурга хорих зургаан тарнитай дэвтэр авлаа . Фернандо мєнгийг нь хийх бэржээнхэн бїс оёж єгєєд, шєнє унтахдаа ч , тайлахгїй байхаар тааруулж єгчээ . Цайруулагч уусмалаар угааж, спиртээр ариутгасан алтан хєтєвч Фернандо охиндоо бэлэглэх гэсэн боловч Амаранта Урсула сургуулийнх нь охинд элэглэх байх гэж айж байна гээд бэлгийг нь авсангїй . хэдэн сарын дараа Бага Аурелиано їхлээ хїлээж хэвтэхдээ охиноо сїїлчийн удаа ямархуу байлдалтай харснаа дурсаан санана. Амаранта Урсула хоёрдугар зэргийн вогооны цонхны тоос болсон шилийг буулган Фернандагийн захисаныг сонсох гэж дэмий л хиймэл алаг нїдэн цэцгийн баглаатай цайвар ягаан торгон палааж, намхан єсгийтэй хальстай торгон свахин шагайвч, дугуй бохотхон татуургатай торгон оймс ємссєн байлаа . тэрбээр нам нуруутай, задгай тавьсан ур їстэй, тормолзсон нїдтэй агаад тїїний насанд Урсула яг ингэж хардаг байсан билээ . Салах ес хийхдээ уйлаагїй боловч инээхгїй байгаагаас нь элэнц ээжийнхээ сэтгэл чангатайг дуурайсан нь харагдана. Галт тэрэг хурдаа авахын хэрээр Бага
Аурелиано алхаагаа нэмэн, Фернандаг бїдэрч унах вий гэж сугадан вогоонтой зэрэгцэн явав, охин нь їнэсэж байгаа дїр їзїїлэн хурууныхаа їзїїрээр дохихыг хараад арайхийн гараа даллаж амжжээ . Эр эм хоёр газар тэнгэрийн савслаганд галт тэрэгний жижигэрсээр хар цэг болон далдрахыг харсаар цонох халуун наранд хєдлєлгїй зогсож байсан нь хуримнаасаа хойш анх удаа тэгж сугадалцан зогссон нь тэрб айжээ . Наймдугаар сарын есєнд, Брюссельд энхны захидал ирэхээс ємнє Бага хосе Аркодио жаахан Аурелианотой ярилцаж байснаа гэв гэнэт яасан нь мэдэгдэхгїй, -Гурван мянган гаруйы хїн басан, бїгдийг нь далайд хаясан гэдгийг їїрд санаж яв! гэж хэлжээ . тэгээд бичээсээ духаараа дэрлэн унаж, хараастаайгаа їхлээ . мєн энэ агшинд Фернандогийн орон дээр хоолойг нь урах дигюаранзын тємєр хавчуурыг ихрийн нь єрєєсєн хийсэн урт бєгєєд зовлонт тэмуэл дуусаж байлаа . Їїнээс долоо хоногийн ємнє Бага Аурелиано дуу нь гарахгїй , амьсгал нь байхгїй , арьс яс болчихсон , аялдаг авдар, авах танаггїй найраг баян хуураа аваад грэтээ буцаж ирсэн нь гэргийнхээ дэргэд їхнэ гэж хэлсэн амандаа хїрэх гэсэн хэрэг айэээ . Петра Кот?с дотуур хувцсаа эмхэлээд нь тусалж , ганц нулимс унагалгїй , салах ёс хийсэн ыболовч авсанд ємсєх ёстой чийдмэл шаахай нь авдранд хйихийг мартаж орхисон байлаа . тэрбээр Бага Аурелианог єнгєрлєє эж дуулахдаа хар хуцвас ємсєєд, шаахайг нь сонинд цуглаад, ‚Шарилыг їзь?е‛ оруулаач! Гэж Фернандог гуйжээ . -Чи миний оронд єєрийгєє тавиад їзээч, Би тун ахйртай байсандаа л ингэж муугаа їзїїлж явна, бодож хайрлаач гэж Петро котес гуйжээ . -далдуур явалддагш байсан хїїхэн хэчнээн муугаа їзїїллээ гээд юу шальдаг юм . Єєртэйгээ унтаж байсан тэр олон юмныхаа нэгийг їхэхийг хїлээ . тэгэд тїїндээ наад шаахагаа ємсїїл гэж Фернанда а хариулжээ . Санта Софи дела пьедад хїїгээ амьдаар нь оршуулаагїйг магадлах гэхдээ толгойг нь балиусаар цавчин салгаж амандаа хїрчээ . Ах дїї хоёрын хїїрийг адидхан авсанд хийсэндп бїшд їзвээс їхсэн хойноо хїїхэд байхынх шигээ ав адилхан болсон байжээ . Бага Аурелианогийн архины найз нар ‚Їнээ минь тугалаад бай, нас гэдэг цэцгийн эрих авсан дээр нь тавьсанд Фернанда доромжилж байна хэмээн ондууцаж цэцгийг угаадсаны нїхэнд хаяулжээ . гэрээс авсыг єргєж гарсан гунигтай согтуунууд тэвлэж байгаа Бага Хьосе Аркадиог хийхээр ухсан нїхэнд Бага Аурелианогийн хїїр, Бага Аурелианог хийхээр ухсан нїхэнд Бага хосе Аркиодогийн хїїрийг солиод оршуулчихжээ . Аруелиано Мелькиадесийн єрєєнд он удаан байлаа . тэрбээр элэгдэж гїйцсэн номын уран зєгнєлт домог, саат Герман ламын сургаалын товч, шулмын судлалын ухааны туха тэмдэглэсэн , рилї бїтээх арга , Нострадамусын ‚Эрин зуун‛ , тахлын тухай тїїний шинжилгээг цээжээр мэдэх болж, єєрийнхєє їеийг мэдэхгїй мєртлєє дундадп эртний їеийн хїний шинжлэх ухааны нэн чухал мэдлэгтэйы бож арван хэдэн настай золголоо . Санта Софи дела Пьедадбг
тасалгаандп нь хэдийд ч орлооо гэсэн Аурелиано ном л уншаад сууж байдаг байв. Єглєє эрт аяга чихэргїй зофе, єдєр дунд чанасан цагаан будаа, шарсан гадилын хэдэн хэлтэрхийтэй тїїнд аваачиж ц аєгнє . Бага Аурелианг їхсэнээс хойш тэлдний иддэг юм гэвэл тэр л болжээ . Санта Софи дела Пьедад жаахан Аурелианогийн їсийг тайрч, бєєсийг нь тїїж, орхигдсон авдарнаасаа олж цуглуулсан хуучин хувас , ддотуур ємд цамцыг засан оёж єглєє . Тїїний сахалтай болход хурандаа Аурелиано Буэндиагийн сахлын хутга , шилэн аягыг аьвчирч єгчээ . Мемегийн хїї хуроандаатай єєрийн нь тєрсєн хїїхдээс нь илїї анхааран , тэр байтугай Аурелиано Хосегоос ч илїї адил агаад ялангуяа тєвгєр шанаа нь ихэмсэгдїї жимбэгэр уруул нь бїр адилхан байлаа . тухайн їедээ мелькиадесийн єрєєнд Бага Аурелиано єєрєє єєртэйгєє яриад байх шиг Урсула санагддаг байсан бол Аурелиано бас тэгээд байх шиг Санта Софи дела Пьедадад бодогдож байлаа . Їнэндээ бол Аурелиано Мелькиадестай ярьдаг байжээ . Ихэр хоёрыг їхсэний дараа нэгэн халуун їдээр гэрэлтэх цонхны наана хэрээний далавч шиг хїрээтэй бїрх малгай ємссєн баргар царайтай євгєн харагдсан нь Аурелианогийн ой тоон бїр тєрєхєєс нь ємнє байж байсан тэр євгєний бїдэг бадаг дїр байлаа . тэр їед Аурелиан эртний бичээсийн цагаан толгойг ангилж дуусаад байлаа . Иймээс Мельктадесийн ямар хэлээр энэ тэмдэглэлийг бичсэнийг олж мэдсэн эсэхийг асуухад тэрбээр: - Самгарди хэлээр гэж тїгдрэлгїй хариулжээ . - Мелькиадес энэ єрєєнд олон ирэхийн хэрэггїй болсноо хэлэв. Гэвч тэрбээр сайх бичсэнийг зуун жил болох агшин хїртлэх хэдэн жилд аурелианл самгарди хэлийг судлаад , уг бичээсйг утгыг тайлж чадаху нь гэж мэдэн, бїр їхэх ордондоо тайван одно. Гол руу гардаг нарийн гудамжинд , гадилын зомпанийн їед заяаг мэргэлж , зїїдийг тайлж байсан газарт нэгэн каталоги хїн номын мухлаг гаргадаг , тэнд Sanakrit primer 1 бий, тїїнийг даруй олж авахгїй бол зургаан жил болоход хивэн хорхой идїїлчих юм угэдгийг Аурелиано Мелькиандесийн мэджээ . Єдий урт наслахдаа санта Софи дела Пьедад сэтгэл хєдєлнє барина гэдгийг їзээгїй м мєртлєє , номын тавиурын хоёрдугаар эгнээний баруун буланд ‚Чєлєєлєгдсєн Иерусалим ‛, Мильтоны найраглал хоёрын хооронд байгаа номынг авчирч єгєєч гэж Аурелиано гуйхад л туйлын гайхах гэдгийг анх удаа їзжээ . Санта Софи дела Пьелал бичиг мэдэхгїй тул тэр бїх хэлснийг тогтоож аваад, урланд нуугаастай арван долоон алтан загасны нэгийг худалдан кохих мєнгє олж авчээ . Цэргїїд гэрийг нэгжсээр хойш алтан кагасны хаана байгааг аурелиань тэр хосрооч єєр хїн мэдэхгїй байлаа . Аурелианол самгардгийг сайн сурч, Мелькиадес улам цєєн їзэгдэж, улам бїр холдож , їд дундын нїд гялбаам нарны гэрэлд аажмаар замхарч байлаа . Євгєнийг сїїлчийн удаа ирэхэд нь Аурелианл олж харсангїй , гагцхїї хажууд нь їзэгдэхгїй їхсэн юм шиг‛ гэж сонсогдохын тєдий шивнэхийг л сонсжээ . Тэр єдрєєс хойш тоос, халуун , морин шоргоолж , удаан шрогоолж , ном , бичээсийг тїїнд байгаа билгийнх нь хамт идэх учиртай хивэн хорхой тасалгаанд саадгїй орж ирэх боллоо . Тэднийх хїнсээр дутахгїй байв. Бага аурелианог нас барсны дараа тахимдуу бус бичээстэй цэцгийн эрих авчирсан нэг найз нь
талийгчаас зээлсэн мєнгє єгье гэж Фернандад хэлжээ . їїнээс хойш лвхага гариг бїрд сагстай идэш ууш авчирч єгдєг болжээ . Сагсан дотор байгаа юм нь долоо хоног єлхєн хїрдэг байлаа . Энэ бїх идэх юмыг петра Котес явуулаад байна гэдгийг хэн ч сэжиглэсэнгїй . Петра Котеси гуйлагчинд хишиг хїртээж байгаа юм шиг инэгж юм явууснаар єєрийгєє доромжилсон этгээдээс харугаа ганцсайн авч байна гэж итгэжээ . Петра Котесийн цээжинд зангирсан хорсол бодсоноос нь хурдан намжсан боловч эхлээд бардам зандайтаа, дараа нь єрєвдсєндєє хїнсийг нь бэлэвсэн эхнэрт нь явуулсаар байлаа . Хожим нь Петра Котес сугалаа зарж хїч хїрэхээ болиод, сугалааг сонирхож хїнгїй болоход нь єєрєє єлсєу байсан ч Фернандад хоол явуулж, єрсєлдєгяч тэр хїїхнээ оршуулж байхыг биеэр їзэн їзтэлээ сайн удраараа тэр журмаар барьсаар байж билээ . Ам бїв цєєрснєєр Санта Софи дела Пьедадын тавь гаруй жил їїрсэн ар гэрийнх н хїнд ажил хєнгєрмєєр санагдаж бєайлаа . тэнгэрлэг сайхан сэтгэлтэй Сайхан Ремедиос, ихэрхэгдїї байрын битїїлэг кантай Бага хоес Аркадиог энэ айлд каяаж єгсєн дуу шуугїй зожиг энэ эмэгтэйн энэ айлд азаяаж єгсєн дуу шуугїй зожиг энэ эмэгтэйн гомдоллон їглэж байхыг хэн ч сонссонгїй . Тэрбээр энэ насыг ганц биеэр , ган хийлгїй туулахдаа хїїхэд шуухад л єлсєж , цаадуул нь тїїний їр ач гэдгээ бараг санадаг ч їгїй байлаа . аурелианог тєрсєн хїї шинэ бєєцийллєхдєє жичээ гэж огт сажиглэхгїй явав. Єєр айл сан бол тїїнийг агуулахын шалан дээр цийрсэн дээр харх шєнєжин ноцолдох чимээн дунд хэзээ ч унтуулахгїй байсан биз ээ . нэг шєнє нэг юм харанхуйгаас хараад б айх шиг болсонд айн сэрвэл хорь могой гэдсэн дээгїїр нь мєлхєн гараад эргэн харж байсныг хэнд ч хэлээгїй билээ . Їїнийг Урсула хэлсэн бол ороо тавиад єгєхийг нь мэдэж байлаа . Гэвч тэр їел хїнээр анхааруулах гэвэл гонхонд чанга чарлавал яадаг байсан гэхээс биш , тийм юм анхаарах сєгєєтэй хїн байсангїй. яагаад гэвэл дайн болж , дайны хажуугаар дажин болж, єєрєє сєгтєє унатлаа талх барьж хїїхэд шуухад маллаж, ойр дотныхоо хїнийг бодох зав гардаггїй байлаа . Санта Софи дела Пьедадыг санаж байдаг цорын ганцу хїн бол тїїнийг ганц ч хараагїй П?тра котес байлаа . тетра Котес хэдийд ч , Бага Аурелианотой сугалаагаар олсон жаахныгаа шєнєжин хуваах гэж зїдэрч байхдаа ч санта Софи дела Пьедадыг мєнхийн зараа гэж їзэх болж , хэн болохыг єчнєєн хэлїїлсэн боловч санаанд нь нэг д багтаж єгєхгїй _ нєхрийнхєє ээж, хадам эхээ байна гэж арайхийн тогтоодог боловч дорхноо мартаж орхидог байла . Санта Софи дела Пьедад зкарагдпаж багаадаа тєдийгїй тєвєгшєєдєггїй бололтой байв. харин ч орь залуугаасаа амьдарсан асар том байшинг цэвэрлэж цэмцийлгэж , ялангуяа гадилын компанийн їед айлын голомт гэхээсээ цэргийн хуаран гэмээр болоход нв ч гэсэн єєд татсаар тасалгаан дотуур холхмн єнцаг нь булан бїрийг єхнгийг шагайж байх дуртай юм уу гэмээр бадаг билээ . гэвч Урсулаг їхсэний дараа, Санта Софи дела Пьедад хэчнээн хїнд баймгїй шалбалзуур , хэчнээн хачирхамаар гайхмаар ажилсаг байвч аргагїй хїч хїрэхэ больж эхэлжээ . нас хєгширчээ тэнхээ лдоройтсоноорс ч тэгэхгїй , ерєєсєє байшин нь цаг єнгєрєєх тусам, муудаж байснаас тэгжээ . Байшингийн хананд зєєлєн хєвд ургаж , хашаанд ургамалд идїїлэн шил адил хагарч, цуурсан газраар нь зуу
гарцй жилийн ємнє Мелькиадесийн хиймэл эрїї хийдэг шилэн аяганаас Урсулагийн олсон шар цэцэг цухуйжээ . Санта Софи дела Пьедад байгалийн ганирсан хїчийг сєрєх цаг ч їгїй , хїч чїгїй болоод, унтлагын єрєєнїїдээс єдєржингєє гїрвэлитйг їргэлж ы боловч цаадуул н ь шєнє буцаж ирнэ. Нэгэн єглєє їзвэл улаан шоргоолж байшингийн суурийг сэндийлж дуусаад, цэцэрлэгийг єнгєрч , хатаж хоцрон шороон єнгєтэй болсон хайтан цэцэгийг бїхий гонхоор дайрч гэрт орж ирсэн байлаа Санта Софи лдела Пьедад эхлээд тэднийг зїгээр л шїїрээд хаячих гэж оролдоод , дараа эь хор цацаж , сїїлд нь тїїхий шохой хэрэглэж їзсэн боловч огт болсонгїй , маргааш нь л бєєнєєрєє гарч ирсэн язганаж байдаг балаа . Фернанда хїїхдїїддээ захидал бичихээс єєр юм хийдэггїй болохоор гэр орноо эргэж сэхэхгїйгээр лоройтож байгааг цхаарахгїй , Санта Софи дела Пьедад хсрийн євсийг гал зууханд оруулахгїй гэж їзэлцэж , хэлхэн цаг болоод л хэрэх аалзны шїлсийг хананаас цнагаж, мод идэх шоргоожлийг нїхнээс нь хаман гаргах зэргээр цор ганцаараа їзэлцэж байлаа . гэвч єлєн тоос, аалзны шїлс орж , цэвэр байлгах гэж б айдгаараа чармайгаад байхад у тасалгаа хурандаа Аурелиано Буэндиа, залуу офицер хоёрын їзсэн тэр бохир , єєдгїй байдаолтай болсоор багааг харахад аргагїй дйилдсэнээ мэджээ . тэгэхэд нь гоёлд ємсдєг элэгдсэн палааж, Урсулагийн хуучин шаахай, Амаранта Урсулагийн бэлэглэсэн энгийн оймсыг ємсєж солих хоёр гурван дотуур хувцсаа хувсаа баадагнаж боогоод Аурелианод: -Оддо би? хїршгїй нь ээ. Энэ гэр ядарсан надад дэндїї ахдаж б айна гэ хэлжээ . Хаашаа явах гэж байгааг нь Аурелианогийн асуухад хойчийнхоо тухай огт тєсєєлєхгїй байна уу гэлтэй гараа сарвайжээ . гэсэн хэдий ч боловч насныхаа сїїлд Риоачад байдаг їеэл дїїгээ барааддаг юм уу гэж хэлжээ . Гэвч їїнд їнэмших аргагїй б айв. Эцэг эхээ нас барснаас хойш Сата Софи де ла Пьедад Макондод хэнтэй ч харицаж ёадсангїй , тєрєл садантай ч гэж дурсаж байсангїй . сантс Софи дела Пьедад ганц песо хоррни таван сентавогоос єєр юмгїй байсан тул Аурелиано арван дєрьєн алтан загасыг тїїнд єгчээ . насны хїндэд дарагдан бєгцийж єнгєрч, гадаа гараад явган хаалганы нїхээр гараа оруулан, оньсыг буулгаж байжээ . Тїїнээс хойш Аурелиано тэр эмгэнтэй уулзсангїй ч шїгїй, тїїний тухай сураг сонссон ч їгїй билээ . Санта Софи дела Пьедад явсныг дуулаад Фернанда єдєржин ам хамхилгїй бувтанаж , бїх авдар сав , хорго шїїгээгээ уудалж, бїх юмаа бїртгэж їзээд хадам эхийгээ у ч авч яваагїйд сая итгэжээ . дараа нь насандаа анх удаа гал ноцоох гэж оролдоод хуруугаа тїлж ‚Кофе яаж чанадгийг їзїїлж тус болооч‛ гэж Аурелианогоос гуйжээ . Яваандаа залуу эр тогоо барих болов. Фернанда єглєє босоод , ширээн дээр хоол байж байхыг авч идээдг унтлагынхаа єрєєнд рхж, зууханд нурман дээр жигнээд орхисон хоолыг авах гэж їдээр нэг їзэгдэж , тарчигхан хоолроо хоолны єрєєнд аваачин, таван хоосон сандалтайы ёрог даавуугаар бїтээсэн ширээний эхэнд цэцэрлэг дэнгийн дунд суууж иднэ. Аурелиано Фернандо хоёр гэрт хочулахнаа їлдсэн боловч хувь хувиа борлуулах ажээ . тэр хоёр тус тусын унтлагын єрєг л цэвэрлэ тул аалзнб шїолс бусад єрєєг аажмаар хэрж, сарнайн бутыг торж , хана туургыг бїрхэж , шувуу нурууг зузаан давхарагаар хучлаа . Яг энэ їед Фернандо гэрийн
бугтай бол гэж боджээ . Єдєр тутам гар доор хэрэглэгдэж б айдаг юм с нь хєл орсон юм шиг болжээ . хайяаа орон дээрээ яах аргагїйн тавьсан байхад л ор дэрээ урвуулж хєрвїїлж бїтэн цаг эрээд, дєрвєн єдєр ороогїйы бодоход гал зуухны тавиур дээрээс олжээ . Шургуулагнаас гэнэт сэрээ нь алга болчихоод маргааш нь зургаа нь шїтээн дээр, гурав нь угаагуурт байж байлаа . юм нь тїїнтэй нуугдаж тоглох мэт болуж, ялангуяа захидал бичих гээд суух їед нь энэ наадам бїр уурыг нь б ардаг байлаа . дєнгєж ич этгээд тавьсан бэхийн сав нь солгой этгээдэд оччихно , бичгийн хавтас нь ширээн дээрээс бїр алга болоод шурав хонож байтал дэрэн дороос нь гарч, Хос? Аркодиод бичсэн захидлын хуудас Амаранта Урсулад явуулар захидлын дугтуйд орж, дугтуйг сольчих вйи гэж їргэлж зовж, хэд хэд ингээд солигдсоноос хойш дахиад тэгэх юий гэж яс хавталзаж байх боллоо . нэг удаа їзэг нь алга болихжээ . хагас сарын дараа шуудан хїргэгч авчирч єгсєн байна. халааснаасаа олоод айл айлаар орохдоо эзнийг нь хайж ийнхїї уджээ . Эхлээд юм нь ингэж алга болоод байгаа нь даруулгаа алга болсноо адил їл їзэдэх оточ нарын хийгээд байгаа ажил гэж санаад тайван байлгаж їзээч ! гэж захиа бичиж эхэлсэн боловч нэг яаруу ажил гарсанд захидлаа дутуу орхиж гараад єрєєндєє эргэж ирвэл нєгєєх нь алга болж , єєрєє ч тийм захидал бичих гэж байснаа мартаж орхижээ . нэг хэсэг Аурелиано сэжиглэв. Тэгээд тїїнийг мєшгєж, замд нь янз бїрийн юм хаяж аваад нууж бахад нв бариад авдаш хэрэг хэмээн анах бол болсон боловч цаадах нь Мелькиадесийн єрєє, гал зуух , жорлонгоос єєр газар ордоггїй , тэгээд ч ийм юи хийхгїй хїн байна гэдэгт удалгїй итгэжээ . Тийнхїї Фернанда гэрийн бугийг л ингээд байна гэж санаад, бїр маа байх ёстой гэдэрт нь уяж бэхэлж бахаар шийджээ . хайчаа орны толгойноос , їзгийн сав, бичгийн хавтсаа ширээний хєлнєєс уяж , бэхийн саваа ихэвчлэн цаас тавьдаг газрынхаа баруун талд ширээнийхээ тавцанд наажээ . гэвч одоо л нэг боллоо гэж бодсон нь болсонгїй , учир нь юм оёж байгаад хоёр гурван цаг болоход гэрийн буг хайчных нь уяг богинсгоод гар хрэх аргагїй болгоно. Хавтасны уяа нь тэр ч байтугай гар нь болохоо байжээ . бэхэндээ хїрч чадахгїй больдог байлаа . Брюссельд байгаа Амаранта Урсула ч , Ромд байгаа Хосе Аркадио ч Фернандагийн инэгж будилж байгааг мэдсэнгїй . Тэрбээр сайн дураа сууж байгаагаатэдэнд бичдэг, аар саар юманд зоводгїй байсан р гэртээ буцсан мэт хйх юмгїй , аа саар юм гарвал нь хийичхлээ гээд л болчихдог учир їнэндээ ч жаргалтай сайн сууж байжээ . Захидал эцэс тєгсгєлгїй бичсээр байгаал Фернандо цаг хугацааг мэдэхээ байж, энэ ялангуяа Санта Софи дела Пьедадйг явснаас хойш мэдэгдэх боллоо . Цернанда хїїхдїїдээ ирэх байх гэж єдрийг баримжаалан єдєр, сар жилийг дасжээ . гэтэл хїї охин хоёр нь ирэхээ удаа дараа хойшлуулж болсноор жил нь сауумргаж , сар нь будлиантуулах , єдєр нь нэг нэгээсээ ялагагдахаа больж, тэр ч байтугай цаг хугацаа єнгєрч байгаа гэж мэдэгдэхээ байжээ . Хїїхдїїдээ тийнхїї ирэхээ хойїлуулаад багаад Фернандо ууралсангїй , харин ч юун ашагїй юм гэж боддог болов. Хосе Аркадио хэдэн жилийн ємнє сахил хїртэдгийн даьаанд дээр байна гэж бичсэн мєртлєє одоо шашны дээд курсийг тєгсєєд диполмат бодлого судалж эхлэх гэж байна хэмээн бичихэд ч сэтгэл зовсонгїй , хуагт Петрийн сэнтийд хїрэх бартаат зам хичнээн єгсїїр бєгєєд эгц болохыг мэдэлгїй яах вэ ._
Бусад хїний бол нэг их тоохооргїй юманд сїйд болж, жишээлбэл , хїїгээ пап ламын їзсэн гэж бичихэд учиргїй баясжээ . Охин нь гаргууд сурч байгаагийгийнхаа ачаар эцгийнхээ тєсєєлж чадаагїй хєнгєлєлт авсан учир Брюссель тогтоосон хугацаанаасаа илїї удаан сурч чадах боллоо гэж бичихэд нь баярлажээ . Санта Софи дела Пьедад самгарди хэл дээр зїй авчирч єгснєєс хойш гурван жил гаруй єнгєрч, Аурелиано бичээсийн эхний хуудсыбг сая л орчуулж чадан, асар их ажил хийсэн боловч испани орчуулаг ямар с утгагїй _ нууц рїлхїїрээр бичсэн байсан учир хэмжихийн аргагїй урт замд дєнгєж анхны алхам хийсэн хэрэгб айжээ . Аурелианог нууц томъёоны тїлхїїрийг олох тулгуур бичиг байхгїй басан боловч катлоны эрдэмтэний мухлагт бичээсийн гїн утганд нэтрэх болоиж Фернандагаас , тэр номыг хайхаар яв явуулаач гэж гуйхаар шийдэв. Хог новш овоорч, зайтай онгорхой бїхэнд нїд ирмэхийн зуур дїїрч байгаа тасалгаандаа Аурелиано ярих їгээ б бодон , ямар байдлаар хандвал їнмэжилтэй байх бол гэж эргэцїїлж , хамгийн аятайхан їеийг тааруулах гэж анавч Фернандатай гал зууханд пийшэнгээс хоолоо авч байхад нь дайраолдаж бєгєєд тїїнтэй уулзах єєр боломж байхгїйг мэдсээр байтал бодсон юмаа хэлж чадахгїй хэл нь нагац ээжээ мєшгєх болов. Унтлагынхаа бєрєєнд Фернандогийн хєдєлж явахыг отно. Шуудан зєєгчєєс хїїхдїїдийнхээ захидлыг аваад, єєрийнхийгєє єгєхєєр хаалга руу явахыг чагнаж, шєнє дєо болтол цаасан дээгїїр їзэг тасралтгїй чахран гїйхийг чих тавин , унтраалага чад хийж, Фернандагийн уншдага уншиж эхлэхэд л маргааш хїссэнээ гарцаагїй бїтнэ гэж итгэлтэйгээр унттаг б айлаа . Аурелиано гаргахын Фернандагаар зєвєшєєрїїлэх гэж туйлын их хїсэж байсан учир нэг єгдєє мєрєє хїртэл ургасан їсээ тайрч, бєєгнєрєн ширэлдсэн сахлаа хусаж, нарийн ємд ємсєж , гал зууханд ороод Фернандаг хоолоо авахаар ирэхийг хїлээж гардаа . гэтэл єдєро бїр уулздаг толгой гэдрэг, алхаа нь чанга эмэгтэй нь биш харин ємссєн байшгїй їзэсгэлэн гоо эмгэн орж ирлээ . їїнийхээ ємнє уйлж уйлчихсан юм шиг царай нь шаналангуй ажээ . Фернанда Бага Аурелианогийн авдарнаас хивэнд идїїлсэн хатан хааны хувцас галибартайгаа гайхан толины ємнє эргэлдэж байгааг нь харсан хїн бол тїїний галзуурч гэж бодохоор байсан боловч тэр галзуураагїй байлаа . Ердєє л тэр хуцвсыг ємсєхєд урьдын явдао ой ухаанд нь сэргэдэг байжээ . тїїнийг ємсєхєд анх удаагаа зїрх нь шимшрэн , нїдэнд нь нулимс мэлмэрэн, тїїнийг хатан хаан болгоно хэмээн аваачихаар ирсэн цэргийн хїний гутлаас ханхалж байсан тоос їнэртэх шиг болж, мєрєєдєо нь биелээгїйг санахдаа гунигладаг байлаа . Фернанда єєрийнхєє хєгширсєн , танагаа алдсан , энэ яваа насныхаа хамгийн сайхан їеэс хэтэрч холдсоныг мэдэж, тэр ч байтцугай амьдралынхаа хамгийн хар їе гэж бодож байсан тэр їеийг санаглазуулан уйтгарлаж , салхинаар гонхонд тардаг байсан хахуун цэцгийн знэр, їдшийн бїрийгээр сарнайн бутнаас гарах, униар , тїїгээр барахгїй мал шиг бїдїїлэг харийхан хїртэл хэчнээн дутагдаж байгааг сая л ухаарчээ . Дагтаршин бєєгнєрсєн їнс гэлтэй тїїний зїрх єдєр тутмын ажил тєрлиынхамгийн хїнд цохилтонд ч тэмэж байсан мєртлєє єнгєрснєє санан гиюїрэн анхны тїрлэтийг давалгїй бут їсэрчээ . Он жил улиран єнгєрхийн хэрээр уй гашуугаас аз ж жаргалыг олж авах гэж зїтгэсээр
Фернандо зэвэрч гїйцээд , тийм муу зїршилтэй болжээ . ганцаардах болсноор сэтгэл нь зєєлєрчээ . гэвч тэр єглєє гал зууханд ороод , цонхигор , хэрзгэр залууг нїдээ жгтэй глалзуулан , аягатай зоце єєдєєс нь сарвайхыг харахдаа єєрєєсєє ичих шиг болж билээ . Фернандо Аурелиана гадагш гаргаагїйгээр барахгїй даруулгаа хадгаладаг нууц халаасандаа гэрийнхээ тїлхїїрийг авя явах болов. Аурелиано гаръя л гэвэл сэм гараад эргэж ирж болох байсан боловч суусаар гадаад ертєнцєд игэхгїй болсон хїний їг дагаж сурсанг зэргээс болж їгнээс нь зєрж зїрхлэхгїй . Тэрбээр єрєєндєє эргэж ирээд Фернандагийн єрєєнєєс гїнээ шїїрс алдах чимээ шєнє дєл болтол гарахыг чагнан бичээёээ їзжээ . нэг єглдєє урьдынхаараа пийїэнгээ галлах гэж гал зууханд орвол урьд нь Фернандог тавьсан хоол їнсэн дотор царцчихсан байхыг їзээд унтлагынхаа нь єрєєг шагайвал їен нємєрєгєєрєє хуччихсан , уарай нв урьдынхаа їзэсгэлэнтэй болсон, хар арьс нь гантиг шиг гєлийн гялтганасан Фернандо орон дээрээ сунан хэвтсэн байлаа . Хосе Аркадиог дєрвєн сарын дараа Сазондод ирэхэд Фернанда яг тэр хэвээрээ байж байлаа . Эхтэйгээ ийм їйлийн їргїй адилхан хїн байдгийг тєсєєлєхєд бэхр. Хосе Аркандио нэхмэл хар косчоом, хатуу дугуй захтай цамц ємсєж, зангианы оронд цэцэглэн зангидсан нарийхан торгон бїч зїїжээ. Энэ бол цайвар царайтай, гайхангуй харцтай зориггїйг илтгэсэн уруултай, уйтгартай байрын хїн байлаа. Хутагт нарын хиймэл їс шиг хоёр тийш нь гилийлгэн хагалж самнасан гялтганасан хар їс нь хиймэл байдалтай, лааны тос шиг цагаан эрїїгээ мєлчийтэл хуссан нь хєхрєн байгааг харахад сэтгэл їргэлж зовж явдаг хїний шинжтэй. Судас нь ногоорон гэрэлтэх бэлцгэр цайвар гар нь ажил хийдэггїй хїний гарын байдалтай. Солгой гарынхаа долоовор хуруунд гэрэлт чимэд шигтгээтэй том алтан бєлзєг зїїжээ. Аурелиано хаалга нээж єгєєд, тїїнийг их холоос иржээ гэдгийг дор нь таав. Урсула сохорсон хойноо тїїнийг олж байхад амар гэж толгойг нь сїрчгээр угаадаг байсан тэр їнэр явсан газарт нь їлдэж байлаа. Хосе Аркадио олон жил эзгїй байгаад ирэхдээ яагаад ч юм гунигтай, ганцаардмал, насаа идсэн хїїхэд хэвээрээ їлдсэн нь нэг л ойлгомжгїй байв. Хосе Аракадио эхийнхээ унтлагын єрєє рїї шууд очив. Аурелиано хїїрийг їмхийрїїлэхгїйн тулд Мелькиадесийн жороор євгийнхєє хэрэглэж байсан хєєрєгт дєрвєн сар мєнгєн ус буцалгаж байжээ. Хосе Аркадио юу ч асуусангїй, їхсэн эхийнхээ духан дээр їнсэж, банзлын нь дотоод халааснаас хэрэглээгїй їлдсэн гурван даруулга, хувцасны шїїгээний тїлхїїрийг авав. Итгэлтэй ширїїн хєдлєх нь тїїний уйтгартай номой байдалд огт нийцэхгїй байлаа. Шїїгээнээс торгоор ороосон, зандан їнэртсэн овгийн сїлдтэй хайрцаг гарган авч нээвэл дотор нь урт гэгчийн захидал байлаа. Фернанда сэтгэлдээ хадгалж явсан бїхнээ хэлж, амьддаа хїїгээсээ нууж явсан бїхнээ бичсэн байлаа. Хосе Аркадио эхийнхээ захидлыг босоогоороо ихэд сонирхсон янзтай боловч сэтгэл хєдєлсєн байдалгїй уншжээ. Гуравдугаар хуудсан дээр тогтож, Аурелианог шинээр танилцаж буй мэт анхааралтай харснаа, -Тийм байж, бутач гэдэг маанв чи юу ? гэж хахир дуугаар хэлэв. - Би Ауредиано Буэндиа байна. - Яв , тасалгаандаа оч гэж Аркадто хэлэв.
-
-
Аурелиано єрєє рїїгээ ороод, Фернандиог оршуулахыг ч гарч харсангїй . заримдаа Хосе Аркадио амьсгаадсаар гэр дотуур явж байх нь гад зуухнб нэллтэй хаалгаар харагдаж, ємсєхрч муудсан унтлагын єрєєнєє алхах яимээ нь шєнє дєл болтол дууллдаг байлаа . Аурелиано тїїний дууг олон сар сонссонгїй , Хосе Аркадио тїїнийг тоож ярьдаггїйгээс тєдийгї Аурелианл ч тїїнтэй ярих єчїїхэн хїсэл байхгїй , мєн бичээсээсээ єєро юм бодох зав ч їгїй байснаас тэр билээ . Фернандаг їхсэний дарааАурелиано їлдсэн хоёр алдтан загасны нэгийг авяч, хэрэгтэй номоо авахаар каталон эрдэмтэний номын мухлагт очив. дурсаж бодох юм , їзсэнээ харьцуулах юм огт єайхгїй учир замдаа дайралдаж байгааг огт сонирхохогїй . Эзгїйрсэн гудамж, орхигдсон байшин нь ганцхан харах сан гэж хорхойсон байсан тэр їедээ сэтгэлдээ бодож байсан шиг нь харагдаж байлаа . Тэрбээр Фернандагийн єгєєгїй зєвшєєрлийг єєрєє єєртєє олгож, тэгэхдээ ганхцан удаа, цорын ганц хэргээр , хамгийн богино хугацаагаар гарахаар шийдэж , гэрээсээ урьдын цагт зїїд тайлдаг байсан нарийн гудамуж хїртэл арван нэгэн хорооллыг тувт гїйн єнгєрєєд бєгс эргэа зайгїй шахас новширсон харанхуй єрєєнд сэтгэлд догдлон орж явчихлаа . Энэ нь номын мухлаг бус, шоргоолжны идїїлж , аалзны шїлс хэрэгдсэн тавицур дээр, травур дээр тєдийгї ш шалан дээр , тавиурын хоорондох давчуухан зайд хїртэл замбараагїй овоолсон хууин номын нийтийн булш мэт санагдаж байлаа . Зузаан зузаан судар хурааснаас хотойчихсон ширээнэ мухлагийн эзэн сургаалийн дэвтрээс тастаж авсан хуудсан дээр ягаан бэхээр нэг ю юмыг эх адаггїй , муруй сарий бичиж байна. мєнгєлєг сайхан їс нь какду шувууны єрєвлєг шиг дух ругаа унжжээ . сэргэлэн, онигор хєх нїдэнд нь ертєнуийн бїх номын уншсан хїний сайхан сэтгэлийн шинж тодорч байлаа . тэрбээр даг дотуур ємдтэйгээ хамаг бие нь хєлєрчихсєн сууж, орж ирж байгааг хїнийг ч харсангаїй . Аурелиано авсан ботиудаа халтан загасныхаа хамт дуугїйхэн сарвайвал каталон эрэдмтэг номын хуудсыг эргїїлж їзсэнээ аньсага нь хясааны хавтасм мэт хамхигдсан ‚Чи галзуу байхаа ‛ гэж унаган хэлээрээ ахэлснээ мєрєє хавчисхийгээд Аурелианогийн ном, алтан зага эргїїлэн єгч , -Аваад яв, . Энэ хэдэн номыг хамгийн сїїлд уншсан хїн Сохор исаак л байх , тэгэхээр юу хийж байгаагаа сайн бодоорой гэж испаниар хэлжээ . Хосе Аркади Мемегийн унтлагын єрєєг засаж, хилэн хєшиг , хааны орны торгон лавриыг нєхїїлж цементэн усан, сангийн хашлага , барзгар хар єнгєтэй болсон угаалгын єрєєн янзлуула . Унтлага , угаалгын єрєєгєєр єєрийн эдлэнг хязгаарлаж , тос болчихсон хачин сонин, юм , хямд сїрчиг, хиймэл эрдэнэс зэрэг шал дэмий юмаар дїїрэгжээ . гэрийн бусад єрєєн дэх юмнаас шїтээн дпээр байсан хутагт нарын баримлыг л анхаарч, яагаад ч юм сэтгэд нь таасрсангїй , нэг орой шїтээн
дээрээс буулгаад гадаа гарган, їнс болол нь шатааж орхижээ . ихэвчлэн єдрийн арван хоёр цагт босно. Сэрээд алтан луу хатгамалсан хууин халааз ємсєж , алтан цацагтай улавч угалж , угаалгын єрєєнд ороод,% Сайхан ремедиосын угаал їйлдээд байсантай адил удаан гэгч ёслол їйлддэг байлаа . Усан санд орохын ємнє гургван цагаан шилнээс анхилуун давс усанд цацааад . Тэрбээр угаал хийхдээ Сайхан Ремедиос шиг тарвасны хальсан савраар дээрээсээ ус хийдэггїй тансаг їнэрт цусан дотор бїр ороод хоёр цаг дээшээ харан усны сайханд бїївээлэглэн хэвтэж, Амарантаг боддог байылаа . Ирснээсээ хойш хэд хэдэн хоноод эндэх нцтагт дэндїї халуудах цайны ганц нэхмэл косчоомоо тайлж, Петра Креспийн бїжиг заахдаа ємсдєг байсаннархуу нарийн ємдп ємсєж, овог нэрийн эхний їсгийг хатгсан жинэхэнэ торгон цамц ємсєх болов. Энэ хувсаа долоо хоногт усан санд хоёр угаагаад , єєр солих ээлжийн хувс байхггїй тул хатаагаад , халайзтайгаа явдаг байлаа . Хосе Аркадио гэртээ хоол огт їл иднэ. їдийн бїгчим халдуун намдмагц гэрээс гарё , шєнє орой болсон хойно буцаж ирээд , тасалгаан дотуур хїндээр амьсгаадан , Амарантаг бодсоор гиюїрэн явдаг байлаа . тєрсєн гэрийнх нь тухай сэтгэлд нь їлдсэн юм гэвэл Амаранта, шєнийн дэнгийн гэрэлд аймаар гялтгангах хутагт нарын ншд, энэ хочр л байлаа . ромд наймдугаар сарын сїїмгэр шєнєєр Амарантаг тороно банзалтайгаа гантиг хашлага усан сангаас гараалд , гараа боосон чигээрээ цєлийын хїний байдалтай уйтгардан явж байгаагааор олог ч удаа зїїд, сэтгэлдээ їзжээ . Аурелиано Хосе Амарантагийн дїрд дайны цуст намагт живїїлэн мартах гэж оролдсон боловч Хосе Аркадио эхийгээ лам болох тухай їлгэрээр хуурах зуураа сэтгэлийнхээ гїнд тэр дїрийг амьдаар нь хадаглах гэж оролдож байлаа . Захидалдаа санаанаасаа зохиосон юмыг л бичиж байснаа тэр ч мэдсэнгїй . Фернанда ч мэдсэнгїй . ромд очисоныхоо дараа Хосе Аркадио шашны сургуулиас гарч, эхийнхээ солиот захидалд їргэлж дурдах хэмжээлшгїй євийг хураахбг тулд шашинб ухаан, хууль жаячгийг судалсаар байгаа тухай худал бичсээр байжээ . тэр хєрєнгийг євлєвєл ийм тарчиг ядуу байхыг єольж, хоёр найзтайгаа суудаг Трастверийн гудамжны бохир байшингийн дээврийн хєндийгєєс гарч чадах байлаа . Фернандагийн їхэхээ мэдэж бичсэн ёїїлийн захидлыг аваад тансаг ббайдлйг їзїїлэгч хувцасныхаа навтгарыг жумдаандаа эвхэж хийгээд цагаачдын хїйтэн ноймон, єтгєн бяслаг зулсаар ярганы їхэр шиг шахалдан яваа хєлєг онгоцны хєндийд суун далайг гаталжээ . Фернандагийн зовлонгоо хожимдуулсан ширхэгчилсэн тоочсон гэрээсийг гїйцэд уншилгїйгээр салж унасан тавилга хєсрийн євсєнд идэгдсэн гонхыг їзээд л гарахгїй, Ромын хаврын очир эрдэнэ мэт туячарах гэрлийг хэзээ ч їзэхгїй , эртний амьсга шингэсэн агаараар нь амьсгалахгїй гэдэгээ мэджээ . мэнгэр нь хєдлєн тамираа тасартал ханиалган нойроо хулжихад зєнєсєн Урсулагийн єєрийг нь юм бїхнээр айлгадаг
байсан баргар байшин дотуур лай ланчгаа дахин дахин хэмжин алхдаг байлаа . Урсула , Хосе Аркадиог харанхуйд алдчихна гэж айхдаа унтлагын єрєєний мухарт шигдэн суудаг болгон сургаж, ‚Энэ бол бїрий болохоор їхдэл гарч ирэн, гэр дотуур тэнэхдээ шагайдаггїй ганц газар‛ гэж хэлжээ. ‚Чи муу юу хийвэл хутєагт нар надад дор нь нь хэлнэ‛ гэж урсулаг сїрдїїлдэг байлаа . Багадаа тэрбээр энэ буланд унтах цаг болтол, хутагт нарын хїйтнээр цоо ширтэхэд сїнсгїй айж мухар сандал дээр хєдєлгєєнгїй суудагб айлаа . хосе Аркадио ингэж давхар зовоохын хэрэг байсангїй . учир нь тэр їед Хосе Аркапиог ингэж давхар зовоохын хэрэг байсангїй . учир нь тэр їед Хосе Аркадио орчин тойрондоо байгаа бїхнээс айдаг, амьтны дургїй хїргэсэн гудамжны хїїхэн, гахай сїїлтэй хїїхэлд, гаргадаг гэрийн эмэгтэй, заримыг нь їхїїлж салдаг нєгєє заримыг нь насан туршпаа гэмшиж ява болгодог зодооч тахиа, дєнгєж барингуут л хорин жид дайтахад хїргэдэг галтт зэюсэг , заавал урам хугалж , гудзууруулж дуусдаг ойвгїй санаанаасаа, эцэст нь эзэн тэнгэрийн хэмжээлэшгїй сайхан сэтгэлээр бїтээгээд , чєтгєр шулмын завхруулчихсан бїхнээс нэгэнт айдаг болсон байжжээ . Єглєє нь хар даран зїїдлээд зовж зовчихсон сэрпэг байсан боловч цонхооро тусах нарны гэрийн харж єєрийг усан санд оруулах Амарантагийн зєєлєн гарыг хїрэхэд шєнийн айдас ньаога болдог байлаа . Наранд булхсан цэцэрлэгт Урсула хїртэл огт єєр болчихсон , єєрийг нь ц элдэв аймаар юм ярьж айлгахаа болиод, пап ламын шиг яралзсан инээмсэглэж байг гэж шїдийг нь нухсан нїїрсээр угааж, дэлхийн дєрвєн зїг, найман зовихсоор Ромд очсон мєргєлчид ‚Пап ламын гараа ямар цэвэрхэн байлгадаг юм бэ‛ хэмээн гайхаг гэж хусщмсыгнь аьч, єнгєлж дад ламаас дутуугїй сайхан їнэртэг гэж сїрчиг шїршиж єгдєг байлаа . пап ламын , Касьельгандольфо ордны тагтан дээрээс мєргєлчин олонд долоон хэлээр аврал айлдаж байхыг їзэж, їнэхээр их цагаарч , зуны баринтаг нь нїд гялбам гял цал хийж байгааг хэрё, тансаг сїрчгийг анхилуун їнэрийг їнэртэж билээ . Хосе Аркадио тєрсєн голостдоо ирснээс хойш жил шахам болж , мєнгєн цэцэглэг дэн, сїлд чимэглэл хєтєвчєє (Їнэнийг хэлэхэд, хєвєьчний шигтгэмэд сїлд л алт байжээ) їарж идээд хотын хїїхдїїдийг гэрт цуглуулан зоргоор нь тавьж зугаагаа гаргах болжээ . їдийн амралтын цагаар тэрбээр тэднийг цэцэрлэг дэх олсон дээгїїр харайлгуулж , гонхонд дуу дуулуулж , олбогт сандал, буйдан орон дээггїїр хєлбєрїїлж , тэднгийг хэсэш хэсгээр нь сайн юманд сургадаг байлаа . нарийн ємд , торгон цамц хэийн тайлж арабчуудын мухлагаас авсан жирийн косёчоом ємсєх болсон боловч намбаа хадгалж, пап ламын тєрхєє тавиагїй байлаа . ХЇїхдїїд Мемегийн найз охидын адил тэднийд дорхноо дасжээ . їдэш орой болтол хїїхдийн дэмий чачах дуу , дуулдар товшуур бїжиг хийх нь сонсдож , тэднийх сахилга гэж байхгїй дотуур байртай сургууль шиг л байдаг байлаа . Эхлээд Аурелиано тэдний тийнхїї
даварч байгааг анзаарахгїй байсан боловч гийчи Мелькиадесийн єрєєнд хїрчээ . нэг єглєє хоёр жаал хаалгыг нээгээд , юм уншин суугаа їс ноос болсон балиар хїнийг хараад айжээ . Тэр хоёр орж ёадаагїй боловч тэр жигтэй хїнийг сонирхон болов. тэгээд хаалганы дэргэд шивэр авир хийж, салхивчны ячнз бїрийн муухай юм тасалгаан руу шидэж, нэг удаа хаалга, цонхыг гадааёс хадаж орхисонд Ауреллиано хагас єдєр ноцолдож баймааж нь гар билээ . Єєрсдийг нь залхааж эсгээхгїй байгаад эрэмшин, , бїр зориг ороод , Аурелианог гал зууханд байх хойгуур нь дєрєв н бичээсийг устгах гэж тасалгаанд оржээ . Гэвч шарласан цаастай бичээсийыг шїїрээд авмагц нэгэн далдыбн хїч тэднийг дээш єргєн, Аурелианог эргэж ирэн, бичгийг тэдний гараас булаан автал хийд байлгажээ . Тїїнээс хойш тэд тїїнд тєвєг удсангїй . Хэдийгээр арван хэдэн нас хїрч байгаа ыболовч ємдєє тайлаагїй яваа дєрвєн хєвгїїн Хосе Аркадиолгийн царай зїсийг янзалж єгнє. тэр дєрєв єглєє эрт бусдаасаа тїрїїлж ирээд, сахлыг авч, халаасан алчуураар биеийг нь зїолгэж , їсийг нь засаж, гар хєлийнх нь хумсыг єнєлж, сїрчиг цацаж єгнє. заримдаа тїїнийг усан дээр дээш харан хєвж, Амарантаг бодож байхад тэд усан санд орж, хєлєєс толгойг нь хїртэл савандаж єгнє. дараа нь биеийг энь хуурай ыболто арчиж , оодоод хувцаслана. Тэдний нэг, долгионтсон шаргал їстэй , чандага шиг цэхэр ягаан нїдтэй хїї ихэвчлэн тэднийд хононо. Тэр хїї Хосе Аркадио туйлгїй дасчихаад , мэнгэр нь хєдлєн нойргїй хонож б айхад дэргэдээс нт холдохгїй , харанхуй єрєєнїїдээр хамт хэрэн явдаг байлаа . нэг шєнє Урсулагийн унтлагын єрєєнд орвол газар доорх нар шалыг хагархайгаар гарч байхыг ажиглаж . Ямар учиртайг їзэхийн тулд дэнлїї асаах ч хэрэгб айсангїй . хоёул Урсулагийн оо байсан хамгийн хурц гэрэл гарч иржээ . Зэс утсаар амсрыг нь боосон гургван бээжээнхэн хїїдийлд долоон мянга хоёр зуун арван дєрвєн зоос цог аятай харанхуйд гялтагнан байлаа . Эрдэнэсийг олсон нь зїйрлэвээс шєнийн харанхуйд галын хурц гэрэл хялсхийх мэь болсон ажгуу . гэвч ядуу байхдаа мєрєєдєж байснаараа гэнэт тэнгэрээс унасан баялагаа аваад ромд буцахын оронлд гэрээ амниячхан диваажин болгожээ . хилэн хєшиг болон унтлагын єрєєний лаврийг шинэчилж , угаалгын єрєєний шалыг хавтангаар єнгєлїїлж , ханыг паалантай тоосгоор бїрїїлэв. Хоолнй єрєєний шїїгээндээ чихэр жимс, , утсан мах дармал хїнсний зїйл овоолж цоожилчихсон байсан агуулахдаа дахин нээж, дарс тэргїїтнээ дїїргэлээ . Эдгээр ундааг Аракиогийн нэртэй хайрцагт хийн тємєр замын єртєєн пээр хїргэн ирж, тэрбээр єєрийн биеэр очиж авдаг байлаа . нэг шєнє дєрвєн хєвгїїнтэйгээ їїр цайтал найралжээ . Єглєєний зургаан цагт унтлагын єрєєнєєс шалдан гарёч усан сангийн усыг асгаж, оронд нь шампан дарсаар дїїрэгжээ . хєвгїїд усансанд руу їсрэн орцгоож анхилуун їнэрт хєєс бїрхсэн
алтлаг тэнгэрот сїрэг шувуу наадах мэт дураар тонгочиж , тэдний шуугилдан хєгжилдсєєр зайдуухан хосе Аркадио Амарантаг сэрїїнээсээ зїїдлэн, бодол болж дээшээ харан хєвж байлаа . хєвгїїд дорхноо цуцаж, бєєнєєрєє унтлагын єрєєнд орж, хилэн хєшгийг нь хуу татан , биеэ арчин хоорондоо ноцолдож , байж, їнэт толийг нь хагалаад , цугаараа орон дээр гаран овоороллдсон даврийг нь унагжээ . Хосе Аркадиог ирэхэд, тїйвээж сїйтгэсэн юмныхаа дунд атиран унтацгааж байлаа . Эдвэж ёсїйтгэснийг ххаран харуусахаасаа ингэж утгагїй наргин, шалдаа буусан єєрийгєє авдрын ёроолд биеийг нь хатуужуулах ємсгєл, мах бодийг гэсгээх , гэмшїїлэх янз бїрийн тємєртэй хамт хэвтэж байсан торлогийн авч, галзуурсан юм шиг бархиран, хайртай байсан хїїхдїїдээ сїрэг цєєвєр чоныг ч ингэж занчихгїй биз гэж санагдмаар шалба туушиндан , гэрээсээ хєєж гаргав. Тэрбээр ганцаараа їлдэж, мэнгэр нь хєдлєн хэд хоног намдахгїй зовоов. Нэг их ханиалгах нь гайгїй болоод байлаа . гурва хоног дээрээ тэнхэл барагдаж дотор багтрахыг тэвчиж чадахгїй орой нь Аурелианогийн єрєєнд орж, ‚Оройн эмийн сангаас хоолой утах нунтаг авчирч єгч тус болооч‛ гэж гуйжээ . Аурелиано хоёр дахиа гадаа гарсан нь энэ байжээ . тэр хоёр хороолол гїйгээл л латин бичигтэй шаазан сав тавьсан давчуухан эмийн сангийн тоос болсон цонх харагдсанд дотогш орвол нийтийн могой шим гилбэлзсэн бїсгїй Хосе Аркадиогийн цаасны тасархай дээр бичсэн эмийг авч єгєв. Энэ удаа ч Аурелианогийн дэнлїїний шар гэрэд тусах хоосон гудамжийг аанай л огт сонирхосонгїй . Аурелианл зугтчихлаа гэж Хосе Аркадио эхлээд бодож байтал цаадах нь аахилсаар , удтал гаралгїй сууснаас шавар шиг болчихсон хєлєє зєєж ядсаар орж иржээ Аурелиано орчин тойрондоо байгаа юмыг илэрхийлэе хайхарахгїй байх тул хэдэн єдрийн хойно Хосе Аркадио эхийнхээ захисныг зєрчиж, тїїний ‚Дуртай цагтаа гадагш гарч бай‛ гэж хэлжээ. - гудамжинд би їїнийг хийх вэ гэж Аурелиано хариулжээ . тэр аанай л тїгжээтэй суун, эртний бичээсээ їзэн бага багаар тайлж байсан боловч утгыг нь тайлбарлаж бас л чадахгїй байла . Хосе Аркадио тэр даяанчид єрєєнд нь зїсэм гахайн утсан мах, аманд нь хаврын амт їлдээх чихэртэй авчирч єгч, тэр ч байтугай жїнз сайн дарс хоёр ч аваачиж єгчээ . хосе Аркадил дураа хїртэл л їзэж болох зїйл игээд бичээсийг тєдий л хайхарахсангїй боловч ховорхон эрдэмтэй , ертєнцийг гайхалтай мэддэг шооводор садангаа сонирхон болжээ . Аурелиано англи гадарладаг болоод бичээсийг судлахынхаа завсарт нэвтэрхий толийн зургаан ботийг сонин роман уншиж байгаа вм шиг хуудас алгасалгїйгээр уншжээ . Аурелиано нэвтэрхий тоь унїсаны хїчинл л Ромыг хэзээ язааны сууж байсан ю шиг мэддэг болсон байх гэж Хосе Аркадио эхлээд санаж байсан боловч нэвтэрхий толиос мэдэх аргагїй зїйлийг , тухайлбал юмны їнийг хїртэл мэддэгийг нь удалгїй мэджээ .
‚Їїнийг юунаас олж мэдэв‛ гэж Хосе асуухад Аурелионо нь Хосе Аркадиог тасалгаагаар явж байхыг нь хєндийхнєєс хардан байснаа ойртож танилцаад ирэхдээ анх бодож байснаас нь шал єєр байсанд гайхжээ . Хосе Аркадио инээдэг, гэрийнхээ баян тансаг байсныг їе їе санан уйтгарлан , Мелькиадесийн єрєє ингэж хогондоо дарагдах гэж халаглан санаа алддаг байлаа . Яс махны тасархайы энэ хоёр аглагч ойртлоо гээд дотно болтлоо єдий байсан боловч ганцаардан зовохоо болтжээ . Їїнээс хойш Хосе Аркадио , Аурелианонтой аан уун гэж даруй, хиймээр байвч халган тєвєгшєєдєг байсан гэрийн зарим ажилд тїїгээр туслалцуулахаар боллоо . Аурелиано хувьд бол гонхонд суун, юмаа унших , Амаранта Урсулагийн нямбай, нь аргагїй явуулсаар байсан захиаг авах, , Хосе Аркадиогийн урьд нь оруулдаггїй байсан угаалгын єрєєндз угаалга хийх боломжтой болов. нэгэн халуун єдєрт тэр хоёр хаалга сандрангїй болбах чимээ нээр сэрэв. Хаалгыг нэгэн танихгїй євгєн цохисон байлаа . Том ногоон нїд нь тєвшин царайн дунд сїїмийн гэрэлтэж , духан дээр нь їнсэн загалмай харлана. Тэр хний навтас болсон хувцас , элэгдэж майжийсэн гутал, їїрч яваа ганц тулмыг харахад гуйлагчин вмуу гэмээр боловч гадаад тєрхтэйгєє огт авцалдахгїй омог бардам байдаолтай ажээ . Энэ хїн биеэ хамгаалах зєнтэйгєє бус, ямагт айгаад сурчихсанда амиа тэжээх яваа юм байна гэдэгт нь зочдын єрєєний сїїмгэр гэрэлд ч хальт харахад л мэдэгдэж байна. Энэ бол хурандаа Аурелиано Бцуэндиагийн арван долоон хїїгээс ганцаараа амьд їлдсэн Амраг Аурелиано байлаа . Тэрбээр оргуул босуул байдлаар махаа идэж, элдэв юманд єртчих вий гэж айж болгомжлох явсаар хєл, хєл ижийж амсхийх хїслэн болжээ . тэр нэрээ хэлээд, нойр энэ л гэрт орогнуулаач гэж гуйжээ . гэвч Хосе Аркадиол Аурелиано хоёр энэ садангаа танихгїй учир тэнїїл амьтан байна гэжсанаад гудамжинд тїлхэн гаргав. Тэр хоёр хаалган дээр зогсож , хосе Аркадиогийн тєрєхєєс ємєн эхэлсэн эмгэнэлт явдлын тайллыг їзжээ . гудамжны нєгєє этгээд байгаа ыбїйлёийн модон дотроос Амраг Аурелианог олон жилийн турш анч нохой шиг авалж , мєрєєр нь мєшгєн хєєж явсан цагдаагийн хоёр тєлєєлєгч духны хэрээсийг яг онож тїрїїлгээ харан уналаа Хосе Аркадио хїїхдїїдийг хєєж явуулсанаас хойш христосынмэндэлсэн єдрєєс урьд Неапаль орох санаатай Атлантын далай гатлах хєлгийн сураг гарахыг хїлээж байна. хосе Аркадио энэ тухай Аурелианог хэлж, Фернандаг їхсэнээс хойш сагстай идэх м ирэхээ больсон учир Аурелианод амь зуугаад байхаар нэг худалдааны юм нээж єгєх гэж балйаа . гэвч тїїний сїїлчийн энэ мєрєєдєл биелэх учиргїй байжээ . Есдїгээр сарын нэгэн єглєє Хосе Аркадио , Аурелианотай гал зууханд аяга зкофе уугаад, угаалгын єрєєнд угаалгаа їйлдэж дуусаж байтал вааран дээврийн цоорхойгоор гэрээсээ хєєж
явуулсан дєрвєн хєвгїїн їсрэн буу , яах ийхийн зуургїй хувцас хунартайгаа усан сан руу харайн орж, тїїнийг їсдэж аваад , толгойг нь усан лотор дарж, усны гадрага дээр хийн бємбєлєг їзэгдэхээ больж папын шинэ залгамжлагчин цайвар биеийг анхилуун усны ёроол руу шингэтэл байлгажээ . Дараа нь тэр дєрєв болон хэлмэгчдийг єєр хэн ч їл мэдэх нууцаас гурван шуудай альыг аван арилжээ . Энэ бїхнийг цэргийн маягаар маш шуурхай охино байгуулалтай , зэрлэг байдалтай амжуулжээ . Аурелиана цоожтой сууж байсан болохоор юу ч сэжиглэсэнгїй . орой нь л гал зуцухандаа ирэхдээ хосе Аркадиог їгїйлж , гэрээрээ нэг хайгаад , угаалгын єрєєнєєс олжээ . хєєгєєд пиндийчихсэн Хосе Аркадио Амаранєдатг бодсоор усан сангийн анхилам їнэрт мандал дээро хєвж байлаа . Аурелианл тїїнд дассанаа сая л ойлгожээ . ** ** ** Арван хоёрдугаар сарын эхээр Амаранта Урсула хэлж дуулгасан юмгїй аясын салхинд туугдан гэртээ гэнэт буцаж ирвэй . тэрбээр нєхрєє хїзїїгээр нь торогон уяагаар оосорлон хєтєлжээ . Зааны ясан єнгєтэй палааж ємсєж євдгєє хїрсэн сувдан зїїль хїзїїндээ зїїж, дугуй тайрсан їсээ хацар руугаа харайцайн даль шиг унжуулжээ . Хагас жилийн ємнє тїїтэй суусан хїн бол далайчин байрын гоолиг нуруутай фламанд нутгийн иэдрхэн эр байлаа . Амаранта Урсула зочдын єрєєний хаалга нээгээд л арай оройтож ирж, гэр нь санаснаас имлїї доройтож гэдгийг мэдлээ . -Тэнгэр минь ээ! Бїсгїй ахїн байхгїй гэдэг нь илт байна гэж харамсангуй гэхээсээ баясангуй дуу алджээ . Тїїний авч ирсэн юм нь гонхонд багтсангїй_ Амаранта Урсула Брюссель орохдоо авч явсан хуучимн авдарнаасаа гадна хуцвасны хоёр шїїгээ , дєрвєн том жумдаан , шуудай шїхэр, найман хайрцаг бїрх малгай , асар том том тортой тавин ширхэг бялзуухай , залдан тусгай дугтуйтай хийгээд эхил хуур шиг бариад явчихаж болдог унадаг дугуй авчиржээ . Нєхрийнхєє жолоочийн бусад хэрэглэлийн хамт авчирсан хуучирсан зотон бадайг ємсєж, гэр орноо тордон домдож гарлаа . Гонхонд эзэгнэж гїйцээд байсан улаан шоргоолжийг хєєж, сарнайн бутыг сэргээж , хогийн євсийг їндсээр нь зулгааж, цэцгийн мандалд ойм , хахуун , хайтан дахин суулгаж _ хэсэг мужаан засварчин, тоосгочин чулуучин г удирдан шалны завсар зайлхайг бєглєж, цуонх хаалгыг єлгєж, тавилга тэргїїтэнг засаж, ханаа гадна дотроос нь шохойдож , ирснээсээ хойш гурван сар гэхэд гэрэ эоньст хуур тоглож байсан їеийнх шигээ їалуу насны баяр баясгалан бялхаан сайхан байдалтай болголоо . хэдийд ч яаж ч байлаа гэсэн дандаа сайхан аашилж , їргэлж дуулж, бїжиглэж байдаг, хуучирсан эд, хуучирсэн заншлыг хог дээр хаяхад бэлхэн Амаранта Урсулаг оршуулгын зїйлийн їлдэгдэл, буланд овоорсон хэрэгцээгїй новшийг ргаргаж хаяад, Урсулаг хїндэлдэгтэй л Ремедиосын зургийг єлгєєтэй хэвээр нь їлдээжээ . ‚хараач ямар гоё вэ! Элэнц ээж маань арван дєрєвтэйдєє багйаа нь энэ !‛ гэж амаранта Урсула элгээ хєштєл инээн хашгирна. Гэрт буг чєтгєр
оргоносон уир нуусан эрдэнсийг нь эрвэл тэднийг ганц айлгаж болэо гэж нэгэн чулучин ярихад Амаранта хоёронтоо тас хийтэл инээд алдах зуураа эрэгтэй хїний мухар сїжигт итгэдэггїй гжэ хэлжээ . Амарнтагийн туйлын шулуун шууд, туйлын толгой даасан , туйлын орчин їеийн болсны Ажурелиано хараад нїїрээ хийх газар олохгїй сандарчээ . Амаранта гараа дэлгэж ‚Пєєх , хараач гэм! Миний хайртай махчин ямар том болоо вэ?‛ хэмээн хашгирёчээ . Аурелианог чамин бїжиг зааж гарав. Хурандаагаасїлдсэн тос болон ємдийг эь тайлуулж , цэцгэн хээтэй цамч, дэгжин гоё шаахай бэлэглэж тїїнийг гудамжинлд хєєн гаргажэээ . Урсула шиг жижхргнэн , сэргэлэн мохошгїй , Сайхан Ремедиосийн гоо їзэсгэлэн , сэтгэл булаахы хувьд бараг дутахгїй Амаранта Урсула хувцсаны з загварыг урьдаас таах ховорхон авъяастай байлаа . Шуудангаар ирж байгаа хувсаны загварын сїїлийн сэтргїїлийг їзэхэд єєрийн нь зохиож , Амарантагийн элин галавын машинаар єєрийн нь оёсон загвартай яг таарч байдаг байлаа Тэрбээр Европт гарч байгаа хувцасны загварын бїр сэтгїїл, урлаг, хєгжмийн бїх хэвлэлийн захиалж ном сэтгїїлийг авъячастай эмэгтэй тоосонл дарагдаж , ган ганчин сїйрэн голомт , нь цайж байгаа энэ хотод буцаж ирэв. Тэгэхдээ ертєнцийн хаа ч аж тєрєхєд бардаагаар хїрэх хєрєнгєтэй нєхєр, єєрт нь туйлыбн хайртай учир хїзїїнээсээ торгон уяагаар оосорлуулаад явахаа тоохгй тийм нєхєртэй эргэж ирэв гэдэг нь ухаанд багтахгшїй байлаа . Гэвч єдєр хоног єнгєрєхд Амаранта Урсулаг Макондодоо суурьшаж , тухтай сайхан аж тєрж, тавтай сайхан насаа элээх гэж хамаг байдгаараа эрмэлзэж байгаа нь тодорхой боллоо . Тортой шриг бчлзуухай авчирсанаас їзэхэд гэнэт тэгж шийдээггїй нь илт. Эхийнхээ , нэг захиандаа шувуу їхэж дууссан гэж бичсэнийг санаад , Европт хэдэн сар саатан , канарын арал дайрах хєлєг онгоцны хїлээж , тїїгээр орохдоо хамгийн їїлдэр сайтай хорин таван хос блзуухай худалдан авч, Макондогийн тэнгэрт тавих гэж боджээ . Тїїний їїсгэсэн юм нэг л бтэхгїй байсны дотроос хамгийн бїтэлгїй нь энэ байжээ Шриг бялуухай їржих бїрийд нь дараа дараагаар гарган тавивал шувууд суларсаар мэдэнгїїтээ хотоос нисээд явчихаж байлаа. Байшингаа бїр анх єргєтгєж байх їед Урсулагийн захиалж хийсэн торонд идээшлїїлж гэж оролдоод ядчихав. Бїйлсний мєчирт хивгээр хэчнээн ч їїр засаж єлгєєд , башингийн дээвэр дээр хэчнээн ч їр цацаж бариад , торонд байгаа бусдыг нь єдєєж жигїїртэн оргодолуудыг эргїїлэх гэж яаж ёч оролдоод нэмэргїй , суларсан ширг бялзуухай дээш байгааг эдэх гэж л хотын дээгїїр нэгэнтээ тойрон нисээд алга болдог байлаа . Амаранта Урсулаг буцаж ирснээсээ хойш жил тойрон болж байгаа болвч макондагийнхонтой ойртож ч найрлаж цэнгэж ч ёадсєангїй .Гэхдээ зовлон нїїрлэсэн тэр хмїїїсийын амьдарахаар хїсэлтэй болгожэ чадна гэж найдсаар л байлаа . Тїїний нєрєр Гастон тэр нэгэн шатам халуун їдээр Макондод галт тэрэгнээс буухдаа эхнэрийнхээ нутгаа санаад л тэгж зїтгэснийг ойлгсон боловч элдэв юм сэдэхэд нь саад хийдэггїй байлаа . Байдлыг їзэд ирэхлээрээ хоосон мєрєєдлєєс ангижирна биз гэж итгээд , унадаг дугуйгаа л угсарсангїй аалзны хамгийн сайхан єндєг олох гэж чулуучин , тоосгочин нарын ханаас шїїрдэн хаясан аалзны шїлсийг єдєржин ухдагб айв. Дараа нь тїїнийг хусаараа уоолж, дотроос нь гарч
гїйх олон жижиг аалзыг томруулдаг шилээр уйгагїй хардаг байлаа . Сїїлдээ Амаранта Урсулаг тэвчээртэйгээїзэх гэж л нгэж байна гэж бродоод, солжир дугтуйдаа ундаг дугуйтай угсарч , завтай уагаараа нутгийн шавьж хийж урьд шавжийн ухааныг нэлээд улта їзэхэд нь багшилж байсан Льежийн их сургуулийн євгєн профессорт явуулдаг боллоо. Унадаг дугуйгаар явахдаа Гастон уран нурагчийн бие барьсан хувцас , хєгжимёчний оймс, цагдаагийн саравяит малгай ємсдєг байлаа . Явгаар гадагш гарахдаа цэв цэвэрхэн ёрог косчуум , цав цагаан шаахай , торгон зангиа, сийрсэн бїрх мєсєж, шинэ таяг барьдагб айсан. Тэрбээр нїд цэхэр агаад їїгээрээ далайчны улам адил харагдана. Живэр сахал нь хэрэмний їс шиг шаргал. Эхнэрээсээ наана хэлэхэд арван тав ах боловч залуурхдаг , эхнэрийнхээ тєлєє гїйхэд хэзэ ч бэлэн , сайнй эр хїний байдалтай учир їе мултарсан гэхээргїй харагддаг байлаа . хянуур болгоомжтой , хїзїїндээ оосортой , циркийн дугуйтай дєч дарсан тэр эрийг залуу эхнэртэйгээ хэдийд л бол бэлгийн ажил хийж байхаар тохирч , хуялаа хєдєлсєн їед хамгийн тохирможгй газарт ч харилцан дураа хангаж байдаг гэж хэнч бодохгїй биз ээ . Тэр хоёр анх танилцсан цагаасаа ахойш ингэсэн , тэгэхдээ цаг хугацаа улирч амьдралын ер бусын нєхєлтэй тулгарах тусам энсэн хурьцах нь цлам таяъяангїй , улам уран болж иржээ . Гастон тийнхиїї ургуулан болдох шавхагдашгїй ухаантай , урин тачаангїй эрдэмт тєгс боловсорсон махруу амраг тєдийгїй хнил цэцэг алагласан нугад янагийнхаа хамт цаашаа харуулах шахан байж онигор цэцэгт нугад буулгаж зїрхлэсэн тїїхэнд цорын ганц эр хїн байлаа . Тэр хоёр хуримнаасаа гурван жилийн ємнє танилцжээ . Нэг удаа Гастон Амаранта Урсулагийн сурч байсан сургуулийн дээгїїр спортын онгоцоор эгэлдэн хєєрч байгаад , тугны иш мєргєчихгїй гэж жолоогоор огцом мушгиж , зотон хєнгєн цагаан хоёроор хийсэн бїдїїлэгхэн тєхєєрємж нь сїїлээрээ утсанд тээглэн хийд тогтжээ . тэр єдрєєс хойг ГАстон хєлєє чиг барьж боолгосноо ч тоохгїй бямба, гариг бїр Амаранта Урсулаг авахаар дотуур байранд нь очиж, дотуур байрны дэг журам Фернандогийн бодсоноос хавьгїй сул байсныгш далимдуулан бїсгїйг авч, спортын клубтээ аваачдагб айлаа . Цэнгэг сайхан агаарт таван зуун метрийн єндєрт байхдаа хоёулаа бие биедээ хайртай болсноо, газрын ювмс жижигхэн хэрээр нэг нэгийнхээ улам ойлгох болжээ . Амаранта Урсула Макондог энэ ертєнцийн ахмгийн сайхан, тайвдан хот гэж гэрээ, хахуун анхиилсан асар байшинтай гэж Гастонд хуучилж їнэнч сайн нєхєртэй суугаад тэндээ Аурелиано , Хосе Аркодио бус , Родриго , Гонсало гэсэн хоёр дїрсгїй хїї, Ремедиос бус, Виргийн гэсэн охин тєрїїлээд насан зїг болтлоо байх юм сан гэж ярдаг байлаа . Амаоанта Урсулаг тєрсєн хотынхоо байдлыг сэтгэлдээ байнга їзэж , эх нутгаа санасандаа бїр ч гоёор бодож байгааг Ганстон мэдэхрдээ макондод хамт очихгїй бол эхнэр нь болохыг зєвєшєєрєхгїй нь гэж ухаарчээ . тэрбээр їїнийг нь цагийг нь олол хориглох хэрэггїй тїр зуурын адайр ааш гэж їзэж байсан тул сїїлд нь хїзїїгээ оосорлуулсан шигээ аягыг нь дагаж билээ . Гэвч Амаранта Урсулаг нєхєртэйгээ Макондод хоёр жил болоход анх ирсэн єдрєєсєє ялгаагїй цуйдах янзгїй байсанд гастон баахн тїгшиж эхэлжээ . Макондод хоёр жил болоход анх ирсэн єдрєєсєє ялгаагїй уйдах янзгїй байсанд Гастон баахан тїгшиж эхэлжээ.
Макодонд хатааж болох бїх шавьжийг хатааж, испаниар нтгийн хїн шиг ярьж сураад, шуудангаар ирж байгаа сэтгїїлийн бїх їгийн сїлжээг бодож байлаа. Їдээс хойших халуунд ч, їмхий самхай усанд ч їл ажрах элгийг байгаль ээжээс єєрт нь заяаж, колони нутагт суухад таарсан бие хайрласан учир Гастон цаг агаар халуудаж байна гэж буцахыг шавдуулах аргагїй байлаа. Нутгийн хоол тїїнд зохиж, тэр ч байтугай нэг удаа игуан гїрвэлийн наян хоёр єндгийг шарж идэж билээ. Амаранта Урсула загас, хясаа, нєєшилсєн мах, хандалсан жимснээс єєр юм идэж ууж чадахгїй тул эдгээрийг мєстэй хайрцаг, тємєр лаазанд хийж, галт тэргээр авчруулдаг байлаа. Тэрбээр гарах газаргїй, очих айлгїй, хэдий боловч европ маягаар хувцаслаж, хувцасны загвартай сэтгїїл захиалсаар байлаа. Энэ нутагт болохоор Гастон богино банзал, хазгай дарж ємссєн эсгий бїрх, долоон хэлхээстэй хїзїїний зїїлтийг нь їнэлье гэхэд сэтгэл нэг л тєвдєхгїй байлаа. Амаранта Урсула хэзээд єєртєє ажил олж чаддаг, єєрєє їїсгэсэн гэрийн бїх асуудлыг єєрєє шийддэгт л далд учир нь байдаг бололтой. Єнєєдєр нь юмыг буруу хийгээд маргааш нь тїїнийгээ засаж, тэгэхдээ нэг хийснээ арван гурав дахидаг удмын євчинтэй юм гэж Фернандо бол бодохоор тэр бїхнээ гайхмаар хичээнгїй хийдэг байлаа. Баяр хєєр нь доороосоо ундрах Амаранта Урсула шинэ пянз ирэх тоолонд нєхрєє зочдын єрєєнд барьж аваад , шєнє болтол шинэ бїжиг сурна. Сургуулийн найз нар бїжгийн зааврыг зурагтай нь ирїїлдэг байлаа. Бїжгийн хичээлийн тєгсгєлд ихэвчлэн амрагийн ажил хийх бєгєєд эр эм хоёр венийн ганхуур сандал дээр юмуу, нїцгэн шалан дээр л шууд хэвтээд єгдєг байлаа. Бїрэн жаргалаа эдлэхэд нь хїїхэд л дутаж байсан боловч Амаранта ханилаад таван жил болтол хїїхэд гаргахгїй гэж тохиролцсоноо бат баримталж байв. Гастон цаг нєхцєєхийн тулд єглєєдєє Мелькиадесийн єрєєнд орж, Аурелианотой яриа їїсгэнэ. Аурелиано нутагт нь олон жил суусан хїн шиг нутаг орныг нь нэгд нэгэнгїй мэдэх тул тїїнтэй ярьж, хамгийн алс бєглїї газрыг ч дурсан санахад сайхан байдаг билээ. ‚Нэвтэрхий тольд ч байхгїй ийм нарийн юмыг хаанаас мэдсэн юм бэ?‛ гэж асуухад Хосе Аркадиод хариулсан шигээ л ‚Юуг ч мэдэж болно‛ гэж хэлжээ. Аурелиано самгардиас гадна англи, франц хэл їзэж, латин, грек хэл гадарлах болжээ. Аурелиано орой болгон гадагшаа гарна. Амаранта Урсула єєрт нь аар саар юманд долоо хоног зарах мєнгє єгєх болсноос хойш Мелькиадесийн єрєє каталон эрдэмтний номын мухлагийн салбар аятай болжээ. Аурелиано орой болтол ном шагайн суух боловч уншсанаа ярьж байгааг нь Гастон сонсоод, тїїнийг мэдлэгээ сэлбэх гэхээсээ урьд мэдсэнээ батлах гэж л эрмэлздэг юмуу даа гэж бодох болжээ. Аурелиано бичээсийг юунаас ч илїї сонирхож, єглєєгїїр толгойгоо хамгийн сэргэлэнд їздэг байлаа. Гастон Амаранта хоёр Аурелианог ам бїлдээ уухайн тас авах байсан боловч цаадах нь тэднээс дєлсхийж, учир нь олдохгїй байсаар улам ч битїї дїмбэгэр болжээ. Гастон тїїнтэй найзлах гэж бїр ядчихаад, цаг нєхцєєх єєр арга сївэгчлэх болов. Чухамхїї тэгэхэд л агаарын шуудангийн алба байгуулах санаа тєржээ. Энэ нь шинэ санаа биш байлаа. Агаарын шуудангийн алба байгуулах гэж Амаранта Урсулатай суухаасаа бїїр ємнє хєєцєлдєж байжээ. Тэгэхэд гэр нь Бельгийн Конгод дал модны тосны їйлдвэрлэлд хєрєнгє оруулсан учир тус улстай агаарын шуудангаар харилцах компани байгуулах гэж санаж байжээ. Гэрлээд гэргийнхээ аяыг дагаж, Макондод хэдэн сар болохоор шийдсэн учир Гастон санаснаа аргагїй хойш тавьжээ. Гэвч Амаранта
Урсула хот тохижуулах нийгэмлэг байгуулах гэж оролдон, Европ буцах тухай яриаг инээд наадмаар дйївїїлэх тул Макондод удаан суурьших хэрэг гарах нь гэж ойлгоод, Брюссель дахь мартаж орхисон хоршоо нартайгаа захидлаар харилцах болжээ. Зам эхлэн нээхэд Африкт байна уу, Карибын тэнгист байна уу, ер нь Дэлхийн бємбєрцгийн аль ч хэсэгт байсан ялгаа юу байх вэ? Хэлэлцээ болж байх хооронд Гастон хуучин илбэдїїлсэн байгаад одоо туж сайр болсон газарт буух талбай засаж, салхи голлон хаанаас їлээдэг болохыг тогтоож, нислэгийн тохиромжтой замыг сонгож, тэгэхдээ єєрийнх нь хийж байгаа зїйл ноён Гербертийнхтэй тєсєєтэй болж, Макондогийнхон тїїнийг агаарын шуудан байгуулна гэдэг нэрийдлээр гадил суулгах нь гэж бодон сэжиглэж байгааг анзаарсангїй. Фламанд эр тийм азтай санаа сэдэн, Макондод байнга суух шалтаг олсондоо урамшиж мужийн тєв хэд хэд орон, эрх баригчдад бараалхаж, эрхийн бичиг авч, хєнгєлэлттэй гэрээ байгуулжээ. Їїнийхээ хажуугаар тэрбээр Фернандогийн їл їзэгдэх оточ нартай харилцаж байсан шиг Брюсселийн тїнш нартайгаа захиа бичилцсээр, анхны нисэх онгоцыг туршлагатай, механикчийн хамт далайгаар явуулуулах болгож, тэр механикч нь Макондогийн ойрын боомтод онгоцоо угсраад, хотод тїїгээрээ нисэж ирэхээр тохиролцжээ. Тїнш нарынхаа баттай амласанд итгэсэн Гастон газрыг хэмжиж, цаг уурыг тодорхойлсноос, хойш жил єнгєрєхєд нисэх онгоц хїлээн, салхины чимээ чагнан, тэнгэр єєд харж, гудамжаар тэнэх зуршилтай болчихсон байлаа. Єєрийн нь буцаж ирснээр Аурелианогийн амьдрал їндсээрээ єєрчлєгдсєнийг Амаранта Урсула мэдсэнгїй. Хосе Аркадиог їхсэнээс хойш Аурелиано каталон эрдэмтний номын мухлагаас салахаа больжээ. Аурелиано сул чєлєєтэй, зав ихтэй болсон учир хотыг нэлээд сонирхож, огт гайхаж хачирхах юмгїйгээр судлах болов. Эзгїй тоост гудамжаар нь тэнїїчилж, хїний хувьд сониучирхахаасаа илїї, эрдэм шинжилгээний їїднээс сонирхож, нурсан байшин, зэвэнд идїїлсэн, халуунд шувууны цоолж їхээд байсан цонхны тємєр торыг шинжилж, бєєн бодолд дарагдчихсан улсыг харж явжээ. Бас хєт, гадилын компанийн урьдын сїрлэг байдлыг сэтгэлдээ дїрслэн бодох гэж оролдоно. Усанд сэлэх сан нь ширгэж хоцроод, одоо эрэгтэй хїний ялзарсан шаахай, эмэгтэй хїний шагайвчаар дїїрч, компанийн эвдэрч нураад, євсєнд баригдсан харшуудын дунд болд гинжин уяатайгаа їхсэн герман очарк нохойн араг яс хэвтэж, харилцах утас нь зогсолтгїй дуугарсаар байсанд Аурелиано авбал эмэгтэй хїний сандрангуй холын дуу гарч англиар юм асуусанд ‚Ажил хаялт дуусаад, гурван мянган їхсэн хїнийг далайд хийгээд, гадилын компани єєр газар нїїж, макондод олон жилийн хойно арайхийж амар жимэр болсон‛ гэж хариулмаар байвч дуугарсангїй билээ. Аурелиано тэнэсээр янхны газар байдаг єргєн хороололд иржээ. Урьдын цагт гагцхїї кумбиамбуг сэргээх гэхдээ л багц багцаар мєнгє шатааж байсан газар одоо хотын хамгийн уйтгартай, хєєрхийлэлтэй гудамжны нэг болж, улаан дэнлїї хааяа нэг гэрэлтэвч цаасан цэцгийн хэлхээ нь ноорон унжсан, бїжгийн танхимууд нь эзгїй хоосон, хэзээ ч нєхєрт гарч їзээгїй, тарган, туранхай ганц бие франц хєгшчїїл, вавилон авгайцуул эгшигт хайрцагны дэргэд суун хїн хїлээсээр ажээ. Антилийн негрїїдийн хамгийн ахмад нь болох, гэрийнхээ ємнєх цэцэрлэгт їдшийн гунигт тамалга аялсаар байгаад ганц євгєнєєс єєр гэрийнхнийг нь, їгїйдээ гэхэд хурандаа Аурелиано Буэндиаг мэдэх хїн Аурелианод олдсонгїй болно. Хєвєн цагаан їстэй хєєн хар царай нь гэрэл
зургийн хальсан дээрх зураг шиг харагдана. Аурелиано хэл хугалчихам этгээд хэлийг хэдэн долоо хоногт сураад євгєнтэй хууч хєєрєн хоолыг нь буудаж, тїїний жич охин болох тарган бїдїїн негр хїїхний хийсэн тахианы толгойн шєлнєєс иддэг байлаа. Тэр хїїхний ташаа нь гїїнийх шиг тэвхгэр, мээм нь махаар бїтсэн гуа шиг сэргэр агаад бєв бєєрєнхий толгой дээрх ширїїн єтгєн їс нь дундад эртний їеийн цэргийн дуулга аятай харагдана. Негр хїїхнийг Айшхи гэдэг байлаа. Тэр їед Аурелиано ширээний хэрэглэл, лааны тосгуурь болон гэрийн бусад аар саар зїйлээ заран амь зууж байлаа. Улаан мєнгєгїй болчих удаа олон гарах бєгєєд ингэхэд хаях гэж байсан тахианы толгойг захын наймаачнаас гуйж аваад Айшхид аваачиж єгєн наран ногоо, батраштай шєл чануулж иддэг байлаа. Айшхийн элэнц эцгийг їхэхэд Аурелиано тэднийд очихоо больёон боловч їдэшдээ негр хїїхнийг талбай дээрх бїйлс модны доор зогсоод, хааяа нэг явах шєнийн бугийг исгэрэн дуудаж байхад нь тааралддаг байлаа. Хоёулаа Айшхийн хэлээр тахианы толгойн шєлний тухай чалчин олонтаа зэрэгцэн явдаг байсан боловч Айшхи Аурелианог хамт яваад байхаар єєрийг нь хайсан хїн їргэчихээд байна гэж битїїхэн сануулснаас хойш Аурелиано тэгж явахаа больжээ. Аурелиано Айшхитай унтах сан гэж заримдаа хорхой нь хїрдэг байсан, ингэвэл хоёулангийнхаа ганцаардахын мєр дээрээс уулзаж байсны эцэст болох ёстой юм боллоо гэж Айшхи бодох байсан боловч тїїнтэй унтаж їзсэнгїй. Тийнхїї Аурелиано Амаранта Урсулаг Макондод буцаж ирэхэд хїнтэй хавьтаж їзээгїй байлаа. Амарантагийн анх эгчирхэн їнсэхэд Аурелианогийн зїрх зогсчих шахжээ. Амаранта Урсулатай уулзах бїрийд, ялангуяа єєрт нь чамин бїжиг заахад Аурелиано бїр арчаагаа алдан, яс нь хавтайгаад явчих шиг болжээ. Мэргэлнэ гэдэг нэрийдлээр хуланц эцгийг нь урьдын цагт Пилар Тернера агуулах руу аваачихад яг ийм болж байсан билээ. Аурелиано зовлонгоо мартах гэж, бичээсийг толгой єєд татахгїй їзэж, нагац эгчийнхээ гэмгїй энхрийлэхэд шєнє нь шаналан зовох тул энхрийлэхээс нь зугтаах болсон боловч тйинхїї зугтаах тусмаа тїїний цангинатал инээх, цатгалан мигуй шиг дуугарах, баярлан дуулахыг сонсохсон гэхээс байж суух аргагїй болж, гэрийн хаана ч, тэр ч байтугай хамгийн таарамжгїй газарт ч дурлалдаа шатаж байлаа. Нэг шєнє хуучин урлан байсан хажуугийн нь єрєєнд, орноос нь арваадхан метрийн тэртээд ханахыг їл мэдэх эр эм хоёр ширээн дээр шууд хэвтээд, шилэн хорго хагалан, давсны хїчил асгараад доогуур нь урсан байгааг тоохгїй бэлгийн ажлаа хийсээр байжээ. Аурелиано шєнєжин цурам хийсэнгїй, маргааш нь єдєржин чичрэн дагжиж багтартлаа уйлжээ. Тэр єдєр дуусахгїй урт болчихсон шиг санагдаж, хїсэн хїлээсэн шєнє болмогц бїйлсийн модны сїїдэрт очиж Амарантагаас гуйж авсан нэг песо тавин сентавог нойтон алгандаа атган, яадаг бол гэж итгэл алдан эвгїйрхсээр Айшхиг хїлээжээ. Тэр мєнгийг мєнгєгїйдээ ч гуйсангїй, єєрийнхєє ингэж дор орсонд Амаранта Урсулад шаралхаж, тїїнийг ингэж завхайран доромжилж, гутаах гэсэндээ гуйж авчээ. Айшхи шившсэн лаа асаасан умгар тагзандаа аваачин, цул точиг болчихсон эвхмэл орон дээрээ хэвтэж, зоригтой, хєхєрчихсєн, сїнсээ алдсан жингэрийн биеэ єгчээ. Тэрбээр Аурелианог аймхай хїїхдийн дайтай бодож, шалавхан нэрдээд єнгєрье гэж бодож байтал лут хїчээр сав юугий нь эргїїлээд хаячих шиг болсонд жинхэнэ эр хїнтэй учирснаа дороо мэджээ.
Хоёул явдаг боллоо. Єглєє нь Аурелиано бичээсээ тайлан уншиж байгаад їдийн амралт болоход нозоором чимээгїй тасалгаанд очиход Айшхи тїїнийг хїлээж байдаг байлаа. Хэдэн долоо хоног єнгєртєл Аурелиано нууц амрагийнхаа эхил хуурын чавхдас шиг юмаар хийсэн, ган хатуу бєгєєд амгїй битїї цагариг бїсэлхийгээрээ зїїж явааг мэджээ. Учир нь Айшхи тїїнтэйгээ тєрж єссєн юм байжээ. Янагийн жаргал эдэлж байхынхаа завсарт мансуурам халуунд орон дээрээ ямагт шалдан суугаад єлєє дарах бєгєєд зэвэнд идэгдсэн цайран дээврийн нь нїх од шиг ярайж байдаг байлаа. Айшхи байнгын эр хїнтэй, їхтлээ инээн байж хэлдгээр нь бол єєрийн ‚хоногийн бортой‛ болж, тэр ч байтугай бїр ханилаад суучихаж ч магад гэж горьдох болж байтал Аурелиано Амаранта Урсулад тачаах болсноо хэлжээ. Єєр хїїхэнтэй унтаж тачаалаа намжаах гэсэн боловч болсонгїй, амрагийн явдалд улам туршлагажихийн хэрээр бїр ч тэсвэрлэхийн аргагїй шаналах болж байлаа. Ингэж нууцаа хэлсний дараагаар Айшхи Аурелианог урьдынх шигээ халуунаар хїлээн авсаар байсан боловч тус болсныхоо хариуд хєлс заавал нэхэх болж, Аурелианод мєнгє байхгїй байвал хаалганыхаа ард єрийн данс хєтєлж, тоог бичих бус эрхий хурууныхаа хумсаар зураас зурж тэмдэглэдэг боллоо. Аурелиано гэр рїїгээ явж, гонхны хажуугаар гарахдаа яг хоолоо идэж суугаад Амаранта Урсула, Гастон хоёртой гадны хїн шиг халти мэндлээд єрєєндєє орон тїгжиж, шєнє байшин доргитол инээх, аминчлан шивнэлдэх, урьдчилан ноололдох, дур тавин амь тэмцэхийг сонсохдоо сэтгэл їймрэн зовж, уншиж ч бичиж ч тэр ч байтугай бодож ч чадахаа болино. Гастоныг онгоц хїлээж эхлэхээс ємнєх хоёр жилд Аурелиано иймэрхїї л аж тєрж дунэдад эртний їе жжомыг устгаж асан аргын тухай зад маргалдаж байгаа дєрвєн чалчаа залуутай каталон эрдэмтний номын мухлагт танилцах хїртлээ ч ингэж л аж тєрсєєр байлаа. Чин бишрэлт Бедагийн уншсан номд Аурелианогийн дурладгийг мэддэг євгєн эзэн тэдний ийнхїї ном хаялцахад мэргаан таслагч болооч гэж эцэг хїний заль гарган залууг єдсєнд цаадах нь гуйлгаад байсангїй. /Жоом бол дэлхий дээрх хамгийн эртний далавчит шавьж юм, тїїнийг улавчаар цохиж алдаг тухай бїїр хуучин гэрээс сударт айлдсан байдаг боловч шавьжны энэ намыг устгах гэж ямар ч арга хэрэглээд, тухайлбал улаан лоолийн хэлтэрхийд хумсаа шингээж хаяхаас эхлэн гурил элсэн чихэртэй хутгаж тавих хїртэл хамаг арга хэрэглээд тус болоогїй, шинжлэх ухаанд мэдэгдэж байгаа 1600 тєрлийн жоом эрт дээр цагаас нааш зогсоо зайгїй, хайр найргїй хядуулж ирсэн хїнтєрєлхтєний тїїхэнд хїмїїс єєр ямар ч амьтныг, тэр ч байтугай єєрийн тєрлийн амьтныг тэгж мєрдєж хавчиж байгаагїй, їнэнийг хэлэхэд жоомыг устгах эрмэлзэл бол чухамхїї хїний єєрєє їржих зєнтэй дїйцэх тийм зєн мєн, тэгэхдээ жоом алах зєн нь хувьгїй тод илэрдэг, юунд ч дарагдашгїй зєн нь юм, одоо жоом бїрэн хядуулалгїй байгаад байгаа нь харанхуй буланд нуугддагийн л ач, тєрєлхєєсєє харанхуйгаас айдаг хїн ингээд жоомонд хїрэх аргагїй болсон юм, гэхдээ їд дундын хурц гэрэлд жоом дахиад л амархан єртємхий болдог учир жоомыг устгах цорын ганц найдвартай арга бол дунд эртний їед ч одоо їед ч ер нь їеийн їед нарны гэрлээр гялбуулах юю гэж тайлбарлаж гарчээ. Ийнхїї уул сэдвийг нэвтэрхий мэдэх їїднээс тавилантай юм тавилангаараа болдог гэдгийг номлосноос хойш Альваро, Герман Альфансо, Габриэль гэсэн дєрвєн цэц булаалдагчтай Аурелиано орой болгон уулзаж тєє зайгїй їерхэх болов. Тэд бол тїїний насандаа ганц їерхэж їзсэн найз нар байлаа.
Номноос уншсан ертєнцєд аж тєрж ирсэн даяанчийн хувьд оройн зургаан цагт номын мухлагт эхлээд, їїрээр хас хїйд дуусдаг энэ шуугиантай цуглаан цоо шинэ юм байлаа. Утга зохиол бол хїнийг даажигнахын тулд бодож олсон хамгийн урдаа барих зугаа гэдгийг Аурелиано єнєє хїртэл санаагїй явтал шєнийн нэгэн архидааны їеэр Альварогоос тїїнийг олж мэдээд тїїнд итгэжээ. Нэлээд хугацаа єнгєрсєн хойно л Аурелиано Альварог тийнхїї зоригтой эргэцїїлэгтэй турш шош бэлтгэх шинэ арга олоход л туслахааргїй бол эрдмийг эрдэм гэж їздэггїй каталон эрдэмтнийг дуурайсныг ойлгожээ. Жоомны тухай эрдэм шинжилгээний илтгэл Аурелианогийн тавьсан тэр їдэш маргаан їргэлжилсээр Макондогийн нэгэн дїїргийн сїїмгэр хас хїйд єссєндєє биеэ худалдсан бїсгїйчїїдийн дэргэд дуусчээ. Тэр хас хїйн эзэгтэйн хаалгаа нээж хаахын дон туссан, малийтал инээсэн бялангач авгай байлаа. Дотроо бодож явдаг юмаа їнэхээр гэж санадаг їйлчлїїлэгчдийнхээ итгэмтгийг дандаа тэгж инээмсэглэж явдаг болов уу гэж бодогдмоор. Учир нь энэ байшинд бариад авч болох юм хїртэл биегїй байлаа. Буйдан суунгуут салж унана, доторхийг нь гаргаад хаячихсан эгшигт хайрцагт тахиа єндєг дарж байна, цэцэрлэгт нь цаасан цэцэг байна, хананд нь гадилын компани ирэхээс ємнєх хуанли, хэзээ ч хэвлэгдээгїй сэтгїїлээс хайчлан авсан жаазтай чулуун барын зураг єлгєєтэй байна. Їйлчїїлэх хїн ирлээ гэж эзэгтэйгээ хэлэхэд халирхай залуу янхан хїїхнїїд хажуугийн байшингаас гїйлдэн гарч ирдэг нь ч шал худлаа байлаа. Тэд таван жилийн ємнє цэцгийн хээтэй байсан болов уу гэмээр даавуун палаажтайгаа орж ирээд хувцасаа ємссєн шигээ хэнэггїй тайлж чулуудаад, тачаалаа арзаганахад ‚Їгїй мєн хачин аа! Адар нурж байгааг хараач‛ гэж дуу алддаг байв. Нэг песо тавин сентав аваад малилзтал инээмсэглэх эзэгтэйгээсээ бяслаган хачиртай талх худалдан авна. Эзэгтэй нь тэр талхыг бусад бїх зїйл шигээ хуурамч гэдгийг мэдэх болохоороо инээж байгаа нь тэр. Ертєнц гэдэг Мелькиадесийн бичээсээр эхэлж, Айшхийн ороор дуусдаг байсан Аурелианогийн хувьд энэ хас хїйн хий їзэгдэл нь айхыг эмчлэх сайн эм болж байлаа. Яг ид ажлын їеэр эзэгтэй єрєєнд орж ирээд яаж яанглавал сайн болох талаар янз бїрийн юм зєвлєх тул Аурелиано эхний їед ажлаа дуусгаж чаддаггїй байлаа. Гэвч аажимдаа залуу амьдралын ийм аар юманд дасчээ. Аурелиано дєрвєн нєхрєє яг адил дотночлон їздэг, тэднийг нэг л хїн шигээр цєєнгїй боддог боловч Габриэльд арай илїї элэгтэй байдаг байлаа. Нэг орой Аурелиано хурандаа Аурелиано Буэндиагийн тухай санамсаргїй ярьж, Габриэль цор ганцаар їнэн хэлж байна гэж итгэснээс хойш ийм ойр болжээ. Тэр ч байтугай ярианд оролцдоггїй хас хїйн эзэгтэй, ‚Хурандаа Аурелиано Буэндиа гэж нэг удаа нээрээ дуулсан юм байна, тэгэхдээ либералуудийг алах шалтаг хайж байсан засгийн газар тїїнийг санаанаасаа зохиосон гэнэ билээ‛ хэмээн їйлийн їргїй ховч хїний хэл ам нь загатнасан байдлаар итгэжээ. Габриэль хурандаа Аурелиано Буэндиагийн зэвсэг нэгт нєхєр, хагацашгїй анд хурандаа Геринальдо Маркесын жич учир хурандаагийн байсан эсэхэд эргэлзсэнгїй билээ. Ажилчдыг буудсан тухай яриа гарахад Макондогийнхон бїр юу ч санахаа болино. Аурелианог энэ талаар яриа їїсгэхэд эзэгтэй тєдийгїй арай ахмад хїмїїс ч єртєєн дээр ажилчдыг цэрэг бїсэлсэн, хоёр зуун вагон дїїрэн хїїрийг аваачиж далайд хаясан явдлыг їлгэр хэмээн няцааж ‚Гадилын компани хэзээ ч энд байгаагїй гэж тухайн їед шїїхээс дїгнэлт гаргасан, бага сургуулийн сурах бичигт тэгж бичсэн‛ хэмээн зїтгэдэг байлаа. Тийнхїї
Аурелиано Габриэль хоёр бусдын зєвшєєрдєггїй бодит баримтад итгэдэгээрээ тийнхїї нийлжээ. Энэ баримт нь хоёр найзад асар их нєлєє їзїїлж, тэр хоёрыг аль эрт нєхєєд гунигаас єєр юу ч їлдээгїй ертєнц тийш далайн таталтын буцах давалгаа шиг хаман аваачжээ. Габриэль дайралдсан газартаа л унтаад єгнє. Аурелианог дагаж очоод урланд хэд унтсан боловч їїр цайтал їхдэлїїд тасалгаагаар тэнээд байсан учир шєнєжин дуг хийлгїй хонож билээ. Хожим нь Аурелиано Габриэлийг Айшхийн халамжид єгч, тэрбээр буруу л дуулаагїй бол ‚Їгїй‛ гэдэггїй болохоор нєхрийг нь євєртєє оруулж, хаалганы арын ханан дээр Аурелианогийн єрийн дансны хажуугийн бяцхан зайд хумсаараа зураас зуран данс хєтєлнє. Таван найз замбараагїй байдаг боловч каталон эрдэмтний шаардсанаар мєнхийн юм хийх гэж оролдож байлаа. Чухамхїї энэ эрдэмтнийг ёонгодог эртний утга зохиолын багш байсан туршлагатай, олон ховор номтойн ачаар тэд гучин долоо дахь тїгшїїрт байдлыг эрэн шєнєжин суух чадвартай болжээ. Хэн ч дунд сургуулийн мэдлэгээс цааш ахих хїсэлгїй, боломжгїй болсон хотод ингэнэ гэдэг гайхмаар байлаа. Їерхэхийн сайханд татагдаж Фернандогийн хатуу сэтгэлтэйн улмаас саяхан болтол єєрийг нь їзээгїй байсан ертєнцийн гайхамшигт сэтгэл булаагдсан Аурелиано Мелькиадесийн мэдэгдэл бїхий нууц тїлхїїрт шїлгийг уншигдахаар болж байхад нь орхив. Гэвч цаг юу ч хийсэн хїрэлцэнэ, тэр ч байтугай хас хїйг ч орхихын хэрэггїй гэдэгт хожим нь итгэж, Мелькиадесийн тасалгаанд иргэж ирээд, тайлах сїїлчийн тїлхїїрийг олохоос нааш ажлаа зогсоохгїй гэж хатуу шийдэж, бичээсээ дахин улайран їзэж эхэллээ. Гастон нисэх онгоц ирэхийг хїлээж, Амаранта Урсула туйлгїй ганцаардаад нэг сайхан єглєє Аурелианогийн єрєєнд оров. Махчин минь, ажил явж байна уу? Дахин агуйдаа сууж авсан уу? гэж инээжээ. Амаранта Урсула чамин палааж, загасны нуруугаар хийсэн урт зїїлттэйгээ эзтэй хєєрхєн харагдаж байлаа. Нєхрийнхєє їнэнчит итгэн, хїзїївчнээс нь тавьж, Макондод ирснээсээ хойш анх удаа зав зай гарсан нь тэр шиг байлаа. Аурелиано тїїний орж ирснийг тэртэй тэргїй мэдэж байсан учир биеийг нь харах ч дуугий нь сонсох хэрэг байсангїй. Ажлынх нь ширээг тохойлдоход тїїний тун ойрхон, тун туниагїй байсанд Аурелианогийн зїрх нь зогсчих шиг болж, бичээс рїїгээ л аргаа баран тонгойжээ. Тэрбээр догдолсон сэтгэлээ дарж ядан алга болчих гээд байгаа дуугаа шахан, єєрийг нь орхичих гээд байгаа аминаасаа зууралдан дїйрэн балартах гээд байгаа ойгоо дайчлан самгарди бичгийн онцгой учиртайг цаасан дээр бичсэн бичгийг гэрэлд нєгєє талаас нь харвал ямар байдаг вэ, цагийн зузааныг тийнхїї нэвт гэрэлтэн харагдах ирээдїйг шинжлэх ухааны їїднээс харах боломжтойг, єєрєє єєрсдийгєє сєнєєчихгїйн тулд бэлэгдлийг тайлах хэрэгтэйг, Нострадамусын ‚Эрин зуун‛ хутагт Мильяны зєгнєн хэлсэн Кантабрийн їхлийг ярьж гарчээ. Лекцийг зогсоолгїйгээр эхийн хэвлийгээс унасан єдрєєс нь тїїнд байсан зєндєє хєтлєгдєн, Амаранта Урсулагийн гар дээр алгаа тавьж, ийнхїї зїрх гаргавал їймэрч сандрахаа болино гэж боджээ. Гэвч Амаранта Урсула хїїхэд байхынх шигээ хуруунаас нь хайртайхан барьж аваад, Аурелианог єєрийг нь асуусанд хариулж байх хооронд огт тавьсангїй. Тийнхїї тэд мєс мэт хїйтэн долоовор хуруугаар холбогдон хэсэг болсон боловч тийнхїї хїрэлцсэнээс хоёр биенд нь жирсхийх байдал огт мэдэгдсэнгїй. Амаранта Урсула тїр мэлрэн байснаа сэхээ орж духаа алгадан ‚Шоргоолж‛ гэж дуу алджээ. Залуу бїсгїй бичээсийг агшнаа мартаж хаалга тийш бїжих мэт яаран алхаж,
Брюссель орохдоо эцэгтэйгээ салах ёс гїйцэтгэсэн шигээ їїдэн дээрээс їнсэх байдал їзїїлэн хуруугаараа дохиод -Чи надад дараа тайлбарлаж єгєєрэй. Єнєєдєр шоргоолжны нїхэнд шохой хийхээ онхи мартаж орхиж гэж хэлжээ. Амаранта Урсула байшингийнхаа энэ талд хийх юм гарвал Аурелианогийн єрєєгєєр орж ирэн нєхрийнхєє тэнгэр тольдож байх хооронд хэдэн минут саатах болжээ. Ингэж Амаранта Урсулаг орж гарах болсонд тєєрєлдсєн Аурелиано тїїний ирснээс хойших хэдэн сард гэртээ їдийн хоол идэхээ больсон байснаа дахин идэх болов. Аурелианогийн байх болсон нь Гастонд аятайхан санагдана. Ширээнээ цаг гаруй хєєрєхдєє Гастон Аурелианод тїнш нараа муу хэлнэ. Єєрийг нь маллаад байх шиг байна. Онгоцыг далайгаар явуулсан гэх боловч хєлєг нь ирдэггїй, Карибын тэнгисийн боомтуудын хєлєг онгоцны бїртгэлд ороогїй учир хэзээ ч ирэхгїй гэж далайн агентлаг баталж байна. Гэтэл тїнш нар нь онгоцыг аль хэдийн явуулсан гэж аанай л зїтгэж єєрийг нь залилж байж мэднэ гэж битїїхэн хардаж байна хэмээн гоморхон ярина. Бие биедээ улам итгэхээ больж Гастон захиа бичихээ байгаад хэдэн єдєр Брюссель орж байдлыг газар дээр нь шалгаад нисэх онгоцоор эргэж ирдэг юм билїї гэж бодох болжээ. Гэтэл Амаранта Урсула Макондогоос хэрхэвч явахгїй, тэр ч байтугай нєхрєєсєє салах болсон ч явахгїй гэж эртний шийдсэнээ хэлсэнд тїїний бодож байсан нь санахын гарз болжээ. Эхний їед Аурелиано Гастоныг дугуй унасан тэнэг амьтан байна гэж олны санадагтай адил санаж, муухан єрєвддєг байжээ. Хожим нь хас хїйд эрчїїдийн харыг улам сайн таних болж, фламанд эрийн эхнэрийнхээ їгнээс гардаггїйг ухаангїй тачаалаасаа болж байна гэж бодох болов. Гэвч Гастоныг сайн мэдэх болохдоо тїїний жинхэнэ зан, єнгєний дуулгавартай байдал хоёр зєрчилдєж байгааг ажиглаж, тїїний бїх явдал, тэр ч байтугай онгоц хїлээж байгаа нь ердєє л сайн жїжиглэж байгаа хэрэг гэж сэжиглэх боллоо. Тэгэхэд Гастоныг амьтны боддог шиг тэнэг хїн бус харин ч эхнэртээ байнга бууж єгєн ганц удаа їгнээс нь зєрєлгїй туйлын чих зєєлєнтэй дїр їзїїлсээр бїр ядрааж аваад, єєрийг нь гарын аяар амьтан гэж хий бодсоор уйдаж гїйцэхдээ европ буцах гэж жумдаанаа єєрєє баглах болтол нь хэрсэн торонд нь улам орооцолдуулж байгаад, эхнэрээ дийлэхээр шийдсэн тун тогтвортой, туйлын зальтай, тоймгїй тэвчээртэй хїн гэж бодох болжээ. Їїнээс хойш Гастоныг єрєвддєг байснаа яснаасаа їзэн ядах боллоо. Гастоны арга маш гэмтэйн зэрэгцээгээр нэн явууртай ёанагдсанд Аурелиано їїнийгээ Амаранта Урсулад зориглон хэлжээ. Гэвч хїїхэн хайрлах, їл итгэх, хардах ямар хїнд ачаа зїрхэндээ тээж явдгаа огтхон ч мэдїїлэлгїйгээр тїїнийг сэжиглэмхий байна гэж шоолжээ. Амаранта тэр нэгэн єдєр лаазтай тоор задалж байгаад хуруугаа эсгэчихсэнд Аурелиано ухасхийн биеийг нь дагжтал цусыг нь шунаг агаад їнэнчээр сорохыг хїртэл, Аурелианог єєрт нь дїїгийн хувьд дотно байхаас арай ондоо байна гэдгийг ухааралгїй явжээ. -Аурелиано чи дэндїї ширїїдээд хїний цус сордог сайн ороолон болж чадахгїй нь гэж албаар тачигнатал инээжээ. -Тэгэхэд л Аурелиано тэссэнгїй. Эсгэсэн гарынх нь алганы хонхорхойг арга барагдангуй їнсэн їнсэн, сэтгэл зїрхнийхээ угт хадгалж байдаг бїхнээ ханзалжээ. Єєрєє шєнє босоод угаалгын єрєєнд Амаранта Урсулагийн хатаах гэдэг єлгєчихсєн шуудаг тэргїїтэнд нїїрээ наан аргаа барж, галзуурахад ганц хуруу дутуу болсондоо цурхиран уйлдгаа ярьжээ.
Айшхийг муур шиг гийнаач гэж, ‚Гастон,Гастон, Гастон‛ гэж їглээч гэж яаж гуйж єлсєглєнгєс бие худалдсан бїсгїйчїїдийн хїзїїнээс Амарантагийн їнэрийг їнэрлэх гэж сїрчгийг ямар овсгоотой хулгайлан авч байснаа ярьжээ. Ийнхїї долоон булчирхайгаа ийм тачаангуй тоочиж байгаагаас айсан Амаранта Урсула аажмаар хуруугаа нугалсанд хясаа хамхигдах мэт алга нь атгагдан, эсгэсэн нь гар нь бєєн маргад, молор, мэдээгїй, хатуу бєєрєнхий яс болов. - Мал! Эхний онгоцоор Бельги явлаа гэж тэр хэлэв. Нэг орой Альваро амьтны хас хїй оллоо гэж дуу шуу болсоор каталон эрдэмтний мухлагт орж иржээ. ‚Алтан хїї‛ гэж нэртэй тэр хас хїй нь хоёр зуугаас доошгїй бух шувуу шидэт дуугаараа цаг зарлан сул явах задгай том танхим байлаа. Бїжгийн тайлбайн торйонд, тємєр тороор хїрээлсэн хашанд амазошнкийн асар том сарнай цэцгийн дунд зїсэн бїрийн дэглий, гахай шиг бордуулсан яст матар, арван хоёр торчигнууртай дуут могой оршин, бяцхан хиймэл далайд хуягтай яст мэлхий шумбах ажээ. Агаар тэнд дєнгєж сая бий болгосон юм шиг онгон бєгєєд цусан улаан цэцэгсийн дунд, моодноос гарчихсан пянзны дэргэд нйадвар байхгїй байхад найдан хїлээх сайхан эрлийз хїїхнїїд нь хорвоогийн диваажингаас эрчїїдийн авчрахаа мартчихсан урин тачаангуй хурц илдийг тєгс боловсруулсан ажээ. Тэр шєнєє л таван найз б хоосон санааны энэ хїлэмжинд айлчилж, хаалган дээр ороонго сїлжин хийсэн ганхуур сандал дээр суугаа олон їггїй сїрлэг эмгэн анх ор жирж байгаа тваын дотор татаар шанаатай, ертєнц бїтэхээс эхлээд їеийн їед ганцааардахын цэцэг євчний тэмдэгтэй, янхигар, уйтгартай залууг хараад, цаг эргэ жорчоод байдаг юмуу гэж санаж, - Ай, Аурелиано гэж шивнэжээ. Ємнє нь хуранада Аурелиано Буэндиа дахиад зогсож байлаа. Ийм насан дээрээ явсан тэрбээр бїх дайн дажнаас ємнє, алдар хїндийн боол болохоосоо ємнє, ганцаар цєхрєн суухаасаа ємнє, тэртээ нэгэн гєлєє унтлагынх нь єрєєнд орж ирээд єєртєє дурла гэж амьдралынхаа анхны тушаалыг єгч байхдаа дэнлїїний гэрэлд яг л ийм харагдаж байсан билээ. Тэр эмгэн бол Пилара Тернера байжээ. Нас сїїдэр зуун дєчин тав хїрээд, насаа тоолох муу зуршлыг орхиж, хєзрєєр хойчинхйоо явдлыг мэргэлэн будилж тєєрєх юмгїйгээр хожмын цагт яг л инэгэн гэж алдалгїй тогтоогоод нэг л юмыг дурсан санаж тэрїїхэндээ зожигорон суух болжээ. Тэр шєнєєс хойш Аурелиано єєрийнхєє одоо болтол мэдэхгїй байсан, элэнц эхийнхээ хайр, энэрийг їзжээ. Сїлжмэл ганхуур садал дээрээ найган ганхсаар Пилар Тернера дотроо буэниагийн угсаа хэчнээн хїчирхэг байгаад уруудан доройтсоныг, Макондо хэнээн сїр жавхлантай байгаад буурч сїйрснийг санагалзан суудаг байлаа. Ээн завсар Альваро матар їргэтэл тас тас хєхєрч, Альфонсо єнгєрсєн долоо хоногт бух шувуу ёозгїй авирласан дєрвєн хїний нїдийг ухсан тухай цуст гїїх зохиож, Габриэль бодлогошронгуй эрлийз хїїхний єрєєнд цаг єнгєрєєж, цаадах нь унтсаны хєлсєнд авах мєнгєнийхєє оронд Оринокогийн нєгєє этгээдэд гянаднд хоригдож байгаа сїйт хархїїдэ эзахидал бичїїлнэ. Хил давуулан хулгайн юм зувчуулдаг тїїнд нь хилчин туулга єгєєд хєтєвчинд суулгасан чинь хє удаан жил даяанчлан суудаг энэхїї жинхэнэ, бодитой хас хїйс шиг
диваажинд байх сан гэж мєрєєдєж байлаа .Энд салахын аргагїй сайхан байсан учир єєр газар очино гэж боохын ч хэрэггїй байтал тэр нэгэн їдэш Амаранта Урсула мєрєєдлийг нь юу ч їгїй хийж орхиж билээ. Аурелиано сэтгээлэ онгойтол ярих юм сан гаж санааширч нэг хїн цээжийг нь багласан хїлээсийг тайлаад єгєєсэй гэж хїсэж байсан боловч Пилар Тернерагийн хормойд нїїрээ наан хїч сэлбэдэг халуун нулимс асгаруулан уйлахаас єєр яаж ч чадсангїй билээ .Пилар Тернера хурууныхаа їзїїрээр залуугийн їсийг нь илэн тайвшрахыг нь хїлээж, эрэгтэй хїн анх їїсэхдээ яахаараа уйлсныг мэдэх тул, хайр сэтгэлтэй болсноос уйлж байна гэж тїїний хэлээгїй байхад нь - Хїї минь, боль! Цаадах чинь хэн бэ надад хэлчих гэж эелдгээр хэлжээ. Аурелианог нэрийг нь хэлэнгїїт Пилар Тернера аанйа л бясаглантай инээв. Гэвч инээд нь он жилийн эргэлтээр гагтааны сєєнгєдїї, гєвтнєхтэй адил болсон ажээ. Буэндиагийнхны тєрлийнхний зїрхний нууцыг тэр бээр тайлж байх учиртай байжээ. Энэ гэр бїлийн тїїх гарцаагїй давтагдан эргэж байдаг, тэнхлэг нь улам улам элэгдэн муудаагїй сэн бол хїрд нь эцэс тєгсгєлгїй эргэлдсээр байх байсан гэдгийг Пилар Тернера хєзрийн мэргэ, єєрийн туршллагаараа олж мэдсэн билээ. - Санаа зоволтгїй ээ. Цаадах чинь хаана ч байлаа гэсэн чамайг хїлээж байгаа гэж Пилар Тернера инээмсэглэв. Таван цаг хагаст Амаранта Урсула угаалгын єрєєнєєс гарав. Тэрбээр халааз нємєрч, їсээ алчуураар овойлгон боочихоод єрєєний нь хажуугаар гарала. Аурелиано согтуу юм шиг гуйвсаар араас нь мяраан дагаж, Амаранта Урсулаг халаазныхаа энгэрийг яг ярж байхад нь эр э эм хоёрын унтлагын єрєєнд орж очвол Амаранта Урсула айхдаа энгэрээ дахин хумиад, хаалга нь дутуу хаалттай байгаа хажуугийн єрєє рїї заавал Гастон тэнд захидал бичиж байлаа. - Яв гэж Амаранта Урсула зєвхєн уруулаа хєдєлгєв. Аурелиано инээмсэглэж, хоёр гараараа бїсэлхийгээр нь тэврэн аваад ваартай цэцэг шиг єргєн орон дээр нь дээш нь харуулан чулуулдла. Амаранта Урсулаг саад хийхийн зуургїй Аурелиано ганцхан ширїїн угз татаад цамцыг нь тайлан хаятал саяхан угаасан нїцгэн бие ил гарсанд шєнийн харанхуд тїїний тєслєєєн боож байсанчлан ээн биенд ганц ч толбо, ганц ч їс, ганц ч нууц мэнгэ байсангїйд ангал руу хийсчихэв її гэмээр толгой нь эргээд явчихжээ. Амаранта Урсула зэрлэг єлєгчин амьтан мэт шалмаг хєдєлж, биеэ їнэнээсээ хамгаалан тэмцлээ. Чоно оготных шиг гилийсэн, туялзсан, анхилам їнэрт хамаг биеэрээ гулбалзан мушгирч, євдгєєрєє Аурелианогийн бєєрийг ёврох гэж оролдон, їїнийхээ зэрэгцээгээр нїїэрнд нь хумсаа шигтгэн ноцолдох боловч тэр хоёрын хэн ч сэдэв авахуулах нэг ч амьсгаа гаргасангїй нь дєрєвдїгээр сарын намуун їдшийг нээлттэй цонхоор харж байгаа хїний тайван амьсгалж гаргасангїй нь дєрєвдїгээр сарын намуун їдїшийг нээлттэй цонхоор харж байгаа хїнгий тайван амьсгалж байгаатай л адил байлаа. Улаангалзуу ноцолдож, їхэх сэхэхийг їзэн тэмцэлдэж байгаа мэт байсан боовч гаднас нь харвал тийм байж чадсангїй, учир нь нэг нь удаан, болгоомжтой, баяртай довтолж, нгєє нь удаан, болгоомжтой, баяртай мултарч, ингэ жбайх хоохонд нь усанб
аданги дахин цэцэглэж амжихаар хажуугийн єрєєнд Гастон нисэх онгоц мєрєєдєж байснаа мартахаар ббайлаа. Энэ бїхнийг харахад хэрэлдсэн хоёр амраг тунгалаг усан сангийн ёроолд эвлэрэх гэж оролдож байна уу гэмээр ажээ. Амаранта хамгийн ширїїн, ёсорхуу эсэргїїцэж байхдаа єєрсдийг нь дув дуугай байгаад байвал нєхєрт нь нэг л жигтэй санагдаж,, тэдний гаргахгїй гэж мэрийж байгаа шуугинаас илїї сэжиг тєрїїлж магадгїй гэж ухаараад ноцлодохоо больсонгїй боловч уруулаа жимийн нээж, гэхндээ худлаа хазсан болж, урьдынх шигээ биеэ суллах гэж ширїїн хєдлєхєє байж, удалгїй нэг мэдвэл хоёулаа ноцолдох ч бус, харин ноололдож, хамгаалх нь дїрээс цаашгїй болж, довтлох нь энхрийлэх болж хувирсан байлаа. Тэгснээ Амаранта Урсула наргиан болгох гэсэн шиг, нэг мэх хийх гэсэн мэт агшин зуур эсэргїїцэхээ нэгэнт оройтсон байлаа. Хїїхэн гараа явуулан, тэмтэрсээр байж алуур олоод мигуй шиг орилохгїй байх гэж шїдээрээ арайхийн хазаж амжжээ. ***
***
***
Пилар Тернера диваажингийнхаа їїдийг манасаар ороонгон ганхуур сандал дээрээ баярын урьд шєнє їхжээ. Сїїлчийн нь захиас ёсоор бїрлээчийг австай оршуулсангїй, бїжгийн талбайн тэхий голд ухсан асар том нїхэнд шууд ганхуур сандалтай нь найман эрэгтэ хїн олсоор буулгажээ. Нулимсандаа цонхийсон, хар хувцас ємссєн эрлийз хїїхнїїд илбэ жилбийн ёсыг гїйцээгээд ээмэг, хавчаар, блєзгєє аван нїх рїї чулуудаж, булшийг нэр, он, сар, єдєргїй чулуун хавтангаар таглаж, хавтангийн дээр амазонкийн сарнайн томоос том овоо бсогов. Дараа нь эрлийзїїдз бїх араатан, жигїїртнийг суллаж тавиад, хаалга цонхоо тоосго, шавраар битїїлээд, хутагт нарыг хєрєг, сэтгїїлийн єнгєтэй зураг наасан, эрдэнийн чулуугаар баадаг, махчин шиг бие биеэ барьж иддэг гэж, аль эсвэл далай тэнгисээр хэрэн тэндэг титэмлїїлсэн хєзрийн ноён байсан гэж зохион бодсон зуурдын хархїї нарынхаа зургаар доторлосон модон хайрцгаа їїрээд толгой хандсан зїгтээ таран явжээ. Хорвоод ингээд єнгєрчээ. Каталон эрдэмтэн носмын мухлагаа їнэ хаялуулан худалдаад, жинхэнэ урт хавраа сана, Газрын дундад тэнгисийн эрэгт, тєрсєн тосгондоо буцсанаас хойш Макондогоос їлсдэн жаахан ю, єнгєрсєн їеийн їлдэгдэл, Пилар Тернерагийн булшнаа янхан хїїхнїїдийн хийсэн шалихгїй эрдэнэсийн хамт ялзарч байлаа. Євгєнийг явчихна гэж хэн ч сансангїй. Тэрбээр гадилын компани цэцэглэж байхад, тоо томшгїй дайны хєлєєс амь зулбаж Макондод ирээд, эртний янз бїрийн хэлээр гарсан анхны хэвлэлїїдийн мухлаг нээхээс єєр аятай юм боджо олж чадсангїй. Эсрэг талын байшинд зїїд тайлагч дээр орох ээлжээ хїлээх зуураа цаг нєгцєєх гэ жїїгээр орж ирдэг санаандгїй хїмїїс эдгээр номыг хогон дээрээс олсон мэт болгоомжгїй эргїїлж їздэг байлаа. Каталон євгєн лангууны арын бїгчим єрєєнд цагийнхаа тэн хагасыг єнгєрїїлж, сургуулийн дэвтрээс тастаж авсан цаасан дээр гогцоорсон їсгээр нэг юм бичих боловч тїїний юу бичиж байгааг хэн ч тодорхой хэлж чаддаггїй байлаа. Аурелианотой танилцах їед євгєн, Мелькиадесийн бичээсийг санагдуулам хоёр авдар замбараагїй овоолсон цаастай болсон байлаа .Явтлаа дахин нэг хайрцаг
дїїргэж амжсаныг їзэхэд Макондод байхдаа єєр юу ч хийж байсангїй юу гэж бодогдмоор байлаа. Євгєний харилцдаг хїмїїс гэвэл нь ердєє дєрвєн найз байж, тэдний сургуульд сурч байхад нь тэдэнд эрчигнїїр, цаасан шувууны барьцаатайгаар ном єгч, хэдэн жаалыг Сенека, Овидий нарын зохиолын амтанд оруулжээ. Тэрбээр сонгодог зохиолчдыг урь нэг тогооноо схамт хоол идэж байсан юм шиг нэг их ёсорхон хїндлэхгїй, энэ тэр хэмээн ярьж, Хутагт Августин баринтаг дотуураа арван дєрвєн жил тайлаагїй ноосон хантааз ємсєж явсан тарнич Арнольдо де Вилланова хїїхэд байхдаа хилэнцэт хорхойд хазуулаад бэлгийн сулралтай болчихосн зэрэг хэн ч мэдмээргїй олон юмыг мэддэг байлаа. Каталон євгєн номыг машид хїндэлхийн зэрэгцээгээр онхид ойшдооггї йбайв. Єєрийн бичээсэнд ч ийнхїї хоёрдмол хандана. Альфонсо євгєний гар бичмэлийг испани хэлнээ орчуулах гэж бодолхийлэн каталон хэлийг зориуд судалж, баахан хуудас халаасандаа хийж яваад, нэг шєнє єлсєхдєє биеэ худалдсан охидтой хас хїйд байж байгаад гээж орхижээ. Тэр ер нь сонины хайчилбар, ер бусын мэргэжлийн удирдамж халаасандаа чихэж явдаг байлаа. каталон эрдэмтэн їїнийг мэдэхдээ ббєн юм болохб айх гэж Альфонсо айж байтал ‚Утга зохиолдбїрнээ тохиолдож болох явдал байна гээд огт тоохгїй элгээ хєштєл инээж байсан мєртлєє ‚Гурван хайрцаг гар бичмэлийг тєрсєн тосгон руу чирж яваад яах юм‛ гэж яаж ч ятгаад їг авсангїй, тэр ч байтугай ‚Хайргааа тусгай ачаанд єг‛ гэж шаардсан тємєр замын шалгагчдыг бїр Карфагенд хэрэглэдэж байсан хараалаар толгой тїрїїгїй харааж, авдартай нь суудлын вагонд їлдээх болтол тайвширсангїй‛ Хїн єєрєє нэгдїээг зэргийн вогонд зарлаад номоо ачааны вогоноор тээдэг болбол ертєнц сїйрэхийн дохио‛ гэж хэлээд хєдлєн хєдєлтєл ганц їг дуугарсангїй. Бїтэн долоо хоног юм хумаа тєхєєрчээ. Энэ нь каталон эрдэмтний хувьд хар долоо хоног боллоо. Явах цаг ойртох тусам євгєн санаа сэтгэлээр улам унаж, хийх гэж байснаа байсхийгээд мартаж, барьсан тавьснаа мэдэхээ больж, нэг газар тавьсан юм нь огт єєр газар орчихсон байдаг нь нэг їе Фернандаг зовоож байсан мєнєєхєн гэрийнб уг тэр юмыг нь сольж тавиад байна уу гэмээр болжээ. -Collons1 гэж хараал тваин –Лондоны дацангийн хурлын хорин долдугаар жаяг шиг гэнэ. Герман, Аурелиано хоёр євгєнийг бєєцийлєх болов. Тїїнд яг хїїхэд шиг санаа тавьж, халаасанд нь зоричх пиу, шижлїїлгийн аримт бичгийг нь тараан хийж єгч, халаасыг нь англи сїлбээр зїїгээр даруулж, Макондогоос гараад, Барселон хїртэл юу юу хийхийг нь нарийвчлан бичиж єгсєн боловч каталон єєрєє мэдэлгїйгээр ємдєє мєнгєнийхєє хагастай хог дээр хаяж дєнгєсєн байлаа. Хайрцаг саваа хадан, хувцас хунараа Макондод ирэхдээ авч ирсэн нєгєє жумдаандаа хийгээд явахынхаа ємнє євгєн хясааны тал шиг зовхио буулган, адис хїртээж байгаа юм уу даа гэж санагдмаар дохин эх орноосоо хол байхыг тэсэж гарахад нь тусалсан овоолоостой номыг зааж, - Энэ муусайныг та нарт їлдээе! Гэж нєхдєдєє хэлжээ. Гурван сар болоод євгєнєєс том дугтуй ирсэн нь, задгай далайд завтай байхдаа бичсэн хорин есєн захидал, авахуулсан тваин гэрэл зургийг дотор нь хийсэн байлаа. Каталон євгєн захидлаа тэтгээгїй боловч эдгээрийг ямар дэс дараатай бичсэнийг нь ойлгож ядах юмгїй байлаа. Хамгийн эхнийхэд
нь усан онгоцны єрєєнд хайцргийг тавиулаагїй ачаа авагчийг далайд чулуудмаар болсонтухай, мухар жїигтэйдээ бус, дутуу гэж бодсондоо арван гурав гэдэг тооноо сайдаг нэг ноёны тэнэг зангийн туахй, ‚Хєлєг дээрх ус хажуугийн нь 1 Каталон хараал талбайгаас шєнє гарах манжингийн їнэр шингэсэн Лериадагийн рашааны амттай байна‛ гэж эхний оройн хоолон дээр мєрий тавиад хожсон тухай зэрэг аян замынхаа паянг аана л хошигнон бичсэн байлаа. Гэвч єдєр хоног єнгєрєх туса мхєлєг дээрх амьдрал сонирхолгїй болж, Макондогийн хамгийн саяхны, хамгийн энгийн явдлыг ч санахдаа уйтгарлах болж, хєлєг алслан холдохын хэрээр санаагаар унах болжээ .Єнгєрснєє тийнхїї санан уйтгарласан нь гэрэл зураг дээрээс ч тод харагдаж байлаа. Эхний гэрэлт зураг дээр тэрбээр аравдугаар сард ихэвчлэн хурган їїлсээр хучаастай байдаг Карибын тэнгисийн дэвсгэр дээр цав цагаан цамцтай, мєнгєн сортой їстэй их л баяртай сайхан гарчээ. Сїїлийн зураг дээр тэрбээр хар дарсан зїїдэнд їзэгддэг намрын далайгаар тэнїїчлэн яваа нэргїй хєлєг онгоцны тавцангийн голд хар пальто ємсєж, торгон хїзїїний зїїлт зїїж, сэтгэлээр уначихсан байдалтай зогсож байлаа. Герман, Аурелиано хоёр євгєний захидалд хариу бичнэ. Эхний хэдэн сард тэрбээр дандаа захидал бичиж, урьд Макондод байхаасаа ч ойр байгаа юм шиг найз нарт санагдаж, тїїний їгїйлэгдэн байсан нь гайгїй болох шиг болжээ. Эхлээд тэр бїх юм хуучнаараа байна, тєрсєн гэрт нь далайн ягаан хясаа одоо болтол байаг байна, талхны зєєлєнд хийсэн утмал май загас єнєє л амттай хэвээрээ, тосгоны рашаан їдэшдээ анхилам їнэг рагасан хэвээрээ байна гэж бичиж байлаа. Тэрбээр аанай л сургулийн юэврийн хуудсан дээр алтанб эхээр муруй хазгай бичиж, хїн ту сбїрд тусгай хуудас зориулсан байдаг байлаа. Гэвч каталон эрдэмтэн яваандаа єєєрєє мэдэлгїйгээр илээршиж байгаа хїний єєдрєг байдлаар бус, євдсєн хїний цєхрєнгїй аясаар бичих боллоо. Макондод байхдаа євгєн зайдгай зуухан дээр тогоотой шєл буцлах, кофены їрийн худалдаачны гудамжнаа хашгирах, хаврын явуулын болжморын жиргэхийг санадаг байсан шигээ нутагтаа очоод євлийн їдэш, задгай зууханд тогоотой шєл буцлах зуур Макондо дахь номын мухлагийн мухрын дулаахан єрєєгєє, бїйлсийн модны тоост навчин дунд хангинах нарыг їдийн амралтаар цангинах галт тэрэгний дохиог санан уйтгарлаж байлаа. Єєд єєдєєс нь харуулан зоосон хоёр толинд туссан тусгал шиг ээн хоёр юмыг санагалзан зовсондоо тэрбээр бодитой бус юмыг гайхан бахаддаг байснаа больж найз нарыг Макондогоос яв, хорвоо, ертєнц, хїний сэтгэлийн талаар сургасан бїхнийг нь март, Горацийг нулимж орхни хаана ч очлоо гэсэн урьдын їе гэдэг бол оргїй хоосон юм, ой ухаанд гэдрэг эргэх зам байхгїй, єнгєрсєн хавар бїхэн эргэж ирэхгїй, хамгийн ухаангїй, бат дурлал ч зуурдын юм гэдгийг дандаа санаж яв хэмээн зєвлєх дээрээ хїрсэн байлаа. Альваро Макондогоос яваарай‛ гэж євгєний зєвлєснийг хамгийн тїрїїнд дагав. Тэрбээр бїх юмаа, тэр ч байтугай хашаанд нь гинжин уяатай, хажуугаараа єнгєрєгсдийг айлган байсан хар хулыг хїртэл зараад, очих очих єртєє байхгїй галт тэрэгний байнгын пиу авчээ. Завсрын зогсоолоос
явуулсан ил захидалд Альларо вогооны цонхны цаана жирэлзэн єнгєрєх юмсыг тоочин бичсэн нь зїйрлэвээс хєвєрсєн урт зуигийг хэсэг хэсэг таслаад, тэр тасархайгаа дор дор нь мартахуйн хоосон руу чулуудаж байх мэт ээ. Лиузианы хєвєнгийн тариалан дээр хий сїг мэт негрїїд ажиллаж, Кентуккийн хєх ногоон дээр гуурстай хїлэг бэлчиж, Аризоны тамын бїрэнхийд грек нууц амрагууд уулзаж, Мичиган нуурын байгалийг усан будгаар зурж байсан улаан ноосон цамцтай бїсгїй Альварог бийрээрээ даллаж, тэгэхдээ галт тэрэгний буцаж ирэхгїйг эс мэдэхийн учир салах ёс гїйцэтгэн далласангїй, учрахын ерєєл тавин даллаж байсан гэнэ. Дараа нь Альфонсо, Герман хоёр ‚Даваа гаригт буцаж ирнэ‛ гээд бямба гаригт явсан боловч сураг ажиг тасрав. Каталон эрдэмтний явснаас хойш жил єнгєрєхєд Макондод ганц Габриэль л їлдэж, Аймхийн осолтой єглєгийг хїртэж, францын нэгэн сэтгїїл асуултын уралдаан зарлаж тїрїїлсэн хїнийг Парист жуулчуулахболзол гаргасан учир уг асуултад хариулан, явах эсэхээ шийдэж ядан байлаа. Энэ сэтгїїлийг захиалдаг Аурелиано асуултыг бєглєхєд нь тїїнд тусалж, заримдаа гэртээ, олонхдоо Габриэлийн нууц амраг Мерседесийн суудаг, цор ганцаараа бїтэн їлдсэн, бамбайн їнэр ханх тавьсан эмийн санд шаазан савнуудын дунд сууж бєглєдєг байлаа. Энэ эмийн сан л хотод хуучнаас ганцаар їлдэж, єнгєрсєн юм дуусваргїй эвдэрсээр хариугїй дуусах нь дээ гэхэд хэзээ ч дуусдаггїйчлэн эвдэрч дуусахгїй тэсээд байжээ. Макондо бїр эзгїйрсэн учир Габриэль уралдаанд тїрїїлээд хоёр ээлжийн дотуур хувцас, хос шаахай Раблегийн бїрэн ботитойгоор Парис орох болохдоо Макондогийн єртєєн дээр галт тэргээ зогсоогооч гэж жолоочид нь дохин зангаж баймааж нь зогсоолгон суужээ. Туркийн хуучин гудамж энэ їед бїр орхигдож, сїїлчийн ам даавуу олон жилийн ємнє худалдагдаад їзмэрийн ёозгїй цонхонд толгойгїй хиймэл хїн л їлдсэн боловч мухлагийнхаа їїдэнд сїїлийн арабууд нь їхэхээ тайван хїлээж мянган жилийнхээ заншлаар суусаар байжээ. Алабама муж улсын Пратвилл хотод, арьсны єнгєєр ялгаварлахыг їл тэвчдэг, єргєст хэмх даршилдаг алдартай нутагт Патрици Браун гадилын компанийн хотын тухай ач нартаа їдэш ярьж єгєх гэж оролддог байж магадгїй боловч уг хот нэгэнт євс ургасан тэгш тал болсон байлаа. Анхель ламын орыг залгасан, нэрийг нь хэн ч мэдэхгїй євгєн лам эргэлзсэнээс болж тулай, норй хулжих євчин тусан шаналж, дїїжин орон дээр хэвтэн, тэнгэрийн нигїїлсэхийг хїлээж байхад гїрвэл, харх тїїнтэй айлсаж, сїмийг нь эзэмших эрхийг бие биеэс урьтаж олж авах гэж єрсєлдєж байлаа. Шувуу ч тогтохоо байсан, байнгын халуун, тоос хоёрт амьсгалахад ч хэцїї болсон энэ Макондод, шоргоолжны їїсгэх дуунд цурам хийх аргагїй болсон байшиндаа Аурелиано, Амаранта Урсула хоёр ганцаардах, дурлахыг зэрэгцїїлсэн, дэлхийд хамгийн жаргалтай хїмїїс, хамгийн жаргалтай амьтад болжээ. Гастон Брюссель буцжээ. Тэрбээр онгоц хїлээж бїр залхаад, нэгэн сайхан єдєр хэрэгтэй юм, бїх захидлаа хамж жумдаандаа хийгээд, тїїнийхээс хавьгїй илїї тєслийг мужийн эрх баригчдад толилуулсан германы нисэх онгоц зохион бїтээгчдийн нийгэмлэгт хєнгєлєлттэй лицензийг нь єгчихєєс ємнє онгоцоор ирнэ гэсэн бодолтойгоор Макондогоос явжээ. Энгэр зєрїїлсэн анхны їдшээс хойш Аурелиано Амаранта Урсула хоёр Гастоны хааяа бєгс єндийхийг самбаачлах болж, ингэж учрахад туйлын осолтой, Гастон гэнэт буцаж ирэх тул дандаа шахам дутуу больж, оргилсон их хїслээ хазаарлахаас аргагїй болдог байлаа. Гастоныг явсанд
хоёр амраг хоёулхнаа їлдэж аваад, ханашгїй сэтгэлээ жолоогїй тавьжээ. Энэ нь тэднийг хэзээ ч амар заяа їл їзїїлэгч, Фернандогийн ясыг їргэлж єндєлзїїлэгч, ухаангїй, хєнєєлтэй тачаал байлаа. Амаранта Урсулагийн чарлах, дур тавин орилох дуун єдрийн хоёр цагт хоолны ширээнээ, шєнийн хоёр цагт агуулахад гарна. Єчнєєн цаг дэмий алдсан маань л юунаас илїї харамсмаар гэж Амаранта Урсула инээнэ. Шоргоолж цэцэрлэгийг цєлмєж, байшингийн модон хэсгийг идэж, улмаар гонхонг эзэгнэж эхэлснийг харж байсан боловч тачаал хїсэлдээ мансуураад, тэднийг унталгын єрєєнд орж ирсэн хойно л сая утстгаж эхэлжээ. Аурелиано бичээсээ орхиж, гэрийн мухар сахин, каталон эрдэмтний захидалд хааяа нэг хариу бичнэ. Амрагууд орчин тойронд юу болж байгаа, цаг хугацаа гэж юу облохыг мэдэхээ больж, єдєр тутмын амьдралын хэмнэлийг алдав. Хаалга цонхоотаг хааж, хувцас хунараа тайлаад илїї цаг идэхгїйн тул Сайхан Ремедиосын дандаа мєрєєдєг байсан тэр байдлаар гэр дотуураа явах болж, шалбааг дотор шалдан хэвтэж, усан сан дотор загас наадуулж байж золтой л цацаж їхсэнгїй. Ахархан хугацаанд тэр хоёр шоргоолжноос ч илїї юм хумаа эвдэж, зочдын єрєєний тавилгыг хэмхэлж, хурандаа Аурелиано Буэндиагийн аян замын баясгалангїй амрагийнявдлыг дажгїй тэсээд гарсан дїїжин орыг урж, матраас хїїлэн доторхыг нь гаргаж шалан дээр асгасан нь, бужигнасан хєвєн дотор багтрах шахан хєвєлзїїлж байх нь сайхан санагдсаных ажээ. Аурелиано амрагийн хувьд яасан єрсєлдєгчєєсєє дутахааргїй ширїїн байсан боловч энхїї сїйрлийн диваажинд Амаранта Урсула санаанд оромгїй юм хийх авьяастай, ханахыг мэдэхгїй сэтгэлтэйгээрээ тїїнийг дагуулахгїй байлаа. Хуланц эхийнхээ мєсєн чихэр хийхэд мохошгїй хїч зарч байсанчлан бїсгїй амраглах янаглахад яг тийм хїч гаргаж байх шиг санагдах ажээ. Амаранта Урсула єєрийнхєє бодож олсонд сэтгэл ханан дуулж, элгээ хєштєл инээж байхад Аурелиано дурлалдаа дотуур автаж, дотроо їхэж байсан учир улам дуугаа хураан бодлогошронгйу болж байлаа. Нэг сэхээ орохдоо Амаранта Урсула Гастоны захидалд хариу бичнэ. Гастон хар элгийн, хаа холын санагдаж, тїїнийг эргэж ирнэ гэж санаанд нь огт багтахгїй байлаа. Эхийнхээ нэг захидалд Гастон бичихдээ, тїнш нар нь їнэхээр тїїнд нисэх онгоц явуулсан боловч Брюсеелийн далайн агентлаг тїїнийг нь эндїїрээд Танганьик руу явуулж, тэнд тїїнийг нь макондо овгийнхонд єгч орхижээ. Энэ будлианаас болж бєєн бэрхшээл учирч нисэх онгоцыг тэндээс зєвхєн авахад л хоёр жилорох болзошгїй байлаа. Иймээс Амаранта Урсула нєхрєє гэнэт хїрээд ирэх вий гэж айхгїй байлаа. Аурелиано ч каталон эрдэмтний захидал, эмийн сангийн дуугїй эзэгтэй Мерседесээр дамжуулан Габриэлэс авч байсан захиагаар л гадаад ертєнцтэй холбоо барьж байлаа. Эхлээд тэд барим тавим харилцаж байлаа. Габриэль Парист їлдэхийн тулд буцах пиуныхаа оронд мєнгє аваад, Дофины гудамжны дїнсгэр зочид буудлын зарц нарын хаядаг хуучин сонин, хоосон лонхыг заран амь зуух болжээ. Тэр їед Аурелиано нєхрєє ямар байгааг сэтгэлдээ ядаж цєхєх юмгїй тєсєєлдєг байлаа. Найзыгаа єндєр захай ноосон цамцтай явж, тэр цамцаа ханар Монпарнасын эрэгт дурлалт хосууд дїїрэхэд зєвхєн тайлж, єлсєж байгаагаа мартах гэж єдєр нь утнаж чанамал єнгєт байцааны їнэр ханх тавьсан, Рокамадурын1 нас барсан умгар єрєєндєє юм бичиж байгаагаар тєсєєлдєг байлаа. Гэвч Габриэлийн тухай сураг улам бїрхэг, каталон эрдэмтний захидал улам
алдаг оног, уйтгар гунигтай болсоор сїїлдээ Аурелиано нь Габриэло євгєн хоёрын тухай бараг бодохоо больж Амаранта Урсула ч нєхрєє бас мартаж, хоёр амраг хїнгїй ертєнцєд їлдэж, энэ ертєнцєд єдєр тутмын, ашид мєнхийн цорын ганц їнэн гэвэл хайр сэтгэл л байлаа. Тийнхїї ухаангїй жаргалын мананд тєєрч байтал ‚Гастон буцаж ирнэ‛ гэсэн мэдээ цэлмэг єдєр аянга ниргэх мэт хїрч рлээ. Аурелиано, Амаранта Урсула хоёр нїдээ нээж, сэтгэл доторхоо шинжиж, зїрхэн дээрээ гараа тавин бие биеийнхээ царайг хараад, амьдын хагацал їзсэнээс амь насаа єгсєн нь дээр гэж їзэх болтлоо бие сэтгэл нийлснээ ойлгожээ. Тэгэхэд Амарнат Урсула Гастонд хайртай, уулзахын мєрєєс бож байдаг гэж батлахын зэрэгцээгээр гайт оноо тєєргєє дагаж Аурелианогїйгээр амьдрах аргагїй болсноо хлээн, їнэн гэхэд худал, худал гэхэд їнэн захидал бичжээ. Тэд нэлээд эмээж байсан боловч Гастон бараг эцгийн буурьтай тайван захиа ирїїлж, эхний хоёрбїтэн хуудсанд хуял тачаал хурдан єєрчлєгддєгєєс болгоомжлохыг зєвлєж, тєгсгєлд нь єєрийнх нь ахархан зуур ханилан байхдаа жаргалтай байсан шиг тэднийг жаргалтай сайхан суугаарай гэсэн ерєєлийг шулуухан дэвшїїлсэн байлаа .Амаранта Урсула Гастоныг ингэнэ чинээ санаагїйдээ яг гаргуунд хаях гээд байхад нь єрєєє морийг нь эмээллээд явуулчихаж гэж бодон, биеэ ихэд 1 Аргентиний зохиолч Хулио Кортасарын ‚Анги болж тоглосон нь‛ романы баатар
доромжлуулсанд їзжээ. Хагас жилийн дараа Гастон онгоцоо Леопольдвильдээс арайхийн олж аваад, Макондод єєрийн нь їлдээсэн юман дотроос цорын ганц їнэтэй юм болох унадаг дугуйгаа явуулна уу гэж хїссэнээс єєр юу ч бичээгїй захидал ирїїлсэнд Амаранта Урсула бїр ч уур нь шатжээ. Хор нь туйлгїй хєдєлсєн Амаранта Урсулаг Аурелиано уйгагїй аргадаж, жаргал зовлонгийн алинд ч сайн нєхєр болж чадахаа харуулах гэж оролдож байлаа. Гастоны мєнгє дуусмагц єдєр тутмын ажил тєрєл толгой дээр нь буугаад ирэхэд тэр хоёр ханийн сэтгэлээр нэг нэгнээ дотночилж, тэгэхдээ нїдийг халхалж, бїхнийг мартаадаг тачаалыг огоорон бие биеэ энгїїн хайрлаж, аз жаргалын сайхныг амтлан байсан нь галзуу мэт хурьцан байдгаас нь ер дутуугїй гоё байжээ. Пилар Тернераг їхэх їед Амаранта Урсула нэгэнт хєл хїнд болсон байв. Амаранта хїїхдээ гэдсэн байхад загасны нуруугаар хїзїїний зїїлт хийж худалдах гэж оролдсон боловч Мерседес л арван хоёр хэртэйг авснаас єєр авах хїн олдсонгїй. Хэлний авьяас, нэвтэрхий тиолины дайтай мэдлэг, очиж їзээгїй алс холын їйл явдал, газар нутгийг нэгд нэгэнгїй санах ховорхон билиг нь Макондогийн сїїлийн хїмїїсийн бїх мєнгийг нийлїїлсэнтэй тэнцэх єртєгтэй эхнэрийн нь эрдэнэс бїхий євийнхарцаг шиг ямар ч ашиггїйг Аурелиано насандаа анх їзжээ. Тэд азаар л нэг юм гол зогоож байлаа. Амаранта Урсула санаа сэтгэлээр ч унасангїй, амраглан жаргахдаа дїрсгїйтэн наадах авяасаа ч орхисонгїй боловч хоолны дараагаар унталгїй, элдвийг мєрєєдєн гонхонд суудаг ш заншилтай болжээ. Аурелиано дэргэдээс нь їл холдоно. Заримдаа тэр хоёр єєд
єєдєєсєє харан тийнхїї юу ч ярихгїй, харанхуй ботол ширэлцэн сууж, алжаал тайлах агаад ийнхїї налайтал сууж жаргахдаа начигнатал загас наадуулдаг шигээ л бие биендээ халуун хайртай байдаг байлаа. Хойч ирээдїйдээ итгэл алдах учир, хойно єнгєрснєє санагалзах болов. Тэд олон жилийн их борооны їеэр диваажингийн оронд байснаа санаж, хашаанд шавхай туучин гїйлдэж, гїрвэл алаад Урсулагаас зїїж, тїїнийг амьдаар нь оршуулж байна гэж тоглож байсана дурсан, ийнхїї санахад ухаан орсон цагаасаа хойш хоёулахнаа байхад л жаргалтай сайхан байсан тэр їнэнийг ойлгосон авай. Нэгэн їдэш Амаранта Урсулаг урланд орж очиход Фернанда жаахан Аурелианог голоор сагстай хєвж явахад нь олсон єнчин хїїхэд гэж хэлжээ. Тэр хоёрэнэ їгэнд итгэхїй байсан болвч энэ л ортой байх гэхээр єєр дуулж барьсан юм байхгїй байлаа. Хоёулаа элдвээр эрэгцїїлсэний эцэст Фернанда Аурелианогийн ээж байж таарахгїй гэдэгт итгэв. Амаранта Урсула Аурелианог Петра Котсеийн хїї болов уу гэж тааварлаж байсан боловч эцгийнхээ нууц амрагийн тухай элдэв булай хов дуулж байсан учир тэгж бодохоос дотор нь муухай оргидог байв. Єєрийгєє эхнэрийхээ дїїб айх гэж зовдог Аурелиано ламын гэрт сэм орж, чийгэнд цохиулж, хивэнд идїїлсэн архивт єєрийнєхє уг гарлын талаар латай юу байна гэж хайжээ. Тїїний олсон тєрєгсдийн хамгийн хуучин бїртгэлд Никанор Рейн лам шоколадаар илбэ їзїїлэн тэнгэрийн бийг нотлох гэж ородож байхдаа Амаранта буэндиаг арван хэдэн насанд нь адиласан туахй єгїїлсэн байлаа. Сэтгэл нь хєдлєн салганасан Аурелианог тєрлєє эрэн тєєрч байгааг тулайд баригдан зовсон євгєн ла мхараад нэрийг нь єрєвдєнгїй асуусанд, - Намайг Аурелиано Буэндиа гэдэг гэжээ. - Єє тэгвэл биеэ дэмий бїї зоьоо. Олон жилийн ємнє энд тийм нэртэй гудамж байан ю, тэр їед улс хїїхдээ гудамжны нэрээр нэрлэдэг заншилтай байсан м гэж лам итгэлтэй нь аргагїй хэлжээ. - Аурелиано хилэн бадарсандаа дагжтал чичирч, - Тийм її Тэгэхлээр та чбас итгэхїй байгаа вий гэсэнд - Юунд, хїїхээ! Гэжээ. - Хурандаа Аурелиано Буэндиа гучин хоёр иргэний дайн їїсгээд гучин хоёуланд нь ялагдсанд. Цэрэг гурван мянган ажилчинг бїслэн хааж байгаад буудан хороож, хїїрийг нь хоёр зуун вогоонд ачин, далайд аваачиж хаясанд гэж Аурелиано хариулав. -
Лам єрєвдсєн харцаар тїїнийг ширтээд, Ай хїї минь, одоо чи бид хоёрын байгаад итгэж байгаа маань л миний хувьд олз гэж санаа алджээ.
Тийнхїї Аурелиано, Амаранта Урсула хоёр Аурелианог сагстай хєвж ирсэн гэдгийг їнэн гэж итгэсэнїй боловч, сэтгэлээ тайтгаруулах гэсэндэ этийм байгаасай гэж боджээ. Амаранта Урсулагийн гэдэс томрох тусам тэр хоёр бие, сэтгэл улам нэг болж, салхи ялихгїй л їлээвэл нурж унахад бэлхэн энэ байшиндаа хоёулхнаа байж бїр идээшсэн байлаа. Одоо тэр хоёр Фернандагийн унтлагын єрєє, гонхны хагаст л байх болж, унтлагын єрєєнд нь байран байж амраглаж янаглахын баяр хєєрийг амсаж гонхны талд нь Аурелианог эрдэмтэн каталонд хааяа нэг захидал бичих хооронд
Амаранта Урсула тєрєх хїїхдэдээ бойтог, оройвч нэхэж байдаг болжээ. Гэрийнб усад хэсэг нь зогсолтгїй эвдэрч сїйдсээр байлаа. Дархны урлан, Мелькиадесийн єрєє, Санта Софи де ла Пьедадын байсан анир чимээгїй, эзгїй буйдхан буланб алар шигїї ширгэнгэнд баригдах мэт байшингийн алсын мухарт їлдэж, тийш орох зїрхтэй хїн байхгїй болжээ. Їл цадах байгальд тал талаасаа энэрэлгїй хашигдсан тэр хоёр хахуун, хайтан цэцгээ арчилж балар эрт цагаас хїн шоргоолж хоёрын хийж ирсэн дайнлд сїїлийн саадыг босгож, тїїхий шохой тойруулан асгаж єєрсдийн ертєнцийг хамгаалж байлаа. Жирэмсэн болсноос булбарай биеийн галбир алдагдаж, їс нь урган сэгсийж, нїїрэнд нь хар хар толбо гарч хєл гар нь хавагнасан Амаранта Урсула нхєрєє хїзїїнээс нь оосорлон, найдсанаар нь бололгїй нисэд явчихсан шриг бялзуухайгаар дїїрэн гор барьсаар гэртээ эргэж ирсэн тэрєдийнх шигээ залуу харагдахаа больсон боловч санаа сэтгэл сэргэлэн хэвээрээ байла. ‚Золиг алгад гэж!‛ Їнэхээр махчин шиг ингэж амьдрах гэж хэн саналаа!‛ хэмээн тэр инээнэ. Ертєнцтэй тэднийг холбож байсан сїїлчийн шижим Амаранта Урсула гэдсэнд хїїхэд олоод зургаан сар болж байхад тасарлаа. Нэг захидал ирснийг їзвэл тэр нь каталон эрдэмтнийх биш байлаа. Тэр захидлыг Барселоноос явуулсан боловч дугтуй дээрх хаягийг албан ёсны мэдэгдэх хуудасных шиг хєх бэхээр хичээнгїйлэн бичсэн байлаа. Дайсны єгсєн бэлэг мэт гэмгїй, эзэнгїй байдалтай тэр захидлыг Амаранта Урсула задлах гэсэнд Аурелиано гараас нь булаан аваад, - Уншихыг болъё. Энд бичсэнийг мэдээд яах юм гэж хэлжээ. Тїїнийг совин татаад байснаар каталон эрдэмтэн захидал бичихийг болилоо. Хэний ч задалж уншаагїй хар элгийн хїний захидал Фернандагийн хуримын бєлзгєє мєртєж орхион нєгєє тавиур дээр хивэнгийн хоол болон хэвтэж, дотор нь байгаа муу мэдээнийхээ галд єрєє шатан идэгдэж байхад даяанч хоёр амраг, ахмьдралыг тєгсгєх цагийн усргал, тэднийг цєхрєх, умартахуйн хоосон цєлд аваачих гэж дэмий л оролдон єєрийгєє барах хєнєєлт, гарцаагїй цагийн усргалыг сєрєн хєвж байлаа. Аурелиано Амаранта Урсула энэ аюулыг ухаарч сїїлийн хэдэн сард гар гараасаа барин бие биеэ хайрлаж, ухаангїй дурлалд шатаж байхадаа ослон хїїгийнхээ арван сарыг нь гїйцээж байлаа. Шєнє нь хоёул тэврэлдэн хэвтэхэд сарын саруулд шоргоолжны торжигнуулахаас ч, хивлэн хорхойн шоржигнуулахаас ч, хажуугийн єрєєнд ургах шарилжийн тодхон бєгєєд тасралтгїй сэрчгэнэхээс айхаа больдог байлаа. Їхэгсэд яваад тэднийг ихэвчлэн сэрээчихнэ. Урсула гал голмотоо сахих гэж ертєнц бїтэх жамтай хэрэхэн їзэоцэж, Хосе Аркадио Буэндиа их нээлт хийх їргїй їнэнийг хэрхэн эрж, Фернанда уншлагаа хэрхэн уншиж, хурандаа Аурелиано Буэндиа цєхрєн гутарч, дайтан тулалдаж, алтан загас хийхээр хэрхэн мал шиг болж Бага аурелиано хєгжєєнт найрын ид дундуур хэрхэн ганцаардан їхэж байгааг тэр хоёр сонсохдоо нэг юмыг ягштал баримталбал їхлийг дийлдэг юм байна эгж ойлгож, єєрснєє хий сїг болсон хойноо ч, хїмїїсээс шавьжны удахгїй булаан авах гэж байгаа тэр єчїїхэн энхжинг ирээдїйн амьд амьтны бусад тєрєл эргїїлэн явсны дараа ч бие биеэ хайрласаар байх нь гэдэгт итгэн дахин баяр хєєр болдог байлаа. Нэгэн ням гаригийн їдэш зургаан цагт Амаранта Урсула нярайлах гэж євдєж эхэллээ. Єлсєєд биеэ худалдсан бїсгїйчїїдийг эмнэж байсан
инээмсэглэмтгий эх баригч Амаранта Урсулаг хоолны ширээн дээр хэвтїїлэн гэдсэн дээр нь мордон галзуу юм шиг цогьж, хашгируулан зовоож байтал сайхан гэгчийн эрэгтэй хїїхдийн дуу часхийгээд явчихлаа. Тэр бол Хосе Аркадио нэртэй, том, биерхїї, дураараа Буэндиагийн нэг, Аурелиано нэртэй хараастай тєрдєг, далдыг їздэг Буэндиагийн нэг бєгєєд гал голомтныхоо эхийг дахин тавьж, хєнєєлт согогоос нь ангижруулж, ганцаардах тавилангаас нь Урсула нїдэндээ нулимс гїйлгэнїїлэн харжээ. Учир нь юу гэвэл, зуун жилийн турш тєрсєн бїх Буэндиагийн дотроос цор ганцаараа энэ жаал жинхээн дурлалаас олдсон байлаа. - Ёстой махчин байна. Родриго гэж нэр єгье гэж Амаранта Урсулаг хэлбэл нєхєр нь эсэргїїцэж, - Їгїй ээ. Аурелиано гэж нэр єгнє. Энэ хїї гучин хоёр дайнд ялж гарна гэж хэлжээ. Авсан ээж нь хїїгийн хїйг огтолж, бїх биеийг нь бїрхсэн хєх єнгєрийг алчуураар арчиж, Аурелиано дэнлїїгээр гэрэлтїїлж єгч байлаа. Жаал хїїг доош эргїїлэхэд л хїн хїнд байдаггїй юм харагдсанд тонгойн їзвэл тэр нь гахайн сїїл байлаа. Аурелиано, Амаранта Урсула хоёр айж зовсонгїй. Тэд Буэндиагийн удам угсаанд ийм явдал гарч байсныг мэдэхгїй, Урсулагийн аймшигт гэрээсийг дуулаагїйн дээр, жаал хїїгийн нялхын шїдийг унах їед тайраад хаячихаж болох биз гэж авсан ээжийн нь хэлэхэд бїр ч тайвширжээ. Тэгээд Амаранта Урсула цус алдаж, цус нь сад тавин, яагаад ч тогтож єгєхгїй байсан тул тїїнийг бодохтой манатай болжээ. Нялх биетэй эхэд туслах гэж ородон, аалзны шїлс, їнс тавих боловч энэ нь усан оргилуурыг хуруугаар таглах гэж ородохтой л адил ажээ. Эхний їед Амаранта Урсула сэргэлэн цовоо байх гэж хїчилж байлаа. Аурелианогийн гарыг барьж, єєр шиг нь шєрмєстэй хїн їхнэ л гэж бодоогїй бол їхнэ гэж зангїй хэмээн аргадаж, эх баригчийн сандарч хєдєлж байгааг харахдаа тачигнатал инээж байлаа. Гэвч Аурелианогийн найдлага тасрахын хэрээр эхнэр нь чилхаа алдан харлаж, тэгсээр хїнд нойронд дарагдав. Даваа гаригийн їїрээр цус тогтоох тарни урьдаг авгайг авчран орны нь дэргэд шившлэг хийлгїїлэв. Тїїний шившихэд ямар ч хїн, амьтны цус гарцаагїй тогтдог боловч Амаранта Урсулагийн халуун цус хайр дуралалтай холбоогїй ямар ч арга чаргад дийлэдхгїй байлаа. Тийнхїї аргаа барсаар байтал хорин дєрвєн цаг єнгєрч, їдэш бодоход Амаранта Урсула нэгэнт їхэж, цусан горхи татар татарсаар алаг болж, нїїр шєвийж, царайны нь шанлагаа арилан гєлтгєнє аятай гэрэлтэн ирж, уруулд нь дахиад инээмсэглэл тодорлоо. Гагцхїї тэгэхэд л Аурелиано найз нартаа хэчнээн хайртай, тэд нь тїїнд хэчнээн їгїйлэгдэж байгааг хийгээд энэ агшинд тэдэнтйэгээ хамт байхын тулд юугаа ч хайрлахгїйгээ мэджээ. Тэрбээр хїїгэ ээхийнх нь бэлтгэсэн сагсанд хийгээд, талийгаачийнхаа нїїрийг хєнжлєєр бїтээж, єнгєрсєн їе рїї хїргэх жимийг хайн эзгїй хотоор тэнїїчлэв. Эртнээс нааш ороогїй эмийн сангийн хаалгыг тогшвол тэр нь мужааны газар болчихсон байлаа. Дэнлїї барин гарч ирж хаалга нээж єгсєн эмгэн Аурелианогийн эндїїрсэнд єрєвдєж, Энд хэзээ ч эмийн сан байгаагїй, Мерседес гэдэг нэртэй, сайхан хїзїїтэй талимаарсан нїдтэй эмэгтэйг хїн болсоор хараагїй гэж ам шїд алдан байлаа. Тэрбээр каталон эрдэмтний номын хуучин мухлагийн їїдэнд
духа анаан уйлахдаа хайртай хїнийхээ сэтгэлийг эвдэхгїй гэж биеэ барьж байснаа їхсэн эрдэмтний хойноо содоо л гашуудан уйлж байгаагаа ойлголоо. Тэрбээр ‚Алтан хї‛- гийн ханыг гараа няцартал нїдэн, бух шувуутай хашаанаас хїїхэд шиг шохоорхон ажигладаг байсан ягаан зээрэнцэг тэнгэрээр нисэхий_г ч анзаарах сєгєєгїй Пилар Тернераг дуудаж їзлээ. Янхны газрын хаягдсан хорооллын бїтэн їлдсэн ганц танхимд найраг буян хуурчдын чуулга хамбын зээ, Хїмїїн Францискогийн нууцыг залгамжилсан Рафаэль Эскалоны дууг хєгжимдєж байлаа. Эхдээ гар хїрснээс єрєєсєн гар нь хатаж ханчир болсон танхимын эзэн Аурелианог єєртэйгєє лонх архни хувааж уугаач гэж гуйжээ. Танхимын эзэн гараа ийм болсон зовлонг ярьж, Аурелиано эгчдээ бїдїїн зориг гарган дурласнаас хатаж хоцорсон зїрхнийхээ зовлонг ярьжээ. Тэгж хоёулаа мэлмэртэл уйлж, Аурелианогийн зїрхний шимшрэл тїр намдах шиг болжээ. Гэвч Макондогийн тїїхэнд хамгийн сїїлчийн удаа цайж байгаа їїрийн туяаны гэрэлд гарч дахин ганцаардахдаа талбайн голд зогсоод гараа сарвайн даян хорвоог сэрээхээс буцалгїй, - Найз нар гэж хуншгїй амьтад! Хэмээн сэтгэлийнхээ угаас хашгирчээ. Айшхи тїїнийг нус нулимс, бєєлжис хаалжсан дотросо нь чирэн гаргаж, гэртээ аваачин, юм хумыг нь цэвэрлэж, аяга усан шєл уулгажээ. Айшхи сэтгэлийг нь тайвшруулах гэхдэ эєнєє болтол тєлєєгїй байсан энгэр тєрїїслнийх нь тоо томшгїй єрийг авахаа болин дансыг нь нїїрсээр дарж, Аурелианог ганцааранг уйлуулахгїйн тулд єєрєє уйлах гэж хамгийн гунигтай, хамгийн уй гашуутай юмыг зоииуд дотроо бодож гарчээ. Їїрээр Аурелиано зовуурьтай гэгч нь дугхийгээд сэрэв. Толгой нь хагачих шахан євдєж байгааг хамгийн тїрїїнд мэдэж, нїдээ нээгээд хїїхдээ санажээ. Сагсанд хїїхэд нь байсангїй. Аурелиано, Амаранта Урсулаг амь ороод хїїгээ авч гэж бодон агшин зуур сэтгэлд нь баярын оч гялсхийв. Гэвч тэр нь хєнжлєєр хучаастай, чулуу шиг хатуу хэвээрээ хавтэж байлаа. Гэртэ эирэхд нь унтлагын єрєєний хаалга онгорхой байсныг санахдаа хахуун цэцгийн єглєє гаргадаг їнэр ханхлах гонхыг єнгєрч, том тогоо, цус бослон цагаан даавуу, їнстэй шавар сав, ширээн дээр дэлгэсэн єлгийн голд хэвтэх хайч, шидмэсний дэргэд байга хїїхдийн мушгиран хатсан хїй гээд тєрсний ул мєр хэвээрээ байгаа зочдын єрєєнд орлоо. Аурелиано эх баригч эхнэрийг шєнє буцаж ирээд хїїхдийг авч гэж санаад, тэгж тааварлахдаа тїр амсхийн, бодлоо цэглэх гэж оролдов. Тэгээд Ребекагийн юм хатгамаллаж байхдаа суудагб айсан, Амарантагийн Геринельдо Маркестэй даам тоглодог байсан, Амаранта Урсулагийн хїїхдэдээ дотуур хувцас оёж байсан тэр ганхуур сандал дээр лагхийтэл унаад, єнгєрсний ийм их хїнд дарамтыг сэтгэл нь дааж гарахгїйг энэхэн агшинд тїр ухаанорохдоо ойлгожээ. Єєрийн хийгээд єрєєлийн уй гашууны жаданд їхтэл шархалсан тэрбээр хатсан сарнайн бутыг даанч дээ гэмээр хэрсэн аалзын шїлс, хаанаас л бол мєлхєн гар чхєсрийн євс, хоёрдугаар сарын тунгалаг єглєєний тайван агаарыг гайхан ширтэж байтлаа гэнэт хїїхдээ олж харлаа. Ертєнцийн дєрвєн зїг найман зовхисоос цугласан шоргоолж хїїхдийн нь хатан їрчийсэн алгын чиээ арьсыг цэцэрлэгийн чулуу дэвссэн замаар нїх рїїгээ хичээнгїйлэн чирч байлаа. Гайхаж, айсандаа ч бус, энэ ер бусын хоромд Мельзкиадесийн нууц бичээсийн сїїлчийн тїлхїїрийг олж їзсэндээ мэлмэрэн хєшжээ. Тэрбээр уг бичээсийн ємнєх їгийг хїний ертєнцийн цаг
хугаца, орон зай лугаа ягштал тохируулан ‚Энэ удмынхны эхнийх нь модонд хїлїїлж, эцсийнх нь шоргоолжинд бариулна‛ гэж бичсэн байсныг саналаа. Аурелиано насандаа хэзээ ч энэ єглєєнийх шиг ухаалаг байсангїй. Тэрбээр їхэгсдээ мартаж, тэдний хойноос гашуудахыг ч умартаж, орчлонгийн явдалд сэтгэл хоргодохгїйн тул Фернандагийн модон загалмайгаар хаалга, цонхоо дахин дарж хадав. Тэрбээр Мелькиадесийн бичээст єєрийнх нь хувь заяаг єгїїлсэн гэдгийг нэгэнт мэдлээ. Уг бичээсийг тэрбээр галбын їеийн ургамлын дундаас, шалбаагны баагих ууран дундаас, газар дээр хїн байсны ул мєрийг энэ тасалгаанд бїрэн арилгасан гэрэлт шавьжны дундаас бїв бїтэн байж байхад нь олж авлаа. Тэрбээр бичээсийг гэрэлд авч гарах тэвчээр хїрсэнгїй, тэндээ зогсоод тїїнийг испаниар бичсэн мэт, їд дундын нїд гялбам хурц гэрэлд уншиж байгаа мэт тїгдрэлгїй чангаар тайлан дуудаж гарав. Энэ Буэндиангийнхны угийн бичиг байлаа. Тэгэхдээ Мелькиадес тэднийхний явдлыг єдєр єдрєєр нь тоочин, тэгэхдээ зуун жилийн явдлыг урьдаас харж бичсэн ажээ. Цыган тєрєлх самгарди хэлээрээ бичиж, тэгш шадтай шїлгийг Август хааны1 хувийн бичгийн тїлхїїрээр, сондогйг нь лакедемоны2 цэргийн бичгийн тїлхїїрээр бичсэн байлаа .Амаранта Урсуладр сэтгэлтэй болон амар тайвнаа алдсан їедээ Аурелианогийн тайлж эхлээд байсан Мелькиадесийн сїїлийн заль юу байв гэвэл євгєн їйл явдлыг хїмїїсийн дассан ердийн цагийн дарааллаар єгїїлсэнгїй, бїтэн зуунд болсон єдєр тутмын явдлыг цємийг нь базаад ганцхан агшинд болсноор харуулжээ. Їїнийг олж мэдсэндээ бїр улайрсан Аурелиано, Мелькиадесийн урьд Аркадиод уншиж єгєх гэж оролдсон ‚ая оруулсан лїндэнг‛ чангаар уншвал энэ нь їнэдээ Аркадиогийн буудуулахыг урьдчилан єгїїлсэн хэсэг байжээ. Дараа нь Аурелиано бие сэтгэлээрээ тэнгэрт гарах дэлхийн хамгийн хєєрхєн 1 Манай эриний ємнєх 63 оноос 14 он хїртэл амьдарч байсан Ромын эзэн хаан. – Орч. 2. Лакедемон буюу Спарта –эртний грекийн бие даасан улсын байдалтай хот. – Орч хїїхний тєрєх тухай бэлгэдлийг олж, чадваргїй, тогтворгїйдээ тєдийгїй цаг нь болоогїй учир бичээсийг тайлбарлаж чадахгїй хоёр ихэр цэгийнхээ їхсэний дараа тєрєх тухай хэсгийг уншив. Аурелиано єаєрийнхєє гарлыг мэдэх гэж яарахдаа хэд хэдэн хуудас алгасав. Яг энэ агшинд сэвэлзсэн салхи гарчээ. Євгєн мягмансанжийн шивнгээ, їл салах гунигийн ємнє урам хугаран шїїрс алдах чимээ зэрэг єнгєрсєн їеийн дуу хоолой шингэсэн энэ салхи одоохондоо намуухан, дєнгєж л хєдєлж эхлээд байлаа. Сайхан хїїхнийг жаргаахгїй мєртлєє олж авах гэж эрэлд гаран зэрэглээн ертєнцийг хєнгємсгєєсєє болж туулсан хуялч євгєєсєє єєрийнхєє анхны шинж тэмдгийг яг энэ їед олж байсан учир Аурелиано тэр салхийг анзаарсангїй. Аурелиано євгєє таниад , гарлиынхаа нууц жимээр цааш мєшгєн хєєсєєр угаалгын бїїдгэр єрєєнєє хилэнцэт хорхой, эрвээхийн дунд нэгэн ажилчин эсэргїїцлэх сэтгэлээр биеэ єгсєн эмэгтэй тачаалаа хангах їед єєрийнхєє гэдсэнд олдсон яг тэр агшинд хїрлээ. Аурелиано тэр бїхнийг уншаад ухаангїй байсан учир дахин хуй хєдєлж, хаалга цонхыг нугаснаас нь тас савж, гонхны дорнод хэсгийн дээврийг хуу татаж, байшингийн суурийг
урвуулан хаясныг мэдсэнгїй. Энэ їед Аурелиано Амранта Урсула тїїний тєрсєн эгч нь бус, нагац эгч нь байсныг, яс махны ээдрээн дунд тэднийг бие биеэ олж, їр удмыг нь таслах їлгэрийн амьтныг гаргах хїртэл тєєрєг гэж Риочаг Фрэнсис Дрейк байлдсаныг мэдэв. Макондод галав їлэх шуурганы дайтай хїчит хуй хуйлран дэгдэж байхад Аурелиано сайн мэдэх юмыг уншиж цаг алдахгїйн їїднээс арван нэгэн хуудас алгасаж, шдэт толинд харах мэт хувь заяагаа єєрєє урьдчилан їзэх эгж єнєєгийн їеийн тухай єгїїлсэн шїлгийг тайлж гарлаа. Тэр єєрийнхєє хэдийд яаж їхэхийг мэдэх гэж хэдэн хуудас орхив. Гэвч сїїлийн шїлэгт хїрээгїй байхада энэ тасалгаанаас гарах хувьгїй болсноо ойлгожээ. Бичээсэд бэлгэдэн биссэнээр Аурелиано Бабилоньяг бичээсийг тайлан уншиж дуусах яг тэр агшинд тунгалаг (буюу гандирсын) хот шуурганд газрын хєрснєєс арчигдаж, хїний ой тойноос арилан алга болно, тїїнд бичигдсэн зїйл хэзээ ч дахиад давтагдахгїй, учир юун хэмээвээс, зуун жил ганцаардах гэсгээл хїртсэн хїний удам газар дэлхийд эргэж тєрдєггїй авай хамээсэн їїнийг молхи орчуулагч миний бие XVI жарны улаан барс жилийн євлийн тэргїїн сарын гуравны хар морь єдєр орчуулан бараад дахиж эхтэ нь тулгасаар XVII жарны улаагчин туулай жилийн хаврын дунд сарын улаагчин їхэр єдєр нягтлан засаж дуусгавай. ***
***
***
Колумбийн их бичгийн хїн Габриэль Гарсиа Маркесийн арван долоон настайдаа эхний нь єгїїлбэрийг тавиад, санааг нь хориод жил сэтгэлдээ боловсруулж, гучин наймтайдаа сая бичиж дуусгасан Зуун жилийн ганцаардал‛ романыг сайхан номоор цаг ямагт ундаасаж байдаг эрхэм уншигч та сая уншин соёрхоод тєдийлєн чилээгїй болов уу. Хэрэв чилсэн аваас орчуулагч миний муугаас болсон гэдгийг хїлээгээд хїлцэл єчье. Энэ зууны хоёрдугаар хагаст дэлхийн утга зохиолын тїїхнээ юунд ч торолгїйгээр тїрэн орж ирээд, хїн тєрєлхтєний хїртэл болж байгаа латин америкийн шинэ романы оргил гэгдсэн энэ бїтээлийг анх уншаад аялгуу сайхан монгол хэлээрээ орчуулан, єнє эртнээс номын далайд аялж ирсэн монгол уншигчиддаа танилцуулах гэсэн єєрєєс ахадсан том санаа санасан минь энэ билээ. Испани хэлтэй мэргэд энэ сайхан зохиолыг эх хэлнээс нь ойд бууж, нїдэнд їзэгдэж, сэтгэлд уянгалтал орчуулан гаргана гэдэгт єчїїхэн би эргэлзэхгїй байсан боловч ‚маргаашийн єєхнєєс єнєєдрийн уушги‛ гэгчээр уншичдадаа толилуулах гэж сэтгэл яарахдаа тэр сипани хэлтний орчуулахыг хїлээлгїй, орос хэлнээс бєх зїрх гарган дам орчууллаа. Тэгэхдээ зарим эргэлзсэн гайхсан зїйлийг испани эхээс нь тольдон їзэх ипанич нєхдєєс уйгагїй лавлан хоргоох зэргээр утгыг дїйлгэн, уран санааг нь буулгах гэж чадах ядахын хэрээр оролдлоо. Колумбийн утга зохиолын шїїмжлэгч Альваро Дельгадо Колумбийн Коммунист хэвлэл ‚Документос Политикос‛ сэтгїїлд ‚Жинхэнэ їндэсний ардын зохиолын хувьд энэ роман манай утга зохилын тїїхэнд анх удаагаа нийт хїн ь тєлєхтний соёлын їнэт зїйлсийн энд хїрлээ‛ гэж бахархан бичсэн нь бий. Иймээс энэ гаймшигт зохиол манай утга зохиод ч ‚нийт хїн тєрєлхтний соёлын їнэт зїйлсийн энд хїрэх‛ тийм зохиол гарахад тїлхэц єгєєсэй гэсэн сэтгэл давхар євєрлєснєє ялдамд хэлье.
Маркесийн єгїїлсэн нь: ‚Тэр нэгэн орой романаа дуусгаад сандаласаа босон хаалгаа нээтэл єрєєнд цэнхэр муур орж ирлээ. Энэ ном маань нэлээд хэдэн удаа хэвлэгдэх нь дээ гэж тэгэхэд бодогсдон юм‛ гэжээ. Хэдийгээр тэр їлгэрийн муурын араас гараа нэл цэнхэр будаг болгочихсон хїїхдїїд нь орж ирсэн боловч зохиогчийн бэлгэшээн бодсон нь талаар бодсонгїй, ‚Зун жилийн ганцаардал‛ роман дорхноо даян дэлхийд алдаршиж, латин америкийн испани хэлт бїх оронд хэвлэгдээд зогссонгїй итали, франц, орос, герман, англи ,болгар, румын, фин, голланд болон бусад олон хэлээр орчуулагдан гарчээ. 1982 онд Г.Маркес энэ номоороо дэлхийн утга зохиолд гарсан хамгийн шилдэг бїтээлд олгодог Нобелийн шагналыг хїртжээ. Энэ романы ємнєх тїїхийг сєхєхєд сонин. Энэ нь зохиолчийн бага нас, бїр урагшлуулан хєєвєл либерал, консервативчуудын дєрвєн жилийн (1899-1903) дайны тєгсєлттэй холбогдоно, Тэр їед Атлантын далайн эргээс холгїй орших хєдєєгийн жижигхэн Аракатак хотод хурандаа Николас Маркес гэгчийн гэр бїл суурьшжээ. Либералуудын талд байлдаж байсан тэр хурандаа хотын нэн нєлєєтэй хїн болж, єнєр єтгєн тэднийх хєдєєгийн хэвшин тогтсон амьдралын уламжлалыг хадгалан сахигч болжээ. Хэдэн жилийн дараа америкийн ‚Юнайтед фрут компани‛-ий салбар намуухан Аракатакт цємрєн орж, эргэн тойрны нь газарт гадилын тариалан байгуулжээ. Тус орны єнцєг булан бїрээс, тэр ч байтугай хилийн чанадаас ирсэн аз жаргалын эрэлчингїїд хотоор дїїрч, модон саравчнаас бїтсэн бїхэл бїтэн хороолол, янхны газар, мєрийтэй тоглоомын газар байгуулжээ. Хотын уугуул иргэд хар элэгтэй харийнхнаас дєлж, тэднийг ‚хєрмєг‛ хэмээн шоглон нэрлэдэг байлаа. Иймээс цагаачдын нэг, цахилгаан мэдээний ажилчин Габриэль Гарсиа хурандаа Маркесийн охинтой хайр сэтгэлтэй бололцоход хурандаагийнхан тэр хоёрыг гэрлїїлэхгїй гэж байдгаараа зїтгэжээ. Дурлалт хос аз жаргалынхаа тєлєє тэмцэж, баясгалантай ч, гунигтай ч олон юм їзсэнийг ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ романд Меме Буэндиа, ажилчин Маурисио Бабилонья хоёрын дурлалаар гаргажээ. Гэвч тэр хоёрын явдал роман дахь шиг эмгэнэлтэй дууссангїй, харин аятай сайхнаар тєгссєн байна. Хурандаа арга буюу бууж єгсєн боловч хоёрзалууг Аракатакт байлгхгїй гэсэн учир тэр хоёр Риоачад очиж суужээ. Охиныхоо хєл хїнд болсныг Никалас Маркес мэдэхдээ гэртээ авчирч, 1928 оны гуравдугаар сарын 6-нд охин нь хїї тєрїїлсэн нь Габриеэль Гарсиа Маркес билээ. хєнгєрснийхєє дараа эх нь Риоачад буцаж, жаал хїї євгє, эмгэ хоёрынхоо гар дээр їлдсэн байна. Маркесийг тєрсєн жил эрх баригчдын тушаалаар Аракатакт хїмїїсийг бєєнєєр нь хядсан аймшигт явдал болжээ. ‚Юнайтед фрит компани‛-ий шаардлагаар цэргїїд тємєр замын єртєєн дээр цугласан ажил хаягчдыг бїсэлж байгаад пулемётоор шїршжээ. Энэ талаар хотынхны дунд элдэв яриа байдгийг Маркес романдаа оруулсан байна. Жаал хїїг ухаан сууж байх їед ‚гадилын євчин‛ намдаж, тариалан орхигдож, хот хєл татраад, сєнєсєн мэт болжээ. Тїїний цєєхєн суугчид єнгєрснийг дурсаж, иргэний дайны явдлыг Аракатакийн цэцэглэж байсантай, їнэн явдлыг зохиомол зїйлтэй хольж хутган хуучилж суудаг байжээ. Хожим нь Маркес ярихдаа ‚Манайд Петра эгчийн нас бас нэг хоосон єрєє байлаа… Оройн зургаан цагт нас барсан бас нэг хоосон єрєє байлаа… Оройн зургаан цагт эмээ маань намайг буланд аваачиж суулгаад, ‚Эндээс
хєдєлж болохгїй, хєдлєх л юм бол Петра эгч чинь єрєєнєєсєє, Ласаро ах чинь єрєєнєєсєє гарч ирнэ шїї‛ гэдэг басан. Би айгаад хєдєлж ч чаадхгїй суудаг сан‛ гэжээ. Багадаа тийнхїї айж сууж байснаа романдаа Урсула Буэндиагийн ач Хосе Аркадиогийн дїрээр гаргажээ. Нэг удаа Габриэлийн нэг авга эгч оршуулгын хулдас нэхэж эхэлжээ. Зээгийнхээ яаж гэж їїнийг хийж байгааг асуухад тэр эгч нь ‚Хїї минь, би їхэх гэж бйгаа юм аа‛ гэж тайван хариулжээ. Їнэхээр ч тэр эгч нь хулдсаа нэхэж дуусаад бие барсан байна. Романд Амаранта бас тэгдэг билээ. Гэрийн хамаг хїндийг їїрч байсан эмгэ эх Транкилина нь жаал хїїг хїмїїжїїїлжээ. Эцэж ядрахыг мэддэггїй, маш олон їлгэр, аракатакийн домог мэддэг тэрбээр Урсула Буэндиагийн эх дїр болсон байна. Гэвч жаалхан Габриэлийн хувьд хамгийн дотно хїн нь євгє эцэг Николас нь байлаа. Иргэний дайнд оролцогчдод олгоно гэж засгийн газрын амласан тэтгэвэрийг хїлээж насныхаа сїїлийн жилїїдийг барсан хурандаа алдарт генерал Рафаэль Уриб Урибын удирдлагад тулалдаж явснаа, иргэний дайны аян замд учирч байсан адал явдлаа ачда уйгагїй ярьж єгдєг байжээ. Євгє нь ганц бєхт тэмээ їзїїлэх гэж єєрийг нь нїїдлийн цирк аваачсан нэг явдал жаал хїїгийн сэтгэлд їїрд хадагджээ. ‚зуун жилийн ганцаарал‛ романы эхний єгїїлбэрт гардаг жаал хїїгийн дїрээс ургаж уг роман бїтсэн гэж зохиогч єєрєє нэг удаа хэлсэн билээ. Маркесийг найман настай байхад нь євгє аав нь нас баржээ. Эцэг эх нь тїїнийг Аркатакаас авч явсан байна. ‚Тїїнээс хойш миний амьдралд ямар ч сонин юм болоогїй‛ гэж хожим нь Маркес бичсэн билээ. Хїїхэд насны нь сэтгэгдэл зохиолчийн уран бїтээлд яаж тусгасныг їзэхэд тэгж хэлсэн нь тийм ч их хэтрїїлэг биш шиг санагдана. 1946 онд Гарсиа Маркес Боготын их сургуулийн хуулийн ангид оржээ. 1948 онд либерал, консервативчуудын тэмцэл єрнєж, гудамжны тулалдаан болж, энэ нь олон жилийн зэвсэгт тэмцэл болж даамжирлаа. Их сургууль хаагдлаа. Маркес Картахенд очиж, тэндхийн их сургуульд їргэлжлїїлэн суралцах гэсэн боовч ирээдїйн мэргэжилдээ сонь буурсан тул сургуулиа бїрмєсєн орхижээ. Картахенд єнгєрїїлсэн дєрвєн жил Маркесийн уран бїтээлчийн хувьд тєлєвшихєд їлэмж їїрэг гїйцэтгэжээ. Энд сонины сурвалжлагчаар ажиллаж, дєрвєн найзтай болсон нь Альваро Сепеда, Герман Варгас, Альфонсо Фуэмайор гэсэн гурван залуу сэтгїїлж, тэдний хїмїїжїїлэгч багш, номын мухлагийн эзэн, каталон євгєн Раомон Виньес нар байлаа. Тэр хэд їдэшдээ кафед уулзаж, эцэс тєгсгєлгїй маргаж, нэртэй нэртэй хїмїїсийг шоглон шоолж, ертєнцийн бїх юмыг шїїмжлэн хэлэлцдэг байжээ. Тэр їеийн амьдралаа романыхаа сїїлийн бїлэгт оруулсан байна.. Тэр дєрєв дээр єєр нэг залууг нэмсэн нь Габриэль Гарсиа Маркес єєрєє билээ. Дашрамд хэлэхэд, энэ баатрын нууц амраг їзэсгэлэнт Мерседес мєн бодит хїн, номд гардгаар эмийн санчийн охин байсан бєгєєд тэрбээр зохиолч Габриэль Гарсиа Маркесийн гэргий болжээ. Картахенд байхдаа ‚Хєрмєг‛ туужаа дуусгажээ. Энэ тууж залуу орчуулагч Нарантуяагийн орчуулгаар ‚Цог‛ сэтгїїлд хэвлэгдсэнийг уншиг чта сонирхон уншсан нь мэдээж. ‚хємрєг‛ туужаа бичиж байхдаа бодит байдлыг яруу сайхнаар буулгасан л бол сайн рмоан болно гэж бодож байлаа. Гэтэл нєхєд маань уул туужийг уншаад, нийгмийн гэм согогийг
илчилсэн юм даан ч байхгїй байна гэж намайг ёстой бут авсан‛ гэж зохиолч сїїлд нь бичсэн билээ. 1954 онд Боготод очиж, ‚Эль Эспректадор‛ сонин сурвалжлагчаар ажиллаж, Колумбийн улс тєрийн амьдралд умбан оров. Эрх баригч бїлгийнхэн єєрсдийн дарангуйлал тогтоохын тулд хайр найргїй аллага хядлага їйлдэх болов. Тэсвэрлэхийн аргагїй болсон ард тїмэн зэвсэг барин бослоо. Залуу сэтгїїлч эх орон нэгтнийхээ зовлон зїдгїїрийг зїгээр харж суусангйї .Тэр бээр нууц байдалд ажиллаж байсан коммунист намтай ойртож, їйл ажиллагаанд нь оролцох болов. 1955 оны зургадугаар сард ‚Эль Эспектадор‛ тїїнийг Европ дахь сурвалжлагчаараа томилсон байна. Ромд хэдэн сар байхдаа сурвалжлагчийн їїргээ гїйцэтгэхийн зэрэгцээгээр ‚Кино урлагийн туршилтын тєвд‛ найруулагчийн курст суралцжээ. Дараа нь Парист очоод байхад нь колумбийн дарангуйлагч Рохас Панилья ‚Эль Эспектадор‛ сонинг либерал чиглэлтэй гэж хаасан тухай гунигт мэдээ иржээ. Тийнхїї Маркес ажилгїй болсон байна. Сонины нь газар буцахын зардлыг тїїнд єгч явуулсан боловч тэрбээр буцсангїй, Латины хороололд хямдхан тасалгаа хєлслєєд, хожим нь ‚Цэвїїн цаг‛ нэртэй болсон романаа бичиж эхэллээ. Бичиж байтал нь уг романы хоёрдугаар зэргийн баатар буюу засгийн газрыг тэтгэвэр єгєх байх гэж хїлээн суугаа євгєн хурандаагийн дїр товойн гарч ирсэнд романаа дутуу орхиод, ‚Мартагдсан хурандаа‛ туужаа бичиж эхэлжээ. Энэ туужийн эхний нооргийг 1956 онд дуусгасан боловч хэвлїїлэхийнхээ ємнє есєн удаа хуулан засжээ. Зохиол чэнэ номоо хамгийн сайн болсон номынхоо нэг гэж їздэг байна. Энэ тууждаа зохиолч ганцаардлыг нийгмийн эмгэнэлт явдал гэж харуулсан байна. 1961 онд Кубад хувьсгал мандахад баяр хїргэж, Кубад ирэн, ‚Пренс Латина‛ агентлагийн сурвалжлагчаар Каракас, Богота, Нью-Йоркод ажиллаж байлаа. 1966 онд ‚Цэвїїн цаг‛ романаа дїїргэн хэвлїїлжээ. ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ романы дараа бичсэн ‚Дарангуйлагчийн намар‛ романаа зохиолч ‚нэрийг минь мартагдахаас аврах ном‛ гэж їнэлсэн билээ. Зохиогч ‚Хєрмєг‛-єєс эхлээд ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ –аар дараалуулаад бїхий л уран бїтээлдээ дарангуйланчийн аймшигт дїрийг гаргажээ. Тэгэхдээ тэднийг гагцхїї гаднаас нь зурж байсан байна. Чухамхїї ‚Дарангуйалгчийн намар‛-т тїїнийг жинхэнэ дотоод талаас нь гаргаж чаджээ. Маркес 1986 онд ‚Тахлын їеийн дурлал‛ романаа хэвлїїлэв. Залуудаа хайртай байгаад, ханилан сууж чадаагїй хоёр хїн ная орчим насандаа уулзахдаа эргэн дурлалцаж байгаа тухай ээн романдаа єгїїлжээ. Тэгээд энэ талаар єєрєє тайлбарлахдаа ‚Би баатрууддаа насны нь їїднээс бус, зєрчил, асуудлын їїднээс ханддаг юм. Хїний хувьд дотоод сэтгэл гол болохоос нас гол бус билээ‛ гэжээ. Латин Америкийн шинэ роман эн зууны хорёдугаар хагаст товойн гарч, сая сая хїн ардын оюун санааг эзэмдэх боллоо. Куба Алехо Карпентьер, гватемал Мигель Анхел Астуриас, мексик Хуан Рульфо, Карлос Фуэнтес, бразиль Жоан Гимараэнс Роза, парагвай Аугустой Роа Бастос аргентин Хулиа Кортассер, перу Марио Варгас Льосын туурвисан бїтээлїїїд даян дэлхийд алдаршив. Латин Америкийн орчин їеийн романы гоо сайхны шинэчлэл нь тїїнийг зохиогчид эртний домгийн сэтгэлгээнд хандаж байгад оршино гэж оон судлаачид їзэж байна. Тэгээд энэ шинэ романыг ‚шидэт реализм‛ гэсэн нэр томкёогоор тодорхойлж байна. ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ романыг чухамхїї шидэт реализмын бїтээлийн оргил
гэж їздэг. Гэтэл Маркес єєрийгєє ‚цэвэр реалист‛ тэр ч байтугай ‚гашуун реалист‛ гэж хэлэдг билээ. ‚гэхдээ хамгийн итгэмгїй їлгэрийг, хамгийн санаанд оромгїй явдлыг їнэн гэ жїнэмшихээр єгїїлэхэд учир нь байгаа мю‛ эгж зохилч хэлсэн юм. Тийнїї Маркесийн ‚Зуун жилийн ганцардал‛ романд домог, бодит байдал хоёр салшгїй сїлжилджээ. Энэ библийн домгоос авсан зїйл бий. Жишээлэхэд, романы эх ертєнц анх бїтсэн тухай, тєгсгєл нь галав юїлэх тухай домгийг санагдуулж байна. Тєрєл садантайгаа гэрлэснээс айхавтар цээрлэлд унаж, гахай сїїлтэй хїїхэд тєрїїлж байгаа сэдвийг єнє эртний домгоос авчээ. Сайхан Ремедиос цагаан даавуу хєлєглєн тэнгэрт гарч, цыган Мелькиадес їхээд босож ирнэ .Дуучин, чєтгєртэй уралдаж, Амаранта эрлэгийн элчийн зарлигаар хулдсаа нэхнэ. Энэ бїхэн нь ардын їлгэрийн сэдэвтэй. Зохиолч баатруудынха адїрийг туульсын шинжтэй болгох далд санаагаар ийнхїї їлгэр домгийн сэдвийг єргєн ашиглажээ. Маркесийн энэ романы зохиомжийн ноён нуруу нь Буэндиангийн зургаан їеийнхэн, анхны Буэндиагийн їндэслээд, сїїлчийн Буэндиатай хамт мєхєж байгаа Макондо хотын тїїх юм. Нэгд їїнийг Буэндиагийнхны угийн бичиг гэж хэлж болно. Цаашилбал энэ нь Колумбийн хєдєє нутаг, эхлээд онгон зэлїїд байснаа євєр хоорондын цуст тулалдаанд нэрвэгдэж, хэсэгхэн зуур гадилын компаний хїчинд цэцэглээд, хэсэгхэн зуур гадилын компаний хїчинд цэцэглээд, дахин орхигдон мартагдсан Колумбийн тэр нутгийн тїїхюм. Эцэст нь энэ нь хїн тєрєлхтєний їїсэж хєгжиж ирсэн тїїх юм. Энэ л їїднээс уг романыг ойлгох нь зїйтэй бололтой. Ганцаардал нь уг романы їндсэн санаа юм. Энэ сэдэв ‚Хєрмєг‛ ‚Мартагдсан хурандаа‛ гээд олонхи зохиолд нь нэвт явж ирсэн билээ. Маркес ганцаардахыг Буэндиагийнхны тєрєлх шинж болгон харуулжээ. Гэхдээ энэ нь амьдралын янз бїрийн нєхцєл байдлаас болж байна. Хурандаа Аурелиано Буэндиа нийгмийн гэж болох шалтгаанаар ганцаардаж байхад Урсула сохорч єтєлсний улмаас Меме, Реебека нар дурлалаа бїтэлгїй болоход, Аркадио, сїїлчийн Хосе Аркадио нар хїїхэд байхаасаа эвдэрснээс болж ганцаардаж байна. Пилар Тернера, Пьетро Креспи, Санта Софи де ла Пьедад, Геринельдо Маркес зэрэг романы бусад баатар ч адилхан юм. Гэсэн ч идэвхтэй тэмцэлд дуудсан яриа Маркесийн энэрэнгїй їзэлд нэвт шингэжээ. Хїнд буюу нийгэмд учирч болох хамгийн муу юм гэвэл ганцаардан зориг мохож, єнгєрснийг мартаж, муу муухайд бууж єгєх явдал мєн. Тэгвэл хїнийг юу ч аварч чадахгїй, тїїнийг улаан шоргоолж идчих буюу энэ ертєнцєд дїїрэн байгаа бузар булай бїхэн дорхон нь залгих болно гэдгийг Маркес харуулсан бйна. чухамхїї їїнд ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ романы жинхэнэ ардач чанар оршино. Ийнхїї уг романы талаар олон зїлйиг хэлж болно. Гэвч Габриэль Гарсиа Маркес ‚Зуун жилийн ганцаардал‛ романыхаа далд санааг тайлж хэлээч гэж сурвалжлагч нарын хїсэхэд ‚би їїнд хариулж чадахгїй‛гээд ‚Миний романыг хїн уншаад єєрийнхєєрєє ойлгож, баатруудыг нь єєрийнхєєрєє тєсєєлж байгаасай, энэ бол зохиогч уншигчтай дотоод сэтгэлээрээ харилцаж байгаа хэрэг гэж би боддог‛ гэж хариулсан байдаг. Уран сэтгэмж сайтай, ухаан тгєс манай уншигч энэхїї романыг уншаад, мєн л єєрийнхєєрєє ургуулан бодсон миний бие итгэж байна гэснээр нуршуудуухан тєгсгєийн їгээ дуусгая. !!