Data Loading...
โครงสร้างผล Flipbook PDF
โครงสร้างผล
306 Views
325 Downloads
FLIP PDF 926.11KB
ใบความรู้ที่ 1
วิชา ชีววิทยา ( ว30242) ใบความรู้ เรือ่ ง โครงสร้างผล เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่
๕
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
2. การเกิดผล (Fruits) หลังจากเกิดการปฏิสนธิแล้ว (fertilization) รังไข่ Ovule จะเจริญเปลี่ยนแปลงเป็นเมล็ด (Seed) ส่วนรัง ไข่ (Ovary) จะขยายขนาดเจริญเป็นผล (Fruit) และอาจมีส่วนอื่น ๆ ของดอกเจริญติดมากับผลด้วย เช่น กลีบ เลี้ยง คือเกสรเพศเมีย ฯลฯ แต่มีผลบางชนิดเจริญมาจากฐานรองดอก เรียกว่า ผลเทียม หรือผลลม (Parthenocarpic fruit หรือ Pseudocarp) เช่น ฝรั่ง ชมพู่ แอปเปิล ฯลฯ
ผล คือ ส่วนที่เดิมเคยเป็นรังไข่ เมื่อดอกนั้นได้รับการผสมพันธุ์ ส่วนของผนังรังไข่ก็จะเจริญขึ้นเป็นส่วนของ ผล โดยอาจมีส่วนอื่นของดอกเจริญติดมาด้วยก็ได้ เช่น กลีบเลี้ยง เช่นกระเจี๊ยบแดง ผลประกอบด้วยเนื้อเยื่อหนา หลายชั้น เรียกว่า Pericarp ซึ่งส่วนนี้เดิมก็คือ ผนังรังไข่นั่นเอง เมล็ด (Seed) คือออวุลที่ได้รับการปฏิสนธิและเจริญเติบโตเต็มที่ ประกอบด้วย เปลือกเมล็ด มี 2 ชั้น คือ ชั้นนอก และชั้นใน เอนโดสเปิร์ม และเอ็มบริโอ
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
Pericarp นี้แบ่งย่อยออกเป็นเนื้อเยื่อ 3 ชั้นคือ 1. เนื้อเยื่อชั้นนอกสุดของผล เรียกว่า Exocarp มักเป็นส่วนเปลือกของผล อาจมีลักษณะเหนียวหนา บาง ทีมีขนหรือหนามด้วย เป็นชั้นที่ประกอบด้วยเซลล์พวก Epidermis 2. เนื้อเยื่อชั้นกลางของผล เรียกว่า Mesocarp มักเป็นส่วนเนื้อที่รับประทานได้จะมีลักษณะหนานุ่ม ประกอบด้วยเซลล์พวก Parenchymaแต่ผลไม้บางชนิดอาจมี Mesocarp ที่แข็ง 3. เนื้อเยื่อชั้นในสุดของผล เรียกว่า Endocarp อาจหนานุ่มเป็นเนื้อเดียวกับ Mesocarp หรือแข็งเหนียว รับประทานไม่ได้ขึ้นอยู่กับชนิดของผล * ผลไม้ที่มีชั้น Pericarp แบ่งได้ชัดเจน เช่น มะม่วง กระท้อน
ลักษณะภายนอกของเมล็ดข้าวโพด เพอริคาร์ปเชื่อมติดกันทั้งสามชั้น ไม่สามารถแยกชั้นได้
ประเภทของผล (Classification of Fruits) ผลเดี่ยว Simple Fruit ชนิดของผลที่เกิดจากดอกเดียว เกสรเพศเมียมีหนึ่งหรือหลายคาร์เพลที่ เชื่อมติดกัน เช่น ผลแตงโม มะละกอ ส้ม มะม่วง
ผลเดี่ยว (Simple fruit) ชนิดต่างๆ คือ ผลสดชนิดต่างๆ เช่น Berry เช่น กล้วย พริก องุ่น มะละกอ Pepo เช่น แตงโม แตงกวา ฟัก Hesperidium เช่น ส้มเขียวหวาน ส้มโอ
ใบความรู้ที่ 1
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
Drupe เช่น พุทรา มะม่วง มะปราง Pome เช่น ชมพู่ แอปเปิล แพร์
ผลแห้งชนิดต่างๆ เช่น - ผลแห้งแล้วแตก - ผลแห้งแล้วไม่แตก
- ตัวอย่างแบบ Legume เช่น ฝักถั่วลันเตา - ตัวอย่างแบบ Capsule เช่น ผลอินทนิน ผลฝ้าย - ตัวอย่างแบบ Achene เช่น ทานตะวัน - ตัวอย่างแบบ Samara เช่น ผลประดู่ - ตัวอย่างแบบ Caryopsis เช่น ข้าว - ตัวอย่างแบบ Nut เช่น เกาลัด
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลกลุ่ม (Aggregate Fruit) ชนิดของผลที่เกิดจากดอกเดียวแต่มีหลายคาร์เพล และแต่ละคาร์ เพลแยกจากกัน ซึ่งแต่ละคาร์เพลนี้จะเจริญไปเป็นผลย่อย เช่น ผลน้อยหน่า การเวก จาปี จาปา สตรอเบอร์รี่
ผลรวม (Multiple Fruit) ชนิดของผลที่เกิดจากดอกย่อยหลายๆ ดอกในช่อดอกเดียวกันเจริญ เชื่อมติดกันเป็นผลเดียว เช่น ผลขนุน สับปะรด ยอ
ผลแบบมะเดื่อ (syconium) ผลรวมที่ข้างในผลกลวง ซึ่งเป็นผลที่เจริญมาจากช่อดอกที่มีฐานรอง ดอกรูปถ้วย (hypanthium) ภายในประกอบด้วยดอกย่อยมีขนาดเล็ก ไม่มีกลีบดอก และแยกเพศ ภายในช่อดอกมีช่องเปิดขนาดเล็ก (ostiolum) ให้แมลงขนาดเล็กเข้าไปช่วยการผสมเกสร ได้แก่ ไทร มะเดื่อ กร่าง มะเดื่อไทร
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ชนิดของผล (Types of Fruit) ผลมีเนื้อสด (Fleshy Fruit) คือผลที่แก่แล้วมีผนังผลสดไม่แห้ง แบ่งออกเป็น
ผลเมล็ดเดียวแข็ง (Drupe) ผลสดที่มีเมล็ดเดียว ผนังชั้นกลางเป็นเนื้อหนาอ่อนนุ่ม ผนังชั้นในแข็งมาก ได้แก่พุทรา มะม่วง
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลแบบมีเนื้อหลายเมล็ด (Berry) ผลสดที่มีเมล็ดหลายเมล็ด เนื้อผลอ่อนนุ่ม ผนังชั้นนอกที่เป็นเปลือกมีลักษณะอ่อนนุ่ม เช่นเดียวกัน ได้แก่ มะละกอ มะเขือเทศ
ผลแบบส้ม (Hesperidium) ผลที่ผนังชั้นนอกมีต่อมน้ามันจานวนมาก ผนังชั้นกลางอ่อนนุ่มคล้ายฟองน้าสีขาวผนังชั้นในมี ลักษณะเป็นเยื่อบาง และมีบางส่วนของชั้นนี้แปรรูปเป็นถุงน้าเพื่อสะสมน้าตาล และกรดมะนาว ได้แก่ ส้ม มะนาว
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลแบบแตง (Pepo) ผลที่เจริญมาจากรังไข่ใต้วงกลีบ ผนังชั้นนอกแข็งและหนา ผนังชั้นกลางและผนังชั้นในหนาอ่อนนุ่ม ได้แก่ แตงโม แตงกวา น้าเต้า
ผลแห้ง (Dry Fruit) คือผลที่แก่แล้วผนังผลแข็งและแห้ง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ ผลแห้ง แก่ไม่แตก (dry indehiscent fruit) และผลแห้งแก่แตก (dry dehiscent fruit)
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลแห้งแก่ไม่แตก (Dry Indehiscent Fruit) แบ่งออกเป็น ผลแห้งเมล็ดติดหรือผลแบบธัญพืช (Caryopsis or Grain) ผลเดี่ยวหนึ่งเมล็ด เปลือกแข็งและเชื่อมติดแน่นกับเปลือกเมล็ดหุ้ม เช่นข้าว ผลเปลือกแข็งมีกาบรูปถ้วย (Acorn) ผลคล้ายผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว แต่มีกาบหุ้มผล (cupule) ทั้งหมดหรือบางส่วน เช่นผล เกาลัด ก่อชนิดต่างๆ
ผลแห้งเมล็ดอ่อน (Achene) ผลขนาดเล็ก ผนังผลแห้งและบาง มี 1 เมล็ด ผนังผลกับเปลือกหุ้มเมล็ดแยกกัน ส่วนมากมี ฐานรองดอกขนาดใหญ่เช่น บัวหลวง ถ้าผลเกิดจากรังไข่ใต้วงกลีบ และมีขนที่ปลายเมล็ด เรียกว่าผลแห้ง เมล็ดล่อนปลายมีขน (cypsela) เช่น ผลของทานตะวัน
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลเปลือกแห้งเมล็ดเดียว (Nut) ผลที่มีเปลือกแข็งและผิวมัน เป็นผลที่เกิดจากรังไข่ที่มีหลายคาร์เพลเชื่อมกันแต่มีเมล็ดเดียว เช่น ผลมะพร้าว กระจับ มะม่วงหิมพานต์
ผลแบบปีกเดียว (Samara) ผลที่มีผนังผลชั้นนอกเจริญยื่นออกมาเป็นปีก อาจมีปีกเดียวหรือมากกว่า เช่นผลประดู่ ก่วม หรือ ผลคล้ายผลปีกเดียว (samaroid) มีกลีบเลี้ยงเจริญไปเป็นปีก เช่น ผลยางนา เหียง พะยอม รักใหญ่
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลแยกแล้วแตก (Schizocarp) ผลที่เจริญมาจากรังไข่ที่มีหลายคาร์เพลเชื่อมกัน เมื่อรังไข่เจริญเต็มที่แล้วคาร์เพลจะแยกกัน แต่ ละคาร์เพลเรียก ซีกผลแบบผักชี (mericarp) ซึ่งภายในมี 1 เมล็ด เช่น ผลผักชี ครอบจักรวาล
ผลแห้งแก่แตก (Dry Dehiscent Fruit) แบ่งเป็น ฝักแตกแนวเดียว (Follicle) ผลที่เกิดจากดอกที่มีคาร์เพลเดียวหรือหลายคาร์เพลที่แยกกัน เมื่อผลแก่จะแตกเพียงตะเข็บเดียว เช่น ผลจาปี จาปา
ผลแตกแบบผักกาด (Silique) ผลที่เกิดจากรังไข่ที่มี 2 คาร์เพล เมื่อผลแก่ผนังผลแตกตามยาวจากด้านล่างไปยังด้านบนแบ่ง ออกเป็นสองซีก เมล็ดติดอยู่แนวกลางของผล (central false septum) เช่นผลผักกาดนก ผักเสี้ยน ฝักแบบถั่ว Legume ผลที่เกิดจากดอกที่มีคาร์เพลเดียว เมื่อผลแก่จะแตกออกตามแนวตะเข็บ 2 ข้างของผล ได้แก่ผล ของพืชวงศ์ถั่ว
ใบความรู้ที่ 1 เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
ผลแบบฝักหักข้อ (loment, lomentum) ผลคล้ายผลแบบถั่วแต่มีรอยคอดรอบฝักเป็นช่วงๆหรือเว้าเป็นข้อๆ เมื่อผลแก่จะหักบริเวณนี้ แต่ละ ข้อมี 1 เมล็ด เช่นผลไมยราพ คูน ผลแบบผักชี (cremocarp) ผลขนาดเล็กมี 2 เมล็ด เมื่อผลแก่และแตกออก เมล็ดจะแยกจากกันโดยมีคาร์โพฟอร์ (carpophores) เส้นเล็กๆยึดไว้
ผลแห้งแตก (capsule) ผลที่เกิดจากดอกที่รังไข่มีหลายคาร์เพลเชื่อมกัน และเมื่อผลแก่จะแตก แบ่งออกเป็น ผลแห้งแตกตามรอยประสาน (septicidal capsule) ผลแห้งแตกตามแนวยาวของผนังคาร์เพล เช่น ผลกระเช้าสีดา ผลแห้งแตกกลางพู (loculicidal capsule) ผลแห้งแตกตรงกลางพูของแต่ละช่อง เช่น ผลทุเรียน ตะแบก
ใบความรู้ที่ 1
เรื่อง ชนิดของงผล ระดับชั้น ม.5 โรงเรียนเทพศิรินทร์
เอกสารประกอบการสอน วิชา ชีววิทยา(ว30242)
ผลแห้งแตกเป็นช่อง (poricidal capsule) ผลแห้งที่เปิดเป็นช่องหรือรูใกล้ยอดผล เช่น ผลฝิ่น ผลแห้งแตกแบบฝาเปิด (circumscissile capsule, pyxis) ผลแห้งแล้วแตกตามขวางรอบผลลักษณะเป็นฝาเปิด มีเมล็ดจานวนมาก เช่น ผล หงอนไก่
ที่มา
http://119.46.166.126/self_all/selfaccess11/m5/biology5_2/lesson3.php