เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู้ เรื่อง การประดิษฐ์ท่ารำและท่าทางประกอบการแสดง เพลง "ลม" Flipbook PDF

เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู้ รายวิชาศิลปะ สาระนาฏศิลป์ ม.2

---

113 Views
76 Downloads
FLIP PDF 1.47MB

DOWNLOAD FLIP

REPORT DMCA

เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู ้ รายวิชา ศิลปะ (สาระนาฏศิลป์ ) สาหรับนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปี ที่ 2

เรื่ อง การประดิษฐ์ ท่ารา และท่ าทาง ประกอบการแสดง เพลง “ลม”

หน่วยการเรียนรูท้ ่ี

1

ความรูท้ ว่ั ไป เกีย่ วกับนาฏศิลป์ โดย ครู กรวรรณ ปุนปอง (ครู อ้อม)

การประดิษฐ์ท่าราและท่าทางประกอบการแสดง ภาษาท่าทางนาฏศิลป์ ภาษาท่าทางนาฏศิลป์ คือ การแสดงท่าทางแทนคาพูดและอารมณ์ ความรู้สึกต่าง ๆ ซึ่งดัดแปลงมาจากท่าทางธรรมชาติที่มนุษย์เราใช้ ท่าทาง และสี ห น้ า ความรู้ สึ ก ประกอบการพู ด ก็ เ พื่ อ ให้ สื่ อ ความหมายได้ ชั ด เจน และสวยงามตามแบบนาฏศิลป์ไทย ดังนั้นจึงได้ดัดแปลงท่า ธรรมชาติมาเป็น ภาษาท่าทางนาฏศิลป์ ให้สอดคล้องกับเพลง ดนตรี และการขับร้อง ในปัจจุบันเราใช้ภาษาท่าอยู่ทุกวัน ซึ่งกิริยาท่าทางนั้นมีความหมายอยู่ ในตัว ภาษาท่าดังกล่าว จาแนกออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ ภาษาท่า ที่มาจากธรรมชาติและภาษาท่าที่มาจากการประดิษฐ์ 1. ภาษาท่าที่มาจากธรรมชาติ 1.1 ภาษาท่าที่ใช้แทนคาพูด 1.2 ภาษาท่าที่ใช้แทนกิริยาอาการหรืออิริยาบถของมนุษย์ 1.3 ภาษาท่าที่ใช้แทนการแสดงอาการที่แสดงถึงอารมณ์ภายใน 2. ภาษาท่าที่มาจากการประดิษฐ์ 2.1 ภาษาท่าที่ประดิษฐ์ขึ้นจากธรรมชาติและสัตว์ 2.2 ภาษาท่าที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น

ภาษาท่าที่นักเรียนควรรู้และฝึกปฏิบัติ

ตัวอย่าง

ภาษาท่าที่ใช้แทนคาพูด

ท่าตัวเรา (ME) มือซ้ายจีบที่อก มือขวาเท้าเอวหรือ จีบส่งหลัง

ท่าเรียก (COME HERE) ยกข้อมือข้างใดข้างหนึ่งขึ้นในลักษณะ ตั้ ง วงด้ า นข้ า ง แล้ ว หั ก ข้ อ มื อ ลง ปาดมือกรีดนิ้วเข้าหาลาตัว มืออีกข้าง เท้าเอวหรือจีบส่งหลัง

ภาษาท่าที่นักเรียนควรรู้และฝึกปฏิบัติ

ตัวอย่าง

ภาษาท่าที่ใช้แทนกิริยาอาการหรืออิริยาบถของมนุษย์

ท่ายืน (STAND) เป็ น กิ ริ ย าต้ อ งยื น ตั ว ตรงสงบนิ่ ง เป็นการใช้ลาตัวตั่งแต่ศีรษะจนถึง ปลายเท้าในท่าที่สวยงาม ไม่เอนไป ด้านใดด้านหนึ่งขณะที่ยืน

ท่ามอง (LOOK) ตัวพระ : มือซ้ายป้องหน้า มือขวาจีบส่ง หลังเท้าขวาก้าวข้าง ตัวนาง : ใช้มือข้างใดข้างหนึ่งจีบหงาย ระดั บ หั ว เข็ ม ขั ด มื อ อี ก ข้า งจี บ ส่ ง หลั ง เท้าขวาก้าวหน้า

ภาษาท่าที่นักเรียนควรรู้และฝึกปฏิบัติ

ตัวอย่าง

ภาษาท่าที่ใช้แทนการแสดงอาการที่แสดงถึงอารมณ์ภายใน

ท่ายิ้ม (SMILE) ปฏิบัติโดยยกมือซ้ายขึ้นจีบแล้วหัก ข้อ มื อ เข้า หาใบหน้า โดยให้ปลาย นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มืออยูร่ ะดับปาก

ท่าเสียใจ (SAD) ปฏิ บั ติ โ ดยการประสานล าแขน ส่วนล่างใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างวางทาบ ไขว่กันระดับหัวเข็มขัด

ภาษาท่าที่นักเรียนควรรู้และฝึกปฏิบัติ

ตัวอย่าง

ภาษาท่าที่ประดิษฐ์ขึ้นจากธรรมชาติและสัตว์

ท่าลมพัด (WIND) เป็ น การใช้ ส รี ร ะเลี ย นแบบลมพั ด จากซ้ า ยไปขวาให้ ค วามรู้ สึ ก พลิ้ ว ปลิวไสว

ท่านกบิน (FLYING BIRD) เลี ย นแบบการบิ น ของสั ต ว์มี ปี ก เช่น นก พญาครุฑ

ภาษาท่าที่นักเรียนควรรู้และฝึกปฏิบัติ

ตัวอย่าง

ภาษาท่าที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น

ท่าคคู่ รอง (SPOUSE) ใช้นิ้วชี้ของมือทั้งสองข้างดึงเข้าหา กัน

ท่าคิดถึง (MISS) มื อ ทั้ง สองประกบฝ่ ามื อ รวมที่ อ ก (ห่อฝ่ ามือกรีดนิว้ )

การประดิษฐ์ท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม ศิลปิน : หนุ่ม กะลา (NUM KALA) คาร้อง : ณพสิน แสงสุวรรณ ทานอง : ณพสิน แสงสุวรรณ เรียบเรียง : อิทธิพล มุกดา

ลมเอ๋ยลมเจ้าผ่านพัด พาเธอมาให้เจอฉัน ลมเอ๋ยลมเจ้านั้นก็พัดเธอผ่านไป คนที่เคยอยู่เคียง แต่วันนี้เค้าอยู่ที่ไหน เจ้าลมเอ๋ย เจ้าลมพัดไปแห่งใดกันหนา ลมเอ๋ยลมเจ้าผ่านพบ เจอผู้คนนับหมื่นพัน วอนสายลมเจ้านั้นช่วยพัดเธอกลับมา นานแล้วนานเท่าไหร่ยังจดจาทุกคาสัญญา เฝ้ารอคอยสายลมพัดพาเธอมาอีกครั้ง

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “ลมเอ๋ยลม”

ท่าที่ 1

ตัวพระ : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวหน้า หมายเหตุ : มือปฏิบัติท่า โบก ไป-มา (ท่าลมพัด)

“เจ้าผ่านพัด” ตัวพระ และตัวนาง : มื อ ทั้ ง ส อ ง จี บ เ ข้ า ห า ล า ตั ว ว า ด ผ่ า น ห น้ า แ ล้ ว ป ล่ อ ย มื อ จี บ อ อ ก เป็นตั้งวงกลาง หมายเหตุ : ปฏิ บัติท่า เดียวกัน

ท่าที่ 2

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “พาเธอมา ให้เจอฉัน”

ท่าที่ 3

ตัวพระ : เอียงขวา ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวหน้า

“ลมเอ๋ยลม เจ้านัน้ ” ตัวพระ : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวหน้า หมายเหตุ : มือปฏิบัติท่า โบก ไป-มา (ท่าลมพัด)

ท่าที่ 4

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “ก็พดั เธอผ่านไป”

ท่าที่ 5

ตัวพระ : เอียงซ้าย มือขวา ปฏิ บั ติ ท่ า ไป มื อ ซ้ า ยท้ า ว เอว เท้าขวาก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย มือขวา ปฏิบัติท่าไป มือซ้ายจีบส่ง หลัง เท้าซ้ายก้าวหน้า

“คนที่คอย อยูเ่ คียง” ตัวพระ : เอียงขวา ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวหน้า

ท่าที่ 6

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “แต่วนั นี้ เขาอยูท่ ี่ไหน”

ท่าที่ 7

ตัวพระ : เอียงขวา มือซ้าย ป้องหน้า มือขวาจีบส่งหลัง เท้าขวาก้าวข้าง ตั ว นาง : เอี ย งขวา ใช้ มื อ ข้ า งใดข้ า งหนึ่ ง จี บ หงาย ระดับหัวเข็มขัด มืออีกข้าง จีบส่งหลัง เท้าขวาก้าวหน้า

“เจ้าลมเอย เจ้าลมพัดไป” ตัวพระ : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวหน้า หมายเหตุ : มือปฏิบัติท่า โบก ไป-มา (ท่าลมพัด)

ท่าที่ 8

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “แห่งใดกันหนา”

ท่าที่ 9

ตั ว พระ แล ะตั วนาง : เอียงซ้าย มือขวาชี้นิ้วแล้ว พลิกข้อมือกวาดไปด้านข้าง มื อ ซ้ า ยจี บ ส่ ง หลั ง จรด เท้าขวา หมายเหตุ : ปฏิ บัติท่า เดียวกัน

“ลมเอยลม เจ้าผ่านพบ” ตัวพระ : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ชูมือทั้ง สองขึ้ น เหนื อ ศี ร ษะ เท้ า ซ้ายก้าวหน้า หมายเหตุ : มือปฏิบัติท่า โบก ไป-มา (ท่าลมพัด)

ท่าที่ 10

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “เจอผูค้ น นับหมื่นพัน”

ท่าที่ 11

ตัวพระ : เอียงขวา มือซ้าย ใช้ชี้นิ้วตามจังหวะสองครั้ง มือท้าวเอว แตะเท้าซ้าย ตัวนาง : เอียงขวา มือซ้าย ใช้ชี้นิ้วตามจังหวะสองครั้ง มื อ ท้ า ว เ อ ว เ ท้ า ข ว า ก้าวหน้า

“วอนสายลม เจ้านัน้ ” ตัวพระ และตัวนาง : หน้ า ตรง มื อ ทั้ ง สองหงาย มื อ กวาดขึ้ น ด้ า นบนเหนื อ ศีรษะ เท้าขวาก้าวหน้า หมายเหตุ : ปฏิ บัติท่า เดียวกัน

ท่าที่ 12

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “ช่วยพัดเธอ กลับมา”

ท่าที่ 13

ตัวพระ และตัวนาง : เอียงซ้าย มือทั้งสองปฏิบัติ ท่า เรี ย กด้ านซ้ าย จรดเท้า ขวา หมายเหตุ : ปฏิ บัติท่า เดียวกัน

“นานแล้วนาน เท่าไร” ตัวพระ : เอียงขวา มือขวา ชี้นิ้วชี้ไ ปด้านหลังระดับแง่ ศีรษะ มือซ้ายท้าวเอว แตะ เท้าซ้าย ตัวนาง : เอียงซ้าย มือขวา ชี้นิ้วชี้ไปด้านหลังระดับแง่ ศี ร ษะ มื อ ซ้ า ยท้ า วเอ ว เท้าซ้ายก้าวหน้า

ท่าที่ 14

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “ยังจดจา ท ุกคาสัญญา”

ท่าที่ 15

ตั ว พระ : เอี ย งซ้ า ย มือปฏิบัติท่าคิดถึง แตะเท้า ขวาได้ด้านหน้า ตั ว น า ง : เ อี ย ง ข ว า มือปฏิบัติท่าคิดถึง แตะเท้า ขวาไปด้านหน้า

“เฝ้ารอคอย” ตัวพระ : เอียงซ้าย กวาด มือ ทั้ ง สองข้ า งเข้ า ซ้ อ นกั น ระดับเอว เท้าขวาก้าวข้าง ตั ว นาง : เอี ย งขวา กวาด มือ ทั้ ง สองข้ า งเข้ า ซ้ อ นกั น ระดับเอว เท้าขวาก้าวหน้า

ท่าที่ 16

ลักษณะท่าราและท่าทางประกอบการแสดง เพลง ลม อธิบายท่าราประกอบบทเพลง “ลม” “สายลมพัดพา”

ท่าที่ 17

ตัวพระ : เอียงขวา มือทั้ง สองปฏิบัติท่าเรียกด้านขวา เท้าขวาก้าวไขว้ไปด้านหน้า เพื่อหมุนตัว ตัวนาง : เอียงซ้าย มือทั้ง สองปฏิบัติท่าเรียกด้านซ้าย เท้าซ้ายก้าวไขว้ไปด้านหน้า เพื่อหมุนตัว

“เธอมาอีกครัง้ ” ตัวพระ : เอียงขวา ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวข้าง ตัวนาง : เอียงซ้าย ใช้นิ้วชี้ ของมื อ ทั้ ง สองข้ า งดึ ง เข้ า หากัน เท้าขวาก้าวหน้า

ท่าที่ 18